Televisiereclame wordt steeds verrassender
W3
Wim Boogaart, vat vol vindingrijkheid
Het geheim van de duikboot
zaterdag 14 juni 2003
Roosevelt
Milieu
Archeologen
J
Hij houdt ervan om 'wat orde te
scheppen in de chaos'. En hij
mag graag rekensommen maken,
waarvan de uitkomsten tot vele
cijfers achter de komma reiken.
Dat was vroeger al zo, toen hij nog
op school zat. „In de exacte vak
ken was ik vrij goed, ja. Ik haalde
tienen bij de vleet."
Een passie voor problemen
Brilletje, jasje, dasje, energiek pas
je. Wim Boogaart (geboortejaar:
1954, woonplaats: Nieuwerkerk).
Strijder tegen files op snelweg en in
ziekenhuis. Voorvechter van een Mu
seum voor de Vrijheid.
Ooit dacht hij huisschilder te worden,
maar hij kwam uiteindelijk terecht in
de IT-wereld. Nog niet zo heel lang ge
leden ambieerde hij een Kamerlid
maatschap j e voor de LPF. Maar ieder
een heeft kunnen zien hoe ze, kort na
de dood van Pim, allemaal stonden te
ellebogen om een plaatsje op de kan
didatenlijst. „De samenstelling van
de LPF-lijst verliep dermate hectisch;
als je het kantoor van de LPF binnen
liep en je had een paspoort in je zak
kon je op die lijst komen. Zo is dat bij
wijze van spreken gegaan. En daar
paste ik voor."
In krantenkolommen spuit hij met
enige regelmaat zijn opvattingen over
wat er - vooral op autobaan en in zie
kenhuis - zoal misgaat en komt hij met
oplossingen voor het ongerief dat al
die files en wachtlijsten veroorzaken.
„Ik houd ervan problemen op te los
sen. Dat komt vanuit mijn passie voor
wis- en natuurkunde. Sommige men
sen hebben een passie voor voetbal
len, mijn passie is het oplossen van
problemen."
Wie weet er een remedie voor de file-
problematiek rondom Antwerpen?,
vroeg de Gazet van Antwerpen haar
lezers een jaar of vijf geleden. Nou,
Wim Boogaart wist er wel eentje. „Ik
had toen juist een aantal zaken opge
lost met betrekking tot computernet
werken en daar heb ik een parallel
mee getrokken met de fileproblema-
tiek bij Antwerpen."
Ach, zegt Boogaart met een minzaam
glimlachje, „eigenlijk is het allemaal
heel simpel. In netwerken was het zo:
je had coaxbekabeling en daar ging de
data doorheen - allemaal achter me
kaar. Met de nieuwe bekabeling kreeg
je dat de data naast elkaar ging. En zo
werden in het dataverkeer de files
weggewerkt. Dus heb ik gewoon voor
gesteld om dat ook bij Antwerpen te
doen. Leg er vier tunnels aan en alle fi
leproblemen zijn opgelost."
Zijn plan werd bekroond, maar nim
mer ten uitvoer gebracht. Zo'n lot lij kt
de meeste van zijn ideeën beschoren.
Lijkt. Want, weet Boogaart vrijwel
Wim Boogaart: „Het aantal auto's is de afgelopen jaren enorm gegroeid, maar er is nauwelijks meer asfalt bijgekomen."
foto Dirk-Jan Gjeltema
zeker, zijn invloed is groter dan me
nigeen misschien denkt. Voorbeeldje?
Die spitsstroken. Wim Boogaart wil
niet beweren dat hij er het patent op
heeft. Maar het is wel toevallig, dat hij
in zijn Deltaplan voor de Nederlandse
Infrastructuur met een vergelijkbaar
plan kwam.
Geboren in een katholiek gezin te
Oud-Vossemeer, een dorp, gelegen op
een eiland, waar de reformatoren ook
nu nog een stempel drukken op het
dagelijks leven. Dat heeft hij nooit als
beklemmend ervaren. „De mensen le
ven er gewoon goed samen. Er hangt
geen zware sfeer, het is gemoedelijk.
Ik heb er nooit enige haat en nijd tus
sen de bevolkingsgroepen geproefd."
Zijn ene broer was magazijnmede
werker 'en is nu meer bezig met com
puters', zijn andere broer 'zit in de
fritesindustrie', zijn oudste zus kwam
terecht in de zorgsector en zijn jongste
nam pas een café annex cafetaria over.
Zijn vader werkte 'op allerlei fabrie
ken' en begon later met de verkoop
van witgoed: wasmachines, radio's,
televisies. Die kant zou Wim Boogaart
ook uit gaan. Op de lts hadden ze ten
slotte gezegd dat hij uitermate ge
schikt was om electricien te worden.
Maar hij koos een geheel andere rich
ting, hij werd huisschilder. Want zijn
oom was dat ook. En het leek hem een
prachtig ('Het aardige ervan is, datje
dingen mooi maakt.') vak.
Hij oefende dat ambacht een paar jaar
('mijn werkgever stopte ermee') uit en
besloot verder te gaan leren. Hij volg
de een parttime-opleiding voor leraar
wis- en natuurkunde, ging computers
programmeren bij Delta-Lloyd, stu
deerde twee jaar natuur- en scheikun
de op de Universiteit van Amsterdam,
werd computer systeemontwikkelaar
bij Timpa Foundations op Tholen en
hij werkt nu bij een bedrijf in Breda
als hoofd automatisering.
Wim Boogaart afficheert zichzelf als
rekenmeester, filosoof én een bewon
deraar van Pim Fortuyn. Hij mag zich
graag laten leiden door de vier vrijhe
den die de Ajnerikaanse president
Roosevelt (van wie een verre voorva
der uit Oud-Vossemeer kwam) in 1941
predikte.
De vrijheid van meningsuiting bij
voorbeeld Er is, zegt Boogaart, veel te
lang gezwegen over wat er allemaal
mis is in Nederland. „Pim Fortuyn
heeft dat doorbroken. Hij heeft de
vrijheid van meningsuiting weer bo
ven tafel gekregen. Hij durfde wél te
zeggen, waar het in Nederland aan
schort. Hij durfde wél te zeggen dat
Nederland vol is. Dat we met zovelen
zijn, hoeft op zich niet zo'n probleem
te zijn. Maar als je de mensen in huis
haalt, moet j e er wel voor zorgen dat ze
rond een tafel kunnen zitten en een
bed hebben om te slapen. En ik denk
dat het op dat punt niet goed is ge
gaan. In twintig jaar tijd hebben we er
twee miljoen mensen bijgekregen; van
14 miljoen naar 16 miljoen inwoners.
De publieke systemen zijn echter niet
meegegroeid: te weinig energievoor
zieningen, te weinig wegen, te weinig
zorgvoorzieningen, te weinig alles ei
genlijk; te weinig agenten, te weinig
rechters, te weinig cellen, te weinig
specialisten, enzovoorts. Dat is het
probleem waarmee we te maken heb
ben."
Met enige vindingrijkheid zijn veel
van die problemen op te lossen, do
ceert Boogaart. De files op de autowe
gen bijvoorbeeld.,We konden het met
zijn allen zien aankomen. Het aantal
auto's is de afgelopen jaren enorm ge
groeid, maar er is nauwelijks meer as
falt bijgekomen. Méér auto's, niet
meer asfalt - dan loopt de zaak vast,
dat snapt een kind. Er zijn nu zo'n 6,3
miljoen auto's in NederlandAls we op
de huidige manier van de wegen ge
bruik blijven maken, zouden we zo'n
30 procent meer asfalt nodig hebben.
Maar je kunt ook streven naar een effi
ciënter gebruik van de bestaande we
gen; de vluchtstroken kunnen beter
worden benut, je kunt de belijningen
wijzigen zodat tweebaanswegen drie-
baanswegen worden en driebaanswe-
gen veranderen in vierbaanswegen.
'Dan komen er meer ongelukken',
zeggen ze dan. Welnee. Die wegen zijn
breed genoeg."
Een betere doorstroming van het ver
keer is in ieders belang, zegt Wim
Boogaart. En het milieu is er eveneens
bij gebaat. Ook dat heeft hij - natüür-
lijk - becijferd. „Als we met z'n allen
een beetje beter kunnen doorrijden,
verbruiken we een half miljard min
der aan fossiele brandstof en dat
scheelt anderhalf miljard kilo C02. Ik
zou toch zeggen dat dat allemaal goed
is voor het milieu."
De wachtlijsten in de gezondheids
zorg, óók al zo'n probleem ('Vooral
vanwege de ontmanteling van het zie
kenhuis in Zierikzee') waarover hij
zeer hoofdschuddend kan doen. Al die
wachtlijsten, nergens voor nodig.
Waarom geen co-care verdrag geslo
ten met de Belgen, zodat er meer Ne
derlandse patiënten naar België kun
nen en Nederlandse artsen in België
een opleiding kunnen volgen. Krijgen
die Belgen bij wijze van tegenpresta
tie vergunning voor de aanleg van de
IJzeren Rijn.
Stel, stel dat Wim Boogaart het voor
het zeggen zou krijgen, dan zou Ne
derland er over vier j aar geheel anders
uitzien: meer blauw ('waarom zouden
we de ME-taken niet door militairen
laten uitoefenen, dat scheelt de politie
uren') op straat, minder files, geen
wachtlijsten.
En: er zou een Museum voor de Vrij
heid geopend zijn. „Ik denk dat het
goed is om na te gaan hoe het zit met de
balans tussen vrijheid en verantwoor
delijkheid. Nu wordt er erg veel ge
doogd. We moeten onszelf de vraag
stellen of we daar niet eens op terug
moeten komen. Want via het gedogen
helpt een overheid haar eigen wetten
om zeep."
Over de plaats van vestiging hoeft
Boogaart niet lang na te denken. In
('Een eenvoudig museumpje, gewoon
bij het dorpshuis') Oud-Vossemeer
natuurlijk. Want daar liggen de wor
tels van Franklin Delano Roosevelt.
En - da's leuk meegenomen - die van
Wim Boogaart.
Willem van Dam
br
r
Reclame wordt steeds mooier, vindt Paul
van Niekerk. Tien jaar geleden dachten
adverteerders nogal eens: 'Wij zetten het
teer en zien wel wat de kijkers ervan den-
i'. Maar zo werkt het niet..Reclame ma-
is een gevecht om de aandacht", stelt
VanNiekerk vast. Hij is directeur van de
branche-organisatie Spot, de Stichting ter
romotie en optimalisatie van
levisiereclame.
Omdat gevecht te winnen is het niet alleen
raak om te scoren bij de kijker met je spot
jes. Ook gaan steeds meer adverteerders er
toe over meer commercials te maken voor
één campagne. Van Niekerk: „Dat is echt
een trend. Als je altijd hetzelfde spotje ver-
loont, leidt dit tot overkill en gaan kij kers
ch vervelen. Steeds meer adverteerders
corrigeren dit zelf. Sympathiek overkomen,
daargaat het ook om."
toonbeeld van sympathiek, maar ook ver-
tassend overkomen is de bijna surrealisti-
iche spot van Dommelsch, waarin onder
aanzwellende muziek een levensgrote duik
boot in haar volle glorie oprij st uit een smal
le poldervaart.
Bij Dommelsch hoefden ze geen seconde na
te denken toen ze de eerste schetsen van het
Amsterdamse reclamebureau Ubachs Wis-
brun onder ogen kregen. „Het was helemaal
raak", zegt brand-manager René Bergmans.
„Dat enorme contrast en die slogan 'Voor
Dommelsch maak je een uitzondering'
Je kiest heel bewust voor Dommelsch, ster
ker: je bent bereid even alles uit de kast te
halen voor een biertje uit Dommelen, luidt
impliciet de boodschap van het duikboot
spotje. Maar ook: Dommelsch - niet het
grootste of zichtbaarste merk - doet bijzon
dere dingen, komt verrassend uit de hoek.
En dat is precies hoe het biermerk zichzelf
wil profileren. Als een volwassene (Dom
melsch bestaat al vanaf 1744) met een jeug
dige spirit.
Dat prikkelende, uitdagende kwam al naar
voren in het 'satellietspotje' waarmee Dom
melsch zichzelf nationwide introduceerde
in de jaren negentig. Het bier - op dat mo
ment al één van de grootste horecamerken -
kwam toen ook in de supermarkten te liggen
en was daardoor genoodzaakt zichzelf op de
kaart te zetten, legt Bergmans uit.
Vanuit een satelliet werd al fotograferend
ingezoomd op de aarde totdat een stuk
strand zichtbaar werd met een zonnebaden
de topless juffrouw. De laatste satellietfoto
werd gemaakt van de dop van een Dom-
melsch-biertje, zodat duidelijk werd waar
mee de zonnebadende juffrouw haar dorst
leste.
De rijke traditie, het volwassene, zit, ook
letterlijk, onder de oppervlakte bij het spot
je over de archeologen die schedels aantref
fen met merkwaardige gebitten waarmee -
zo wordt later in de commercial duidelijk -
bierflesjes werden geopend.
Dit spotje sleepte een Gouden Loekie in de
wacht, zodat de lat voor Dommelsch hoog
lag. De duikboot maakt de hooggespannen
verwachtingen helemaal waar, vindt Berg
mans.
Dommelsch, maar ook het reclamebureau,
heeft talrijke mailtjes gekregen over 'hoe
het nou kan met die onderzeeër' en actrice
Manon Lauxtermann (1974, Amsterdam),
de serveerster uit het spotje, werd in één
keer een bekende reclame-babe. Ze kreeg
veel mail met een hoog fangehalte. Er zaten
nog net geen huwelijksaanzoeken bij.
Maar hoe zijn ze bij Ubachs Wisbrun in
godsnaam uitgekomen op een duikboot in
een bierreclame? Volgens account-manager
Mark Boekraad is het 'een proces' geweest,
dat ook wordt toegepast bij campagnes voor
andere merken. „Het is een voortdurende
brainstorm. Een kwestie van alles roepen,
ook je wildste gedachten ventileren en je
daar vooral niet voor schamen. Inhaken op
wat anderen roepen, proberen het voor je te
zien, er thuis nog eens over na te denken en
een keer tot 's avonds laat door te gaan op
kantoor onder het genot van chips en een
biertje. Uiteraard Dommelsch."
Aan het eind van dit creatieve proces, waar
in ook de opdrachtgever een rol speelt die
immers als geen ander weet waar het merk
voor staat, kwam de duikboot boven water
drijven. Zo ongeveer dan, want op het story -
board - vier schetsen die het verhaal vertel
len - spelen eenden nog een belangrijke rol.
Je ziet ze verschrikt wegvliegen wanneer de
duikboot opduikt in 'hun' vaart. De eenden
zijn gesneuveld en ook het fietswrak dat
aanvankelijk op de neus van de duikboot
mee ophoog kwam heeft het in de definitie
ve versie niet gehaald.
Daarentegen is Lauxtermann, die één dag
voor de opname werd gecast, erbij gehaald
als serveerster met een sympathieke en na
tuurlijke uitstraling. Bergmans: „Zo bouw
je suspense in. Het meisje, dat wat bijzon
ders hoort, neemt de kijker als het ware mee.
Anders zou het, als de duikboot boven komt,
alleen maar een euforisch moment zijn ge
weest."
Volgens René Bergmans zijn de waardering
en bekendheid van het duikbootspotje, dat
wel werd genomineerd maar ditmaal geen
gouden Loekie won, 'perfect'. Of Dom
melsch er ook meer bier door heeft verkocht
is moeilijk te zeggen. Feit is dat de Brabant
se bierbrouwer vorig jaar een goed jaar
heeft gedraaid. Het biermerk was de hoog
ste nieuwkomer in de food top 100, een lijst
van populaire voedings- en genotsmidde
len.
Deze zomer maakt de duikboot plaats voor
een reclame over Dommelsch Ice, maar in
het najaar komt de duikbootreclame mis
schien weer terug. Inmiddels staat ook een
nieuw spotje in de steigers. Bergmans wil
niet onthullen waar dat over gaat. Het is
weliswaar minder spectaculair maar vol
gens hem opnieuw heel verrassend. 'Nee,
geen duikboot deze keer.'
Lo van der Wal
Schetsjes voor de Dommelsch-reclame.
LI et is een goed bewaard geheim geweest, maar nu het spotje z'n
-Langste tijd heeft gehad, willen ze bij Dommelsch en reclame-
in ÜeaU ^>achs Wisbrun wel onthullen hoe ze die enorme duikboot
H tr lma^e s^00* hebben weten te proppen,
etiijkt allemaal echt. In werkelijkheid is alles nep, op 'serveerster'
'anon Lauxtermann na dan. De onderzeeër, het kanaal, zelfs het
m 8^e k°men zijn namaak. Het rustieke café aan het water kan
st a,avnehngen zo in Madurodam en de fiets die tegen de gevel
l komt uit Barby's poppenhuis. De kijker wordt dus volledig op
verkeerde been gezet, maar wel op een ingenieuze manier.
Een echte onderzeeër is zestig meter. De Dommelsch-duikboot is in
Londen op schaal 1:10 nagebouwd door Britse specialisten die va
ker voor speelfilms werken. Regisseur Hans Jonkers van Jonkers
Hofstee Film heeft even overwogen met een 'film-onderzeeër' in
Malta te werken, maar liet dat idee weer varen.
Wel is uitvoerig research gedaan naar de wijze waarop een onder
zeeër boven komt. Daarbij is dankbaar gebruik gemaakt van een
documentaire van de marine. De Dommelsch-onderzeeër was voor
de opnames, die welgeteld één dag in beslag namen, afgemeerd in
twee achter elkaar geplaatste zeecontainers zonder dak erop. Om
hem zo 'naturel' mogelijk uit het water te laten rijzen, werd gebruik
gemaakt van een hydraulisch systeem, waarbij erop werd gelet dat
ook de golfslag en de manier waarop het water over de kant kabbelt
geloofwaardig waren. Het spotje werd vorig jaar op 25 april opge
nomen in het Amsterdamse havengebied, niet echt het toonbeeld
van het oer-Hollandse poldersfeertje dat de spot ademt. Van de wei
landen en andere groenelementen zijn foto's gemaakt, die later met
behulp van computers zijn ingeplakt op de beelden. Essentieel voor
het 'waarheidsgehalte' was dat de hoek waaronder de foto's zijn ge
nomen exact overeen kwam met het camera-standpunt.
Een heel gedoe voor veertig seconden reclame. Hoeveel geld ge
moeid was met het spotje laat Dommelsch-manager René Berg
mans in het midden. Hij wil alleen kwijt dat het ongeveer twee keer
zo duur was als een 'normale' televisiereclame. Daar staat tegen
over dat de duikboot een langere levensduur heeft.
Bergmans: „Ikzelf heb het misschien wel tweehonderd keer gezien,
maar het spotje blijft boeien. We hebben er ook heel wat reacties op
gekregen. Vooral in het begin waren er mensen die dachten dat het
allemaal echt was. Na deze ervaring hoeft niemand mij meer wijs te
maken dat iets onmogelijk is. Alles kan."
f
