PZC
Vooral zwakkeren
laten zich verleiden
tot drugstransport
Einde impasse Tibet in zicht
Oranjegevoel
Griekenland stelt voor om westelijke landen snel op te nemen in unie
13 juni 1953
vrijdag 13 juni 2003
Normaal
Duivel
Campagne
Hardnekkigheid
EU is enige hoop voor de Balkan
Op hun top in het Griekse Thes
saloniki hopen de leiders van de
Europese Unie dinsdag de Bal-
kanlanden in de vaart der volke
ren op te stoten. De vraag is
alleen hoe. Kosovo blijft een
broeinest van criminelen en haat
dragende nationalisten, Macedo
nië balanceert nog steeds op de
rand van burgeroorlog en het bit
ter verdeelde Bosnië is nu het
armste land in Europa.
de Albanese rebellen van eertijds nu de
regeringsmacht met gematigde Slaven.
Maar als Europese leiders zich volgen
de week over de toekomst van de weste-
lijke Balkan buigen, stuiten zij op de
grenzen van de vooruitgang. Macedo
nië blijft een kruitvat. In de noordelijke
stad Kumanovo gingen Albanezen vo
rige maand in hongerstaking om aparte
scholen voor hun kinderen te eisen. Po
gingen om Albanese criminelen te ar
resteren, zoals vorige week in het dorp
Rakovec, ontaarden in urenlange
schietpartijen.
Bosnië-Herzegowina is nog minder een
multi-etnisch paradijs. Als de interna
tionale troepenmacht vertrok, zou de
door Cees van Zweeden
Ze kwamen in het midden van de
nacht. Maar ook als zij wakker wa
ren geweest, hadden Slobodan Stolic
en zijn vrouw Radmilla geen kans ge
had. Hij was 80, zijn vrouw 78. Beiden
werden vorige week met bijlen dood
gehakt, terwijl ze in bed lagen. Ver
volgens ging ook hun zoon Ljubinko
(54) er aan. Voordat zij vertrokken, joe
gen de indringers nog de vlam in het
huisje.
Obilic is een klein dorp ten noorden van
Pristina, de hoofdstad van Kosovo.
Slobodan Stolic had de pech een etni
sche Serviër te zijn. Dat was de reden
waarom hij en zijn gezin werden uitge
roeid. Het was een klassieke daad van
etnische zuivering door Albanezen.
Zoals altijd volstond één wreedheid.
Binnen enkele dagen vertrokken alle
23 Servische gezinnen uit Obilic. Zij
voegden zich bij het leger van ruim zes
honderdduizend vluchtelingen in Ser
vië.
Het is misschien een detail, maar Koso
vo wordt bestuurd door de Verenigde
Naties, gesteund door dertigduizend
Navo-militairen. Onder de ogen van
deze troepenmacht zijn honderden
Serviërs vermoord, duizenden Serviërs
ontvoerd en honderdduizenden Ser
viërs verdreven.
Acht jaar zijn verstreken sedert het ein
de van de burgeroorlog in Bosnië-Her
zegowina, vier jaar sinds de oorlog om
Kosovo en twee jaar sinds het gewa
pende conflict in Macedonië. Ontegen
zeglijk is er vooruitgang geboekt. Kro
atië is nu een normaal land, waarvan de
economie vorig jaar met 5,2 procent
groeide. Servië heeft een democrati
sche leider, die de maffia de hand
schoen toewerpt. In Macedonië delen
burgeroorlog zo weer oplaaien. Vorige
week vonden Navo-troepen in Mostar
drie ton aan explosieven, zorgvuldig
verborgen door moslims. Serviërs heb
ben er nog steeds hun eigen leger, even
als de moslims en Kroaten. Hulpverle
ners en diplomaten zeggen de wanhoop
nabij te zijn. De internationale hulp
droogt nu op en er komen geen com
merciële investeringen voor in de
plaats. Bosnië-Herzegowina is van
daag - per hoofd van de bevolking - ar
mer dan Albanië.
Kosovo is begonnen zijn staatszilver in
de verkoop te doen. Maar het VN-be-
stuur slaagt er zelfs niet in voldoende
gekwalificeerde juristen aan te trekken
om de privatisering te begeleiden, hoe
wel de geboden salarissen geen sinecu
re zijn. En de buitenlanders die de
sprong wagen, laten zonder uitzonde
ring hun gezinnen thuis. Pristina hoort
thuis in het rijtje Kaboel en Bagdad.
Buitenlandse investeerders blijven
weg vanwege de politieke instabiliteit.
En de politiek is instabiel, omdat de
grenzen op de verkeerde plaats liggen.
Maar die grenzen verleggen is de duivel
verzoeken. Wie Kosovo verdeelt (tus
sen Serviërs en Albanezen), kan een de
ling van Macedonië (tussen Slavische
Macedoniërs en Albanezen) niet tegen
door Iris van den Boom
Nietsvermoedend haal je qp
Schiphol fe koffer van de
lopende band. Een paar uur
daarvoor had je nog zonder pro
blemen in het zonnige Zuid-
Amerikaanse vakantieland in
gecheckt. Dan begint plotseling
een drugshond van de mare
chaussee, te blaffen. Ongeloof
alom. Wat blijkt? Iemand heeft
een pakje cocaïne in jouw koffer
gestopt.
Er wordt veel voor gewaar
schuwd, maar in de praktijk ge
beurt het niet of nauwelijks dat
zorgeloze toeristen zonder het
te weten door drugsbendes wor
den gebruikt als koerier voor
kleine hoeveelheden cocaïne,
heroïne of xtc. De overheid en
reisorganisaties waarschuwen
ervoor in de jaarlijkse campag
ne 'Wijs op Reis', maar de wer
kelijkheid is anders, weten
justitie en hulpverleningsorga
nisaties. ,,Het zijn vooral de lo
sers uit onze samenleving die
denken met het smokkelen van
drugs snel geld te kunnen ver
dienen", zegt F. Lemmers, hoofd
van de unit Buitenland van de
Reclassering. Met 250 vrijwilli-
t ms bezoekt de organisatie Ne-
r erlanders in buitenlandse cel
len. Ook schrijft deze eenheid
voorlichtingsrapporten over de
verdachten voor justitie in het
land van arrestatie. Hierin staat
informatie over iemands sociale
achtergrond en de reden van de
smokkel.
,,De drugssmokkelaars hebben
vaak geen werk, zitten in de
schulden en onderschatten elk
risico. Vaak ook gaat het om Ne
derlanders met een andere cul
turele achtergrond. Voor hen is
het onbeleefd een pakje te wei
geren. Je stelt geen vragen, maar
voert gewoon uit", zegt Lem
mers.
De Utrechtse gevangenispredi
kant J. Spoor die maandelijks
Nederlanders in buitenlandse
cellen bezoekt voor persoonlij
ke steun bevestigt dit beeld van
de losers.
Hij ontmoet vooral sociaal
zwakkeren die ook geestelijk
niet zo sterk in hun schoenen
staan. Vaak jonge mensen die
makkelijk zijn over te halen.
Aansprekend voorbeeld zijn 'De
Hennies' uit Twente die enkele
jaren geleden landelijke be
kendheid kregen door hun
drugssmokkel vanuit Turkije.
Het zwakbegaafde stel kreeg
een droomreis aangeboden,
maar werd op de terugreis ge
pakt met heroïne in hun koffer.
Ze kregen vijf jaar cel.
Spoor: „Vaak worden de drugs
smokkelaars geronseld in sport
kantines, cafés of de eigen ken
nissenkring. De ronselaars
weten precies wie ze hebben
moeten. 'Ik hoorde dat je wat
geldprobleempjes had. Als je die
drugs wegbrengt, is het zo ver
diend. De kans dat je gepakt
wordt, is maar tien procent', zo
luidt het wervingspraatje veel
al.
Volgens Spoor neemt de naïeve
smokkelaar dat risico graag.
Zijn leven is al een puinhoop,
dus als het fout gaat, kan dat er
nog wel bij. „Bijna iedereen die
op pad gaat, wéét ook wat de in
houd van de pakjes is. Ik ont
moet zelden mensen die echt
van niets wisten. Of ze wilden
het niet weten, maar hadden wel
een sterk vermoeden. De arres
tatie in Turkije van een groep
vrouwen en mannen met 24 ki
logram heroïne, waarbij ook
Nederlandse fotomodellen be
trokken zijn, komt op mij heel
bizar over, juist omdat het
meestal gaat om losers. Ik ben
echt benieuwd naar hun ver
haal."
De Potala, het winterpaleis van de Dalai Lama in het Tibetaanse deel van Lhasa.
foto GPD
Een vierkoppige vertegenwoordiging van de Tibetaanse geestelijk
leider, de Dalai Lama, bezocht de afgelopen twee weken China.
Hoewel het volgens Peking om een privé-bezoek ging, duiden de
gesprekken op een voorzichtige toenadering tussen China en de Ti
betaanse regering-in-ballingschap, nadat in 1993 besprekingen
werden afgebroken.
Om de grootste risicogroep van
sociaal zwakkeren te behoeden
voor ronselaars, heeft het minis
terie van Justitie een uitgebrei
de voorlichtingscampagne in de
maak. Dit naar aanleiding van
het vorige maand gepresenteer
de onderzoek 'Xtc over de
grens'. Smokkelaars van xtc ga
ven hierin advies voor een cam
pagne. Zo moet potentiële koe
riers worden duidelijk gemaakt
dat ze veel op het spel zetten te
gen een lage beloning. Ook za
kelijke informatie over hoge
straffen en slechte omstandig
heden in buitenlandse cellen
kan afschrikwekkend werken.
In sommige Aziatische landen
staat op drugssmokkel nog al
tijd de doodstraf.
Wanneer de voorlichtingscam
pagne begint, is nog niet dui
delijk. Volgens woordvoerder
M. de Bruin van Justitie komen
er in elk geval folders te liggen
bij de Sociale Diensten, 'want
mensen zonder werk lopen ex
tra risico'. GPD
door Gert-Jan Broere
Het was helemaal in lijn met
de Chinese traditie. Het
Volksdagblad, de spreekbuis
van de Chinese Communisti
sche Partij, opende deze week
de aanval op de Verenigde Sta
ten voor wat het zag als inmen
ging in een binnenlandse aange
legenheid. President Bush had
het in zijn hoofd gehaald China
en de Tibetaanse regering-in-
ballingschap onder leiding van
de Dalai Lama op te roepen een
dialoog aan te gaan over de
kwestie Tibet.
De strekking van het verhaal in
het Volksdagblad was dat er
geen 'kwestie Tibet' bestaat. En
als dat internationaal anders
werd gezien, dan kwam dat al
leen doordat westerse landen
zich bemoeien met een onder
werp dat ze niet aangaat. Tibet
is een onderdeel van China en
elke verdere discussie daarover
is overbodig, aldus de schrijver.
Het artikel was hoofdzakelijk
bedoeld voor binnenlands ge
bruik. Want juist in de 'kwestie'
Tibet zit langzaam beweging.
Juist op het moment dat het ar
tikel aan de censuur werd voor
gelegd, verliet een vertegen
woordiging van de Dalai Lama
China. Nadat in 1993 de laatste
besprekingen werden afgebro
ken, is er weer voorzichtig con
tact tussen de beide partijen, die
elkaar de zeggenschap over 'het
dak van de wereld' betwisten.
De Dalai Lama liet in de Indiase
stad Dharamsala, waar de gees
telijk leider van Tibet in bal
lingschap verblijft, via een
woordvoerder weten hoopvol te
zijn dat het nieuwe contact de
misverstanden uit de wereld
kan helpen. In Peking bleef het
stil, maar vaak is dat in China
een goed teken.
Alles wijst in de richting dat de
nieuwe leiders in Peking schoon
schip willen maken. Ze willen
niet worden afgeleid door on
rust. Dat is slecht voor de econo
mie en slecht voor het imago. In
die strategie past de versoepe
ling ten opzichte van de Dalai
Lama, die nog niet zo lang gele
den werd uitgemaakt voor een
separatist, omdat hij een onaf
hankelijk Tibet zou nastreven.
De kwestie Tibet ligt verscholen
in de geschiedenisboeken. Het
land was vanaf het begin van de
achttiende eeuw een protecto
raat van de Chinese Qing-dy-
nastie. In de optiek van Peking
maakte het mystieke land daar-
door deel uit van China. In 1912,
na de val van het Chinese kei
zerrijk, werd Tibet feitelijk
onafhankelijk, maar die onaf
hankelijkheid werd nooit inter
nationaal bekrachtigd. De wes
terse mogendheden, Groot-
Brittannië en Amerika voorop,
hielden zich afzijdig en dat bleef
zo toen de zegevierende com
munisten in naam van de Volks
republiek in 1950 Tibet opeis
ten.
In 1951 tekende een Tibetaanse
afvaardiging een overeen
komst, waarin werd vastgelegd
dat Tibet deel uitmaakte van
China, maar zijn autonomie be
hield, vergelijkbaar met het 'één
land, twee systemen'-model dat
uiteindelijk in 1997 op Hong
kong van toepassing werd. Het
Tibetaanse verzet tegen de Chi
nezen bleef echter en in 1959,
toen er een gerucht ging dat de
Dalai Lama zou worden opge
pakt, vluchtte de geestelijk lei
der naar India.
Sindsdien is er sprake van een
impasse, die deels in stand werd
gehouden door een verkeerde
inschatting van de Dalai Lama
en de hardnekkigheid van de
Chinezen. De Dalai Lama en
zijn adviseurs dachten ten on
rechte dat de populariteit in het
Westen van de geestelijk leider
meer steun voor het Tibetaanse
standpunt betekende. Daar
door werd een handreiking, die
eind jaren tachtig door de toen
malige Chinese partijleider Hu
Yaobang werd gedaan, gene
geerd.
Nu bijna vijftien jaar later weer
voorzichtig de hand wordt uit
gestoken, zal de Dalai Lama
waarschijnlijk niet weer dezelf
de fout maken. Maar de onder
handelingspositie van Peking is
hoe dan ook sterker. Want in te
genstelling tot de kwesties
Hongkong en Macau, heeft Chi
na het in Tibet voor het zeggen.
En die voorsprong geeft Peking
nimmer uit handen. GPD
houden. En waarom zou Slavisch Ma
cedonië dan niet een stukje van Bul
garije kunnen krijgen, waar ook Mace
doniërs wonen? Of van Griekenland?
De EU-leiders verkeren in de unieke
positie dat zij de kwadratuur van een
cirkel kunnen tekenen. Zij kunnen de
grenzen niet verleggen, maar ze kun
nen die grenzen wel irrelevant maken
door de westelijke Balkanlanden snel
in de Europese Unie op te nemen. Dat is
het voorstel van Griekenland, dat vrij
dag en zaterdag de EU-top voorzit. De
Grieken, die door de recente Balkan
oorlogen bijna tien jaar fysiek van Eu
ropa waren afgesneden, weten hoe ge
vaarlijk ieder alternatief is. GPD
Jan Peter Balkenende kan lang wachten op h
'oranjegevoel'. In het meerdaagse debat over de re
geringsverklaring van Balkenende-II kwam he
niet boven. En gezien de manier waarop coalitie en op
positie elkaar in de Kamer bejegenen, zal het waar-
schijnlijk nooit ontstaan. De premier vroeg Nederlam
gisteren om met het 'oranjegevoel' de problemen te li
te gaan. Voor zijn doen was dat een frivole oproep. Bah
kenende verlangt kennelijk dat politici en burgen
eensgezind en idolaat de keuzes van zij n regeringsploeg
steunen. Dat zit er echter niet in. Want de gisteren ge
presenteerde hoofdlijnen van beleid bieden adspirant-
Balkenendefans te weinig mogelijkheden tot identifj.
catie.
Uit het debat werd duidelijk dat Balkenende-II vooral
de cijfers laat regeren. Wel is er de bereidheid om de
scherpe kantjes van sommige kortingsmaatregelen fe
halen. Bijvoorbeeld voor chronisch zieken en voor jon
ge WAO'ers. Verder blijft het vooral bij de oproep om
vlijtig en zuinig te zijn. De gedachte is blijkbaar datuit
sluitend het economisch tij de gang van zaken in Neder
land bepaalt. Balkenende probeerde deze VVD-instee!
gisteren nog enigszins bij te sturen met wat aandacht
voor normen en waarden. Zijn opmerkingen ontlokter
echter zo weinig reacties, dat verondersteld mag wor
den dat er opnieuw geen echt debat zal komen.
Voor het overige bleef Balkenende goed overeind. De
oppositie bleek - voorlopig zonder duidelijke aanvoer
der - niet in staat samenhangende alternatieven voor
het regeringsbeleid te formuleren. De aanval op Balke
nende ging veel te snel in detail. Alsof er zojuist een
j oenennota was gepresenteerd. Mede daarom kon de
premier de kritiek tamelijk gemakkelijk weerstaan.
Maarniet zó goed, dat de oppositie spontaan een oran
jegevoel zal krijgen.
De echte test voor deze coalitie komt pas als de sociale
samenhang - waarop met name het CDA bij allerlei om
buigingen speculeert, en waarover alle coalitiepartners
zich ondanks de verse herinnering aan de via het feno
meen Fortuyn gekanaliseerde onrust opmerkelijk wei
nig zorgen lijken te maken - zal blijken te zijn ver
schrompeld. Als onder druk van de bezuinigingen een
vechtmaatschappij vol calculerende burgers ontstaat.
Verder kan niet worden uitgesloten dat de kiezers mas
saal, en met hen hun vertegenwoordigers, binnen eet
kabinetsperiode tot de conclusie komen dat van de Ne
derlandse overheid beleid mag worden verwacht datde
grillen van de economie overstijgt en burgers ondanks
die grillen zekerheid biedt. Aan de keuzes die daarvoor
nodig zijn, is kabinet noch oppositie al begonnen,
als ze daaraan toekomen, is er enige aanleiding vooreen
oranjegevoel.
GOUDEN RING - Het perso
neel van de veiling in Kapelle
vond dezer dagen een gouden
ring tussen de kruisbessen. Di
rect werd nagegaan van wie
deze partij afkomstig was. De
eigenaresse werd achterhaald
en de ring terugbezorgd.
KLAPBANK - IJzendijkse ou
deren zaten in zak en as toen
zij ontdekten dat hun klap-
bank was gestolen. Zij hadden
het bankje met eigen geld aan
geschaft om een lekker zitje te
hebben op de plaats in de
bocht van de Oranjestraat
waar zij de laatste nieuwtjes
plegen uit te wisselen. De dief
werd gelukkig snel achter
haald en het bankje staat weer
op z'nplek.
OESTERS - Ook voor dit jaar
is vergunning verleend om
mosselschelpen te strooien op
de oesterpercelen. Ze moeten
wel vóór 1 november worden
opgehaald, om te voorkomen
dat de slippers terugkeren.
SCHIP AAN KETTING - In
Vlissingen is de Fortuna aan
de ketting gelegd. De firma
waartoe de Panamese vracht
boot behoort, had nog een re
kening te betalen aan een Ne
derlandse firma. Het schip
kwam uit Antwerpen en was
op weg naar Canada.
PZC
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118)484000
Fax: (0118)470102
E-mail: redactie@pzc.nl
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118) 484000
Fax. (0118)470102
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Voorstad 22
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113) 273000
Fax. (0113)273030
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115) 645769
Fax. (0115) 645742
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel. (0114)372776
Fax. (0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel. (0111)454647
Fax. (0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee en Hulst:
8.30-17.00 uur
Internet: www.pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12.00 uur.
Abonnementen
0800-0231231
(bij acceptgirobetaling geldt een
toeslag van 2.00)
per maand: 20,50
per kwartaal: 55,10
per jaar: 209.90
Voor toezending per post geldt
een toeslag.
E-mail: lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor
het einde van de betaalperiode.
Losse nummers per stuk:
maandag t/m vrijdag 1,10
zaterdag: 1,65
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties
Alle advertentie-orders worden
uitgevoerd overeenkomstig
de Algemene Voorwaarden van
Wegener NV en volgens de
Regelen voor het Advertentiewezen.
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag: tijdens kantooruren
zondag: van 16.00 tot 18.00 uur
Tel. (0118) 484000
Fax(0118) 470100
Personeelsadvertenties:
Tel. (0118) 484240
Fax(0118)470100
Rubrieksadvertenties (kleintjes!
Tel. (0118) 484321
Fax: (0118)484370
Voor gewone advertenties:
Noord- en Midden-Zeeland
Tel: (0118) 484369
Fax: (0118)484309
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114) 372770
Fax:(0114)372771
Internetwww. pzcnl/adverteren
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concern De dooiu
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt voor onze
(abonnementen Jadministratle en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten en P'O
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig geselecteerde
derden Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schrifteli|k melden bij PZC afde|,r4
atio geen pri|s ste
4800 MB Breda
Behoort tot LUGQEflGf
SBM