Euro leidt tot meer opbrengst wn^nge
van collecte maar minder fooi wAO'ers
Prinses Margarita geeft
niet op na verlies geding
Vijftig gebruiksters
van Implanon toch
zwanger geraakt
Oplichters actief
A
Gratis Noorse grond voor nuttige Nederlanders
ontzien
Kitesurfen
moet veiliger
3
Balkenende zal slechts proberen budgettering te vermijden
vrijdag 13 juni 2003
Hoge kosten
a
Tegenwaarde
Buitenlanders
Accountantsrapport
Middeleeuws stadje herbouwd
Celstraf voor ex-Europoller
Nader onderzoek naar xtc-agenten
Verbrande cavia's gevonden
Aanvaller Pieper blijft vastzitten
Studies
Gouden Gids
fMnr Jeroen de Vreede
pEN HAAG - Kleine dorpen in
Noorwegen zijn massaal op
zoek naar Nederlandse gezin
nen. De nieuwkomers moeten
het bevolkingsaantal op peil
houden. Gratis bouwgrond en
praktische hulp moet Neder
landers over de streep trekken.
Lokkertjes voor Noren uit an
dere delen van het land hadden
amper iets opgeleverd. Neder
landers blijken echter op zoek
naar hetgeen de Noren juist
ontvluchten: rust en ruimte.
De lokale Noorse jeugd trekt
massaal naar de stad om de
eindeloze leegten van de Noor
se fjorden en hoogvlaktes te
ontlopen. Daardoor dreigen de
kleine dorpen, met rond de dui
zend inwoners, uit te sterven.
De nieuwe wervingscampag
ne (www.norsk.nl) is betaald
door de gemeenten en richt
zich speciaal op Nederlanders
en Vlamingen. „Nederlands-
taligen kunnen snel Noors
leren en passen zich vlot aan.
De cultuurverschillen tussen
Noren en Nederlanders zijn
heel klein", zegt bemiddelaar
G. Rietman. De Nederlander is
door de dorpen ingehuurd als
campagneleider.
De eerste successen zijn inmid
dels geboekt. Het dorpje Fyres-
dal (1348 inwoners) heeft
inmiddels zes Nederlanders
kunnen strikken. In september
vestigen een garagehouder en
een musicus zich in het dorp.
Een slager en een bakker zijn
ook onderweg. De dorpen bie
den de nieuwe dorpsgenoten
hulp bij overkomst, gratis kan
toorruimte om een eigen be
drijfje te starten of duizend
vierkante meter bouwgrond
gratis. De dorpen hopen als te
genprestatie dat complete Ne
derlandse gezinnen overko
men. Juist jonge echtparen
kunnen helpen het bevolkings
aantal op peil te houden. GPD
Recht op zorg niet gegarandeerd
«annnze redactie binnenland
DEN HAAG - Het nieuwe kabi
net kan niet garanderen dat het
recht op zorg voor iedere burger
blijft bestaan. In het debat over
de regeringsverklaring zei pre
mier Balkenende gisteren dat
hij slechts 'zal proberen' te
voorkomen dat de gezondheids
zorg weer aan maximum bud
getten wordt gebonden.
Als weer budgettering wordt in
gevoerd, kan het gebeuren - net
als in eerdere j aren - dat een zie
kenhuis in de laatste maanden
vanhet jaar geen operaties meer
uitvoert, omdat het geld op is.
Gevolg is dat de wachtlijsten
opnieuw groeien. Om dit euvel
te bestrijden, werd onder Paars-
2 en Balkenende-1 het recht op
zorg ingevoerd. Ziekenhuizen
mochten geen operaties meer
weigeren met het argument dat
het geld op was voor dat jaar.
Maar gevolg is dat de kosten van
dezorgnu uit de hand lopen.
PvdA-leider Bos viel Balkenen
de aan op zijn uitspraken. „Vo
rig jaar zei u nog dat het onder
uw verantwoordelijkheid niet
zou gebeuren dat iemand in ok
tober niet meer geopereerd kan
worden en moet wachten tot ja
nuari van het volgende jaar."
Balkenende zei dat het kabinet
niet van plan is de oude syste
matiek in de zorg weer in te voe
ren, maar hij wil het ook niet
uitsluiten. Regeringspartij de
WD heeft altijd al gezegd dat
het recht op zorg leidt tot te hoge
kosten.
AMSTERDAM - Kitesurfen
moet veiliger worden, vindt de
stichting Consument en Veilig
heid. Mensen beoefenen de
sport met matrasvliegers nu on
georganiseerd, waardoor bad
gasten en overige kitesurfers
overlast ondervinden en soms
gevaar lopen.
Verhuurbedrijven moeten goe
de cursussen aanbieden, zodat
ongevallen kunnen worden
voorkomen. De internationale
organisatie van kitesurfers IKO
is bezig met het opleiden van
instructeurs. In 2001 lieten
veertig mensen zich in het zie
kenhuis behandelen aan ver
wondingen die ze bij een kite-
surfongeval hadden opgelopen.
Vorig jaar waren dat zeventig
personen. Dit jaar kwam een
persoon bij een ongeval om het
leven en raakten twee mensen
zwaargewond.
Consument en Veiligheid vindt
dat moet worden voorkomen
dat gemeenten het kitesurfen
geheel verbieden, zoals Vlissin-
gen deed. Alleen leden van de
Vlissingse Kite Surf Vereniging
kunnen een ontheffing krijgen,
als de club voor begeleiding
zorgt. ANP
Balkenende vindt dat het 'oran
jegevoel' moet terugkeren in de
politiek. Hij wil dat burgers
weer de bereidheid tonen om er
'samen de schouders onder te
zetten'. In de regeringsverkla
ring roept het kabinet burgers
en organisaties op zelf verant
woordelijkheid te nemen om
Nederland uit het economische
dal te halen door loonmatiging
te betrachten en door pijnlijke
ingrepen in zorg en sociale ze
kerheid te accepteren.
In het debat ging Balkenende
ook in op de kritiek vanuit de
Tweede Kamer dat de voorne
mens in het regeerakkoord 'aso
ciaal' zijn. „Ook na deze maat
regelen blijft het Nederlandse
stelsel een van de meest sociale
in de wereld", zei hij.
Woensdag uitten de opposi
tiepartijen harde kritiek op Bal
kenende. Volgens hen vraagt
het nieuwe kabinet de komen
de vier jaar grote offers van
grote groepen mensen, zonder
daar iets voor terug te geven.
GPD/ANP
door Koos van Wees
DEN HAAG - De invoering van
de euro leidt tot een grotere op
brengst van collectes. Mensen
denken vaak minder te geven
dan ze in werkelijkheid doen,
omdat ze de waarde van de euro
nog steeds onderschatten. Dit
blijkt uit onderzoek van de eco
nomische faculteit van de Rijks
universiteit Groningen.
De universiteit baseert zich op
de opbrengsten van de nationa
le collecte voor geestelijk ge
handicapten in de plaatsen Ha
ren, Onnen en Noordlaren vóór
en na de invoering van de euro.
In 2002, het jaar dat de euro
kwam, bleek de opbrengst van
die collectie 11,1 procent hoger
dan het jaar daarvoor. Normaal
steeg de opbrengst jaarlijks met
zo'n twee procent.
De onderzoekers vermoeden
dat mensen gewoon een greep
doen in de portemonnee en een
aantal muntjes bij elkaar graai
en. Uit het onderzoek bleek dat
vooral muntstukken van 1 euro,
envanl0,20en50 cent in de col
lectebus belandden. In de oude
situatie grepen de mensen voor
al naar de gulden en veel minder
naar de kleinere muntsoorten.
De tegenwaarde van de huidige
kleine muntjes is echter vaak
groter dan die van de oude gul
den, waaruit de stijging ver
klaard wordt.
De bevindingen in de drie plaat-
9,25 euro wordt óf afgerond op
9,50 euro, of mensen zeggen:
maak er maar elf van. Ze vinden
het met de euro ingewikkelder
te bepalen wat een redelijke fooi
is."
Gemiddeld ligt de fooi op zo'n
vijf procent, al wordt dat per
centage vooral behaald door de
etentjes. Op drank is het minder.
„Buitenlanders zijn dan mak
kelijker, die weigeren al het
kleine muntgeld, dat vinden ze
maar lastig."
Klanten van chique restaurants
gedragen zich niet anders. „Je
ziet mensen denken: hoeveel zal
ik geven? Vroeger werd er vaak
niet bij nagedacht, nu wordt elk
eurokwartje omgedraaid", al
dus een kelner van een gere
nommeerd restaurant. GPD
Toch ni
PvdA-fractieleider Wouter Bos blijkt populair bij de jeugd. Tijdens een schorsing gisteren in de Kamer wilden kinderen van basisschool Molenweid uit Velserhroek (Noord
Holland) hem allemaal de hand schudden. foto Marcel Anton isse/ANP
DEN HAAG - Een ruime meer
derheid van de Tweede Kamer
vindt dat het kabinet snel met
een regeling moet komen voor
jonge WAO'ers die na herkeu
ring hun uitkering verliezen.
Premier Balkenende zegde gis
teren tijdens het debat over de
regeringsverklaring toe 'dat het
streven is te voorkomen dat
mensen in de bijstand belan
den'.
Volgens het regeerakkoord wor
den alle WAO'ers onder de 45
jaar in 2005 opnieuw gekeurd
aan de hand van stengere crite
ria. Als ze niet langer arbeids
ongeschikt worden verklaard,
lopen ze het risico rechtstreeks
in de bijstand te belanden en er
in inkomen op achteruit te gaan.
Balkenende zegde toe dat het
kabinet met 'een goede regeling'
zal komen om dit zoveel moge
lijk te voorkomen. De fractie
voorzitters Verhagen (CDA),
Bos (PvdA) en Dittrich (D66)
vinden dat het kabinet haast
moet maken om de WAO'ers niet
te lang in onzekerheid te laten
zitten. „We luisteren goed naar
u en studeren op een oplossing",
antwoordde de premier.
Balkenende herhaalde het grote
belang van loonmatiging voor
herstel van de economie. Hij
gaat er vanuit dat de werkge
versorganisaties en vakbonden
'samen in staat zijn' om daar af
spraken over te maken, zonder
directe bemoeienis van het ka
binet. De premier wil met de so
ciale partners wél akkoorden
sluiten over 'deelonderwerpen',
zoals de aanpak van de jeugd
werkloosheid.
Als werkgeversorganisaties en
vakbonden niet tot overeen
stemming komen over loonma
tiging, zal het kabinet ingrijpen.
Balkenende herhaalde eerdere
uitspraken van minister De
Geus van Sociale Zaken dat een
loonmaatregel 'nooit uitgeslo
ten' is, maar benadrukte dat het
een 'theoretische optie is en geen
voornemen van het kabinet'.
Een loonmaatregel houdt in dat
het kabinet de loonstijging wet
telijk vastlegt. ANP
sen worden als illustratief ge
zien voor andere collectes. Ook
andere landelijke fondsen mel
den fors hogere opbrengsten, al
dus de onderzoekers.
De stijgende opbrengsten van
collectes staan in contrast met
de ervaringen in de horeca met
de fooienDaarin is van een stij
gende lijn geen sprake, leert een
rondgang langs een aantal hore
cazaken.
„Het is met de overgang naar de
euro eerder minder geworden
dan meer", aldus de bedrijfslei
der van een café-restaurant.
Maar sinds medio vorig jaar ziet
hij geen verdere daling meer.
„Mensen weten vaak niet tot
hoever ze willen afronden",
merkt een ober in een vooral tij
dens lunch-uren gewild restau
rant. „Dan zie je al snel extre
men ontstaan. Een bedrag van
HET MEEIP NAArZ STOMME THERApEuT
UlEUT KAMP JE. Toe M VE£X- AAE E/Z. V/V/M op?
door Thea van Beek
AMSTERDAM - De bank MeesPierson hoeft
prinses Margarita geen schadevergoeding te
betalen. Dat heeft de rechtbank in Amsterdam
bepaald in het kort geding dat de prinses tegen
de bank had aangespannen. In een zogeheten
bodemprocedure, waarbij diepgaand op de
zaak wordt ingegaan, hoopt de prinses alsnog
haar gelijk te halen.
De dochter van prinses Irene had 73.899 euro
schadevergoeding van de bank geëist. Zonder
haar toestemming zou 100.000 dollar van haar
rekening zijn gehaald. Dat bedrag werd gestort
op de rekening van haar noodlijdende vader
Carlos Hugo de Bourbon de Parme in Brussel.
Over die transactie beweert zij nooit te zijn ge
raadpleegd.
De rechtbank in Amsterdam oordeelde echter
dat sinds de omstreden overboeking meer dan
vijfjaren zijn verstreken, zonder dat de prinses
tegen de transactie bezwaar maakte. In elk ge
val staat vast dat zij al vanaf eind 2000 van de
overboeking op de hoogte moest zijn geweest.
Toen ontving zij het accountantsrapport over
de controle van haar rekening in 1998, waarin
de renteloze lening aan haar vader werd ver
meld.
De rechtbank verwijst eveneens naar de regel
matige afspraken die prinses Margarita had
met haar relatiebeheerder bij de bank. „Daar
bij gaf zij blijk goed van haar financiële situa
tie op de hoogte te zijn. Bij geen van die ge
sprekken heeft zij bezwaar aangegeven tegen
de overboeking", aldus de rechtbank.
Helemaal kansloos noemt de rechtbank de
zaak van Margarita overigens niet. Een nader
onderzoek naar de feiten zal moeten uitwijzen
hoe de opdracht tot de omstreden overboeking
tot stand kwam en of de prinses daar inderdaad
toestemming voor gaf.
Margarita's advocaat F. Kemp zegt teleurge
steld te zijn in de uitspraak. Hij erkent dat een
dergelijke ingewikkelde zaak eigenlijk niet
past in een kort geding.
„We gaan een bodemprocedure aanspannen."
GPD
DOKKUM - Het in de Middeleeuwen door storm verwoeste
stadje Eson wordt in het Lauwersmeergebied herbouwd. Dat
heeft de gemeente Dongeradeel gisteren bekendgemaakt. Het
ministerie van Landbouw heeft de vergunning afgegeven
voor de bouw van een vestingstadje in het natuurgebied.
Ook worden drie terpen die destijds verwoest zijn binnen
dijks herbouwd. In totaal verrijzen er 250 woningen, voorna
melijk bedoeld voor recreatie. Naast woningen komen er een
camping en winkels. ANP
DEN HAAG - De rechtbank in Den Haag heeft een ex-mede-
werker van Europol deze week veroordeeld tot twee jaar ge
vangenisstraf, waarvan acht maanden voorwaardelijk. De
Fransman pleegde in dienst van de Europese politieorganisa
tie valsheid in geschrifte en maakte misbruik van zijn positie
als ambtenaar. Hij moet Europol bijna 373.000 euro terugbe
talen.
De zaak kwam in 2001 aan het licht. De Fransman werkte bij
de European Drug Unit van Europol. In Groot-Brittannië
richtte hij een vennootschap op die personeel detacheerde
aan Europol. Een groot deel van het geld dat Europol aan zijn
onderneming betaalde, streek de Fransman zelf op. ANP
AMSTERDAM - De politierechter in Amsterdam heeft giste
ren de strafzaken tegen twee agenten en de partner van een
andere agent voor nader onderzoek terugverwezen naar de
rechter-commissaris. De drie worden verdacht van bezit van
en handel in xtc. Een agent zou ook cocaïne in bezit hebben
gehad.
Duidelijk is dat agenten van het politiebureau Beursstraat in
Amsterdam, het vroegere bureau Warmoesstraat, regelmatig
xtc gebruikten. Uiteindelijk stapte een agent naar een ver
trouwenspersoon binnen het korps Amsterdam-Amstelland.
Ze vond dat de situatie uit de hand liep. De korpsleiding be
sloot tot een 'huishoudelijk' onderzoek. ANP
ROOSENDAAL - Op een braakliggend terrein in Roosendaal
zijn afgelopen week 83 gedeeltelijk verbrande dode cavia's
aangetroffen. Dat heeft de politie gisteren gemeld.
Tussen 14 mei en 1 juni werden er volgens de politie in Roosen
daal en omgeving 87 cavia's ontvreemd. In een enkel geval
werd een grote slag geslagen, zoals 22 diertjes in een keer bij
de kinderboerderij. Particulieren met slechts enkele beestjes
in een kooi werden eveneens door de caviadieven bezocht.
De politie heeft geen idee in welke richting ze de daders moet
zoeken. ANP
HAARLEM - De 42-jarige man die ervan wordt verdacht de
voormalige Philips-topman Roel Pieper en diens vrouw met
een mes te hebben gestoken, blijft vastzitten. De raadkamer
van de rechtbank in Haarlem heeft zijn voorarrest met dertig
dagen verlengd. Dat heeft een woordvoerster van de recht
bank gisteren meegedeeld.
Roel Pieper en zijn vrouw werden zaterdagochtend 31 mei in
de tuin van hun landgoed in Aerdenhout gestoken door een
indringer. Pieper zelf liep lichte verwondingen. Zijn vrouw
raakte ernstig gewond, maar is inmiddels buiten levensge
vaar. ANP
door Marloes de Koning
DEN HAAG - Van de elfduizend
gebruiksters van het anti-con
ceptiemiddel Implanon zijn er
sinds de introductie van het
middel ten minste vijftig zwan
ger geraakt. Dat blijkt uit ge
gevens van het College ter
Beoordeling van Geneesmidde
len.
Veertien van deze zwanger
schappen zijn te wijten aan on
kunde van de huisarts die het
hormonenbuisje bij de vrouwen
inbracht. Vier aan fouten van de
vrouwen zelf. Wat in de overige
32 gevallen mis is, is niet duide
lijk. Volgens advocaat M. de
Witte, die achttien vrouwen
verdedigt, schetst medicijnen
fabrikant Organon een te opti
mistisch beeld van de risico's.
Hij klaagt het bedrijf aan.
Woensdag deed de rechter in
Arnhem uitspraak in een van de
achttien Implanon-zaken van
De Witte. De arts die het buisje
in de arm van de vrouw had
moeten aanbrengen is veroor
deeld tot het betalen van de kos
ten van het levensonderhoud
van het kind. Het buisje bleek
niet in haar arm te zitten en de
arts had dat moeten controle
ren. Het is de eerste keer dat een
arts is veroordeeld wegens het
niet goed inbrengen van het Im-
planon-staafje.
De Witte' werkt nu kan een dag
vaarding van de producent van
het anti-conceptiemiddel, Or
ganon. De Amersfoortse advo
caat treedt op namens een groep
van achttien vrouwen die on
danks het gebruik van Impla
non zwanger zijn geworden. Bij
zestien van deze vrouwen moet
iets mis zijn gegaan bij het in
brengen van het buisje. Twee
vrouwen hadden het buisje wel
in hun arm, maar werden deson
danks zwanger. De Witte: „Tot
nu toe is ongeveer één op de
tweehonderd gebruiksters
zwanger geworden, terwijl dat
bij de pil één op de duizend is.
Wij zeggen: Organon méld dat,
anders krijgt u een claim aan uw
broek."
Organon weerspreekt de be
schuldiging dat de zwanger
schappen aan onveiligheid van
het middel te wijten zijn. „Tij
dens onze studies is niemand
zwanger geworden. Honderd
procent haal je natuurlijk nooit
echt", zegt een woordvoerder
van de farmaceut. GPD
Advertentie
(ingezonden mededeling)
Bericht aan alle bedrijven in Nederland
Sinds donderdag jl. is ons bekend dat een bedrijf onder de naam
Media Nova B.V. een Internetsite exploiteert onder de naam
goudenbusinessgids. Bedrijven die op deze site vermeld staan, of
hiervoor een factuur (hebben) ontvangen, hebben hiervoor geen
opdracht gegeven.
Omdat de uitstraling van de site, het logo en de factuur vrijwel
een exacte kopie is van de uitingen van Gouden Gids B.V. kunnen
wij ons voorstellen dat u, zowel als gebruiker en als adverteerder,
hierdoor misleid zou kunnen worden.
Daarom willen wij u er langs deze weg op attent maken.
Inmiddels hebben wij gerechtelijke stappen ondernomen om
zowel de site als de facturatie met onmiddellijke ingang te laten
stoppen. Wij hebben al onze adverteerders hiervan schriftelijk op
de hoogte gebracht.
www.goudengids.nl
