PZC
Opening expositie
over sloten en duinen
Kinderen Stouten presenteren eigen cd
Zeelands eerste kaakchirurg stopt
Liliane
geef
om
dit
kind
giro 7 800 800
ingrepen Sint Jacobsstraat
Waterschap moet op zoek
naar resistente meidoorn
16
Concert op
vaderdag
Kerkenpad
Grondprijs in
2002 gedaald
donderdag 12 juni 2003
Goede voorbeeld
Overkapping
Eigenwijs
Transplantaties
Verkeerde kant
Het speciale fonds voor kinderen met een handicap in ontwikkelingslanden
Sprinklers
in passage
Vlissingen
door Edith Ramakers
VLISSINGEN - In de passage
van de Sint Jacobsstraat in Vlis
singen komt een sprinklerin
stallatie die de veiligheid van
bewoners, ondernemers en win
kelend publiek moet verbete-
ren. Dat bevestigt burgemeester
A. van Dok-van Weele van
Vlissingen. Aan eigenaren en
ondernemers wordt verzocht
brandwerende middelen in de
panden aan te brengen, waar
door een brand niet snel van het
ene op het andere pand kan
overslaan.
De stadsgewestelijke Brand
weer Vlissingen/Middelburg is
tevreden met het voorstel. „Als
er nu brand uitbreekt in de Sint
Jacobspassage, kunnen we er
niet met de brandweerauto bij.
We kunnen dus de brand niet
snel blussen", reageert brand
weercommandant R. Maljaars.
Bovendien is de vluchtweg voor
de bewoners boven de winkels
slecht. Dat geldt vooral aan de
kant van de Weteringstraat.
„De consequenties van een
brand zouden zijn, dat er bijna
zeker slachtoffers vallen."
De sprinkler- of sproei-installa-
tie slaat automatisch aan als er
brand is. De kosten van de in
stallatie zijn 100.000 euro. „We
geven het goede voorbeeld",
zegt Van Dok. „De sprinkler
wordt spoedig geplaatst. We
werken ook mee om de toegang
voor de brandweer naar de wo
ningen toe te verbeteren." Huis
eigenaren krijgen de opdracht
om hun woning brandveiliger te
maken. „Als dat gebeurd is,
krijgen ze - indien van toepas
sing - een gebruikersvergun
ning."
Maljaars: „In principe geldt dat
huiseigenaren verantwoorde
lijk zijn voor hun eigen veilig
heid. Als er brand uitbreekt,
dan is dat hun eigen risico. We
zullen aanbevelingen doen,
want door de nauwe doorgang is
de passage gevaarlijk. Als bij
voorbeeld de huiseigenaar ka
mers verhuurt, dan heeft hij
daarvoor een gebruikersver
gunning nodig. Dan zullen wel
veiligheidsmaatregelen geno
men moeten worden om die ver
gunning te krijgen."
De brandweer merkte eerder op
dat het het veiligst zou zijn wan
neer de overkapping wordt
weggehaald. „Dat is een optie,
maar die hebben we niet be
sproken", merkt Van Dok op.
„De glazen overkapping mag
blijven. De sproei-installatie en
de andere aanpassingen voor de
bereikbaarheid voor de brand
weer zijn voor het college op dit
moment de best haalbare oplos
sing."
Het college van B en W stelt deze
jongste maatregelen voor, na
dat een ingenieursbureau in op
dracht van de gemeente de
brandveiligheid van de Sint Ja
cobspassage onderzocht. De ge
meente heeft rond 1987 de
straat overkapt om het winkel
gebied op te waarderen. De
brandweer maakt met de afde
ling bouwen en wonen van de
gemeente een plan van aanpak
van alle woningen in de Sint Ja
cobspassage. Binnen een jaar
worden alle huizen beoordeeld
en gaat de gemeente ervan uit
dat de aanpassingen zijn ver
richt.
Ondanks dat ze allemaal eigenwijs zijn en dat er flink op elkaar werd gemopperd, maakten de broers en zussen Stouten (vlnr Aleida, Arian-
ne, Marien, Christiaan) samen een cd. foto Dirk-Jan Gjeltema
door Inge Heuff
KERKWERVE - Twee broers,
twee zussen, twee orgels, twee
dwarsfluiten en één cd. Vier
kinderen Stouten uit Kerkwer-
ve presenteren op vrijdag 20 ju
ni in de Hervormde kerk van
Haamstede hun eigen cd: Stou
ten musiceert. Daarnaast zijn
alle vier de jongeren ook actief
in het Schouws Jeugdorkest.
Binnen afzienbare tijd moet het
kwartet een kwintet worden als
de jongste van het gezin, Jacob-
Jan van acht, voldoende trom-
petlessen heeft gevolgd.
Vanaf dat ze muziek kunnen
maken, spelen Arianne van
twaalf, Aleida (veertien), Chris
tiaan (zeventien) en de negen
tienjarige Marien Stouten sa
men. Eerst gewoon voor het
eigen plezier, nu ook in het
Schouws Jeugdorkest waarvoor
veel concerten zijn geboekt. En
ze zijn inmiddels zo op elkaar
ingespeeld dat samen repeteren
niet echt nodig is. „Alleen voor
de opnames van onze eigen cd
Stouten musiceert, hebben we
even hard samen geoefend",
vertelt Christiaan. „Verder is
het niet zo nodig." „Op zondag
middag spelen we nog wel eens
voor ons plezier samen", vult
Arianne aan. „Maar iedereen
kent zijn eigen partij en kan
voor zichzelf oefenen."
De opnames voor de cd, vanuit
de grote kerk in Elburg waar
twee orgels staan, verliepen niet
zonder slag of stoot. Kraaien
verstoorden die dag in april met
hun paringsgekras de opnames.
Pas in de avond konden de eer
ste opnames de goedkeuring
wegdragen. „We hebben tot
twaalf uur 's nachts doorge
speeld om toch nog wat op te ne
men", vertelt Aleida. „En het
ging nog goed ook." De tweede
opnamedag verliep voorspoe
dig totdat er kortsluiting ont
stond. Uiteindelijk werd het
toen ook nog middernacht voor
dat het laatste muziekstuk erop
stond. Marien: „Wij weten pre
cies wat er allemaal mis is ge
gaan maar ik weet zeker dat de
luisteraar dat niet hoort."
Ze zeggen zelf allemaal flink ei
genwijs te zijn. Er wordt tijdens
het muziek maken ook wel eens
flink op elkaar gemopperd.
Christiaan: „Marien speelt de
baas maar we hebben wel alle
maal onze eigen inbreng, bij
voorbeeld in de keuze van de
muziek." Marien is, behalve de
oudste van de kinderen Stouten,
ook dirigent van het Schouws
Jeugdorkest dus daar kan zijn
leidende rol vandaan komen.
Hij zit in het laatste jaar van het
Groen College in Goes. „Als het
me lukt, wil ik graag verder in de
muziek. Daarom hoop ik vol
gend jaar op het conservatori
um te worden toegelaten."
Christiaan studeert en woont in
Den Bosch. Hij heeft zijn orgel
mee kunnen nemen om daar te
blijven oefenen. „Het is de ko
ning der instrumenten", vindt
hij. „Maar voor de vingeroefe
ningen heb je ook wel een piano
nodig", meent zijn broer. Aleida
begon met de blokfluit maar
stapte al snel over op de dwars
fluit. Arianne, die hetzelfde tra
ject volgde, stopt binnenkort
met haar dwarsfluitlessen. Zij
wil volgend jaar de viool gaan
proberen. Jacob-Jan volgt de
verrichtingen van zijn oudere
broers en zussen nauwgezet.
door Ali Pankow
ZIERIKZEE - In de reeks zo-
merexposities over hedendaag
se kunstenaars op Schouwen-
Duiveland in de Vierschaar van
het Zierikzeese stadhuis wordt
zaterdagmiddag 21 juni om vier
uur de tentoonstelling 'Over
sloten, duinen, Schouwen-Dui-
veland' van Marinus van Dijke
geopend.
Directeur J. Reumer van het Na
tuurmuseum in Rotterdam zal
die opening verrichten en voor
afgaand een inleiding houden.
Een deel van het werk van deze
expositie is het resultaat van
een tocht die Van Dijke dit voor
jaar maakte over ongebaande
paden. Hij trok dwars door de
polder, langs vaarten en sloten,
soms met behulp van een pols
stok. Hij begon bij de duinen
achter de vuurtoren en liep tot
het Dijkwater bij het Grevelin-
genmeer.
Verder bestaat de tentoonstel
ling uit werken die Van Dijke
maakte op basis van zijn waar
neming in een stuifvallei in de
Meeuwenduinen bij Haamste
de. Deze kunstwerken (op pa
pier, boeken, video's en objecten
worden gecombineerd met his
torische voorwerpen en archi
valia uit het Stadhuismuseum
en uit diverse archieven. Bij de
ze expositie zal tegelijkertijd de
publicatie 'over sloten' gepre
senteerd worden.
Voor specifiek geïnteresseerden
houdt de kunstenaar op woens
dagavond 25 juni vanaf half
acht een rondleiding langs zijn
werk in De Vierschaar. Van Dij
ke zal onder meer iets vertellen
RENESSE - Muziekvereniging
Luctor et Emergo uit Renesse en
muziekvereniging Crescendo
uit Dreischor geven zondag
middag ter gelegenheid van va
derdag een gezamenlijk concert
op het grasveld bij de Jacobus-
kerk in Renesse. Beide muziek
korpsen staan onder leiding van
dirigent Ronald Slager. Het va
derdagconcert begint om 14.30
uur.
over zijn ideeën en manier van
werken aan de hand van in de
tentoonstelling getoonde
kunstwerken. Enkele objecten
zullen dan uit de vitrines won
den gehaald om ze van dichtbij
te kunnen bekijken.
De rondleiding biedt slechts
ruimte aan een beperkt aantal
deelnemers. Geïnteresseerde!
dienen zich vooraf aan te me!
den bij gemeente-medewerk
ster Pia Krijger: 0111-454464.
De tentoonstelling in het Stad
huismuseum is tot en met zon-
dag 31 augustus geopend var
maandag tot en met zaterdag
van 10.00 tot 17.00 uur en op
zondag van 12.00 en 17.00 uur'1
MIDDELBURG - Iedere don
derdag kunnen tussen 13.30 en
15.00 uur in Middelburg een
aantal kerken worden bezocht
onder leiding van een gids.
Middelburgse Kerkenpad
onder meer naar de abdijker
ken, de synagoge en de Petrus-
en Pauluskerk. Belangstellen
den kunnen zich aanmelden bij
de koffiehoek in de Wandelkerk
onder de Lange Jan.
DEN HAAG-De prijs van land
bouwgrond is in Zeeland vorig
jaar licht gedaald. Aan een ster
ke, aanhoudende prijsstijging
sinds 1993 is daarmee een einde
gekomen, blijkt uit een over
zicht dat het ministerie
Landbouw, Natuur en Voedsel
kwaliteit (LNV) gisteren aan de
Tweede Kamer heeft gestuurd.
Het eerste halfjaar van 2002 liet
een daling zien met 2,2 procent,
waartegenover in het tweede
halfjaar een lichte stijging
stond van 1,3 procent tot 35.901
euro per hectare. De lichte stij
ging was het gevolg van d<
verkoop van enkele hele land
bouwbedrijven in Midden-Zee
land tegen relatief hoge grond
prijzen. In Zuidwest-Brabant
daalde grondprijs in dezelfde
periode aanzienlijk, met 13,6
procent tot 36.958 euro per hec
tare.
door Miriam van den Broek
VLISSINGEN - Bert Grooten
huis, die in 197 6 de eerste kaak
chirurg van Zeeland werd,
neemt vandaag afscheid in het
Ziekenhuis Walcheren. Groo
tenhuis begon 27 jaar geleden in
het ziekenhuis in Vlissingen.
Voorheen werden jaarlijks zo'rt
tachtig patiënten naar een
kaakchirurg doorverwezen. Bij
zijn aantreden bleek Zeeland
rijp voor dit specialisme. In het
begin kreeg hij er tweehonderd
nieuwe patiënten per maand
bij.
Grootenhuis woont sinds zijn
aanstelling in Vlissingen. Zee
land was niet vreemd voor hem.
Van zijn vijfde tot vijftiende
jaar woonde hij in 's-Heer
Arendskerke. Later studeerde
hij tandheelkunde in Gronin
gen. Na anderhalf jaar gewerkt
te hebben als tandarts bij het
leger, begon hij in 1971 zijn op
leiding kaakchirurgie bij het
Wilhelmina Gasthuis in Am
sterdam dat onderdeel was van
de universiteit.
„Tijdens die opleiding ging ik
op zoek naar een baan. Ik was de
achtste kaakchirurg die zich in
Zeeland probeerde te vestigen.
De mensen die mij voor waren,
zagen het niet zitten of werden
niet geaccepteerd. Zeeland be
gon pas in mijn tijd rijp te wor
den voor een kaakchirurg. Een
patiënt werd toen nog inciden
teel doorverwezen naar een chi
rurg in Rotterdam of Breda.
Maar zodra ik in Vlissingen
kwam, werd het enorm druk.
Het leek wel of de tandartsen de
patiënten hadden opgespaard
tot ik er was. Ik kreeg die eerste
periode tweehonderd nieuwe
patiënten per maand."
Grootenhuis deed direct alle
mogelijke ingrepen, zoals het
verwijderen van verstandskie
zen. Ook voerde hij operaties uit
die nodig waren voor het dragen
van tandprothesen. Na zeven
jaar flink aanpoten kreeg de
Bert Grootenhuis neemt vandaag afscheid.„Ik hoop nu te kunnen
genieten. Ik zeil graag en maak graag zelf meubels.
foto Lex de Meester
Vlissinger versterking. Sinds
dien werken de kaakchirurgen
tevens in het Oosterscheldezie-
kenhuis in Goes.
De techniek is de afgelopen 27
jaar sterk veranderd, vertelt
Grootenhuis. „Ik weet nog dat
de miniplaatjes kwamen. Daar
mee kon een kaakbreuk die bij
voorbeeld ontstond door een
ongeluk, via de mond worden
vastgezet. Voorheen moesten we
de kaak van buitenaf open ma
ken. Ook de implantaten, de
kunstwortels, zijn een giganti
sche verbetering. Maar het
meest bijzondere vind ik nog al
tijd de transplantaties. Ik had
nooit gedacht dat er een dag zou
komen waarop bijvoorbeeld een
kleine kies op de plaats van een
voortand gezet kon worden.
Sinds een jaar of vijftien, wer
ken we met, die techniek.
Het mooiste van zijn vak vindt
Grootenhuis de kaakrecon-
structies en -correcties. „Men
sen zitten toch vaak in de put
door de klachten die ze hebben.
Door deze-correcties raken ze
niet alleen van de klachten af, ze
krijgen er ook soms een heel an
der gezicht door. Hun zelfver
trouwen groeit en je ziet zo'n
persoon opbloeien."
Zijn grootste ergernis is dat
mensen zich weinig laten vertel
len. „Ik kom nog steeds patiën
ten tegen die hun tanden nooit
poetsen. Dat komt voor in alle
leeftijdsklassen. Het is soms wel
frustrerend. Maar over het alge
meen heb ik het hier heel erg
naar mijn zin gehad. De patiën
ten in Zeeland zijn erg trouw en
bijna altijd op tijd. Dat is in an
dere delen van het land wel an
ders."
Hoewel de gebitten over het al
gemeen beter zijn dan Qoit, ziet
Grootenhuis de verzorging
sterk teruglopen. De oorzaak is
de verzekering, die vrijwel niets
meer vergoedt. „Het gaat de
verkeerde kant op", zegt de
kaakchirurg. „Alleen mensen
met geld kunnen de zorg voor
hun gebit nog betalen. Andere
mensen zie j e straks gewoon niet
meer. We gaan terug naar de na
oorlogse situatie. Dat is heel
kwalijk."
Het ziekenfonds moet volgens
de Vlissinger een minimaal pak
ket aan verzorging vergoeden
zodat de patiënt het vullen van
gaatjes niet meer zelf hoeft
te betalen. „Voor alles wat
daar bovenop komt, kunnen
mensen zich bijverzekeren.
Maar helaas wil de overheid er
niet aan."
Toch heeft Grootenhuis zich
voorgenomen zich daarover niet
meer druk te maken. „Ik hoop
nu te kunnen genieten. Ik zeil
graag en maak graag zelf meu
bels. Ook wil ik nog een keer
naar mijn broer in Kenia om
hem te helpen bij zijn projecten
om de natuur in stand te hou
den."
door Mieke van der Jaqt
GOES - Hoofdingeland J. Flik-
weert van het waterschap
Zeeuwse Eilanden, heeft er bij
het dagelijks bestuur van het
schap op aangedrongen resis
tente meidoornsoorten te zoe
ken. Het is de bedoeling op
Walcheren, maar ook in andere
gebieden in Zeeland, meer mei
dooms in te steken om de oor
spronkelijke hagen terug te
krijgen. Maar meidooms zorgen
ook voor verspreiding van bac-
terievuur en dat willen vooral
fruittelers liever niet zien ge
beuren.
Tijdens de algemene vergade
ring werd al de noodklok geluid
over opschot van meidoorns aan
de Waanskinderseweg bij Hoe-
dekenskerke. Die struiken zijn
al eerder wegens bacterievuur
afgezaagd, maar lopen nu weer
fors uit. In de buurt zitten fruit
telers die niet op het gevreesde
perenvuur zitten te wachten.
Volgens Flikweert zijn er welde
gelijk meidoomsoorteri die door
natuurlijke selectie resistent
kunnen worden genoemd. Vol
gens hem is het zaak die strui
ken te zoeken en te stekken,
waardoor een gezonde voorraad
voor het waterschap zou ont
staan. Vanuit het dagelijks be
stuur werd de veronderstelling
tegengesproken als zouden rode
meidooms ongevoelig zijn voor
bacterievuur. Dijkgraaf W. Gos-
selaar vermoedde dat het veel
geld zal kosten om te onderzoe
ken welke struiken resistentie
vertonen, maar beloofde er naar
te informeren. De meidooms
aan de Waanskinderseweg zul
len, als de ziekte wordt vastge
steld, worden gekapt.
(CBF|
STICHTING
Ramadhan (6 maanden)
Stichting Liliane Fonds
Havensingel 26 5211 TX 's-Hertogenbosch
T 0800 7 800 800 (gratis)
www.lilianefonds.nl
voorlichting@lilianefonds.nl
Ramadhan uit Indonesië is een rustige
baby. Hij werd geboren met een
gespleten lip en een open gehemelte.
Om normaal te kunnen eten en
praten zal hij drie keer geopereerd
moeten worden. De kosten per
operatie bedragen 225 euro.
Het Liliane Fonds helpt kinderen
zoals Ramadhan; kinderen die
zonder steun geen kans maken op
medische of sociale revalidatie.
Helpt u mee?