PZC
Minder nieuwe Zeeuwen
;ht
eucht
Vlaamse regering
vol vertrouwen ii
toekomst Scheldt
Spit verenigt abstract en figuratief
Expositie De Russen
draait om romantiek
p;
De werkelijkheid van Martin Baeyens
Verhuizen
kunst
dinsdag 3 juni 2003
Berging Tricolor
begint eind juni
Dubieus
Tussenuit
Ja-knikker r
Haagse school
Thema
Lichtinval
Robuuste kracht
VLISSINGEN - Het bergings
bedrijf Smit Salvage begint
eind juni, begin juli met de ber
ging van het in december gezon
ken autoschip Tricolor. De
voorbereidende werkzaamhe
den zijn in volle gang.
De Tricolor, die ongeveer twin
tig mij 1 uit de kust van Zeebrug-
ge ligt, zal in negen stukken
worden gezaagd, laat Smit
woordvoerder L. Walder weten.
Het is onmogelijk het 190 meter
lange schip in één keer te lich
ten. Het zou breken.
Voor het zagen is speciale appa
ratuur ontwikkeld. De fabrica
ge is praktisch klaar. Smit Sal
vage heeft ervaring met deze
zaagtechniek. Die is eerder in de
herfst van 2001 met succes toe
gepast bij de berging van de ge
zonken Russische onderzeeër
Koersk.
Duikers zijn momenteel aan het
werk op de Tricolor. Om de ver
schillende stukken van de
Noorse autocarrier te kunnen
verwijderen, moeten er hijsogen
op gelast worden. Het zagen
moet volgens planning eind ju
ni, begin juli aanvangen.
Smit Salvage streeft ernaar het
autoschip in september of okto
ber helemaal verwijderd te heb
ben. Veel zal afhangen van de
weersomstandigheden. Voor
het takelen van de scheepsdelen
is rustig weer nodig.
Brokstukken van de Tricolor
worden afgevoerd naar Zee-
brugge. Zowel scheepsdelen als
de lading van bijna drieduizend
luxe auto's zullen daar volledig
worden verschroot. Smit Salva
ge voert het werk uit in een com
binatie met de Belgische berger
Scaldis, de Antwerpse sleep
dienst URS en sleep vaartbedrijf
Multraship uit Terneuzen.
De Tricolor ligt in de druk beva
ren toegang tot het Engelse Ka
naal. Kort nadat het schip na
een aanvaring kapseisde, zijn er
nog twee schepen op gevaren.
Eind januari zorgde een olielek
kage uit de Tricolor voor vervui
ling op met name de Belgische
en Zeeuwse stranden. Smit Sal
vage heeft eerder dit jaar de
grootste hoeveelheid brandstof
uit het schip gehaald, maar er
wordt rekening mee gehouden
dat er op moeilijk bereikbare
plekken nog enkele tonnen olie
zijn achtergebleven. Om ver
ontreiniging te voorkomen wor
den maatregelen genomen.
door Emile Calon
De instroom van nieuwe Zeeuwen
hapert. Projectontwikkelaar J. van
Garderen uit Goes hoort van zijn con
tracten in de bouwwereld dat die toe
stroom vanuit andere delen van Neder
land naar het zuidwesten dunner
wordt. Van een opdrogende stroom is
nog lang geen sprake. Wel zijn mensen
voorzichtiger geworden nu het econo
misch wat minder gaat. „Ze kijken
meer de kat uit de boom."
Vanuit zijn kantoor ziet Van Garderen
zowel de Oosterschelde als de Wester-
schelde glinsteren. Antwerpen en Vlis-
singen liggen op zonnige dagen ook op
zichtafstand. Sinds vier jaar houdt hij
namelijk kantoor op zestig meter hoog
te in de Goese Watertoren. Als het niet
te heiig is, kan hij met een goede kijker
zelfs de auto 's tellen die de Zeelandbrug
passeren. Door de recessie komen ech
ter minder potentiële huizenkopers die
brug over, weet hij. In tijden van onze
kerheid kiezen mensen immers voor
vastigheid. Wat ze zeker niet doen, is
een huis kopen en vervolgens de oude
woning aanbieden voor de verkoop.
Een paar jaar geleden gebeurde dat nog
met grote regelmaat, zo herinnert hij
zich nog goed. Die tijd is echter voorbij
Dat het economisch allemaal wat minder gaat, is een reden waarom minder mensen naar Zeeland verhuizen. Dat het steeds
meer tijd en moeite kost bouwprojecten te voltooien, is een tweede, meent ontwikkelaar Van Garderen. foto Ruben Oreel
Het vertrouwen in de economie is daar
voor te gering.
Proverko Bouwgroep in Goes heeft een
deel van de woningportefeuille van
plaatsgenoot Van Garderen Dekker
(G&D) overgenomen. Hiermee breidt
de bouwgroep haar productie voor de
komende tien jaar met circa achthon
derd woningen uit. Door de verkoop is
de zelfstandigheid van G&D als pro
jectontwikkelaar voor langere tijd ver
zekerd, aldus Van Garderen. Proverko,
onderdeel van ABN-Amro Bouwfonds
Nederlandse Gemeenten, had aanvan
kelijk interesse in het gehele bedrijf.
Dat past in een trend waar Zeeuwse
ontwikkelaars en bouwbedrijven al
langer mee te maken hebben. De Wal-
cherse Bouw Unie is immers overgeno
men door Heijmans en Projectbouw
Zeeland door Amstelland. Op die ma
nier breiden die beursgenoteerde be
drijven hun activiteiten uit. Van Garde
ren en Dekker wilden echter niet hun
zelfstandigheid al zes jaar na de start
opgeven. Om die reden hebben ze
slechts een gedeelte van hun portefeuil
le overgedragen, aldus Van Garderen.
Van de 46 projecten in en buiten Zee
land hebben ze er nu nog 20 zelf in han
den. De verkoop van een gedeelte van
de activiteiten geeft het bedrijf ook
meer armslag, aldus de directeur.
Van Garderen Dekker werd vorig j aar
door de Goese wethouder M. 't Hart na
drukkelijk genoemd als een dubieuze
projectontwikkelaar. Hij verkondigde
toen dat hij samen met Veere en Middel
burg wilde optreden tegen ontwikke
laars met, een bedenkelijke reputatie.
Daarbij werd G&D nadrukkelijk ge
noemd, omdat het bedrijf weigerde het
half afgebroken voormalige Deltage
bouw verder te slopen. Eerst wilde het
volledige zekerheid over het doorgaan
van nieuwbouwplannen op die plaats.
Van Garderen glimlacht wat wrang als
hij aan die affaire wordt herinnerd en
verzekert vervolgens dat de relatie met
de gemeente en de wethouder weer bij
zonder goed isHij geeft aan dat hij des-
tijds een puur zakelijk geschil had met
de gemeente. Na een korte stilte ver
volgt hij dat hij de uitspraken van de
wethouder niet echt gepast vond. Ont
wikkelaars en gemeenten zijn immers
als het om het verwerven van grondpo-
sities gaat eikaars concurrenten. Daar
bij gaat het soms hard tegen hard, zo
weet hij maar al te goed.
Projectontwikkelaars komen vaak als
winnaar uit zo'n wedstrijd tevoorschijn
omdat ze veel flexibeler zijn, veel snel
ler kunnen handelen. Een gemeente als
Goes, waar net als door Middelburg een
actieve grondpolitiek wordt bedreven,
heeft dan wel eens het nakijken. En dat
kan zuur zijn, maar het hoort bij het ri
sico van het vak, aldus de ondernemer
die vervolgens nogmaals benadrukt dat
de relatie met Goes weer prima is. Hij
wijst naar gemeenten als Borsele, Rei-
merswaal en Amsterdam, waar pro
jectontwikkelaars worden gezien als
partners.
Het moet hem van het hart dat het
steeds meer tijd kost om een bouwpro
ject te voltooien. In het begin van zijn
carrière was drie jaar ruimschoots vol
doende. Nu is hij al blij als het lukt om
een plan in vijf jaar tijd af te ronden.
Stroperige procedures, bezwaarma
kers die alle procedures benutten en
capaciteitsproblemen bij overheden
zorgen voor fikse vertraging. Door die
lange productietijd worden huizen ook
onnodig duurder, aldus de ontwikke
laar. Dat is weer slecht voor de grote
doelgroep, de mensen die een niet al te
dure koopwoning willen. Maar ook wo
ningcorporaties hebben volgens hem in
toenemende mate last van die lange en
kostbare procedures waardoor het voor
hen bijna onmogelijk wordt nog te bou
wen voor hun doelgroep. „De regelge
ving frustreert", vat hij zijn klachten
dan ook samen. Hij hoopt dan ook dat
overheden daar iets aan willen doen zo
dat het wat minder ingewikkeld wordt
om te bouwen.
door Ben Jansen
VLISSINGEN - De Vlaamse
minister van Openbare Werken
G. Bossuyt is ervan overtuigd
dat Nederland besluiten over
de toekomst van het Schelde-
estuarium trouwhartig zal uit
voeren. Hij deelt de ongerust
heid van Antwerpen daarover
allerminst. Bossuyt meent dat
Antwerpen er verstandig aan
doet meer energie te steken in
het verkrijgen van draagvlak
in Zeeland dan in het uiten
van twijfel over de bereidheid
van Nederland om mee te wer
ken.
Begin vorige maand spraken de
Antwerpse havenschepen
L. Delwaide en directeur
R. Restiau hun ongerustheid uit
over de vrijblijvendheid van de
Nederlands-Vlaamse inspan
ningen op een ontwikkelings-
schets voor het gebied op te
stellen. In die schets worden vei
ligheid, natuur en bevaarbaar
heid in samenhang bekeken.
Antwerpen vreest dat de uit
komst niet zal leiden tot een
spoedige verdere verdieping
van de Westerschelde en heeft in
een brief aan het Vlaamse parle
ment uitdrukking gegeven aan
deze zorg.
Bossuyt heeft Nederland op de
hoogte gesteld van de bezorgd
heid die in Antwerpen leeft. Het
antwoord van staatssecretaris
M. Schulz van Haegen heeft
hem gerustgesteld. Volgens
Bossuyt is Nederland van plan
bij de politieke besluitvorming
over de toekomst van het Schel-
de-estuarium verplichtingen
aan te gaan die verder gaan dan
een inspanningsverplichting.
Delwaide heeft allerminst het
gevoel dat het nu wel goed zal
komen met de verdere verdie
ping van de Westerschelde die
Antwerpen zo vurig wenst. Hij
blijft van mening dat er volop
mogelijkheden zijn voor Neder
land om zich er toch weer tus
senuit te draaien. De suggestie
van Bossuyt aan het adres van
M
Antwerpen om meer werl:10
maken van het verkrijgen j,e
draagvlak in Zeeland, is bij Igt
waide verkeerd gevallen. D;
mee wordt volgens hem erkjy
dat vanuit Zeeland verzet |a
worden geboden tegen een ni
we aanpassing van de vaarg j-
naar Antwerpen. 5e]
Bij het akkoord dat Nederig
en Vlaanderen in maart 200}e]
Vlissingen hebben gesloten tj.e
het opstellen van de ontwik c
lingsschets, is afgesproken m-
twee 'onafhankelijke gezagfya]
bende personen' het proces ztfg
den begeleiden om draagvlaaE
smeden voor besluiten over>er
anderingen in het Schelde-^
bied. Het tweetal, de Vlaa::e)
oud-minister E. Baldewijiqjf
oud-commissaris van de korm,
gin in Overijssel J. Hendi1V(
hebben de opdracht ervooip
zorgen dat die besluiten wor^g
gesteund door overheden en d,
langenorganisaties aan weser!
zijden van de grens. |r;
Volgens L. van de Berg van-e
secretariaat van Baldewijnife
Hendrixs beschouwen de baje
onafhankelijke gezaghebbyt
personen de manier waaropan
havenbedrijf en de haver
meenschap van Antwerpen;
hebben geuit niet als een bed
ging voor hun streven
draagvlak. Ze zien de Antwi
se stellingname als een po|l!
om druk op de ketel te hou;
Van den Berg: „Er wordt tR]
gestreefd naar oplossingen^
zo breed mogelijk wordener
dragen, maar dat betekent od
dat iedereen zich als eenep
knikker moet opstellen. lar
tuurlij k mag je op alle moge!on
manieren aandacht vragen de
onderdelen van de ontwilfer
lingsschets die je zelf hetye
langrijkst vindt. Pleiten hij
een verdere verdieping vaiOu
vaargeul in de Westerscheltesl
nu eenmaal de core business^n
Antwerpen. Dat daarbij eengn
vige dialoog wordt gevoer p
prima, moet we moeten er,se]
eindelijk natuurlijk wel saafp
uitkomen."
door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG - Elke Neder
landse kunstenaar die zich
waagt aan het schilderen van
wolkenluchten, heeft lef. Hij
moet immers opboksen tegen de
reputatie van Jacob van Ruys-
dael, de zeventiende-eeuwse
landschapsschilder die in dit
opzicht door weinigen is geëve
naard, laat staan overtroffen.
Het werk van de Middelburgse
schilder Sebastiaan Spit mis
staat niet naast dat van Ruys-
dael. Dat zijn schilderijen ook
verwant zijn aan het abstracte
werk van Mondriaan en Male-
vitsj geeft aan dat Spit geïnte
resseerd is in meer dan alleen
een mooie wolkenlucht.
Deze maand presenteert Spit
het boek Wolken met een expo
sitie in de Middelburgse Galerie
T. Het is het twintigste deel in de
Kwadrant Art serie, waarin eer
der kunstenaars als Ger Dekker,
Teun Hoeks, Jeroen Henneman
en Jan Cremer figureerden. Het
72 bladzijden tellende boek be
vat voornamelijk kleurenrepro
ducties van Spits schilderijen.
In een inleidende tekst vertelt
de schilder zelf, samen met re
dacteur Chris de Boer, wat hem
beweegt.
Voor Spit zijn wolkenformaties
het meest abstracte element in
de natuur. In de tekst wordt dan
ook gesteld dat hij in zijn werk
de abstractie in de schilder
kunst onderzoekt. Desondanks
sluit zijn werk aan bij de Hol
landse figuratieve traditie.
Ruysdael natuurlijk, maar ook
de schilders van de Haagse
school, meesters in het weerge
ven van luchten en licht. Net als
hen dwingt Spit in de eerste
plaats bewondering af door de
manier waarop hij wolkenluch
ten in verf weet te verbeelden.
De dreiging van onweer, het
licht dat net wel of net niet door
de wolken breekt, met een bijna
fotografische precisie weet de
schilder dat weer te geven.
Toch is het onmogelijk zijn
schilderijen met foto's te ver
warren. In vrijwel elk schilderij
brengt hij namelijk een geome
trische vlakverdeling aan. Als
de - ogenschijnlijk - realistische
weergave van de wolkenlucht
klaar is, plakt Spit het schilderij
gedeeltelijk af. Vervolgens
schildert hij verder op het open
gelaten gedeelte. Vaak is dat een
baan die verticaal of horizon
taal over het doek loopt, soms is
het de helft van een schilderij,
een enkele keer zijn het meerde
re stroken of zijn de lijnen
schuin getrokken. In Galerie T
is een schilderij te zien waarvan
de onderste helft een mono
chroom geel kleurvlak is. Dui
delijker kan de verwijzing naar
Mondriaan en Malevitsj niet
zijn. Op de andere werken in de
tentoonstelling is Spit op de
opengelaten vlakken verderge
gaan met het schilderen van
wolken. Het lijkt daardoor net
alsof de altijd bewegende wol
kenlucht op twee verschillende
momenten heeft geobserveerd
en op één doek vastgelegd. Het
In vrijwel elke wolkenlucht brengt Spit na voltooiing een geometrische vlakverdeling aan.
foto Lex de Meester
licht is net iets anders, de om
trekken van de wolkenforma
ties zijn gewijzigd.
Een groot doek (140 bij 100 cm)
uit 2001, te zien in Galerie T en
afgebeeld in het boek Wolken,
onderstreept dat het Spit gaat
om abstractie. De baan die het
doek verticaal doorsnijdt, is
duidelijk een uitsnede van een
wolkenlucht. De beschouwer
gaat er zonder meer vanuit dat
de woelige verfstreken erom
heen ook een wolkenlucht weer
geven. Op alle schilderijen van
Spit staan immers wolken afge
beeld. Maar wie die kennis even
vergeet en alleen kijkt naar de
rechthoekige vlakken links en
rechts van de wolkenbaan, ziet
een puur abstract schilderij,
waarvan het paars en groen dat
is gebruikt niet direct associa
ties oproepen met een wolk. Met
dit doek bewijst Spit hoe dicht
abstractie en figuratie bij el
kaar liggen.
De inleidende tekst, die helaas
wordt ontsierd door flink wat
stijlfouten, maakt duidelijk dat
Spit op zijn schilderijen nog een
ander spel speelt. Behalve figu
ratie, abstractie en tijd is ook
ruimte een belangrijk thema.
Door de wolkenluchten in ver
schillende vlakken weer te ge
ven, heeft hij de gebruikelijke
dieptewerking doorbroken. Het
normale schilderkunstige per
spectief is als het ware gefrag
menteerd. Er zit nog steeds
diepte in zijn wolkenformaties,
maar het is alsof Spit enorme
spiegels in de lucht heeft gehan
gen. De toeschouwer hangt als
een vogel tussen de wolken en
kan meerdere kanten tegelijk op
kijken.
Expositie: Sebastiaan Spit, t/m 28
juni in Galerie T in Middelburg,
open do t/m za van 11-16 uur. In de
kelder is werk te zien van Martin
Baeyens en andere leden van de
Haagse Etsclub.
Publicatie: Sebastiaan Spit: Wol
ken, Uitgave Van Spijk Art Projects
in Venlo, isbn 90 6216 699 7, prijs: 10
euro. Vrijdag geeft Spit in de galerie
een lezing, aanvang: 20 uur.
door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG - In de kelder
van Galerie T, die dit jaar ge
wijd is aan kunstenaars van de
Haagse Etsclub, is gedurende
de maand juni werk te zien van
de Belgische kunstenaar Mar
tin Baeyens. Een wisselwer-
king tussen figuratie en ab
stractie en een bijna geometri
sche vlakindeling speelt ook
bij hem een rol.
Baeyens tekent of schildert
(met kleurpotlood, vetkrijt en
acryl) op kaften van boeken en
schriften, of gebruikt topogra
fische kaarten als ondergrond.
In andere werken is de afbeel
ding van een printplaat van
een computer over een voor
stelling heengelegd. In de
meeste van zijn werken schrijft
hij titels, vaak een variatie op
'from the early years of XXI
century', en bij prachtige voor
stellingen van zonovergoten
akkers (in geel, groen of rood)
staat in de kantlijn dikwijls
een kleurproefje.
De kunstenaar maakt daarmee
duidelijk dat hij de werkelijk
heid niet reproduceert, maar
een eigen werkelijkheid cre-
eert.
Detail van het schilderij 'Aan het schrijven' van Ivan Slavinsky.
?ml
foto Marijke Folker, Er
'erf
.tec
om
oir
imn
door Ali Pankow
ZIERIKZEE -Het zou een tafe
reel uit Tsjechovs bekende to
neelstuk 'De Meeuw' kunnen
zijn: een olieverfschilderij van
Vladimr Sotnikov met twee
vrouwen in een prachtig door de
zon beschenen, bloemrijk pri
eel. De vrouwen lijken Irina en
Nina in gesprek over hun beider
fascinatie voor het theater. Het
schilderij is onderdeel van de
expositie 'De Russen' in galerie
Kos in Zierikzee.
De tentoonstelling is anders van
opzet dan aanvankelijk de be
doeling was. Galeriehouders
Chris en Els Grinwis hebben er
even heel wat hoofdbrekens
over gehad. Twee van de drie
Russische exposanten lieten het
een week van te voren afweten.
Zij zagen hun expositie in het
kader van het driehonderdjarig
bestaan van Sint Petersburg al
in rook opgaan, terwijl boven
dien alle uitnodigingen al de
deur uit waren. Met werk van
alleen Maxim Sonderovich
bleek geen volledige tentoon
stelling te vullen.
Galerie Rosarta in Rotterdam
bracht uitkomst. Van deze gale
rie was al de vraag gekomen de
ze zomer eens wat specifiek
werk van Russische kunste
naars in galerie Kos te mogen
presenteren. Dat verzoek kan
nu ruimschoots worden inge
willigd. Chris en Els Grinwis
maakten een keus uit de collec
tie van Rosarta om tot eind juni
in hun galerie te exposeren. Zij
leggen de nadruk op het thema
'romantiek'. „De insteek is ten
slotte driehonderd jaar Sint Pe
tersburg", motiveert Chris.
De expositie bestaat nu uitslui
tend uit figuratief werk van tien
Russische kunstenaars. Op twee
aquarellen na zijn het allemaal
olieverfschilderijen. De aqua
rellen zijn voorstudies voor een
groot schilderij van een schip op
woeste zee van Ivan Kapitanov.
Het werk van Vladimir Sotni
kov valt op door de knappe wij
ze waarop hij met de lichtinval
weet te spelen. Naast het fraaie
tafereel met de twee vrouwen,
trekt ook het schilderij met een
vissend jongetje en een toekij
kend meisje de aandacht. De
vrolijkheid van jeugd en een
lentedag spat er als het ware
vanaf. De keuze van de zware
lijsten lijkt wat minder geluk
kig.
Ivan Slavinsky weet als 30-jari-
ge kunstenaar opvallend goed
de sfeer van grandeur en ro|
tiek uit de vroegere Russ:
salons te treffen. Hij schii
elegante jongedames in ru'DA
de japonnen en in gedaiA'-C
verzonken boven briefpa
„Deze man maakt overige^
abstract werk, maar dat80/(
nou eenmaal niet in het tt
van deze tentoonstelling"i|: (o
Chris. x:
Evgeniy Hanin lijkt met
'Paarden in de sneeuw' v^vg|
zijn liefde voor enkele spei
ke kenmerken van de Russ'^'3
cultuur tot uiting te willenlith I
gen. Winter, schoonheid, lïrian
strektheid en robuuste k;n
zijn kernbegrippen die de
blik van dit schilderij opwf
Minder Russisch is de sfee
het gecombineerde werk;i\|f[
Larissa Papchenko en V»sts<
Butirskiy. Zij maakten eenstbi
menveld dat door kleurge®0 fi
en sfeertekening aan 5
doet denken. Uit de stadstal: (0
len die Margaritta Loba*: (0
van Sint Petersburg ma""3'1
spreekt haar voorkeur voo:
detinten.
VW.[
Expositie 'De Russen' t/m 29J13''
galerie Kos, Zierikzee. Opet
t/m zo 11.00-17.00 uur.
