PZC
Bush en Poetin sluiten rijen
Gevaar Afghanistan volgens
Amerikanen nog niet geweken
Wellicht Europese
president zonder
al te veel macht
China pakt
illegale
handel in
wild aan
Blair zou bevolking
hebben voorgelogen
over dreiging Saddam
Meningsverschil over oorlog Irak bijgelegd
Zweed rijdt in op winkelpubliek
Oppositieleider Suu Kyi
gearresteerd in Myanmar
maandag 2 juni 2003
Licenties
1 kei risico. Begin vorige week
werden de licenties van alle
Alliantie
Nieuw medicijn bij borstkanker
Duizenden betogen tegen ETA
Celstraf voor Japanse journalist
Impotente man krijgt Viagra-geld
Vier doden in afgebrand huis
Schip lekt olie
Noord-Korea
Poetin zet zich in
voor vrijlating
van Arjan Erkel
Gijzelaars in
Algerije over
kleine groepjes
verdeeld
J
door Gert-Jan Broere
PEKING - De autoriteiten in de
Chinese provincie Guangdong
hebben de jacht geopend op de
illegale handel in wild. Afgelo
pen week werden op vier ver
schillende markten bijna 20.000
civetkatten, wasberen, apen,
vossen, kraanvogels, slangen en
andere dieren in beslag geno
men, die bedoeld waren om in de
pot te verdwijnen.
De autoriteiten kondigden vori
ge week een verbod af op de
handel in wilde dieren. De
maatregel volgde op de bekend
making van wetenschappers uit
Hongkong en Shenzhen dat ze
bij civetkatten vrijwel hetzelfde
coronavirus hadden aangetrof
fen dat bij mensen de dodelijke
longziekte sars veroorzaakt.
Guangdong wordt algemeen ge
zien als de geboorteplaats van
het virus. Het vermoeden be
staat dat het dierlijke coro
navirus daar is overgesprongen
naar een mens, mogelijk door
het eten van een besmet dier, zo
als een civetkat. Guangdong is
berucht om zijn bijzondere dis
sen. In principe is geen enkel
dier veilig voor de Kantonese
i koks.
J In de strijd tegen het sars-virus
I nemen de autoriteiten geen en-
verkopers op de vier wildmark-
ten in de omgeving van de
Vlis hoofdstad Kanton ingenomen,
vei Was erin de weken daarvoor on
danks de angst voor sars nog wel
enige handel, door de laatste
verordening is alles stilgeval-
lutd len.
ge Op de vier markten, die voor de
5 B( sars-uitbraak goed waren voor
dot een dagelij ks omzet van200.000
euro, wordt alleen nog gehan
deld in katten, honden, kippen,
jn d eenden en ganzen. Deze dieren
vallen buiten de maatregel. De
politie controleert bijna dage
lijks de markten of er niet ille
gaal dieren worden aangebo
den. GPD
foto Grigory Doekor/EPA
Zaterdagavond werden de gasten van president Poetin getrakteerd op een water- en lichtshow in het jubilerende Sint Petersburg.
vari onze redactie buitenland
SINT PETERSBURG - De
Amerikaanse president Bush en
zijn Russische ambtgenoot Poe
tin hebben gisteren in het Russi
sche Sint Petersburg hun me
ningsverschil over de oorlog in
Irak bijgelegd en hun vriend
schap hernieuwd. De leiders
repten in het openbaar met geen
woord meer over de Russische
kritiek op de door Washington
geleide aanval op het Hoessein
regime.
Na een gesprek onder vier ogen
in het Konstantinovski-paleis
in Poetins geboortestad, bezwo
ren ze dat hun tegengestelde vi
sie de relatie alleen maar heeft
versterkt. „De basis van de
Amerikaans-Russische betrek
kingen bleek sterker dan de
krachten en gebeurtenissen die
ze op de proef hebben gesteld",
zei Poetin.
Het was de eerste ontmoeting
tussen de twee staatshoofden
sinds de oorlog in Irak. Bush no
digde Poetin uit om in septem
ber naar zijn buitenverblijf in
Camp David te komen. Ameri
kaanse functionarissen hadden
al aangekondigd dat de ge
sprekken waren bedoeld om het
vertrouwen tussen de beide
staatshoofden te herstellen.
De Verenigde Staten en Rusland
benadrukten hun bezorgdheid
over de nucleaire programma's
van Noord-Korea en Iran, on
danks de vermeende steun van
Rusland aan het programma
van Iran. „De visies van Rus
land en de Verenigde Staten
over dit onderwerp liggen veel
dichter bij elkaar dan het lijkt.
We hoeven er niet van te worden
overtuigd dat massavernieti
gingswapens niet mogen wor
den verspreid. President Bush
en ik zijn het daar volledig over
eens. Daarom kunnen we elkaar
vrienden noemen", benadrukte
Poetin.
Later op de dag ondertekenden
de twee leiders een verdrag dat
het aantal nucleaire wapens aan
beide zijden vermindert. Het
Verdrag van Moskou zal de twee
kernarsenalen tot het laagste
niveau in tientallen jaren terug
brengen, aldus Bush.
Bush lijkt in Sint Petersburg
ook met de Duitse regeringslei
der Schroder vrede te hebben
gesloten, na hun onenigheid
over de aanpak van de Irak-
kwestie. De Amerikaanse presi
dent begroette de bondskanse
lier hartelijk bij hun eerste
weerzien sinds hun geschil over
Irak. De ontmoeting vond
plaats tijdens het banket dat de
Russische president zaterdag
gaf ter gelegenheid van het 300-
jarig bestaan van de stad aan de
Finse Golf. De Franse president
Chirac, eveneens een criticus
van het Amerikaanse optreden
tegen Irak, kon niet bij het diner
aanwezig zijn.
Bush arriveerde zaterdag van
uit Polen. Daar had hij in Kra-
kau de Amerikanen en Europe
anen opgeroepen tot eenheid.
Hij zei dat zijn land zich sterk
wil maken voor een krachtige
Atlantische alliantie 'om onze
veiligheid en vrijheid te garan
deren en om vrede in de wereld
te bewaren'. ANP/AFP/DPA
LONDEN - De overlevingskansen van borstkankerpatiënten
stijgen met eenderde als er een vierde medicijn wordt toege
voegd aan de 'cocktail' bij de nu normale chemotherapie. Dit
blijkt uit een onderzoek aan de universiteit van Birmingham.
Aan de studie deden 2000 vrouwen in 65 Britse ziekenhuizen
mee.
De 1000 vrouwen die aan de test meededen, kregen naast de
drie middelen die gebruikelijk in de chemococktail zitten, cy
clophosphamide, methotrexate en 5FU (CMF), ook het medi
cijn epirubicin toegediend. Van deze groep leefden vij f j aar na
het ontdekken van de borstkanker 3 0 procent meer vrouwen,
dan van de 1000 patiënten uit de controlegroep. ANP
PAMPLONA - Duizenden mensen hebben zaterdag in de
Spaanse stad Pamplona gedemonstreerd tegen het geweld
van de Baskische afscheidingsbeweging ETA. De betoging
had op dezelfde tijd plaats als de begrafenis van de twee poli
tieagenten die vrijdag gedood werden bij een bomaanslag in
de plaats Sanguesa.
De Spaanse premier Aznar woonde de begrafenisdienst in
Pamplona bij. Aznar, die zijn bezoek aan Sint Petersburg na
de bomaanslag van vrijdag heeft afgezegd, bezocht ook het
ziekenhuis waar enkele gewonden van de aanslag worden
verpleegd. DPA
AMMAN - Een Japanse fotojournalist is gisteren door een
Jordaanse legerrechtbank tot anderhalf jaar gevangenisstraf
veroordeeld. In de koffer van de fotograaf explodeerde op 1
mei op de luchthaven van Amman een clusterbom, wat het le
ven kostte aan een beveiligingsbeambte. De fotograaf van de
krant Mainichi Shimbun verklaarde dat hij het explosief als
'oorlogssouvenirtje' uit Irak had meegebracht en niet wist dat
het om een bom ging. AP
HONGKONG - Een automobilist in Hongkong heeft een
schadevergoeding van 360.000 dollar gekregen nadat hij door
een ongeluk impotent was geworden. Het geld is vooral be
doeld om grote hoeveelheden erectiepillen te kunnen kopen.
Dat meldde zaterdag de krant South China Morning Post.
De 31-jarige man verbrijzelde zijn bekken toen een bestel
busje hard inreed op zijn auto. De rechter vond dat de veroor
zaker en zijn werkgever met geld over de brug moesten ko
men. Omdat artsen denken dat de man alleen met Viagra weer
seksueel normaal kan functioneren, kreeg hij een fikse scha
devergoeding. DPA
KOPENHAGEN - De lichamen van een man en vier kinderen
zijn gisteren gevonden tussen de resten van een afgebrand
huis in een buitenwijk van de Deense hoofdstad Kopenhagen.
Zaterdag bezocht de politie het huis vanwege een huiselijke
twist. De politie vermoedt dat de man eerst de kinderen om
bracht en daarna zelfmoord pleegde. De moeder van het gezin
wordt nog gezocht.
Er werd ook een afscheidsbrief in het Frans teruggevonden.
De lichamen van de overledenen zijn nog niet geïdentificeerd.
Zaterdag bracht de politie tweemaal een bezoek aan het ge
zin, omdat er een luidruchtige ruzie aan de gang was tussen de
vrouw en haar vermoedelijke echtgenoot. AP
196
irati
us 1
van onze redactie buitenland
LONDEN - De Britse premier
ll^Tony Blair heeft het Britse pu-
nht bliek voorgelogen over de drei
ging van Saddam Hoessein. Hij
wilde zo zijn landgenoten over
tuigen van de noodzaak van een
3 aanval op Irak. Dat zegt Blair's
B voormalige minister van Ont
wikkelingssamenwerking, Cla
re Short, in de Sunday Tele
graph.
r§' 'Volgens Short, die drie weken
geleden opstapte als minister,
'stiaheeft Blair informatie van de
Britse geheime dienst over het
Iraakse wapenarsenaal sterk
aangedikt. „De premier heeft
8'Tueen gevoel van noodzaak willen
Erracreëren." Short doelde daarmee
orellonder meer op berichtgeving
van de BBC.
De Britse staatsomroep meldde
donderdag dat een rapport over
ibniiiraakse massavernietigingswa-
°P pens in opdracht van Blair is
Gofherschreven. Zo werd onder
v0(meer ten onrechte vermeld dat
Saddam zijn raketten in drie
kwartier in gereedheid kon
brengen, bijvoorbeeld voor een
2 te 'aanval op Britse militaire bases
uakkop Cyprus.
Short zegt dat zede oorspronke-
lijke versie van het rapport on
der ogen heeft gehad. „De ver-
ebruondersteiling dat er een gevaar
denhwas voor een snelle aanval met
raketten met een biologische of
chemische lading, is een verzin-
r-cosel. Die informatie kwam niet
van de veiligheidsdiensten."
Blair zelf zei zaterdagavond tij
dens zijn bezoek aan Sint-Pe-
tersburg ervan overtuigd te zijn
dat er massavernietigingswa
pens worden gevonden in Irak.
lijks Voor Sky News zei hij 'dat in ko
mende weken en maanden over
tuigend bewijs wordt gevonden
~*~iat publiek zal worden ge-
maakt'.Het Britse dagblad The
KOPENHAGEN - Een Chinees
/rachtschip met 66.000 ton
unstmest aan boord is za-
erdag in de Oostzee gezonken
a een botsing met een ander
anngtchip.
schepen uit Zweden en Dene-
narken hebben drijvende bar
rières rond kleine olievlekken
gelegd.De Fu Shan Hai botste
;egen de onder Cypriotische
/lag varende Gdynia. AP
Guardian meldde zaterdag dat
de Britse minister Jack Straw
van Buitenlandse Zaken en zijn
Amerikaanse collega Colin Po
well ernstige twijfels hadden
over de kwaliteit van de infor
matie over Iraakse massaver
nietigingswapens, terwijl zij op
hetzelfde moment steun pro
beerden te winnen voor een oor
log in Irak.
Hun bezorgdheid uitten zij op 5
februari tijdens een privéont-
moeting in New York kort voor
een belangrijke sessie van de
VN-Veiligheidsraad. Op die dag
presenteerde Powell bewijsma
teriaal over massavernieti
gingswapens. Hij toonde toen
onder meer satellietbeelden en
liet onderschepte telefoonge
sprekken tussen Iraakse mili
tairen horen.
Tijdens de bespreking in het
Waldorf hotel zei Straw bezorgd
te zijn over beweringen betref
fende Saddam Hoesseins wa
penarsenaal gemaakt door de
Britse premier Blair en de Ame
rikaanse president Bush. Hun
uitspraken zouden niet te aan te
tonen zijn. Ondersteunend be
wijs om de beweringen te staven
zou missen, aldus Straw.
AFP/RTR/DPA/ANP
STOCKHOLM - Hulpverleners buigen zich over een slachtoffer. Eén dode en 28 gewonden vielen zater
dag in het oude centrum van Stockholm, toen een automobilist met grote snelheid en kennelijk ook met
opzet op een winkelende menigte inreed. De automobilist werd kort daarna overmeesterd. Zijn motief
is onduidelijk, maar volgens politiewoordvoerder Hansson heeft hij ze niet helemaal op een rijtje. Gis
teren lagen nog zes mensen met ernstige verwondingen in het ziekenhuis, foto Jonas Ekstromer/EPA
van onze redactie buitenland
SINGAPORE - Afghanistan
vormt nog steeds een bedreiging
voor de internationale strijd te
gen het terrorisme. Vooral
plaatselijke machthebbers zijn
gevaarlijk. Dat heeft de Ameri
kaanse onderminister van De
fensie, Paul Wolfowitz, zater
dag in Singapore gezegd.
„De oorlog in Afghanistan ein
digde ermee dat veel plaatselij
ke machthebbers de controle
kregen over lokale besturen.
Slechts weinigen zetten zich in
voor hun mensen, velen jagen
alleen hun eigen belangen na."
De Verenigde Staten begonnen
in 2001 een aanval op het Tali
ban-regime omdat Afghanistan
onderdak zou bieden aan Osa
ma bin Laden en zijn netwerk Al
Qaeda. Nog steeds is er een in
ternationale macht van 11.500
soldaten in het land, vooral in
het zuiden en oosten. Rond de
hoofdstad Kaboel zijn nog eens
4700 soldaten uit 28 landen ge
legerd.
Ook in Irak is het volgens Wolfo
witz nog lang niet veilig. Vol
gens hem resteren er tiendui
zenden gevaarlijke mensen uit
Saddam Hoesseins voormalige
leger en politietroepen. „Veilig
heid in Irak blijft de allereerste
prioriteit." Wolfowitz maakte
bekend dat er in de afgelopen 24
uur zes aanvallen op Ameri
kaanse soldaten zijn geweest.
Dergelijke incidenten hebben
ertoe geleid dat de soldaten niet
naar huis kunnen voordat er
versterkingen zijn gearriveerd.
Wolfowitz zei in zijn toespraak
ook dat internationale terroris
ten strategische verliezen heb
ben geleden met hun aanslagen
in Indonesië, Saoedi-Arabië en
andere moslimlanden. Deze
landen zijn nu meer dan ooit van
plan om terroristen hard aan te
pakken, zei Wolfowitz.
De Amerikaan waarschuwde
bovendien Noord-Korea dat in
de afgelopen maanden zorgde
voor veel spanning in de regio
door twijfels te zaaien over een
eigen kernwapenprogramma.
Wolfowitz riep alle buurlanden
op zich in te zetten voor een
vreedzame oplossing van het
conflict. Landen die Noord-Ko
rea steunen, moeten die hulp in
trekken als Noord-Korea zijn
kernwapenprogramma niet van
tafel haalt.
Hij stelde dat Noord-Korea een
voorbeeld moet nemen aan de
recente hervormingen in China.
„Vijfentwintig jaar geleden, on
der leiding van Deng Xiaoping,
begon China te laten zien hoe
een falend communistisch sys
teem hervormingen kan gaan
doorvoeren zonder in te stor
ten." De Amerikaanse president
Bush noemde Noord-Korea sa
men met Iran en Irak vorig jaar
de 'As van het kwaad'. Bush
heeft wel steeds gezegd dat de
crisis met Noord-Korea op di
plomatieke manier opgelost
moet worden.
Zaterdag werd bekend dat de
Amerikaanse troepen in Zuid-
Korea er de komende drie jaar
11 miljard dollar bijkrijgen. Dat
zei hun commandant, generaal
Leon LaPorte. De investering
moet de veiligheid en stabiliteit
in de regio verhogen. AFP/RTR
SINT PETERSBURG - De Rus
sische president Vladimir Poe
tin zal alles in het werk stellen
om de in Dagestan ontvoerde
Nederlandse hulpverlener Ar
jan Erkel vrij te krijgen.
Minister-president Jan Peter
Balkenende kreeg die toezeg
ging zaterdag tijdens een
bijeenkomst met Poetin in Sint
Petersburg. „Uitzijnopmerkin
gen proefde ik dat de zaak ook
hem zorgen baart"aldus Balke
nende.
De Nederlandse regeringsleider
was tevreden dat Poetin direct
inging op zijn opmerking over
de ontvoering van Erkel. „Je
kon merken dat hij zich goed
laat informeren over de zaak.
We hopen dat het op den duur
kan leiden tot de vrijlating van
Erkel."
De Nederlandse medewerker
van Artsen zonder Grenzen
werd vorig jaar augustus ont
voerd in Dagestan, een Russi
sche deelrepubliek die naast
Tsjetsjenië ligt. GPD
BERLIJN - De vijftien westerse
toeristen die in Algerije worden
vastgehouden door islamisti-
sche rebellen, zijn door hun gij
zelnemers opgedeeld in kleinere
groepen.
Een reddingsactie zou op deze
manier een stuk moeili j ker wor
den, zo schrijft het Duitse blad
Focus in de editie die vandaag
verschijnt. In Algerije wordt de
35-jarige Nederlander Arjen
Hilbers vastgehouden samen
met tien Duitsers en vier Zwit
sers.
Focus baseert zich op 'bronnen
bij de Algerijnse veiligheids
dienst' die zeggen dat in-
fraroodcamera's verscheidene
kleinere groepen hebben gede
tecteerd in het bergachtig stuk
van de Sahara vlak bij de grens
met Libië. Volgens de bronnen
worden reddingsacties hierdoor
'zeer riskant' en kan het nog we
ken of zelfs maanden duren
voordat de gijzelaars vrijkomen
De Algerijnse media meldden
bijna twee weken geleden dat
een reddingsactie al aan de gang
was, maar het leger heeft dit te
gengesproken. Op 13 mei werd
wel een groep van zeventien gij
zelaars bevrijd. AFP
doorTon van Lierop
BRUSSEL - Diverse kleine lid
staten van de Europese Unie lij
ken bereid hun verzet op te ge
ven tegen een vaste voorzitter of
'president' van de EU. Die zou
dan wel niet al te veel macht
moeten krijgen. In ruil daarvoor
dient de Europese Commissie,
als dagelijks bestuur van de EU,
over meer bevoegdheden te be
schikken.
Volgens vooraanstaande diplo
maten is zo'n compromis accep
tabel voor de kleine lidstaten
van de EU, die nu nog vasthou
den aan de rotatie van het EU-
voorzitterschap van een half
jaar per land. Nederland blijft
daar ook voor pleiten. De Ne
derlandse regeringsvertegen
woordiger De Vries in de Euro
pese Conventie, die een EU-
grondwet en interne hervor
mingen voorbereidt, wilde za
terdag echter nog niet ingaan op
mogelijke compromissen over
het voorzitterschap. De rege
ring praat vrijdag opnieuw over
de Conventie.
Vooral Groot-Brittannië en
Frankrijk willen een EU-presi-
dent, om Europa in de wereld
meer gezicht te geven, samen
met een soort Europese mi
nister van Buitenlandse Zaken.
Zo'n laatste functie is voor geen
enkele van de huidige of tien
nieuwe lidstaten omstreden.
Nederland ziet echter een per
manente EU-president met een
groot machtsapparaat niet zit
ten.
Diplomaten gaan ervan uit dat
voor veel kleine lidstaten, die
machtsverlies vrezen, een presi
dent met een meer protocollaire
functie wel acceptabel is. Zo'n
EU-president, te benoemen
voor een periode van bijvoor
beeld 2,5 jaar, zou dan de drie
maandelijkse toppen van Euro
pese regeringsleiders moeten
leiden. Aan de voorbereiding
daarvan en het bezoeken van al
le 25 EU-hoofdsteden vanaf
2004 zou de Europese president
dan ook alle tijd kwijt zijn. ANP
van onze redactie buitenland
RANGOON - De oppositielei
der van Myanmar (Birma),
Aung San Suu Kyi, is zaterdag
ochtend onder tijdelijk arrest
geplaatst. Dat gebeurde in het
district Bago. De militaire junta
heeft dat meegedeeld. Volgens
de junta zou dat voor haar eigen
veiligheid zijn gebeurd.
„Aung San Suu Kyi is tijdelijk
onder de bescherming van de
plaatselijke autoriteiten ge
plaatst", aldus legerwoordvoer-
der generaal Than Tun. Ook
haar naaste medewerkers zijn
opgepakt. De oppositieleider zit
in de stad Yaway Oo, 560 kilo
meter van de hoofdstad.
Volgens de generaal is Suu Kyi's
konvooi vrijdagavond laat be
trokken geraakt bij rellen tus
sen oppositieaanhangers en
pro-juntagroepen. Daarbij vie
len vier doden en vijftig gewon
den. Het is niet duidelijk tot
welke zijde de doden behoor
den. Acht auto's en negen mo
torfietsen zouden zijn verwoest.
Volgens de generaal hebben
NLD-leden auto's in brand ge
stoken. Ook zou Suu Kyi's auto
zijn beschoten, maar ze bleef
ongedeerd. De oppositieleider
heeft haar rondreis moeten af
breken. Veiligheidsfunctiona
rissen hebben zaterdag boven
dien het hoofdkwartier van de
NLD, Suu Kyi's democratische
partij, in Rangoon hermetisch
gesloten. Volgens getuigen heb
ben zij grote sloten op het pand
aangebracht en zijn NLD-vlag-
gen verwijderd. Vrijdag nog zei
het regime dat Suu Kyi minder
in het openbaar moet gaan ver
schijnen, omdat haar aanhan
gers verkeersopstoppingen ver
oorzaken.
Suu Kyi, leidster van de opposi
tiepartij NLD, kreeg in 1991 de
Nobelprijs voor de Vrede. Begin
mei begon zij aan een politieke
rondreis door het land, twaalf
maanden na de beëindiging van
haar jarenlange huisarrest. Het
leger heerst al veertig jaar over
het land. De NLD won in 1990
de verkiezingen, maar heeft
nooit mogen regeren. DPA/RTR
rr::v 'LTtrtS
