2
Casper Hobbes
Europese ruimtesonde vanavond in Rusland gelanceerd
1
Heer Bommel en het Losgetrilde Inzicht Toonder Studio'
tA4z
Maïssalade met paprika's en tomaten
M
m
n,
Üfc
Fi
puzzel
recept
het weer
zaterdag 31 mei 2003
Ongelooflijk
Monsters
3
4
5
18
22
24
27
ft:
5
6
8
A
Zeeland: Pittige buien
Vooruitzichten
Maan va;
Nautisch bericht
Waterstanden
L
H Hogedrukgebïed
_AA_
Europa: Zomers
Beagle zoekt naar leven op Mars
Voor de eerste keer in de geschiedenis wordt een ruimtevaar
tuig van Europese makelij naar de planeet Mars gelanceerd.
Een deel daarvan, de Beagle-2, zal eind dit jaar een zachte
landing op Mars maken. Belangrijkste doel van deze expedi
tie: antwoord op de vraag of er op Mars ooit leven was, of nog
steeds is.
door Ben Apeldoorn
De expeditie begint van
avond kwart voor acht Ne
derlandse tijd. Op dat tijdstip
worden vanaf de Russische lan
ceerbasis Baikonoer in Kazach-
stan de motoren ontstoken van
een Sojoez-Fregat draagraket.
Deze raket tilt de Europese son
de Mars Express van de grond,
en zal hem richting de planeet
Mars stuwen.
Op tweede kerstdag van dit jaar
komt de sonde bij Mars aan. Het
moederschip, de orbiter, stoot
vervolgens een onderdeel af dat
een afdaalprocedure begint
naar het Marsoppervlak: de lan
der Beagle-2. Met een snelheid,
negentien maal groter dan de
geluidssnelheid, suist het de ijle
dampkring van Mars binnen.
Een hitteschild beschermt het
vitale deel tegen de oplopende
temperatuur en remt het geheel
tevens sterk af.
Zodra de snelheid voldoende is
teruggelopen wordt het hitte
schild afgestoten, en een para
chute ontvouwd. Vlak boven het
Marsoppervlak wordt de para
chute losgekoppeld, waarna de
Beagle-2 een vrije val richting
het oppervlak maakt. Opgebla
zen luchtkussens rond de val
lende lander moeten de schok
van het neerkomen opvangen.
Of liever gezegd: de schokken.
De constructie stuitert name
lijk, net als de lander van de suc
cesvolle Amerikaanse Pathfin
der in 1997, een aantal malen
heen en weer alvorens tot stil
stand te komen. Dan lopen de
luchtkussens leeg en het omhul
sel van de Beagle-2 komt vrij.
Dat klapt vervolgens als een
reuzenschelp open en een deel
van de inhoud, vijf zonnepane
len voor de stroomvoorziening,
ontvouwt zich op het Marsop
pervlak.
Het centrale deel, het onderste
deel van de 'schelp', bevat alle
functies van de Beagle-2, die
werd vernoemd naar het schip
(Beagle) waarmee Charles Dar
win in de negentiende eeuw zijn
ontdekkingsreizen ondernam.
Net als Darwin, die vanaf de
Beagle zijn Origin of Species (de
Oorsprong der Soorten) schreef,
moet ook de Beagle-2 wat be
treft de oorsprong van mogelijk
leven op Mars grenzen'gaan ver
leggen.
Het mag daarbij gerust onge
looflijk heten dat die kleine
Beagle-2, amper een meter
groot en 30 kilogram zwaar (op
aarde), alle mogelijkheden
daartoe biedt. Want hoe klein
ook, de lander bevat batterij
en, communicatieapparatuur,
elektronica, tal van weten
schappelijke onderzoekstoe-
stellen, inclusief een graaf- en
een schaafmachine en een serie
mini-oventjes, een microscoop
en een stereocamera. Het me
rendeel daarvan bevindt zich,
als een pakket tastzintuigen,
aan het uiteinde van een be
weegbare arm. Dat pakket
weegt (op aarde) slechts 2,5 ki
logram: een wonderwerkje van
optimale miniaturisatie en zo
licht mogelijke materialen.
Zodra de Beagle-2 operationeel
is, naar verwachting enkele we
ken na de feitelijke landing,
maakt de stereocamera foto's
van de omgeving. Aan de hand
van de objecten die op die foto's
te zien zijn, maken wetenschap
pers op aarde een keuze welke
daarvan aan een nader onder
zoek zullen worden onderwor
pen. Dat gebeurt beslist niet
oppervlakkig. Met de schaaf
machine wordt de buitenste, in
de loop van miljoenen jaren ver
weerde laag van een object afge
schraapt en met de microscoop
Tekening van de uitgevouwen Beagle-2. Te zien zijn de schijfvormige zonnecellen en de beweegbare arm.
de aan het licht gekomen onder
lagen bekeken. Meetinstrumen
ten gaan de samenstelling van
de onderzoeksobjecten na.
Met een boor kunnen tot diep
ten van anderhalve meter on
der het oppervlak monsters
worden genomen. Die worden
door de arm naar een meettoe
stel in de 'schelp' gebracht, waar
het in een van de veertien mini-
oventjes wordt verhit. De sa
menstelling van het daarbij
vrijkomende gas wordt vervol
gens gemeten.
Wetenschappers zijn vooral ge
ïnteresseerd in bodemmateriaal
dat niet is blootgesteld aan de
ijle buitenlucht van Mars'
dampkring. Men vermoedt dat
de lagen direct onder het opper
vlak de grootste kansen bieden
om (fossielen van) levende orga
nismen te vinden.
Mede om die reden koos men
voor een landingsgebied dat
niet alleen vlak is (voor een vei
lige landing), maar dat ook te
kenen vertoont van erosie in een
ver verleden. Dat gebied is Tri-
tonis Lacus, aan de rand van een
uitgestrekte vlakte: het Elysi
um. Dat ligt op Mars' noordelij
ke halfrond. Vermoedelijk ont
stond de erosie door overvloedig
water. De kans fossiele sporen
van ooit geleefd hebbende orga
nismen te vinden, acht men in
dergelijke gebieden het grootst.
In ieder geval moet de Beagle-2
het hele jaar 2004 kunnen blij
ven werken. Voordeel is dat
daarbij de bodemprocessen op
de voet kunnen worden gevolgd,
terwijl het voorjaar in het be
treffende gebied overgaat in de
zomer. Behaaglijk wordt het er
echter niet: de temperatuur zal
er nooit boven de plus vijftien
Niet het gevraagde woord invul
len, maar een woord dat
bestaat uit de letters van het
gevraagde woord in dezelfde
volgorde min 1 letter. (B.v.
Omschrijving "dierenverblijf".
Antwoord zou zijn "stal", maar
ingevuld moet worden "sta"of
"tal". Welke van die twee het
moet worden, moet blijken uit
de kruisende woorden.)
Horizontaal:
1. Europeaan; 5. bolgewas; 7.
ingaan op; 8. zeurkous; 9. nie
mendal; 11. ten nisattribuut; 14.
vadsig; 16. roofdier; 17. vrouw
van Zeus; 18. vervoermiddel op
rails; 19. oever; 20. streling; 22.
deel v.e. vliegtuig; 25. teken;
27. onverschrokken; 29. over
eenkomst; 30. kalmte; 31.
graanstengel.
Verticaal:
2. Loven; 3. strijdmacht; 4.
hoofddeksel; 5. gelaatskleur; 6.
verbond; 8. rustig; 10. toebe
1
2
6
8
10
11
12
13
14
19
20
21
23
25
26
28
29
30
31
reid nat; 12. hoffelijk; 13. kop v.e. draaibank; 15. deuk in de bodem v.e. fles; 16.
schaapkameel; 19. traag; 21. schaakstuk; 22. snuit; 23. familielid; 24. reis; 26. onge
bleekt; 28. vulkaan in Italië.
Horizontaal:
1. Verandering van poespas
(6); 7. Geld van een zeurpiet
(5); 8. Bloeiwijze van een huis
dier (5); 9, Die plant moet de
ruimte hebben (5); 10. Sappige
vent (4); 11. Het product van
een tochtige kip? (6); 12. Suf
als een gebakje (6).
Verticaal:
2. Kraamcentrum? (5); 3.
Kleine noot om te schuiven (6);
4. Wapen om erin te komen (6);
5. Die godheid is een fat van
formaat (4); 6. Een glazenwas
ser weet er alles van! (8); 10.
Bellen voor geld (4); 11.
Bestaat dit boenmiddel niet
meer? (3).
1
2
3
4
1
1
7
9
10
11
12
In deze charadepuzzel zoeken we een woord dat bestaat uit vier lettergrepen.
Elke lettergreep én het woord zelf zijn hieronder min of meer cryptisch omschre
ven. Wat is het gezochte woord?
De eerste bent u zelf
De tweede zegt "in geld"
De derde geeft aan waar
De vierde zit in een muur
En al met al is er iets voorgevallen
Oplossingen van zaterdag:
Kruiswoordraadsel:
Horizontaal:
1. Breedte; 7. nier; 8. mond; 10. Est; 12.
kea; 13. okapi; 16. nero; 18. rond; 20. rei;
21. NASA; 23. être; 26. animo; 28. Oka; 30.
obi; 32. deli; 34. aria; 35. dekking.
Verticaal:
1. Bis; 2. retor; 3. er; 4. dm; 5.Tokio; 6. ene;
7. neon; 9. daad; 11. ha; 14. koran; 15.
priem; 17. Eva; 19. nar; 21. nood; 22. Saaie;
24. toorn; 25. Elia; 27. in; 29. ked; 31. big;
33. ik; 34. ai.
Visitekaartje:
A.A.R. Zorg uit Epen is operazanger.
Doorloper:
kardeelbasalt
oneerroettaai
uilsektelemma
smakzetterdar
boilerosteria
rysietsjepond
ovaaloperagei
eegaunieapert
kranigesparto
©JFS.NL
Heer Ollie nam een zittende houding aan en keek bevreemd
naar de zenuwarts. „Wat is er?", vroeg hij. „Ik zei alleen
maar... Op dat moment werd de deur geopend en hij
zweeg ontsteld, toen er een zwaargebouwde verpleger bin
nentrad. „Net op tijd!riep de heer Zielknijper overspan
nen. „De patiënt heeft me bedreigd! Snel, broeder, be
dwing hem op zachte wijze. Ik zal intussen een kalmerend
spuitje klaarmaken. Dit is geen geval voor een analyse; we
zullen andere maatregelen moeten nemen." Nu drong het
tot heer Bommel door dat er gevaar dreigde, en met een
sprong verliet hij de rustbank. „Niks spuitjeriep hij ver
wilderd. „Ik heb jullie door! Maar een heer laat zich niet zo
door Bill Wattersori
R.RGGGH.... 125
RRRGGH5,200/
FITNESS IS LEKKERDER
ALS JE MEETELT HOE
HET VOELT.
Hans Belterman
De salade kan als een voor- of bijgerecht
worden opgediend. De maïs kan wor
den vervangen door gekookte linzen en
andere gekookte peulvruchten zoals jon
ge kapucijners. Hoewel de salade dan van
karakter verandert, is het ook mogelijk om
de maïs te vervangen door in blokjes ge
sneden gekookte aardappelen, door een
kleinere soort gekookte Italiaanse pasta
zoals fusilli en door gestoomde couscous
en door droge gekookte rijst.
Bijgerecht voor 3 - 5 personen:
250 - 300 gram gekookte maïs, uit pot of
blik
2 knoflookteentjes, ragfijn gehakt
2 rode paprika's, bij voorkeur ontveld
4 grote tomaten, ontveld
2 bosuitjes, met veel groen, gesnipperd
4 eetl. olijfolie, extra vergine
1 eetl. aceto balsamico
zout
witte peper uit de molen
1 2 theel. Zaanse mosterd
50 - 75 gram rucola of veldsla
8 verse basilicumblaadjes, in uiterst smal
le reepjes (draadjes) gesneden
Laat de maïs in een bolzeef uitlekken.
Spoel er daarna een royale hoeveelheid
koud water over, laat de maïs weer uitlek
ken en ook zoveel mogelijk opdrogen.
Snijd het vruchtvlees van paprika's en to
maten, elke soort apart, in smalle reepjes.
Schep in een kom maïs, knoflook, paprika
reepjes, de helft van de tomaten reepjes en
de bosuitjes luchtig door elkaar.
Maak de dressing door eerst balsamico te
vermengen met wat zouten peper. Blijf zo
lang roeren tot het zout is opgelost. Klop er
dc
De meteorologische zomer is gisteren
geheel in stijl begonnen, maar eigen
lijk is het al een hele week zomers in Zeeland en Brabant. Ook de
komende week blijft het doorzomeren met vaak zon en hoge tem-1*6
peraturen. De kans op buien wordt met ingang van vandaag wel
groter. Gisteren liep de temperatuur bij een blauwe lucht snel op. Vo.
Om 11 uur was het in onze provincies al 25 graden met uitzonde- de
ring van de kustregio. ^p.
Vandaag wordt het een stuk minder warm. Dit heeft twee oorzake|je.
Ten eerste draait de wind van oostzuidoost naar zuidwest en daarop
door wordt koelere lucht aangevoerd. In de tweede plaats is er
meer bewolking en vallen er buien.
Vanochtend is er eerst nog wat zon, maar weldra komen vanuit hrel
zuidwesten buien binnen die gepaard gaan met onweer. Daar zitt#)1
enkele pittige exemplaren tussen met hagel en windstoten. LokaaVie
kan veel regenwater vallen. Tussen de buien door is er een beetjeEei
zon en het wordt 21 graden in Zeeland tot 24 graden in Brabant. No
graden komen, en 's nachts
vriest het meestal een graad of
vijftig.
Het moederschip, dat om Mars
blijft cirkelen, zal jarenlang fo
to's van het Marsoppervlak
maken en de verdeling van
mineralen in kaart gaan bren
gen. Die foto's zullen details
van twee meter groot laten zien.
Op één van die foto's zal ooit
misschien een heel klein stipje
te zien zijn: de Beagle-2; het
zichtbare bewijs dat ook Euro
pa eindelijk vaste voet op Mars
zette. Als alles goed gaat na
tuurlijk. GPD
Daarbij waait een matige wind
uit het zuidwesten, kracht 3. In
de avond wordt het geleidelijk
droog en vannacht is het gro
tendeels helder. Het kwik daalt
daarbij tot ongeveer 13 graden.
Morgen beginnen we met veel
zon, maar er ontstaan stapel
wolken. Omdat er veel meer
zon is dan vandaag wordt het
weer warmer met zo'n 23 gra
den. 's Middags vallen er enke
le buien, mogelijk nog met een
klap onweer. Woensdag wordt
een vergelijkbare dag. Daarna
wordt het iets minder warm
met gemiddeld 21 graden,
maar het blijft wel overwe
gend droog. En de zon doet
goede zaken.
Onweer
weer
dinsdag
woensdag
donderdag
vrijdag
max.
23°
O
CM
CM
21°
21°
min.
13°
15°
13°
12°
wind
Z 4
ZW 4
ZW 4
ZW 4
Deli
lie:
vandaag laa
op 5.31 Slee
onder 21.5lnt
not
•vandaag
op 6.36
onder
De temperatuur van het kustwater bedraagt
het zicht is goed. De wind is matig, kracht 3
westen. Er is grote kans op onweer.
MAANDAG Hoog water
2 JUNI uur cm uur cm
Vlissingen 04.10 219 16.28 212
Terneuzen 04.31 24616.51 239
Cadzand 03.48 211 16.05 203
Roompot Buiten 04.11 165 16.27 159
Roompot Binnen 05.40 134 17.56 131
Zierikzee 05.50 156 18.05 151
Krammersl. West 06.05 165 18.15 162
Hansweert 05.01 257 17.19 249
Stavenisse/Yers. 05.56 161 18.16 158
bijna 14 graden enp*
en waait uit het zuiLJl
MN
iet'
ivo
Iroi
t
Het
2lep
i
'erl
'ij
)ui
oer
2ivi(
)e i
oes
Laag water
uur cm uur
186 22.56
195 23.26
179 22.35
132 22.45
119 -----
137 -----
139
212 23.45
136 -----
10.36
11.00
10.16
10.25
11.35
11.45
11.50
11.25
11.50
gemakkelijk onder de korenmaat plaatsen. Ik zal je leren
ontspannen!" Met deze woorden greep hij de raamstok, die
bij een venster stond, en liet die met zo'n kracht op het
hoofd van de geneesheer neerkomen, dat de voeten onder
de geleerde uitschoten. Het is te begrijpen dat de broeder
dit niet oogluikend kon laten passeren. Met een snelheid
die men niet van hem verwacht zou hebben, schoot hij toe
en nam de uitzinnige heer in de ondergreep.Daarna was
het met heer Ollies driftaanval gedaan. De ervaren
zielkundige bracht hem al spoedig tot rust in een kalme
rend vertrekje, dat geheel met veerkrachtige kussentjes
bekleed was.
DINSDAG
Hoog
water
Laag
water
loe
3 JUNI
uur
cm
uur
cm
uur
cm
uur
ter c
1
Vlissingen
04.46
217
17.05
204
11.06
179
23.30
Terneuzen
05.06
244
17.26
230
11.36
187
23.59
1i
Cadzand
04.18
208
16.38
195
10.46
172
23.10
1
Roompot Buiten
04.46
163
17.00
153
10.55
127
23.20
1
Roompot Binnen
06.16
132
18.25
125
00.15
130
12.05
1
Zierikzee
06.25
154
18.40
145
00.10
149
12.20
1i
Krammersl. West
06.25
161
18.24
154
00.26
149
12.15
1
Hansweert
05.35
255
17.52
239
11.58
204
Stavenisse/Yers.
06.30
159
18.40
151
00.26
146
12.26
1
Koufront
Warmtefront
mA
Samengesteld front
zonnig
licht bewolkt
zwaar bewolkt
lichte sneeuw
matige sneeuw
zware sneeuw
lichte regen
matige regen
zware regen
daarna de mosterd en vervolgens de olie
door.
Schenk de dressing over de koude maïs.
Schep alles enkele malen luchtig om. Laat
alles tenminste 1 uur staan op een koele
plek (niet in de koelkast). Maak intussen
rucola of veldsla schoon. Verwijder de dik
ste stengels/steeltjes. Scheur de bladeren
in kleine stukjes.
Presentatie: bekleed bodem en wand van
de schaal met in stukjes gescheurde ruco
la of veldsla. Schep de maïssalade in het
midden van de schaal. Verdeel de achter
gehouden tomatenreepjes en de basili
cumreepjes er over. Schep de salade aan
tafel nog eenmaal om. Dien het gerecht op
bij gerechten van grill en barbecue. De sa
lade sluit trouwens ook goed aan bij de
meeste gerechten met eieren en kaas.
Het wordt vandaag een prachtige zomerdag in Europa met op
de meeste plaatsen hogere temperaturen dan gebruikelijk in d
eerste week van juni. Niet overal schijnt de zon even fel en er
zijn zelfs steden die met buien te maken krijgen, maar ook daa
heeft de zon voldoende in de pap te brokkelen. Vooral in de
landen ten oosten van Tsjechië en ten zuiden van Polen vallen
vanmiddag buien. Door zon in de ochtend wordt het er 22 tot
26 graden. De warmste plaatsen zijn vandaag te vinden in het
noorden van Italië en in het zuidoosten van Spanje. Het wordt
daar tropisch warm met 30 tot 32 graden. In het noorden van
Spanje en Portugal valt een buitje en ligt de temperatuur tussf
de 17 en 22 graden.
