Zelfstandige haven is uitdaging
Poetin spaart kosten noch
moeite om Europa te paaien
PZC
PZC
Iraakse vrouw
gepasseerd bij
democratisering
Navo zoekt naar
nieuw evenwicht
na crisis rond Irak
Rotterdamse raadsleden hebben moeite om kroonjuweel weg te geven
4
31 mei 1953
zaterdag 31 mei 2003
Het Gemeentelijk Haven
bedrijf Rotterdam zal per
l januari 2004 zijn ver
zelfstandigd. De omvor
ming tot N.V. Haven van
Rotterdam is een ingewik
keld proces van ontvlech
ting en onderbrenging va n
gemeentelijke belangen in
onder meer statuten voor
het nieuwe Havenbedrijf.
Een groot deel van de Rot
terdamse gemeenteraad
blijft maar worstelen met
dit proces en maakt zich
nog niet druk over de
nieuwe uitdagingen.
door Alexander Bakker
De omschrijving was even
plastisch als simpel: het
Gemeentelijk Havenbedrijf
Rotterdam is achttien jaar ge
worden en gaat 'op kamers'.
Verantwoordelijk wethouder
Wim van Sluis legde onlangs op
deze manier voor de zoveelste
keer aan een slecht luisterend
raadslid de plannen uit voor
verzelfstandiging van het Ha
venbedrijf. „Pa en ma moeten
het kind ook een keer durven
loslaten", voegde Van Sluis er
nog aan toe.
De Rotterdamse gemeenteraad
blijft moeite houden met die
verzelfstandiging, die per 1 ja
nuari 2004 een feit zal zijn. De
haven is een kroon juweel en dat
geef je nu eenmaal niet weg. Die
redenatie is te volgen, maar Rot
terdam gééft helemaal niks weg.
Rotterdam, zo is vast en zekerde
bedoeling, blijft de baas over de
eigen haven. Hooguit zijn er in
de toekomst één of meerdere
partijen die een klein aandeel in
die haven kunnen verwerven en
daarom mogen meepraten én,
naar ratio, mogen meedelen in
de verdiensten.
Rotterdam blijft het in de haven
voor het zeggen hebben. De stad
zal ook in de verre toekomst,
voor zover nu valt te overzien,
een meerderheidsbelang heb
ben in de N.V. Haven van Rot
terdam. De belangen van de
De haven van Rotterdam is belangrijk voor de Nederlandse economie.
stad zijn gewaarborgd in de sta
tuten van de nieuwe vennoot
schap en door middel van ge-
bruiksovereenkomsten. Als
voorlopig enig aandeelhouder
beslist de gemeenteraad over de
havenal zal die sturing meer op
afstand gebeuren.
Tussen de Rotterdamse gemeen
teraad en de directie van de N.V.
komt een raad van commissa
rissen. Dat wordt een gezel
schap van 'toppers' die affiniteit
hebben met de haven en daar
aan gerelateerde zaken èn die
een 'warm' gevoel hebben voor
de stad. De gemeenteraad mag
meepraten over het profiel van
die commissarissen en hun uit
eindelijke benoeming gebeurt
door de aandeelhouders (voor
lopig ook alleen de Rotterdamse
gemeenteraad).
Vrees
Ondanks alle zekerheden laat
Rotterdam de haven niet zo
maar het huis uit gaan. De
Stadspartij en de Socialistische
Partij zien de noodzaak van ver
zelfstandiging helemaal niet in
en bij de meeste andere partijen
sluimert in meer of mindere ma
te een flinke hoeveelheid koud
watervrees. Bij die raadsleden
wil het maar niet doordringen
dat de haven is feitelijk al lang
niet meer van de stad is.
Het haven- en industriecom
plex ligt ingeklemd tussen bijna
alle Rijnrnondgemeenten. Die
hebben daarmee óók de lusten
en de lasten van die haven. Het
belang van de haven overstijgt
bovendien niet alleen de stad,
foto Ed Oudenaarden/ANP
maar ook de regio. De Rotter
damse haven is van geweldig
belang voor de gehele Neder
landse economie en zelfs voor
die in een groot deel van Europa.
Bovendien zijn de grote spelers
in de haven onderdeel van mul
tinationale ondernemingen.
Daarmee vormt die haven een
schakel in een mondiaal net
werk. Investeringsbeslissingen
worden genomen op heel andere
plaatsen dan in Rotterdam.
In de afgelopen jaren is de rol
van het Gemeentelijk Havenbe
door Merle Tip
Irak heeft naar Arabische
maatstaven een groot percen
tage hoog opgeleide vrouwen.
Toch staan zij buitenspel bij het
democratiseringsproces van
hun land. De vrouwen zitten
machteloos binnen, omdat op
straat het recht van de sterkste
geldt, meent de Iraakse sociolo
ge Sana Al-Kayyat. „Irak wordt
een mannenwereld."
Vrouwen moeten zich daartegen
verzetten. „Zij vormen de meer
derheid van de samenleving en
hebben in Irak ook altijd een be
langrijke positie ingenomen. Er
zijn veel intelligente, goed op
geleide vrouwen in het land,
maar je ziet ze nu nergens." Vol
gens Sana Al-Khayyat (57)
komt dat door de huidige chaos,
de onzekerheid en de armoede
in Irak. Hoogopgeleide vrouwen
die kunnen helpen bij de weder
opbouw blijven volgens haar
noodgedwongen binnen en
richten hun aandacht op het
overleven van het gezin. „Bui
ten is het te gevaarlijk Een
maand na de oorlog is er nog
steeds geen regering, geen
rechtssysteem." De situatie is
volgens Al-Khayyat des te
grimmiger doordat iedere bur
ger een wapen heeft. Gekregen
van Saddam Hoessein. „Er is te
veel agressiviteit en te weinig
respect. Dat is een gevaarlijke
combinatie."
Wantrouwen
Al-Khayyat, een in Londen wo
nende sociologe, heeft maar
weinig vertrouwen in het demo
cratiseringsproces. „Een demo
cratie werkt alleen als het be
stuur een goede afspiegeling is
van de samenleving. In Irak
moet daarom rekening worden
gehouden met alle etnische, cul
turele en religieuze elementen.
De Amerikanen geven nu met
name de Koerden een belangrij
ke rol. De Arabieren komen
minder aan bod, terwijl deze
groep toch de meerderheid
vormt. Dat leidt tot spannin
gen."
Van het handjevol vrouwen dat
wél wordt betrokken bij de op
bouw vernacht Al-Khayyat
weinig. „Het gaat er niet alleen
om dat vrouwen betrokken wor
den bij het politieke proces,
maar ook wie. Opdat hun in
breng daadwerkelijk loont. Ei
genlijk zijn de huidige partici
panten weinig pro-vrouw, zij
steunen de patriarchale samen
leving." Intussen klampen bur
gers zich meer en meer vast aan
hun geloofsovertuiging, waar
door het risico ontstaat dat
mensen een fundamentalisti
sche vorm van de islam naleven
Lange tijd 'scoorde' Irak vrij
goed op emancipatiegebied
Sinds de jaren dertig is het heel
gewoon dat vrouwen studeren
aan de universiteit. In de jaren
zeventig volgde twintig procent
van alle meisjes een hogere op
leiding. In de jaren tachtig ruim
dertig procent. Het waren voor
al mensen uit steden; op het
platteland gold nog de traditio
nele situatie.
Sancties
Saddam Hoessein zorgde er
voor dat vrouwen belangrijke
posities op de arbeidsmarkt in
namen. Al-Khayyat: Saddam
hield vrouwen graag te vriend.
Dat was uit strategisch oog
punt, want hij dacht zo zijn
machtspositie veilig te stellen
Hij ging er vanuit dat vrouwen
weinig revolutionair zijn."
Die situatie veranderde echter
drastisch in de jaren negentig,
toen de sancties tegen Irak hun
tol begonnen te eisen. „Irak is in
principe een rijk land, maar
vanaf dat moment heerste er ar
moede. Mensen moesten meer
dere banen nemen om rond te
komen. Dokters werden in hun
vrije tijd taxichauffeur Kinde
ren gingen niet meer naar
school, omdat ze moesten wer
ken en vrouwen verdienden bij
als prostituée."
De situatie is volgens Al-
Khayyat nu niet veel beter. Zon
der schoon water en voldoende
voedsel, zonder elektriciteit en
een schone en veilige omgeving
is er volgens haar geen hoop op
verbetering. „Irak krijgt nu een
vi taminepilmaar er is geen glas
met schoon water om hem in te
nemen. Het land moet een de
mocratie worden, maar dan
moeten wel de juiste mensen
worden aangewezen om dit te
verwezenlijken. En bovendien
ontbreekt het goede voorbeeld,
want hoe leg je uit dat de Ameri
kanen met hun illegale oorlog
vrijheid willen brengen?" GPD
Sint Petersburg maakt
zich op voor de grootste
diplomatieke top die ooit
in Rusland heeft plaatsge
vonden. Zeker 45 staats
hoofden en regeringslei
ders reizen ter ere van het
driehonderdjarig bestaan
van Poetins geboortestad
dit weekeinde af naar het
fraaie Konstantinov ski
paleis aan de oevers van
de Oostzee. Rusland
hoopt de diplomatieke
schade van de oorlog in
Irak te herstellen, maar
dat zal niet meevallen.
door Frank Hendrickx
Niets mag het feestje verpes
ten. Alle wegen naar het
Konstantinovksi-paleis zijn
hermetisch afgesloten, nabijge
legen woningen zijn achter hoge
schuttingen verstopt en de tui
nen en vijvers zijn al afgezocht
op mijnen en andere explosie
ven. Ook over het weer hoeft
niemand zich zorgen te maken.
Met een speciale techniek wor
den alle wolken boven Sint Pe
tersburg weggeschoten. Kosten:
750.000 euro.
Geld speelt even geen rol. Het
exclusieve banket voor staats
hoofden en regeringsleiders
vindt naar verluidt plaats op
een hypermodern jacht. Behal
ve exquise gerechten van de
Russische keuken, zal op het
menu ook de prangende vraag
prijken: hoe nu verder, na Irak?
Doormodderen, lijkt het ant
woord. De verwachtingen voor
de top tussen Rusland en de EU
zijn bijzonder laag gespannen.
Brussel en Moskou kunnen het
bijna nergens over eens worden.
De onderhandelaars van beide
kampen klagen steen en been.
Europese diplomaten hebben
Poetins voorstel voor visa-vrij
verkeer tussen de EU en Rus
land meteen als 'onrealistisch'
afgeschoten. Ook de Russische
wens om een politieke raad met
de 25 EU-lidstaten op te zetten,
is voor Brussel toekomstmu
ziek. Op een '25-plus-l-com-
missie' met het lastige Rusland
zit niemand te wachten. Tot er
gernis van de Russen willen
meerdere EU-landen wel aan
dacht besteden aan de schen
dingen van mensenrechten in
Tsjetsjenië. Het Kremlin is zo
gepikeerd dat er mogelijk geen
gemeenschappelijke verklaring
komt, wat in diplomatieke krin
gen als een fiasco geldt.
Poetin zal zich wel een keer ach
ter de oren krabben. In het con
flict tussen het 'oude Europa' en
de VS koos de Russische leider
verrassend de zijde van Parijs
en Berlijn. Veel is hij er niet mee
opgeschoten. De EU blijft een
veeleisende onderhandelings
partner die weinig concessies
doet, Het idee dat Rusland,
Frankrijk en Duitsland één
front kunnen vormen tegen de
almacht van de VS heeft na de
snelle overwinning in Irak vol
komen afgedaan.
Integratie
Onder leiding van de machtige
oliebaron Michail Chodorkov-
sky is in Rusland scepsis ont
staan over de politiek van het
Kremlin. Poetin had in de Irak-
crisis de zijde van Amerika
moeten kiezen, menen de critici.
Het Kremlin pareerde de kritiek
deze week via het trouwe parle
mentslid Dmitri Rogozin. „Een
keuze voor Amerika en tegen
Europa is verkeerd en zelfs ge
vaarlijk", aldus de vertrouwe
ling van Poetin. „Onze relatie
met de Europeanen heeft een
economische basis. Na de
uitbreiding van de EU zal 50
procent van onze export naar
Europa gaan."
Frankrijk en Duitsland spelen
daarbij een doorslaggevende
rol. In zijn jaarlijkse 'troonrede'
was Poetin nog duidelijker: het
doel van Rusland is integratie in
Europa
De liefde komt vooralsnog van
één kant, ondanks de nauwere
banden met Frankrijk en Duits
land. Brussel houdt de boot af,
tot grote ergernis van Poetin. In
het bijzijn van hoge functiona
rissen van de EU verloor hij het
afgelopen jaar al twee keer zijn
zelfbeheersing. Eerst noemde
hij de Europese politiek rond de
drijf Rotterdam ook sterk ver
anderd. Van eenvoudig huis
baas heeft het Havenbedrijf
zich ontwikkeld tot een main-
portmanager, tot een regisseur,
of beter, tot een topcoach die
voor zijn ploeg, de verzamelde
havenbedrijven en hun klanten,
de meest ideale omstandighe
den probeert te creëren voor een
topprestatie.
Specialisten
Topcoaches zijn ook allang niet
uitsluitend actief op het trai
ningsveld. Trainingen worden
overgelaten aan specialisten.
Topcoaches scheppen de voor
waarden en bewaken de voort
gang, beïnvloeden daar waar
mogelijk de omstandigheden,
stimuleren alle positieve invloe
den en trachten de negatieve
krachten te elimineren. In zo'n
omgeving past niet langer een
bestuur van goedwillende ama
teurs die, hoe ook te prijzen, de
club, of in dit geval de haven,
een meer dan warm hart toedra
gen. De Rotterdamse gemeente
raad bestuurt vanaf het einde
van dit jaar de N.V. Haven van
Rotterdam 'op afstand'. De raad
maakt een meerjarenplan dat
'richtinggevend' is. De directie
van het havenbedrijf-nieuwe-
stijl voert dat plan uit en een
raad van commissarissen ziet
daar op toe.
Dat is voor de gemeenteraad
even wennen. Nu wordt dat
door velen nog als een bedrei
ging gezien. Dat is jammer,
want de eerlijkheid gebiedt te
zeggen dat die gemeenteraad
zich de laatste jaren toch al niet
zo druk om de haven heeft ge
maakt.
In enkele gevallen hebben leden
zich opgewonden over details,
maar echte'hoofdlijnen, strate
gieën, zijn niet of nauwelijks
aan de orde gesteld, laat staan
besproken. Het dualisme heeft
daarin ook geen verbetering ge
bracht.
De verzelfstandiging van de ha
ven betekent een nieuwe uitda
ging voor de Rotterdamse ge
meenteraad. Uitdagingen ga je
aan. Wie een dergelijke kans
laat lopen, verliest het recht van
spreken. GPD
door Hetty van Rooij
Hel kan bijna geen toeval
zijn. Terwijl de Ameri
kaanse president Bush ko
mende week door Europa
trekt om de transatlantische
verhoudingen te herstellen,
vergaderen in Madrid de mi
nisters van Buitenlandse Za
ken van de Navo-landen.
De agenda ziet er onschuldig
uit, maar binnen de gehaven
de Navo zijn na 'Irak' nog
heel wat herstelwerkzaam
heden nodig. „Het conferen
tiecentrum in Madrid heeft
gelukkig veel wandelgan
gen", zegt een diplomaat
veelbetekenend.
Op het oog is het voor de mi
nisters allemaal gewoon en
Navo-officials doen hun best
om die indruk te versterken.
De oorlog is achter de rug en
de ruzies, die het bondge
nootschap aan de rand van
de afgrond brachten, zijn bij
gelegd. „De wonden zijn ge
heeld", zei secretaris-gene
raal Robertson vorige week.
„Zo'n crisis kunnen wij ons
maar eens in de tien jaar per
mitteren."
Voor een bondgenootschap
dat de blik zo krampachtig
op de toekomst richt, is er ge
noeg werk te doen. Zo is daar
verdere uitwerking van de
samenwerking met de EU,
die in Macedonië begon aan
haar eerste militaire missie.
Er moet worden gepraat over
het Navo-hoofdkwartier
voor de internationale troe
penmacht in Afghanistan
Irak wordt opgedeeld in een
Britse, een Amerikaanse en
een Poolse zone en Polen
krijgt hulp van het bondge
nootschap bij het opzetten
van zijn vredesmacht. Die
bescheiden steun is symbo
lisch van grote betekenis; ze
moet aangeven dat het bond
genootschap een belangrijke
rol vervult in de oorlog tegen
de terreur. Met andere woor
den: dat de Navo in de 21ste
eeuw nog een functie heeft.
Het feit datde discussie over
het nut van de alliantie veer
tien jaar na het einde van de
koude oorlog nog niet is uit
gewoed is veelzeggend voor
de problemen Formeel is al
les weer in orde. maar dat wil
met zeggen dat de Navo w eer
stevige grond onder de voe-
ten heeft In Madnd zullende
ministers van Buitenlandse
Zaken vooral veel tijd en 1
energie moeten steken in het
herstellen van de verhoudin
gen, het opmaken van de ba
lans en het werken aan een
nieuw evenwicht. En wie
moet het bondgenootschap
in de toekomst leiden?
Leiderschap
De benoeming van een nieu
we secretaris-generaal staat
niet op de agenda, maar in de
wandelgangen zal de opvol
ging van Lord Robertson hét
gesprek zijn. Hij vertrekt op
31 december. Traditiege
trouw is de secretaris-gene
raal een Europese burger,
terwijl de militaire leiding
berust bij Amerikaanse ge
neraals. Kandidaten zijn er
niet, althans niet officieel
Een lijst criteria voor gega
digden is er evenmin, behal
ve dat hij of zij in staat moet
zijn een broze alliantie van
26 landen te leiden die gedo
mineerd wordt door de VS.
Het is ondenkbaar dat een
chef wordt benoemd die niet
de instemming heeft van
Washington.
Ongetwijfeld vertrekt de
Amerikaanse minister Colin
Powell naar Madrid met een
naam in zijn hoofd. En wat
een jaar geleden nog ondenk
baar zou zijn geweest, is na
de Irak-crisis bijna een van
zelfsprekendheid: de Poolse
president Aleksander Kwas-
niewski wordt regelmatig
genoemd als Navo-baas. Po
len, pas vier jaar lid, is dank
zij zijn pro-Amerikaanse
houding de nieuwe vnend
van de VS. En Kwasniewski
is een goede vriend van presi
dent Bush. GPD
TROUW PAARD - Drie weken
geleden verkocht landbouwer
Kunst uit Sint Philipsland een
werkpaard aan een boer in
Dinteloord. Wie schetst de
verbazing van Kunst toen hij
het dier dezer dagen weer voor
zijn weide zag staan. Het trou
we werkpaard was op eigen
gelegenheid van Dinteloord
naar Sint Philipsland terugge
lopen.
NOODDAM - Springtij en
stormachtige wind bezorgden
de dijkwerkers spannende
uren bij Zïerikzee.
Het omstuimige water in het
overstroomde gebied van het
waterschap Schouwen be
dreigde een nooddam ten
noorden van Zierikzee. Er
moesten in allerijl versterkin
gen worden aangebracht om
een doorbraak van de nood
dam te voorkomen.
SPEELGOED - Een delegatie
uit de Kop van Noord-Holland
heeft op Tholen een buslading
speelgoed gebracht voor de
jeugd. De spullen, van ballen
en boeken tot poppen en mo
deltreintjes, werden uitge
deeld aan kinderen in Stave-
nisse en Poortvliet.
KINDEREN - Enkele tiental
len kinderen uit het rampge
bied zijn teruggekeerd van va
kanties in de Zwitserse bergen
en Zuid-Frankrijk.
De tuinen en vijvers van het Konstantinovksi-paleis in Sint Petersburg worden afgezocht op mijnen en
andere explosieven. foto Dm itry Lovetsky/AP
Russische enclave Kaliningrad
'erger dan in de Koude Oorlog'.
Vervolgens ging hij na moeiza
me onderhandelingen in Brus
sel ernstig over de schreef bij
een kritische vraag van een
journalist. In beide gevallen zou
de Russische leider gefrustreerd
zijn geweest over de geringe
vorderingen in de relatie met de
EU.
Poetin zal zich dan ook minder
zorgen maken over zijn ontmoe
ting met Bush, een dag na de
EU-top. De relatie met de VS is
ongecompliceerder, ondanks
het conflict rond Irak. Rusland
wil geen ruzie met de enige su
permacht in de wereld en Ame
rika denkt de voormalige aarts
vijand te kunnen gebruiken bij
het in toom houden van landen
als Iran en Noord-Korea.
Een verzoening tussen Amerika
en Rusland lijkt het maximaal
haalbare voor de top in Sint Pe
tersburg. Het feest zal er niet
minder om zijn. GPD
Hoofdredactie:
A L Oosthoek
D Bosscher (adjunct)
A L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel (0118)484000
Fax (0118)470102
E-mail' redactie@pzc.nl
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118) 484000
Fax. (0118)470102
E-mail redwaich@pzc nl
Goes: Voorstad 22
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel (0113)273000
Fax (0113)273030
E-mail redgoes@pzc.nl
Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115)645769
Fax. (0115)645741
E-mail' redtern@pzc nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel (0114)372776
Fax. (0114) 372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel. (0111)454647
Fax (0111)454657
E-mail. redzzee@pzc nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee. Goes en Hulst
8.30-17.00 uur
Internet: www pzc nl
Internetredactie:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12 00 uur.
Abonnementen
0800-0231231
(bij acceptgirobetaling geldt een
toeslag van 2.00)
per maand' 20.50
per kwartaal 55,10
per jaar. €209.90
Voor toezending per post geldt
een toeslag.
E-mail: lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor j
het einde van de betaalperiode.
Losse nummers per stuk
maandag t/m vri|dag:€ 1.10
zaterdag €1.65
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties
ABN AMR0 47 70.65.597
Postbank 35.93 00
Advertenties
Alle advertentie-orders worden
uitgevoerd overeenkomstig
de Algemene Voorwaarden van
Wegener NV en volgens de
Regelen voor het Advertentiewezen.
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag tijdens kantocru e
zondag* van 16 00 tot 18.00uur
Tel (0118)484000
Fax (0118) 470100
Personeelsadvertenties:
Tel (0118)484240
Rubrieksadvertenti,, (kWnt**!
Tel (0118) 484321
Fax: (0118)484370
Voor gewone advertenties:
Noord- en Midden-Zeeland
Tel: (0118) 484369
Fax:(0118)484309
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114) 372770
Fax. (0114) 372771
lnternet:www.pzc ni/adverteren
Auteursrechten voorbehouden r»aau
Uitgeverij Ptovinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Weger^Koxam t*
nanons verstrekte gegevens hebben wi| opgenomen in een bestand dat wordt cr?
(abonnementen)adm.nisiratie en om u te (laten) informeren over voor
duclon van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener cl doe*
derden Als u op deze informatie geen prijs steile?
29.4800 MB Breda
lezersservice. Postbus 3229.4
tit schriftelijk melden tot: ra*'
Behoort tot LUGQEflGf
