PZC
Wie minder krijgt, zoekt werk
Eigenzinnigheid van Faber
bron van wrevel binnen IKV
PZC
Verbod op AEL
is zeker mogelijk
Onafhankelij kheid
kan Atjeh vergeten
Kabinet wil met harde ingrepen meer mensen aan betaalde baan helpen
ww
te gast
22 mei 1953
donderdag 22 mei 2003
door Hans van Soest
De sociale zekerheid gaat op
de schop. Het nieuwe kabi
net is van plan voor zo'n drie
miljard euro te besparen op de
uitkeringen. Daarnaast wordt
er 210 miljoen euro gekort op de
huursubsidie. Al die bezuini
gingen dienen om de overheids
financiën op peil te houden. Ver
der hoopt het kabinet dat ze de
werkgelegenheid stimuleren.
Wie minder uitkering krijgt,
gaat vanzelf op zoek naar werk,
luidt de strategie. Financieel
prikkelen, heet dat in Haags jar
gon. Een overzicht.
Bijstand
De bijstandsuitkering zal de ko
mende jaren met niet meer dan
1,5 procent (de verwachte om
vang van de inflatie) omhoog
gaan Als de gemiddelde loon
stijging in het bedrijfsleven
hoger uitvalt, wordt de koppe
ling losgelaten.
Het nieuwe kabinet zet het mes
in het budget voorde bijzondere
bijstand, het potje met geld dat
gemeenten krijgen voor armoe
debestrijding. Gemeenten mo
gen voortaan geen extraatjes
meer geven aan hele groepen
bijstandsgerechtigden. De bij
zondere bijstand mag alleen nog
worden verstrekt in individuele
gevallen, waarbij mensen het
water tot aan de lippen is geste
gen.
Door in de extraatjes te schrap
pen, hoopt het kabinet dat bij
standsgerechtigden financieel
gedwongen worden aan het
werk te gaan. Om de overstap
naar een betaalde baan aan
trekkelijker te maken, wordt de
arbeidskorting (een belasting
voordeeltje voor mensen die
werken)verhoogd
Er wordt niet alléén bezuinigd.
Mensen die vijf jaar in de bij
stand zitten en in die jaren
vruchteloos hebben gesollici
teerd, krijgen een iets hogere
uitkering in de toekomst. Deze
regeling geldt niet voor groepen
die zijn vrijgesteld van de solli
citatieplicht. Dat zijn werklo
zen van 57,5 jaar en ouder en al
leenstaande ouders. Overigens
wil het kabinet deze vrijstellin
gen in de nabije toekomst af
schaffen.
De drempel voor een WW-uitke-
ring wordt hoger. Voortaan
moeten mensen behalve vier
van de laatste vijf jaar, ook 39
van de laatste 52 weken in loon
dienst zijn geweest (nu is dat
nog 26 van de 39).
Verder wordt de vervolguitke
ring geschrapt. De eerste maan
den of jaren nadat iemand
werkloos is geworden, krijgt hij
of zij een WW-uitkering van 70
procent van het laatst verdiende
loon (dit is gebonden aan een
maximum).
Afhankelijk van het arbeidsver
leden duurt die periode zes
maanden tot vijf jaar. Tot nu toe
volgt daarop een vervolguitke
ring. Qua hoogte ontloopt die de
bijstandsuitkering nauwelijks,
maar belangrijk verschil is dat
de vervolguitkering niet wordt
verrekend met het inkomen van
de partner en het eigen vermo
gen.
Wie jonger is dan 57,5 jaar,
krijgt nu twee jaar een ver
volguitkering. Wie ouder is tot
aan zijn 65ste. Door de ver
volguitkering te schrappen,
vallen WW'ers direct terug in de
bijstand Deze klap in het inko
men moet hen er toe aanzetten
snel weer op zoek te gaan naar
een baan.
WAO
De WAO wordt in de toekomst
(naar verwachting vanaf 2006)
alleen nog toegankelijk voor
mensen die echt niet meer kun
nen werken. Het kabinet wil ie
dereen met een arbeidsonge
schiktheidsuitkering die jonger
is dan 45 jaar, herkeuren aan de
hand van dit nieuwe criterium
Tot nu toe was het altijd de be
doeling dat 'bestaande geval
len' buiten schot bleven.
Als WAO'ers volgens dit nieuwe
principe worden herkeurd, be
tekent dit in ieder geval dat
mensen die nu een gedeeltelijke
WAO-uitkering hebben die ver
liezen. Zij zijn immers gedeelte
lijk arbeidsongeschikt ver
klaard, doordat de keuringsarts
Hoe moet een democrati
sche rechtsstaat omgaan
met een politieke bewe
ging die invoering van de
sharia bepleitJoost
Eerdmans meent dat met
de opkomst van de Arabi
sche Europese Liga (AEL)
het antwoord op deze
vraag ook voor Nederland
van groot belang is. Een
recente uitspraak van het
Europese Hof voor de
Rechten van de Mens leert
dat een verbod van de
AEL niet is uit te sluiten.
door Joost Eerdmans
Een uitspraak door dagblad
Trouw opgetekend uit de
mond van Abou Jahjah, voor
man van de AEL: „Als in een
land alle voorzieningen aanwe
zig zijn, en iemand steelt, dan
mag je hakken." Jahjah pleit in
het interview voor invoering
van de sharia. In een interview-
in Het Parool van 26 april jl.
doet beoogd voorzitter van de
AEL in Nederland, Mohammed
Cheppih, hetzelfde.
Refererend aan de jihad geeft
Cheppih in hetzelfde interview
aan 'een terrorist te zijn in
woord en daad'. Dit zei hij als
reactie op het standpunt van
Gerrit Komrij in de NRC. Kom-
rij had zich gestoord aan Chep-
pih's mededeling 'het fantas
tisch te vinden als jongeren hun
leven willen geven voor hun ide
alen'. Hij doelde op de zelfmoor-
denaarsin Israël.
Uitspraken als deze zorgen bij
de gemiddelde vrijheidslieven
de Nederlander terecht voor on
rust. Met een pleidooi voor het
invoeren van islamitische wet
geving wordt de scheiding tus
sen kerk en staat afgewezen.
Het betekent ook het invoeren
van rechtsongelijkheid: volgens
de islamitische wetgeving telt
de getuigenis van een man
zwaarder dan die van een
vrouw.
Ondersteunen of sympathiseren
met de jihad, de heilige oorlog
tegen niet-moslims, is slechts op
te vatten als ondersteuning van
terrorisme.
Dat is in strijd met de openbare
orde en strafbaar volgens de Ne
derlandse wet.
Het antwoord op de vraag hoe
de Nederlandse rechtsstaat zich
tegen de AEL kan beschermen,
komt uit Turkije. Daar gelastte
het Constitutionele Hof in 1998
de ontbinding van de Turkse
Welvaartspartij. Reden vormde
het pleidooi van partijkopstuk
ken voor invoering van de sha
ria en het sympathiseren met de
jihad door prominente leden.
Gezien de mensenrechtensitua
tie in Turkije zou aan het belang
van deze uitspraak voor andere
landen in Europa getwijfeld
kunnen worden. Echter, met het
oordeel van het Europese Hof
voor de Rechten van de Mens
eerder dit jaar over de redene
ring van het Turkse Constitutio
nele Hof kreeg de uitspraak Eu
ropese geldigheid.
Ook het Europese Hof stelde
unaniem dat de oproep tot in
voering van de sharia
onverenigbaar is met de basis
beginselen van de democratie
Dubbelzinnige oproepen tot een
heilige oorlog gaven volgens het
Hof te denken over de houding
van politici ten aanzien van ge
weld en tasten de fundamenten
aan van een democratische sa
menleving.
Beide uitspraken afzonderlijk
rechtvaardigen volgens het Hof
een verbod op de desbetreffende
politieke beweging. Dat geldt
met name, omdat volgens het
Hof het recht op vrije vereniging
de autoriteiten van een land er
niet van hoeft te weerhouden
zich 'teweer te stellen tegen ver
enigingen die de instituties van
de staat in gevaar brengen'. Ex
tra voorwaarde van het Hof
voor een verbod is wel dat de
partij in kwestie een, in aantal
potentiële zetels gemeten, 'vol
doende bedreiging' vormt voor
de democratie in een land
De uitlatingen van de AEL-
voormannen kunnen nu nog
geen voldoende rechtvaardi
ging zijn om voor een verbod in
Nederland te pleiten. Maar met
een toekomst waar in de grote
steden van Nederland de bevol
king voor een belangrijk deel
een moslim-achtergrond heeft,
is het zeker niet ondenkbaar dat
de Liga er binnenkort wel aan
voldoet.
Nederland moet daarom de uit
spraak van het Europese Hof
zien als het zwaard van Damo
cles boven de AEL en haar be
stuursleden. GPD
Drs B J Eerdmans is lid van de
Tioeede Kamer voor de LPF
verwacht dat zij tegen een lager
loon nog wel ander werk kun
nen vinden.
Onder de nieuwe WAO-wet is
die derving aan inkomsten geen
reden meer voor WAO. Alleen
wie echt niet meer in staat is tot
arbeid, wordt nog toegelaten.
Hoewel nog onduidelijk is of er
een overgangsregeling komt,
zullen de herkeurde WAO'ers
die worden goedgekeurd waar
schijnlijk in de bijstand ver
dwijnen.
Brandstof
Alle mensen die op hun uitke
ring worden gekort, moeten
gaan dienen als brandstof voor
de Nederlandse banenmotor.
Probleem daarbij is wel dat die
motor de komende vier jaar
langzamer gaat draaien. Er zijn
steeds minder banen voor steeds
meer mensen die ernaar op zoek
zijn. Volgens het Centraal Plan
bureau (CPB) loopt de werk
loosheid mede door de maatre
gelen die aangekondigd worden
in het regeerakkoord op tot zo'n
door Judith Katstra
Als Mient-Jan Faber in juli
2004 het Interkerkerlijk
Vredesberaad (IKV) tegen zijn
zin verlaat, is hij ruim dertig
jaar lang het gezicht van deze
vredesbeweging geweest. De
62-jarige Faber botste met zijn
ideeën herhaaldelijk met de
kerken.
Vooral rondom de recente oor
log in Irak was de kritiek niet
van de lucht. Faber joeg de ker
ken tegen zich in het harnas
toen hij zich openlijk uitsprak
voor het omveiwerpen van het
regime van Saddam Hoessein
De verhoudingen werden steeds
stroever, vooral toen het IKV in
oktober als enige weigerde een
verklaring van de Raad van
Kerken tegen de oorlog te on
dertekenen en vervolgens op een
aantal medewerkers na verstek
liet gaan bij de vredesdemon
stratie in Amsterdam. Er was
verdeeldheid binnen het IKV en
er klonken diverse geluiden dat
Faber niet langer gewenst was
als algemeen secretaris.
Faber werd op 14 december
1940 geboren in Coevorden. Hij
komt uit een gereformeerd nest
met zes kinderen. Zijn vader,
een Friese ambtenaar, was ou
derling en had een druk vereni-
gings- en bestuursleven. Zoon
Faber volgde alle gewoonten op
en ging abstracte wiskunde stu
deren aan de Vrije Universiteit.
Een wetenschappelijke carrière
lag voor de hand. tot het mo
ment dat hij in aanraking kwam
met de vredesbeweging.
In 1974 volgde Faber Jan ter
Laak (later secretaris van Pax
Christi Nederland) op als secre
taris van het Interkerkelijk Vre
desberaad Faber had eerder
naam gemaakt als woordvoer
der van de actiegroep Synood-
kreet, die in augustus 1969 de
vergaderzaal van de gerefor
meerde synode binnendrong en
pleitte voor een actiever vredes-
en ontwikkelingsbeleid van de
synode. Hij was verder actief in
een werkgroep op het gebied
van de ontwikkelingssamen
werking in Amstelveen.
In 1977 begon het IKV vooral op
instigatie van hem en de toen
malige voorzitter van het be
raad, de Groningse polemqloog
Ben ter Veer, met de campagne
Help de kernwapens de wereld
uit, om te beginnen uit Neder
land. Binnen tien jaar zouden de
Mient-Jan Faber in 1984toen Nederland diep verdeeld was door het debat over de plaatsing van kruis
raketten. archieffoto ANP
kernwapens uit Nederland
moeten zijn verwijderd. Overal
in het land ontstonden plaatse
lijke groepen (kernen) om de
campagne gestalte te geven.
Na enkele jaren werd de inzet
van de campagne met de verwij
dering van de al bestaande
kernwapens, maar het tegen
houden van nieuwe kernwa
pens: de 72 kruisraketten, die in
Nederland moesten worden ge
plaatst als aandeel in de Navo-
reactie op de opstelling van SS-
20-raketten door de Sovjet-
Unie.
Faber werd de gezichtsbepalen
de figuur in het Komitee Kruis
raketten Nee, waarin talrijke
politieke partijen, de FNV en de
vredesbewegingen samenwerk
ten, Het comité organiseerde
twee demonstraties- op 21 no
vember 1981 in Amsterdam en
op 29 oktober 1983 in Den Haag,
waaraan honderdduizenden
mensen deelnamen. Verder
werd een volkspetitionnement
gehouden, waaronder 3,7 mil
joen handtekeningen prijkten.
Niet alleen buiten het IKV was
de kritiek destijds fel, ook in
tern kreeg Faber het hard te ver
duren. Voorzitter J. van Putten
trad af, omdat hij grote moeite
had met het optreden van Faber.
De algemeen secretaris werd
duidelijk gemaakt dat niet hij,
maar het dagelijks bestuur het
beleid van het vredesberaad
diende te bepalen.
Faber kreeg van tegenstanders
van binnen en buiten de kerken
het etiket van een 'vriend van de
Russen' opgeplakt, maar de
communistische regeringen
hielden de deur voor Faber en
zijn medewerkers gesloten, om
dat het IKV nauwe banden na
streefde met dissidente bewe
gingen als Charta '77 en 'Van
zwaarden tot ploegscharen' in
de DDR Faber was tot de val
van de Berlijnse Muur niet wel
kom in de DDR en andere Oost-
Europese landen. Andere IKV-
ers werden Tsjechoslowakije
uitgezet.
Civiele samenleving
Faber begon als een van de eer
ste full-time krachten bij het
IKV, In de jaren tachtig groeide
het aantal medewerkers tot
ruim boven de tien, maar na en
kele bezuinigingsronden bleef
Faber met nog een paar anderen
over. Hij bracht enkele jaren
enige verlichting in de financië
le zorgen door een studiebeurs
te aanvaarden van een Ameri
kaanse organisatie. In ruil daar
voor zou hij een boek schrijven
over de 'civiele samenleving',
maar tot nu toe slaagde hij er
niet in dit boek het licht te doen
zien.
Faber is behalve in het IKV
sinds 1995 actief als directeur
Helsinki Citizens Assembly, een
groepering van vredesbewegin
gen, vakbonden en politieke
partijen uit heel Europa. De As
sembly uil de macht van het
maatschappelijk middenveld
(in Fabers woorden 'civiele sa
menleving') tonen. Ook schreef
hij diverse artikelen en kwam
hij in 1985 met Dagboekaante
keningen 'Min x min plus' en
vorig jaar met Srebrenica, 'De
genocide die niet werd voorko
men'. De laatste jaren reisde Fa
ber veelvuldig naar nieuwe con
flictgebieden zoals de Balkan en
het Midden-Oosten. In zijn om
streden brochure over Srebreni
ca schrijft hij dat het kabinet en
de landmacht het er op twee
cruciale momenten bij hebben
laten zitten. Hij baseerde zich
onder meer op passages uit no
tulen van de ministerraad, die
het stempel 'staatsgeheim' had
den ANP
Premier Balkenende (1) op weg naar de ondertekening van het kabinetsakkoord terwijl Gerrit Zalm (r) en Maxime Verhagen (m) elkaar fe
liciteren. Het nieuwe regeerakkoord grijpt hard in in de sociale zekerheid. foto Marcel Antonisse/ANP
half miljoen mensen in 2007.
Het nieuwe kabinet is optimisti
scher dan het CPB.
Het hoopt dat door de bezuini
gingen de economie de komende
jaren juist wordt aangezwen
geld, zodat tegen het eind van
deze kabinetsperiode bedrijven
weer meer mensen in dienst ne
men. GPD
door Theo Haerkens
Sober vierde Timor Loro-
sa'e dinsdag zijn eerste
jaar onafhankelijkheid. „Het
was moeilijk, er moet nog
heel veel gebeuren, maar
we zijn vrij", was kort sa
mengevat de boodschap van
president en voormalig re
bellenleider José Alexandre
'Xanana' Gusmao.
De wereld zag in het najaar
van 1999 geschokt hoe Indo
nesische milities en militai
ren het halve eiland beroof
den en platbrandden voor ze
het verlieten. Vol wrok van
wege het verloren referen
dum, waardoor Indonesië
zijn 27ste provincie kwijt
raakte. Dat referendum was
een idee van Habibie, de ei
genzinnige opvolger van dic
tator Soeharto, die de voor
malige Portugese kolonie
binnenviel en inlijfde. Dat
was in 1976 De Portugezen
hadden net de Anjerrevolutie
(1975) achter de rug en de
nieuwe machthebbers von
den dat een democratie er
geen kolonie op na kon hou
den. Fortugal ontdeed zich
daarom zo snel en goedkoop
mogelijk van het gebied in
het Verre Oosten dat zelfs
geen tij d kreeg zich op de toe
komst voor te bereiden.
De politieke strubbelingen
die volgden deden Indonesië
het ergste vrezen. De Koude
Oorlog was op zijn hoogte
punt en Soeharto wilde geen
tweede Cuba in zijn achter
tuin. De voornamelijk isla
mitische Indonesiërs vielen
daarom het traditioneel ka
tholieke Oost-Timor binnen
om er niet meer weg te gaan.
Het grote verschil met Oost-
Timor is dat Atjeh wél de In
donesische geschiedenis
deelt en eeuwenlang deel was
van Nederlands-Indië.
De internationale gemeen
schap ziet dat ook zo. Op Au-
Deze week was het een jaar geleden dat Timor Lorosa'e f
meel onafhankelijk werd. Het ministaatje, beter bekend ai
Oost-Timor, ontworstelde zich bloedig aan een kwart eet
Indonesische bezetting. Voor Atjeh is onafhankelijkheid hin
geen optie.
stralië na was er geen 1^
dat Indonesiës soevereiniteit
over Oost-Timor erkende
Toen Australië daar na deval
van Soerharto anders over
ging denken, prikkelde dat
president Habibie om de
'kiezel in de schoen van Indo
nesië' voor eens en voor altijd
te verwijderen. Of de regio
werd onafhankelijk, of sloot
zich vrijwillig aan bij de re
publiek en dan moest het af
gelopen zijn met het gezeur.
Voor Atjeh is zo'n keuze niet
aan de orde. De internatio
nale gemeenschap heeft door
de jaren heen forse kritiek
gehad op het optreden van
Indonesië in de weerspanni
ge regio. maar de eenheid van
de republiek stond nooit ter
discussie. Atjeh is daar een
integraal onderdeel van. Dat
is ook het Nederlandse
standpunt
Manmoedig
President Megawati Soe-
karnoputri, dochter van va
der des vaderlands Soekar-
no. had Oost-Timor liever
behouden maar accepteerde
manmoedig het 'verlies' van
de regio. De nationalise
duldt echter op geen enkele
manier aantasting van het
oorspronkelijke Indonesië
waar het voormalig Neder
lands-Indië de blauwdruk
voor was.
De generaals die knarsetan
dend gedwongen waren
Oost-Timor te ontruimen,
vindt zij daarbij aan haarzij
de. Het Indonesische leger
komt voort uit het volksleger
dat de vrijheid bevocht en
ziet zichzelf nog steeds als de
hoeder van de nationale een
heid. Zelfs het denken over
een federatief Indonesië, zo
als Nederland indertijd voor
ogen had, wekt wantrouwen
Er is in die opvatting abso
luut geen ruimte voor de
minste of geringste gedachte
over afscheiding. GPD
GAT VAN SIK - Het gat in de
dijk van Sirjansland, dat na de
Ramp tweehonderd meter
breed en acht meter diep was,
wordt vandaag eindelijk ge
dicht. Met behulp van een van
de modernse zuigers - per uur
ruim 1400 m3 zand - werd de
afgelopen weken getracht de
zee voor te blijven. Vandaag,
bij dood tij. moet de dijk dan
eindelijk worden gesloten.
GROENTETEELT - Er is een
stichting voor de groenteteelt
in het leven geroependie in de
omgeving van Middelburg een
proeftuin zal inrichten. Hier
zal niet alleen worden geëxpe
rimenteerd met groenten,
maar ook met klein fruit,
bloembollen, bloemisterijge
wassen en uien.
ZWEMBAD - Binnen een
week of vijf wordt het nieuwe
Vlissingse zwembad in het Ka
naal door Walcheren geopend
Voorlopig wordt nog, zoals de
laatste jaren gebruikelijk, van
het schip van de Vlissingse
Reddingsbrigade gebruik ge
maakt.
DRIE IN EEN - Een kip van de
heer Johs. M. Ketting in deCu-
reelanden te Sint Annaland
heeft een bijzonder ei gelegd
Het telt drie dooiers, hetgeen
zeldzaam is.
Hoofdredactie:
A L Oosthoek
D Bosscher (adjunct)
A L Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel (0118)484000
Fax (0118)470102
E-mail redactie@pzc nl
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel (0118)484000
Fax (0118)470102
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Voorstad 22
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113) 273000
Fax (0113)273030
E-mail redgoes@pzc nl
Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel (0115)645769
Fax (0115)645741
E-mail redtern@pzc nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel. (0114) 372776
Fax (0114)372771
E-mail. redhulst@pzc nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel. (0111)454647
Fax (0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee, Goes en Hulst
8.30-17.00 uur
Internet: www.pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
E-mail. web@pzc nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingslijden:
zaterdags tot 12 00 uur.
Abonnementen
0800-0231231
(bij acceptgirobetaling geldleen
toeslag van 2 00)
per maand 20.50
per kwartaal 55.10
per jaar 209,90
Voor toezending per post geldt
een toeslag
E-mail: lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor
het einde van de betaalperiode
Losse nummers per stuk:
maandag t/m vnjdag:€ 1,10
zaterdag: €1,65
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties
ABN AMRO 47 70.65.597
Postbank 35.93 00
Advertenties
Alle advertentie-orders worden
uitgevoerd overeenkomstig
de Algemene Voorwaarden van
Wegener NV en volgens de
Regelen voor het Advertenueweze"
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijoaa tijdens kan!»-r
zondag van 16 00 tot 18 00 uur
Tel (0118)484000
Fax(0118)470100
Personeelsadvertenties:
Tel (0118)484240
Fax (0118) 470100 -
Rubrieksadvertenties (kleintje
Tel (0118)484321
Fax. (0118)484370
Voor gewone advertenties:
Noord- en Midden.-Zeeland
Tel (0118)484369
Fax (0118)484309
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114) 372770
Fax:(0114)372771
Internet'.www pzc.nl/adverteren
Auteursrechten voorbenouden r»xt
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdoe' van net .v-venet ccna^ u*
aar ons verstrekte gegevens nebben wi) opgenomen in een bestand dat wordt g«cr
(abonnementen)adr*-.nsfatie en om u te (laten) mtormeren over voo- u misvale
ui eten van de titots en de werkmaatscneppiien van Wegener of ons zorg.-jie g
eerden Als uoorteze .ntormetieoeenm. - Ie»dantarnt i. vChrrttefcjk meKJ*' -'U
Behoort tot UJGQGnGr
