Waarnemers weg uit Atjeh
PZC
Zelfmoordcommando's nemen
strijd tegen de Russen over
Bremer arriveert in
Bagdad om herstel
Irak vorm te geven
Inbouwen
en wegwezen.
VS onderhandelen
heimelijk met Iran
Verkeer is vier keer dodelijker dan oorlogen
Weer drugsvangst bij grootgrutter
Gewonden door beving in Tokio
Chinees onthoofdt schoonmoeder
Markovic breekt met partij
Thailand wil rem op bouw tempels
Pakistan en
India stellen
vredesplan op
AzG hoort
van Russen
dat Erkel
nog leeft
Waarschijnlijk snel militaire actie in Indonesische provincie
Powell geeft toe dat Israël
stappenplan niet oppakt
Cannes bereidt zich voor op filmfestival
ervEVE - In het verkeer vallen
t keer ro veel doden nis
k oerlogen en er plegen veel
Lr mensen zelfmoord dan er
„don vermoord.
dinsdag 13 mei 2003
andere feiten over
doodsoorzaken
staan in twee
rapporten die de Wereldgezond
heidsorganisatie (WHO) giste
ren heeft gepubliceerd.
In 2000 overleden wereldwijd
meer dan vijf miljoen mensen
aan verwondingen, veroorzaakt
door een ongeval of moedwillig
toegebracht letsel. Dat is een-
tiende van alle sterfgevallen.
Bijna 90 procent van de sterfge
vallen als gevolg van verwon
dingen deed zich voor in arme
landen, blijkt uit de studies van
de VN-organisatie.
Verkeersdoden vormen met 1.26
miljoen de grootste groep
slachtoffers, gevolgd door zelf
moordenaars (815.000) en
slachtoffers van onderling men
selijk geweld (520.000). Oor
logsslachtoffers komen met
310.000 op de zesde plaats.
Drie keer zoveel mannen
als vrouwen komen om in het
verkeer. En ook lopen man
nen drie keer zoveel kans als
vrouwen te worden vermoord.
RTR/AFP
BRUSSEL - Werknemers van de Belgische supermarktketen
Colruyt hebben opnieuw in een lading bananen een partij van
140 kilogram cocaïne ontdekt. Een woordvoerder haastte
zich gisteren om de naam van het bedrijf te zuiveren.
In februari stuitte personeel van het distributiecentrum van
de grootgrutter in 1-1 a 1 le, vlakbij Brusselop 114 zakjes van elk
een kilo zuivere cocaïne tussen het gele fruit.
De woordvoerder zei dat de tweede 'vondst', die al van vorige
week donderdag dateert, puur toeval is en het bedrijf niets te
maken heeft met drugshandel. De cocaïne kwam vermoede
lijk uit Colombia en is via de haven van Antwerpen in een
fruitschip het land binnengesmokkeld. ANP
TOKIO - Bij een aardbeving in de omgeving van de Japanse
hoofdstad Tokio zijn gisteren zeker drie mensen gewond ge
raakt. De beving had een momentmagnitude van 5,1 en duur
de ongeveer dertig seconden. Het epicentrum lag in de noord
westelijke prefectuur Chiba, die aan Tokio grenst. In de
hoofdstad en omliggende steden trilden hoge gebouwen op
hun grondvesten. AP
HONGKONG - Een Chinees heeft zijn schoonmoeder ont
hoofd, omdat zij haar dochter had overgehaald van de man te
scheiden. De boze echtgenoot, een verwoed gokker, bracht
het hoofd naar het politiebureau.
Liu Yanghua uit Yeuyang gaf meteen toe dat hij zijn schoon
moeder had vermoord. Hij is inmiddels geëxecuteerd, aldus
de krant South China Morning Post gisteren. DPA
BELGRADO - De echtgenote van Slobodan Milosevic heeft
alle banden met haar partij Joegoslavisch Links (JUL) door
gesneden. Dat liet een partij woordvoerder gisteren weten.
Tegen Mirjana Markovic is een internationaal arrestatiebevel
uitgevaardigd. De Servische politie wil haar ondervragen
over de moord op Ivan Stambolic. Milosevic' politieke leer
meester en diens latere rivaal. Vermoedelijk is Markovic on
dergedoken in Rusland.
Stambolic werd in augustus 2000 in Belgrado ontvoerd door
leden van de JSO, een door Milosevic gevormde paramilitaire
elite-eenheid. Hij werd in een bos door het hoofd geschoten.
Milosevic en Markovic zouden de opdracht hebben gegeven.
Stambolic' lijk werd gevonden tijdens het politieoptreden na
de moord op premier Zoran Djindjic in maart. ANP
ROME - De Thaise regering wil een halt toeroepen aan de
bouw van boeddhistische tempels in het land. Thailand telt er
minstens 32.000 en ze blijven als paddestoelen uit de grond
schieten. De regering is vooral bang dat boeren in de armste/
delen van het land te veel geld schenken aan het overigens lo
venswaardige doel van tempelbouw.
Dat heeft het rk-persbureau Misna gisteren gemeld. Minister
Wissanu Krea-Ngam van Onderwijs werkt aan een wetsvoor
stel om de bouw van tempels aan banden te leggenDe huidige
wet schrijft voor dat in een straal van twee kilometer rond een
bestaande tempel geen nieuw heiligdom mag worden ge
bouwd, maar die wordt op grote schaal genegeerd.
Meer dan 90 procent van de 63 miljoen inwoners van Thailand
is boeddhist. ANP
van onze redactie buitenland
BAGDAD - De reorganisatie
van het Amerikaanse bestuur in
Irak heeft gisteren met de komst
van topbestuurder Paul Bremer
een gezicht gekregen. Bremer
moet de komende weken de
werderopbouw van Irak voort
varender ter hand nemen dan
zijn voorgangers de afgelopen
tijd volgens critici hebben ge
daan.
NEW DELHI - India en Pakis
tan hebben gisteren gezegd een
stappenplan te hebben opge
steld voor het vredesproces dat
onlangs tussen de twee aartsri
valen op gang is gekomen.
De Pakistaanse minister van In
formatie Sheikh Rashid Ahmed
zei dat mogelijk volgende
maand al wordt begonnen met
vredesbesprekingen
Ahmet zei dat de Pakistaanse
regering een concreet vredes
plan heeft opgesteld. Premier
Zafarullah Khan Jamali wil
'klein beginnen en rustig toe
werken naar een oplossing voor
Kashmir', verklaarde Ahmet.
Twee van de drie oorlogen tus
sen Pakistan en India gingen om
Kashmir, de regio die nu is op
gedeeld in een Pakistaans en een
Indiaas deel, maar waarop bei
de landen in zijn geheel aan
spraakmaken.
Wegenkaart
De Indiase minister Yashwant
Sinha van Buitenlandse Zaken
zei dat India een 'wegenkaart'
naar de vrede heeft opgesteld,
maar wilde niet uitweiden over
de inhoud daarvan. ,,Wij heb
ben iedere stap duidelijk voor
ogen. Er is geen onduidelijkheid
over binnen de regering van In
dia en wij zullen ons aan dat
plan houden", zei hij.
Zowel India als Pakistan heeft
aangegeven het vredesproces in
etappes te willen opdelen. In
eerste instantie zouden bespre
kingen op lager niveau moeten
plaatsvinden, waarna in een la
ter stadium een top moet wor
den gehouden. AP
De ervaren diplomaat, onder
meer oud-ambassadeur in Ne
derland. mag proberen de wet
teloosheid en de onveiligheid
die nog steeds in de meeste delen
van Irak heersen de kop in te
drukken. Ook het herstel van
basisvoorzieningen, zoals
drinkwater en elektriciteit, is
een prioriteit.
Bremer arriveerde gisteroch
tend in gezelschap van de voor
zitter van de Amerikaanse chefs
van staven, Richard Meyers, in
Basra. Later op de dag reisde hij
door naar Bagdad Hij bena
drukte dat de VS 'niet naar Irak
zijn gekomen om het te koloni
seren'.
De komst van Bremer markeert
het begin van een ingrijpende
wisseling van de wacht in Irak.
Het vertrek van Garner als de
huidige bestuurder van Irak
kwam afgelopen weekeinde
naar buiten. Bremer zei gisteren
dat Garner nog 'enkele weken'
op zijn post blijft. De coördina
tor voor Midden-Irak, Barbara
Bodine, is al vertrokken. Bre
mer zou volgens de Amerikaan
se media persoonlijk om haar
vertrek hebben gevraagd.
Orde
De personele wijzigingen zijn
bedoeld om snel orde te schep
pen in de chaos in Irak. Niet
alleen Irakezen klagen over
slappe manier waarop de Ame
rikaanse bestuurders en de
strijdkrachten de zaken hebben
aangepakt, ook internationale
hulpverleners hebben weinig
goede woorden over voor de ma
nier waarop het Pentagon lei
ding heeft gegeven aan de
humanitaire bijstand.De Ame
rikaanse strijdkrachten hebben
intussen twee belangrijke ver
dachten in handen gekregen
Een van hen is de voormalige
stafchef van het Iraakse leger,
generaal Ibrahim Ahmed al
Sattar Mohammed al Tikriti,
die volgens de Amerikaanse
nieuwszender CNN gisteren is
gearresteerd. Hij staat op num
mer 11 van de 55 meest gezochte
Irakezen. Het Pentagon heeft
zijn arrestatie niet bevestigd.
De situatie in Irak leidde giste
ren tot het opstappen van de
Britse minister van Intematio-
nel Samenwerking Clare Short.
Zij liet weten niet te kunnen le
ven met de rol die nu aan de Ver
enigde Naties is toebedeeld in
Irak. ANP/AFP/RTR
Mobile
Business Center
Advertentie
Clsü--'
Cf
Rijklaarpakket
Sony Ericsson T68i
Toestel met 256 kleuren
LCD-display, GPRS onder
steuning en tot 390 uur
standby. Inclusief
professionele carkit,
installatie in uw auto
en benodigde inbouw-
C429T-
Nu vanaf €299/
Sony Ericsson T68i met
Bluetooth carkit
voor maar 50,- extra
•Aanbieding in combinatie met twee
jarig Business Select abonnement.
I Aanbieding geldig t/m 27 juni 2003.
Prijswijzigingen, druk-, zet- of spet-
I fouten voorbehouden.
Ar 1 201 484 42 50 Amersfoort (033) 456 52 72 Amsterdam (020) <184 46 29
n em 1040) 219 12 00 Barendrecht (010) 457 82 36 Breda (010) 277 63 35 Eindhoven/Son
299 75 35 Goes (010) 457 05 SS Groningen (050) 582 83 64 - Hengelo (050) 551 98 51
„oe,1°®en,bo"h ,n',°' 299 5) 60 Leeuwarden (050) 582 64 13 Nuth (045) S6S 67 67 Rijswijk
45142 95 Rotterdam (oio) 457 14 48 Utrecht (030) 255 15 70 Zwolle (050) 582 48 OO
GENEVE - Artsen Zonder
Grenzen in Genève zegt
uil Russische 'opspo
ringsautoriteiten' de
verzekering te hebben ge
kregen. dat de negen
maanden geleden ont
arde Arjan Erkel nog in
leven is. Erkel werkte
voor zijn ontvoering voor
de Zwitserse afdeling van
,\ZG in Dagestan.
„We hebben onlangs ge
sprekken gehad met Rus
sische en Dagestaanse au
toriteiten. die zich met de
ontvoering van Arjan be
zighouden. Zij bevestig
den dat Ai-jan in leven is,
maar gaven geen uitsluit
sel over zijn verblijfplaats
of het motief voor zijn
ontvoering. Daarom kon
den ze ook geen garanties
geven voor zijn persoon
lijke veiligheid", aldus
een AZG-woordvoerder.
Hiermee bevestigt Artsen
Zonder Grenzen de ge
rechten van vorige week
dal Erkel nog in leven zou
zijn. De president van
AZG Morten Rostrup doet
een klemmend beroep op
president Poetin om 'al
zijn invloed aan te wen
den voor een spoedige
vrijlating van onze mede
werker, om een eind te
maken aan een onzeker
heid die zowel voor zijn
familie als voor ons on
dragelijk is'
„Totdat Ai-jan vrijkomt,
blijft er twijfel bestaan
aan de waarde die het
Kremlin hecht aan huma
nitaire activiteiten in de
noordelijke Kaukasus",
zegt Rostrup. GPD
van onze redactie buitenland
CAIRO - Dc Amerikaanse mi
nister Powell van Buitenlandse
Zaken heeft gisteren, daags na
zijn bezoek aan Israël en de Pa
lestijnse bezette gebieden, ge
zegd dat Israël het vredesplan
voor de regio nog niet heeft ge
accepteerd. Jeruzalem kondig
de na het vertrek van Powell de
sluiting van de Gazastrook af.
Waarnemers spraken al eerder
vaneen mislukking van Powells
bezoek aan het gebied. In Cairo
moest de Amerikaanse minister
zelf toegeven dat Israël de 'we
genkaart'. die moet leiden tot
'■rede in het Midden-Oosten en
ren Palestijnse staat, voorlopig
niet ziet zitten.
Israëlische en Palestijnse media
berichtten gisteren dat de Israë
lische premier Sharon vooral
moeite heeft met de geëiste be
vriezing van joodse nederzet
tingen in Palestijnse gebieden.
Sharon wil dat de 'natuurlijke
groei' van nederzettingen mo
gelijk blijft.
De Palestijnen zouden het vre
desplan, opgesteld door de Ver
enigde Staten, Verenigde Na
ties, Europese Unie en Rusland,
wel hebben aanvaard. Maar de
nieuwe premier Mahmoud Ab
bas zou niet bereid zijn om de
eerste stap op de kaart te zettén,
zolang Israël zijn troepen uit de
Palestijnse bezette gebieden
niet terugtrekt
Israël maakte tijdens het bezoek
van Powell een aantal gebaren
richting de Palestijnen, zoals
het besluit om weer 25.000 Pa
lestijnse arbeiders toe te laten.
Ook werden bijna tweehonderd
Palestijnse gevangenen vrijge
laten. Maar nog geen etmaal na
het versoepelen van de bewe
gingsvrijheid van de Palestijnse
bevolking, zag Israël zich 'om
veiligheidsredenen' genood
zaakt de Gazastrook opnieuw af
te sluiten. DPA/AFP/ANP
van onze redactie buitenland
BANDA ATJEH - Ruim vijftig
internationale waarnemers die
toezagen op naleving van het
vredesakkoord voor Atjeh, heb
ben gisteren deze Indonesische
provincie verlaten. De waarne
mers verlieten de regio in het
noorden van het eiland Sumatra
per militair vliegtuig.
Hun vertrek komt in een periode
van hoog opgelopen spanningen
tussen separatisten en de Indo
nesische regering. De autoritei
ten stelden de rebellenbeweging
Vrij Atjeh (GAM) een ultimatum
tot gisteren om zich te ontwape
nen en terug te keren aan de on
derhandelingstafel. Doet de
GAM dat niet, dan wil Jakarta
het vredesakkoord van vorig
jaar december naast zich neer
leggen.
Waarschijnlijk wordt binnen
enkele dagen besloten tot
militaire actie in Atjeh, zo
maakte een Indonesische minis
ter bekend. Een woordvoerder
van het ministerie van Veilig
heid zei gisteren dat de beslis
sing niet voor morgen wordt
genomen. Dan brengt minister
Yudhoyono van Veiligheid ver
slag uit aan president Soe-
karnoputri. Bovendien wil de
regering voor een eventuele
actie ook het parlement inlich
ten.
Uiterste pogingen
Het Henry Dunant Centre
(HDC) probeert ondertussen
nog steeds een gewapend con
flict te voorkomen. Volgens een
woordvoerder heeft Jakarta nog
niet gereageerd op een plan van
het Zwitserse instituut voor een
ontmoeting tussen beide kam
pen. Het HDC onderhandelt al
drie jaar tussen Indonesië en de
rebellen en doet de laatste da
gen uiterste pogingen om rege
ring en rebellen weer om de tafel
te krijgen.
In de grotendeels verlaten stra
ten van de Atjehse hoofdstad
Banda Atjeh waren gisteren
veel meer militairen te zien dan
normaal. Vandaag komen naar
verwachting nog eens ongeveer
zesduizend soldaten in de roeri
ge provincie aan. Volgens de
hoogste Indonesische legerlei
der, generaal Sutarto, wachten
zijn troepen de ontwikkelingen
af. „Er is nu nog geen militaire
operatie in Atjeh
Hij riep de regering in Jakarta
op meer geld te investeren in het
leger. Volgens Sutarto hebben
zijn troepen nog eens 1,23 mil
jard rupiah (ruim 160 miljoen
euro) nodig om de aanstaande
acties in Atjeh uit te voeren. In
donesische generaals hebben
president Soekarnoputri be
loofd dat zo'n oorlog in een half
jaar gevoerd zal zijn RTR/AF-
P/ANP
Een familie in Atjeh zit in een vluchtelingenkamp buiten de stad Bireuen. foto Supri/RTR
na het vluchtelingenkamp. En
op strategische punten waren
altijd wel een paar Tsjetsjenen
te vinden die de buitenlanders
verzekerden dat de komst
van de Russen een zegen was,
dat eindelijk de orde hersteld
was, dat de rebellen geen en
kele steun meer genoten. Ruim
drie jaar hield dit ritueel stand
en niets leek de Russische con
trole in Znamenskoje te bedrei
gen.
Wanhopigen
De bomaanslag van gisteren il
lustreert het nieuwe karakter
van de oorlog in Tsjetsjenië. De
guerrilla van kleine groepjes re
bellen heeft plaats gemaakt
voor de zelfmoordaanslagen
van een legertje wanhopigen.
De separatisten lijden onder de
internationale oorlog tegen ter
rorisme. Ze zijn in diskrediet ge
bracht door vermeende contac
ten met Al Qaeda, de financiële
steun uit het buitenland is opge
droogd en de kritiek op het bru
te Russische optreden ver
stomd. De zelfmoordaanslagen
illustreren de desperate situatie
van het Tsjetsjeense verzet,
maar voor de Russische troepen
is het leven niet eenvoudiger ge
worden. Zelfmoordcomman
do's kunnen overal toeslaan,
ook in het voorheen onaantast
bare Znamenskoje.
De aanslag werd uitgevoerd
door twee of drie personen.
Ooggetuigen verklaarden dat
een jonge vrouw in de vracht
wagen zat. Het zijn de nieuwe
strijders in de vuile Tsjetsjeense
oorlog: wanhopige Tsjetsjenen
vermomd als gewone burgers.
„We zullen niet wijken voor de
ze terroristische aanslagen",
verklaarde president Poetin
kort na de aanslag. De Russi
sche leider kan ook niet meer te
rug. Onderhandelingen met re
bellenleider Maschadov zijn
uitgesloten. De voormalige pre
sident is gedemoniseerd door de
spindoctors van het Kremlin
Na iedere aanslag in Tsjetsjenië
is de Pavlov-reactie in Moskou:
Maschadov is schuldig
De Russische regering gaat ge
woon op de oude voet verder.
Het Tsjetsjeense verzet voert de
oude strijd met een nieuw mid
del: zelfmoord. De impasse in
Tsjetsjenië duurt voort. GPD
De gesprekken worden van
Amerikaanse kant geleid door
de speciale Amerikaanse gezant
voor Irak en Afghanistan,
Zalmav Khalilzad. Een afge
vaardigde van de Verenigde Na
ties is betrokken bij de onder
handelingen, aldus de krant die
zich baseert op Iraanse en Ame
rikaanse diplomaten. „We zijn
klaar om weer relaties aan te
gaan op basis van wederzijds
respect", aldus een betrokkene.
Volgens de krant hebben de ge
sprekken toestemming van de
uiterst conservatieve Iraanse
ayatollahs. Zij hebben het laat
ste woord over het beleid van de
hervormingsgezinde regering.
Een woordvoerder van het
Iraanse ministerie van Buiten
landse Zaken ontkende gisteren
dat beide landen spreken over
het verbeteren van de onderlin
ge relaties. Er zou alleen gespro
ken zijn over het buurland Af
ghanistan.
Maar ook de Amerikaanse mi
nister van Buitenlandse Zaken
CANNES - Een technicus installeert lichtjes aan de voorkant van het Festivalpaleis in Cannes. Morgen
begint de 56ste editie van het filmfestival van Cannes. Twintig films doen mee in de competitie voor de
Gouden Palm. foto Boris Horvat/AFP
Kijk voor het dichtstbijzijnde adres op www.kpn.com
door Frank Hendrickx
MOSKOU - Een bloedige zelf
moordaanslag heeft in Tsjetsje
nië wederom de illusie van sta
biliteit verstoord. Zeker 41
mensen verloren gisteren het le
ven toen een vrachtwagen met
duizend kilo explosieven zich in
een lokaal regeringsgebouw
boorde. Tsjetsjenië dreigt de Pa
lestijnse bezette gebieden in Eu
ropa te worden.
De vrachtwagen met duizend
kilogram springstof ramde dooi
de wegafzetting, trotseerde het
geschut van de militairen en
knalde tegen het lokale hoofd
kwartier van de geheime dienst
FSB. Een krater van zestien me
ter lang en twee meter diep was
het enige wat overbleef van de
truck. Regeringsgebouwen in
een straal van vijfhonderd me
ter liepen enorme schade op.
Hele etages werden wegge
vaagd. Naast de 41 doden, raak
ten bijna tweehonderd mensen
gewond.
Znamenskoje zal nooit meer
hetzelfde zijn. Het Tsjetsjeense
stadje in het noorden van de op
standige republiek was een
toonbeeld van stabiliteit. Bui
tenlandse waarnemers kregen
steevast een excursie naar Zna
menskoje aangeboden. De route
was altijd hetzelfde het ge
meentehuis, de school en daar-
van onze redactie buitenland
WASHINGTON - I)e Verenigde
Staten en Iran houden in het ge
heim besprekingen in het Zwit
serse Genève. Afvaardigingen
van beide landen hebben elkaar
dit jaar al driemaal ontmoet en
de besprekingen gaan volgende
week verder. Dat meldde de
Amerikaanse krant USA Today
gisteren.
Powell repte over besprekingen.
Volgens hem zijn er contacten
over Irak en het Palestijns-Isra-
elische conflict. ANP/AFP
