Authentieke plekjes zijn mooi
m
PZC
Beweging en expressie in Esprit
De Kok dwingt kijker om te zien
kunst
LICHT
Omgeving
lezers schrijven
livera
Vergadering en
wandeling ZMF
HEINKENSZAND - De ZMF
(Zeeuwse Milieu Federatie)
houdt vandaag een algemene le
denvergadering. Dat gebeurt in
het informatiecentrum bij de
schaapskooi aan de Nieuwka-
mersewcg te Heinkenszand,
vanaf 19.30 uur.
Na een huishoudelijk gedeelte,
waaronder een bestuursverkie
zing en bespreking van een her
ziene begroting voor 2003 (de
eerste vertoonde een tekort),
wordt een avondwandeling ge
maakt door het Poelgebied tus
sen schaapskooi en Nisse.
Speciale aandacht daarbij voor
dieren van schemering en nacht,
zoals vleermuizen en nachtvlin
ders. Bedoeling is daarbij ook
van gedachten te wisselen over
het behoud van rust en duister-
Werkstraf voor
Zierikzeeënaar
wegens heling
MIDDELBURG - Een 30-jarige
inwoner van Zierikzee is giste
ren in Middelburg voor heling
van goederen conform de eis
veroordeeld tot 105 uur werk
straf.
Politierechter B. Doorewaard
Boekhout overwoog de man ook
voor diefstal te veroordelen,
maar hij kon daarvoor niet ge
noeg bewijs vinden.
Bij de inbraak in het atelier De
Schapekop in Veere werd op 15
oktober vorig jaar een voet
spoor aangetroffen. Die bleek
afkomstig te zijn van een schoen
van de Zierikzeeënaar, maar die
verklaarde op zijn beurt dat de
schoen aan een kennis toebe
hoorde die in die periode bij hem
op bezoek was geweest. In zijn
woning werden twee jacks en
vier truien gevonden, die af
komstig waren van de kleding
zaak.
De verdachte zei de kleding op
de zwarte markt in Beverwijk te
hebben gekocht, maar dat vond
de politierechter ongeloofwaar
dig. „Deze zaak is een goed
voorbeeld van een aaneenscha
keling van toevalligheden",
merkte hij op De kleding moet
terug naar de gedupeerde win
kelier, die na de inbraak ook nog
1000 euro miste.
JL'"!
dinsdag 13 mei 2003
door Emile Calon
Wat nog rest van het negentiende-
eeuwse Zeeuwse landschap wordt
hooglijk gewaardeerd, zo blijkt na een
rondgang langs een aantal Zeeuwse fo
tografen. Het heggengebied bij Nisse,
een karrenspoor bij Ritthem, een on
verharde polderweg tussen IJzendijke
en Hoofdplaat, Sint Anna ter Muiden,
de bossen in de westhoek van Schou
wen. Het zijn gebieden die spontaan ge
noemd worden als mooi, het bezoeken
waard, het behouden waard.
De provincie gaat een brede discussie
aan met inwoners, instellingen en over
heden over de aantrekkelijkheid van de
Zeeuwse omgeving en de beleving er
van. Als start van deze discussie roept
de provincie onder andere professione
le fotografen op werk in te zenden van
een mooie en een ronduit lelijke plek.
A. Dingemanse uit Kloetinge hoeft, in
tegenstelling tot andere beroepsfoto
grafen, niet lang na te denken als hem
gevraagd wordt wat hij eventueel zal
insturen. Het heggenlandschap nabij
Nisse is bij hem favoriet. Maar ook de
binnensteden van Zierikzee en Goes.
Vooral omdat het historische karakter
daar voor een belangrijk deel behouden
is gebleven. Tegelijk met die constate
ring geeft hij aan dat moderne bouwsels
in de polder hem doen gruwelen. Hij
doelt dan niet alleen op grote elektrici-
teitsmasten en windturbines maar ook
op de viaducten van de A58 en de
toegangsweg naar de Westerschelde-
tunnelDie tasten alles aan wat nog res
teert van het traditionele landschap
aan. Zo is het volgens hem onmogelijk
om een mooie foto te maken van het na
tuurgebied De Poel met op de achter
grond 's-Heer Abtskerke. „Het typisch
Zeeuwse vlakke polderlandschap
wordt door al die moderne bebouwing
verkoeioneerd", foetert hij.
W. Kooijman uit Heikant moet lang na
denken. Tenslotte noemt deze beroeps
fotograaf het dorpje Sint Anna ter Mui
den en het dorpsplein van Zuiddorpe
als mooi, omdat het authentieke karak
ter van het dorpje en het plein behou
den zijn. Vooral de kleine huisjes met de
leilinden van Sint Anna vindt hij fraai.
En het dorpsplein van zijn vroegere
woonplaats is met de renovatie van en
kele panden ook een pareltje geworden.
Maar hij valt niet alleen voor het oude.
Het stadhuis en het nieuwe stadskan
toor van Terneuzen zijn ook mooi.
Maar, vervolgt hij, dan moet het plein
rondom wel goed worden onderhou
den. En dat is niet het geval.
Mooie plekjes in Zeeland: het dorpje Sint Am
Een gasstation langs de Tractaatweg,
tussen Terneuzen en Axel in de Koegor-
spolder, wordt door hem bestempeld
als ronduit lelijk. Ooit stond daar in al
z'n eenzaamheid een treuriep mooi te
contrasteren met de industrie in de Ka
naalzone. „Dat gasstation, pal naast
die iep, verpest nu dat hele beeld."
F. Viergever vindt de hoogbouw langs
de Vlissingse boulevard niets. „Past
niet bij de stad", oordeelt hij. Hij geeft
direct toe dat hij hoogbouw sowieso
niet bij Zeeland vindt passen. En mooi?
Hij zwijgt even en noemt vervolgens de
kleine dorpjes en het Sloegebied bij
zonsondergang. „Want pure industrie
kan erg mooi zijn."
P. Vèrdurmen uit IJzendijke wordt bij
na lyrisch als hij een polderweggetje
tussen zijn woonplaats en Hoofdplaat
beschrijft. Het is nog steeds asfaltloos
en hij kan er altijd in volstrekte rust
wandelen met zijn hond, zonder dat hij
ooit in de berm hoeft te stappen voor
een passerende auto. „Je kunt er nog ki
lometers ver kijken", vervolgt hij zijn
lofzang.
Een beschrijving van lelijke plekken
kan hij niet zo makkelijk geven. Vervol
gens komt hij niet met één specifieke
plek, maar noemt hij de plaatsen waar
afval illegaal gedumpt wordt als zijn
grote ergernis.
M. Mandemakers uit Dreischor veraf
schuwt de 'witte schimmel', veroor
zaakt door al die witte caravans. Een
ware aantasting van het open land
schap van Schouwen-Duiveland, aldus
de fotografe. Afgezien daarvan vindt ze
haar eiland zeer mooi„Er zijn hier zo
veel mooie plekjes." Ze heeft dan ook
geen enkele moeite om voor elke
foto Marijke Folkertsma
bruidsreportage een andere stek te kie
zen. Haar favoriete plek is het buurt
schap Kijkuit bij haar geboortedorp
Zonnemaire. Maar ook de bossen in de
Westhoek van Schouwen. „Altijd
groen."
Middelburger M. de Nooijer bekent dat
hij niet wist dat er zoveel mooie plekjes
in Zeeland zijn. Hij werkt momenteel in
opdracht van het Waterschap Zeeuwse
Eilanden aan een kunstwerk voor het
nieuwe hoofdkantoor en is door allerlei
medewerkers meegenomen op verken
ning door het werkgebied. Daarbij viel
hij van de ene verbazing in de andere:
„Zo verrassend mooi"herhaalt hijAls
hem gevraagd wordt met een voorbeeld
te komen, noemt hij de Louwerse Wege-
ling bij Ritthem, een karrenspoor met
aan weerszijden knotwilgen. En lelijk
zijn volgens hem de vele borden die het
zicht op het beschermd stadsgezicht
van de Middelburgse binnenstad ver
pesten. „Vooral al die 30 km-borden."
Maar het gevoel van schoonheid over
heerst, zegt hij. Met een zekere ver
zuchting: „Er zijn zulke mooie plek
ken."
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op in de P2c
nen redactionele berichten, artikelen of commentaren. De
bijdragen
Je inzenders onH»«,L.', J
Jacht
beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing v
redactie de meningen en stellingen van de inzenders
Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendinqe
niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woordl*??
dactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten 0
weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd. "9
zijn verhaal over de mt
negatieve gevolgen van dit J
terplan. Hoe treffend leg*
vinger op de zere plekken*
omstreden project! Zou h*>i
zijn dat de heer Van Klinkt
inspraakreactie heeft
en wel ter harte heeft genoS
En niet zoals ons provinc--
bestuur het minachtenden^
een achteloos gebaar met S
andere inspraakreacties naai
prullenbak heeft verwezend
relaas van de heer Van Klink,
niet woordelijk onze inspraak
reactie, maar komt in
trekken overeen met wat dei»
eniging Redt de Kaloot
lange tijd onder de aand*
van onze bestuurders pres
te brengen Herhaaldelijk^
aangedrongen op nader on*,
zoek vooral ten aanzienvasi
negatieve gevolgen vandee®.
tuele aanleg van de WCT
voor niets plaatst ook de Raai
van State grote vraagtekens^
noodzaak en haalbaarheid vil
het project en de negatieve»
volgen ervan. Zou de heer
van Gelder dan toch gelijk het
ben?
Freddy A.D. van Nieuhii
Scheldepoortstrani
Nieuw en Sint Joosh,
SGP
Graag wil ik een correctie as
brengen in de weergave
mijn woorden in het artüï
'Vrouwen beuken op deur SG?
in de PZC van 8 mei. In het an
kei is geschreven dat ik
Landelijke Stichting tot Hand
having van de Staatkundig Ge
reformeerde Beginselen i
'groep hardliners' genoemdl
hebben. Het woord 'hardliner'
is door mij in het gesprek meta
journalist niet gebruikt
heb ik gezegd dat de leden va
deze Stichting heel stnkt wiiia
vasthouden aan de standpunt
van de oprichters van de Staat
kundig Gereformeerde Part,
Tot slot zij aan mijn opmerkin
gen toegevoegd dat deze Stica
ting ook leden kent die geenli
willen zijn van de SGP.
Rudi Biemni
Ronsseweg 161, Goui
In de PZC van 8 mei stond een
artikeltje over het besluit van
GS om de jacht op bepaalde
diersoorten toe te staan. Met na
me de passage over de kat heeft
ons verbaasd. Afgezien van het
feit dat niet is aangetoond dat
door deze dieren 'schade' wordt
aangericht, is er door de be
zwaarmakers op gewezen dat
het toestaan van het afschieten
van verwilderde katten het risi
co inhoudt dat huisdieren door-
jagers worden gedood. Door de
woordvoerder van de provincie
wordt als reactie hierop gesteld
dat de kans op verwarring met
huiskatten wel zal meevallen.
Tevens stelt hij dat er volgens de
wet altijd al jacht op wilde kat
ten heeft mogen plaatsvinden.
Hieruit spreekt vooral een vol
ledig gebrek aan kennis van za
ken. Op grond van de Flora- en
faunawet zijn wilde katten vol
ledig beschermd. De provincie
heeft dan ook niet de wilde kat
aangewezen om te laten doden.
Door GS zijn daarentegen 'ver
wilderde katten' vogelvrij ver
klaard. Wat hieronder moet
worden verstaan is niet duide
lijk gemaakt. Als gevolg van dit
besluit van GS lopen kattenei
genaren dus grote kans hun dier
op deze manier te verliezen.
Door de vertegenwoordiger van
de provincie wordt de suggestie
gewekt dat deze katten altijd al
doodgeschoten mogen worden,
maar dat GS met dit besluit juist
toestemming heeft gegeven om
de dieren te vangen waarna ze
kunnen worden gecastreerd.
Ook dat is een valse voorstelling
van zaken. In het besluit van GS
wordt gesproken over 'beper
ken en bestrijden' en dat bete
kent niets anders dan 'doden'.
Pauline de Jong
Amsteldijk Noord 135,
Amstelveen
WCT
WCT is niet vanzelfsprekend
een goudmijn, zegt de heer Ar
jen van Klink in cle PZC van 8
meiHoe waar en hoe treffend is
Voor de winnaars (r) en Hij die komt groeten (l) van Lebuïn D'Haese en Hortus (m) van Wim Bakker.
foto Wim Kooyman
door Anita Tournois
CLINGE - Beweging en expres
sie zijn kenmerken die zowel te
rug te vinden zijn in de kerami
sche en bronzen objecten van
Lebuïn D'Haese, als in de schil
derijen van Wim Bakker. Een
samengaan van twee kunste
naars, van wie het werk in disci
pline en uitvoering contras
teert, maar die elkaar niettemin
voortreffelijk aanvullen. Het
werk van Bakker is door het ge
bruik van structuur tweedi
mensionaal en lijkt van een af
stand net keramiek.
Hun werk is te bezichtigen bij
Galerie Esprit in Clinge. D'Hae
se, woonplaats Hoboken, gebo
ren in St. Niklaas, en Bakker, uit
Wilhelminadorp maar geboren
in Yerseke, exposeerden in het
verleden al eerder samen in Es
prit.
Dat D'Haese ook dichter is, ver
wondert niet. Zijn objecten zijn
vormen van pure poëzie. De
menselijke figuur en zijn inner
lijke ik vormen een constante
inspiratiebron. De belijning is
eenvoudig maar kernachtig,
zacht en rond. Toegepaste kleu
ren zijn natuurgetrouw, ingeto
gen. Gestalten lijken op elkaar.
De gezichtsuitdrukkingen zijn
tamelijk universeel, al ontwaart
men rond de mond trekjes van
trots, angst, verlangen of berus
ting. Haar ontbreekt en kleding
wordt zelden, en dan nog slechts
onopvallend, aangebracht.
Door gebruik van oxide of gla
zuur ontstaan kleine versierin
gen in de vorm van tekens op het
lichaam, die teruggrijpen op au
thentieke kunst van indianen,
azteken en aboriginals.
D 'Haese ventileert via zijn beel
den de relatie van het individu
ten opzichte van zichzelf of met
betrekking tot de ander. Enkele
voorbeelden zijn: Ons Madame,
een keramiek waarin twee man
nen de vrouw in hun midden be
schermen door hun handen op
haar schouders te leggen. Of
Just a man, waarin op een brug
aan de ene kant een man staat,
aan de andere twee vrouwen.
Bijzonder sierlijk is de brons, in
een groene patin Comment-al-
lez-vous?, waarin zowel de
vrouw als de man een masker
voorhouden. Voor de winnaars
is een borstbeeld van een figuur
zonder armen, op het hoofd van
deze persoon staan een man en
een vrouw, elkaar omarmend,
met triomf in de blik. Hij die
komt groeten, De volgende stap,
Het evenbeeld, Overlopen en
Het ik op weg zijn ook prachtige
voorbeelden.
De felle, abstracte schilderijen
op hout of doek van Bakker, met
diepe, soms zelfs vurige tinten,
vormen een scherp contrast met
het subtielere werk van D'Hae
se. Blauw, groen, azuur, paars
en rood zijn favoriet. De serie
Hortus, plantentuin, is vervaar
digd in één toonzetting, met
fraaie degradaties of in twee
tinten die contrasteren. Bakker
weet met zand en acryl struc
tuur, beweging en diepte in zijn
werken te scheppen. Werken die
vaak elementair zijn opge
bouwd met verticale vlakken en
strepen. Typisch voor deze kun
stenaar zijn zeer exact maar
statisch geschilderde' poorten,
vensterbogen of ramen, met of
zonder vensterbanken, in zwart
of paars, die een uitkijk bieden
op de ongeëffende bewegende
massa erachter. Een werk dat
niet tot deze serie behoort maar
tot de serie Landschap, bestaat
uit negen rechthoeken, die elk
afzonderlijk een landschap ver
beelden, maar door de toonzet
ting opgaan in een groter geheel.
In tegenstelling tot de rest is zijn
grootste schilderij in een andere
toonaard neergezet met over
wegend zacht paars en lila. Een
grote zwarte poort nodigt uit het
werk te betreden.
Tentoonstelling t/m 1 juni in Galerie
Esprit, Gravenstraat 99, Clinge.
Openingstijden: do. t/m zo. 13.30
17.30 uur, en do. van 19.00 21.00 uur
door Ernst Jan Rozendaal
DOMBURG - Veel werken van
de Boxtelse kunstenares Dag-
mar de Kok zijn niet wat ze lij
ken. Een handtas blijkt een ke
ramisch object en wie goed kijkt
ziet dat er ook nog eens allemaal
poppenkopjes in zijn verwerkt.
En zijn haar wandobjecten nu
schilderijen of beelden? „Met
mijn werk wil ik mensen erop
attenderen dat ze vaak maar
half kijken. Dat ze wel kijken,
maarniet zien."
De Kok exposeert op het ogen
blik in galerie Pop in Domburg,
die wordt gerund door haar
voormalige studiegenote Lies-
beth MinderhoudVij f j aar gele
den studeerde ze cum laude af
aan de Academie voor Beelden
de Vorming in Tilburg. Aanvan
kelijk legde ze zich toe op drie
dimensionaal werk, maar daar
zijn ook fotografie en schilderen
bijgekomen. Naast enkele schil
derijen laat De Kok in galerie
Pop voornamelijk keramische
objecten zien.
Saai
Ze zijn vrolijk van kleur en lij
ken in niets op de ronde en ranke
objecten die de meeste mensen
bij de term keramiek voor ogen
krijgen. „Ik ben helemaal niet
ondersteboven van het werk
van de meeste keramisten. Ik
vind het nogal saaiHet experi
ment staat bij De Kok voorop.
De haar omringende werkelijk
heid is uitgangspunt voor de
kunst die ze maakt, maar na
bootsing is niet wat ze nastreeft
Ze haalt voorwerpen uit hun
context, blaast de afmetingen
op, of zet de kitscherige kanten
zo sterk aan, dat dit bij de be
schouwer een gevoel van ver
vreemding oproept
„Ik werk vaak in series. Op deze
expositie laat ik een aantal tas
sen zien. Het zijn keramische
objecten, dus geen echte tassen,
al zou je ze aan het handvat kun
nen oppakken en meenemen. Ik
speel graag met dat idee van
functioneel en niet functioneel.
Het ironische is dat het anders
om ook gebeurt. In de modewe
reld, op de catwalk, zie je tassen
die meer kunstwerk zijn dan ge
bruiksvoorwerp. Binnenkort ga
ik in Den Haag een complete
etalage van een tassenwinkel
inrichten. Maar het worden dus
beelden en geen tassen die daar
komen te staan."
Overdrijven
Ook voor galerie Pop heeft De
Kok haar werk toegesneden op
de locatie. „Ik liep met die naam
in mijn hoofd. Dat idee van die
tassen is natuurlijk al sterk ver
want aan pop art, maar ik heb de
verwijzing nog letterlijker ge
maakt door het beeld van speel
goedpoppetjes te gebruiken."
Zo is een van de tassen helemaal
opgebouwd uit poppenhoofd-
jes, een andere vertoont figuren
van poppenarmpjes. De Kok
heeft een plastic kinderpoppe
tje ook in keramiek uitvergroot.
„Dan wordt het hoofd van zo'n
lief poppetje ineens monster
lijk. Ik heb een groene arm ge
maakt, die lijkt wel van de Hulk
zo gespierd is die, terwijl ik toch
de verhoudingen van het pop-
penarmpje heb aangehouden."
De billen van de pop fungeren in
keramiek als bloempot. De Kok:
„Humor is een belangrijk ele
ment in mijn werk. Ik leg het er
graag dik bovenop. Het mag kit
scherig zijn. Juist door dat te
overdrijven, dwing je mensen
anders naar bepaalde voorwer
pen te kijken."
Ontdekken
Bewust is de afwerking van De
Koks objecten niet altijd per
fect. Belangrijker vindt ze dat
de spontaniteit er vanaf straalt.
Hoewel ze ook schildert en foto
grafeert, wil de Boxtelse kun
stenares zich de komende tijd
vooral op keramiek richten.
Daarin integreert ze het schil
deren (haar keramische wand-
objecten noemt ze schilderijen)
en als het even kan ook het foto
graferen. „Ik wil een werkperio
de aanvragen bij het Europees
Keramisch Werkcentrum in
Den Bosch om een volgende stap
in mijn werk te kunnen zetten.
Ik wil iets ontdekken in het wer
ken met klei dat helemaal van
mij is. Graag zou ik mijn foto's
op keramiek presenteren,
kunstenaar heb je allerlei idee-
en, wil je vaak het onmogelijke
Zo'n werkcentrum kan je hel
pen met het oplossen van
praktische problemen die
daarbij tegenkomt."
Expositie: keramiek en schtlderip
vanDagmardeKok, t/m 6 junta?:
lerie Pop in Domburg, open irofl
zo van 9-18 uur.
Dagmar de Kok met een uitvergroot poppenhoofd in keramiek.
foto Lex de Meester
Advertentie)
Heeft u een knellend probleem?
Vrijblijvend ondersteunend advies
tijdens onze bh 1 O-daagse
van donderdag 8 t/m zaterdag 17 mei
Doe mee met de wedstrijd
RAAD DE MAAT
en maak kans op 50,00
GROTE MARKT 11. GOES
ZUIDDORPE - Marie-Cécile
Moerdijk, geboren en getogen
in Zuiddorpe, krijgt samen
met Thomas Lepeltak, de
Gerrit de Brader Muzeprijs
2003.
Moerdijk krijgt de prijs van
wege haar inzet voor tal van
organisaties zoals het Rode
Kruis en andere hulpfondsen.
Ook helpt ze jonge kunste
naars op weg, is ze actief voor
de Stichting Vrienden van het
Muzeprijs voor
Marie-Cécile
Prinses Christina Concoursen
richtte ze het Zeeuws-Vlaam-
se burgemeesterskoor op.
Lepeltak was jarenlang re
dacteur van dagblad De Tele
graaf en schrijver van het
Stan Huygens Journaal. Hij
krijgt de prijs vanwege zijn
inzet voor tal van organisaties
zoals een weeshuis voor
slachtoffertjes van Tsjerno-
byl, onderwijsproject voor
Zulu's en de Alzheimer Sticn-
ting. Onder anderen Lee To
wers, Anne-Wil Blanker*.
Willem Duys en Bob Small-
hout waren eerdere prijswin
naars. Premier J. P. Balkenen
de reikt maandag 19 mei de
prijs in Rotterdam uit aan
Moerdijk. Lepeltak ontvangt
de bronzen sculptuur die dag
uit handen van burgemeester
I. Opstelten.
