Litouwen zegt ja tegen EU
Amerikanen wijzigen bestuur
Irak na kritiek op wanorde
Gouverneur van
Australië treedt
tijdelijk terug
Taiwan op scherp
na uitbreiding van
aantal sars-gevallen
Algerijnen doden GSPC-leider
Britse artsen halen hersenen weg
Doodstraf Jemeniet voor aanslag
Areaal opiumteelt Colombia slinkt
Spion moet Ierland ontvluchten
WAARSCHUWING
Te hoog residugehalte
op Thompson Seedless
druiven uit India.
Opkomst referendum net boven vereiste vijftig procent
Ayatollah Iran
acht relaties met
VS geoorloofd
Bush verklaart
Oklahoma tot
rampgebied
Constantijn onthult beeld Willy Brandt
ALGIERS - Algerijnse veiligheidstroepen hebben zaterdag
de regionale leider van de gewapende Salafisten Groep voor
Prediking en Strijd (GSPC) in Kabylië gedood. Dat meldde
het staatspersbureau ARS. 'Emir' Mustapha Kerrar is vlakbij
de Berber-hoofdstad Tizi Ouzou in een hinderlaag gelokt.
De GSPC zou banden hebben met het terreurnetwerk Al Qeda
van Osama bin Laden en is een van de twee terreurgroepen die
de door het leger gesteunde regering van Algerije wil vervan
gen door een moslimbewind. De GSPC heeft het vooral ge
munt op agenten en soldaten. De Gewapende Islamitische
Groep (GIA) vermoordt mensen willekeurig. AP
LONDEN - Britse artsen hebben op illegale wijze de hersenen
weggehaald van tienduizenden overleden depressieve men
sen. Dat gebeurde ten bate van de wetenschap, zo meldde za
terdag de Britse krant The Times op basis van een onder
zoeksrapport van de regering-Blair.
Volgens The Times maakt de regering de resultaten van het
onderzoek vandaag openbaar. De krant berichtte dat artsen
tussen 1970 en 1999 duizenden hersenen van omgekomen de
pressieve mensen weghaalden, zonder dat de nabestaanden
daarvoor de vereiste toestemming hadden gegeven. ANP
SANAA - De 30-jarige Jemenitische man die 30 december vo
rig jaar drie Amerikanen doodde in de Jemenitische stad Ji-
bla, is zaterdag ter dood veroordeeld. De man zei de Amerika
nen te hebben gedood om dichter bij God te komen en om
wraak te nemen op christenen en Amerikanen. De slachtof
fers werkten voor het kerkgenootschap de Zuidelijke Baptis
ten.
De veroordeelde, Abed Abdel Razzak Kamel, gaat in hoger
beroep, omdat het vonnis in strijd zou zijn met de islamitische
wetgeving, de sharia. Ook vindt hij dat hij door een islamiti
sche rechtbank berecht had moeten worden Kamel doodde in
het ziekenhuis van de baptisten drie artsen. RTR
WASHINGTON - Het areaal grond voor de teelt van opium in
Colombia nam het afgelopen jaar met 25 procent af tot 4900
hectare. In 2001 was dit nog 6540 hectare.
De VS steunen Colombia bij het bestrijden van de teelt van
opium en coca. Linkse rebellengroepen en rechtse paramili
tairen in Columbia verdienen er veel geld aanHet Zuid-Ame-
rikaanse land heeft vooral de VS als afzetgebied,
Colombia probeert met sproeivliegtuigen de coca en opium te
verdelgen. Vorig jaar is 3300 hectare opiumvelden besproeid.
Het areaal grond voor de teelt van coca is in 2002 met 15 pro
cent gedaald vergeleken met een jaar eerder. ANP/RTR
LONDEN - De Britse regering heeft een van haar belangrijk
ste spionnen binnen het IRA uit Ierland weggehaald, omdat
een krant in Dublin had gemeld dat ze de identiteit van de
man op internet zou bekendmaken.
Dat meldde de Britse krant The Sunday Times De spion
werkte onder de codenaam Stakeknife en zou bij veertig
moorden betrokken zijn geweest.
Volgens The Sunday Times spioneert Stakeknife al dertig jaar
in het IRA en heeft hij zich opgewerkt tot een van de promi
nenten van de terreurbeweging. ANP
van onze redactie binnenland
TAIPEI - De autoriteiten in Tai
wan zijn gealarmeerd over de
uitbreiding van de longziekte
sars. Dit weekeinde nam de re
gering van het eiland drastische
maatregelen. In China blijft de
situatie beroerd volgens pre
mier Wen Jiabao.
In de Taiwanese hoofdstad Tai
pei zijn vijfhonderd mensen in
quarantaine geplaatst. Boven
dien moeten passagiers van me
tro's en bussen beschermende
mondkapjes gaan dragen. Dit
weekeinde werden hier 35 nieu
we besmettingen geregistreerd
en steeg het dodental tot acht
tien.
Aan de overkant van Taiwan in
China noemde premier Wen Jia
bao de toestand 'beroerd'. Het
ministerie van Volksgezondheid
in Peking maakte bekend, dat
het aantal doden door het virus
is gestegen tot 240. Bijna 5000
Chinezen zijn nu besmet met
sars.
Volgens Wen Jiabao is de uit
braak nog steeds niet onder con
trole en zou het zich nog verder
kunnen verspreiden, vooral op
het platteland. Bovenal dat
laatste wil de regering voorko
men. Het gezondheidssysteem is
op het platteland lang gene
geerd en kan een uitbraak van
de ziekte zeker niet opvangen.
In de voormalige Portugese en
clave Macao, die nu deel uit
maakt van China, is een eerste
geval van sars vastgesteld. En
in Hongkong, een oude Britse
kolonie, stierven dit weekeinde
vijf mensen aan sars. Inclusief
het totaal van 215 doden zijn
hier nu 1678 ziektegevallen ge
registreerd.
De stadstaat Singapore kreeg
een tegenvaller te verwerken.
Hier stierf een 44-jarige vrou
welijke verpleegkundige aan
het longvirus. Hier zijn nu 28
mensen aan de ziekte gestorven
In Afrika is mogelijk een tweede
persoon aan sars gestorven. In
Nigeria overleed een Aziaat aan
symptomen van de ziekte. Het
slachtoffer kwam uit Taiwan,
aldus de minister van Volksge
zondheid.
Wordt het geval bevestigd, dan
is het de tweede sars-dode op
het continent na eerder één in
Zuid-Afrika.
Ten slotte is het virus opniew in
Europa opgedoken. In Finland
werd de eerste besmetting bij
een jonge man ontdekt. Hij
wordt in de stad Turku ver
pleegd en is aan de beterende
hand AFP/DPA/RTR
Advertentie
Geconstateerd is dat Thompson
Seedless druiven uit India (pitloze wine
druiven) verkocht in een plastic bakje
van 500 gram met deksel onder de
merknamen "Santosh" en "Freshtrop"
of met merkloos etiket, voorzien van
streepjescode 8713702099150 en
8901891000013, te hoge residugehaltes
aan gewasbeschermingsmiddelen be
vatten Deze druiven zijn aangeboden in
de winkels van C1000, Deka Markt, Edah,
Garantmarkt, Konmar, Plus, Super de Boer.
Dringend wordt aangeraden deze
druiven niet te consumeren.
Indien u het etiket van de druiven
gekocht bij bovengenoemde winkels
(s.v.p naam van de winkel vermelden),
uw naam, woonplaats en uw
bankrekeningnummer opstuurt naar
Antwoordnummer 12. 2980 VE
Barendrecht (postzegel niet nodig)
onder vermelding van "Recall Hagé
International b.v.", wordt uw
aankoopbedrag gerestitueerd.
Tienduizenden
betogen tegen
arrestaties
verdachten ETA
Conservatieven
IJsland winnen
verkiezingen
REYKJAVIK - De conservatieve
onafhankelijkheidsparttj van
- i, zittende premier David
Oddsson v.iti IJsland is ondanks
zetelverlies nipt als grootste te
voorschijn gekomen uit de pnr-
Itnientsverkiczingcn van zaler-
jag. zo blijkt uit prognoses van
deeinduitslag.
n,partij behaalde 22 van de 63
„tefc in het parlement, een ver
ijs van vier zetels. De sociaal
democratische Sociale Alliantie
,SF) eindigde op twintig zetels
;»his3). de liberale Progressieve
pjnij (FSF) bleef staan op
tiraall zetels
opiniepeilingen hadden vooral
111 uitgewezen dat het een nek-
nuwiekrace zou worden. SF-
leider Inglborg Solrun Gisla-
iottir de populaire burgemees
ter van Reykjavik. was
c: niettemin zo zeker van haar
overwinning, dat ze zichzelf
s|Khts op plaats vijf van de
1 kieslijst van haar partij in de
hoofdstad had laten zetten. Het
staalljeblufpoker mislukte, met
ijs resultaat dat ze zelf niet eens
inbetparlement is gekozen.
Vermoedelijk zal Oddsson. met
tiaalf dienstjaren inmiddels de
langstzittende premier van Eu
ropa. opnieuw een coalitie aan-
taanmetdeFSF. AP
maandag 12 mei 2003
door Frank Hendrickx
MOSKOU - De regering van Li
touwen haalde gisteren opge
lucht adem nadat het referen
dum over toetreding tot de
Europese Unie ternauwernood
een noodzakelijke opkomst van
meer dan vijftig procent bereik
te. Een grote meerderheid van
de Litouwers stemde voor het
lidmaatschap van de EU, zo
voorspelden opiniepeilers.
Het referendum dreigde lange
tijd op een teleurstelling uit te
lopen voor voorstanders van
toetreding door de apathische
houding van de bevolking. Tot
gistermiddag was amper 35
procent van kiezers komen op
dagen. Nagenoeg alle politieke
partijen in Litouwen hadden
zich uitgesproken vóór het EU-
lidmaatschap. Ook de katholie
ke kerk, de zakenwereld en de
vakbonden pleitten voor toetre
ding. De 3,5 miljoen Litouwers
hadden daardoor niet de indruk
dat hun stem er nog toe deed.
Bovendien zou het parlement
ook zonder rechtsgeldig refe
rendum tot toetreding kunnen
besluiten.
Een te lage opkomst zou vooral
een pijnlijke afgang zijn ge-
weestvoordeautoriteiten. Poli
tici vierde de rechtsgeldigheid
van het referendum gisteren
dan ook als een 'historische
dag'.
„Dit is net zo belangrijk als onze
onafhankelijkheid", zei parle
mentariër Vytenis Andriukai-
tis. Litouwen verklaarde zich in
1990 onafhankelijk van de Sov
jet-Unie.
De uitslag in Litouwen kan
vooral belangrijk zijn voor de
uitkomst van referenda in de
twee andere Baltische staten,
Letland en Estland, in septem
ber. De scepsis over de EU is
daar veel groter dan in Litou
wen. De bevolking vreest de be
moeizucht van Brussel. Die zou
ten koste gaan van de eigen
identiteit-
De Unie nam het ook op voor de
rechten van de grote Russische
minderheid in Letland en Est
land. Dat ligt bij grote delen van
de bevolking gevoelig. De Rus
sen worden gezien als een erfe
nis van de bezetting door de
Sovjet-Unie In Litouwen spe
len die gevoeligheden niet, om
dat het aantal Russen daar veel
minder is. Alleen de kleine boe
ren op het Litouwse platteland
vrezen toetreding, maar volgens
peilingen zou in totaal slechts
dertien procent van de bevol
king tegen het lidmaatschap
zijn. GPD
BILBAO - Tienduizenden Bas-
ken hebben zaterdagavond in
Bilbao betoogd tegen de arres
tatie van acht leiders van de
Baskische partij Udalbiltza, die
is voortgekomen uit de verbo
den politieke beweging Batas
una. Onderzoeksrechter Gar-
zónhad opdracht gegeven tot de
arrestaties, omdat de politici
banden met de terreurbeweging
ETA zouden onderhouden.
De deelnemers aan de betoging
eisten de vrijlating van de kop
stukken van Udalbiltza. De
demonstratie verliep zonder in
cidenten. aldus de krant El
Mundo. Udalbiltza is gevormd
door burgemeesters en raadsle
den in Baskenland die eerder lid
varen van Batasuna. Op ver
zoek van de regering in Madrid
besloot het Spaanse hoogge
rechtshof in maart dit jaar Ba
tasuna permanent te verbieden,
omdat deze als de politieke tak
van de ETA werd beschouwd.
APIANP/AFP
Ayatollah Mohammed Baqir al-Hakim spreekt een menigte toe in de Iraakse stad Basra, na terugkeer van 23 jaar ballingschap. foto Vahid Salemi/AP
van onze redactie buitenland
SYDNEY - De gouverneur-ge
neraal van Australië, Peter Hol-
lingworth, legt zijn functie tij
delijk neer. Hij doet dat voor de
duur van de rechtszaak over een
verkrachting die hij in de jaren
zestig van de vorige eeuw ge
pleegd zou hebben.
Dit heeft de Australische pre
mier John Howard gisteren
meegedeeld. De gouveneur van
TEHERAN* - De Iraanse groot-
ayatollah Hoessein Ali Mont-
azeri vindt het aangaan van di
plomatieke relaties met de Ver
enigde Staten geen tahoe. Dat
meldde de nieuwswebsite Em-
rooz zaterdag.
Volgens de invloedrijke geeste-
ujke heeft Iran een kans gemist
door de banden niet aan te halen
met de voorganger van de Ame
rikaanse president Bush. Nu
worden de onderhandelingen
veel moeilijker, aldus Montaze-
n.
kan en de VS verbraken na de
verdrijving van de sjah in 1979
hun diplomatieke betrekkin
gen. De regerende conservatie
ve geestelijkheid in Iran heeft
toenadering tot de 'grote satan',
zoals de VS steevast worden
aangeduid, voortdurend ver
worpen.
e hervatting van relaties met
e VS is geen rode lijn die we
met kunnen overschrijden als
wei denken aan de belangen van
et land op de lange termijn",
ei de ayatollah tijdens een ver
gadering van een hervormings
gezinde partij.
e 82-jarige Montazeri is in ja-
wan vrijgelaten na vijf jaar
'saiTest. Hij is uit de politiek
«Mannen sinds de revolutie-
aue leider ayatollah Khomeini
rip v. j^n beoogd opvolger in
ue oan deed wegens kritiek op
1 islamitische systeem. DPA
Tasmanië, Guy Green, neemt de
functie van Hollingworth tijde
lijk waar.
De gouverneur-generaal is de
permanent vertegenwoordiger
van de Britse koningin in Au
stralië. In deze functie als titu
lair staatshoofd heeft hij
formeel de bevoegdheid cle Au
stralische regering te ontbin
den, en hij kan alleen door de
Britse vorst(in) worden aange
steld of ontslagen. De Australi
sche premier kan in deze zaken
wel adviseren. Tot dusver is nog
nooit een gouverneur-generaal
in Australië de laan uitgestuurd
en in de 102-jarige geschiedenis
van het ambt is ook nog nooit
een gouverneur-generaal tijde
lijk teruggetreden.
Howard zei gisteren dat hij niet
om het aftreden van Holling
worth heeft gevraagd. Tijdelijk
terugtreden is volgens de pre
mier gezien de omstandigheden
de juiste stap. Howard bena
drukte dat Hollingworth tijdens
zijn periode als gouveneur-ge-
neraal niets verkeerds heeft ge
daan.
Hollingworth heeft in een ver
klaring laten weten dat het hem
spijt dat hij zijn taken tijdelijk
niet kan vervullen. Hij vindt het
echter belangrijk dat 'de inte
griteit en de waardigheid' van
de functie niet in opspraak ko
men.
Jeugdkamp
Hollingworth lag al sinds zijn
benoeming in 2001 onder vuur
omdat hij in zijn periode als
aartsbisschop van Brisbane za
ken over seksueel misbruik niet
goed behandeld zou hebben.
Donderdag werd bekend dat
een vrouw in maart een proces
tegen hem was begonnen, om
dat hij haar in 1965 of 1966 -
toen zij negentien of twintig
jaar was - verkracht zou hebben
tijdens een jeugdkamp van de
Anglicaanse kerk. De vrouw,
die psychische problemen had,
heeft twee weken geleden zelf
moord gepleegd, maar de
rechtszaak gaat door. Holling
worth heeft ontkend, dat hij
schuldig is aan de verkrachting
en hij heeft gezegd dat er vol
gens hem sprake is van per-
soonsverwisseling.AFP
ten voor een brede, democra
tisch gekozen coalitieregering.
Intussen blijft de verblijfplaats
van Saddam Hoessein en zijn
familie een mysterie. De Arabi
sche krant al-Quds al-Arabi pu
bliceerde zaterdag een brief die
door de verdreven leider zou
zijn geschreven. Hij roept daar
in op de moskeeën tot centra van
verzet om te vormen en haalt uit
naar de buurlanden van Irak.
De Baath-partij is in Irak ont
bonden. Dat maakte generaal
Franks, bevelhebber van de co
alitiestrijdkrachten, bekend.
Hij riep de bevolking op partij
documenten aan de Amerika
nen over te dragen. Ook zijn de
Iraakse inlichtingendienst en de
Republikeinse Garde, de elite
eenheid van het leger, officieel
ontbonden. ANP/AFP/RTR
OKLAHOMA CITY - De Ameri
kaanse president George Bush
heeft de door tornado's getrof
fen staat Oklahoma zaterdag tot
rampgebied verklaard. Door die
regeling kan Oklahoma op snel
le hulp van de federale regering
rekenen.
Over Oklahoma City zijn in de
nacht van vrijdag op zaterdag
drie tornado's geraasd, waar
door zeker tien mensen gewond
raakten en veel schade is aange
richt. Donderdag raakten door
tornado's zeker 125 mensen ge
wond. Net als toen hadden de
autoriteiten vrijdagavond voor
de stormen gewaarschuwd, zo
dat de bewoners zich enkele
uren van tevoren in veiligheid
konden brengen. Ook in andere
Amerikaanse staten, waaron
der Missouri, hebben tornado's
vrijdagavond huisgehouden.
Het midden van de Verenigde
Staten wordt al ruim een week
door stormfronten geteisterd.
Sinds begin deze maand zijn
bijna driehonderd tornado's
over het gebied getrokken,
waardoor zeker 42 mensen om
kwamen. Het Amerikaanse na
tionale weerbureau heeft ge
waarschuwd voor nog meer
zwaar weer. DPA/AFP
van onze redactie buitenland
BAGDAD - Barbara Bodine. de
Amerikaanse coördinator voor
de wederopbouw van Bagdad
en Midden-Irak is vervangen.
Dat gebeurt na felle kritiek om
dat vitale diensten meer dan een
maand na de val van president
Saddam Hoessein nog steeds
niet zijn hersteld.
Steeds meer Irakezen raken ge
frustreerd over het lage tempo
van de wederopbouw van hun
land. De criminaliteit tiert we
lig in de straten, water en elek
triciteit is op veel plaatsen nog
niet hersteld en de wereldge
zondheidsorganisatie WHO
waarschuwde vorige week voor
een uitbraak van cholera in Bas-
ra, de tweede stad van het land.
Coördinattor Barbara Bodine
keerde gisteren terug naar de
VS. Haar vertrek geldt als het
begin van een ingrijpende reor
ganisatie van het bestuur in
Irak. Een reden voor haar afreis
is niet gegeven. De 54-jarige di
plomate krijgt een staffunctie
op het ministerie van Buiten
landse Zaken.
The Washington Post meldde
dit weekeinde op gezag van re
geringsfunctionarissen dat ook
de tijdelijke bewindvoerder in
Irak, luitenant-generaal b.d.
Jay Garner, het veld moet rui
men.
De veranderingen werden door
gevoerd op het moment dat L.
Paul Bremer III in de Golf-regio
arriveerde. De nieuwe tijdelijke
bewindvoerder van Irak ver
blijft in Qatar. Tot nu toe werd er
van uitgegaan dat Garner naast
Bremer zou werken en zich zou
toeleggen op het herstel van vi
tale diensten en het reactiveren
van Iraakse ministeries.
In Basra arriveerde zaterdag na
een ballingschap van 23 jaar in
Iran een van de belangrijkste
leidex-s van de sjiieten. Ayatol
lah Mohammed Baqir al-Hakim
werd door tienduizenden en
thousiaste aanhanger-s begroet
De leider van de Opperste Raad
voor de Islamitische Revolutie
in Irak (SCIRI) toert de komen
de dagen door het zuiden voor
hij terugkeert naar zijn geboor
testad Najaf. In Nasiriya sprak
de geestelijke zich uit tegen een
regering die door de VS wordt
opgedrongen. „Zouden de Ame
rikanen het prettig vinden om
door de Britten te woi'den be
stuurd? Hoe kun je dan van ons
verwachten dat wij door de
Amerikanen willen worden ge
regeerd?", zei Al-Hakim.
Angst
Washington vreest dat de SCIRI
Irak in een theocratische repu
bliek naar Iraans voox*beeld wil
veranderen De ayatollah heeft
de laatste tijd gepoogd deze
angst weg te nemen door te plei-
BAI) DOBERAN - Prins Constantijn onthult in
Bad Doberan aan de Oostzee in Duitsland een
buste voor de antinazi Willy Brandt, de vroegere
rector van het Friderico-Francisceum Gymnasi
um.
Prins Claus, die op dat gymnasium heeft gezeten.
was een van de initiatiefnemers voor het beeld.
Claus had grote bewondering voor Willy Brandt,
die tijdens de oorlog openlijk het nationaal-so-
cialisme vex-wierp en een voorvechter was van het
humanisme.
foto Vincent Jannink/ANP
Voor meer informatie kunt u bellen naar
telefoonnummer 030 - 880 11 12.