Commissaris moet aan de bak
Herkströter: Er wordt te veel afgegaan op informatie raad van bestuur
TUI ziet boekingen fors dalen
Drietal neemt Bol.com over
Fouten in bouw kosten 3,5 miljard
Fietsfabrikant daagt NMa
Winst Volkswagen fors omlaag
LEGERING VAN EXCLUSIEVE OPTIES. vowo
donderdag 8 mei 2003
Commissaris zijn bij een onderneming leek lange tijd een aangenaam bijbaantje
VOor gepensioneerde bestuursvoorzitters of oud-politici. Sinds Nederland met
Ahold zijn eigen boekhoudschandaal heeft, kijkt de belegger echter met heel
andere ogen naar de toezichthouder van een beursgenoteerde onderneming.
Een falende commissaris moet persoonlijk vervolgd kunnen worden, vindt
ING-commissaris Cor Herkströter.
door Miranda Megens
Met een Sherlock Holmes-petje in
de hand zullen we Cor Herkströ
ter niet snel door de ING-organisatie
zien struinen. Een commissaris hoeft
immers niet als een detective te werk
te gaan om fouten op te sporen. Maar
beter informatie vergaren is in deze
tijd onontkoombaar voor de commis
saris, vindt Cor Herkströter.
De voormalige president-directeur
van Shell is van mening dat de com
missaris veel te weinig externe des
kundigen inschakelt om informatie te
krijgen over het bedrijf waar hij toe
zicht houdt. „Er wordt te veel afge
gaan op de informatie van de raad van
bestuur. Maar bij het werk van de
commissaris komen steeds meer ver
antwoordelijkheden om de hoek kij
ken. Daarom is het van belang zélf een
goed oordeel te vormen", zegt Herk
ströter, voorzitter van de raad van
commissarissen bij ING, (ex-)com-
missaris bij een aantal andere bedrij
ven en hoogleraar aan de Universiteit
van Amsterdam
Herkströter (65), die het Nederlands
bedrijfsleven door en door kent,
noemt het werk van een commissaris
lastig'. Nu Nederland met Ahold zijn
eigen boekhoudschandaal heeft,
wordt de (kleine) belegger kritischer.
Ineens ligt de - tot voor kort - onaan
tastbare commissaris onder vuur. Het
is volgens Herkströter moeilijk als
commissaris zicht te houden op het in
terne controleproces in een bedrijf.
„Je loopt er niet de hele dag rond en
bent afhankelijk van de informatie
die je krijgt van de raad van bestuur
en de accountant. Het is mogelijk er
externe deskundigen bij te halen,
maar dat gebeurt te weinig." Volgens
Herkströter zullen commissarissen in
de toekomst steeds vaker buiten
staanders gaan inschakelen om hun
eigen werk te verbeteren.
De relatief nieuwe Sarbanes Oxley-
wet in de Verenigde Staten schrijft
voor hoe bestuurders en commissaris
sen zich moeten verantwoorden en
maakt het mogelijk deze groep per
soonlijk te vervolgen. De wet werd op
initiatief van het Congres ingevoerd
na schandalen bij Enron en World
Com. Herkströter denkt dat de scher
pere regels ook naar Nederland
overwaaien en vindt dat falende be
stuurders en commissarissen van
Nederlandse bedrijven ook hier per
soonlijk vervolgd moeten worden.
„Bestuurder zijn is niet vrijblijvend.
Ook als commissaris moet je je bewust
zijn van je verantwoordelijkheden.
Als je denkt dat je de ervaring niet
hebt, moet je er niet aan mee doen."
Een aantal commissarissen m ons
land zal zich volgens Herkströter
moeten afvragen of het werk niet 'te
pittig' voor ze is. „Maar dat is ieders
eigen beslissing."
Schandaal
Herkströter wil nauwelijks ingaan op
het boekhoudschandaal bij Ahold dat
24 februari naar buiten kwam. Toen
bleek dat de bestuursvoorzitter en de
financiële topman met de boekhou
ding hadden gesjoemeld. Is het toe
zicht van de raad van commissarissen
hier tekort geschoten? „Ik ken de situ
atie niet. Ik weet wel dat als je als com
missaris machteloos staat als mensen
de zaak beduvelen. Daar is geen kruid
tegen gewassen."
Als voorzitter van de adviescommis
sie Fondsenreglement van Euronext
moet Herkströter beoordelen of be
drijven regels over koersgevoelige in
formatie naleven. Hij weet nog niet of
hij de kwestie-Ahold moet gaan on
derzoeken. Ahold lichtte de Autori
teit Financiële Markten eerder in dan
het grote publiek. „Het is een langdu
rig en zorgvuldig proces, waarbij ie
dereen gedetailleerd zijn visie moet
kunnen geven. Idealiter zou je het wel
sneller willen, maar de zorgvuldig
heid staat voorop."
De raad van commissarissen beslist
ook over de beloning van de raad van
bestuur. Over salarisstijgingen, bo
nussen en vertrekpremies voor de top
Cor Herkströter, voorzitter van de raad van commissarissen van bankverzeke
raar ING. foto Cees Zorn/GPD
bestaat op dit moment veel commotie Paul Smits die bij KPN wegging kreeg
Herkströter begrijpt de verontwaar- bijvoorbeeld 2,7 miljoen euro mee -
diging over hoge vertrekbonussen - maar wijst ook op de afspraken die
bestuurders daar vermoedelijk bij
him aantreden al over hebben ge
maakt. „Het is niet zo dat er een grote
doos opengaat, waar ineens het geld
uit wordt gehaald."
Vaak worden beloningspakketten
niet goed uitgelegd, vindt Herkströ
ter. „Als je wilt rekenen op de loyali
teit van medewerkers, moet je ervoor
zorgen dat zij achter je staan. Als je
ruimte laat voor het idee 'de baas doet
maar', dan heb je een probleem. Daar
om moet er beter gecommuniceerd
worden over de beloningen van de
top."
Tegen hoge salarissen of variabele be
loningen die zijn gekoppeld aan resul
taten, heeft Herkströter geen be
zwaar. „Je moet iedereen recht in de
ogen kunnen kijken als je die bedra
gen uitlegt."
Vanzelfsprekend moeten criteria voor
bonussen duidelijk zijn. Herkströter
is 'radicaal tegen' het inruilen van
waardeloos geworden opties voor be
loningen of het schrappen van lenin
gen voor bestuurders. „Afspraken
maak je niet voor niets."
Kok
Herkströter is ook de man die Wim
Kok als commissaris naar ING haal
de. Fel bestrijdt hij de suggestie dat de
oud-premier een goede aanwinst is
vanwege diens internationale politie
ke netwerk. „Dat zou een verkeerde
manier zijn om gebruik te maken van
iemands ervaring. Het gaat om zijn fi
nancieel inzicht."
Het interview met Herkströter vindt
plaats enkele dagen nadat Cor Boon
stra door de rechtbank is vrijgespro
ken van handel met voorkennis in
aandelen Endemol. Wat vindt Herk
ströter ervan dat een bestuursvoorzit
ter 'in functie' zo actief handelt op de
beurs (de oud-topman van Philips
voerde bijna 140 transacties per jaar
uit)? „Een hele groep bestuursvoorzit
ters zal het doen, anderen niet. Ik zou
het persoonlijk aan anderen overla
ten. Je loopt in zo'n positie grote risi
co's en je moet de schijn van voorwe
tenschap vermijden." Het verbieden
van handelen in aandelen door de top
ziet Herkströter niet zitten „Het we
melt al van de regels. Het beleggings
gedrag is ieders vrije keus, maar ik
ben er zelf altijd buiten gebleven."
GPD
HANNOVER - Het Duitse TUI, de grootste reisorganisatie in
Europa, heeft flink te lijden onder terughoudendheid bij de
consument. De boekingen voor het zomerseizoen liggen 15
procent onder het niveau van vorig jaar. Dat heeft het concern
gisteren laten weten bij de bekendmaking van de jaarcijfers.
De afgelopen twee weken is er weliswaar een toename van de
boekingen te bespeuren, maar volgens TUI vormt die 'onvol
doende statistische basis voor prognoses'.
De nettowinst van TUI als geheel zakte in met 90 procent van
411 miljoen euro tot 41 miljoen euro. DPA/ANP
AMSTERDAM - Drie Duitse partijen hebben de internetwin
kel Bol.com overgenomen. Internetaanbieder T-Online en de
uitgevers Holtzbrinck en Weltbild betalen een niet nader ge
noemd bedrag aan de huidige eigenaar Bertelsmann, zo is gis
teren bekendgemaakt. Bertelsmann wilde af van Bol.com.
Holtzbrinck, onder meer uitgever van de zakenkrant Han-
delsblatt en het weekblad Die Zeit, en Weltbild zijn in Duits
land al actief met de internetboekwmkels Booxtra.de en Bue-
cher.de. Daarmee zijn zij achter het Amerikaanse Amazon de
nummer twee op de Duitse markt. ANP
ROTTERDAM - Fouten in de bouw kosten jaarlijks circa 3,5
miljard euro. Tussen de 7 en 8 procent van het geld dat in de
bouw wordt omgezet, gaat verloren aan zogeheten faalkos
ten. „De hoge faalkosten tonen aan dat de bouwprocessen
niet goed lopen", aldus J. Straatman, adjunct-directeur van
de Stichting Bouwresearch (SBR) Vanaf het moment dat de
projectontwikkelaar met een idee komt tot de oplevering van
een pand zorgen missers voorhogere kosten. Ook zeggen bou
wers dat er vaak onvoldoende voorbereidingen worden ge
troffen voordat de eerste paal de grond in gaat. ANP
HEERENVEEN - De fietsenfabnkant Accell is zo boos op
kartelwaakhond NMa dat het bedrijf een rechtszaak begint
Vorig jaar verzond de NMa een bericht waarin stond dat de
fietsenfabrikant prijsafspraken zou maken. Volgens Accell
heeft de toezichthouder geen gelegenheid gegeven om de be
schuldigingen te weerleggen.
In een gisteren uitgegeven verklaring zegt Accell (Batavus,
Koga Miyata en Sparta) onschuldig te zijn. De kartel waak
hond heeft het rapport rondgestuurd aan niet-betrokkenen,
waardoor er volgens Accell gevoelige informatie bij concur
renten is terechtgekomen.
Het bedrijf wil een schadevergoeding van rond de 1 miljoen
euro. ANP
WOLFSBURG - Volkswagen (VW) heeft een moeilijk kwar
taal achter de rug, deels door de overgang naar nieuwe model
len Het bedrijfsresultaat zakte in de eerste drie maanden van
dit jaar met 46,5 procent tot 604 miljoen euro. De nettowinst
daalde zelfs met 68 procent tot 202 miljoen euro, zo heeft het
Duitse autoconcern gisteren bekendgemaakt.
De koersstijging van de euro speelt VW parten. Daarbij gaat
het vooral om de waardestijging tegenover de dollar en de
daaraan gekoppelde valuta's, zoals de Chinese. China is een
belangrijke exportmarkt. DPA
Advertentie
VOLVO V70 TITANIUM
KRACHTIGE SAMENSMELTING VAN DESIGN EN STANDAARD EXTRA'S: TITANIUM METALLIC LAK. 17 INCH LICHTMETALEN VELGEN, SPORT SELECT LEDEREN BEKLEDING, B1-XEN0N for Ijfp
KOPLAMPEN, ELECTRONIC CLIMATE CONTROL. VERLAAGD CHASSIS, BOORDCOMPUTER. ALS 2.5T (AWD), T5 EN D5 AWD. ENZ. ENZ, MEER XCITING TITANIUM OP WWW.VOLVOCARS.NL
VOLVO V70 TITANIUM
VANAF 49.235 EURO
