Twist over vissenpijn
PZC
Delen
Dierenbeschermers en hengelaars in de clinch
puzzel
6
34
Heer Bommel en het Losgetrilde Inzicht Toonder Studio's
Casper Hobbes
recept
Gesmoord lamsvlees met paddestoelen en linzen
het weer
m
ÜL St A
Vt
SeCma Joyce
Als je van de dokter te horen krijgt datje kanker
krijgt, schrik je vreselijk. Er zijn dan altijd wel
vrienden of familieleden die jouw specifieke soort kan
ker op internet gaan opzoeken, en de kans is groot dat ze
daarbij www.diagnose-kanker tegenkomen.
Dat is een internetpagina die door veel patiënten wordt
gebruikt om met lotgenoten te mailen over de dagelijkse
gang van zaken in hun leven als patient. Ik ben er zelf
ook lid van geworden, want wie begrijpt beter hoe bang
je bent voor de uitslag van een scan dan een lotgenoot?
En wat een stamceltransplantatie is staat misschien wel
in een boekje, maar hoe voelt het om zoiets te onder
gaan?
Een vriendin van me schreef onlangs dat het wel lijkt
alsof kanker gratis in je mandje meegegeven wordt in de
supermarkt, zo vaak komt het voor En dat de behoefte
aan het delen van de ongerustheid of de medische details
evenredig is, lijkt niet meer dan logisch. De webpagina's
van Stichting Diagnose Kanker worden dan ook zo'n
600.000 keer per jaar bekeken, en er zijn niet alleen mail
groepen voor patiënten, maar ook voor partners en an
dere naasten, want die hebben zo hun eigen problemen
Meer dan negenhonderd kankerpatiënten vinden tegen
woordig begrip voor hun eigen situatie bij de meer dan
vijftig Nederlandstalige mailgroepen van SDK. Mo
menteel gaan er dagelijks ruim vierhonderd berichten
heen en weer tussen de verschillende deelnemers.
Alléén meelezers worden geweerd Je wordt lid en je
mailt mee, zo werkt het tegenwoordig. En dat moet ook.
Heel veel persoonlijke zaken worden gedeeld en dan is
het prettig om te tueten wie er in je groep zit.
Het kan een enorme steun zijn, want veel uitleggen is
niet nodig bij een lotgenoot. Als ik me bijvoorbeeld da
genlang volkomen opgejaagd voel door de bijwerking
vanprednison, is het prettig om te horen dat anderen, die
er ook last van hebben, al een term hebben bedacht voor
wat ze ondergaan: ze noemen zichzelf dan duracellko-
nijnen, en ik kan er om lachen en voel me minder alleen
Meer dan 25 moderators controleren de diverse mail
groepen en overleggen met elkaar hoe het nog beter kan.
De software iverd ontwikkeld met medewerking van de
hogeschool Leeuwarden. Alles is Nederlandstalig en er
is nu ook ruimte vooreen eigen verhaal (profiel), een per
soonlijk fotoboek et cetera. Gewoonlijk is het opzetten
van deze techniek en ondersteuning zeer kostbaar, maar
met zeer weinig middelen wist deze kleine stichting héél
veel voor elkaar te krijgen, ook al zijn de uren niet meer
te tellen. De SDK werkt uitsluitend met vrijwilligers.
Het lijkt wel alsof ik hier reclame zit te maken en dat zou
misschien wel een terechte gedachte zijn, ware het niet
dat de SDK een vrijwillige, non-profit organisatie is.
Het gaat me gewoon aan het hart als een kankerpatiënt
niet zou weten dat deze stichting bestond, en dus de
steun zou moeten ontberen die een mailgroep kan geven.
In West-Zeeuws-Vlaanderen bestaat bijvoorbeeld geen
inloopmogelijkheid meer voor kankerpatiënten, we
gens gebrek aan animo, dus waar kunnen patiënten el
kaar dan anders vinden dan via de mailgroepen? Het is
een eenzame bedoening als je niet weet waar je het zoe
ken moet, geloof me. Leve de SDK, zeg ik dus maar: een
virtuele pil met uitsluitend positieve bijwerkingen.
woensdag 7 mei 2003
Vissen ervaren ook pijn en
stress, zo concludeerden Britse
onderzoekers onlangs na proe
ven met regenboogforellen. Een
oude discussie laait weer op.
van onze redactie binnenland
Maaike Wermer, woordvoer
ster van de Dierenbescher
ming: „Een paar maanden gele
den was er een onderzoek
waaruit bleek, dat vissen geen
pijn voelen. Sportvissers grij
pen zulke conclusies altijd aan
om de hengelsport aan te prij
zen. Maar voor ons staat het vast
dat vissen pijn voelen. Er zijn
onderzoeken genoeg die dat uit
wijzen. Mensen doen hele rare
dingen met vissen, omdat die zo
ver van hen af staan. We identi
ficeren ons niet met een vis, vin
den ze vies en glibberig."
Ed Stoop, voorlichter van de
Nederlandse Vereniging van
Sportvissersfederaties:Ik vind
het Britse onderzoek helemaal
niet representatief. Als ze vissen
overgieten met bijenzuur is het
logisch dat ze rare bewegingen
maken. Maar is dat pijn? Hier
mee is niet bewezen dat een vis
haakje door de lip van een vis
pijn doet Natuurlijk, vissen
ontvangen prikkels. Maar een
karper bijvoorbeeld gaat net zo
hard op een krab met scherpe
scharen af of eet liever een ste
kelbaars dan een mals harinkje.
Daar heeft 'ie dan weinig last
van. Ze kunnen er kennelijk mee
leven."
H. Goos, endocrinoloog aan de
universiteit van Utrecht, deed
stressonderzoek bij vissen:
„Vissen hebben in ieder geval
last van stress. Ze maken
stresshormonen en die zijn te
meten. Of ze ook pijn hebben: ik
weet het gewoon niet. Het her-
sengebied waarmee mensen
pijn voelen, hebben ze niet. Vis
sen laten zich soms drie keer
door dezelfde haak beetnemen,
maar dat zegt eigenlijk nog
niets."
„Dus als je het niet weet, moet je
er van uitgaan dat ze wel pijn en
stress voelen. Bovendien als je
een vis dertig seconden boven
het water houdt, is dat zeer
stressvol voor ze. En als je een
vis uit het water haalt, loop je
ook nog het risico dat hun slijm-
laagje beschadigt Je moet er
dus gewoon niet over discussië
ren en niet gaan vissen", zegt
Goos.
Berri Spruijt, hoogleraar etho
logie en welzijn aan de faculteit
voor diergeneeskunde: „Vissen
lijken erg op zoogdieren, maar
hebben kleinere hersenen. De
bedrading van pijn en emotie is
aanwezig, maar het is niet dui
delijk of er besef van pijn in die
kop zit. Overigens zijn er door
de overheid wel maatregelen
genomen om beter met vissen
om te gaan. Zo is bijvoorbeeld
het gebruik van levend aas (een
voorntje om een snoek te vangen
of zo) verboden. Vooral in de
zeevisserij moet gewerkt wor
den aan het welzijn van vissen.
Daar worden vissen levend
opengesneden. Dat is erger dan
de hengelsport. De vis gaat in de
toekomst nog wel meer aan
dacht krijgen, denk ik. Zeker
met de opkomst van aquacul-
tuur, het kweken van vis."
Schepnetjes
Raymond Kremers van de stich
ting Ravon, die onderzoek doet
naar reptielen, amfibiën en vis
sen: „Wij houden ons vooral be
zig met het inventariseren van
vissen. We gebruiken schep
netjes, zodat ze het minst be
schadigd worden. Maar ze krij
gen er wel stress van, ja. Ik sta
niet te kijken van het Britse on
derzoek. Alle gewervelde dieren
'ervaren pijn, en ook een worm
voelt het wel degelijk als -ie aan
een haak wordt geregen Wij
zijn overigens niet per se tegen
de hengelsport. Ik heb zelf ook
gevist en daar komt mijn be
langstelling voor de natuur uit
voort. Nu fotografeer ik alleen
nog in de natuur, maar ook
daarmee ben je een storende
factor. Als je dat niet wilt, moet
je thuis naar Discovery gaan
kijken." GPD
Aan hengelaars is de discussie over de vraag of vissen pijn kunnen hebben niet besteed.
foto Ed Oudenaarden/ANP
2
3
4
9
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
Horizontaal:
1. Buigzaam; 5. ondergang; 6. deel van het lichaam; 8. afdruk; 11. loot; 13. berg op
Mindanao, 15. muzieknoot; 16. indien; 18. symbool helium; 19. keurmerk; 20. vader;
21. Frans lidwoord; 23. muzieksoort; 25 dat is; 26. tweetal; 28. Royal Air Force; 29.
Italiaanse stad; 32 Engels café; 33. behoeftig; 34. gradenschaal.
Verticaal:
1. Flinder; 2. ivoor; 3. dochter van Cadmus; 4. plaats in Duitsland, 7. kledingstuk; 9.
olie (Eng 10, extraatje; 12. deel van een Franse ontkenning; 14. Nederland (op
vliegtuigen); 16. grote bijl; 17. plaats in de Ardennen; 22. thans; 24. mosselnet; 25.
vr. dominee; 27. muziekwerk; 28. raad eens; 30. alfabet; 31. dwaas.
Op elke regel twee woorden
invullen. Twee of meer eindlet
ters van het eerste woord zijn
meteen de beginletters van het
tweede woord.
Horizontaal:
5. Weet je dat het rijbewijs
niets voorstelt? (5),
Waardeloos leesteken? (7);
6. Betaling na het wielrennen
(8); Vlees van een paard (3);
7. Floudt een deel van de rug
tegen (5); Voor doven die niet
binnenlopen (7);
8. Zijn baby is een echte hui
ler (7); (In het gezelschap van
een) voorzetsel (5).
Verticaal:
1. Van de kaart in de gevangenis (6),
Verblijfplaats van piraten (5);
2. Verliest haar glas (4); Dit panorama
is niet meer waar te nemen (8);
3. Gebruikt drugs om in het geweer te
komen (5); De deur heeft geen vaart
meer (7);
4. Wol voor geiten en katten (6);
Taxeren van glaswerk (5).
Oplossingen van gisteren:
Citaat:
Beurs, stip, blaam, eiber, draak, graaf, zoon, humus, lemma, stift, steur, talud,
maan, villa. Het citaat is van La Rochefoucauld: "Onze deugden zijn meestal slechts
vermomde ondeugden".
Cryptogram:
Horizontaal: 1. Soesa. 3. inzet; 4. stop; 7. klets; 10. robbertje; 11. snikheet.
Verticaal: 1. Sticker; 2. speet, 5. taptoe; 6. pineut; 8. ebben. 9. sterk.
©JFS.NL
De voeten van de commissaris trappelden op de spiegel
gladde ijsbaan zonder een houvast te vinden en tenslotte
kwam hij dan ook met een doffe dreun in de sneeuwlaag te
recht. Op dat punt liep de heuvel vrij steil naar beneden en
het bleef daardoor niet bij een eenvoudige val. De ongeluk
kige, die zijn bezinning geheel verloren had, rolde vorm
loos de helling af, zodoende heel wat sneeuw om zich heen
verzamelend. Toen hij tenslotte tot rust kwam, staarde hij
glazig uit een grote witte bal, en Joost, die de afdaling met
groeiende ongerustheid gevolgd had. begreep dat hier hel
pend opgetreden moest worden. Daarom tapte hij ijlings
een glaasje water en snelde met een aspirine op de bekla-
HET ZOU ME EEN VERRASSING
VAN JEWELSTE ZIJN ALS DE
SCHOOLBUS SPONTAAN ONTPLOFTE
ZODAT IK NIET NAAR SCHOOL KON
Hans Belterman
De oorsprong van het gerecht van van
daag is in de Marokkaanse en aanver
wante Noord-Afrikaanse keukens terug te
vinden. In die landen neemt men er meest
al geiten- of schapenvlees voor. Dat vin
den wij niet zo smakelijk en kiezen liever
voor lamsvlees en het vlees van jonge
geitjes Het gerecht laat zich heel goed en
ook vrij gemakkelijk in een wok bereiden
ook al heeft het gerecht niets met een van
de Aziatische keukens te maken. U kunt de
linzen vervangen door couscous.
Voor 2 hoofdgerechten:
150 - 200 gram kastanje-champignons
250 - 300 gram magere lamslappen
zout
witte peper uit de molen
30 gram boter
3 eetl olijfolie, traditioneel
1 sjalotje, ragfijn gesnipperd
1 knoflookteentje, ragfijn gehakt
4 eetl rode wijn, zoals Rioja tinto
1 takje verse rozemarijn
1 blikje gekookte linzen (Bonduelle), uit
lekgewicht 265 gram
1 eetl, fijngehakte (blad)peterselie of kori
ander
2 theel. fijngesneden bieslook
1 bakje mini-waterkers (cress)
Maak de paddestoelen schoon. Laat kleine
exemplaren ongemoeid en snijd de grote
re in vieren. Maak het vlees droog met keu
kenpapier en snijd het in blokjes (ca. 1 1/2
cm).
Verhit een wok en laat de boter smelten.
Voeg 2 eetlepels olijfolie toe en laat alles
even rondwalsen. Bak, onder voortdurend
omscheppen, het vlees 3 minuten boven
Het zicht is goed en de temperatuur van het kustwater bedraagt
10 graden. Er waait een matige wind uit het noordoosten, krach'
4.
genswaardige politiechef toe. „Een val!" sprak deze moei
lijk. „Een val, door Bommel voor mij opgezet! Maar ik heb
hem door. Ik zal hem weten te vinden!"
„0 heden, nee!" riep de bediende uit. „Het was geen val,
maar gewoon een sullebaan, met uw goedvinden! U weet
wel. Ik heb mij daarop even vertreden, terwijl het water
aan de kook kwam."
De commissaris liet een dof gegrom horen en de knecht ver
volgde haastig: „Het verzette mijn zinnen, wanneer ik mij
verstouten mag. Die waren wat stoffig geworden na het
redderen van de spinraggen in de bibliotheek. Ik hoop dat u
mij wilt verschonen!"
Waterstanden
WOENSDAG
7 MEI
Vlissingen
Terneuzen
Cadzarid
Roompot Buiten
Roompot Binnen
Zierikzee
Krammersl. West
Hansweert
Staven isse/Yers.
DONDERDAG
8 MEI
Vlissingen
Terneuzen
Cadzand
Roompot Buiten
Roompot Binnen
Zierikzee
Krammersl. West
Hansweert
Stavenisse/Yers.
door Bill Watterson
HET LEVEN ZIT VOL
VERRASSINGEN, MAAR
NOOIT ALS JE ER
EEN NODIG HEBT
een niet al te hoog afgestelde warmte
bron Strooi er wat zout en peper over
Voeg paddestoelen, sjalot en knoflook toe
Laat alles dan nogmaals 3 minuten zacht
jes bakken. Voeg vervolgens de wijn en
het takje rozemarijn toe. Temper de warm
tebron Leg het deksel op de pan Laat het
vlees in ca. 45 minuten zachtjes gaar smo
ren Neem na het smoren het takje roze
marijn weg.
Laat de linzen uit het blikje op een zeef uit
lekken. Spoel er een royale hoeveelheid
koud water over en laat de linzen opnieuw
uitlekken
Verhit een pannetje met dikke bodem.
Laat 1 eetlepel olijfolie heet worden
Schep de linzen er door en laat ze door en
door warm worden. Strooi er wat zout en
peper over en schep de tuinkruiden er
door.
Hoog
uur cm
06.11 202
06.31 228
05.46 195
06.15 154
07.30 123
07.40 145
07.29 156
06.59 241
07.39 150
Hoog
uur cm
06.52 187
07.16 212
06.27 178
06.56 142
08.05 118
08.25 138
08.20 149
07.41 227
08.31 144
water
uur cm
18.31 183
18.51 208
18.08 174
18.35 136
19.46 112
19.50 131
19.49 144
19.22 218
20.00 138
water
uur cm
19.19 160
19.39 185
18.56 150
19.25 118
20.36 103
20.40 119
20.45 131
20.10 196
20.45 126
Laag water
uur cm uur a
00.05 18612.25!'
00.38 194 12.56 lit
12.06 163 -
00.06 143 12.26 1/
01.14 130 13.24 1'
01.20 14813.35 133
01.25 150 13.40 IT
01.00 211 13.20 IS'
01.25 1481334 IS
Laag water
uur cm uur a
00.50 18213.16
01 16 19013.41 v;
00.25 172 12.56
00.56 142 13.15 1!
01.45 13214.05 11
02.00 149 14.20 11'
02.05 153 14.26 1!
01.38 20914 02 IS
02.06 15014.36 13
max.
min.
wind
16°
8°
ZW 4
19°
10°
ZW 5
Maan
vandaag
op 9.37
onder 232
Nautisch bericht
Zeeland: Mooie dagen
Door: Johan Reun
De zon schijnt in onze provincie
vandaag naar hartenlust. Ook de
dagen hierna is er veelvuldig zon, maar zullen ook vaak wolker
voorbij drijven. Op vrijdag zou een groeizaam buitje kunnen vat
len. De temperatuur ligt, tot voorbij het weekeinde, meestalen;
Ie graden boven het langjarig gemiddelde, dat op ongeveer 16
graden staat. Vanochtend vroeg is er misschien een enkel mis:
bankje, maar die vormt waarschijnlijk geen belemmering om
vanaf 7.11 uur naar de Mercuriusovergang te kijken.
Deze planeet trekt dan van oost naar west als een zwart stipje
voor de zon langs. Met het blote oog is dat echter niet waar
neembaar, wel met een sterrenkijker waarvan het beeld gepro
jecteerd wordt op een wit scherm of het plafond. Kijk nooit reet;
streeks met een sterren- of verrekijker naar de zon. Mercurius
trekt in ongeveer 5 uur voorbij, maar de zon blijft ons de restvè-
de dag vergezellen. De temperatuur loopt daarbij op tot 19 a
graden en er waait een mati
ge wind uit het noordoosten.
Donderdag worden weer
enige wolken verwacht.
De temperatuur loopt door
een "warme" zuidoostenwind
verder op naar 21 of 22 gra
den. Vrijdag wordt het maar
16 graden door een frisse
westenwind. Het weerbeeld
bestaat uit een mix van wol
ken en zon. Later op de dag
kan een enkel buitje vallen.
Voor beide weekenddagen
wordt in Zeeland droog weer
verwacht en met een zuidelij
ke wind loopt de temperatuur
weer op richting 20 graden op
zondag. Na het weekeinde
wordt de kans op een bui
geleidelijk iets groter.
Zonnig
Vooruitzichten
donderdag vrijdag zaterdag zondag
vandaag
op 6.05
onder 2115
NO 3
L Lagedrukgebied
H Hogedrukgetned
Europa: Tropisch
lehle sneeuw
mange sneeuw
zware sneeuw
lichte regen
matige regen
zwaie regen
Het zuidoosten van Europa is opnieuw warm met in de Balks"
op veel plaatsen tropische temperaturen. Ook op de stranden
aan de Middellandse Zee wordt het bijna 30 graden. Alleen in
Spanje en Portugal is het fris. Het wordt er niet warmer dan is
tot 20 graden Bovendien wordt in Spanje veel regen verwacn
10 tot 20 millimeter. Ook Zuid-Frankrijk pakt enkele regen-en
onweersbuien mee Een heel beetje winters is het nog in hei
uiterste noorden van Europa met middagtemperaturen van3 -
8 graden Warmer is het in Duitsland, de Benelux en Zuid-
Engeland. Het wordt daar zo'n 18 graden in Londen tot ruijnS
in München In Schotland en Ierland wordt het weer beinvloe.
door wind en regen.
VERWACHTING
VOOR WOENSOAGMIOOAGI"'^.
