PZC
SINGLE
150
ALBUM
ISO
Gedicht is kwestie van minuten
Paarden kunnen ook stress hebben
top
top
a
dE JOntE OfldEREOEKER
Reisgids
voor kids
Militante
Madonna
Niet écht
verrassend
Broeierig
woensdag 7 mei 2003
IJamai - Step Right Up (1
2.50 Cent - In Da Club (3)
3. Coldplay - Clocks (2)
I. Madonna - American Life (12)
5. K3 - De 3 Biggetjes (A)
3. Will Young - You And I (5)
1. Gareth Gates - Anyone Of Us
(Stupid MistakeC6)
5. Intwine - Happy? (8)
1. Scooter - Weekend! 0)
Evanescence - Bring Me To Life
(16)
1. Bust - Year3000(19)
2. Gareth Gates - Unchained Melo
dy (23)
I. Snoop Dogg - Beautiful (13)
I. Di-Rect - She (-)
Daniel Bedingfield - If You're Not
The One (14)
Simply Red - Sunrise Ml)
1. Eminem - Sing For The Moment
(9)
I. Sugababes - Shape HO)
3. Room 5 Ft. Oliver Cheatha - Make
Luv (15)
R. Kelly - Ignition (17)
IBon Jovi - All About Lovin' You (-)
Blue - U Make Me Wanna (24)
3. Bad Candy - Spin Around (20)
t Kelly Rowland - Can't Nobody
(29)
J. Lopez Ft. LI Cool J - All I Have
(18)
Justin Timberlake - Rock Your
Body(-)
I. Blof Omarm (-)
J. Robbie Williams - Come Undone
(26)
3. Shania Twain - Ka-Ching! (22)
Xander De Buisonje - Ik Zie/Hel-
den (21)
1Idols - Here We Are (33)
2. Do - Heaven (28)
3. Craig David Ft. Sting - Rise Fall
(39)
I. Blue Ft. Elton John - Sorry Seems
To Be The Hardest Wor (30)
Charlotte No Doubt About It (35)
3. The Roots - The Seed £31
7. Big Brovaz OX. £37)
3. Stuart - Free (Let It Be) (27)
3. B2k Ft. P. Diddy - Bump Bump
Bump (32)
Christina Aquilera - Beautiful £34)
1. Mis-Teeq - Scandalous (50)
2. Pink - Family Portrait (36)
3. Meat Loaf Couldn't Have Said It
Better (53)
I Big Brovaz - Nu Flow (47)
3. Gebroeders Ko - Ik Heb 'N Toeter
Op M'n Waterscoo (43)
Girls Aloud - Sound Of The Un
derground (38)
I. Junkie XI Ft. Solomon Bur- Catch
Up To My Step (-)
3. Celine Dion -1 Drove All Night (44)
3. Move-It! - Rhythm Of The Night
(55)
Queens Of The Stone Age - Go
With The Flow(50)
Ilse Delange - Clean Up (1)
Norah Jones - Come Away With
Mem
Madonna - American Life (4)
Jan Keizer - Going Back In Time 2
(11)
Simply Red - Home (3)
Coldplay - A Rush Of Blood To
The Head (6)
Evanescence - Fallen (35)
Celine Dion - One Heart (5)
Robbie Williams - Escapology (8)
50 Cent - Get Rich Or Die Trying
(9)
Gareth Gates - What My Heart
Wants To Say (15)
Rowwen Heze - Dageraad (7)
Sugababes - Angels With Dirty
Faces (12)
Era - The Mass (33)
Linkin Park - Meteora (10)
Paul Mc Cartney - Back In The
World (20)
Trijntje Oosterhuis - Trijntje Oos
terhuis (14)
Blof - Blauwe Ruis (25)
Kane So Glad You Made It (16)
Blue - One Love (23)
Justin Timberlake - Justified (18)
Eminem - The Eminem Show (17)
De 3 Biggetjes De Musical (21)
Shania Twain - Up! (13)
MacyGray- The Id (19)
Macy Gray - The Trouble With
Being Myself 80)
Shakira Laundry Service (24)
Fleetwood Mac - Say You Will
(65)
Christina Aguilera - Stripped (29)
Scooter - The Stadium Techno
Experience (99)
Will Young - From Now On (26)
Robbie Williams - Swing When
You're Winning £31
Avril Lavigne - Let Go (27)
Roxette The Pop Hits (37)
Xander De Buisonje - Hemels
breed (30)
Janine Jansen - Janine Jansen
(40)
Roxette The Ballad Hits (41
Meat Loaf -1 Couldn't Have Said It
Better (36)
R. Kelly - Chocolate Factory (46)
Pink - Missundaztood (32)
Aida - De Musical (22)
Bee Gees - Their Greatest Hits -
The Record (43)
8 Mile - Original Soundtrack (39)
Josh Groban - Josh Groban (38)
Pink Floyd - Dark Side O/T Moon
(30th Ann. Ed. (34)
Marco Borsato Onderweg (42)
Kelly Rowland - Simply Deep (48)
Anouk - Graduated Fool (55)
N*E»R*D - In Search Oft49)
Snoop Dogg - Paid Tha Cost To Be
Da Boss (58)
Een gedicht schrijft hij in
ongeveer twee minuten
en poëzie ziet hij als iets 'lol
ligs'. Volgens Stijn Waren-
dorff (16) kan iedereen dich
ten. „Het is absoluut niet
lastig. Ik heb een hekel aan al
die hoge apen die net doen
alsof het een literair ver
maak is ofzo." Het dichtta
lent uit Middelburg won met
zijn gedicht 'Ogen' de lande
lijke dichtwedstrijd voor
jongeren, die jaarlijks wordt
georganiseerd door Stich
ting Doe Maar Dicht Maar.
Stijn experimenteert sinds
drie jaar met gedichten. Als
lid en songtekstschrijver van de
band Taste had hij al wat erva
ring met het schrijven van tek
sten. Hij vindt dat er wel een
verschil is tussen het schrijven
van songteksten en gedichten.
„Songteksten zijn meer gebon
den aan een bepaalde thema
tiek Met een gedicht heb je meer
vrijheid en kun je in weinig
woorden veel zeggen. Ik stel
daarom ook lagere eisen aan
mezelf bij het schrijven van ge
dichten. Een songtekst moet
ook goedgekeurd worden door
de andere bandleden. Een ge
dicht schrijf ik vooral voor me
zelf, dat doe ik meer voor de
grap."
Zodra Stijn inspiratie heeft,
kruipt hij achter de computer. In
no-time heeft hij een gedicht op
papier staan. „Wanneer ik een
maal een idee heb, is het een
kwestie van minuten." De jonge
dichter somt de ingrediënten
voor een mooi gedicht op: „Het
moet eenvoudig en toch veel
zeggend zijn. Daarnaast moet er
een zekere climax of anti-cli
max in staan." Deze wijsheid
heeft hij deels op school geleerd
tijdens de lessen poëzie. Daar
naast luistert de scholier uit
VWO 5 van de Stedelijke Scho
lengemeenschap Nehallenia
vaak naar kunstzinnige pro
gramma's op de radio en struint
hij regelmatig poëziesites op het
internet af. In de gedichten wil
Stijn Warendorff won de landelijke dichtwedstrijd Doe Maar Dicht Maar.
foto Lex de Meester
hij lezers soms wijzen op
bepaalde slechte eigenschap
pen. In het winnende gedicht
spreekt hij op spottende toon
over mensen die anderen be
oordelen en veroordelen. Zelf
zegt hij daarover: „Mijn gedich
ten zijn ironisch met een vrolij
ke ondertoon. Ik houd ervan om
de lezer ergens op te wijzen,
maar wel op een grappige ma
nier."
Het was een verrassing voor
Stijn te horen dat hij bij de beste
tien inzenders zat. „Ik had het
totaal niet verwacht. Ik was
allang vergeten dat ik een
drietal gedichten had inge
stuurd."
Eén daarvan mag hij zaterdag
17 mei voordragen tijdens het
poëziefestival in Groningen. De
Middelburger is blij met de
waardering, maar ziet toch een
beetje tegen de voordracht op.
Niet omdat hij zenuwachtig is of
plankenkoorts heeft, maar om
dat de gedichten zich 'niet lenen
om voorgedragen te worden'.
„Ik ben tegen het voordragen
van gedichten, omdat de bedoe
ling van het gedicht verloren
gaat. Wanneer ik dicht, zet ik
woorden op papier die verband
met elkaar houden en die de le
zer diep op zich in moet laten
werken. Vaak moeten lezers een
gedicht twee keer lezen om de
strekking ervan te snappen. Je
kunt bepaalde dingen nu een
maal niet uitspreken." Stijn kan
niet zeggen wanneer je een ge
dicht een gedicht kunt noemen.
„Een gedicht is een vet-wazig
iets. Het is maar net welke voor
waarden je er zelf aan stelt." Hij
hoopt dat er in de toekomst
meer jeugdig dichttalent in Ne
derland op zal staan. „Je moet
vooral niet denken dat je niet
kunt dichten, je moet gewoon
beginnen. Ik ben van mening
dat iedereen een gedichtje kan
schrijven."
Margritta van den Berge
De gedichten van Stijn Waren
dorff kun je lezen op www.
swgedichten.ontheweb.nl.
Ogen
ogen
laten me niet alleen
ze kijken.
ze verdoven
ik ben van steen
tot waar ze reiken.
en laten mij geloven
dat wat ik meen
toch dom zal lijken.
Een paard kan ongelukkig
zijn, diep ongelukkig zelfs.
Paardenliefhebbers weten dat
een paard in zulke situaties af
wijkend gedrag kan vertonen.
Voorkomen is beter dan
genezen, vindt de Raad voor
Dierenaangelegenheden en
heeft daarom een brochure voor
beginnende paardenliefhebbers
uitgebracht.
„De brochure Zorg voor je
Paard is vooral gericht op jon
geren, met name op meisjes van
zestien die voor het eerst een
paard gaan verzorgen vertelt
secretaris Ingeborg de Wolf van
de Raad voor Dierenaangele
genheden. „Het is namelijk niet
zo dat ruiters willens en wetens
hun dier tekort doen, maar veel
verkeerde dingen gebeuren uit
onwetendheid. Daarom is deze
brochure heel handig.
In de uitgebreide toelichting
worden veel aspecten van de
hobbypaardenhouderij bespro
ken. Neem bijvoorbeeld een te
krappe huisvesting waardoor
een paard niet lekker in zijn vel
zit.
In ons land houden circa een
half miljoen mensen zich met
het paard bezig. Ongeveer een
kwart doet dit in wedstrijd
verband, de rest is puur voor de
recreatie met de dieren bezig.
Nog eens een half miljoen
mensen is in passieve zin bij de
paardensport betrokken.
Exacte cijfers van het aantal
probleemgevallen zijn niet
bekend, maar er zijn wel
schattingen gedaan in weten
schappelijke publicaties.
Hierin wordt gesproken van
zeven tot dertig procent van de
'hobbypaarden' die afwijkend
gedrag vertonen. De belang
rijkste stalondeugden zijn
kribbenbijten, luchtzuigen en
weven.
Bij kribbenbijten klemt het
paard zijn snijtanden op een
voorwerp, zuigt lucht naar bin
nen en maakt daarbij telkens
een knorrend geluid. Een aan
het kribbenbijten gerelateerde
vorm is het luchtzuigen, zonder
aanhaking op een object. Weven
is het dwangmatig heen en weer
bewegen van hals en hoofd
waarbij het gewicht telkens van
het ene op het andere voorbeen
wordt verplaatst.
De afwijkingen kunnen tot ge
volg hebben dat een 'stress-
paard' gevoeliger is voor ziek
ten en storingen in de spijsverte
ring. Maarzekerzo belangrijkis
dat het dier gewoon niet lekker
in z'n vel zit en eigenlijk naar de
psychiater zou moeten. Hoewel,
afleren van het afwijkende ge
drag is onbegonnen werk. Door
een paard voldoende beweging
te geven, speeltjes, voer waar 'ie
lekker lang mee bezig is en der
gelijke ingrepen kan het leed al
leen worden verzacht.
Het is dan ook duizend maal be
ter om de stress bij het paard
voor te zijn. De eerste levensja
ren zijn hierbij van cruciaal be
lang. Een ruimere stal kan bij
voorbeeld al wonderen doen.
Hennie Talens
De brochure kan worden be
steld op internet: www.rda.nl.
tjUd. \JW\. -&H. Cn CUtovXclu/L.
Uit hoeveel schroefjes
bestaat de Eiffeltoren? Wat
eten Franse kinderen als
ontbijt? En waarom gingen
Franse keizers nooit alleen naar
het toilet?
De kinderreisgids KidsKompas
Parijs geeft antwoord op al dit
soort vragen en staat boordevol
praktische informatie over
kindvriendelijke hotels, de
leukste attracties, restaurants,
winkels en parken. In 'kidstaal'
staan allerlei interessante
weetjes beschreven over
Parijs en de inwoners van de
Franse hoofdstad. Handig en
erg leuk om te lezenKidsKom
pas Parijs verschijnt in het ka
der van de Weken van het
Reisboek en is verkrijgbaar bij
de boekhandel of via de website
van KidsKompas:
www.kidskompas.nl. Meer
informatie kun je vinden op
www.cheekymonkeys.nl.
Oogde mevrouw Ciccone-
Ritchie op haar vorige cd
nog als een plattelandsmeisje,
voor haar tiende cd American
Life heeft ze een militante looit
aangenomen. Na 'Ray OfLigfc;
is Madonna ook artistiek gezie
volledig geaccepteerd. Met de
disco van American Life slaagt
ze er niet in dat meesterwerkte
overtreffen. Deze nieuwe cd
heeft na 'Music' zelfs wel wat
weg van een herhalingsoefe
ning. Eén op niveau, maar het
zijn dezelfde akoestische gi
taartjes die door producer Mir-
was Ahmadzai vakkundig over
de droge beats en andere elek
tronische en futuristische ge
luidjes zijn gelegd. Op de beste
momenten werkt het onweer
staanbaar, is het popmuziek
van de bovenste plank, zoals in
het ijzersterke 'Love Profusion
Het is met de titelsong en het
fraaie liefdesliedje 'Nothing
Fails' het beste dat de opvallend
openhartige en altijd coole tan
te Madonna ditmaal biedt
Peter van der Heide
Madonna: American Life
(Maverick/Warner), speelduur:
49.39 min.
Was saxofoniste Candy
Dulfer ooit een betrekke
lijk eigenzinnige muzi kante, op
haar nieuwe plaat Right In My
Soul is het experiment verte
zoeken. De overgeproduceerde
mix van triphop, R&B en
drum-'n-bass is modern en toe
gankelijk, maar geen moment
écht verrassend. Nieuw is dat
Dulfer zelf een groot gedeelte
van de zangpartijen voor haar
rekening neemt. Dat doet ze
naar behoren, al hebben de
producers George Stewart en
John Kingsley Hall veel zang
partijen door en over elkaar
heen gemixt. Merkwaardigis
dat de saxofoonbijdragen van
Dulfer soms ver naar de achter
grond zijn gedrukt. Alsof ze ze
liever helemaal achterwege had
gelaten. Dat was voor de afwis
seling prima geweest; de voor
spelbare riedels zijn af en toe
ergerniswekkend.
Martin Groenewold
Candy Dulfer: Right In My Soul
(Eagle), speelduur: 65.22 min.
Eén van de opvallendste
stemgeluiden in de heden
daagse soul behoort toe aan Ma
cy Gray. De kleine zwarte zan
geres krast, kraait en piept dat
het een aard heeft en haalt de
hoge regionen vaak nét niet. Het
heeft iets schattigs, maar het
past ook perfect bij haar broeie
rige muziek. The Trouble With
Being Myself is Grays derde
prachtplaat op rij De single
'When I See You', ook opgedo
ken in een commercial, swingt
geweldig. 'If It Ain't The Mo
ney', met gastvocalen van Pha-
roahe Monch en Beck, zo moge
lijk nog meer. In prachtige
ballads laat ze zich van haar
kwetsbare kant zien. Macy
Gray verleidt, ontroert en amu
seert, maar is bovenal zichzelf-
Rob Broerf
Macy Gray: The Trouble With
Being Myself (Epic/Sony),
speelduur: 49.03 min.
Twee jongeren nemen een kijkje in de Koninklijke stallen. Dit paard van de koningin heeft vast genoeg
bewegingsruimte en zal niet snel last hebben van stress. foto Harmen de Jong/GPD