Virussen krijg je er nooit onder
PZC
PZC
Bommenmaker blijft
Italië schrik aanjagen
Nederlands in onderwijs, tenzij
Door verdwijnende diersoorten blijven steeds minder gastheren over
Goede afloop oorlog
Irak lijkt voor Blair
geen stemmentrekker
1 mei 1953
donderdag 1 mei 2003
Eén keer niezen en het is gebeurd: het ver koudheidsvirus
heeft weer een nieuw slachtoffer gevonden Wat is dat eigen
lijk, een virus? En waarom komen we er nooit meer van af?
door Lindy Jense
Het is voorjaarsvakantie in
Peking, maar de Chinese
hoofdstad loopt niet vol met de
gebruikelijke horden toeristen.
Integendeel: een gestadige
stroom bewoners ontvlucht de
stad. Weg willen ze, zo ver mo
gelijk van het besmettelijke
sars-virus, dat in Peking al
veertig levens kostte.
Het lijkt een kwestie van tijd
'voordat sars, dankzij het vlieg
verkeer, in Nederland terecht
komt. Ondertussen hebben we
in dit land zorgen om een ander
virus. De vogelpest, die kippen
doodt, blijkt ook rampzalig huis
te kunnen houden in een men
senlijf. Dierenarts Jan Bosch uit
Rosmalen overleed slechts en
kele weken nadat hij besmet
raakte.
Wat is er aan de hand? We wor
den bedreigd. Door een micro
scopisch klein fenomeen dat, in
allerlei verschijningsvormen,
onafscheidelijk is van de mens.
Waterpokken, mazelen, pfeif
fer, koortslip, verkoudheid,
gordelroos: het zijn allemaal vi
russen. En van virussen komen
'we nooit meer af. Virussen kun
nen namelijk alleen overleven
door zich in cellen van levende
wezens of bacteriën te dringen
en zichzelf hierin te vermenig
vuldigen. Daarbij ontstaan
soms ziekteverschijnselen, zo
als verkoudheid.
Een virus kan de cellen ook aan
zetten om zich onophoudelijk te
blijven kopiëren. Dat noemen
wij kanker. Van bepaalde kan
kersoorten, zoals baarmoeder
halskanker, is bekend dat de
veroorzaker een virus is
Virussen zijn ongelofelijke
overlevers. Ze kunnen, gevries
droogd in een ampulhonderden
jaren bewaard blijven om na
'contact met een cel of bacterie
weer tot leven te komen alsof er
niets is gebeurd. Ze kunnen,
zoals het herpesvirus dat
koortsblaasjes veroorzaakt,
zich verankeren in ons gene
tisch materiaal en levenslang in
een mensenlijf blijven. Ze wor
den alleen actief als dat lijf teke
nen van stress vertoont.
De meeste virussen wonen van
nature het liefst in een bepaald
soort dier, bacterie of plant.
Maar sommigen zijn niet te be
roerd om van soort te wisselen.
Een virus maakt de ene dier
soort nauwelijks ziek, maar de
andere juist heel erg. Griep (in
fluenza) bijvoorbeeld, is een vi
rus dat ook bij vogels voorkomt.
Vogels hebben er in de meeste
gevallen geen centje last van,
maar mensen des te meer.
Drift
Sommige virussen kunnen zich
zelf ook mengen met andere vi
russen of van gedaante veran
deren, soms razendsnel. „Tegen
influenza kunnen wij ons wape
nen met een jaarlijkse griep
prik", zegt dr. Marcel Peeters,
arts-microbioloog in het Til-
burgse Sint Elisabeth Zieken
huis. „Maar dan wel met het
soort influenzavirus dat op dat
moment heerst. Het influenza
virus heeft een bepaalde drift,
zoals wij dat zeggen. Het veran
dert regelmatig. En het is een
echte killer: in Nederland gaan
er gemiddeld ieder jaar 1200
mensen aan dood."
Virussen kunnen zich versprei
den via speeksel, sperma, uit
werpselen, bloed, muskieten,
water en lucht. Het virus is,
kortom, de boeienkoning van de
natuur. „Voor antibiotica zijn ze
niet vatbaar", zegt dr Peeters.
„Maar virussen kun je wel be
strijden. met zichzelf. Daarom
gebruiken we afgezwakte ver
sies in een vaccin, bijvoorbeeld
om de bof, polio en rodehond te
bestrijden. Maar er zijn nog een
heleboel virussen waar we niets
aan kunnen doen. Hiv bijvoor
beeld, het virus dat aids veroor
zaakt. Dat richt zich, in tegen
stelling tot de meeste virussen,
Een arbeider met een mondkapje op loopt met zijn bezittingen naar het, doorgaans zeer drukke, Tainanmenplein in Peking, alvorens terug
naar huis te gaan. foto Guang Niu/RTR
niet op een bepaald orgaan in je
lichaam. Het nestelt zich in het
hele immuunsysteem en wordt
daarmee vrijwel onmogelijk om
te bestrijden. De laatste jaren
zijn wel middelen ter beschik
king gekomen die bij een aantal
virussen de vermenigvuldiging
in de cellen te kunnen remmen."
Slechts één menselijk virus heb
ben we er tot nu toe definitief
onder gekregen: de pokken. Dat
komt doordat pokken zich al
leen op mensen richt en een goed
vaccin beschikbaar is. Ook po
lio huist alleen in mensen, en
ook tegen dit virus is een vaccin
Tegen mazelen wordt met suc
ces gevaccineerd. Runderpest is
vrijwel verd8wenen door het
stelselmatig afmaken van be
smette dieren. Maar griep, ebo-
la, knokkelkoorts: zij blijven
rondwaren, wij blijven machte
loos. Sommige wetenschappers
stellen dat een voorloper van het
virus verantwoordelijk was
voor het ontstaan van cellen, om
voor zichzelf een permanent on
derkomen te creëren. Zo waren
virussen direct betrokken bij
het ontstaan van leven op aarde.
Uitsterven
Maar kunnen virussen ook weer
het einde van al dat leven bete
kenen? „Wij mensen moeten het
hebben van onze complexiteit",
zegt arts-microbioloog Peter
Schneeberger in het Bossche Je
roen Bosch-ziekenhuis. „Een
virus is een simpele structuur,
die moet gewoon ergens aan
klampen. We kunnen dus best
nog eens een virus tegen het lijf
lopen dat zo agressief is dat we
uitstei-ven. We passen ons niet
snel genoeg aan."
De groeiende wereldbevolking,
armoede en intensieve veeteelt
zijn belangrijke factoren in de
verspreiding van virussen. Viro-
loog prof. dr. Jaap Goudsmit be
schrijft daarnaast in zijn nieu
we boek 'De virusinvasie' hoe
virussennu er steeds meer dier
soorten door menselijk toedoen
verdwijnen, steeds minder gast
heren tot hun beschikking heb
ben. Oftewel: er zijn steeds min
der soorten dieren beschikbaar
voor een almaar groeiende hoe
veelheid virussen. Wat betreft
de vogelpest is de grootste angst
voor virologen niet de overleden
dierenarts, licht Goudsmit toe.
„Het is de angst dat een varken
met het virus besmet raakt. In
een varken kan het virus zich
transformeren en vervolgens
gevaarlijk worden voor de
mens.
De angst voor het varken
deelt arts-microbioloog Peter
Schneeberger niet. „Maar hoe
groot is die kans eigenlijk? Het
kippenvirus komt over de hele
wereld voor. En waarom zou
zo'n virus nou per se op een var
ken overslaan?" GPD
De Virusinvasie, Jaap Goudsmit
Uitgeverij Contact, 256 pagina's.
Prijs: 24,90 euro.
pagina 5: huisdieren gedood
door Harm Harkema
De Britse premier Tony
Blair had, zoals zijn
landgenoten zeggen, 'a good
war' (een goede oorlog), maar
belonen de kiezers hem daar
ook voor? De vraag is actueel
nu vandaag verkiezingen
worden gehouden voor ge
meenteraden in vrijwel ge
heel Groot-Brittannië en
voor de regionale parlemen
ten in Wales en Schotland.
Verrassend genoeg blijkt uit
allepeilingen dat de oorlog in
Irak nauwelijks nog van in
vloed is op het gemoed van de
kiezers. Volgens de door
gaans redelijk betrouwbare
ICM-peiling zou Blairs La
bour op het ogenblik 42 pro
cent van de stemmen krijgen.
Dat is weliswaar drie procent
meer dan in september van
het afgelopen jaar, maar
nogal altijd minder dan de 44
procent waarmee Labour in
2001 de parlementsverkie
zingen won.
Voor Blairs persoonlijke po
pulariteit geldt dezelfde
trend. „De oorlog heeft Blair
slechts marginale winst op
geleverd", aldus prof. Pa
trick Dunleavy van de Lon
don School of Economics.
Ook nu lijkt de kiezer zich
niet te laten leiden door bui
tenlands beleid, maar door
het dagelijks leven thuis.
Criminaliteit, immigratie,
onderwijs en gezondheids
zorg, daar draait het om. On
danks miljarden investerin
gen en herhaalde beloftes
van Blair dat alles beter zal
worden, is de kiezer in toene
mende mate ontevreden over
de regeringsprestaties.
Gelukkig voor Labour is de
conservatieve oppositie on
der leiding van de onzichtba
re Iain Duncan Smith te
zwak om daarvan de profite
ren. Zo is het normaal dat de
regeringspartij fors verliest
bij gemeenteraadsverkiezin
gen, maar Duncan Smith
heeft de conservatieve lat
zeer laag gelegd door zich op
voorhand tevreden te verkla
ren met een winst van vijftig
gemeenteraadszetels (op een
totaal van zo'n 13.000).
Voor Labour zou een verlies
van 150 zetels min of meer
acceptabel zijn. Worden het
er echter meer dan vijfhon
derd, dan zullen de kranten
dat uitleggen als een drama
tische nederlaag. Grote
vraag is of 's lands derde par
tij, de Liberaal-Democraten,
zodanig zullen profiteren dat
ze groter worden dan de Con
servatieven.
Schotland
De verkiezingen voor het re
gionale parlement in Schot
land hebben een geheel eigen
dynamiek. Labour is er de
grootste partij, maar krijgt
grote concurrentie van voor
al de Schotse Nationale Par
tij, die streeft naar een onaf
hankelijk Schotland.
De Conservatieven zijn in
Schotland vrijwel uitgeteld.
De situatie is er zelfs zo erg,
dat een groep partijleden die
ontevreden is over Iain
Duncan-Smith, een onaf
hankelijke partij heeft opge
richt.
Wat betreft Blair: zelfs al
pakken de gemeenteraads
verkiezingen in Groot-Brit-
tannië gunstig voor hem uit,
dan nog wachten hem vrijwel
zeker zware jaren binnen zijn
eigen partij. Blairs keuze
voor Bush in de kwestie Irak
heeft kwaad bloed gezet bij
menig traditioneel Labour-
activist.
Volgens prof. Dunleavy heeft
Irak er toe geleid dat een sub
stantieel deel van de Labour-
aanhangers nu een grote
hekel heeft aan Blair. Ze ac
cepteerden hem voorheen als
iemand die weliswaar hun
wortels niet deelde, maar die
wel een stemmentrekker
was. Nu beschouwen ze hem
als een koekoek in hun nest.
Blair, die zo graag een bin
dende kracht wil zijn, zal nu
tegen wil en dank verder
moeten als controversieel
politicus. GPD
door Hans Geleijnse
Misschien is het de verpak
king van de explosieven
die de bevolking van de noord
oostelijke Italiaanse regioFriuli
het meeste vrees aanjaagt. Ont
ploffende chocolade-eieren,
zeepbollen, chocoladepasta, tu
bes mayonaise en tomatensaus:
een misdadige gek houdt Friuli
er al bijna tien jaar mee in gijze
ling.
Zijn laatste product, een mar
keerstift, explodeerde vorige
week vrijdag in de handen van
de negenjarige Francesca, even
buiten het dorp San Biagio di
Callalta. Het was Bevrijdings
dag, een nationale vrije dag,
voor Francesca's familie aanlei
ding voor een gezellige pick
nick. Die zal nooit meer verge
ten worden. In hel afgelopen
weekeinde werd bekend dat
Francesca het licht in haar rech
teroog voorgoed heeft verloren,
dat ook het linkeroog bescha
digd is en dat drie vingers zijn
weggerukt van de hand waar
mee ze de pen opende.
De autoriteiten zijn ervan over
tuigd dat de dader een man is. In
de media wordt hij de 'Unabom-
ber' genoemd, een verwijzing
naar de in 1998 tot levenslang
veroordeelde Amerikaan Theo
dore Kaczynsky, Hij stuurde in
de Verenigde Staten achttien
jaar lang bombrieven rond die
drie doden en twintig gewonden
eisten. De Italiaanse bommen-
bouwer is sinds 1994 actief,
pleegde achttien aanslagen
waarbij enkele tientallen ge
wonden vielen. De politie zit
met de handen in het haar: geen
spoor van de dader, geen pogin
gen tot afpersing, geen 'visite
kaartjes'.
Dat het om een man gaat, wordt
onder meer afgeleid uit het ge
geven dat de 'Unabomber' nog
nooit verpakkingen heeft ge
bruikt die vooral door mannen
worden gekocht, zoals blikjes
bier. Bij de elf aanslagen voor
november 2000 werden stukjes
ijzeren pijp tot explosieven om
gebouwd, bij de acht die erop
volgden waren het populaire
consumptieartikelen. Omdat
voor Francesca ook al een vijf
jarige jongetje gewond raakte,
gaan de autoriteiten ervan uit
dat de dader het op kinderen
heeft gemunt.
Niets is echter zeker. Zo is de
aanslag van afgelopen vrijdag
de eerste buiten Friuli, in de
buurregio Veneto. Is dat weer
een verandering van patroon?
De politie vraagt het zich wan
hopig af, maar komt vooralsnog
geen stap verder. Een zakenman
uit Biagio di Callalta is er zo
ziek van dat hij 50.000 euro uit
loofde voor tips die tot aanhou
ding van de bommenfabrikant
leiden.
Competentie
Deze eerste actie van de 'Una^
bomber' heeft buiten Friuli al
tot hevige competentiegevech
ten geleid tussen de Openbare
Ministeries uit verschillende
plaatsen in Friuli en Trevizo en
Venetië. Onderzoeksoff icier van
justitie Giovanni Cicero is er ze
ker van dat de 'Unabomber' in
zijn provincie actief is en wil dat
zijn misdadige acties het etiket
terrorisme opgeplakt krijgen,
zodat nog meer manschappen
kunnen worden ingezet in de
jacht. Anderen twijfelen: bom
aanslagen komen in Italië vaker
voor, soms zijn de motieven dui
delijk, maar veel vaker niet.
Francesca's vader is de compe-
door Maarten van Rossem
Het is alweer jaren geleden dat Jo
Ritzen, toen minister van Onder-
,'iwijs, voorstelde al het onderwijs aan de
•^universiteiten in het Engels te geven.
i^Dat leek hem wel zo handig omdat de
wetenschap grotendeels een interna-
Ï-Jtionale onderneming is, waarin het En-
>gels al heel lang de lingua franca is
;In Italië had men niet begrepen dat het
*hier ging om een suggestie en niet om
'een politiek besluit, zodat daar nog
enige tijd een verbaasde discussie is ge
boerd over het eigenaardige Nederland
;dat zijn eigen taal op academisch ni-
rveau had afgeschaft
'In Nederland was de verontwaardiging
;Iover Ritzens ideetje allerwegen groot
;in 1992 is zelfs in de wet vastgelegd dat
^Nederlands in het hoger onderwijs ver-
plicht gebruikt moet worden in het on-
"derwijs en bij examens. Hoewel het
overgrote deel van het onderwijs aan
Nederlandse universiteiten en hoge
scholen nog steeds in het Nederlands
wordt gegeven, is het toch niet uitge
sloten dat Ritzens suggestie uiteinde
lijk heel langzaam, ja sluipenderwijze
gerealiseerd zal worden.
Wie aan een Nederlandse universiteit
doceert of regelmatig lezingen gqpft,
wordt met toenemende frequentie ge
vraagd in het Engels te spreken. Gaat
het om een geheel of grotendeels En
gelstalig publiek, dan is daar natuur
lijk geen enkel bezwaar tegen In de
praktijk blijkt echter met grote regel
maat dat het publiek waarvoor in het
Engels moet worden gesproken groten
deels uit Nederlanders bestaat. Minder
dan tien procent van de toehoorders
bestaat dan uit Engelstaligen of andere
buitenlanders die het Nederlands niet
machtig zijn.
Lezing
Het gebeurde mij onlangs dat ik voor
ruim honderd Nederlandse studenten
een lezing in het Engels moest houden
vanwege de aanwezigheid van één Ier
se student. Zo ontstaat de wonderlijke
en mijns inziens onwenselijke situatie
dat Nederlandse studenten en docen
ten zich langdurig en moeizaam met
Engels moeten behelpen vanwege de
aanwezigheid van een paar verdwaal
de buitenlanders.
Als alle Nederlandse studenten en do
centen perfect tweetalig zouden zijn,
zou er niets aan de hand zijn. Dat is ech
ter helemaal niet het geval. Onderzoek
toont overtuigend aan dat Engelstalig
onderwijs door Nederlandse docenten
aan Nederlandse studenten aanzien
lijk minder effectief is. De kennisover
dracht verloopt trager en nuance en
scherpte ontbreken.
Hoe is nu de eigenaardige situatie ont
staan dat ten behoeve van een paar bui
tenlandse studenten een deel van het
universitaire onderwijs in gebrekkig
Engels moet worden gegeven? Dat komt
omdat 'internationalisering' de heilige
koe van het Nederlandse universitaire
bestel is. Met vele Engelstalige oplei
dingen kan zowel in Nederland als in
het buitenland goede sier gemaakt
worden De suggestie is ook altijd dat
die opleidingen grote aantallen buiten
landse studenten zullen trekken. Daar
om worden Engelstalige cursussen
flink gesubsidieerd, waardoor het voor
de docenten weer aantrekkelijk wordt
dergelijke cursussen aan te bieden. Dat
het Engelstalige onderwijs minder ef
fectief is en dat van de 'grote aantallen'
buitenlandse studenten zelden of nooit
sprake is, is dan van secundair belang.
Dit onwenselijke verschijnsel is onder
deel van een probleem waarmee alle
niet-Engelstalige landen worstelen: de
dominantie van het Engels als weten
schapstaal. Onlangs verscheen daar
over een verstandig rapportje van de
Koninklijke Nederlandse Akademie
van Wetenschappen, getiteld Neder
lands, tenzij - Tweetaligheid in degees-
tes- en de gedrags- en maatschappij
wetenschappen. Dat Engels de lingua
franca van de wetenschap is geworden
sedert de Tweede Wereldoorlog is op
zichzelf een zegen. Dat bevordert im
mers de moeiteloze uitwisseling van
wetenschappelijke informatie.
In de bètawetenschappen is zelfs een
soort simpel Engels wetenschapsdia
lect tol stand gekomen, dat niet meer
dan zo'n duizend woorden gebruikt en
waar vrijwel iedereen in de wereld mee
vooruit kan. In de bètawetenschappen
kan de wetenschappelijke productie
ook eenvoudig gemeten worden door
het aantal Engelstalige tijdschriftarti
kelen te tellen.
PARADE - Koninginnedag is
gisteren in Amsterdam gevierd
met de grootste militaire para
de die ooit in ons land is gehou
den. Enkele duizenden mili
tairen marcheerden en reden
in een colonne van zevenen-
halve kilometer door de Am
sterdamse Van Baerlestraat.
Landmacht, luchtmacht en
marine toonden een belang
rijk deel van het rollend mate
rieel dat Nederland ter verde
diging bezit.
De burgemeester van Amster
dam gaf toestemming voor het
défilé nadat het ministerie van
oorlog had beloofd alle even
tuele schade aan het wegdek te
herstellen.
TREIN - Op Koninginnedag
bereikte voor het eerst na de
watersnoodramp een trein uit
Krabbendijke het station in
Goes. Het treinverkeer door de
Kruiningse polder wordt nog
niet hervat. Het traject moet
nog op diverse plaatsen wor
den opgehoogd.
PERENBLOESEM - Een dele
gatie van Zeeuwen heeft ko
ningin Juliana twee bloeiende
perentakken aangeboden tij
dens een bezoek aan paleis
Soestdijk. De koningin sprak
de verwachting uit dat heel
Zeeland binnenkort de gevol
gen van de ramp teboven zal
zijn.
Politiemensen inspecteren de plaats waar een negenjarig meisje ernstig gewond raakte toen in haar
hand een markeerstift ontplofte die daar door de Unabomber zou zijn achtergelaten. foto EPA
tentiegevechten zat. In ver
scheidene dagbladen deed hij
een oproep aan de autoriteiten:
laten we de handen ineenslaan
en deze gek pakken voor hij nog
meer slachtoffers maakt. GPD
In die takken van wetenschap waar de
taal een veel essentiëler rol speelt dan
in de bètawetenschap liggen de zaken
echter gecompliceerder. Daar wordt
vaak nog op goede gronden in het Ne
derlands geschreven en bestaat de pro
ductie bovendien niet alleen uit tijd
schriftartikelen, maar ook uit boeken.
Onrechtvaardig
Als die takken van wetenschap op de
zelfde wijze beoordeeld worden als de
bètawetenschappen, namelijk slechts
door telling van het aantal Engelstali
ge tijdschriftartikelen, is dat in hoge
mate onrechtvaardig. Toch gebeurt dat
en ook dat heeft weer te maken met de
weinig rationele verabsolutering van
het gebruik van het Engels. Wat in het
Engels is gesteld, is per defi nitie geleer
der en belangrijker dan wat in het Ne
derlands is gesteld Een klunzig stukje
in het Engels heeft voor de universitai
re productiemeters meer gewicht dan
een mooi, origineel boek in het Neder
lands.
Het rapport van de KNAW pleit voor
tweetaligheid over de hele linie. Af
hankelijk van de context kan dan Ne
derlands of Engels gebruikt worden.
Het adviseert terecht tegen de keuze
voor Engels als instructietaal aan onze
universiteiten
Hoofdredactie:
A L Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A L. kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118)484000
Fax:(0118)470102
E-mail redactie@pzc.nl
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel (0118)484000
Fax (0118)470102
E-mail redwalch@pzc.nl
Goes: Voorstad 22
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113) 273000
Fax. (0113) 273030
E-mail. redgoes@pzc nl
Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel (0115)645769
Fax. (0115)645741
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel. (0114)372776
Fax (0114)372771
E-mail: redhulst@pzc nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel (0111)454647
Fax. (0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8 00 tot 17.00 uur
Zierikzee. Goes en Hulst:
8.30-17 00 uur
Internet: www.pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
E-mail web@pzc nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12 00 uur
Abonnementen
0800-0231231
(bij acceptgirobetaling geldt een
toeslag van 2.00)
per maand: 20.50
per kwartaal. 55.10
per jaar €209,90
Voor toezending per post geldt
een toeslag
E-mail lezersservice@pzc nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk. 1 maand voor
het einde van de betaalperiode.
Losse nummers per stuk
maandag t/m vrijdag.1,10
zaterdag: 1,65
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties
ABN AMFtO 47.70,65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties
Alle advertentie-orders worden
uitgevoerd overeenkomstig
de Algemene Voorwaarden van
Wegener NV en volgens de
Regelen voor het Advertentiewezen.
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag tijdens kantooruren
zondag van 16.00 tot 18 00 uur
Tel. (0118) 484000
Fax(0118)470100
Personeelsadvertenties:
Tel. (0118) 484240
Fax(0118)470100
Rubrieksadvertenties (kleintjes)
Tel. (0118) 484321
Fax (0118)484370
Voor gewone advertenties:
Noord- en Midden-Zeeland
Tel: (0118) 484369
Fax:(0118)484309
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114) 372770
Fax: (0114)372771
lnternet.www.pzc.nl/adverteren
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV -s een onderdeel van hel Wegener-concern. De door u
aan ons verstrekte gegevens hebben wi| opgenomen r, een bestand dat word: gebruik! voor erve
(aboonementenjadm nistratie en om u te (laten) mtormeren ever voor u relevante diensten en pro
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener ot door ons zorgvuldig geselecteerde
derden Ais u op deze informatie geen pr-;s stelt dan kunt u dit schriftelijk meiden t>| PZC. afdeling
lezersservice Postbus 3229,4800 MB Breda
Behoort tot UJGCJGnGr
