Angst voor sars zit nog diep
De kleine school op de prairie
Blokland filosofeert in
aansprekende beelden
12
T
ÜELICHT
UT
De grootste occasionvoorraad
vind je op www.AutoTrack.nl!
Snelheid in
tunnel naar
100 kilometer
Quarantaine
lezers schrijven
WCT III
Snelheid
Vogelpest III
kunst
woensdag 30 april 2003
Onder controle
Quarantaine
Voorwerpen
Tekst
door Wout Bareman
TERNEUZEN - De maximum
snelheid in de Westerschelde-
tunnel wordt per 1 mei opge
trokken van tachtig naar
honderd kilometer. Dat besluit
heeft de directie van de NV Wes-
terscheldetunnel genomen na
overleg met politie en brand
weer. Direct na de opening, half
maart, werd besloten de maxi
mumsnelheid te verlagen tot
tachtig kilometer om de gebrui
kers te laten wennen aan de tun
nel.
Dat leidde al snel tot protesten
van vrachtwagenchauffeurs die
bij die snelheid problemen on
dervonden bij het in- en uitrij
den van de tunnel; ze konden het
stijgingspercentage van 4,5 pro
cent nauwelijks overbruggen.
Woordvoerder I. de Moor van de
NV Westerscheldetunnel: „Dat
probleem is nu dus uit de we
reld. De politie en de brandweer
oordeelden dat de tijd nu rijp is
voor het verhogen van de maxi
mumsnelheid naar het gebrui
kelijke maximum op een auto
weg. Uit snelheidsmetingen
bleek de laatste weken overi
gens dat de meeste gebruikers
die 100 kilometer al aanhiel
den." Politie en brandweer lie
ten in het besluit meewegen dat
zich sinds de opening geen enkel
ongeval in de tunnel heeft voor
gedaan, terwijl er al 540.000
voertuigen doorheen reden.
Uit nieuwe meetresultaten van
Rijkswaterstaat en de provincie
Zeeland blijkt dat de verkeers
druk op de Tractaatweg tussen
Zelzate en Terneuzen nauwe
lijks is toegenomen. Hetzelfde
geldt voor de route, westelijk
van het Kanaal Gent-Terneuzen
via Sas van Gent. De onderzoe
kers hebben geen duidelijk
beeld van de alternatieve rou
tes, die het verkeer kiest. Wel
wordt het beeld bevestigd dat
het verkeer over de sluizen bij
Terneuzen met een kwart is ge
stegen; dat was de eerste week
na de opening al het geval. Ook
de druk op de Sloeweg, de be
langrijkste ontsluitingsweg aan
de noordkant van de tunnel,
bleef gelijk: richting Goes ge
middeld 13.961 voertuigen per
werkdag en richting Walcheren
gemiddeld 10.451 voertuigen.
door Henk Postma
En zo is Peking ineens een spookstad.
Scholen, theaters en andere open
bare gelegenheden zitten op slot. Mil
joenen inwoners zitten angstig thuis.
Op de vliegvelden in Canada gaat men
ondertussen alle inkomende passagiers
met infra-rood stralen te lijf om hun li
chaamstemperatuur te meten. Het lij
ken scènes uit een film. Maar deze keer
is het echt. Alsof opnieuw de Spaanse
griep over de wereld raast. Zo geschokt
zijn de reacties op het uitbreken van de
mysterieuze virusziekte sars. Voorals
nog is de hysterie groter dan het aantal
slachtoffers.
Het is van alle tijden: een ziekte die een
groot deel van de mensheid de dood in
jaagt. Nog geen eeuw geleden, toen de
Eerste Wereldoorlog ten einde liep,
heette de boosdoener de Spaanse griep.
Die joeg met ongewone snelheid en ver
nietigingskracht over de aardbol. Het
kostte zo'n 20 miljoen mensen het le
ven. Alleen al in Nederland stierven
binnen enkele maanden zo'n 27.000
mensen aan deze griep. Sars is lang zo
gevaarlijk niet. Wereldwijd zijn nu
ruim 5500 besmettingen vastgesteld, en
nog geen 350 doden.
Volgens de Wereldgezondheidsorgani
satie WHO lijkt sars nu al over de piek
heen. Behalve in China, waar de ziekte
voor het eerst opdook, zou het virus nu
overal onder controle zijn. Maar een
storm in een glas water is het zeker niet.
De angst voor de onbekende ziekte
heeft autoriteiten en burgers voorzich
tig gemaakt. Er is overtrokken gerea
geerd. Maar juist door die alertheid kon
het aantal besmettingen binnen de per
ken blijven. En die angst zit nog diep.
„Logisch", zegt directeur V. Slenter van
de GGD Zeeland, „als je op de televisie
voortdurend mensen met mondkapjes
op straat ziet lopen. Dat is een bedrei
gend beeld. En dan zie je dat mensen in
allerlijl maatregelen gaan nemen."
De dreiging komt uit Azië. Canada is
het enige land buiten Azië waar mensen
aan sars zijn gestorven. Daar zijn nu of
ficieel twintig doden geteld. Volgens de
WHO is het virus in Canada goed onder
controle. Ook Aziatische landen mel
den dat ze inmiddels afdoende maatre
gelen hebben getroffen om verdere ver
spreiding van de ziekte te voorkomen.
Alleen China zou nog een onzekere fac
tor zijn. Als dat land er niet in slaagt de
besmettingshaarden in Peking en op
De metro in Beijing rijdt bijna leeg rond, omdat mensen uit angst voor besmetting met sars het openbaar vervoer mijden.
foto RTR
U
jï
het platteland onder controle te krij
gen, dan kan sars voortdurend blijven
opduiken, zo lang er geen vaccin is. Dat
kan nog zeker een jaar duren.
Ondertussen heersen zowel paniek als
weldoordachte voorzichtigheid. Air In
dia schorste 27 piloten die weigerden te
vliegen op de landen waar de ziekte het
hevigst woedt. Zo ver is het in Neder
land niet. De verkeersvliegers voeren
volgens schema hun vluchten uit naar
China, Hongkong en Toronto. Maar in
veel van die vliegtuigen is het angstig
stil. Bij de Vereniging Nederland China
Travel, een van de grotere aanbieders
van trips naar China, annuleert 80 pro
cent van de klanten hun reis. Reizigers
die uit China komen, worden extra in de
gaten gehouden. Liever ziet men ze he
lemaal niet komen. Zo is de aanvoer van
Chinese adoptie-kinderen naar Neder
land voorlopig stopgezet.
Mondkapjes zijn nog niet gesignaleerd
in de Chinese gemeenschap in Neder
land, maar angst voor sars is er wel de
gelijk. Eigenaars van Chinese restau
rants en toko's in Zeeland zeggen niks
te merken van teruglopende klandizie.
„Maar er wordt wel heel veel over sars
gepraat", geven ze toe. Hogescholen
waar veel Chinezen studeren, zoals die
in Friesland, Groningen en Zeeland,
namen aanvankelijk op eigen houtje
wat paniekerig aandoende maatrege
len.
De Van Hall Hogeschool in Leeuwar
den richtte zelfs een flat in met het doel
studenten die uit China arriveren tien
dagen lang in afzondering te houden.
„Helemaal niet nodig", reageerde de
Friese GGD, „Het besmettingsgevaar is
klein. Alleen bij langdurig contact kan
het virus worden overgedragen." Zou
het wel nodig zijn studenten in quaran
taine te houden, dan is de flat in Leeu
warden daar medisch gezien niet goed
voor ingericht. „Het heeft dus ook geen
preventief effect."
De Hogeschool Zeeland houdt studen
ten die uit China arriveren tien dagen
lang 'nauwlettend in de gaten'. Aan
vankelijk was het de bedoeling ze ook
in quarantaine te houden. Maar daar is
de hogeschool door de GGD Zeeland
van afgebracht. Een groep nieuwe Chi
nese studenten die twee weken terug
binnenkwam, kreeg wel speciale bege
leiding, maar de studenten konden
gaan en staan waar ze wilden. GGD-di-
recteur Slenter: „Er waren in allerijl
maatregelen genomen. In overleg met
ons zijn die tot normale proporties te
ruggebracht. Achteraf bezien was zelfs
dat niet nodig geweest." Hogeschool
woordvoerder E. van der Heijden: „Die
studenten blijken kipfit."
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op in de PZC ve
nen redactionele berichten, artikelen of commentaren. De reacf-8
beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing van bijdragen betekent niet dn!''
redactie de meningen en stellingen van de inzenders onderschrijft
Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen wo n
niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woorden D
dactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten 0V 816
weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd. er9e'
Waar twee kijven hebben twee
schuld zegt het spreekwoord.
Ook nu is mij gebleken hoe waar
dat is. Als vat vol emotie ben ik
afgelopen woensdag spontaan
overgelopen en heb ik Toine
Poppelaars - via de krant en dus
in het openbaar - een aantal ver
wijten gemaakt. Daarmee heb
ik zelf ook verwijtbaar gehan
deld. Ik had mezelf beter in be
dwang moeten houden en dat
mocht ook van mij verwacht
worden. Voor dit onprofessione
le handelen heb ik Toine mijn
verontschuldigingen aangebo
den en ik doe dat ook aan alle le
zers van de PZC die zich hieraan
hebben geërgerd.
Gert van Zwieten
Amnestylaan 161
Middelburg
De maximumsnelheid op vele
wegen en straten is niet duide
lijk. Je vraagt je vaak af: wat is
hier nou de maximumsnelheid?
Heel weinig borden. Ik stel voor
om op de reflectorpaaltjes, lan
taarnpalen en dergelijke, die er
toch al staan, een cijfer te zetten
bijvoorbeeld een 6, wat dan be
tekent 60 kilometer per uur. On
langs was te lezen in de PZC: 30
kilometerzones, een actie van
basisscholen, ook daar, zet een 3
op de lantaarnpalen en het is
duidelijk. Te hard rijden is niet
altijd kwade opzet, je weet het
soms gewoon niet. Citaat uit de
krant van 1 april: omdat de her
inrichting van de straten kost
baar is, zijn tot nu toe nog maar
vier delen van Middelburg aan
gepakt. Door middel van het cij-
fersysteem op de lantaarnpalen
en dergelijke kan je herinrich
ting van straten misschien wel
achterwege laten, zeker wan
neer je boetes procentueel heft
van het jaarsalaris. Bij de diver
se autopapieren heb je dan ook
een papier met globaal het jaar
inkomen of een of ander compu-
tersysteen toepassen. Door de
kleine diameter van een lan
taarnpaal of smalle reflector'
paal, de laatste 0 weglaten dus
een 7, 70 kilometer per uur een
10, 100 kilometer per uur. Je
weet steeds de maximumsnel
heid. Niet elke paal hoeft een
nummer te hebben, maar zo nu
en dan, heel eenvoudig met een
sjabloon aan te brengen. Toe
passen: eigenlijk op alle straten
en wegen, in zowel steden als
dorpen in geheel Nederland
Europa enzovoort. Ik pleit dus
niet voor méér borden, maar
voor duidelijkheid.
W A. Bakker
Van Strijenstmati
Koudekerke
Ik ben het helemaal eens met de
heer Ossewaarde en de heer
Cosijn. Die arme dieren. Telkens
als je er iets over hoort of leest,
krimpt je hart. Dan varkens
pest, dan mkz en nu weer die vo
gelpest. En ruimen maar de hele
handel. Ik las een artikeloverde
ruiming van een legbatterij. Met
z'n vieren in een klein hokje
hadden ze zich bij het vergassen
met hun pootjes aan de kooi
vastgeklemd en moesten met
geweld losgetrokken worden.
Van de schrik las ik. In hun
doodsstrijd zullen ze bedoelen.
Want er doen zich bij het ruimen
ook nu weer wantoestanden
voor natuurlijk. Net als bij de
koeien toen. Er wordt ook een
ruimer geciteerd. Het maakte
hem niet uit welke beesten erge-
ruimd moesten worden. Nee als
je maar goed betaald wordt. Het
is allemaal te erg, voor woorden:
eerst hebben ze al geen dier-
waardig leven, in al die kleine
hokken en in die stallen. Op
roosters (makkelijker schoon te
houden)En als er dan weer eens
een ziekte uitbreekt: afmaken
maar. Als je zo over de ruggen
van dieren je kost wilt verdie
nen. Proost!
mevrouw De Smit
Schoolwegik
Terneuzen
Een van de foto's uit de expositie.
door Maurits Sep
MIDDELBURG - Het kleine
huis op de prairie was jarenlang
één van de meestbekeken televi
sieseries. Hoofdpersoon was
schooljuf Laura Ingalls. Zij
heeft werkelijk geleefd en lesge
geven. Over schooltjes op de
prairie heeft het Roosevelt Stu
die Centrum een expositie inge
richt, die tot eind oktober is te
zien in de Kapittelzaal van de
Abdij in Middelburg.
De Amerikaanse prairie spreekt
velen tot de verbeelding. De
weidsheid, de onbevuilde hori
zon, het gevoel adem te kunnen
halen en klein te zijn onder de
uitgestrekte hemel. De prairie
markeerde ook de grens tussen
wildernis en beschaving, tussen
het ontgonnen en het nog onont
gonnen land.
Vooral boeren trokken eind ne
gentiende, begin twintigste
eeuw naar het vrije westen van
Amerika. Er was grond in over
vloed en zij vestigden er grote
bedrijven. Voor hun kinderen
bouwden ze kleine schooltjes in
het midden van niks. Als het
werk op de boerderij het toeliet,
gingen de kinderen naar school.
Alle leeftijden in één ruimte,
verschillende leergangen naast
elkaar. Een kind uit de derde
klas zat naast een kind uit de
vierde. En ze deden samen met
hetzelfde boek; de linkse pagina
voor klas drie, de rechtse voor
klas vier. Boeken waren duur en
geld was schaars.
De expositie De Prairieschool
brengt de geschiedenis van de
schoolgebouwtjes en het onder
wijs op het platteland in beeld.
De foto's van de Amerikaanse
fotograaf en antropoloog John
Martin Campbell zijn allemaal
in de jaren na 1990 gemaakt. Ze
tonen vervallen schooltjes,
reeds jaren in onbruik geraakt.
Toch geven ze een goede indruk
van hoe het schoolse leven moet
zijn geweest, daarbij geholpen
door fragmenten uit de autobio
grafische boeken van Laura In
galls, die de jaren 1932-1943 be
slaan.
Bij de expositie zijn ook vitrines
ingericht met voorwerpen uit de
school van het dorp Zeeland in
de staat Michigan. Zeeland is
gesticht door geëmigreerde
Zeeuwen en ligt in de buurt van
dorpen als Vriesland en Gronin
gen. Soms deed de school ook
dienst als kerkgebouw en ge
meenschapshuis.
Campbell bracht dat mooi in
beeld met zijn oog voor detail.
Zo fotografeerde hij de deur van
een school met een houten be
timmering in de vorm van een
kruis. Ook de klokketoren op
een dak is een verwijzing naar
het religieuze gebruik van net
gebouw.
De meest intrigerende foto is
die van een klaslokaal dat in al
lerijl lijkt te zijn verlaten. Een
dichtgeslagen boek op tafe
potloden op de grond, een weg
gewaaid blad. De beschaving
verdreven.
De prairieschool, foto-expositiev^
John Martin Campbell R°osev?,
Studie Centrum, Kapittelzaalne
tlij 9, Middelburg. -
T/m 31 oktober 2003. Ma t/m 1 J
11.00-12.30 en 13.30-16.30.
gratis.
Advertentie
door Ernst Jan Rozendaal
GOES - De kunst van Wido
Blokland, die op het ogenblik
exposeert in Galerie van den
Berge in Goes, is de verbeelding
van een filosofisch probleem.
Hoe verhoud ik mij tot de we
reld? Is er een hier en een daar?
Ben ik een individu in een hele
grote wereld, of is die hele grote
wereld onderdeel van mij, be
vindt alles zich in mijn hoofd?
Over dit soort vragen weet hij
uiterst aansprekende kunst
werken te maken.
In de achterzaal van de galerie
(in tegenstelling tot wat de
naam doet vermoeden is dit de
entree) hangen twee grote schil
derijen. Vanuit de ruimte bieden
ze een blik op een planeet. Het
zou de aarde kunnen zijn, het
zou ook de maan kunnen zijn. Je
kunt je voorstellen dat Blokland
heeft geschilderd wat een astro
naut ziet vanuit een space shutt
le.
Er is alleen één probleem: de
schilder zit niet in een space
shuttle. Als het de aarde is die
hij heeft geschilderd, dan moet
je conluderen dat hij de plek
waar hij zich bevindt heeft ge
schilderd vanuit een vreemd
standpunt. Alsof hij vanuit de
ruimte naar zichzelf kijkt.
Om zo'n standpuntbepaling
draait het in veel van zijn wer
ken. In drie vierlhiken Insula
Dei I t/m III) schildert hij de
maan in uiteenlopende gedaan
ten. Het is een beeld dat ieder
een kent. De maan lijkt zo dicht
bij, hij is bijna voor het grijpen.
In onderdelen van de vierluiken
heeft Blokland ook het maan
oppervlak in beeld gebracht.
Maar die tastbaarheid is na
tuurlijk schijn, want iedereen
weet hoe ver weg de maan is.
Onbereikbaar, behoudens voor
een enkele astronaut. Hoort die
maan dan tot onze wereld of
juist niet?
Het zijn kwesties waarover je
eindeloos kunt filosoferen. In
troduceer maar eens de term
God. Als er iemand is die naar de
aarde kan kijken en er tegelijk
deel van kan uitmaken, is het
God. Eigent Blokland zich dan
een goddelijk standpunt toe?
Als hij zou redeneren dat niet hij
deel is van de wereld maar de
wereld een deel van hem, is hij
dan niet een God in het diepst
van zijn gedachten?
Voor de kunstliefhebber is van
belang wat voor beelden dit op
levert. Het werk van Blokland is
in meerdere opzichten glashel
der. Zijn schilderijen zijn ogen
schijnlijk eenvoudig van vorm,
maar het is knap hoe hij de ne
vels rond een planeet, of een or
kaan gezien vanuit de ruimte, in
verf weet weer te geven. Het
kleurgebruik is verleidelijk.
Naast schilderijen toont Blok
land ook lambda prints, glossy
prints van met de computer be
werkte foto's. Op sommige
daarvan combineert hij beeld
met tekst. Voor zichzelf spre
kende teksten: 'Ik ben nooit
slechts hier als dit ingekapseld
lichaam, ik ben integendeel
daar.' Gedrukt over de foto van
een spiegel die een gedeelte van
een kamer weerspiegelt. Of:
'The short cut to god is aware
ness at all times.' Deze staat in
een negenluik met fragmenten
van planeten.
Twee van de mooiste - en als het
gaat om Bloklands fascinatie
misschien ook wel meest verhel
derende - werken dragen de titel
Concentric Bearings. De ene
toont een spookachtige figuur
die boven een woud van takken
lijkt te zweven maar er tegelij
kertijd onder gebukt lijkt te
gaan. Hier gaat het letterlijk en
figuurlijk om een plaatsbepa
ling.
Nog sprekender is Concentric
Bearings I. Dit werk valt in twee
delen uiteen. De bovenste helft
van de lambda print toont een
blauw vrouwenoog. Eronder is
de ronding van een maan of aar
de te zien waarboven wolken
rondrazen in een wervelstorm.
De link tussen het blauwe oog en
de planeet is duidelijk. Dat le
vert een mooi plaatje op. Maar
het is ook een bijna programma
tisch werk. Want is het dat oog
dat die wereld waarneemt, of
zien we die hele wereld in dat
ene oog? Zo dwingt Blokland de
kijker toch weer tot een filosofie
over zijn plek in de wereld.
Expositie: Wido Blokland, the web
that has no weaver, tot en met 17 mei
in Galerie Van den Berge in Goes,
open don t/m za van 13-18 uur.
Creatio ex nihilo 1 van Wido Blokland. foto Willem Mieras
