PZC
Een appèl aan de weemoed
IT
De Geus dreigt in
te grijpen bij dure
huisartsenposten
Celstraf geëist voor
misbruik tweeling
Bij Klaas Jan Terpstra
draait het om de sfeer
Nederland-België op het jazzpodium
12
IELICHT
Jouw nieuwe droomauto
vinden vanuit je luie stoel?
(S) AutoTrack.nl
Vergunning
voor Ierse
mosselen
Rommelmarkt
Veerdiensten
kunst
zaterdag 26 april 2003
Leemte
Bonte avonden
DEN HAAG - Het verzaaien van
kleine, geïmporteerde Ierse
mosselen in de Oosterschelde
wordt zo goed als zeker moge
lijk.
Vergunningen die het Yersekse
bedrijf Delisea had aange
vraagd voor de invoer van die
mosselen in 2000, 2001 en 2002
zijn alsnog door het ministerie
van Landbouw, Natuurbeheer
en Visserij (LNV) verleend. Dit
is gebeurd, nadat de Raad van
State eerder dit jaar besloot dat
LNV ten onrechte die vergun
ningen had geweigerd vanwege
vermeende hygiënische proble
men.
Delisea kan voorlopig weinig
met de beslissing van LNV, om
dat het om oude vergunningen
gaat. Een nieuwe aanvraag voor
2003 is nog in behandeling bij
LNV. Volgens een woordvoer
ster is het ministerie bezig een
regeling op te stellen voor de im
port van te verzaaien Ierse mos
selen, waarna over de vergun
ningaanvraag wordt beslist.
J. Dingemanse van Delisea is re
delijk tevreden. ,,Dit is een stap
vooruit. Maar voordat ik ga jui
chen, wacht ik eerst liever de
vergunning voor 2003 af." Deli
sea heeft enkele duizenden ton
nen halfwasmosselen in Ierland
liggen en wil die verkopen aan
Zeeuwse mosselkwekers. De
verwachting is dat er vraag naar
is, vanwege de huidige schaars
te aan halfwasmosselen en mos
selzaad in Nederland. De Ierse
mosselen moeten aan dezelfde
hygiëne-eisen voldoen als Ne
derlandse. Handelsbedrijven
halen ze al langer naar Yerseke,
maar verzaaien in de Ooster
schelde was tot nu toe niet mo
gelijk. In de Oosterschelde kun
nen de kleine Ierse mosselen
uitgroeien tot grote mosselen,
die met name Belgen zo graag
willen hebben.
KOEWACHT - Muziekvereni
ging Eendracht Maakt Macht
houdt zaterdag 26 april haar
jaarlijkse rommelmarkt en an
tiekveiling. De spulletjes staan
vanaf 9.00 uur uitgestald in en
nabij oefenlokaal de Roffel. De
antiekveiling begint om 10.30
door Rinus Antonisse
Na 175 jaar varen tussen overkanten
zijn de geregelde veerdiensten in
Zeeland weer terug bij af. Dat wil zeg
gen: een autoloze veerverbinding tus
sen Vlissingen en Breskens, met (straks)
de door de provincie betaalde boten
Prinses Maxima en Prins Willem
Alexander en particuliere exploitatie
door de Brabantse Buurtspoorwegen
en Autodiensten. Zo begon het in 1828
ook, met het houten raderstoomschip
De Schelde, en een gespreide - gemeen
ten, provincie, Middelburgse handels
huizen - exploitatie.
Tussen toen en nu zijn er vele miljoenen
passagiers en voertuigen veilig overge
zet, zonder grote calamiteiten en met
een redelijke dienstverlening. Welis
waar hadden de Tweede Wereldoorlog
en, in mindere mate, de Februariramp
van 1953 desastreuze gevolgen voor de
vloot van de Provinciale Stoomboot
Diensten (PSD) - en daarmee voor de
dienstregeling - maar in het algemeen is
er met de beschikbare riemen goed ge
roeid.
Volgens W.J.J. Boot, schrijver van het
boek De Provinciale Boot, is dat vooral
te danken aan de onvermoeibare inzet
van directie en personeel van de PSD.
Die slaagden er volgens hem, ondanks
voortdurende politieke tegenwerking,
steeds in de boten varende te houden en
de reizigers naar beste kunnen te bedie
nen. Zijn bewondering voor de PSD 'ers
en zijn afkeer van het politieke bedrijf
steekt Boot in zijn - door de uitgever tot
standaardwerk verheven boek - niet
onder stoelen of banken.
Hij constateert dat de voortdurende po
litieke bemoeienissen met de geregelde
veerdiensten in Zeeland meer goed dan
kwaad hebben gedaan. Er zijn, aldus
Boot, maar heel korte perioden geweest
waarin de PSD tot een rendabel veerbe-
drijf had kunnen uitgroeien, met name
tussen de Eerste en de Tweede Wereld
oorlog. „Daarna en daarvoor heeft de
De Prins Willem I loopt binnen in de haven van Zierikzee; het boek De Provinciale Boot biedt met oude foto's een mooi over
zicht van de ontwikkeling van de veerdiensten in 175 jaar. foto Ochtman, gemeentearchief Schouwen-Duiveland
beslissende politiek belangrijke beslis-
monumenten laten liggen."
Boot vindt dat de politiek (in Den Haag
en Middelburg) te gemakkelijk de PSD
heeft prijs gegeven. Hij erkent dat, 'ge
geven de ontwikkeling van de tech
niek', aan een vaste verbinding over de
Westerschelde niet te ontkomen was.
„Een meer rendabele exploitatie van de
Westerscheldeveren zou die echter wel
licht nog langer hebben uitgesteld. Het
oplopen van de tekorten, enerzijds ver
oorzaakt door onvoldoende beleids
ruimte en sturingsinstrumenten voor
de PSD-directie, anderzij ds door de on
gecontroleerde onkostenstructuur van
na 1960 die de overheid veroorzaakte,
hebben de WOV dichterbij gebracht
dan bij een lonende exploitatie van de
PSD mogelijk zou zijn geweest."
In zijn boek heeft Boot zich niet geba
seerd op de 'gebruikelijke Besluiten en
Redeneringen van Provinciale en
Gedeputeerde Staten', maar is hij uit
gegaan van 'het inzicht zoals de PSD-
directie haar bedrijf moet hebben be
leefd'. Hoe goed bedoeld ook, het is te
gelijk de makke van De Provinciale
Boot. Want de geregelde veerdiensten
in Zeeland waren onlosmakelijk ver
bonden met de politiek. Het reilen en
zeilen van de PSD (die pas in 1945 als
diensttak van de provincie ontstond)
werd in belangrijke mate bepaald door
de inzichten en besluitvorming in de
Abdij en het Binnenhof.
Door op de beweegredenen van de da
mes en heren politici inhoudelijk niet in
te gaan (op de herhaalde verwijzing
naar de kiezersgunst na), zorgt Boot
voor een forse leemte in de geschied
schrijving. In een standaardwerk is dat
een gemis. Dat geldt eveneens voor de
naar verhouding beperkte aandacht
die de laatste 25 jaar van de PSD-histo-
rie is toebedeeld. Ter gelegenheid van
het 100- en 150-jarig bestaan van de ge
regelde veerdiensten werd de periode
tot circa 1978 al in boeken beschreven.
Boot doet dat, weliswaar met aardige
gegevens aangevuld, nog eens over,
maar het was interessant geweest de
laatste kwart eeuw uitgebreider vast te
leggen voor het nageslacht.
Desalniettemin heeft hij in De Provin
ciale Boot een grote hoeveelheid infor
matie vastgelegd, tot en met platte
gronden over de boten die in dienst zijn
geweest toe. Ook zijn er veel oude foto's
opgenomen, die een mooi beeld geven
van de ontwikkeling van de veerdien
sten in 175 jaar: van raderboot tot fast
ferry en zowel op de Wester- als Ooster
schelde.
„Het is voorbij. Ons leven neemt een
andere wending, maar de weemoed
knaagt", schrijft de laatste PSD-direc-
teur H.E.C.M. Thomaes in een voor
woord. Boots boek appelleert vooral
aan de weemoed. Nu de auto's volop
door de Westerscheldetunnel razen,
alsof er nooit gewacht moest worden
voor de veerboten, is het zinvol dat een
brok karakteristieke Zeeuwse geschie
denis te boek is gesteld. De presentatie
is vandaag, aan boord van de veerboot
tussen Vlissingen en Breskens.
De Provinciale Boot. Honderdvijfenzeven
tig jaar Provinciale Stoomboot Diensten in
Zeeland. Door Willem J.J. Boot. Uitgeverij
Van Wijnen, Franeker. Prijs 42,50 euro.
door Harmen van der Werf
DEN HAAG - Minister De Geus
van Volksgezondheid dreigt in
te grijpen om de kosten van cen
trale huisartsenposten in de
hand te houden. Ook de kwali
teit van de posten baart De Geus
zorgen door de vele klachten
over de slechte bereikbaarheid
van huisartsen. De Inspectie
voor de Volksgezondheid gaat
dit onderzoeken.
Met name de investeringen in de
gebouwen voor huisartsenpos
ten en het wagenpark zijn het
ministerie van Volksgezondheid
zwaar tegengevallen. Gemid
deld liggen die vijftig procent
hoger dan het departement had
geraamd. Het College Tarieven
Gezondheidszorg (CTG) heeft
opdracht gekregen daar iets aan
te doen. Als dat te weinig ople
vert, zal De Geus het CTG vra
gen de kosten zo vast te stellen
dat ze 'op zo kort mogelijke ter
mijn' binnen de ramingen van
het ministerie komen.
Het CTG heeft ook gesignaleerd
dat onder patiënten veel klach
ten leven over de hoge tarieven
van huisartsenposten. Een con-
suit bij een 'gewone' huisarts is
veel goedkoper dan bij een huis
artsenpost. Dat is zeker in Zee
land het geval, waar de nieuwe
huisartsenposten in Vlissingen
Goes en Zierikzee tot de duurste
van het land behoren.
Over het algemeen is De Geus
toch niet ontevreden over de
komst van centrale huisartsen
posten. De werkdruk van de
deelnemende huisartsen is fors
gedaald, meldt hij in een brief
aan de Tweede Kamer, en hun
inkomen is verbeterd. Hij vindt
het ook een vooruitgang dat
huisartsenposten 'herkenbare
instellingen' zijn. Patiënten we
ten waar ze 's avonds, 's nachts
en in de weekeinden terecht
kunnen.
Tegelijkertijd zijn de klachten
over de bereikbaarheid van
huisartsen toegenomen. De
Geus wil kijken of daar inder
daad iets mis mee is. De Inspec
tie voor de Volksgezondheid is
een onderzoek begonnen.
door Frank de Klerk
DEN HAAG - Voor verkrach
ting van en ontucht met een
achtjarige tweeling is gisteren
in hoger beroep tegen een 39-ja-
rige man uit Burgh-Haamstede
een celstraf geeist van tweeën
half jaar.
Volgens de aanklager bij het
Haagse gerechtshof F. van Es
heeft de man de kinderen meer
dere malen ernstig misbruikt.
De aanklager rekende de ver
dachte het misbruik extra aan
omdat het plaats had binnen een
asielzoekerscentrum, waar ge
vluchte mensen zich juist veilig
moeten kunnen voelen. De ge-
eiste straf is hoger dan het von
nis van de rechtbank in Middel
burg, die de man veroordeelde
tot een celstraf van twee jaar
waarvan een half jaar voor
waardelijk.
De verdachte ontkent, maar er
is hard bewijs in de vorm vat
een dna-onderzoek. Dit toonde
aan dat het sperma in het onder
goed van de jongen vrijwelze-
ker van de verdachte afkomstig
is.
De kinderen, een jongen en een
meisje en hun ouders eisten een
schadevergoeding voor het aan
gedane leed vanl8.000euro.Als
het aan de aanklager ligt, krij
gen de twee kinderen samen een
voorlopig bedrag van 3500 euro
toegewezen.
Uitspraak over twee weken.
Eline Muller: „Uit de opstel
ling van het Nederlandse
team blijkt dat we voor het
offensief kiezen. 'Aanvalluh'
is het parool. In gitarist Jesse
van Ruller hebben we een
wereldspits. Hij is de Marco
van Basten van de jazz, met
inmiddels meerdere wereld
titels op zijn naam, zoals
winst in de prestigieuze The-
lonious Monk Jazz Competi
tion. Ook onze spelverdeler,
altsaxofonist Benjamin Her
man, is van wereldformaat.
In binnen- en buitenland is
hij succesvol met zijn eigen
elftal The New Cool Collecti
ve.
Naast deze ervaren muzi
kanten hebben we in het Ne
derlandse team een aantal
jonge honden. Dat moet ook
wel, want het Belgische team
heeft zoveel jong talent dat
we verwachten dat het op een
conditieslag gaat aankomen.
Naast Van Ruller staat alt
saxofonist/klarinettist Joris
Roelofs in de spits. Hij heeft
onlangs het Stan Getz/Clif-
ford Brown Fellowship ge
wonnen. Benjamin Herman
heeft links en rechts op het
middenveld zangeres Fran-
cien van Tuinen en trompet
tist Rob van de Wauw naast
zich, twee upcoming artists.
Zij heeft enkele jaren geleden
het Nederlands Vocalisten
Concours gewonnen en hij is
de Rotterdammer in het ge
zelschap. Je kunt natuurlijk
niet alleen Ajacieden opstel
len.
Onze verdediging bestaat uit
bassist Jos Machtel en drum
mer Joost van Schaik. Ik
denk dat de aanvallen van
onze zuiderburen hen niet
kunnen verrassen, want ze
spelen allebei in de Belgische
competitie, namelijk bij het
Brussels Jazz Orchestra en de
groep van gitarist Philip Ca
therine. Dus zij weten hoe de
Belgen spelen.
Ik wil wel benadrukken dat
het om een vriendschappelij
ke wedstrijd gaat. Het spel-
plezier staat voorop. Samen
met de Belgen willen we er
een swingende pot van ma
ken. Daar zal de scheidsrech
ter, de in Kloosterzande ge
boren en getogen saxofo
nist Jan Menu, streng op let
ten."
Gitarist Jesse van Ruller, de Marco van Basten van de jazz.
foto Carla Schoo
door Raymond de Frel
TERNEUZEN - Terneuzenaar
Klaas Jan Terpstra is een per
fectionist. Nooit voor honderd
procent tevreden en altijd in
voor vernieuwing. Het duurde
alleen daarom al drie jaar voor
dat zijn cd Remember the beau
tiful days het levenslicht zag. En
nog vindt hij dat het beter kan.
Dan heeft hij het niet eens over
het technische aspect van zijn
liedjes. Daar mogen fouten in
zitten, geen enkel probleem,
vindt Terpstra. „Het gaat om de
sfeer, het gevoel. Ik puzzel nooit
met akkoorden, het moet van
binnenuit komen. Je moet als
het ware in een soort trance ra
ken. Het mag absoluut niet ge
forceerd zijn. Het nummer The
mirror of your soul is daar een
goed voorbeeld van. Samen met
celliste Ninya de Wever en pia
niste Nydia Sandrini ontston
den er drie toestanden, die teza
men meer dan de som van drie
waren. Soms verbaas ik mijzelf
als ik heb gespeeld. Hoor ik het
terug en denk ik: wat heb ik nu
weer gedaan? Als ik merk dat ik
clichépaden heb bewandeld,
gooi ik het gelijk weg", vertelt
Klaas Jan Terpstra.
Het is mede vanwege het ge
voelsmatige aspect dat Terpstra
niet onder zijn eigen naam
werkt. Mushamanica kopt zijn
cd, een samenvoeging van music
en shaman. „Het contact met
het onbewuste, dat is mijn ma
nier van werken", aldus Terp
stra. Remember the beautiful
days is een cadeau dat Terpstra
zichzelf gaf voor zijn vijftigste
verjaardag. Het is tevens een af
sluiting van een periode van zijn
leven, want binnenkort verhuist
hij naar Oosterhout. „Ik sluit
een fase van mijn leven af. Dat
geeft een dubbel gevoel. Ik neem
afscheid van iets waarvan ik
hou. Toch vind ik het tijd voor
iets nieuws. Waar veel leeftijds
genoten juist blijven hangen op
de vertrouwde plek, doe ik dat
niet."
De Terneuzenaar werkte jaren
lang als leraar op het Zelden-
rust-Steelantcollege en gaf
daar samen met leerlingen vrij
wel elk jaar acte de présence op
de bonte avonden. Voor zijn cd
benaderde Terpstra een aantal
oud-leerlingen. Zo neemt Do-
rine Dieleman de vocalen voor
haar rekening in het openings
nummer Back Again, blaas^
Dirk van der Niet in hetzelfde
nummer op zijn saxofoon en
zingt Marian Kaijser in Neotr
let you down een duet me
Terpstra. Het gros van de in
strumenten heeft Terpstra ec -
ter zelf ingespeeld. Van gitaar
tot bongo's, van triangel tor
banjo.
Remember the beautiful days
een overzicht van de liedjes ie
Terpstra in dertig jaar heeft ge
schreven. Van zijn eerste song
ooit, Grey Lonely Church - aai
qua inhoud en sfeer geliFms:
sen vertoont met Tom 31
The House Where Nobody
Lives -tot het halverwege jaren
negentig geschreven, mte
The wind whispers your jum-
„Het is een heel persoonlijKe c
Een album met louter luis
liedjes, hoewel ik ook hee
simpele feestrock heb geschre
ven. Dit is toegankelijkere:m
ziek. Want als ik heftig
ga, haken volgens mij veel men
sen af", lacht hij.
Remember the beautiful
verkrijgen bij de Terneuz Audio0f
tenzaken Sonora en Echo
te bestellen bij Klaas Jan
via terpstra@zeelandnet.n
mei verzorgt Terpstra een op
op de Terneuzense Markt.
Advertentie
door Ernst Jan Rozendaal
TERNEUZEN - Drie jaar na de eerste editie staat dins
dag (20.30 uur) weer de jazzinterland Nederland-België
op het prógramma in Porgy Bess in Terneuzen. De be
doeling is van deze muzikale krachtmeting, waarop het
Nederlandse publiek kennismaakt met Belgische talen
ten en de Belgische toeschouwers een blik werpen op de
Nederlandse jazzscene, een jaarlijks terugkerend eve
nement te maken. Dat de swingende jamsessie wordt
vergeleken met een voetbalwedstrijd heeft niet in de
eerste plaats met het competitieve karakter te maken,
maar vooral met de stelling dat jazz allerminst een eli
taire bedoening is. Jazz is een volkssport. De PZC be
schouwt de interland voor met de Nederlandse coach
Eline Muller en de Belgische oefenmeester Luc de
Baets. Beiden zijn voormalig programmeur en nu nog
steeds adviseur van Porgy Bess.
Luc de Baets: „Ik heb van de
week naar de wedstrijd AC Mi-
laan-Ajax gekeken op televisie.
Als ik een vergelijking moet
trekken, zou ik zeggen dat het
Belgische team Ajax is. Wij heb
ben het team met de aanstor
mendejongeren die onbevangen
gaan spelen, het Nederlandse
team heeft veel ervaring, dus/
lijkt meer op AC Milaan. Eigen
lijk hebben wij maar één man
met flink wat internationale er
varing. Dat is trompettist Nico
Schepens, een muzikant met
een behoorlijke reputatie. Hij is
de Jari Litmanen van ons team,
hij zal zijn ervaring overbren
gen op de rest van de ploeg. De
andere muzikanten steken alle
maal hun neus net aan het ven
ster van de jazzscene. Het is
geen toeval dat ik Guy Vande-
poel van het Antwerpse jazzcafé
Hopper als assistent-coach
meeneem. Hij is degene die als
geen ander dit soort talenten
weet te scouten.
De ritmesectie is onze verdedi
ging en ik kan de Nederlanders
verzekeren dat die muzikanten
uitstekend op elkaar zijn inge
speeld. Pianist Jef Neve, bassist
Piet Verbist en drummer Lieven
Venken vormen namelijk een
vast trio. De saxofonisten Robin
Verheyen en Tom van Dijck zijn
ons aanvallende middenveld.
Ze hebben allebei in Nederland
gestudeerd, dus ze kennen
de trucs van de tegenstander.
Trompettiste Marianne Stan-
daert begint bij ons op de re
servebank, maar pas op, zij is
iemand die begint door te bre
ken. Het kan beslissend zijn als
we haar in de wedstrijd bren
gen.
Overigens denken we dat dit een
derby van de lage landen is
waarbij iedereen winnaar kan
Trompettist Nico Schepens, de Jari Litmanen van het Belgische
team. foto Jos Knapens
zijn. Niet alleen de muzikanten,
maar ook het publiek. We spelen
om te beginnen niet twee helften
maar drie sets. Dat geeft ons
meer mogelijkheden de forma
ties te wisselen. Waar het om
gaat is dat Nederlanders en Bel
gen hun individuele kunnen en
staaltjes techniek laten zien.
Natuurlijk zit daar een beetje
competitie bij, net als bij de
jamsessies vroeger in Amerika.
Maar waar we op gokken is een
wedstrijd met veel verlengin
gen, misschien wel tot de vol
gende morgen."
Klaas Jan Terpstra: „Als ik merk dat ik clichépaden heb bewandeld, gooi ik het gelijk weg."
foto Camile Schelstraete
De autosite voor heel Nederland
