PZC Van Dijke vindt plek ChristenUnie in regering reëel Argentijnen vrezen chaos bij stembus FNV Bondgenoten voelt niets voor loonafspraak met kabinet Belangen Opec en VS strijdig met fors opvoeren olieproductie te gast 26 april 1953 zaterdag 26 april 2003 Investeringen Beschikbaar Abortus Tweede ronde Menem Radicalen Contraproductief Afknijpen Iraakse goudpot is fata morgana Het einde van het regime van Saddam Hoessein luidt een nieuw tijdperk in. De westerse media staan vooral bol van het oliepotentieel van Irak. De immense olie- en gasreserves van Irak maken het voor velen een nieuw Eldorado. De verwach tingen zijn hooggespannen, te hoog. Cyril Widdershoven denkt dat Irak op korte termijn bij lange na niet de voorspelde zes miljoen vaten olie per dag zal produceren. door Cyril Widdershoven De Iraakse olieproductie zal niet de met goud omrande bron van alle welvaart worden, die door velen wordt voorspeld. Nogal wat analisten verwach ten dat de komende maanden een vloedgolf van Iraakse olie de internationale markten be reikt. De verwachting dat er een exportpotentieel van zes mil joen vaten ruwe olie per dag binnen afzienbare tijd wordt behaald, is echter totaal over trokken. De bestaande reserves van Irak, 112 miljard vaten olie, plaatsen het land op de tweede plaats we reldwijd. Alleen Saoedi-Arabië heeft meer (bekende) reserves (220 miljard vaten). De Iraakse reserves kunnen nog wel ver dubbelen als de schatting uit komt dat er nog meer dan 100 miljard vaten nu nog onbekende reserves onder het zand liggen. Hierna lopen echter alle voor spellingen scheef. De laatste ja ren kreeg Irak voortdurend te maken met oorlogen, vernieti ging van grote delen van de pe- troleuminfrastructuur, misma nagement en schade aan grote delen van de productiecapaci teit van de diverse velden. Ge durende de laatste tien jaren heeft de oliesector te lijden ge had onder afname van de pro ductiecapaciteit met meer dan 100.000 vaten per dag. Dat was vooral te wijten aan mismana gement van de bestaande velden en een gebrek aan investeringen om de bestaande infrastructuur te onderhouden. De huidige productiecapaciteit van de totale sector ligt dan ook niet hoger dan 2 miljoen vaten per dag. Dit laatste is inclusief de binnenlandse consumptie van 400.000 vaten per dag. Deze vergelijking geeft direct aan dat de totale exportcapaciteit van Irak niet hoger ligt dan 1,6 mil joen vaten per dag. De grootste export die Irak ooit heeft be haald was 3,5 miljoen vaten per dag in 1989. Na deze periode is de productie voortdurend afgenomen. De laatste maanden voor de tweede Golfoorlog lag het niveau dan ook niet hoger dan 1,6 miljoen vaten. De hogere exportvolumes kort voor de militaire actie van de VS en Groot-Brittannië zijn ver oorzaakt door de langdurige ex portstop die Irak doorvoerde uit ontevredenheid met het sanc tiebeleid van de Verenigde Na ties. Na de nieuwe overeen komst met het VN Irak Office was Irak voor een korte periode in staat, gesteund door haar ex tra olievoorraden, de export ex tra te vergroten. Na het einde van het regime van Saddam Hoessein is nu een pe riode van herstel aangebroken. De verwachting is dat er inves teringen van rond de 45 miljard dollar (40 miljard euro) nodig zijn om de sector op het oude ni veau te brengen. Dit zal een to taal exportvolume genereren van rond de 2,5 miljoen vaten per dag in de komende 1,5 tot 2 jaren. Voor een verhoging van de bestaande capaciteit tot 6 miljoen vaten per dag is de ko mende tien jaar een investering nodig van meer dan 20 miljard dollar per jaar. Hier ligt echter het grote pro bleem voor Irak. Wie gaat deze investeringen doen? Gezien de wereldwijde operaties van de De olieraffinaderij in Basra, Zuid-Irak. grote oliemaatschappijen, vooral in de offshore regio's en Rusland, zijn er geen grote geld potten meer beschikbaar. De bestaande investeringsstromen zijn al gecommitteerd aan nieu we productieregio's, waarbij Irak geen rol heeft gespeeld. Ten tweede, het vergroten van het productiepotentieel van Irak zal resulteren in een lagere olieprijs, die direct negatief zal uitwerken voor de positie van de kleinere oliemaatschappijen wereldwijd. De immense inves teringen in West-Afrika, Zuid- Amerika en Rusland staan to taal onder druk als de olieprijs onder de 20 dollar per vat komt te liggen. Dit zal door iedereen worden te gengegaan. Niet alleen zullen alle Opec-producenten dit pro beren te voorkomen, gezien hun bar slechte financieel-economi- sche binnenlandse situaties, maar tevens is er sprake van steun uit onverwachte hoek. Het overgrote deel van de Ame rikaanse olie-industrie is af hankelijk van (dure) productie binnen de VS; een te lage olie prijs betekent de vernietiging van deze sector. Pikant detail: het betekent te vens dat een deel van de spon sors van president Bush de reke ning krijgt! Het ligt dan ook meer in de lijn der verwachting dat de Iraakse oliereserves geleidelijk zullen worden ontwikkeld, waarbij duidelijk rekening zal worden gehoudenmet de markt. Irakzal tevens binnen de Opec worden gehouden. Alle partijen zijn er immers bij gebaat dat de groot ste producenten in een strak re gime zitten. Overproductie en lage olieprijzen zijn schadelij ker voor de sector dan een (op tisch) tekort. Het nieuwe Irak zal niet resulte ren in lagere benzineprijzen, goedkopere producten of het einde van de macht van de Opec. Het betekent alleen dat een van de grootste producenten weer beschikbaar is om moge lijke tekorten op te vangen, deze keer met hulp van alle interna- foto Steven Senne/AP tionale machten. Alle buurlan den zullen tevens een oogje in het zeil houden. Stabiliteit in de regio, geba seerd op een constante stroom olie-inkomsten, is van levens belang voor alle regimes. Irak zal direct zijn plaats krijgen toebedeeld in de Arabische (Op- ec)moederschoot. Profijt zal de eerste jaren alleen aanwezig zijn voor de Iraakse bevolking, grote winsten voor de oliesector kunnen een fata morgana blijken te zijn. Winst kan worden gemaakt, maar een pot met goud hoef je in Irak niet te verwachten. GPD Cyril Widdershoven is Midden Oos ten-analist door Harmen van der Werf Vrijwel dagelijks heeft Leen van Dijke, oud-Ka merlid voor de ChristenUnie uit Middelburg, de laatste tijd contact met 'Den Haag'. De reden is logisch: de Chris tenUnie staat met de SGP opeens in de schijnwerpers bij de kabinetsformatie. Over de kans van slagen is Van Dijke optimistisch. „Wat ik hoor en zie, is deelna me van de ChristenUnie aan een nieuwe regering heel re- eel." Hij erkent dat hij dit eind januari, bij de uitslag van de Kamerverkiezingen, in zijn stoutste dromen niet had verwacht. De Christen- Unie verloor voor de tweede keer op rij een zetel en haalde slechts drie Kamerzetels. Van Dijke zag zich gepas seerd door Tineke Huizinga, die veel voorkeurstemmen haalde. „Ik heb natuurlijk wel ge hoopt dat het ooit zover zou komen, dat de ChristenUnie in beeld zou komen voor re geringsdeelname", stelt hij, „,maar de eerlijkheid ge biedt te zeggen: deze keer had ik die hoop zeker niet." Door het mislukken van de formatieonderhandelingen tussen CDA en PvdA zijn de kansen gekeerd. De Chris tenUnie kan met de SGP de combinatie CDA-WD aan een kleine meerderheid van 77 zetels helpen. Zeker op drie punten hoopt Van Dijke dat de Christen- Unie iets kan bereiken: asiel wetgeving, de sociale para graaf en medisch-ethische thema's, zoals abortus. Hij heeft weinig zin daar diep op in te gaan. Hij wil André Rouvoet, zijn opvolger als fractieleider, niet voor de voeten lopen. Heel globaal geeft Van Dijke aan: „Zo zal het asielbeleid een andere klankkleur moeten krijgen dan 'gaat heen en wordt warm'." Van Dijke heeft als Kamerlid meer samengewerkt met de PvdA dan met het CDA of de VVD. Met PvdA-Kamerlid J et Bussemaker stond hij bij voorbeeld aan de wieg van een initiatiefwet die het werknemers gemakkelijker maakt zondagarbeid te wei geren. Van Dijke laat dat voor wat het is door te stel len: „Het kan verkeren." Maar wat heeft de kleine ChristenUnie bij regerings deelname te winnen? „Het gaat niet alleen om het be lang van de ChristenUnie", antwoordt Van Dijke, „maar om het landsbelang. Neder land heeft een regering no dig." Toch wil hij ervoor wa ken dat zijn partij zich aan CDA en WD overlevert, „Alleen als wij herkenbaar kunnen zijn in eennieuwka- binet, moeten we meedoen," Mocht de ChristenUnie een bewindspersoon mogenleve- ren, dan kan Van Dijke wel licht terugkeren in de Twee de Kamer. Hij is de eerste opvolger. Zover durft hij nog niet vooruit te kijken. „Allde tijd daar is, is het toch hele maal niet gezegd dat iemand uit de Kamerfractie door schuift naar de regering." door Hans Heijt De Argentijnse regering is niet gerust op een ordelijk verloop van de presidentsver kiezingen van morgen. Op ver zoek van minister van Buiten landse Zaken Carlos Rückauf stuurt de Organisatie van Ame rikaanse Staten (OAS) een waarnemersmissie naar het Zuid-Amerikaanse land. De le den van de delegatie moeten toezicht houden in de stembu reaus en helpen bij het tellen van de stemmen. Directe aanleiding voor Rück auf om de steun van de OAS in te roepen was de volledig uit de hand gelopen gouverneursver kiezing vorige maand in de noordelijke provincie Catamar- ca. Aanhangers van de peronist Luis Barrionuevo stalen toen stembussen en blokkeerden de stembureaus met brandende banden. Minister van Binnenlandse Za ken Jorge Matzkin erkende vo rige week dat het deze keer opnieuw mis kan gaan, als de verkiezingen uitdraaien op een 'nek-aan-nek-race tussen meer dan twee deelnemers'. Matzkin sluit niet uit dat kandidaten die vlak achter de nummer een en twee eindigen, door fraude of andere ongeoorloofde middelen een plaatsje proberen te stijgen om in aanmerking te komen voor deelname aan de tweede ronde. Die staat voor 1'8 mei op de agenda en gaat tussen de twee deelnemers die morgen de meeste stemmen krijgen. Een kandidaat is meteen geko zen, als hij meer dan 46 procent van het electoraat achter zich heeft gekregen of een voor sprong van minimaal 10 procent op nummer twee heeft. De kans daarop lijkt gering. Volgens de laatste prognoses in de Argen tijnse media steekt geen van de kandidaten duidelijk boven de anderen uit. Drie van de vijf kanshebbers komen uit het kamp van de pe ronisten, de Partij Justicialista (PJ). De 72-jarige oud-presi dent Carlos Menem gaat in de peilingen op kop. Het dagblad La Nación meldde donderdag op gezag van onderzoeksbureau Catterberg dat hij de steun van 21,8 procent van de stemgerech tigden krijgt. Menem regeerde Argentinië van 1989 tot 1999. Het voormalige staatshoofd zegt dat hij de aangewezen per soon is om de economie van Ar gentinië uit het slop te halen, omdat hij het vertrouwen geniet van buitenlandse investeerders. In eigen land roept Menem ech ter veel weerstand op. Tijdens zijn regeerperiode raakte hij in opspraak door corruptieschan dalen en vermeende illegale wa penhandel. Bovendien hebben veel Argentijnen kritiek op de levenswandel van Menem, die zich bij voorkeur in het open baar vertoont met hoogblonde dames die wat betreft hun leef tijd zijn dochters zouden kun nen zijn. In de peiling van Catterberg heeft de flamboyante politicus een nipte voorsprong op de libe rale oud-minister van Econo mie Ricardo López Murphy. De bijnaam bulldog dankt López Murphy aan zijn gedrongen ge stalte en zijn vuistregel niet om de zaken heen te draaien. Zo heeft hij zich onomwonden voor het bevriezen van de pensioenen uitgesproken. De andere drie kanshebbers zijn de peronisten Néstor Kirchner - de favoriet van de huidige presi dent Eduardo Duhalde - en Adolfo Rodriguez Saa en de centrumlinkse kandidaat Elisa Carrió. Opvallend aan de verkiezingen is het ontbreken van een kans hebber uit het kamp van de Ra dicale Burger Unie (UCR). De radicalen speelden jarenlang een hoofdrol in de Argentijnse politiek, maar hebben zich niet kunnen herstellen van de val van UCR-president Fernando de la Rüa eind 2001. De La Rüa moest het veld ruimen na een volksopstand, die het gevolg was van een diepe economische crisis waarin Argentinië was te rechtgekomen. Door onder meer de devaluatie van de peso, de Argentijnse munt, en drastische bezuinigin gen heeft de economie van het Zuid-Amerikaanse land zich onder Duhalde enigszins her steld. Minister Roberto Lavag- na van Economische Zaken voorspelde begin deze maand dat de economie van Argentinië dit jaar met 4,2 procent zal groeien. In 2002 kromp ze nog met 10,9 procent. Het werkloosheidscijfer be draagt echter nog altijd 18 pro cent. Bovendien leeft bijna 60 procent van de Argentijnen in armoede. ANP door Sylvia Marmelstein en Haris van Soest Henk van der Kolk heeft het gehad met politiek-Den Haag. De voorzitter van de grootste vakbond van Neder land, FNV Bondgenoten, heeft geen zin om veel energie te ste ken in een centraal akkoord met het nieuwe kabinet over loon matiging. „Wat hebben die akkoorden tot nu toe eigenlijk opgeleverd? Wij moeten altij d beloven geen hoge looneisen te stellen en in ruil daarvoor haalt het kabinet en kele slechte voorstellen van ta fel. Dat wordt steeds moeilijker uit te leggen aan onze leden." Van der Kolk is het zat om onder dreiging van ontkoppeling (waarbij de uitkeringen niet langer meestijgen met de sala rissen in de markt) in te moeten stemmen met de wensen van het nieuwe kabinet. „Natuurlijk hebben wij veel uitkeringsge rechtigden onder onze achter ban. Maar we moeten ons niet langer laten chanteren. De poli tiek roept steeds dat wij onze verantwoordelijkheid moeten nemen als het economisch slechter gaat. Wij nemen die wel. Maar hoe zit het eigenlijk met de verantwoordelijkheid van de politiek zelf. Die heeft het het laatste jaar flink laten afweten." De vakbondsleider heeft zich wild geërgerd aan 'het politieke circus van de laatste tijd'. „De politiek heeft veel aan gezag en geloofwaardigheid ingeboet. Erg wrang dat Balkenende de mond vol heeft van normen en waarden, terwijl ze elkaar in het openbaar afmaken in Den Haag zonder te luisteren naar wat de kiezer wilde. Van onze leden wordt nu gevraagd in te leveren om de economie uit het slop te trekken. Maar zelf heeft de poli tiek belangrijke problemen die hier mee samenhangen laten liggen: de WAO, het zorgstelsel en de broodnodige investering in onderwijs. Wél roepen dat on ze kenniseconomie tot de top drie van Europa moet gaan be horen, maar tegelijkertijd be zuinigen op het hoger onder wijs. De politici signaleren de problemen, maar gaan daarna gewoon weer verder met elkaar het leven zuur maken. Ze staan met hun rug naar de samenle ving." Een akkoord met de vakbewe- Henk van der Kolk: „Het gaat niet overal even slecht." ging over loonmatiging is voor het nieuwe kabinet van CDA, WD en een derde partij van es sentieel economisch belang. Het CDA wil niet ontkoppelen. Maar om niet te veel geld kwijt te zijn aan uitkeringen, moet de vakbeweging wel haar loonei sen voor de werknemers mati gen. Volgens Van der Kolk werkt zo 'n centraal akkoord contrapro ductief. ,Het resultaat is dat iedereen bij de daaropvolgende CAO-on- derhandelingen gefixeerd raakt op het afgesproken percentage waarmee de lonen mogen stij gen. De bonden willen niets minder binnenhalen, de bedrij ven niets meer afstaan. Vervol gens wordt hier keihard over onderhandeld en blijven andere minstens zo belangrijke proble men liggen, zoals de pensioe nen." Beter is het om de afspraken over loonmatiging niet centraal te regelen, maar gewoon bij de individuele CAO-onderhande- lingen per sector. „Het gaat niet overal even slecht", zegt Van der Kolk. „Het voordeel van die me thode is dat de bonden dan ook bereid zijn met minder genoe gen te nemen, mits daar iets te genover staat. Een recent voor beeld is de suikerindustrie. Daar worden de lonen bevroren en in ruil betaalt het bedrijf de hele pensioenpremie. Dat is maatwerk. Iedereen is bereid in te leveren, maar dan moet daar wel wat tegenover staan." Op dit laatste punt ligt een zwa re taak van de overheid. „Die moet het gereedschap aandra gen waarmee afspraken over loonmatiging kunnen worden gemaakt", zegt hij. „Maar ik heb er weinig vertrouwen in dat het komend kabinet dat gaat doen. Er waait een verkeerde wind door Den Haag, waar al leen nog maar wordt gedacht aan bezuinigen. Niet meer aan investeren nu het broodnodig is om weer uit de economische dip te komen." In ruil voor loonmatiging wil de voorzitter dat er fiscale regelin gen komen voor werknemers om zich beter te kunnen scholen, om hun werk met hun privéle- ven te combineren. De overheid moet er voor zorgen dat de ge meentelijke lasten niet blijven stijgen. Ook aan de snelle prijs foto Harmen deJong/GPD stijging van consumptiegoede ren moet maar eens een eind komen. „Desnoods moet de overheid een prijsmaatregel ne men om te voorkomen dat prij zen verder de pan uitrijzen. Dat helpt om burgers te laten accep teren dat ze met minder genoe gen moeten nemen." „Maar dit kabinet wil alleen maar afknijpen. Ze kleden het ziekenfondspakket uit, alles wordt duurder en de lonen mo gen niet omhoog. Daarmee ver ziek je de sfeer. Helemaal als je niets doet aan die topmanagers die hun eigen salarissen enorm laten stijgen. Dat leidt niet tot een klimaat waarin werkne mers bereid zij n mee te werken. Van der Kolk heeft niet al te veel hoop dat het nieuwe kabinet oog heeft voor deze voorwaar den voor loonmatiging. „Beter kunnen we onze energie aanwenden om buiten de over heid om met werkgevers afspra ken te maken. Ik merk dat die daar ook wel voor voelen. Het hoeft dus niet automatisch te leiden tot een stakingsgolf. Wij trekken onze eigen agenda wel. GPD BEUKELSZOON - Burge meester en wethouders van Biervliet willen ter gelegen heid van de opening van het nieuwe raadhuis proberen met een gedenkteken de nage dachtenis te eren van Willem Beukelszoon, die zeshonderd jaar geleden werd geboren. Beukelszoon is de bekendste Biervlietenaar, die in de veer tiende eeuw een conserve ringsmethode voor haring uit vond: het haringkaken. RIOOLSLIB - In Vlissingen is een proefbedrijf opgezet dat gaat proberen meststoffen te maken door rioolslib te laten uitdrogen. Het gaat om slib dat overblijft nadat in de rioolwa terzuivering het afvalwate uit Vlissingen is schoonge maakt. Deproefinstallatieaai de Kogelstraat wordt morga officieel in gebruik gesteld. VIETMINH - De Fransen ii Indochina maken zich ernst ge zorgen, nu de Vietminhgro- te delen van Laos heeft bezet De Vietminh begon tweebe ken geleden met een groot scheeps offensief en heeft in middels al eenderde van di staat bezet. De Franse troepei die weerstand proberentebie den aan de oprukkende co® munisten, zijn ver in de min derheid. PZC Hoofdredactie: A. L. Oosthoek D. Bosscher (adjunct) A. L. Kroon (adjunct) Centrale redactie: Oostsouburgseweg 10 Postbus 18 4380 AA Vlissingen Tel. (0118) 484000 Fax: (0118) 470102 E-mail: redactie@pzc.nl Vlissingen: Postbus 18 4380 AA Vlissingen Tel. (0118)484000 Fax. (0118)470102 E-mail: redwalch@pzc.nl Goes: Voorstad 22 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113) 273000 Fax. (0113) 273030 E-mail: redgoes@pzc.nl Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Terneuzen Tel. (0115)645769 Fax. (0115)645741 E-mail: redtern@pzc.nl Hulst: Baudeloo 16 Postbus 62 4560 AB Hulst Tel. (0114) 372776 Fax. (0114) 372771 E-mail: redhulst@pzc.nl Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel. (0111)454647 Fax. (0111)454657 E-mail: redzzee@pzc.nl Opening kantoren: Maandag t/m vri|dag van 8.00 tot 17.00 uur Zierikzee, Goes en Hulst 8.30-17.00 uur Internet: www.pzc.nl Internetredactie: Postbus 18 4380 AA Vlissingen E-mail: web@pzc.nl Bezorgklachten: 0800-0231231 op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden; zaterdags tot 12.00 uur. Abonnementen 0800-0231231 (bij acceptgirobetaling geldt een toeslag van €2,00) per maand: 20,50 per kwartaal' 55,10 per jaar: 209.90 Voor toezending per post geldt een toeslag E-mail: lezersservice@pzc.nl Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk. 1 maandvoo het einde van de betaalperiode. Losse nummers per stuk: maandag t/m vrijdag:€ 1.10 AJl'e bedragen zijn inclusief 6%BW Bankrelaties ABN AMRO 47.70.65.597 Postbank 35.93.00 Advertenties Alle advertentie-orders worden uitgevoerd overeenkomstig de Algemene Voorwaarden van Wegener NV en volgens de Regelen voor het Advertentie* Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag: tijdens kantoor» zondag: van 16.00tot 18.00uu Tel. (0118) 484000 Fax(0118)470100 Personeelsadvertenties. Tel. (0118) 484240 Fax (0118) 470100 jM| Rubrieksadvertenties (kle Tel. (0118) 484321 Fax:(0118)484370 Voor gewone advertenties- Noord- en Midden-Zeeland Tel: (0118) 484369 Fax:(0118)484309 Zeeuws-Vlaanderen Tel: (0114) 372770 Fax:(0114)372771 lnternet:www.pzc.nl/advert Auteursrechten voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen (abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren over voor u '^"""j^Qoeselect ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvua y y a(, derden Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk meloe lezersservice. Postbus 3229.4800 MB Breda „„nreffl De doof u onderdeel van hetWegener-conce nen in een bestand dat wordt gewu urtnii i rptP.VSnie ore afdeling Behoort tot LUSgGHSf

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2003 | | pagina 4