Met een knipoog
naar de tropen
Hoezo
doffe kleuren?
Bulthaup
opnieuw
bekroond
zaterdag 26 april 2003 W 11
Container
Voordeel
Compact
Hf 1
ten en variëteiten hebben, zodat
het totale aantal verschillende
leverbloempjes tot ver over de
honderd komt. Ze komen niet
alleen uit Europa, maar ook uit
Noord-Amerika, China, Korea,
Centraal-Azië en Japan. En dan
hun sprankelende kleuren; ik
was op slag verliefd.
Met een licht schuldgevoel keek
ik nog eens over mijn schouder
naar al die kerstrozen, maar
daarna laadde ik gretig mijn
mandje vol met de appelbloe-
semroze vorm van Hepatica py-
renaica en met de cyclaamroze
H. japonica, heideplanten met
ook nog eens met prachtig ge
marmerd blad. Prachtige plant
jes, en dat voor nog geen tientje
per stuk. Toen ik thuis was had
ik spijt: ik had er nog veel meer
moeten kopen. Maar gelukkig is
Ashwood Nurseries een modern
bedrijf: geen enkel teken van die
bekrompen Britse eilandmen
taliteit. Ze sturen met plezier
planten naar het continent en
voor wie liever zelf zijn planten
kweekt is het mogelijk om zaden
van de verschillende soorten te
bestellen. U betaalt gewoon per
credit card. Kwekers zijn niet
dol op telefoontjes, dus bestel
per email: ashwoodnurs@hot-
mail.com
Romke van de Kaa
Hepatica japonica
Liefde maakt blind en dik
wijls is er een buitenstaan
der nodig om je met j e neus op de
feiten te drukken. Laatst zei een
kennis na het bezichtigen van
mijn kerstrozencollectie: „Ge
weldig, wat een verscheiden
heid aan soortep, en dat alle
maal in volle bloei zo vroeg in
het jaar. Alleen jammer dat het
allemaal van die doffe kleuren
zijn." Ik was beledigd - doffe
kleuren, hoezo doffe kleuren? -
maar diep in mijn hart wist ik
dat mijn bezoeker gelijk had. De
kleuren van Helleborus orienta-
lis, de kerstroos waar het om
ging, zijn verre van spranke
lend. Alleen de witbloeiende va
riëteiten ogen fris.
Natuurlijk, van dichtbij zijn al
le bloemen prachtig, met hun
grote bossen goudgele meeldra
den, maar van een paar meter
afstand lijkt het net of er een
grauwsluier ligt over de bloe
men van de kerstroos. Waarom
had ik dat nooit eerder gezien.
Of liever gezegd: waarom had ik
dat nooit eerder willen erken
nen?
Daar komt nog bij dat de afgelo
pen winter weer eens bewezen
heeft dat Helleborus orientalis
niet echt winterhard is. Dat wil
zeggen: de planten overleven
een strenge winter wel, maar zo
wel het blad als de bloemen
worden als het meer dan tien
graden vriest toch beschadigd.
En in een kwakkel winter wor-
Tropisch groen in Hollandse tuin.
Jan J. Smith is vooral gechar
meerd van het contrast. Een
tropisch aandoende palmboom
in een typisch Hollandse tuin.
Sinds vorig jaar importeert hij
de Chusanpalm, een soort die
temperaturen tot min 18 graden
Celsius kan doorstaan. „Het
draait helemaal door."
Hij houdt van een tuin die ook in
de wintermaanden groen is. Van
besneeuwde boomtoppen, waar
het groene loof doorheen prikt.
Daarvan kan hij oprecht genie
ten. Maar tropische gewassen
die in de wintermaanden van
wege de kou een plaatsje binnen
moeten krijgen, liggen hem
minder. „Dat kost veel geld. Het
kost je bovendien je rug."
De uitbundige, enigszins kra
kende lach, verraadt dat Jan
J. Smith (59) uit Den Haag niet
meer de allerjongste is. Daar
doet hij niet moeilijk over. Se-
mi-gepensioneerd tuinliefheb-
ber noemt Smith zich geksche
rend.
In een vorig leven was hij produ
cent van kunststoffen. De eerste
helft van de jaren negentig ver
kocht hij zijn bedrijf om vervol
gens twee maanden niets te
doen. „Maar dan gaat zelfs de
tuin vervelen", zegt Smith.
Hij wilde zijn kennis overdra
gen aan een jonge generatie, be
zig blijven met zaken die hem
interesseerden en genieten. Zijn
eerste handel was een prakti
sche. Geplaagd door artritis,
plaatste hij een verwarmd bad
in de tuin. Het ultieme genot.
Sindsdien zet hij dergelijke ba
den af in onder andere Neder
land en Duitsland.
Een warm bad in een tropische
tuin. Die gedachte prikkelde de
voormalig ondernemer. Zeiven
jaar lang zocht Smith naar een
palmsoort die zelfs de koude
Nederlandse winter kon overle
ven. Die vond hij in de Gobi-
woestijn. Daar stuitte hij op de
Chusan, een wintervaste palm
die temperaturen tot min 18
graden Celsius kan doorstaan.
Smith nam de gok. Een jaar ge
leden liet hij een container vol
palmen naar Nederland komen.
Geen kleine, maar soms meters
hoge exemplaren. Hij stalde ze
in een loods in Lisse, waar het
publiek er kennis van kon ne
men. Het bleek een succes. De
palmen gingen grif van de hand.
Smith herinnert zich de zaken
man uit Wassenaar die direct
meer dan twintig stuks kocht.
„Voor een bedrag tussen de 40
en 50.000 euro." Maar het resul
taat is een prachtige tuin met
een knipoog naar de tropen.
Een dergelijke tuin, een aantal
palmen aan zee of in een park;
die doen volgens Smith vanzelf
hun werk. „Ik krijg mijn klan
ten vooral door mond-tot-
mondreclame. Vorig jaar ging
het nog, maar inmiddels draait
het helemaal door.Hij beperkt
zich dan ook niet langer tot Ne
derland. 'Zijn'palmen duiken
inmiddels ook op in Stockholm
en Götenburg, steden waar de
temperatuur 's winters tot ver
onder het vriespunt daalt.
De officiële naam van de palm
die Smith importeert is Chusan
Trachycarpus Fortunei. Tra-
chycarpus is een van de 212 ge
slachten - in totaal zijn er zo'n
drieduizend soorten - uit de Pal-
menfamilie (Palmae). De oor
sprong ervan ligt in Oost-Azië.
De meeste palmen uit dit ge
slacht kunnen vorst verdragen.
De Trachycarpus fortunei of
Chinese palm is een van de
meest winterharde palmsoor
ten. Overigens laat deze palm
bij temperaturen onder -12 gra
den Celsius zijn bladeren vallen.
Naast de Chusanpalm worden
ook andere soorten van het ge
slacht Trachycarpus in Europa
gekweekt, waaronder de T. ex-
celsea (Chinese windmolen-
palm) T. martianus en T. wagne-
rianus. Opvallend is ook dat de
stam zich niet vertakt (monopo-
diale groeiwijze). Een ander
voordeel van palmen is dat ze na
verloop van tijd niet dikker
worden, waardoor ze relatief
weinig plaats innemen.
Echt kleine jongens zijn het ove
rigens niet. De stamhoogte van
de palmen die Smith importeert
ligt tussen 100 en 700 centime
ter. Ze zijn tussen de zeven en
vijftig jaar oud. De palmen wor
den compleet met kluit in een
container geleverd, waardoor
hun gewicht varieert van 16 0 tot
1500 kilo. De prijs van de palm
loopt uiteen van €350 tot onge
veer €1400 Het onderhoud is
miniem. „In de kuip doen ze het
minder goed dan in de vaste
grond. Bovendien moet je er
voor zorgen dat de palm geen
'natte voeten' krijgt."
Toegegeven, zo'n kant en klare
palm in de tuin ziet er fraai uit.
Toch denken sommige milieu
activisten daar volgens Smith
soms anders over. „Die vinden
dat je de palmen in hun oor
spronkelijke omgeving moet la
ten. Daardoor wordt het wat
moeilijker om ze te importeren.
We proberen ze daarom ook zelf
te kweken, maar dat is niet zo
gemakkelijk."
Of hij het zelf niet vreemd vindt:
zo'n uitgesproken tropisch ge
was in ons koude kikkerlandje?
„Ik vind het contrast juist zo
leuk." Wat Smith betreft, houdt
het dan ook niet op bij de import
van de Chusan. „Ik ben nu bezig
met een wintervaste bananen
boom."
Paul Geerts
Voor meer informatie: 06-
53104423.
Wintervaste palmen kunnen in Nederlandse tuinen overleven.
foto's GPD
*7
produceerd, daar in de Engelse
Midlands, maar Kingswinford
is het mekka van de Helleborus-
freaks. Vanuit heel Europa, en
ook vanuit de USA en Japan,
stromen de liefhebbers toe. De
prijzen liggen zo tussen de vijf
entwintig en de vijftig euro,
maar dat schijnt voor de kopers
geen belemmering te vormen.
En natuurlijk heb ik een ker
stroos gekocht - een gele met een
rood hart - want daar was ik
voor gekomen.
Maar wat mijn oog trok was de
collectie leverbloempjes van
Ashwood Nurseries. Een lever
bloempje is een klein, vroeg-
bloeiend vast plantje met bloe
men die sprekend op anemonen
lijken. Ik kende de Europese
soorten: Hepatica nobilis, H.
transsilvanica en H. pyrenaica.
Maar in Engeland, waar geen
enkel leverbloempje in het wild
voorkomt, zag ik dat mijn ken
nis van het geslacht Hepatica
grote lacunes vertoonde. Er blij
ken maar liefst twaalf verschil
lende soorten te bestaan, die alle
weer een reeks van ondersoor-
*4.
den de planten vaak ontsierd
door zwarte vlekken die veroor
zaakt worden door een schim
melziekte die nauwelijks te be
strijden is. Kortom: het enige
sterke punt van de kerstroos dat
overblijft is de vroege bloei.
Plus het feit dat de plant een ra
ge is, en rages werken nu een
maal aanstekelijk.
Kort nadat mijn liefde voor de
kerstroos was bekoeld, maakte
ik met een vriend een pelgrima
ge naar Ashwood Nurseries in
Kingswinford, een gehucht in
de buurt van Birmingham.
Staal wordt er niet veel meer ge-
7
Visite komt
graag in
de keuken
Als hij een keuken afle
vert, gaat hij meteen
zelf achter de kachel, zoals
dat in vaktermen heet. Met
andere woorden: Danny Re-
mijn, Bulthaupadviseur te
Goes kookt op locatie bij zijn
klanten. Weliswaar met be
hulp van een professionele
kok, maar toch...
Voor hem staan keuken en
koken gelijk aan Bulthaup
en hij ziet zijn passie regel
matig bekroond. Onlangs
sleepte Bulthaup de zoveel
ste design-award weg. Dit
maal de Duitse IF Design
Award voor het nieuwe
spoelcentrum. Praten over
zijn passie betekent voor
Danny het uitdragen van het
Bulthaupgevoel. En dat be
tekent de keuken als leef
ruimte, waar rust vanuit
gaat en alles op z'n plaats
staat.
Toen Martin Bulthaup in
1949 zijn keukenbedrijf op
richtte in Duitsland had hij een
doel voor ogen. Natuurlijk wil
de hij keukens produceren,
maar er was meer. Het bedrijf
spreekt tot op heden zelfs van
een filosofie. Bulthaup heeft als
uitgangspunt dat de keuken een
leefruimte is. In die leefruimte
staan mens en functie centraal.
Danny Remijn werkt als advi-
seur in het Bulthaup-Center
Chef, onderdeel van Slabbe-
koorn Interieurbouw in Goes.
Hij legt uit wat er achter die fi
losofie schuil moet gaan: „Het
uitgangspunt is dat de keuken
een leefruimte is, een centrale
plek waar mensen elkaar ont
moeten. Als je visite krijgt en je
gaat koken, komen ze naar de
keuken. Even gezellig kletsen,
proeven en mee kijken. Er is al
tijd activiteit."
„Martin Bulthaup heeft dat
concept van keuken als leef
ruimte uitgezet, toen hij zijn be
drijf oprichtte. Nu zwaait zijn
zoon Gert de scepter. Hij is de
goeroe die het Bulthaupgevoel
uitdraagtJ e kunt zeggen dat hij
nu de drijfveer is achter het be
drijf. Er is een driekoppige di
rectie, maar Gert zet de grote lij
nen uit. Het gevoel dat hij wil
overbrengen is dat van veilig
heid. Veilig thuis koken. In alle
rust. Voelen dat alles goed is, dat
alles op z'n plaats staat en ook
daar staat waar je het wil heb
ben."
„De keuken moet ook onderdeel
zijn van de rest van het huis. De
belijning, de kleuren, alles moet
afgestemd zijn op de directe om
geving. Ik wil altijd eerst weten
wat klanten doen met de ruimte
die grenst aan de keuken. Wat
voor kleuren zijn er, wat ligt er
op de vloer, de stijl van het meu
bilair en noem maar op.Om de
Greeploze kastdeuren en laden geven een strak beeld in de keuken.
Bamboefineer geeft een warme uitstraling.
overgang van keuken naar
woonruimte te onderstrepen
heeft de Duitse firma bijvoor
beeld een bar in de collectie die
beide ruimtes kan verbinden.
In de ruim vijftig jaar na de op
richting van het keukenbedrijf,
heeft Bulthaup zich ontwikkeld
tot een merk van betekenis. De
ontwerpen zijn regelmatig be
kroond met designprijzen. De
keukenproducent heeft inmid
dels zijn vleugels uitgeslagen en
zoekt het ook buiten de keuken.
Tijdens de Internationale Meu
belbeurs in Keulen, begin dit
jaar, introduceerde Bulthaup
een aantal nieuwe banken en ta
fels, in de bekende strakke
vormgeving. Het meubilair is
verkrijgbaar in ahorn, Zwitsers
perenhout, beuken, kersen, no
ten en olm. Want hout is van
oudsher één van de materialen
die het bedrijf verwerkt. De
nieuwe lijn past bij de al be
staande zitmeubelsystemen
Korpus, Nemus en Duktus.
Jaarlijks komen nieuwe pro
ducten op de markt. Een van die
nieuwe producten is een spoel-
gedeelte. Daarvoor ontving het
bedrijf dit jaar de toonaange
vende Duitse IF Design Award
2003. Dit nieuwe ontwerp is ge
baseerd op de al vijftien jaar
eerder geïntroduceerde keu
kenwerkbank van Bulthaup.
Een 'keukenklassieker', zoals
Danny die werkbank om
schrijft. Het bekroonde spoel-
gedeelte bestaat uit een flexi
bele combinatie van diepe en
vlakke spoelbakken. Een nieu
we lasergestuurde lastechniek
zorgt ervoor dat die spoelbak-,
ken naadloos verbonden zijn
met het roestvrijstalen werk
blad. Die spoelbakken zijn ver
zonken in een werkvlak dat tot
twee meter breed kan zijn. Een
centrale snijplank van kunst
stof kan van links naar rechts
over de spoelbakken geschoven
worden. De afronding van de
plank 'valt' in een rand (casca
de) van zo'n twee centimeter,
boven en onder de spoelbak,
waardoor de plank makkelijk
heen en weer beweegt. Dat snij-
gedeelte is eenvoudig van het
spoelgedeelte af te halen. Dan
ny: „De plank is gemaakt van
okulen, een kunststof die wat
vettig aanvoelt, waardoor je er
goed op kunt snijden."
Gevraagd naar trends en novi
teiten op keukengebied signa
leert Danny een duidelijke
voorkeur van klanten voor een
meer compacte keuken. „Je
merkt dat mensen het meer gaan
zoeken in kwaliteit en niet meer
in grootte. Ze willen op een klei
ner oppervlak alle functies bij
elkaar. Als je kijkt naar de Bul-
thaupkeuken zie je dat duide
lijk. Het zijn niet van die gi
gantische blokken. Het zijn
keukens waar ze voor bedoeld
zijn: om er in te koken. Ze zijn
niet gemaakt voor de buren zo
als ik het altijd zeg. Niet om mee
te pronken. Ze hebben een tijd
loze uitstraling."
„Het kleurgebruik wordt wat
natuurlijker. Je hebt hele mooi
tinten rood, blauw en zand, met
namen als cayenne, leem, Saha
ra en nordisch blauw. Dat na
tuurlijke vind je ook terug in de
toepassing van hout. Naast be
kendere houtsoorten wordt nu
ook bamboe gebruikt. „Het ge
bruik van bamboe is nieuw. Het
is heel goed te verwerken als fi
neer op kastdeuren." Een ande
re noviteit van Bulthaup is het
greeploze systeem voor deuren,
lades en uittrekelementen. Met
een klein duwtje gaan die een
voudig open. Het uiterlijk van
de keuken is dan ononderbro
ken strak.,Dat geeft rust aan de
ruimte. Dat is wat veel mensen
zoeken. Rust. Niet te veel tiere
lantijnen en fratsen. De kunst
van het weglaten."
Het kost een paar centen, maar
dan heb je ook wat. Bulthaup
heeft lang het imago gehad van
yuppenkeuken. Danny ziet dat
wat anders. „Vanaf zo'n tien,
twaalfduizend euro heb je al een
keuken. Die bedragen zie je bij
andere keukenfabrikanten ook.
Ik zie dat klanten er zo'n inves
tering graag voor over hebben."
Annemarie Zevenbergen
Het bekroonde spoelgedeelte.
Keukenproducent Bul
thaup werd in 1949
opgericht in het Duitse
Bodenkirchen. Het hoofd
kantoor is nu gevestigd in
Aich, eveneens in Duits
land. De Bulthaupgroep
behaalde in 2002 een om
zet van ca. 102 miljoen
euro en heeft vier dochter
maatschappijen in Duits
land en negen daarbuiten.
In Duitsland produceren
550 medewerkers exclu
sief voor de wereldmarkt.
Het bedrijf ontwerpt en
geeft vorm aan leefruim
tes binnen en buiten de
keuken. De productlijnen
system 20 en systeem 25
(keukens) vormen de basis
naast aanvullende pro
ductgroepen communica
tion (tafels, banken, stoe
len) en accessoires
(keukengereedschap en
toebehoren). Functionali
teit en technologie spelen
een hoofdrol. Uitgangs
punt is dat de keuken een
volwaardige leefruimte is,
die moet aansluiten bij de
woonomgeving in de rest
van het huis.
