Doornik/T ournai
ANWB-dochter FOX lonkt naar reizende single
W5
Archeon
GTI
Zand
Atelierroute
Oman
Cruisegevoel
\ïum
zaterdag 26 april 2003
Oppermachtig
Rubens
Ruzie
Een Franse verrassing in België
Volgens Shakespeare zou
de naam er niet toe moe
ten doen. 'Ook al zou een roos
anders heten, dan nóg geurt
hij even zoet', schreef de En
gelse bard met verpletteren
de logica. Maar dan wandel
je door de straten van wat je
altijd Doornik hebt ge
noemd. En kom je al ras tot
de conclusie dat het toch
echt Tournai behoort te zijn.
Jawel, we zijn hier nog
steeds in België. Maar kan
het Franser?
Op weg naar Tournai al, slaat
de verwarring toe. Bij Rui
en fiets je nog langs de Schelde;
vijf minuten verderop is het zo
maar de Escaut. Geen schemer
gebied, niet een kilometer of
wat wennen - nee pang: hier
spreekt men Frans! De Kware-
mont, fameus obstakel in de
Ronde van Vlaanderen ligt nog
net op het randje. Drie kilome
ter zuidelijker al zijn we in Wal
lonië. En allez hè?, daar stuur je
de coureurs natuurlijk niet
doorheen tijdens de hoogmis
van het Vlaamse wielerleven.
Zo zou trouwens iedereen die
vanuit het noorden komt, naar
Doornik, pardon Tournai, moe
ten reizen. Eerst een stuk - kan
alleen op de fiets - over het langs
de Schelde leidende jaagpad en
dan links uit de flank, recht
streeks de Vlaamse Ardennen
in.
Dit is het België van Karei Van
Wijnendaele. Bedenker van de
Ronde van Vlaanderen, maar
bovenal de man (Joris Jacobs in
'Het Nieuwsblad' van 17 april
1965) 'die zijn volk leerde lezen'.
De Koppenberg, de Kortekeer,
de Oude Kwaremont; het zijn
drie lieflijke met woeste kassei
en bezaaide hellingen die ogen
blikkelijk doen terugdenken
aan die onvergetelijke, al dui
zend keer geciteerde regel van
Van Wijnendaele: 'Toen schru-
welden onze wegen nog de el
lende uit van hun bestaan en
spraken de taal van Arm Vlaan
deren.'
Tournai is vanaf die verrukke
lijke heuveltoppen nog niet te
zien. Wel het stil golvende land
met daarin de grote, witte boer
derijen, de huisjeS en de kerk
spitsen van Zottegem, Ronse en
- bij helder weer - ook Kortrijk.
Waar ligt Wallonië? Dat bereik
je van de één op de andere mi
nuut, als je vanaf de Kluisberg
het kleine Orroir binnen dok-
kert. En vervolgens naar Escan-
a ff les, Pottes en Herinnes fietst.
Daar, bij dat laatste plaatsje, in
een bocht van de rivier, doemen
totaal onverwacht, de vijf to
rens op van de kathedraal van
Tournai. Hoog, grijs en opper
machtig.
Dat overkomt een mens natuur
lijk wel vaker. Dat hij zoiets in
drukwekkends ziet, dat hij er
onmiddellijk naar toe wil. Voor
de kathedraal van Tournai geldt
dat in dubbele mate. 'De mooi
ste van België' leert het mee
gevoerde reisboek (in dit geval
de Agon Cultuur Reisgids Bel
gië en Luxemburg) 'en mis
schien wel de belangrijkste in
de Nederlanden'. Kan best we
zen, maar nu even niet. Ja, de
afsluiting van het koor (doks
aal, blijkt zoiets te worden ge
noemd), uitgevoerd in Ant
werpse renaissance doet de
mond openvallen van bewonde
ring. Maar meteen nadat de
Unesco het godshuis tot werel
derfgoed had uitgeroepen (in
1999) werd er begonnen aan een
grootscheepse restauratie. En
een jungle van aluminium
bouwsteigers maken zelfs dit
interieur, waarin de Notre Da
me van Parijs twee keer past, er
niet mooier op.
Snel naar buiten daarom maar
weer. Naar de pretentieloze op
gewektheid van de in mei 1940
volledig plat gebombardeerde
en vervolgens met zorg her
bouwde Grand Place, een drie-
De vijf torens (oorspronkelijk moesten het er negen worden) van de kathedraal van Tournai met op de voorgrond de Gatenbrug.
foto Rob van den Dobbelsteen/GPD
hoekig plein omzoomd door
talloze estaminets, eethuisjes en
slechts een enkele winkel. Als
we in de herberg waar we een
café filtre drinken voorzichtig
onze teleurstelling spuien over
de buik van de kathedraal,
vraagt de waard: 'Heeft u die
Rubens gezien?' Zo zie je maar
weer, ga nooit af op een eerste
indruk. Bij het tweede bezoek -
een kwartier later - blijven we
zó lang hangen voor het in een
vergeten hoekje hangende
schilderij van de Vlaamse mees
ter ('De verlossing van de zielen
uit het vagevuur', je komt ogen
te kort), dat we te laat zijn
voor de afspraak met Frans Sin-
ke.
Ernstige gevolgen heeft dat ge
lukkig niet. Sinke haalt de ver
loren tijd makkelijk in. Spring
vooral een gat in de lucht als het
Office du Tourisme hem aan
wijst om u te vergezellen tijdens
uw ontdekkingstocht door
Tournai, maar trek wel uw
hardloopschoenen aan. De in
Yerseke geboren Sinke, bouwde
- sinds hij naar België verhuisde
- zo'n passie op voor zijn stad,
dat niets onbesproken mag blij
ven, alles moet gezien worden.
Hij rent als een marathonloper
door straten en stegen en zelfs
de 257 treden naar de omloop
van het 70 meter hoge Belfort
krijgenhem niet klein. „Wat een
uitzicht hè?", juicht hij eenmaal
boven aangeland, „die toren
staat hier al vanaf liet eind van
de 12e eeuw. Het is de oudste van
het land." De oudste, de mooi
ste, de gaafste! Waar in België
hoor je die woorden vaker dan in
Tournai? Dat kan je zo hebben,
dat je totaal niet van gobelins
houdt. Maar dan zie je in het
Museum voor Tapijt- en Textiel
kunst het zinsbegoochelende
'De hongersnood van Jeruza
lem' en merk je dat je dat oor
deel toch op z'n minst enigszins
zal moeten nuanceren. „Had u
daar echt nog nooit iets van ge
hoord of gezien?", vraagt Sinke.
En opnieuw verbaast hij zich
oprecht over die 'relatieve onbe
kendheid' van Tournai. Maar is
het niet zo, dat de stad juist
daardoor zo verrast? Zonder
meer. Neem alleen al de geschie
denis. Sinke kletst er met gemak
een uur over vol. En laat in wil
lekeurige volgorde namen val
len van nauw met de glorie van
Frankrijk verbonden dames en
heren als Clovis, Lodewijk XIV,
Jeanne d' Are, Karei VII, Frans I
en Phillipe August. De gids:
„Dat zie je er nu misschien niet
meer zo aan af, maar voordat
Clovis zijn hof in de 6e eeuw
overbracht naar Parijs, was
Tournai zelfs de hoofdstad der
Franken. Ik bedoel maar. We
hebben niet voor niets zoveel
kunstschatten.
Toch mag niet alles worden her
leid tot die roemrij ke geschiede
nis. Want dat Victor Horta juist
voor Tournai zo'n aanvallig Mu
seum voor Schone Kunsten ont
wierp, was domweg het gevolg
van een pesterijtje, ontstaan uit
een knetterende ruzie tussen
verzamelaar Henri van Cutsem
en zijn woonstad Brussel. In
Tournai zijn ze er blij mee. Want
welk provinciestadje kan geu
ren met onbedaarlijk mooie
doeken van beroemde schilders
als Manet, Rubens, Seurat, Mo
net en Ensor? Niettemin: ook
hier verrast Tournai. Want hoe
bekend en bejubeld het in dit
museum hangende 'Argentueil'
van Manet ook moge zijn; de
echte verbazing komt pas bij het
zien van het portret dat Emile
Claus maakte van zijn vrouw.
En dan moet het gevoelige
'Meisjes in Schoore' van Theo
dore Verstraete - even verderop
- nog komen.
Rob van den Dobbelsteen
Beeld van een tekenende Rogier van der Weyden die in Tournai werd geboren.
foto Rob van den Dobbelsteen/GPD
Tournai (Doornik) ligt op ongeveer 300 kilometer van Amster
dam. Aanbevolen route: E17 Antwerpen - Gent - Kortrijk -
E427Tournai. De stad ligt aan de spoorlijn. Tournai heeft meerdere
hotels variërend van luxueus (vier sterren) tot eenvoudig (een ster).
Ook is er een jeugdherberg, een camping en meerdere chambres
d'hötes. Het aantal restaurants in Tournai is legio. Door het Office
du Tourisme is een rondleiding uitgezet die circa anderhalf uur
duurt. Ook vertrekken er vanuit Tournai boottochten over de
Schelde.
De kathedraal wordt als de mooiste van België beschouwd, maar
van het interieur is wegens een intensieve restauratie helaas weinig
te zien. Hoogtepunten: een schilderij van Rubens en het doksaal. In
de schatkamer van de kathedraal staat één van de zogeheten 'zeven
kunstwonderen van België', het door Nicolaas van Verdun gemaak
te schrijn van Onze Lieve Vrouwe Het Museum voor Schone Kun
sten is op zich zelf al een bezoek waard. Het is één van de latere
meesterwerken van de architect Victor Horta. De permanente ex
positie met schilderijen van onder meer Rogier Van der Weyden
Louis Gallait, Monet, Seurat en Van Gogh past daar uitstekend in.
Alle musea (waaronder onder meer ook nog met Museum voor Folk
lore en het Museum voor wapens en militaire geschiedenis) zijn met
uitzondering van dinsdag en op feestdagen dagelijks geopend en de
entreeprijzen lopen uiteen van 1 tot 3 euro per persoon. Verdere
highlights zijn onder meer het Belfort (het oudste van België), de
Gatenbrug (pont des Trous), het Stadhuis (sleutel voor de crypte bij
de balie), de op de Grand Canyon lijkende steengroeve van de CCB
aan de Brusselse Steenweg (vier kilometer buiten Tournai) en de
oudste Romaanse huizen van België aan de rue Barre-St-Brice.
Verdere informatie: Office du Tourisme, 14 Vieux marché aus pote-
ries, B-7500 Tournai, tel. 0032 - 69 22 20 45 en/of internet
www.tournai.be
In Nederland: Belgische Verkeersbureau voor Brussel en de Arden
nen, Postbus 2324, 2002 CH Haarlem, telefoon 0900 - 202 01 07
en/of e-mail belgisch.verkeersbureau@wxs.nl
Het valt, ook in de reiswereld,
niet mee om wat nieuws te
bedenken. Er is bijna geen plek
je op de wereld meer waar je als
toerist niet heen kan, dus moet
verbreding van de markt in het
aanboren van nieuwe, specifie
ke doelgroepen gevonden wor
den. 2003 lijkt het jaar van de
'single' te worden, de alleen
staande, alleengaande, de 'solo',
hoe je het ook maar wilt noe
men.
FOX Vakanties heeft begin dit
jaar een speciale 'Single, maar
niet alleen-gids' uitgebracht.
De gids is niet gericht op jonge
ren, of senioren, maar op de
groep tussen de 25 en 55 jaar, die
'single', maar toch met anderen
en dan géén stéljetjes, comfor
tabel op reis wil naar een bij
voorkeur verre bestemming en
geen fikse toeslag wil betalen
voor een kamer. En dat hóeft bij
FOX dan ook nietAls j e zelf een
reisgenoot regelt waarmee je
een kamer wilt delen kun je zelfs
korting krijgen!
„Nu, na drie maanden ervaring
met dit Single-programma,
hebben we besloten om er defi
nitief mee door te gaan", zegt
Dick Broeke, directeur-eige
naar van ANWB-dochter FOX
Vakanties in Nieuw-Vennep.
„Ondanks de moeilijke tijden
voor de reisbranche loopt het zo
goed, dat we al heel wat reizen
van de aantekening 'gegaran
deerd vertrek' hebben kunnen
voorzien. Ja, de single-reizen...
we hebben het een paar jaar la
ten broeden, maar dit jaar zijn
we er toch serieus mee begon
nen. En we wisten dat zoiets dan
in een paar maanden slaagt, of
niet. En nu, na die drie maan
den, hebben we gezegd: dit gaat
een heel groot succes worden.
Al kan dat uiteraard niet een-
twee-drie."
Het gunstige onthaal van de sin
gle-gids heeft behalve tot een
behoorlijk aantal boekingen
ook al geleid tot de organisatie
van een eerste FOX-singledag
op zondag 27 april (morgen) in
het Reistheater van deze tour
operator in Nieuw-Vennep.
Duizend mensen hebben zich er
al voor aangemeldmaar er kun
nen er nog veehpeer bijBroeke:
„Ik ben blij dat het absoluut niet
alleen om jongeren of ouderen
gaat, integendeel. En blij ben ik
ook dat onze boodschap dat dit
beslist geen dating-reizen zijn,
goed en duidelijk is overgeko
men. We willen met die singles
gewoon mooie reizen maken, ze
samen met andere alleengaan-
den op een ongedwongen ma
nier op vakantie laten gaan."
Nu lijkt het er misschien op dat
die gigantische reismarkt van
2,5 miljoen singles door FOX
voor het eerst ontdekt is, maar
dat is niet helemaal waar. Er
waren al reizen voor jongere
singles (My Way bijvoorbeeld)
en zeker ook voor senioren,
mensen van boven de 55. KRAS
Ster brengt al jaren een speciale
55+ gids uit. Arke ook. En er is
een kleinere reisorganisatie als
de Stichting Senior Vakantie
Plan, die ouderen altijd met
twee vrijwilligers waarvan een
verpleegkundige is, op reis
stuurt. Er zijn ook organisaties,
die speciaal voor senioren over
winteringsvakanties, 'all over
the world', aanbieden.
Maar eveneens is er, al sinds jaar
en dag, een Vereniging Vakantie
Partners in het Brabantse Rijs
wijk, die alleengaanden en een
oudergezinnen met elkaar in
contact wil brengen, zodat ze
samen met elkaar op vakantie
kunnen gaan. Een club, opge
richt door Paul Borsboom, een
voormalig automatiseringsad
viseur, met 3000 leden, in leef
tijd variërend van 19 tot 91 jaar,
met een gemiddelde leeftijd van
47 jaar. De WP geeft onder
meer een Solovakantiegids uit,
waarin onder meer enkele tien
tallen reisorganisaties staan
vermeld, die in meer of mindere
mate voldoen aan de criteria die
de vereniging heeft gesteld om
het predikaat 'Alleengaande-
vriendelijk' te krijgen. KRAS
Ster (Borsboom: „Die hebben
gezegd dat ze het dit moeilijke
jaar wat rustiger aandoen met
betrekking tot deze groep reizi
gers.") en FOX („Hebben niet
gereageerd op m'n verzoek om
hun gids toe te sturen.") staan
daar trouwens niet in.
Rob de Vries
In het Archeon, bij Alphen aan
de Rijn, wordt op zaterdag 3,
zondag 4 en maandag 5 mei een
vijftiende-eeuws legerkamp
opgeslagen. Door de groep Het
Gelres Overkwartier zal het
kampleven uit dat tijdperk ge
demonstreerd worden, met ka
nonnen, knijpbusssen, exerci
ties, rechtspraak en dergelijke.
Ook wordt getoond hoe er in die
15e eeuw gevochten én gewerkt
werd.
Ook de daarop volgende week
ends staan in het teken van een
bepaald thema: Napoleon op 10
en 11 mei, Oude Rituelen op 18
mei, een Middeleeuwse Jaar
markt op 25 mei en een Western
Weekend van 29 mei t/m 1 juni.
Meer info: tel. 0172447744 of
website www.archeon.nl of
www.gelresoverkwartier.nl
GTI-fans kunnen op zater
dag 3 en zondag 4 mei te
recht op een speciale GTI-beurs
in het Autotron in Rosmalen. De
nieuwste snufjes zijn er te zien,
er worden demonstraties en
clubpresentaties gegeven en
wedstrijden gehouden. De toe
gang tot de beurs kost 10 euro
voor volwassenen, kinderen tot
en met 11 jaar kunnen gratis
naar binnen. Voor wie met
openbaar vervoer komt is het
Autotron vanaf het NS-station
Rosmalen met bus of Treintaxi
bereikbaar.
Meer info: tel. 0735233300 of
website www.full-speed.nl
Op maandag 5 mei begint op
het Strand in Scheveningen
het traditionele 'Sandsculptu-
re-festival'. 'Carvers' uit de hele
wereld zullen opnieuw strijden
om de prijs voor het mooiste
zandkasteel. De toegang tot dit
evenement, dat dankzij de im
posante bouwwerken die uit
zand 'gehouwen' worden altijd
veel publiek trekt, is gratis. Het
Scheveningse Strand is vanaf
Station Den Haag Centraal met
tram of bus bereikbaar.
Meer info: tel. 0900-3403505 of
website www.scheveningen.nl
Dertig professioneel werken
de beeldende kunstenaars
uit Apeldoorn zullen op zater
dag 10 en zondag 11 mei mee
doen aan de tweejaarlijkse
Open Atelierroute, die dit keer
voor de vijfde keer wordt ge
houden. De route kan afgelegd
worden per auto, te voet of per
fiets.
Vijf van de 30 kunstenaars heb
ben een fiets veranderd in een
(rijdend) kunstwerk. Deze
kunstfietsen worden bij de start
van het evenement, op vrijdag 9
mei, onthuld. En zo'n kunstfiets
is nog te winnen ook, want sa
men met 19 andere recente
kunstwerken wordt een kunst
rijwiel onder de bezoekers ver
loot.
Meer info: website
www.ateliersapeldoorn.nl
In het Bijbels Openluchtmuse
um in de Heilig Landstichting
bij Nijmegen is de expositie Vor
stelijk geschenk uit het Sulta
naat Oman van start gegaan, die
draait om een indrukwekkende
collectie cadeaus, waaronder
kleding, boten, zilveren dolken,
parfumflesjes, bruidsornamen
ten, wierookbranders en kame-
lenzadels. Traditionele muziek
instrumenten uit Oman, zoals
trommels, de doedelzak en de
rabaha, staan opgesteld bij de
afdeling 'feest', net als objecten
die horen bij de koffieceremo-
nie. De expositie duurt nog tot
en met 2 november; het museum
is dagelijks open van 9 tot 17.30
uur, de toegang is 8 euro, kinde
ren betalen de helft.
Meer info op website www.bij-
belsopenluchtmuseum.nl of op
telefoonnummer 0243823110.
DFDS, de ferrymaatschappij
tussen IJmuiden en het En
gelse Newcastle, houdt in het
kader van de Week van de Zee
op zaterdag 24 mei Open Huis of
in dit geval Open Schip. Bezoe
kers kunnen die dag gratis een
kijkje aan boord van de 166 me
ter lange cruiseferry nemen.
Aan de Felison Terminal aan het
Sluisplein in I Jmuiden is het op
stappunt, de deuren van het
cruiseschip zijn van 11 tot 15
uur geopend. Meer info op
website www.dfdsseaways.nl of
www.weekvandezee.nl
""•''''«Aiw.i
Mlö
