Provincie miskent
betekenis Zeeuwse
oorlogsboeken
Veel belangstelling voor Bluesfestival
Raad voor Cultuur
wil kunstafdeling bij
Roosevelt Academy
zdft,eka?rs-«
Boek over moeizame uitschakeling Duitse stellingen op Walcheren
Zeeuwse scholen
bevaren met
vrachtschip de
wereldzeeën
lezers schrijven
kunst
Zelfmoordactie
Verzetsstrijd
Koeien
donderdag 24 april 2003
Compromis
Teleurgesteld
Regeltjes
Vijfde afdeling
Locaties
Financiering
Zorgpremies
Reputatie
Swingend
VLISSINGEN - In Zeeland
loopt binnenkort een uitzonder
lijk onderwijsproject van sta
pel: scholen gaan les geven in
dagelijks contact met een
vrachtschip dat de wereldzeeën
bevaart. Het project belooft
leerlingen op een uitdagende
manier in aanraking te brengen
met de meest uiteenlopende as
pecten van zee en zeevaart.
Middelpunt van het project is
het Amsterdamse vrachtschip
Lida van kapitein-eigenaar Jan
Wind. Het schip vervoert uit
eenlopende ladingen van en
naar havens in de hele wereld.
Aan boord bevinden zich stu
denten van de pedagogische
academie aan de hogeschool.
Die doen via een website dage
lijks verslag van de belevenis
sen en avonturen aan boord:
ontmoetingen met andere sche
pen, maritieme activiteiten,
exotische havens, cultuur en
natuur. Scholen kunnen daar
met lessen op inspelen, en via e-
mail met het schip communice
ren.
Het idee is afkomstig van kapi
tein Jan Wind. De Hogeschool
Zeeland bood de beste kansen
om het project te laten slagen.
Daar worden lessen en lesmate
rialen ontwikkeld door studen
ten van de pabo-opleiding. Dat
gebeurt onder leiding van do
centen van de pabo en de zee
vaartopleidingen. Bij het pro
ject zijn ook leerkrachten uit het
basisonderwijs betrokken.
In juni wordt ermee proefge
draaid op een aantal Zeeuwse
basisscholen en vmbo-afdelin-
gen. Het is nog niet bekend hoe
veel scholen in juni aan de proef
meedoen. In de loop van mei
vindt een informatiebijeen
komst plaats. Scholen kunnen
zich dan aanmelden. Het is de
bedoeling van start te gaan met
acht scholen. In oktober hoopt
men er meer Zeeuwse scholen
bij de betrekken. Slaagt de
proef, dan wordt het project aan
alle scholen in Nederland aan
geboden. De Hogeschool Zee
land ziet in het project een uit
gelezen kans om scholieren te
interesseren voor de zeevaart
opleidingen. Die kampen de
laatste jaren met teruglopende
studentenaantallen
VLISSINGEN - Bij geallieerde
bombardementen op Duitse
stellingen op Walcheren zijn in
oktober 1944 vijftien Britse
jachtvliegtuigen en bommen
werpers verloren gegaan. De
door de Duitsers neergehaalde
toestellen stortten in zee. Veel
bemanningsleden staan nog
steeds als vermist te boek.
De Vlissinger Paul Crucq komt
tot die slotsom in een dezer da
gen verschijnend boek waarin
hij de aanvallen reconstrueert
die geallieerde vliegtuigen op
kust- en luchtafweerbatterijen
uitvoerden in de weken die
vooraf gingen aan de landingen
van 1 november bij Vlissingen
en Westkapelle. Gegevens uit
Duitse, Nederlandse en gealli
eerde rapporten vormden de ba
sis, informatie van vliegers en
burgers zorgde voor aanvulling.
De auteur beschreef al eerder
het kapot gooien van Walcherse
dijken, waardoor een belangrijk
deel van Walcheren onder water
kwam te staan. In zijn nieuwe
boek wordt het accent gelegd op
het buiten gevecht stellen van
de Duitse stellingen. Deze op de
dijken en in de duinen gesitu
eerde verdedigingswerken wa
ren door hun ligging ontsnapt
aan de inundatie. Omdat ze een
groot gevaar vormden voor het
welslagen van de landingen,
werd een luchtoffensief opge
zet.
Crucq geeft een minutieuze be
schrijving van het verloop van
het luchtoffensief vanaf 21 ok
tober. De laaghangende, dichte
bewolking noodzaakte de toe
stellen onder de bewolking naar
hun doel te vliegen, waardoor ze
een gemakkelijke prooi vorm
den voor de Duitse luchtafweer.
Diverse toestellen werden neer
gehaald.
Eén van de doelen bevond zich
op de golfbaan bij Domburg. Tot
op de dag van vandaag herinne
ren bomkraters aan de aanval.
Volgens auteur Crucq bevinden
zich naar alle waarschijnlijk
heid nog blindgangers onder de
'green'. De 29e oktober was de
dag van de grootste bedrijvig
heid in de lucht. Ooggetuige
Luchtbombardement op 29 oktober 1944 op Duits steunpunt bij Zoutelande. foto collectie Paul Crucq
bakker Speckens uit Vlissingen
daarover: „Het is een echte zon
dagmorgen. Het is rustig op
straat. En een lucht, meneertje,
prachtig om daarin te mogen
vliegen. En gevlogen wordt er."
Er werden achthonderd vluch
ten uitgevoerd.
De Middelburgse Markt zag
zwart van de mensen die, naar
boven starend, de vliegtuigen
aan zich voorbij zagen trekken.
Die dag leverde de lage aanvals-
hoogte een aanvullend pro
bleem op: enkele vliegtuigen
werden door hun eigen bom
scherven geraakt.
Met het uitvoeren van bombar
dementen langs de Vlissingse
boulevard door Mosquito's
werd in de nacht van 31 oktober
op 1 november het luchtoffen
sief afgesloten. Aanvankelijk
was het de bedoeling geweest
om een grootschalig bombarde
ment te laten uitvoeren. Maar
onder druk van Nederlandse
politici in Engeland werd daar
van afgezien. Crucq: „Het
nachtbombardement kan wor
den beschouwd als een compro
mis tussen politici en de militai
re top."
De auteur uit Vlissingen heeft
het boek in het Engels geschre
ven. De titel luidt: Aiming Point
Walcheren, Richtpunt Walche
ren. Er zijn enkele honderden
herinneringen van vliegers en
burgers in verwerkt. Tot de 300
illustraties behoren tientallen
aanvalsfoto's. Ook zijn er foto's
die burgers van bombardemen
ten maakten, afgedrukt in het
boek. De uitgave is niet via de
boekhandel verkrijgbaar maar
kan via telefonisch contact met
de auteur (0118-414402) wor
den besteld. De prijs bedraagt
32,00 euro.
door Jacques Cats
MIDDELBURG - De provincie
wijst subsidieaanvragen voor
de oorlogsgeschiedschrijving in
Zeeland af naar aanleiding van
onjuiste maatstaven. Tot die
conclusie komen twee auteurs,
Paul Crucq uit Vlissingen en Re-
né Hoebeke uit Nieuw- en Sint
Joosland.
Hun in eigen beheer uitge
brachte standaardwerken wer
den van onvoldoende regionaal
belang geacht om voor financië
le steun in aanmerking te ko
men. De auteurs bestrijden die
opvatting. Ze vinden tevens dat
de provincie meer had moeten
letten op het belang van hun bij
drage aan de Zeeuwse oorlogs
geschiedschrijving. Lokale be
stuurders zagen dat belang wel
en gaven met gulle hand.
Hoebeke deed er negen j aar over
om een dikke pil te vervaardi
gen over de strijd om de
Sloedam. In het standaardwerk
besteedde hij veel aandacht aan
lokale gebeurtenissen in Wal
cherse en Bevelandse dorpen.
Het financiële avontuur - Hoe
beke werkte met een begroting
van 50.000 euro - liep voor hem
goed af. De eerste druk van dui
zend exemplaren raakte hij al
bij voorintekening kwijt, hoe
wel de aanschafkosten per stuk
40 euro bedroegen. En van de
tweede druk in eenzelfde oplage
heeft hij al driekwart verkocht.
Hoebeke blijft desondanks te
leurgesteld over de negatieve
opstelling van de provincie.
Toekenning van een financiële
bijdrage had voor hem erken
ning van zijn werk opgeleverd.
Ook Crucq voelt zich alles be
halve gestimuleerd. Hij kreej i
eerder nul op het rekest toen h
in 2000 een indrukwekkend na
slagwerk uitbracht over 1
bombardementen op de Wal
cherse dijken in 1944. De bib'
vincie heeft het andermaallaten
afweten nu Crucq een uitgave
heeft gewijd aan alle bombar
dementen op Duitse stellingen
op Walcheren in de tweede helft
van oktober 1944. De auteur
kreeg te horen dat het prakt
met voldeed aan de eis dat het
een breed publiek moest berei
ken.
Crucq meent dat de provincie
zich in het subsidiebeleidteveel
achter regeltjes verschuilt,. Dat
werkt demotiverend ten opzich
te van particulieren die veel tijd
in onderzoeken steken en bereid
zijn om flinke financiële risico's
te nemen. De auteur vindt het
onbegrijpelijk dat niet-com-
merciële projecten op deze
manier worden afgehandeld
terwijl commerciële projecten
zoals de Tour de France kunnen
rekenen op een ruime bijdrage
uit de provinciekas.
Volgens Crucq is er op het pro
vinciehuis sprake van onbegrip
voor het feit dat de verovering
van zowel de noord- als de zuid
oever van de Schelde doordege-
allieerden een beslissende rol
heeft gespeeld.
„Men kan dus stellen dat de in
name van Walcheren, de sleutel
tot de haven van Antwerpen,
van cruciaal belang is geweest
voor het verdere verloop van de
Tweede Wereldoorlog. De oor
log is erdoor bekort waardoor
vele geallieerde levens zijn ge
spaard."
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op in de PZC versche
nen redactionele berichten, artikelen of commentaren. De reactietijd
beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing van bijdragen betekent niet dat de
redactie de meningen en stellingen van de inzenders onderschrijft.
Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen worden
niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woorden. Dere-
dactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten.
weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd.
Bombardement in de duinen
door Jacques Cats
door Ernstjan Rozendaal
MIDDELBURG - De Raad
voor de Cultuur Zeeland
pleit voor de toevoeging van
een kunstafdeling aan de
Roosevelt Academy. De
Zeeuwse universiteit, die
volgend jaar wil beginnen,
zou gebaat bij met zo'n art
department, omdat creatieve
vaardigheden later zullen
bijdragen aan het persoon
lijk en maatschappelijke
functioneren van de studen
ten. Het art department van
de Roosevelt Academy zou
ook kunnen fungeren als een
bescheiden Zeeuwse kunst
academie.
De Raad voor de Cultuur
Zeeland heeft de ideeën over
een art department uitge
werkt in een notitie. Daarin
wordt gesteld dat het in het
Angelsaksische onderwijs
model, waarop de Roosevelt
Academy is gebaseerd, ge
bruikelijk is een kunstafde
ling op te nemen die een mix
biedt aan theoretische en
praktische vaardigheden.
Het doel van de Roosevelt
Academy is het leggen van
een brede basis bij studenten.
Zonder kunstopleiding is die
basis echter niet breed, aldus
de Raad voor de Cultuur.
Volgens de huidige opzet zal
de Roosevelt Academy be
staan uit vier afdelingen: het
academie core department,
het science department, het
social science department en
het humanities department.
Onder die laatste afdeling
vallen ook vakken als kunst
geschiedenis en letterkunde.
De Raad voor de Cultuur
pleit nu voor een vijfde afde
ling, een art department, om
dat het geforceerd zou zijn de
aanvuling te zoeken in een
simpele uitbreiding van het
vak kunstgeschiedenis.
De kunstafdeling zou een
aantal theoretische colleges
kunnen verzorgen, zoals
theatergeschiedenis, dans-
geschiedenis, literatuurge
schiedenis, muziekgeschie
denis en geschiedenis van de
beeldende kunst en film. Een
praktische toepassing van
die vakken zouden studenten
kunnen krijgen door middel
van workshops beeldhou
wen, grafiek, tekenen, schil
deren, dans, regie en drama,
creatief schrijven en au
diovisuele en digitale vorm
geving. Net als de andere
afdelingen zou het art de
partment een eigen decaan
krijgen en werken met bin
nen- en buitenlandse gastdo
centen.
Volgens de Raad voor de Cul
tuur zijn speciale gebouwen
en andere faciliteiten voor
het art department niet of
nauwelijks nodig als gebruik
wordt gemaakt van locaties
van instanties als het Mid
delburgs Instituut voor
Kunstzinnige Vorming, het
Theo van Doesburgcentrum
in Vlissingen, het Middel
burgs Theater, het Vestzak
theater in Vlissingen, Scoop
en de nieuwe schouwburg in
Middelburg en het Vlissingse
bioscoopcomplex Cine City.
De Roosevelt Academy
wordt ook aangeraden sa
menwerking te zoeken met
het Zeeland Nazomer Festi
val, de Stichting Nieuwe
Muziek, het festival Film by
the Sea, de stichting Plus
Min, de Vleeshal en de Wil-
lem3.
Door de voorzieningen te
vens beschikbaar te stellen
aan studenten die alleen in de
praktische beoefening van
de kunsten zijn geïnteres
seerd, als een basis voor een
kunstvakopleiding, kan
worden ondervangen dat het
art department een te dure
aangelegenheid wordt. Bo
vendien zou Zeeland op die
manier een eigen, zij het be
scheiden, kunstacademie
krijgen.
Ook voor de financiering van
het art department kijkt de
Raad voor de Cultuur naar
een buitenlands model. Daar
is het gebruikelijk dat bedrij -
ven of welgestelde particu
lieren een leerstoel financie
ren. Het art department zou
in de ogen van de cultuur-
raad in september 2005 kun
nen beginnen.
Op de voorpagina van 18-4
prijkte ondermeer een bericht
over de partij van 'genadig de
bater' dat werd ingeluid met de
veelzeggende kop "AEL wil
geld geven voor zelfmoordac
ties". Een uitspraak waarvan ik
zeker ben dat, mocht deze door
een Kamerlid of minister ge
daan zijn, onherroepelijk tot
een door Femke of Agnes aange
vraagd spoeddebat zou hebben
geleid. Maar nu deze uitspraak
door de kandidaat-voorzitter
van de AEL-NL is gedaan,
wordt het door de eerder ge
noemde politica's ter linker zij
de als niet belangrijk ervaren.
Ze zwijgen de zaak tot op dit
moment in ieder geval dood.
Slechts 1 van de 150 Kamerle
den ter rechter zijde (VVD'er
Geert Wilders) vond het voor
alsnog wel nodig om zich open
lijk uit te spreken tégen deze
'onaanvaardbare standpunten'.
Osama bin Laden is slechts ie
mand die alle middelen ge
bruikt omzijndoelte bereiken
was immers onlangs ook al zo'n
fraaie uitspraak van AEL-voor-
man Jahjah, waaruit we konden
opmaken dat deze partij het niet
zo nauw lijkt te nemen met on
schuldige dodelijke slachtoffers
van niet-islamitische kant. Wat
bij mij langzamerhand de vraag
oproept wat de AEL nog moet
verkondigen voor de rest in Den
Haag, om met de woorden van
Ad Melkert te spreken, wakker
wordt! Een partij die zelf
moordacties goedpraat is toch
niet langer te tolereren? Een
verbod op deze AEL lijkt me
dan ook volkomen gerechtvaar
digd. Al is het alleen maar uit
respect voor de familieleden
van de slachtoffers die gemaakt
zijn door het tuig die de AEL'ers
zo bewonderen!
Ruud Bogaert
Maaftenbroersweg 48
Hansweert
Ik las in deze krant van Goede
Vrijdag 18-4 het stuk over de be
stuursleden van de Arabische-
Europese Liga AEL-NL, die
geld wil geven aan Palestijnse
organisaties die de zelfmoord
aanslagen steunen. Dit wordt
bekritiseerd door VVD-kamer-
lid Geert Wilders, die vindt dit
onaanvaardbaar. Bent u er nog
maar pas, of weet u niet dat op
10 mei 1940 om een uur of drie,
vier 's nachts de Duitsers Neder
land binnenvielen en bezetten?
Als gevolg van deze bezetting
ontstond het verzet, waar van
alle kanten aan betaald werd
om het mogelijk te maken. Tij
dens de oorlog verscheen konin
gin Wilhelmina voor Radio
Oranje en wat deed koningin
Wilhelmina? Keurde ze het ver
zet af? Nee, zij moedigde dal
verzet aan en was koningin Wil
helmina toen een terrorist
Nooit van gehoord, dat zeiden
zelfs de Duitsers niet. En na
zouden die verzetsdaden van i(
Palestijnen terrorismedadea
zijn en Arafat zou een terrorist
zijn, neen, de joden zijn terrorist
en hebben dit alles veroorzaakt.
Dit bewijst dat er maar één op
lossing is die ik reeds op 14-2-03
in deze krant heb geopperd. D»
staat Israël in Palestina ophef
fen en na een volksraadpleging
in de VS herstellen.
Piet van Wijd
Molenweg 24 Zuidzmii
Volgens de zorgverzekeraars
moeten de ziektekostenpremies
weer omhoog om de uit de hand
gierende ziektekosten op te
kunnen brengen. Ik vind dat er
andere wegen zijn. Veel zorgver
zekeraars hadden uit de premies
van het verleden een vermogen
opgebouwd dat vaak 1 jaar
ziektekosten kon dekken. Mei
de beleggingsresultaten kon
men veelal de interne kosten fi
nancieren. De beursreeessie
heeft ook voor de zorgverzeke
raars grote gevolgen gehad. Ik
vind dan ook dat in de komende
anderhalf jaar een interne reor
ganisatie nodig is. In de reorga
nisatieperiode kan het opge
bouwd vermogen afgebouw
worden naar 3 maanden ziek e-
kosten. Op deze wijze is ziekte
kosten premieverhoging m de
komende anderhalf jaar me.
nodig.
WimBoogm
Erling Steenstwtlj
jfieuwerkw
Het artikel in de PZC van 19 j
'Koeien maken plaats vo
kampeerders'klopt niet. naip
heeft een milieuvergunng
aangevraagd voor het hou
van vijftien melkkoeien en
mini-camping en heeft
vergunning ook gekregen.
Harpe gedaan heeft 'Doe kti
weg en de camping inne
kan echter niet. Volgens deRa0
van State moet het bedrij
den ingericht conform de
kregen vergunning, dus m
de koeien terug. Terecht, J
inziens. Volgens het artikelzJ
er momenteel 300 mini
pings in Zeeland. BervanJJ
meer dan de helft op Wa
Veel producten van de boera
overbodig en worden a
zwaar gesl}bsi.dl.eel'rhazen dat
mij dan ook met veiba
het met de mini-camPin®
door Ernstjan Rozendaal
KWADENDAMME - Het elfde
bluesfestival Kwadendamme,
dat vrijdag 9 en zaterdag 10 mei
plaatsvindt, telt elf bluesacts
uit binnen- en buitenland. Aan
de vrijdagavondprogramme
ring is, in vergelijking met voor
gaande edities, één artiest toe
gevoegd. De belangstelling voor
het evenement is zo groot dat or
ganisatoren Peter Kempe en
Kees Wielemaker vrezen voor
het eerst mensen de toegang te
moeten weigeren. „Twaalfhon
derd man is de limiet. Vol is vol."
Anders dan bij de jubileumedi
tie van vorig jaar, toen The Pa
ladins het festival afsloot, staat
ditmaal geen uitzonderlijk gro
te naam op de poster. Het had
overigens maar een haartje ge
scheeld, want Omar and the
Howlers waren al geboekt,
maar de groep zegde onlangs
zijn Europese tournee af. Dat
betekent dat het publiek in de
feesttent op het sportveld van
Kwadendamme als vanouds
kennis kan maken met veel aan
stormend talent en een aantal
met zorg uitgekozen oude rotten
uit het bluesgenre.
„We zijn altijd wel op zoek naar
een ontdekking", vertelt Kem
pe. „In het verleden speelden de
Nimmo Brothers, Julian Sas en
Ana Popovic hier kort voor ze
echt doorbraken. Dit jaar den
ken we dat de Engelse Corrina
Greyson zo iemand kan zijn.
Aan de andere kant is het ons
niet pertinent om nieuwe din
gen te doen. We kijken ook wat
mogelijk is. We zijn vaak afhan
kelijk van bands die op tournee
zijn en ons festival in hun sche
ma inpassen. We streven er wel
naar bands neer te zetten die
nog nooit of zelden in Zeeland,
of eigenlijk zelfs in Nederland,
hebben gespeeld. Het moet een
exclusief programma zijn."
Dat het bluesfestival interna
tionaal een klinkende reputatie
heeft opgebouwd, blijkt uit het
feit dat de boekingen bij aan
vang van de voorverkoop in ja
nuari meteen binnenstroom
den, terwijl van het programma
nog niets bekend was. „Vooral
de groepsreserveringen nemen
toe", zegt Wielemaker. „Mensen
die eerst met zijn vieren kwa
men, komen het jaar daarop met
zijn achten en vervolgens met
zijn zestienen. Groepen van der
tig man zijn dit jaar geen uit
zondering."
Tot nu toe zijn het vooral blues
liefhebbers van buiten Zeeland
die kaarten hebben gereser
veerd. Kempe en Wielemaker
schatten dat ongeveer 60 pro
cent van het publiek daar van
daan komt. Zeeuwen die bij
voorgaande edities gewend wa
ren op zaterdag aan de tent een
kaartje te kopen, lopen het risi
co dat de boel is uitverkocht.
„Of ze er verstandig aan doen te
reserveren?", vraagt Kempe
zich af. „Wellicht. Het is moei
lijk te voorspellen.
Vrijdag 9 mei opent de Franse
one man band Philippe Menard
het festival. Hij heeft menige
bluesroute in Zeeland opgeluis
terd en was ook vorig jaar te
gast. Vervolgens presenteert de
Nederlandse band JcLake het
debuutalbum Abuse Blues.
„Jonge gasten", verklaart Kem
pe. „Beetje Johnny Winter-ach-
tig, maar met eigen nummers."
Wielemaker: „Je hoort vaak dat
de blues dood is, maar er zijn
nog genoeg jonge bandjes te
vinden. Blues is niet alleen een
oud mannetje met een gitaar die
zit te klagen." Uit Denemarken
komen Lightnin' Moe and his
Peace Disturbers, een primeur
voor Nederland. De Australi
sche Gwyn Ashton Band sluit de
vrijdagavond af met stevige
bluesrock in de stijl van Rory
Gallagher. „Met stevige blues in
je oren de tent in, dan heb je me
teen zin in de volgende dag", al
dus Wielemaker.
Zaterdagmiddag trapt de Ne
derlandse groep Bullfrog Blues
Machine af met naar verwach
ting veel swingende blues. Dan
is de beurt aan een gerenom
meerde Nederlandse formatie,
Mike The Mellotones. „Die
staan wel in de blues-toptien
van Nederland", verzekert
Kempe. „Al vier jaar achter el
kaar vragen ze of ze bij ons kun
nen komen spelen. Dit jaar
moest het maar eens gebeuren."
De uit Engeland afkomstige
Corrina Greyson behoort tot de
categorie jong vrouwelijk talent
waarvoor de laatste jaren in
Kwadendamme altijd een
plaatsje werd ingeruimd. De
Engelse bluesbladen verkozen
haar tot de beste zangeres van
het jaar.
Rond etenstijd komt traditiege
trouw de stevige bluesrock weer
aan bod, ditmaal verzorgd door
de Australische Rob Tognoni
Band. Kempe: „Is iedereen weer
bij de les." Zijn eigen band The
Juke Joints speelt vervolgens
een thuiswedstrijd, waarna de
Amerikaanse bluesdiva Angela
Brown - 'the hottest blueslady
from Chicago' - en de Ameri
kaanse Doug Jay The Blue-
jays het festival afsluiten. Kem
pe: „Allebei swingend, allebei
uitstekende entertainers, acts
die goed weten hoe ze een feestje
moeten bouwen."
Bluesfestival Kwadendamme,
aanvang vrijdag 19.30 uur, za
terdag 13.30 uur. Info: www.pe-
daal.nl of: 0113-649673.
Lightnin' Moe and his Peace Disturbers
Angela Brown
