PZC
Ik zit het liefst met mijn handen in de grond
Wil
De Groene
Üussenier
Walter Zierden
J|eait Duitsland afkomstige hovenier
r® het hier prima naar zijn zin. Te-
Sgaan?Nee, daar denkt hij niet
Hij is hier en hij blijft hier.
Marmoleum
Badkamer
Verticale cv
zaterdag 19 april 2003
Veldmuisje
Uitdaging
J
Het was allemaal wel
knus, een beetje rom
melig misschien, maar niet
echt lelijk. Het had ergens
iets romantisch. Al die pot
ten en beelden. Alleen had
den ze wel erg weinig priva
cy. Niet dat ze het slecht
konden vinden met de buren.
Nee, dat was geen probleem.
Dat klikte wel. Maar toch...
een beetje vrij zitten, wat
meer ruimte.
Dus ging de tuin van de
Thoolse familie Kouwenho-
ven op de schop. Niet zomaar
op de schop. Er kwam een
heuse metamorfose aan te
pas, ontworpen en begeleid
door Tuinen.nl. Van roman
tisch rommeltje tot een para
dijsje met privacy. Anita
Kouwenhoven is er erg ge
lukkig mee. Hond Pasha
misschien zelfs nog meer.
Zodra de zon zich laat zien,
gaan de tuindeuren open en
vliegt hij naar buiten.
Het is nu nog wat vroeg in het
jaar. Dus afgezien van de ge
le narcissen die zacht wiegen
in de wind valt er weinig
bloeiends te beleven. Laat de
zomer maar komen, de tuin
stoelen staan in ieder geval
klaar.
Twee jaar geleden hadden ze
nog niet eens een tuin. Ja,
een groot dakterras met potten,
boven de drukkerij waar ze
woonden. Ook leuk. Maar
bloedheet in de zomer. ,,Het was
er zo heet dat je niet met je blote
voeten over de tegels kon lo
pen", vertelt Anita Kouwenho
ven. De familie runde jarenlang
drukkerij Limovi in Scherpe-
nisse. Ze woonde boven het be
drijf, maar op een gegeven mo
ment werd het allemaal te veel.
„Het was een gezellig huis. We
hadden veel ruimte, maar we
wilden toch wat meer buiten
ruimte. Een echte tuin. Bij je
werk wonen is makkelijk, maar
je bent er in feite altijd mee be
zig. Je komt er niet los van. We
hebben de drukkerij verkocht.
Drukkerij Dieleman-Limovi
heet het nu en mijn man Ed en ik
werken daar nog wel. Je kunt
niet alles loslaten. Bovendien
hebben mijn man en ik ook nog
onze band Big Deal. Ik ben zan
geres, Ed speelt keyboard en we
hebben dan nog gitarist Wim
Breed. We hebben best veel op
tredens." De band bestaat vol
gend jaar 25 jaar. Nog meer
werk dus...
„Toen we dit huis hier in Tholen
zagen, waren we meteen ver
kocht. We zitten vlakbij alles,
maar toch hebben we het gevoel
dat we buiten wonen. Achter de
tuin is een soort bos, dus je kijkt
altijd in het groen. We horen nu
iedere dag de vogeltjes. Ik heb
zelfs een vriendje in de tuin. Een
roodborstje. Hij komt iedere
dag. Als we gaan eten, komt hij
ook. Alsof 'ie dat voelt. Hart
stikke leuk joh."
De familie is nu gezegend met
zowel een voor- als een achter
tuin. Groen genoeg dus. Maar
het kan ook te veel zijn. De ach
tertuin was een ratjetoe van
potten, beelden en struiken.
„Het was er best gezellig. Maar
je kon bijna nergens zitten. Ach
ter in de tuin liep een pad en
daar was wat zitruimte. Maar
als er iemand langs wildemoest
je met je stoel opzijWij wilden
de tuin helemaal benutten, niet
Anita en Ed Kouwenhoven.
foto Willem Mieras
We wilden een echte tuin
alleen één klein zitplaatsje, de
rest hing er zo'n beetje bijHet is
al niet zo'n grote tuin, en met al
die potten en beelden leek het
nog kleiner. Bovendien was er
helemaal geen afscheiding naar
de buren toe." Lachend: „Ik ben
zelf nogal een lekkere kletser, ga
makkelijk met iedereen een
praatje aan, mijn man heeft iets
meer behoefte aan privacy. We
hebben heel goed contact met de
buren, maar als je elkaar altijd
ziet ben je haast verplicht om
wat te zeggen. Als je bezoek had,
hield je je in of je betrok de bu
ren erbijDat is voor geen van de
partijen altijd leuk. Nu is dat
prima opgelost. We hebben
schuttingen laten plaatsen met
open rasterwerk ertussen. Dat
moet straks helemaal begroeid
zijn. Dan geeft het niet zo'n
'houten aanzicht'. Het is wat
speelser."
Hond Pasha, de negenjarige
Yorkshire terriër, zit met zijn
neus tegen de tuindeuren ge
drukt. Hij wil er uit. Misschien
kan hij nog zo'n veldmuisje be
trappen. Of gewoon zijn luie
lijfje op het houten tuinpad dra
peren. Lekker in de weg liggen
in het zonnetje. Voor hem is de
tuin een paradijs. Anita: „Zodra
hij de eerste zonnestraaltjes ziet
wil hij naar buiten. Het is ook
echt zijn tuin." De Kouwen-
bergs besloten na de verhuizing
al vrij snel de tuin aan te pak
ken. Op het wensenlijst je: de
tuin optisch vergroten, meer
eenheid, meer zitruimte, stenen
en een waterpartij. „We hadden
al contact gelegd met een hove
niersbedrijf van een kennis.
Maar we hadden ons ook aange
meld voor een tuinmetamorf ose
van Tuinen.nl. Helemaal onver
wacht werden we daarvoor ge
selecteerd, dus toen moesten we
die hovenier afblazen. Dat lukte
gelukkig en zodoende zijn we in
die metamorfose gerold."
De tuin had een paar proble
men. De vorm, in een U, gaf
moeilijkheden. De grond is rond
de uitgebouwde slaapkamer ge
formeerd. Daarnaast is het op
pervlak (40 m2) ook niet riant en
de inrichting deed daar zeker
geen recht aan. Zowel Anita als
haar man zijn geen doorgewin
terde tuiniers, dus zij wilden vrij
veel bestrating. Tuinontwerp
ster Janny van Braak, opricht
ster van Tuinen.nl, maakte het
ontwerp. Zij creëerde twee zit
hoeken, één op het terras gren
zend aan het huis en één rechts
achter in de tuin. Beide terras
sen zijn met elkaar verbonden
door een houten pad. Aan het
begin en aan het eind van dat
pad staat een pergola. De eerste
biedt ruimte aan de gele klim
roos Golden Showers, de tweede
moet overgroeien met een
champagnekleurigeroos. Groe
ne Klussenier Walter Zierden
zorgde voor de uitvoering van
de metamorfose.
„Ik heb twee dezelfde tuinsets
gekocht. Dan breng je ook wat
eenheid aan en als je met een
groter gezelschap zit kun je
makkelijk bij elkaar schuiven.
Dan blijft het er ook nog leuk
uitzien." Een in het oog sprin
gend element is De Ottergrot.
Een heuse waterpartij in hand
beschilderd steen. De otters kij
ken stralend het terras op, ter
wijl het water voor en achter ze
langs stroomt. Hij staat net weer
buiten, want de Ottergrot over
wintert binnen, in huis onder de
trap in de gang. Eén nachtvorst
je kan immers te veel zijn.
Anita moet nog wel wat plantj es
aanvullen. Dat miste ze een
beetje in het ontwerp. „Ik moest
de beplanting zelf uitzoeken,
maar ik heb geen idee van tuin
planten, dus dat is lastig. Dat
moet ik nog oplossen.Ze popelt
om weer naar buiten te kunnen.
Druk als ze altijd is, heeft ze de
rust van de tuin ontdekt. En wil
ze niet meer zonder.
Annemarie Zevenbergen
Ontwerpschets van Janny van Braak.
Illustratie Tuinen.nl
De internetsite Tuinen.nl werd in 1997 op
gezet door tuinontwerpster Janny van
Braak. In eerste instantie als promotie voor
haar eigen werk, maar de site is inmiddels fors
uitgegroeid.
In 2000 kreeg Tuinen.nl definitief een nieuwe
vorm. Een van de vaste medewerkers, Jan Wil
lem Roes, noemt de huidige site een 'interactief
tuinmagazine'. Tuiniers kunnen er informatie
vinden over bijvoorbeeld snoeien, met tips
voor het kortwieken van rozen, bomen, hagen,
klimplanten en bloeiende planten. Daarnaast
is er onder meer een Tuinplantenwijzer, een
vragenhoekje en informatie over de vaste
nieuwsbrief Tuinennieuws. Verder de Plant
van de Maand (voor april is dat de Japanse
sierkwee), een tuinagenda met evenementen
en een portretje van een hoveniersbedrijf. Ach
ter de site staat een team van 16 vaste mede
werkers met onder anderen Klaas T. Noord
huis, het echtpaar Janny en Gert van Braak,
Patricia Alblas'en Wim van Doesburg. In 2002
startte Tuinen.nl met de tuinmetamorfoses.
Voor deze 'met@morfoses' kunnen de sitebe
zoekers zich aanmelden. Per jaar zoekt het Tui-
nenteam er metamorfoses uit die stapsgewijs
op de site te volgen zijn.
Tot nu toe hebben zich vele honderden mensen
aangemeld, zodat Tuinen.nl een projectorga
nisatie heeft opgezet om alles in goede banen te
leiden. Daarnaast is er een landelijk netwerk
van hoveniers voor de uitvoering van zo'n me
tamorfose.
Info: tel. 0318 - 505477. www.tuinen.nl
V'jn tongval verraadt dat hij geen
Lgeborpn 7, Pt
geboren Zeeuw is, maar hij heeft
«aardig wortel geschoten in de pro-
*ie. Walter Zierden heeft zijn hart
Afpand aan alles wat met groen te
Mken heeft. Hij werkt als Groene
öussenier en trekt met zijn fel groen
sel gekleurde bus de provincie door
tuinen te verzorgen, bestrating
®te leggen of pergola's te bouwen.
Ue wervende kreet 'Whow! Dat is wat
«bedoel' op de portieren moet klan
ten lokken.
seenzonnigema^rkoudedag. De
e*«nd staat pal op het nog aan te
ffien terras bij de beheerderswoning
'«camping De Zandput in Vrou-
e"P°lder- Over zijn standaard Groe-
KJussenier-outfit draagt Walter
(51) een dikke overall. Het
JïTOrdert gestaag. Tijd voor een
icpauze. Een witte tuintafel met
°™ipstoeltjes staan naast een
c °r in de luwte van een loods. De
Walter Zierden: „Het groeit onder je vingers."
foto Ruben Oreel
bto l?os'an koffie zorgt voor de
I ™°dige warmte en energie. Wa
oeltzich in zijn element. Dit,is
zijn werk, zijn leven. Alleen jammer
dat de tuin bij de woning nog niet zo
veel voorstelt. Zijn handen jeuken.
Sinds 1994 woont Zierden in Zeeland.
Puur toeval eigenlijk. „We zijn hier
letterlijk verzeild geraakt. We hadden
geen vooropgezet plan om hier te gaan
wonen of zoiets. We kwamen tijdens
een vakantie met onze boot in Brui-
nisse terecht en konden daar onver
wacht een ligplaats krijgen. Tja, toen
zijn we maar gebleven en hebben twee
jaar later een huis gekocht."
Walter Zierden heeft inmiddels meer
dan een half leven 'in het groenachter
de rug. Hij is er helemaal mee ver
groeid. Na zijn militaire dienst in
Duitsland besloot hij een hoveniers
opleiding te gaan volgen. Dat beviel
hem uitstekend en hij vond al snel
werk bij 'een baas'. Maar hij wilde
meer. Het liefst op eigen benen staan,
dus hij begon in '88 voor zichzelf. Zijn
bedrijfje bloeide toen hij tijdens die
bewuste vakantie aanmeerde in de
Bruinisser haven. „Eenmaal hier heb
ik van alles gedaan, van uitzend
kracht tot contractwerk en bij een
baas. Maar als je gewend bentvoorje-
zelf te werken is het moeilij k j e weer te
voegen naar een baas. Toen de moge
lijkheid van De Groene Klussenier
kwam heb ik besloten die aan te pak
ken. En dat bevalt me prima. Ik heb
veel vrijheid en kan hele verschillende
opdrachten aanpakken. Langzamer
hand groeit dit uit. In het begin moest
ik het vooral hebben van kleine klus
jes. Wat snoeiwerk hier en daar. Maar
op een gegeven moment gaat de
mond-tot-mondreclame werken, nu
loopt het lekker. Uit de ene opdracht
vloeit vaak een andere voort en op die
manier blijf je bezig."
De werkzaamheden van de groene
klussenier zijn met name gericht op de
inrichting van de tuin. Zo neemt Zier
den de bestrating voor zijn rekening,
hij plaatst schuttingen, legt paden
aan of zet rozenbogen en pergola's
neer. Daarnaast kan hi j zorgen voor de
beplanting, onderhoud en renovatie.
De leukste klussen zijn voor hem de
aanleg van een nieuwe tuin of een
complete renovatie. „Bij de aanleg
van een nieuwe tuin is het de uitda
ging iets moois te creëren. Dat vind ik
heel boeiend, je begint met een kale
nieuwbouwplaats en er ontstaat lang
zamerhand een mooie tuin." Diezelf
de uitdaging vind hij ook in renovatie.
„Het is hartstikke leuk om van iets
ouds wat anders te maken. Het is een
scheppingsproces. Het groeit onder je
vingers."
Hij maakt geen beplantingsplannen.
Daarvoor is hij onlangs een samen
werking aangegaan met tuinarchitect
Frans van der Paal uit Oostkapelle.
„Frans maakt de ontwerpen en ik voer
die uit", vat hij die alliantie samen.
„Ik ben een echte werker, een man van
de praktijk. Ik zit het liefst met mijn
handen in de grond. Geef mij de mate
rialen en ik ga aan de slag. Het leukst
vind ik de grotere projecten. Zo heb ik
in Bruinisse een mooi tuintje aange
legd. Die klanten hadden zelf ook heel
veel ideeën. Ze wisten heel duidelijk
wat ze wel en niet mooi vonden. Het is
leuk om daar op in te spelen. Die uit
wisseling van ideeën trekt me. Je
maakt in samenwerking en in overleg
iets. Ik heb geen voorkeur voor be
paalde planten of kleuren. Wat ik be
langrijk vind is dat alles natuurlijk in
elkaar overvloeit. Dat je verschillende
tinten op een harmonieuze manier
De groene Klussenier is één van de zes f ranchisef ormules van het over
koepelende bedrijf Whow Concepts. Landelijk zijn er 21 Groene
Klusseniers, waarvan er één in Zeeland is gevestigd. De klusseniers krij
gen ondersteuning bij het opzetten van hun bedrijf en bij hun administra
tie, reclamedrukwerk en advertenties. Daarvoor dragen zij een deel van
hun omzet af. Naast de Groene Klussenier heeft Whow nog vijf andere
'takken': De Klussenier is de oudste (sinds 1997) met landelijk 150 tot 160
bedrijven, daarnaast zijn er De Schilder, De Beveiliger, De Installateur
en De Ramenexpert. De Groene Klussenier draait sinds 1999 en biedt
diensten aan die uiteenlopen van tuinaanleg, - onderhoud en -renovatie;
de aanleg van beregeningssystemen, grond- en installatiewerk, buiten
verlichting; bestrating, tuinhuisjes, balkon- en daktuinen tot snoeien,
maaien en mesten.
Het nadeel van linoleum is
dat het niet gemakkelijk
zelf te leggen is. Daarom lan
ceert producent Forbo een
nieuw product: Marmoleum
click. Het combineert de voor
delen van clicklaminaat en de
uitstraling van linoleum. Door
dat de vloerbedekking in ver
schillende kleuren verkrijgbaar
is, zijn bovendien gemakkelijk
patronen aan te brengen.
Marmoleum is een linoleum-
soort. Het product is gemaakt
van lijnolie, houtmeel, harsen,
kalksteen en jute. Door deze na
tuurlijke ingrediënten neemt de
vloerbedekking snel de tempe
ratuur van de omgeving aan.
Marmoleum click is een voorge-
lijmd laminaat op panelen van
HDF en kurk.
De panelen meten 91 bij 30 of 30
bij 30 centimeter. Het product
kost per vierkante meter 39,90
euro. Ze worden zonder lijm in
elkaar geklikt. Na het leggen is
de vloer direct beloopbaar. Voor
de afwerking zijn bijpassende
plinten en profielen verkrijg
baar.
De kleuren van Marmoleum
click zijn gebaseerd op de kleu
ren in de natuur. Ze dragen na
men als Deep Verdi Green,
zachtgeel Caribbean en African
Sand. De vloerbedekking is
eventueel te combineren met
een stenen of houten vloer.
Meer informatie:
www. marmoleum .nl
Hoewel kleur en accessoires
in de woonkamer een revi
val beleven, wordt de vormge
ving van de badkamer steeds
strakker. Dat geldt zeker voor
de nieuwe sanitairserie van Ke-
ramag. Die is ontworpen door
de bekende Italiaanse ontwer
per en architect Antonio Citte-
rio. De serie bestaat uit acht
wastafelvarianten, closet, bidet
en wastafelonderkasten. Net als
andere badkamerseries is de ba
sismaat van de producten vijf
honderd millimeter. Volgens
Keramag zorgt dit in de badka
mer voor ruimtebesparing.
De producten dragen nadruk
kelijk de signatuur van Citterio.
Zowel de gebouwen en produc
ten (onder meer voor Kartell, B
&B Italia en Vitra) zijn strak van
vormgeving. Een aantal van zijn
ontwerpen is opgenomen in de
collecties van het Museum Of
Modern Art in New York en het
Centre Pompidou in Parijs.
Meer informatie:
www.keramag.nl
tel. 033-4542800.
met elkaar combineert. Voor mij hoort
de tuin bij een huis als de lijst om een
schilderij. Dat moet op elkaar afge
stemd zijn. Ik hou zelf veel van groen-
blijvende planten en struiken. En dan
bedoel ik niet alleen die standaard co
niferen, maar ook struiken met ge
kleurde bladeren. Bepaalde heester
soorten. Je moet op veel zaken letten.
Dat je opeenvolgende bloei hebt. Dat
je van laag naar hoog gaat, noem maar
op. Op die manier maak je een span
nende tuin. Tenslotte heb je daar het
hele jaar door zicht op, dus er moet al
tijd wat te zien zijn."
Een van de leuke klussen voor Walter
was ook de metamorfose van de tuin
van de Thoolse familie Kouwenho
ven. „Dat was een project van een
week. Iedere dag zag je het stukje
grond veranderen. Daar gaat mijn
hart naar uit. Dat als ik ergens langs
rijd kan zeggen; kijk, die tuin is van
mij. Die heb ik gemaakt."
Annemarie Zevenbergen
Het Belgische bedrijf Radson
is gespecialiseerd in de pro
ductie van designradiatoren.
Het bedrijf breidt het assorti
ment uit met een aantal vertica
le radiatoren. Ze zijn geschikt
voor plaatsing in badkamer,
keuken en woonkamer.
Opvallende nieuwkomers zijn
de modellen Kos en Faro. Deze
zijn voorzien van krasvrije
voorplaten en zijbekledingen,
waardoor ze gemakkelijk
schoon te maken zijn. De hoogte
is variabel: 1800,1950 of 2100
millimeter. De radiatoren zijn in
drie breedtematen verkrijg
baar: 450, 600 of 750 millimeter.
Een andere nieuwkomer is Del
ta, een stalen radiator met een
enigszins nostalgische uitstra
ling. Volgens Radson wordt de
radiator snel warm. Delta is bo
vendien uitgevoerd zonder
scherpe hoeken, waardoor de
radiator kindvriendelijk is. Een
dubbele uitvoering is verkrijg
baar onder de naam Delta Twin.
Beide worden geleverd met
handdoekdrager.
Meer informatie:
www.radson.com
