Belfast-tactiek in slag om Bagdad
Irak haalt eerste jager neer
20-83%*
KORTING
PZC
VN werken al aan
bestuur van Irak
MIRAKELS
MAFFE
MEUBELDAG!
Britse militairen zijn dankzij Noord-Ierland vertrouwd met straatgevechten
Sjiiet: hinder coalitietroepen niet
Russische jihad tegen VS
Jessi behandeld in Duitsland
Opnieuw raket op markt
Bedrijven willen kortere werktijd
j Volgens De Hoop Scheffer, die
ook kort apart met zijn Ameri
kaanse collega Powell sprak,
I vinden de VS dat de Verenigde
Naties een 'zekere rol' moeten
krijgen in 'post-conflict Irak'.
„Dit dient ook zo snel mogelijk
te gebeuren", aldus de bewinds-
j man. „Er zal wel een periode
j zijn van militair bestuur door de
coalitietroepen, maar ons uit-
gangspunt blijft een Irak voor
de Irakezen zodra ze verlost zijn
i van Saddam Hoessein", zo stel
de De Hoop Scheffer verder.
Powell ziet echter pas ruimte
voor een 'interim-autoriteit'
„als de militairen alle chemi-
sche wapenswaarvan we weten
dat ze goed verborgen zijn. heb-
ben opgeruimd". Alle EU-lid-
j staten, die ook aanschoven bij
j het Navo-overleg in Brussel,
dringen aan op een nieuwe VN-
I resolutie. Het is nog onduidelijk
I wanneer de VN een rol kunnen
gaan spelen. „Het klinkt mis-
I schien wat laf, maar voor die
discussie vind ik het nog te
Val alleen steden aan
als het niet anders kan
vrijdag 4 april 2003
door James McGonigal
DEN HAAG - Vier militairen sluipen
door een straat. Twee passen, stilstaan,
op een knie zakken. Een man kijkt links
vooruit, een rechts. Nummer drie ob
serveert links en rechts de gevelwan-
den en dakgoten. Nummer vier be
waakt de achterhoede - hij loopt ook
consequent achteruit, met de hand van
een van zijn maten aan de broekriem.
Met handsignalen (radio's maken te
veel herrie) gaat het na enkele tien
tallen seconden verder - een klein stuk
je.
Van elke deur, elk raam wordt bepaald
of erop kan worden getikt, of er moet
worden geschreeuwd. Dan wel intrap
pen en een handgranaat gooien Bij dat
laatste is er dan nog keus tussen een
fragmentatiegranaat. of een stun gre
nade. De eerste zaait dood en verderf,
de tweede verdooft vooral door een
knal en een lichtflits. Dit is een schets
van een brick (baksteen) in actie, de
standaardeenheid van vier manschap
pen van het Britse leger op patrouille
door de stad.
Pijnlijk proces
Tot het vredesproces in Noord-Ierland
de laatste twee jaar aan kracht won,
was dit een normaal proces in Belfast
en Londonderry, de steden in dit stukje
van het Verenigd Koninkrijk. Britse
militairen hebben dit aspect van een
stadsoorlog in hun genen zitten: zij we
ten dat het veroveren en bezet houden
van stedelijke gebieden een moeizaam,
langdurig en pijnlijk proces is.
Maar de Britten weten ook dat het een
onderdeel is van het militaire vak, dat
je kunt leren beheersen. Zonder slacht
offers gaat het nooit, maar de vijand
kan maar beter uitkijken voor eenhe
den die in staat zijn in de stad te opere
ren. Overigens wennen de burgers er
ook snel aan: boodschappen doen. naai
de huisarts of pub gaan - In Noord-Ier-
land raakte men snel vertrouwd met
het feit dat zwaar bewapende militai
ren in drukke straten zich gedroegen of
het oorlog was. Gewoon doorlopen was
dan het devies, die jongens doen ook
maar hun werk.
Zwaarste fase
De opmars van de coalitietroepen tot
vlak voor Bagdad betekent dat de
zwaarste fase van de oorlog is aange
broken: het veroveren van de Iraakse
hoofdstad, centrum van de macht van
Stadsoorlog
In Bagdad hopen de geallieerden
het nachtmerriescenario van
huis-aan-huis-gevechten te
vermijden. Waarschijnlijk zullen
ze echter wel vijandige stedelijke
gebieden moeten binnentrekken,
waarbij veel burgerslachtoffers
kunnen vallen. De gevaren op
een rij:
De grachtengordel van Amsterdam op schaal -
Riolering dient als
schuilplaats of alternatieve
route voor guerillastrijders.
Tot ca. 150 soldaten zijn nodig
voor het doorzoeken van een groot
huizenblok. Radioverbindingen
gestoord in bebouwde omgeving.
Auto's, lichamen of voorwerpen
op straat kunnen zijn voorzien van
booby-traps.
Tanks zijn kwetsbaar in stedelijk gebied en moeten te
voet worden begeleid en beschermd tegen hinderlagen.
Amerikaanse troepen zijn weliswaar voorzien van
nachtkijkers, maar zijn niet bekend met het terrein.
Een stadsoorlog levert doorgaans veel doden en gewonden op.
Gemiddeld verliezen aanvallende legers een derde van hun troepen.
anp - bron: apa krt
het regime van Saddam Hoessein. Bag
dad is zeer uitgestrekt, met zowel bui
tenwijken met laagbouw, als dicht op
eengepakte hoogbouw in het centrum.
Er wonen ongeveer vijf miljoen men
sen; een aantal dat zowel verminderd
als vermeerderd is als gevolg van
vluchtelingenstromen.
De Amerikaanse en Britse strijdkrach
ten denken fundamenteel verschillend
over de aanpak van zo'n conflict in de
stad. De Amerikanen herinneren zich
met afschuw confrontaties in Beiroet
en Mogadishu - momenten waarop een
technologisch superieure oorlogsma
chine met eenvoudige middelen tot
staan werd gebracht door lokale strij
ders.
De Britten daarentegen zijn niet alleen
gehard door dertig jaar burgeroorlog in
het conflict in Noord-Ierland, maar
zijn zich bewust van lang vervlogen
stadsoorlogen in Aden, Cyprus, India
en andere buitenposten van het Britse
Rijk. Zij zijn evenmin als hun partner
in de huidige strijd belust op gevechten
van huis tot huis, of zelfs van kamer tot
kamer, la Stalingrad. Maar zij gaan
wel met meer ervaring en zelfvertrou
wen zo'n conflict aan.
Dat is ook logisch. Los van de erfenis
van hun 'rijk', is het Britse leger ge
wend aan een verplaatsingsschema dat
loopt van Engeland (thuisbasis), via
Duitsland British Army on the Rhine)
naar Ulster (Belfast, Londonderry,
Crossmaglen). Opleiding en soms do
delijke praktijk gaan in het laatste deel
van dit traject hand in hand.
Vijandig gebied
Het Britse leger arriveerde in Noord-
Ierland in operationele zin in 1969.
Daarvoor waren er slechts garnizoe
nen, die in eigen land met in actie kwa
men. Tot de dag van vandaag hebben
Britse militairen in Noord-Ierland de
plicht zich te gedragen als waren zij in
vijandig gebied, waarvan de linies on
bekend zijn. Er kan overal een sluip
schutter zitten, of een vent met een fles
benzine. In elke vuilnisbak of brieven
bus langs de weg kan een bom zijn ver
stopt.
De praktijk van het Amerikaanse leger
is heel anders. Daar is force protection
(bescherming van eigen troepen) de lei
draad, Dat wil zeggen dat bij elk vijan
delijk contact in principe een stukje
wordt teruggetrokken, waarna lucht-
of artilleriesteun het pad moet effenen.
Bovendien is de commandostructuur
verschillend. Een Britse korporaal,
sergeant of luitenant mag beslissingen
over leven of dood nemenverantwoor
ding geschiedt later. Lagere Ameri
kaanse leidinggevenden moeten zo veel
als mogelijk vooraf toestemming van
hogerhand vragen.
Niet bruikbaar
Een stadsoorlog zal bloot leggen wat de
fundamentele eigenschappen van een
leger zijn. De modernste technische
hoogstandjes zijn niet bruikbaar,
tanks en vliegtuigen kunnen met
opereren. Het is zelfs de vraag of heli
kopters in straatgevechten bruikbaar
zijn.
In de westerse militaire wereld staan de
Britten bekend als vechtjassen in de
eenvoudigste zin van het woord. In Bel
fast en Londonderry is gebleken dat
dat noodzakelijk is om zowel het doel te
bereiken als te overleven. In de straten
van Bagdad kan het opnieuw worden
bewezen. GPD
DOHA - Een prominente sjiitische geestelijke uit Najaf heeft
het Iraakse volk gisteren opgeroepen de coalitie geen stro
breed inde weg te leggen. Dat heeft een woordvoerder van het
Amerikaanse Centrale Commando in Qatar gezegd.
,,In een fatwa heeft ayatollah Ali al Sistani vanochtend de
Iraakse bevolking geïnstrueerd kalm te blijven en zich niet in
de oorlog te mengen", aldus generaal Brooks. „Volgens ons is
dit een belangrij k keerpunt en een nieuw teken dat het Iraak
se regime op zijn eind loopt.
Al Sistani kreeg in 1991 van het regime huisarrest in Najaf na
een door Bagdad bloedig neergeslagen opstand van sjiitische
Irakezen. RTR/ANP
MOSKOU - Russische moslims hebben een heilige oorlog (ji
had) uitgeroepen tegen de Verenigde Staten De Russische op-
per-moefti Talgat Tadzjoeddin maakte dat gisteren bekend.
De eerste resultaten van de jihad worden volgens hem binnen
twee of drie dagen zichtbaar. Russische moslims zouden geld
inzamelen voor wapens voor de strijd tegen de VS en voor
voedsel voor de bevolking van Irak.
De laatste keer dat de Russische moslims een jihad uitriepen
was tegen nazi-Duitsland, nadat het in 1941 de Sovjet-Unie
was binnengevallen. Ongeveer twintig miljoen van de 147
miljoen inwoners van Rusland zijn moslim. AP
RAMSTEIN - De eerder deze week bevrijde Amerikaanse
krijgsgevangene Jessica Lynch is in de nacht van woensdag
op donderdag aangekomen in Duitsland De zwaargewonde
soldate wordt behandeld in het Amerikaanse militaire hospi
taal in Landstuhl.
Lynch, die schotwonden en meerdere gebroken ledematen
heeft, landde op de luchtmachtbasis Ramstein.
De 19-jarige Lynch, soldate-eerste klas, kwam op 23 maart
met haar konvooi terecht in een Iraakse hinderlaag. Sinds die
dag werd ze vermist. Amerikaanse speciale eenheden bevrijd
den haar uit het ziekenhuis waarin ze verbleef. AFP/DPA
NAHRAWAN - Acht Iraakse burgers zijn gisteren gedood
toen een raket insloeg op een groentemarkt in Nahrawan, ten
zuidwesten van Bagdad.
Vij f mensen raakten bij het bombardement gewond. De coali-
tie bombardeerde de omgeving van Bagdad zwaar, omdat
daar weerstand werd verwacht van de Iraakse strijdkrachten
tegen de oprukkende Amerikaanse troepen
Bij de zware bombardementen op Irak zijn tal van burgerdoe
len getroffen, zoals eerder een markt in Bagdad. AFP
DEN HAAG - Wegens de oorlog in Irak hebben 213 bedrijven
het ministerie van Sociale Zaken verzocht hun een aanvraag
formulier voor werktijdverkorting toe te sturen.
„Inmiddels hebben we 25 aanvragen voor in totaal 1018
werknemers binnen. Het gaat overwegend om reisorganisa
ties", zo zei gisteren een woordvoerster van het ministerie.
Tot nu toe heeft Sociale Zaken vier aanvragen behandeld.
Drie ondernemingen mogen hun 172 werknemers tijdelijk
korter laten werken. Daarbij ontvangt het personeel voor de
niet-gewerkte uren een WW-uitkering van 70 procent van het
loon. ANP
doorTon van Lierop
BRUSSEL - De Verenigde Na
ties werken al aan een nieuwe
resolutie over het bestuur van
Irak na de oorlog. Dat heeft mi
nister De Hoop Scheffer van
Buitenlandse Zaken gisteren
J gezegd, na overleg met zijn col-
1 lega's van de Navo-landen in
Brussel.
vroeg", aldus De Hoop Scheffer.
Wel is gisteren afgesproken het
militaire bondgenootschap een
grotere rol te geven bij de vre
deshandhaving in Afghanistan.
Nederland heeft daar nu samen
met Duitsland het commando
over de Isaf-vredesmacht. Di
plomaten zien dit ook als teken
dat Frankrijk, dat sterk met de
VS botst over het conflict in
Irak, binnen Navo-verband de
relaties met Washington wil
herstellen.
De sfeer tijdens het overleg in
Brussel was volgens de Neder
landse minister goed. „Iedereen
weet wel dat we met elkaar ver
der moeten. We erkennen wel
dat er grote verschillen zijn ge
weest en misschien nog zijn."
Olie
Volgens The Washington Post
pogen Amerikaanse regerings
functionarissen momenteel een
juridische basis te formuleren
voor een tijdelijke Amerikaanse
'overname' van de Iraakse olie
velden. Volgens onder meer de
Verenigde Naties hebben de VS
helemaal geen recht Iraakse olie
te exporteren, ook niet tijdelijk,
zonder nadrukkelijke toestem
ming van de Veiligheidsraad.
Het Witte Huis hamert er steeds
op dat de Amerikanen geen geld
willen verdienen met de Iraakse
olie, maar dat alle opbrengsten
ten goede komen aan het Iraak
se volk. ANP
Advertentie
Een F/A-18 Hornet vliegt voorbij een S-3B Viking, na te hebben bijgetankt boven Irak. foto RTR
Me .Kas wordt mede mogelijk gemaakt door Rabobank en Interpolis.
door Martijn Delaere
DEN HAAG - Amerikanen en
Britten voeren per dag duizend
vluchten uit boven Irak. Dui
zenden bommen worden afge
worpen. Woensdag wierp een
B-52 voor het eerst zes precisie-
geleide clusterbommen op
Iraakse tanks ten zuiden van
Bagdad.
De vijfhonderd kilogram zware
CBU-105 bommen bevatten elk
tien anti-pantserbommen
B-52's kunnen deze omstreden
clusterbommen op meer dan
tien kilometer hoogte en op
achttien kilometer van de doel
witten afwerpen, dus die
hoeven niet bang te zijn voor
vijandelijke raketten. Andere
toestellen vliegen dichter boven
het slagveld, bijvoorbeeld om
close air support (directe lucht
steun) te geven aan de grond
troepen. Lager bij de grond vlie
gen om doelwitten te kunnen
identificeren is nodig om onbe
doelde schade te voorkomen,
maar is ook gevaarlijk
Hoe gevaarlijk, bleek woens
dagavond toen een F/A-18C
Hornet werd neergehaald nabij
Karbala, tachtig kilometer ten
zuiden van Bagdad. Veel is nog
onduidelijk over de toedracht
van het verlies van de F-18,
maar het zou wel de eerste keer
zijn dat de Verenigde Staten een
gevechtsbommenwerper verlie
zen bij gevechtshandelingen. In
de buurt van Karbala, een stra
tegisch gelegen stad waar de
Medina Divisie van de Republi
keinse Garde de doorgang naar
Bagdad moest bewaken, is
woensdag ook een UH-60A
Blackhawk helikopter neerge
haald. Over het lot van de vlie
ger van de F-18 is nog niets be
kend, van de Blackhawk werd
duidelijk dat zeven van de elf in
zittenden zijn omgekomen.
Dat de toestellen bij Karbala
zijn neergehaald, is niet zo ver
wonderlijk. Amerikaanse vlieg
tuigen hebben de afgelopen
dagen voortdurend aanvallen
uitgevoerd op de Medina Divi
sie om een doorstoot van de
Amerikaanse Derde Infanterie
Divisie mogelijk te maken Eer
der werd een AH-64D Long
bow Apache gevechtshelikop
ter neergehaald door Irak.
Nachtvluchten
De F/A (fighter-attack) 18 Hor
net was af komstig van het vlieg-
dekschip USS Kitty Hawk, dat
ergens in de Perzische Golf
vaart. Het schip is meer dan
veertig jaar oud. Ook de F/A-18
is niet zo jong meer. De eerste
vlucht met de F-18 was in 1978.
maar sedertdien is het toestel
gemoderniseerd. Het C-model
van de F-18 is vanaf 1987 gemo
derniseerd, waarbij het ge
schikt is gemaakt voor nacht
vluchten. Aan boord van het
vliegdekschip USS Abraham
Lincoln staan zogenoemde Su
per Hornets, waarvan er eind
vorige maand nog vier extra zijn
ingevlogen. Dit toestel, dat pas
sinds de zomer van het vorige
jaar operationeel is, is groter
dan de oude Hornet, kan verder
vliegen en kan alle soorten mu
nitie afschieten.
Het Amerikaanse Centrale
Commando in Qatar wist
slechts te melden dat de F/A-18
Hornet is neergehaald door een
'grond-luchtdoelraket'. Het
kan gaan om een vanaf de
schouder gelanceerde raket of
een mobiele radargeleide raket.
De Republikeinse Garde is uit
gerust met SA-14 Gremlin
schouder gelanceerde hittezoe-
kende raketten. Deze Russische
pendant van de Amerikaanse
Stinger kan tot op drie kilome
ter hoogte een vliegtuig raken.
Irak heeft op vrachtwagens ge
monteerde SA-2 en SA-6 Gain
ful raketten in zijn arsenaal
voor de verdediging tegen
jachtvliegtuigen. De Medina
Divisie kan een SA-6 truck ver
dekt opstellen tussen de dadel-
velden of in een dorp, en volgens
de specialisten van het defen
sieonderzoeksbureau Globalse-
curity.org in vijf minuten klaar
hebben voor lancering
Zonder radar
De voormalige commandant
van de Tactische Luchtmacht
bij de Koninklijke Luchtmacht,
generaal b.d. Berry Macco ver
moedt toch dat de Amerikaanse
F-18 is neergehaald met een hit-
tezoekende raket. „Als de Ira
kezen hun SA-6 raketten zou
den willen inzetten, zijn ze
kwetsbaar. De Amerikanen ja
gen erop. Het zou kunnen dat ze
de SA-6 hebben ingezet zonder
de radar te gebruiken. Dan stu
ren ze de raket weg en geven on
derweg instructies. Op het
laatst zoekt de raket dan zelf
zijn doel. Een vanaf de schouder
gelanceerde raket heeft welis
waar een beperkt bereik en de
schutter moet goed zicht heb
ben, maar als het vliegtuig op
drie kilometer hoogte vliegt kan
zo'n raket effectief zijn. Een
vlieger kan flares (vuurkogels)
afschieten en manoeuvreren om
de raket te ontlopen maar kan
deze nog niet storen GPD
door Richard Pyle
NEW YORK - Amerikaanse be
velhebbers kunnen zich na de
gevechten bij Basra en andere
Iraakse steden een voorstelling
maken van wat ze te wachten
staat wanneer hun troepen aan
komen in Bagdad: gewapend
verzet van guerrillastrijders,
vaak vermomd in burgerkle
ding en snelle aanvallen, waar
bij soms burgers in de vuurlinie
terechtkomen.
Stadsgevechten zijn zo oud als
oorlog zelf en zijn een nacht
merrie voor het aanvallende le
ger. De verliezen zijn meestal
groot. Volgens deskundigen
moet een leger dat strijd voert in
de straten van een stad rekenen
op het kwijtraken van ongeveer
eenderde van de manschappen,
of zij nu gedood worden, ge
wond of vermist raken.
„Val alleen steden aan als er
geen alternatief is", waar
schuwde Sun Tzu in de vijfde
eeuw voor Christus al in zijn
werk 'De Kunst van het Oorlog
voeren' Afgelopen september
presenteerden de stafchefs van
het Amerikaanse leger een stu
die over stadsgevechten, die zij
het moeilijkste en duurste soort
operatie noemden dat er be
staat. De geschiedenis heeft uit
gewezen dat bij stadsgevechten
zowel de aanvaller, als de verde
diger en de burgers een hoge
prijs betalen, zeiden zij.
De stafchefs hebben lering ge
trokken uit slagen uit het verle
den, zoals tijdens de Tweede
Wereldoorlog, of de burgeroor
log in Beiroet, toen bleek dat het
puin dat van gebombardeerde
gebouwen overblijft een uitste
kende plek vormt voor de verde
diging om zich te verschansen.
Een van de leerzaamste strijd
tonelen voor de Amerikanen
was Mogadishu in Somalië,
waar in 1992 achttien Ameri
kaanse militairen omkwamen
toen twee legerhelikopters van
af de grond werden neergescho
ten. Dat wees uit hoe moeilijk
het is om bijvoorbeeld troepen
af te zetten in een drukke stad,
waar de verdediging makkelijk
troepen en vliegtuigen van
dichtbij onder vuur kan nemen.
Gerichte missies
Militair analisten denken dat
een van de strategieën die de
Verenigde Staten voor ogen
hebben, gericht is op het inzet
ten van kleine commando-een
heden die in Bagdad korte, ge
richte missies zullen uitvoeren,
zoals het ontmantelen van wa
penarsenalen of het direct aan
vallen van Iraakse leiders.
Het is bekend dat Amerikanen
zijn getraind in nagebouwde
stadswijken in Koeweit, maai
de plannen voor de strijd inBag-
dad worden strikt geheim ge
houden. Zo blijft het onduide
lijk of grondtroepen met tanks
en pantservoertuigen worden
ingezet voor een klassieke fron
tale aanval op de stad. AP
Advertentie
Alle achtergebleven meubelen
op ons oude adres
Stenevate 2 Heinkenszand
de Jonge Hoek van Dijke 0113 561482
Alléén zaterdag
5 april: hoogste
kortingen bij
contante betaling
6 eigen vervoer
