Powell poogt Europa te paaien
m
Vuist werkt contraproductief
E2S
rfflESSi-
riiii'iv
Politicoloog Tromp
bespeurt verval VS
Peter Arnett naar Daily Mirror
Bliksembezoek moet leiden tot begin van herstel verstoorde relaties
TOP 10 TITELS
l lëzFrs wordeël"1
Gratis
g boek
VS werken in
geheim aan
regering Irak
Koeweit maant zender Al Arabiya
Hittegolf'op komst in oorlogsgebied
Training ballingen opgeschort
Pentagon: Saddam is ergste tiran
Oorlog lijkt op die in Tsjetsjenië
omter^Us jneittea ruws..
woensdag 2 april 2003
van onze redactie buitenland
LONDEN - De Amerikaanse journalist
Peter Arnett heeft een dag na zijn ont
slag bij de Amerikaanse televisiezen
der NBC alweer een nieuwe werkgever
gevonden. Arnett (68) verslaat voor de
Britse krant Daily Mirror de oorlog in
Irak. De reporter was bij NBC niet meer
welkom nadat hij voor de Iraakse tele
visie een persoonlijke visie gaf op de
oorlog.
Arnett zei toen onder meer dat 'het eer-
ste Amerikaanse oorlogsplan mislukt
is, dankzij de vastberadenheid van het
Iraakse volk'. Hoewel de oorlogsver
slaggever officieel zijn excuses aan
bood voor de commotie, zei hij tegen
over de krant clat hij allerminst spijt
had van zijn controversiële uitspraken.
,,Ik heb de waarheid verkondigd over
wat er in Bagdad gebeurt. Daarvoor
hoef ik geen verontschuldigingen aan
te bieden." De nieuwe werkgever van
Arnett heeft zelf ook een duidelijk
standpunt over de oorlog. De Daily
Mirror is van de Britse media het meest
uitgesproken tegen de oorlog.
Arnett, die in de eerste Golfoorlog in
1991 naam maakte door zijn verslagen
voor CNN, hoeft overigens ook niet
meer te rekenen op opdrachten van te
levisiezender National Geographic.
Tot nu toe huurde National Geographic
hem af en toe in, maar de directie heeft
om dezelfde beweegredenen als NBC
besloten verder van zijn diensten af te
zien.
Bij de Daily Mirror is men echter wel
gecharmeerd van de stijl van Arnett,
getuige de slagzin op de voorpagina
van de editie van gisteren: „Ontslagen
in Amerika omdat hij de waarheid ver
telt, ingehuurd door de Daily Mirror
om daarmee door te gaan." RTR/AFP
Peter Arnett.
door Hetty van Rooij
BRUSSEL - In een poging om de
verstoorde verhoudingen tus
sen Europa en de VS te herstel
len, gaat de Amerikaanse minis
ter van Buitenlandse Zaken
Colin Powell morgen op 'good-
willmissie' naar Brussel. Óp het
Navo-hoofdkwartier spreekt
hij met zijn Europese collega's
en met de top van de EU. De
Navo verwacht geen nieuwe mi
litaire verzoeken in verband
met de oorlog.
Het bliksembezoek van Powell,
een tussenstop op zijn terugreis
uit Turkije, komt voor Brussel
onverwacht en is uitzonderlijk
kort van tevoren aangekondigd.
De details moesten gisteren nog
worden geregeld. Zeker is dat
alles zich afspeelt in het Navo-
hoofdkwartier bij het vliegveld
aan de rand van de stad; dat be
spaart Powell het risico van een
rit van drie kilometer naar de
gebouwen van de Unie in het
centrum van Brussel Boven
dien is het Navo-hoofdkwartier
veel beter beveiligd dan de EU-
kantoren, waar onlangs illegale
afluisterapperatuur werd aan
getroffen.
Morgenochtend spreekt Powell
met het Griekse EU-voorzitter-
schap, EU-buitenlandchef Ja-
vier Solana en Commissaris
Patten van Buitenlandse Be
trekkingen,
Rond de lunch ontmoet hij de
Navo-ambassadeurs en de mi
nisters van Buitenlandse Za
ken, voor zover die aanwezig
zijn. Minister De Hoop Scheffer
zal de bijeenkomst bijwonen,
Advertentie
3 dagen lang verplootsl
De Centrale Boekhandel het
y complete magazijn naar Ahoy'.
Dit unieke jaarlijkse evenement
trekt duizenden bezoekers.
Alles aaat weg voor een fractie
van de oorspronkelijke prijs.
STRIPS ROMANS
LITERATUUR
WETENSCHAP
y ATLASSEN
WOORDENBOEKEN
y ENZ. ENZ. ENZ.
Soms licht beschadigd óf met ezelsoor.
Tijdelijk met groot voordeel!
GEZONDHEID
VOOR HET HELE GEZIN
Hét nas/opred Ho met CHBO-gids,
index en olie nieuwe theropieén
10.001 COMPUTERBOEKEN]
CD-ROMS SOFTWARE
HIIUWSTE VERSIES VOO, STUMTPBIJZEH
|B voor onze lezers
bij de informatie
jjj 1' boo per p«oon|
evenals zijn Franse ambtgenoot
De Villepin en de Duitse be
windsman Fischer. Ook de Rus
sische minister van Buitenland
se Zaken Ivanov vliegt voor de
gelegenheid naar Brussel. De
Navo heeft een speciale werkre
latie met Rusland, die Ivanov
het recht geeft om aanwezig te
zijn.
Powell wil praten over de we
deropbouw van het na-oorlogse
Irak en de rol die de EU en de
Navo daarin willen spelen. Hij
zal te horen krijgen dat de Unie
een hoofdrol in het na-oorlogse
Irak heeft toebedacht aan de
Verenigde Naties.
Volgens de Franse president
Chirac mogen Groot-Brittannië
en de VS na de oorlog geen lei
dende rol spelen in Irak, omdat
dat alsnog een legitimatie van
de oorlog zou betekenenD iplo-
maten in Brussel gaan ervan uit
dat Powell ook zal proberen een
begin te maken met het herstel
van de verstoorde transatlanti
sche relaties. De Irak-politiek
van Washington heeft binnen
Europa voor diepe verdeeldheid
gezorgd, waardoor zowel de
Navo als de EU in een crisis zijn
beland.
Oude Europa
In de aanloop naar de oorlog is
de relatie tussen de VS en Duits
land en Frankrijk steeds verder
verslechterd. De Amerikaanse
minister van Defensie Donald
Rumsfeld noemde die landen
denigrerend en weinig diploma
tiek het 'oude Europa'.
Vanwege de interne verdeeld
heid binnen de Unie stelt de Eu
ropese Commissie zich rond de
oorlog in Irak zorgvuldig neu
traal op. Zo heeft Europees
Commissaris Nielson, verant
woordelijk voor de humanitaire
hulp aan Irak, geweigerd om de
hulp van de Unie te combineren
met humanitaire missies vanuit
Washington. Een woordvoerder
van de Commissie zei gisteren
dat het nog 'te vroeg' is voor
concrete plannen over de we
deropbouw van Irak. Hij hield
zich zorgvuldig op de vlakte en
noemde het 'positief en veelbe
lovend' dat Powell het gesprek
met de Europese partners gaan
de wil houden. GPD
Colin Powell probeert tijdens zijn bezoek aan Europa goodwill te kweken.
foto Luke Frazza/EPA
Amerikaanse waarnemers vrezen gevolgen hautain optreden
door John Wanders
NEW YORK - „Amerika moet
niet de indruk wekken de we
reld over te razen op zoek naar
ruzie. We moeten niet het beeld
oproepen dat we onze bondge
noten negeren en onze vrienden
teleurstellen, dat we alleen aan
onszelf denken. Dat is niet de
wijze waarop dit land de twin
tigste eeuw heeft overleefd."
Het citaat is van de afgelopen
week op 76-jarige leeftijd over
leden Amerikaanse oud-sena
tor Daniel Patrick Moynihan.
De intellectueel Moynihan, een
Democraat uit New York en
leerling van de Harvard Univer
siteit, was een internationalist
en idealist in de traditie van pre
sident Woodrow Wilson. Hij on
derkende de zwakheden van de
Verenigde Naties, maar waar
schuwde tegelij kert i j d voor al te
grote Amerikaanse dominantie.
De huidige machthebbers in
Washington zijn ver verwijderd
van Moynihans ideaalbeeld. Bij
zijn aantreden in januari 2001
kondigde president George W
Bush aan dat zijnbuitenlandbe-
leid daadkracht zou koppelen
aan bescheidenheid. Amerika
zou niet over de wereld razen
met een opgeheven wijsvinger.
De werkelijkheid van vandaag
is er een van een opgeheven
vuist
„Amerikanen zien nog altijd
een heldenrol voor zichzelf weg-
KOEWEIT - De Amerikaanse
regering bereidt in het geheim in
Koeweit een nieuwe Iraakse re
gering voor. Volgens de Britse
krant The Guardian zal die re
gering bestaan uit 23 ministe
ries die elk worden geleid door
Amerikanen. Iraakse adviseurs
worden eveneens door de Ame
rikanen aangesteld.
De regering moet Irak beetje
voor beetje overnemen. Elke ge
bied dat generaal Tommy
Franks bevrijd heeft verklaard,
komt onder het bewind van de
regering Diestaat onder leiding
van Jay Garner, de Amerikaan
se oud-generaal die is aangewe
zen om het commando te voeren
over een militair aanwezigheid
van Irak. ANP
gelegd, a la Gary Cooper in High
Noon (klassieke western uit
1952, met Gary Cooper in de
hoofdrol als sheriff die het ge
vecht aangaat tegen Het
Kwaad, red.). Ze zullen koste
wat kost de inwoners van het
stadje verdedigen, ook al willen
die inwoners daar zelf niks van
weten."' Aldus de neo-conserva-
tieve ideoloog Robert Kagan, op
dit moment een van Washing-
tons invloedrijkste buitenland
specialisten, in zijn boek Of Pa
radise and Power; America and
Europe in the New World Order.
Havik
Donald Rumsfeld illustreert be
ter dan wie ook in Washington
wat Robert Kagan met zijn re
cent verschenen boek aan wil
tonen. Sinds 11 september 2001
heeft deze Amerikaanse minis
ter van Defensie enorm aan ge
zag en invloed gewonnen in de
regering-Bush. Vier dagen voor
de terreuraanslagen op het
World Trade Center en het Pen
tagon was zijn positie zo ernstig
verzwakt dat in Washington
hardop werd gespeculeerd over
de naam van zijn opvolger. De
terreur van 11 september beves
tigde echter Rumsfelds pessi
mistische wereldbeeld. Sinds
dien zet deze havik met zijn
scherpe taal de toon in Was
hington. Het Britse weekblad
The Economist noemt hem deze
week 'de belangrijkste minister
van Defensie sinds Robert Mc-
Namara' (Vietnam-oorlog):
„Als alle wegen in Irak naar
Bagdad leiden, dan leiden alle
wegen in Washington nu naar
het Pentagon."
In de voorbije weken balde
Rumsfeld zijn vuist richting
Irak, Noord-Korea, Iran en Sy
rië. Ruim voor aanvang van de
oorlog tegen Irak liet hij de
Noord-Koreanen - die aan een
eigen atoombom sleutelen - we
ten dat de VS bereid en in staat
zijn tegelijkertijd twee oorlogen
op twee uiteenlopende locaties
in de wereld te voeren. De
Noord-Koreaanse leider Kim
Jong II heeft zich sindsdien niet
meer in het openbaar vertoond.
Volgens waarnemers in Zuid-
Korea zou hij vrezen voor een
verrassingsaanval, in de stijl
van het gerichte bombardement
waarmee de Amerikanen in het
openingsuur van de jongste oor
log tegen Irak jacht maakten op
Saddam Hoessein.
Eind vorige week trof Syrië een
grommende Rumsfeld tegen-
Minister van Defensie Donald Rumsfeld heeft zijn positie binnen de Amerikaanse regering fors ver
sterkt. foto Larry Downing/RTR
over zich. De Syriërs zouden
nachtkijkers hebben geleverd
aan het Iraakse regime, een be
schuldiging die Damascus me
teen afdeed als een leugen. Iran
kreeg op dezelfde dag van Rum
sfeld te verstaan dat het zich on
der geen beding mag mengen in
de oorlog. Volgens de VS zou
Iran eenheden van het Badr
Korps (anti-Saddam) naar Irak
hebben gestuurd. Rumsfeld
waarschuwde dat het Ameri
kaanse leger deze Iraanse ge
vechtseenheden bij confronta
ties zal tegemoet treden als
waren het vijandelijke strijders
John Calabrese, docent en on
derzoeker aan het Midden-Oos
ten Instituut in Washington,
vindt het 'idioot' dat de rege
ring-Bush gaande de oorlog te
gen Irak - die onder Arabieren al
enorm veel haatgevoelens je
gens Amerika genereert - de
vuist heft naar Iraks buurlan
den Syrië en Iran. Dit bevestigt
volgens Calabrese onder Ara
bieren slechts het spookbeeld
van een Amerikaanse militaire
campagne die veel verder strekt
dan Afghanistan en Irak: „Kan
het contraproductiever? Ik kan
het mij niet voorstellen."
Gezien de scherpe toon van
Washington moeten Syrië, Iran
en Noord-Korea zich wel nood
gedwongen buigen over het
nachtmerrie-scenario waarin
ook zij een beurt krijgen van de
enig overgebleven supermacht,
stelt Calabrese. „De vraag is
wat zij zullen doen. Ze zullen
niet eenvoudig zwichten voor de
Amerikaanse eisen. Nee, ze zul
len er naar mijn overtuiging al
les aan doen om de Amerikaanse
druk te verminderen."
Die pressie zal logischerwijs af
nemen naarmate het aantal
Amerikaanse militairen in de
Golf-regio afneemt. De binnen
landse druk op de regering-
Bush om militairen terug te
trekken uit de Golf zal groter
worden als het regime van Sad
dam verslagen is en de voor
naamste doelen van Operatie
Iraakse Vrijheid zijn gereali
seerd. Syrië zal er daarna alles
CAIRO - De regering in Koeweit heeft de onlangs opgerichte
Arabische omroep Al Arabiya gewaarschuwd dat ze maatre
gelen neemt als deze partijdig verslag blijft doen van de oor
log in Irak. Dat meldde gisteren de Arabische krant Al Hayat..
Volgens de regering in Koeweit is Al Arabiya in haar bericht
geving over de oorlog op de hand van de regering in Bagdad.
De Koeweitse minister van Informatie zei tegen Al Hayat dat
de zender hetzelfde lot als Al Jazeera kan treffen. Die zender
moest wegens de kritische berichtgeving over Koeweit de ves
tiging in het emiraat sluiten. EFE
LONDEN - Soldaten van de Amerikaans-Britse coalitie in
Irak kunnen zich na de zandstormen van vorige week opma
ken voor de eerste hittegolf van het zomerseizoen. Volgens
Britse meteorologen bereiken de temperaturen vrijdag de 38
graden en lopen zij in het weekeinde op tot 41 graden.
In de kustregio, vooral rond de stad Basra, zal de luchtvoch
tigheid oplopen. Weerkundigen verwachten dat de tempera
turen na het weekeinde weer zullen dalen. DPA
BOEDAlPEST - Het Amerikaanse leger heeft een trainings
programma voor Iraakse ballingen in Hongarije opgeschort
Een tweede groep heeft de cursus afgerond en is naar de Golf
gereisd. Dat zei gisteren majoor-generaal David Barno. Een
reden voor het tijdelijk stopzetten is niet gegeven.
De cursisten, allen vrijwilligers van wie er 35 uit Nederland
zouden komen, volgden in Hongarije een twee weken durende
opleiding om als verbindingspersoneel tussen Amerikanen en
de Iraakse bevolking op te kunnen treden. Ze worden onder
meer ingezet in de haven van Umm Qasr om het olie-voor
voedselprogramma weer op te starten. Hongarije gaf de VS
toestemming om 3000 man te trainen op de basis Taszar. AFP
WASHINGTON - Niet Adolf Hitler of Josef Stalin, maar Sad -
dam Hoessein is de ergste tiran aller tijden. Dat is het oordeel
van het Amerikaanse ministerie van Defensie.
„Het Iraakse volk zal vrij zijn na tientallen jaren en tientallen
jaren en tientallen jaren van marteling en onderdrukking
waarvan de wereld nooit eerder de gelijke heeft gezien", zei
woordvoerder Victoria Clarke van het Pentagon.
Saddam is ook door andere landen dan de Verenigde Staten
veroordeeld om zijn bijzondere wreedheid tegen zijn volk.
maar historici zijn het erover eens dat nazi-dictator Hitier en
de Sovjet-leider Stalin meer doden op hun geweten hebben
dan andere dictators. RTR
MOSKOU - De Brits-Amerikaanse coalitie in Irak gebruikt
dezelfde tactiek als het Russische leger in Tsjetsjenië. Dat
schreef gisteren de Russische krant Izvestia
Volgens het dagblad is de zoektocht van Britse eenheden in
huizen op zoek naar Iraakse militairen een exacte kopie van
de razzia's die het Russische leger in Tsjetsjenië uitvoerde op
zoek naar opstandelingen. „Gewapende Britse militairen
vallen huizen binnen, drijven de inwoners naar buiten en
dwingen de mannen op de knieën", zegt Izvestia
Ook het blad Nezavissimaia Gazeta vergelijkt de oorlog in
Irak met de strijd in Tsjetsjenië. De krant waarschuwt dan
ook voor een langdurige en bloedige oorlog in Irak. AFP
van onze redactie buitenland
LEIDEN - De oorlog in Irak en
de crisis in de Verenigde Naties
zijn het eerste duidelijke bewijs
van de 'neergang' van de Ver
enigde Staten als hegemoniale
macht. Dat is de overtuiging van
de Leidse politicoloog Bart
Tromp.
Een werkelijk grote wereld
macht had in de Veiligheidsraad
haar wil aan Frankrijk en Rus
land kunnen opleggen. Sterker
nog: een ware wereldmacht had
een klein land als Irak met di
plomatieke middelen kunnen
dwingen om zich te voegen naar
haar wil, aldus Tromp.
Hij zei dat tijdens het symposi
um 'Buiten Westen' van de Fa
culteit der Wijsbegeerte van de
Universiteit Leiden. Het thema
van de bijeenkomst was 'de toe
komst van het Westen en de wes
terse cultuur'. Dat is nu al vijf
eeuwen dé dominante cultuur in
de wereld, maar zal dat zo blij
ven? Tromp weet het zo net nog
niet. Zeker is naar zijn idee wel
dat het overwicht van de Ver
enigde Staten taant.
Instabiliteit
Tromp voorspelt een periode
van 'vele jaren' van grote poli
tieke en economische instabili
teit die duurt totdat er een nieu
we wereldmacht is opgestaan of
totdat de Verenigde Staten zich
niet langer bedreigd voelen. Een
'hegemoniale macht' heeft drie
kenmerken, betoogt Tromp De
economie is zeer efficiënt. De
staat wil vrijhandel, omdat zij
daar het meest van profiteert.
De staat legt andere staten ver
dragen op die de eigen status
quo garanderen.
De Republiek der Zeven Ver
enigde Nederlanden deed het in
de zeventiende eeuw niet anders
dan de Verenigde Staten sinds
1945, zo betoogde de politico
loog.
Ontwrichtend
Volgens Tromp worden de VS op
alle genoemde punten bedreigd.
De Amerikaanse economie ver
liest de industriële concurrentie
met Europa en Japan. De finan
ciële tekorten zijn al groot en
daar komen de kosten van de
oorlog tegen Irak (nu 140 mil
jard ongedekte dollars) boven
op. „Als de VS winnen, komen
daar de kosten van een langdu
rige troepenlegering nog bij
Dat zal de wereldeconomie ont
wrichten", gelooft Tromp.
De regering Bush heeft interna
tionale verdragen opgezegd en
de Verenigde Naties in een crisis
gestort omdat die er niet meer
toe bijdragen dat de VS 'num
mer een in de wereld' blijven.
Ook neemt het protectionisme
toe. De hoge importheffingen op
staal zijn er een eerste teken
van, zei Tromp. GPD
aan doen om het leven van de in
Irak achterblijvende Ameri
kaanse militairen zo zuur moge
lijk te maken, vernacht Cala
brese. Zelfmoordaanslagen
tegen Amerikaanse militairen
zijn in dat verband een beproefd
middel, waarschuwt hij „De
Syriërs zullen die terreur op een
dusdanige subtiele manier
trachten te organiseren, dat het
spoor niet al te opzichtig naar
Damascus leidt."
Visioen
De regering-Bush stelt dat Irak,
eenmaal bevrijd van het juk van
Saddam Hoessein, zal opbloei
en als een welvarende democra
tie en zo tot een voorbeeld zal
uitgroeien voor andere onder
drukte volkeren in het Midden-
Oosten (lees: Syrië, Iran). Aan
de hand van dit lichtend voor
beeld zou de democratie zich als
vanzelf over de regio moeten
verspreiden. „Dat is geen stra
tegie", reageert Calabrese min
zaam. „Het is slechts een visioen
van hoop." GPD
Advertentie
lk (U (Ou
Kom kijken, ruiken en proeven
in de kassen.
Kom in de kas in
Sirjansland, Dreischor, Scharendijke en
Tholen op zaterdag 5 april.
Volg de routeborden.
Voor meer informatie, bel gratis 0800 - 0230199
of kijk op www.komindekas.nl
Kom In de Kas wordt mede mogelijk gemaakt door Rabobank en Interpolis.