obeco haalt de broekriem aan
Windstil autorijden met open dak
Hypotheekrente
stijgt na massale
inruil obligaties
AVP-polis biedt
gezin redding
eleggingsinstelling ziet vertrouwen publiek tot dieptepunt dalen
Schadeclaim
makelaar
afgewezen
Oude brug maakt plaats voor nieuwe
het bedrijf
profijt
vrijdag 28 maart 2003
mnze redactie economie
jITERDAM - Het barre
(tskliniaat en de boekhoud-
idalen in de Verenigde Sta-
i bij Ahold hebben het ver
ben van het publiek in
liggingsinstellingen als Ro-
tot een dieptepunt doen
jursvoorzitter Géry Dae-
ckvan Robeco Groep, doch-
van de Rabobank, maakt
:h hier ernstig zorgen over. De
raitter verwacht dat het her-
;van vertrouwen nog lange
jzal vergen. Toch heeft Robe-
zo zei hij gisteren in zijn toe-
1 itrng op de jaarcijfers, 'goed
tod-:
ïij overnames in de Ver-
Staten, gefinancierd
^moeder Rabobank, en kos-
:besparingen is de winst van
beco Groep in Rotterdam op
blevenOndanks het bar-
moeilijke beursklimaat
.de omzet van een van de
«tste beleggers in Nederland
51.1 2 milioen euro over 2002
UTRECHT - De voorzie-
ningenrechter in Utrecht
beeft gisteren de eisen van
ie Hilversumse makelaar
A. Terlingen afgewezen,
ïerlingen claimde in een
kort geding 5,5 miljoen
an dertien hypo
theekbanken en de Staat
ier Nederlanden.
Terlingen stelt dat hij is
V geruïneerd doordat hij zes
jaar geleden ten onrechte
is beschuldigd van be
trokkenheid bij een grote
hypotheekfraudezaak, de
Fortis-zaak. Zijn straf
zaak werd geseponeerd en
sindsdien is hij in een taai
juridisch gevecht met de
banken en de staat gewik
keld.
De makelaar denkt dat de
,,j banken hun lucratieve
bjpotheekmarkt wilden
beschermen en daarom
zen publiek figuur (Ter
uggen was ooit bestuurs-
Iqllidvan het Algemeen Ver-
bond Bouwbedrijf) aan de
schandpaal hebben gena-
Hij stelt dat hij een
schade van zeker twintig
miljoen euro heeft gele
ien In het kort geding eis-
'e hij een voorschot op een
definitieve schadevergoe-
Hij heeft vooral geld
"■odig om zijn advocaten
fekunnen betalen.
Omdat er in april al uit
braak volgt in de bodem
procedure tussen Terlin-
gen en de banken, zag de
T Whter onvoldoende
spoedeisend belang voor
uitspraak in een kort
zich
Terlingen vervolgt de
slaat omdat de behande
ld officier van justitie
!P de dag van het sepot
Terlingen tegenover de
pers omschreef als hoofd
verdachte. Het openbaar
-imsterie ontkent dat. De
Ifechter vond een kort ge-
toig geen plek om dit
soort feiten te onderzoe
ken.
De makelaar kwam in
september in het nieuws
•oen hij tijdens de open
bare verhoren van de par
lementaire enquêtecom-
jjj ^ssie bouwfraude als
tj deskundige werd gehoord
vier topambtenaren
«n met naam en toe
nam beschuldigde van
®mipti e.GPD
trouwen in beleggingsinstellin
gen doen verdwijnen."
Volgens Daeninck zijn de beleg
gers 'groggy en 'murw' gesla
gen. ..Het lijkt wel alsof de ef
fectenhandelaren evenals de
Amerikaanse soldaten in Irak
ook door woestijnzand zijn ver
blind. De berichten over de oor
log hebben van uur tot uur effect
op de beurzen. Er is aan het be
gin van de oorlog een voorzich
tig herstel geweest, vooral in de
Verenigde Staten. Of dit zal
doorzetten en wanneer blijft
onduidelijk. Wij hebben de bo
dem van de tweede dip van de
effectenbeurzen gehad, maar of
het herstel doorzet durf ik niet
te zeggen", aldus Daenick.
Robeco heeft behoorlijk inge
grepen in zijn organisatie en
dertig miljoen euro aan kosten
bespaard. Daeninck: „Wij heb
ben de broekriem aangehaald.
Op de effectenbeurzen beweegt
bijna niets. Er worden veel min
der transacties afgesloten en de
inkomsten zijn gedaald." Toch
bleef het aantal werknemers
met 1600 vrijwel gelijk. Het be
heerd vermogen is van 104,5
miljard euro iets teruggezakt
naar 98,1 miljard euro. De
portefeuille van Robeco werd
opgeschoond. Slecht lopende
fondsen zijn eruit gehaald of sa
mengevoegd met andere.
Voor de naaste toekomst heeft
Robeco nog steeds de ambitie
om van de top-dertig door te
groeien naar de top-vijftien.
Dat kan via overnames gebeu
ren of via het beheren van ver
mogens van derden. GPD
515,2 miljoen euro over 2002
prei gelijk; evenals de opera
tie winst, die vorig jaar
miljoen euro bedroeg te-
52.1 miljoen een jaar eer-
:Denettowinst van 70,6 mil-
ceuro lag flink lager dan de
Imiljoen euro over 2001Dat
veroorzaakt, aldus Dae-
door een twintig miljoen
e afdracht aan de belastin-
Ie boekhoudschandalen, En-
adat failliet ging en de IT-bal-
die leeg liep, hebben vorig
het vertrouwen van de
isen in beleggers ernstig
igetast", aldus Daeninck.
it wij in de afgelopen zeven-
jaarals Robeco hebben opge-
iwd is vrijwel verdwenen.
Üsde verzekeraars en de pen-
10 mfondsen zijn in een neer-
jirtse spiraal terecht geko-
i a. In Nederland met een van
sterkste pensioensystemen in
ropa zijn door de alsmaar la-
s beurskoersen van de fond-
iwaarin was belegd, tekorten
f«lopen. Het boekhoud-
ïdaal bij Ahold en de ver
dingen rond LegioLease
öben het laatste restje ver-
TERHEIJDEN - In het Markkanaal ligtnaast de oude brug, een ponton waarop een nieuwe brug wordt afgebouwd. De oude brug over de doorgaande weg van Terheijden naar
Breda wordt vervangen door een bredere. In de nacht van 13 en 14 april wordt de nieuwe brug door een aantal grote kranen op zijn plaats gelegd. Uit voorzorg is het gebied nu al
helemaal afgesloten door middel van hekken. Er wordt veel publiek verwacht voor deze spectaculaire actie. foto Wim van Vossen/ANP
Scherm voor cabrio's moet kou en stijve nek tegengaan
door Jeffrey Kutterink
GOES - Het rijden in een ca
briolet komt soms letterlijk neer
op uitwaaien. Het probleem is
dat de wind die over de voorruit
waait, ter hoogte van het koffer
deksel naar beneden stroomt.
Door de werveling die daarna
ontstaat, giert de wind de inzit
tenden soms straf om de oren.
Voor auto's zonder ingebouwd
windscherm ontwerpt Sisa De
sign in Goes 'winddeflectors'.
In hartje zomer is het uitwaaien
niet zo'n probleem. Met een
windscherm op een cabriolet
kan het juist te warm worden.
Maar als het klimaat meer Ne
derlands is, is de luchtstroming
hinderlijk. Behalve dat het
koud is, levert het ook verstijfde
nek- en rugspieren op.
Een Duits ingenieur heeft het
Sisa-windscherm ontwikkeld.
Hij vernoemde zijn vinding
naar zijn twee dochters Silke en
Sabine en verkreeg er een pa
tent op. Maar de Duitser wilde
zich niet toeleggen op de pro
ductie en zette het patent tien
jaar geleden in de etalage. Ge
rard Mijling, die toen nog in
Utrecht een gespecialiseerd be
drijf in autobekleding had,
kocht het patent voor Frank
rijk, Duitsland, het Verenigd
Koninkrijk en Nederland.
Behalve de geregistreerde vin
ding verkreeg hij de bouwteke
ningen Grofweg bestaat de
'winddeflector' uit twee delen:
de doorzichtige polycarbonaat
ruit en een paneel. ,,Het gebruik
van polycarbonaat heeft als
voordeel dat je het scherm nau
welijks ziet zitten. Er zijn ook
andere systemen om de wind in
de cabrio tegen te houden, maar
die zijn bijvoorbeeld gemaakt
van niet transparant gaas", zegt
Mijling. „Dat neemt het zicht op
de lijn van een auto weg."
Het tweede belangrijke onder
deel is het paneel waarop de ruit
haaks is bevestigd. Het verschilt
per type auto. Met name de af
metingen en de vormen, maar
ook de bevestigingspunten en
de wijze waarop die op de auto
vastgezet moet worden. „Oor
spronkelijk staat de ruit in een
houten lijst", vertelt Mijling.
„Maar hout trekt op den duur
krom. Dus heb ik daarvoor in de
loop der tijd een aluminium lijst
ontwikkeld."
Nadat hij het patent had ge
kocht, is hij 'allereerst de markt
ingedoken'. „Op dat moment
stonden in Nederland honderd-
Stoffeerde De Jong (1) is bezig met een winddeflector. terwijl Gerard Mijling toekijkt. Op de voorgrond een complete winddeflector.
foto Dirk-Jan Gjeltema
duizend cabriolets geregi
streerd. Potentiële klanten vol
doende."
Maar niet iedereen heeft be
hoefte aan zo'n windsctierm.
„Het scherm is vooral nuttig
voor mensen die ook met minder
mooi weer met open dak willen
rijden. Dat de wind om je oren
waait is lekker als het écht
warm weer is. Maar voor wie
ook met minder warme dagen in
voor- en najaar met open dak
wil rijden, kan de wind erg on
plezierig zijn."
Voor ongeveer vijftig modellen
heeft Mij ling een windscherm in
de aanbieding. Van de klassieke
MG B, Golf I en de Triumph TR6
tot de Mercedes SLK, Saab 9-3
en Mazda MX5.
Bijzonder trots is hij op de versie
voor de BMW Z3, want om het
scherm in die auto te kunnen
monteren moest hij een nieuwe
bevestigingswijze ontwikkelen.
„Het scherm kan worden ge
monteerd op de punten waarop
anders de rolbeugels worden
vastgezet. Nadeel is inderdaad
dat als de rolbeugels erop zitten,
er geen plek is om het wind
scherm aan vast te maken."
Mijling zegt in die tien jaar zo'n
Naam:
Sisa Design
Plaats:
Goes
Opgericht:
1993
Aantal werknemers:
1
Omzet:
200.000 euro
tienduizend windschermen te
hebben verkocht. Sisa Design
heeft slechts Mijling op de loon
lijst staan Het productiewerk
besteed hij uit aan twee Zeeuw
se bedrijven: Lakwijk Kunst
stoffen in Goes en stoffeerder J
de Jong in Wemeldinge. Lak
wijk (met negen personeelsle
den) snijdt de polycarbonaat
ruiten op maat.
De Jong bekleedt de panelen
waarop de ruiten worden beves
tigd met leer. Verder maakt hij
leren opbergzakken die Sisa
Design met de 'winddeflector'
meelevert. De Jong doet het
werk op zijn eentje tussen het
stofferen van meubels door. Als
het zo uitkomt pakt hij wel eens
een autostoel mee. „Maarliever
niet. Het zijn lastige klussen,
omdat de bekleding op een inge
wikkelde manier aan het frame
vastzit."
ITM in 's-Gravenpolder produ
ceert de metalen delen, zoals
lijsten en beugels. En het er
naast gelegen Pluscoating
brengt beschermende lagen
aan.
De markt bestaat vooral uit par
ticulieren en gespecialiseerde
cabriobedrijven, zegt Mijling.
„Ik doe bijvoorbeeld veel zaken
met de MG Owners Club en de
Triumph Special Club in het
Verenigd Koninkrijk. De Saab
fabrieken in Zweden sturen ei
genaars van Saabs 9000 cabrio
lets voor windschermen door
naar Sisa Design. Zelf maakt
Saab voor die modellen geen
winddeflectors.
Verenigde Staten
Maar ook Saabeigenaars in de
Verenigde Staten tonen veel in
teresse, aldus Mijling, In het na
jaar is er een grote bijeenkomst
van Saabrijders en Sisa Design
is gevraagd daarbij aanwezig te
zijn."
Veel nieuwe cabriolets hebben
een winddeflector óf standaard
ingebouwd óf op de optielijst
staan. Toch blijft Mijling nieu
we schermen ontwikkelen voor
nieuwe wagens. „Zodra er nieu
we modellen op de markt ko
men, zoek ik contact met parti
culieren die in zo'n auto rijden.
Want een nieuw scherm kun je
niet zomaar op de bonnefooi
ontwikkelen. Je moet kijken
naar hoe het paneel eruit moet
komen te zien en waar de wind
deflector aan bevestigd kan
worden. En daarvoor moetje
toch echt de auto zien."
Voor meer informatiewwio.ca-
briodesign.nl
door Chris van Alem
NIJMEGEN - Het is even
wennen voor de huizenbezit
ters: de hypotheekrente stijgt
weer. De laatste stijging da
teert van december 2001. De
jongste stijging wordt ver
oorzaakt door beleggers die
de laatste weken obligaties
massaal hebben ingeruild
voor goedkope aandelen. Ge
volg: de koersen van de obli
gaties zijn gedaald, waar
door het rendement op deze
waardepapieren is gestegen.
Het renteverloop op een tien
jarige staatsobligatie is
maatgevend voor de ontwik
keling van de zogeheten lan
ge rente in Nederland. Het
begrip lange rente wordt ge
hanteerd op de kapitaal
markt, Dat is de markt waar
op geld voor één jaar of
langer wordt uitgeleend.
Sinds het dieptepunt van de
lange rente op 10 maart, toen
de stand 3,89 procent was, is
de rente opgelopen tot 4.3
procent. Obligaties, tot dan
toe een veilige haven voor
veel beleggers, bleken over
gewaardeerd te zijn en het
rendement op de waardepa
pieren was flink gedaald
Want een obligatie van tien
duizend euro die voor
twaalfduizend euro wordt
gekocht levert minder rende
ment op. Dat komt doordat
de rentevergoeding voor de
hele looptijd vast staat.
Jaarcijfers
De obligaties werden omge
ruild voor aandelen die door
de stroom van slechte jaarcij
fers van de grote onderne
mingen goedkoop waren ge
worden Op 12 maart sloot de
AEX op 218 punten, een
week later op 267 punten:
een stijging van 22,6 procent.
Ziedaar het gelijk van de be
legger. Hoe de rente zich de
komende maanden ontwik
kelt hangt af van het verloop
van de oorlog in Irak, meent
beleggingsstrateeg H. Hem
mes van Iris, het financiële
instituut van Rabobank en
Robeco. Duurt de oorlog een
maand of twee dan neemt de
onzekerheid af, stijgen de
beurskoersen, dalen de obli-
gatiekoersen en gaat de lange
rente omhoog.
Lage olieprijzen kunnen de
rentestijging een beetje dem
pen. Want goedkopere olie
betekent lagere inflatie. Bij
verwachte toename van de
inflatie stijgt de lange rente
omdat de kapitaalverschaf
fers met willen dat hun uit
geleende geld minder waard
wordt.
Inflatie
Trekt de economie aan, dan
neemt de inflatie weer toe.
Duurt de oorlog veel langer,
dan stijgen de olieprijzen,
waardoor de groei vertraagt
en de lange rente daalt. De
lange rente is sinds begin
2002, toen het niveau op on
geveer 5 procent stond, ge
staag gedaald, uitgezonderd
een piekje van 4,7 procent
eind oktober. Dat ontstond
toen obligatiehouders over
stapten op aandelen.
De geldmarktrente (geld dat
maximaal één jaar wordt uit
geleend) staat los van de ren
te op de kapitaalmarkt. Op 6
maart verlaagde de Europese
Centrale Bank de rente met
0,25 procent om de stagne
rende economie in de euro
landen aan te jagen. Dat
heeft weinig geholpen: de
economische vooruitzichten,
met name in Duitsland, zijn
er niet beter van geworden.
Te Iaat
Hemmes zegt dat er volgende
week, wanneer de ECB weer
vergadert, ruimte is voor een
nieuwe verlaging met 0,25
procent. Maar zoals vaker
verwacht hij dat de reactie
van de ECB te laat komt en
onvoldoende zal zijn. GPD
door Brenda van Dam
Met het mooie lenteweer
is voor de kinderen het
buitenspeelseizoen weer be
gonnen. Lekker, maar er gaat
natuurlijk ook wel eens wat
mis. Een bal door de ruit, een
voortuin die er ineens niet
meer zo fraai uitziet, de ge
parkeerde auto van de buur
man die door de driewieler
van zijn buurmeisje wordt
geramd.
Ook in het verkeer kunnen
anderen schade oplopen door
toedoen van kinderen. Wie
moet dat betalen? En kun je
kinderen eigenlijk aanspra
kelijk stellen?
Bij schade is het aansprake
lijkheidsrecht van kracht.
Wie de schade heeft veroor
zaakt, moet deze vergoeden
Of een kind aansprakelijk
kan worden gesteld, hangt in
principe af van de leeftijd.
Als kinderen onder de 14 jaar
schade veroorzaken, dan zijn
de ouders altijd aansprake
lijk. Zelfs als de schade op
zettelijk is toegebracht. Bij
brokkenmakers van 14 en 15
jaar is dat meestal ook zo.
Kinderen van 16 jaar of ou
der zijn in principe zelf aan
sprakelijk voor de schade die
ze veroorzaken
Aansprakelijk of niet, in de
praktijk zullen het vooral de
ouders zijn die in eerste in
stantie de schade voor hun
rekening nemen. Velen kun
nen terugvallen op hun aan
sprakelijkheidsverzekering
particulieren. De AVP, door
menigeen overigens WA-ver-
zekering genoemd, dekt de
schade die je als particulier
aan derden toebrengt en kan
voor het hele gezin worden
afgesloten. Het kan daarbij
zowel om materiële schade
gaan als om fysiek of imma
terieel letsel.
Ook als een zestienjarige zelf
aansprakelijk wordt gesteld,
kan de schade in principe op
de gezinspolis worden ver
haald. Dat wil zeggen, als het
gaat om een onrechtmatige
daad. Er moet iets verwijt
baars aan de hand zijn. Een
bal door de ruit is duidelijk
een onrechtmatige daad en
kan op de AVP worden ver
haald. Dat is eveneens het ge
val wanneer een kind per on
geluk met de fiets tegen de
stilstaande auto van de buur
man aanknalt. Ook als een
tiener bij het skaten per on
geluk een voorbijganger laat
struikelen, waardoor deze in
het ziekenhuis belandt, ver
goedt de AVP de kosten van
het letsel. Maar als zoonlief
bij het voetballen op een
trapveldje te hard aan het
shirt van zijn tegenstander
trekt, krijg je bij de verzeke
raar nul op het rekest. Een
kapot shirt hoort bij het risi
co van het spel. Als schade
opzettelijk is aangebracht
door kinderen van zestien
jaar en ouder vergoedt de
AVP die niet. Mocht een acht-
jarige in een vechtpartijtje de
bril van zijn tegenstander af
slaan, dan kan de AVP wel de
kosten vergoeden.
In het verkeer kan de schade
- en daarmee de financiële
gevolgen - aanzienlijk groter
zijn. Bijvoorbeeld als een
kind met een ongelukkige in
haalmanoeuvre op de fiets
een andere fietser omver
rijdt, waardoor deze met een
gebroken heup in het zieken
huis belandt. Of wanneer een
kleuter onverwacht de weg
oploopt, waardoor een auto
mobilist moet uitwijken en
tegen een lantaarnpaal rijdt
Ook dan kan de schade op de
AVP-verzekering van de ou
ders worden verhaald. Het
zelfde geldt als dochterlief
op haar skates naar school
rijdt en daarbij brokken
maakt. Bij schade in het ver
keer zal de verzekeraar altijd
kijken of ook de andere partij
verwijtbaar was. Mocht een
kind zelf bij een aanrijding
met een automobilist schade
of letsel oplopen, dan is de
automobilist altijd volledig
risico-aansprakelijk voorde
schade van het kind.
Scooter
Anders ligt het wanneer tie
ners in het bezit zijn van een
scooter of een brommer. Als
zij daarmee schade veroorza
ken, dan valt dit niet onder
de AVP, maar onder de ver
plichte WA-verzekering voor
motorrijtuigen. Een opge
voerde scooter of brommer is
verzekeringstechnisch las
tig. Een AVP is niet verplicht,
maar wel absoluut noodza
kelijk. De premie voor een
gezinspolis ligt rond de 50
euro per jaar. GPD
