Mugabe wreekt zich op vijanden
is A 1
m M
PZC
KLM-reiziger had geen sars
Vierentwintig hindoes doodgeschoten in Kashmir
Israëlische militairen
ontmantelen illegale
nederzetting Hebron
Resident Zimbabwe straft oppositie voor geslaagde stakingen
7
Kroatië bestraft generaal voor oorlogsmisdaden
loskou claimt
politieke winst
ti Tsjetsjenië
sluit weer
iocaties Nigeria
Cel voor
oud-chef
Peruaanse
spionnen
1
V
i
v jr
1
l
i m
L i
i
Omstreden kardinaal Groër dood
Zoon Afghaanse krijgsheer gedood
Rusland levert Iran splijtstof
Dodental Chinese mijn loopt op
Noren exporteren meer walvisvlees
Meer dan honderd doden
bij scheepsramp Burundi
Georgiërs geven
bezetting basis op
jmijelco van der Linden
U.1RARE - De Zimbabwaanse
iifsdient Robert Mugabe had er
jfgelopen weekeinde voor ge
waarschuwd: „Wie met vuur
welt zal zich niet alleen bran-
(ii, maar worden vernietigd
for dat vuur." De oppositie-
jutijMDC, organisator van de
*cesvolle tweedaagse staking
nn vorige week tegen het steeds
jjiressiever wordende regime,
[■jjgt dezer dagen de rekening
hervoor gepresenteerd in de
van massale arrestaties en
Brtelingen.
pepolitie meldt 160 arrestaties
c verband met 'terroristische
dies'. Amnesty International
feudt het op minstens vijfhon-
jad en spreekt van 'een nieuwe
gevaarlijke vorm van repres-
i', „De situatie is explosief; er
sthijnen geen grenzen meer te
cpvoor de regering als het gaat
het behouden van de
fecht", zegt de mensenrechten-
dinsdag 25 maart 2003
ZAGREB - Een Kroatische
[fchtbank heeft gisteren de
Kroatische generaal Mirko
Vorac veroordeeld tot twaalf
jaar cel wegens de moorden op
Servische burgers tijdens de
oorlog in Joegoslavië begin ja-
ren negentig. Hij is de eerste
Kroatische generaal die in ei
gen land daarvoor is berecht.
De rechter achtte bewezen dat
Norac (35) en twee andere ver
dachten zonder geldige reden
ongeveer vijftig burgers heb
ben geëxecuteerd die niet bij de
Servische rebellen hoorden.
Het proces vormde een test of
het nationale rechtssysteem in
staat is oorlogsmisdaden te be
handelen. Het Joegoslavië-Tri-
bunaal in Den Haag gaf in 2001
toestemming om de generaal in
diens eigen land te berechten.
Het proces tegen de 'groep van
Gospic' begon in januari 2002.
De twee anderen, Tihomir
Oreskovic. voormalig krijgs
heer in Gospic, en Stjepan
Grandic kregen respectievelijk
vijftien en tien jaar. DPA/RTR
geweer. Bij een overval door zes
tig militairen op de boerderij
van MDC-parlementariër Roy
Bennett, viel vorige week een
dode. Hoewel veel acties gericht
waren tegen plaatselijke leiders
van de MDC, zijn tot nu ook
twee parlementsleden gearres
teerd.
Mugabe vertrouwt nog steeds
op het beproefde wapen van de
wraak. Twee dagen staken zon
der noemenswaardige inciden
ten en de aankondiging nieuwe
stakingen te organiseren als het
regime geen einde maakt aan
het geweld en de wetteloosheid,
hebben gewerkt als een rode lap
op een stier De president dreigt
met nog meer repressie en be
schuldigt vuriger dan ooit wes
terse landen ervan de MDC te
steunen.
Behalve zijn oude vijanden
Groot-Brittannië en de Verenig
de Staten, heeft Mugabe ook
Nederland toegevoegd aan zijn
eigen as van het kwaad. „Het
Westen betaalt het geweld dat
zich onder ons volk verspreidt.
Het komt ook van landen als
Duitsland en Nederland die
zulks regelen via hun zoge
naamde humanitaire organisa
ties." GPD
leen al in hoofdstad Harare
^landden 250 mensen in het
gkenhuis met verwondingen,
fcgebracht door politie, leger
de steeds gewelddadiger
®lende jeugdmilities van
's partij Zanu PF. MDC-
wrdvoerder Paul Themba
rathizegt dat 'honderden' le
ssen sympathisanten van de
ipositiepartij naar 'martel-
in het land zijn ge-
bcht en dat sindsdien niets
eervan hen is vernomen.
Misbruik
martelpraktijken bestaan
's ct het breken van vingers, te
kenen soms benen. Vrouwen
bbbengemeld in een politiebu-
sauseksueel te zijn misbruikt,
- bier meer met de loop van een
GROZNY - Kiezers in Tsjetsje
nië hebben bij een referendum
tassaal ingestemd met een
j iernvegrondwet voor de Kauk-
ïische eelrepubliek. Volgens
it wet is en blijft Tsjetsjenië
hlvan de Russische Federatie,
nar krijgt het gebied wel een
f kpaalde mate van autonomie.
V. resultaten van het referen-
cn zijn gisteren bekendge-
KÖkt. Ongeveer 85 procent van
540.000 Tsjetsjeense kiezers
rft zondag zijn stem uitge
recht. Volgens de autoriteiten
teen de voorlopige resultaten
fendat95 procent 'ja' zei bij het
2 fcendum. Een tevreden Rus-
1 khe president Poetin zei dat
telhjetsjenen hebben gestemd
2 tovrede en ontwikkeling, sa-
-fflmet Rusland'.
Ihjetsjenen stemden ook in
teen nieuw kiessysteem voor
sident en parlement. Mos-
a hoopt dat met het instellen
ieen politiek raamwerk in
S gebied de positie van de
sjHsjeense vrijheidsstrijders
£der wordt ondermijnd. Die
ïchten al jaren voor onafhan-
Rijkheid. De rebellen hebben
huitslag van het referendum
pekelden betwijfeld. Zij noe-
E0 de volksraadpleging een
fiislukking en een farce.
«Nederlandse Wereldomroep
V' Nddegisteren dat de Britse di-
'tomaat lord Frank Judd, Tsje-
jpië-rapporteur voor de
«ad van Europa, zijn functie
«ft neergelegd uit protest te-
^hetreferendum. Volgens Ju-
'"- komt de volksraadpleging
te vroeg omdat het nog
fcdseigonrustig is in Tsjetsje-
De Raad van Europa gaf al
dat de bevolking niet ge-
is geïnformeerd. AFP
HAAG - Shell heeft op-
Een familielid houdt een door emoties overmande inwoner van Nadimarg tegen.
foto Rafiq Maqbool/AP
van onze redactie buitenland
NADIMARG - Bij een gewapende over
val op een hindoedorp in het Indiase deel
van Kashmir zijn in de nacht van zondag
op maandag 24 mensen vermoord.
Acht tot tien overvallers, gehuld in leger
uniformen, haalden inwoners van het
dorp Nadimarg uit hun huizen, zetten
hen voor de dorpstempel op een rij en
schoten hen vervolgens van dichtbij neer.
Elf mannen, elf vrouwen en twee kinde
ren kwamen om het leven. Een aantal
van de oorspronkelijk 52 hindoe-inwo
ners vluchtte een nabijgelegen bos in en
wist aan het bloedbad te ontsnappen.
Volgens een politiewoordvoerder zijn de
daders islamitische extremisten, die hin
does uit het Kashmir-dal willen verja
gen. De politie zei een onderzoek in te
stellen naar de rol van zeven politieagen
ten die Nadimarg moesten beschermen.
Het dorp ligt 50 kilometer ten zuiden van
Srinagar, 's zomers de hoofdstad van
Jammu-Kashmir.
Uren na de overval hielden hindoevluch
telingen in tentenkampen in Jammu - de
winterhoofdstad - een betoging uit pro
test tegen de geringe bescherming die ze
van de regering krijgen. Honderden be
togers hielden het verkeer tegen en sta
ken autobanden in brand.
De overval doorkruist de inspanningen
van de nieuwe deelstaatregering om
300.000 hindoes die het gebied in de af
gelopen dertien jaar zijn ontvlucht te la
ten terugkeren. Jammu-Kashmir is de
enige Indiase deelstaat waar moslims in
de meerderheid zijn. Sinds extremisten
in 1989 de wapens opnamen om een staat
te stichten of zich bij Pakistan aan te
sluiten, zijn ruim 61.000 mensen gedood.
Deelstaatpremier Mufti Mohammed
Sayeed zei dat de daders met de aanval
juist die 'minuscule minderheid hebben
willen treffen die uit liefde voor hun land
zijn gebleven'.Pakistan, dat door de In
diase regering vaak wordt beschuldigd
van steun aan moslimextremisten in
Kashmir, heeft de overval in Nadimarg
veroordeeld als een 'flagrante terreur
daad'. Yasin Malik, hoofd van het sepa
ratistische Jammu-Kashmir Bevrij
dingsfront, zegde volledige steun toe aan
een onderzoek naar de overval. AP
vhi ueei vuil ue uuepru-
[qj "wtie in Nigeria stilgelegd we-
de gewelddadigheden die
[rg_ Met Afrikaanse land zijn uit-
|0f. jT'5en lussen etnische min-
«meden en regeringstroepen
Me Niger-delta.
produceert nu ongeveer
*00 vaten minder. Om dezelf-
e. dienen is ChevronTexaco
Sopt met de productie van
£'000 vaten in Nigeria, Total-
«Elf met de productie van
W vaten. Daarmee komt het
Mie verlies op 817.500 vaten.
j®1 onderdo van het totaal
Mtal vaten dat Nigeria dage-
Swopde markt brengt. ANP
LIMA - De oud-chef van
de Peruaanse geheime
dienst, Vladimiro Mon-
tesinos, is gisteren veroor
deeld tot vijf jaar en vier
maanden cel wegens cor
ruptie. Het was de eerste
uitspraak van een Peru
aanse rechter in een reeks
van enkele tientallen
rechtszaken die Montesi-
nos nog te wachten staat.
De uitspraak in deze zaak
draaide om de invloed die
Montesinos aanwendde
om de broer van zijn maï-
tresse uit de gevangenis te
halen. De andere zaken
betreffen onder meer
mensenrechtenschendin
gen, zelfverrijking, illega
le wapenhandel en het
witwassen van geld.
Montesinos was de rech
terhand van de voormali
ge president Fujimori die
Peru regeerde van 1990
tot 2000. Hij leidde de Na
tionale Inlichtingen
dienst en zorgde met
steekpenningen en afper
sing ervoor dat Alberto
Fujimori aan de macht
bleef. Montesionos ver
wierf de bijnaam de Ras-
poetin van de Andes.
AFP/E FE
door Chris Bakker
en Erik Beijen
MANCHESTER - De Brit die
mogelijk besmet was met sars en
gevlogen heeft in twee toestel
len van de KLM, blijkt de mys
terieuze longziekte niet te
hebben. Dat hebben het zieken
huis in Manchester, waar de
man ligt, en de Wereldgezond
heidsorganisatie WHO laten
weten.
De Brit vloog ruim een week ge
leden met de KLM vanuit Hong
kong via Amsterdam naar Man
chester. Vlak na aankomst werd
hij daar in het ziekenhuis opge
nomen met de verschijnselen
van sars (severe acute respirato
ry syndrome). Een KLM-team
van 45 mensen heeft daarop ge
durende twee dagen de 380 pas
sagiers van de twee vliegtuigen
benaderd over de mogelijke be
smetting.
De luchtvaartmaatschappij is
volgens de woordvoerder opge
lucht dat de Brit niet is besmet
met sars. De KLM zal alle be
trokken passagiers een brief
sturen om hen opnieuw te infor
meren. De Brit is inmiddels aan
de beterende hand, aldus de
zegsman.
De WHO liet gisteren verder we
ten dat sars mogelijk al jaren be
staat. Dat zei een lid van een
WHO-delegatie die momenteel
in China is om meer informatie
te vergaren over de longziekte
Vorige week meldden artsen in
Hongkong dat ze de ziektever-
- m
Ziekenhuispersoneel in Hongkong draagt maskers tegen het sars-virus.
foto Kin Cheung/RTR
wekker hadden opgespoord.
Het zou gaan om een virus. De
WHO liet meteen weten scep
tisch te zijn over de bewering en
het te vroeg te vinden om nu al
met zekerheid te stellen dat de
verwekker was gevonden.
WHO-delegatielid Mackenzie
zei niet uit te sluiten dat uitein
delijk zal worden ontdekt dat de
ziekteverwekker al heel lang
rondwaart, maar tot nu toe niet
als zodanig is herkend. Mogelijk
overlijden al jaren mensen aan
sars, maar is dat nooit beseft.
„Het is mogelijk. We weten het
gewoon niet. Totdat we zeker
weten waardoor de ziekte wordt
veroorzaakt, kunnen we het ge
woon niet zeggen."
Het aantal mensen in de wereld
dat mogelijk is besmet met sars
is inmiddels opgelopen tot 386,
volgens cijfers van de WHO. In
Hongkong zijn weer twee men
sen aan de ziekte bezweken.
Daarmee kwam het aantal do
den door de ziekte op zeventien,
van wie tien in de voormalige
Britse kroonkolonie. ANP
WENEN - De omstreden Oostenrijkse kardinaal Hans Her
mann Groër is gisteren op 83-jarige leeftijd overleden.
Groër, die leed aan kanker, is volgens zijn secretaris aan een
longontsteking overleden De oud-aartsbisschop van Wenen
werd er sinds 1995 van beschuldigd dat hij minderjarigen
seksueel had misbruikt.
Groër trad in dat jaar af als aartsbisschop nadat oud-leerlin
gen van het seminarie waar hij in de jaren zeventig doceerde,
dergelijke beschuldigingen hadden geuit. De zaak stortte de
katholieke kerk in Oostenrijk in haar grootste crisis sinds de
oorlog. De paus dwong Groër in april 1998 alle kerkelijke ac
tiviteiten te staken. DPA/AFP/ANP
ISLAMABAD - Amerikaanse militairen hebben tijdens ge
vechten in het oosten van Afghanistan de zoon van krijgsheer
Pacha Khan Zadran en negen andere Afghaanse strijders ge
dood. Dat meldde gisteren het in Pakistan gevestigde Af
ghaanse persbureau AIP.
De Amerikanen bestreden de aanhangers van de krijgsheer in
Sata Kandow ten zuiden van de stad Gardez. Tien Afghanen
raakten volgens een woordvoerder van de krijgsheer gewond
Zadran kwam vorig jaar in opstand tegen president Hamid
Karzai, nadat die hem als gouverneur van de regio Paktia-
Khost had afgezet. DPA
MOSKOU - Rusland levert Iran op korte termijn de eerste 40
ton nucleaire splijtstof voor de kerncentrale in Bushehr. De
grootste leverancier van splijtstof en de exportonderneming
Atomstrojexport hebben de contracten voor de levering van
het materiaal getekend. De regering in Moskou zal naar ver
wachting op korte termijn een vergunning afgeven.
Iran neemt de kerncentrale in de zuidelij ke stad Bushehr naar
verwachting in juni 2004 in gebruik. De Verenigde Staten vre
zen dat het civiele programma als dekmantel voor de ontwik
keling van een nucleair wapen dient. DPA
PEKING - Het dodental van een gasexplosie in een kolenmijn
in het noorden van China is gisteren opgelopen tot vijftig.
Reddingswerkers vrezen voor het leven van nog eens 22 mijn
werkers die sinds zaterdag vastzitten in de mijnschacht
Op het moment van de explosie waren 87 kompels in de mijn
bij de stad Xiaoyi in de provincie Shanxi aan het werk. Zeker
vijftien van hen hebben het ongeluk overleefd. De oorzaak
van de explosie is onbekend. Vorig jaar kostten mijnongeluk
ken in China het leven aan meer dan vijfduizend kompels. AP
OSLO - Noorwegen zal ondanks een wereldwijd verbod wal
visvlees exporteren naar de Faeróer-eilanden De Noorse re
gering gaf gisteren het groene licht voor de handel en hoopt
dat export naar het veel grotere Japan snel zal volgen. Het
land exporteert al sinds vorig jaar walvisvlees naar IJsland
Noorwegen is het enige land in de wereld dat commercieel
jaagt op walvissen. Het vangstverbod is in 1986 afgekondigd.
Noorse walvisjagers mogen van hun regering dit jaar echter
711 dwergvinvissen vangenVolgens Oslo wordt die soort niet
met uitsterven bedreigd. „Dit is een stap in de goede richting"
aldus de woordvoerder van een groep die lobbyt voor de wal-
visjacht RTR
van onze redactie buitenland
BUJUMBURA - Meer dan hon
derd mensen zijn omgekomen
bij een ongeluk met een overbc-
laden veerboot voor de kust van
Burundi langs het Tanganyika-
meer.
Dat meldde gisteren een woord
voerder van het Burundese le
ger. De boot zonk zaterdag
avond nadat hij in een storm
terecht was gekomen. Militai
ren hebben 41 mensen kunnen
redden en 111 lichamen gebor
gen, zei de woordvoerder De li
chamen van andere opvarenden
zouden zich nog onder water be
vinden.
De veerboot had waarschijnlijk
meer dan 150 mensen aan boord
en vervoerde ook vracht, terwijl
er officieel plaats was voor min
der dan honderd mensen.
Een leider van de RCD, een Con
golese rebellenbeweging die het
Congolese kustgebied langs het
Tanganyika-meer beheerst, liet
weten dat ook daar wordt ge
zocht naar de lichamen van
slachtoffers. „We wachten met
het bergen van de lichamen tot
ze boven komen drijven", zei hij
„Ook hebben we een commissie
ingesteld die het ongeluk gaat
onderzoeken en de verantwoor
delijken voor de tragedie moet
achterhalen." AP
van onze redactie buitenland
JERUZALEM - Israëlische mi
litairen hebben gisteren een il
legale nederzetting van joodse
kolonisten bij Hebron ontman
teld. Het leger zei dat de actie,
die probleemloos verliep, voort
vloeit uit een uitspraak van het
hooggerechtshof. Bij een andere
actie van het leger op de Westoe
ver is een Palestijnse jongen
doodgeschoten.
De ontmantelde nederzetting.
Heuvel 26, een aantal inder
haast opgetrokken bouwsels
waar een dozijn mensen woonde
en waar op 17 januari een kolo
nist door Palestijnen is doodge
schoten, was de eerste illegale
joodse nederzetting die werd
aangepakt sinds vorige maand
de nieuwe regering aantrad van
premier Sharon. Volgens men
senrechtengroepen zijn er op de
Westelijke Jordaanoever tien
tallen van illegale buitenpos
ten, vaak opgetrokken naast be
staande nederzettingen.
Toen Sharon nog met de Ar
beidsparty regeerde zijn op
aandringen van de socialisten
enkele illegale nederzettingen
verwijderd. De ultra-nationa
listische partijen die de Ar
beidsparty in de nieuwe coal itie
vervingen steunen de kolonis
ten echter in hun pogingen zo
veel mogelijk van het bijbelse
land in handen te krijgen. Sha
ron zelf was in voorgaande rege
ringen soms de drijvende kracht
achter de vestiging van illegale
nederzettingen
Tijdens een zoekactie naar Pa
lestijnse extremisten is in de
buurt van Jemn een 15-jarige
Palestijnse jongen doodgescho
ten, aldus een Palestijnse arts.
Volgens het leger gooide de jon
gen een brandbom. AP
TBILISI - Veteranen van de Ge
orgische Nationale Garde heb
ben zich gisterochtend overge
geven na 's nachts een legerbasis
in Tbilisi te hebben bezet om
hun eisen voor betere pensioe
nen kracht bij te zetten.
De bezetters reden enkele tanks
en een pantserwagen naar bui
ten en dreigden de basis op te
blazen als zij werden aangeval
len. Na onderhandelingen met
ministers en andere regerings
vertegenwoordigers gaven zij
hun actie op. Explosieven zijn
op de basis niet aangetroffen.
President Edoeard Sjevardnad-
ze plaatste op zijn wekelijkse
persconferentie vraagtekens bij
de motieven van de veteranen,
die door 'zekere krachten' zou
den worden gesteund. Volgens
politiemensen bedoelde hij
daarmee dat sommige van de
veteranen aanhangers waren
van zijn vroegere rivaal, wijlen
president Zviad Gamsachoer-
dia. AP
