Rusland
zou Irak
steunen
Ook Australiërs in voorhoede
Strijdverloop op
vijfde oorlogsdag
5
'S boos op Moskou
oolse militairen
ctief in Irak
Irakezen in open woestijn geen partij voor tanks
VS betwijfelen of rede
Saddam authentiek is
Rel in Spanje
over verhaal
bijtanken B-52's
Amerikaanse
raket doodt vijf
Syriërs in Irak
Slachtoffers sinds
begin oorlog in Irak
Wapeninspecteurs willen
onderzoek fabriek Najaf
dinsdag 25 maart 2003
rêiionze_
ffASHINGTON - De Verenigde
Staten hebben gisteren van
Rusland geëist dat het Russi
sche bedrijven per onmiddellijk
•.erbiedt antitankraketten,
ychtkijkers en ander materieel
üDlrakte verkopen. De woord
eerder van het Witte Huis
«einde de wapenverkoop 'ver-
utrustend'.
j)e Verenigde Staten hebben
^oofwaardig bewijs dat Rus-
iïhebedrijven hulp en materi-
hebben geleverd aan het
haakse regime. Dat is veront-
redactie buitenland
ïARSCHAU - De Poolseminis-
ler-president heeft gisteren
nor het eerst bevestigd dat
?oolse militairen in actie zijn
vreest in Irak.
êKOier Leszek Miller wilde al-
gii kwijt dat de militairen
r.derdeel uitmaakten van 'suc-
svolleoperaties in het kustge-
gd van de Golf'. Volgens de
rodia ter plaatse was de Grom-
sheid actief in de zware ge
iten bij de zuidelijke haven-
uatsUmm Qasr.
Sier meldde tijdens een radio-
sterview wel dat in de Poolse
ie-eenheid geen gewonden of
Joden zijn gevallen. Polen heeft
S Grom-militairen naar de
Golf gestuurd en 74 leden van
- ontsmettingseenheid voor
nische wapens. Ook een
Is brandstof schip ligt in de
!df. met een 53-koppige be
manning, AFP
oor Patrick Selbach
rustend en we hebben onze zor
gen duidelijk gemaakt aan de
Russische regering."
Een anonieme Amerikaanse re
geringsfunctionaris liet eerder
weten dat de VS vooral ont
stemd zijn over de vermeende
activiteiten van een Russische
onderneming, die momenteel
personeel in Irak zou hebben.
De Russen zijn volgens Was
hington bezig met het ontwik
kelen van een hoogwaardig
systeem die het 'geleiden' van
bommen en raketten verstoort.
Stoorzenders maken geleide
wapens onbestuurbaar en dus
onbruikbaar. Ook zouden pilo
ten van bommenwerpers gedes
oriënteerd kunnen raken. „Het
is een gecompliceerd systeem en
de Russen zijn bezig de Irakezen
te helpen om het uit te probe
ren", aldus de functionaris.
Volgens deze functionaris ko
men de levens van piloten in ge
vaar door het systeem. Omdat
Moskou niet reageerde op de
Amerikaanse klachten, is het
verhaal 'gelekt' naar The Was
hington Post, die het verhaal
zondag bracht. Een Russische
wapenfabrikant, Aviakonver-
sija, voelde zich zondag kenne
lijk aangesproken en heeft met
klem ontkend.
Ivanov
Gisterochtend, voordat het Wit
te Huis met zijn eis kwam, ont
kende de Russische minister van
Buitenlandse Zaken, Igor
Ivanov, dat Russische bedrijven
Irak steunen. „Rusland houdt
zich aan al zijn internationale
verplichtingen. Het heeft geen
uitrusting, ook geen militaire
uitrusting, aan Irak geleverd en
zo de sancties geschonden", al
dus Ivanov. RTR/AFP
De Britse eenheid Scots Dragoon Guards rust uit na nachtelijke gevechten in het zuiden van Irak.
fotoTony Nicoletti/AP
van onze redactie buitenland
NAJAF - In de steden zoals Basra en Umm
Qasr bieden de Irakezen fel verzet. In de
woestijn zijn de in vergelijking met de geal
lieerde troepen licht bewapende manschap
pen van Saddam echter geen partij voor de
snel oprukkende pantserkolonnes van de
Amerikanen en Britten.
Dat is goed te zien in de woestijn bij de heili
ge stad Najaf waar zich het graf bevindt van
Ali, de schoonzoon van de profeet Moham
med, volgens sjiieten de rechtmatige opvol
ger van Mohammed. Verkoolde Iraakse
lijken roken nog na in uitgebrande vracht
wagens. Op het zand liggen verspreid de
stoffelijke resten van gesneuvelde Iraakse
militairen. De verbrande ribben zijn het
enige nog herkenbare van drie gesmolten
lijken van Irakezen die zich bevonden in een
verwoeste auto die nasmeult langs de kant
van de weg.
Zeven uur lang hebben de Irakezen getracht
de oprukkende pantsereenheid tegen te
houden bij Najaf, zo'n 160 kilometer ten
zuiden van de hoofdstad Bagdad. Totaal
kansloos, zo blijkt. „Het was zelfs geen eer
lijke strijd. Ik weet niet waarom ze zich niet
gewoon overgeven", zegt kolonel Hilde-
brand, bevelhebber van de 937ste genie
eenheid. „Als je thuis een partijtje voetbal
speelt,dan is 3-2 een eerlijke uitslag. Hier is
het 119-0."
Ook de Tweede Brigade van de Amerikaan
se Derde Infanteriedivisie die bij Najaf op
trekt om het lokale vliegveld in handen te
krijgen, walst over de Irakezen heen. De on
geregelde Iraakse troepen die de Amerika
nen moeten tegenhouden, beschikken
slechts over op bestelwagens gemonteerde
machinegewerenZij zijn uiteraard geen
partij voor de ruim zeventig Ml Abrams-
tanks en zestig M2 Bradley-gevechtsvoer-
tuigen, zo schrijft een journalist van de
Washington Post. Het enige waarin ze zijn
geslaagd is de oprukkende kolonne enige
tijd op te houden. Volgens de Amerikanen
werden zo'n vijftien voertuigen vernietigd
en meer dan honderden militairen gedood.
Twintig strijders werden gevangengeno
men. Terwijl de strijd tegen de Irakezen af
liep, probeerde een kolonne van een
dertigtal Iraakse pantservoertuigen de
Amerikanen vanuit het noorden aan te val
len. Voordat de Amerikaanse Bradleys de
tegenaanval konden inzetten, werden de
Irakezen verpulverd door luchtaanvallen
van A-10 Thunderbolt 'tankdoders' en AH-
64 Apache-helikopters plus artillerievuur
uit Amerikaanse 155 mm-howitzers. Het
vliegveld werd zonder verdere tegenstand
bezet ANP/RTR
CANBERRA - In het niediage-
nldrond de oorlog in Irak gaat
iemeeste aandacht uit naar de
pikkende Amerikaanse en
Britse troepen. De derde leve
rancier van manschappen aan
('coalitie van bereidwilligen',
ffitralië, blijft tot dusver gro
tendeels buiten beeld. Ten on
rechte, de Australiërs vechten in
levoorste linies en zijn al zeer
fep in Irak actief. Vooral het
SAS. met zo'n twee-
iderd mannen in Irak, speelt
belangrijke rol in de strate-
lactiviteiten van de Australi
an militairen krijgen in de
Australische media wel voluit
aandacht. De strijdkrachten
houden er ook aparte briefings,
die op de Amerikaanse en Britse
nieuwszenders grotendeels
worden genegeerd.
Ondanks grote publieke tegen
stand besloot de Australische
premier Howard op 18 maart
dat zijn strijdkrachten meedoen
aan de 'ontwapening van Irak'.
De Australische bijdrage heet
Operation Falcon en voorziet in
de deelname van zeker tweedui
zend manschappen, onder wie
ongeveer tweehonderd leden
van het elitekorps SAS. The
New York Times omschreef deze
speciale troepen kortgeleden als
'een van de beste ter wereld'.
Behalve troepen heeft Canberra
onder meer veertien gevechts
vliegtuigen, drie Hercules-
transportvliegtuigen, het zee-
transportschip HMAS Kanim-
bla, twee fregatten (Anzac en
Darwin), een ontmijningseen-
heid en een eenheid specialisten
op het gebied van massavernie
tigingswapens op pad gestuurd.
Al zeker een week. voordat de
eerste bommen op Bagdad vie
len, maakten functionarissen
van het Pentagon duidelijk dat
Australische eenheden al ver
kenningsoperaties uitvoerden
op Iraaks grondgebied.
Lanceerplaatsen
Volgens de Australische Defen
sie werken SAS-eenheden mo
menteel diep aehter de vijandi
ge linies in het westen van Irak
Zij lokaliseren er plekken van
waar Irak raketten kan afschie
ten op buurlanden. Amerikaan
se bommenwerpers vernielen
vervolgens op aanwijzing van
de SAS deze lanceerplaatsen.
Een zegsman van de Australi
sche strijdkrachten zei gisteren
dat zijn manschappen tot dus
ver geen massavernietigings
wapens hebben aangetroffen.
In het zuiden van Irak zijn Au
stralische duikers ingezet bij
het weghalen van zeemijnen in
de haven van Umm Qasr. De
Kanimbla heeft al bijna hon
derd mijnen geruimd in de
zuidelijk Iraakse wateren.
Daardoor kunnen volgens de
Amerikanen op korte termijn
transporten beginnen met hu
manitaire hulp. Onder de Iraak
se zeemijnen zijn geavanceerde
types aangetroffen, die worden
geactiveerd door het geluid van
motoren van schepen. De recen
te onderschepping van Iraakse
slepers met mijnen en andere
wapens aan boord was ook het
werk van de Australiërs.
Volgens een zegsman van de
Operation Falcon gelden er voor
de manschappen in Irak stren
gere regels dan voor de Ameri
kanen en de Britten. Dat zou
blijken uit het besluit van een
Australische gevechtspiloot af
gelopen weekeinde om zijn mis
sie boven Irak op het laatste mo
ment af te breken, omdat hij
twijfelde of hij het goede doel in
het vizier had. ANP
jnonze redactie buitenland
WASHINGTON - De Ameri-
üanse regering betwijfelt of
;tsident Saddam gisteren het
feakse volk rechtstreeks heeft
gesproken. Medewerkers
!mde inlichtingendiensten on-
krzoeken of het om een opge
ien rede ging.
3flraakse televisie zond gister-
tótend een twintig minuten
'•■rende toespraak van Saddam
tó Uit die rede zou kunnen
tolden afgeleid dat hij het
'«nbardement van donderdag
-Bagdad heeft overleefd om-
fethij refereerde aan de voort-
bendè strijd met de Amerika-
- en de Britten in de zuid-
•Msse stad Umm Qasr en de
panden zijnde overwinning
-.Basra". Hij noemde de namen
commandanten en van de
sereenheden die zich daar
petten tegen de Amerikanen.
de spreker inderdaad Sad-
•awas, staat niet vast, al me-
—Arabische waarnemers hem
Hebben herkend. Hij oogde
•tel zelfverzekerder dan in de
j^Praak die hij donderdag na
'•tóp hem gerichte bombarde
sent hield.
dubbelgangers
tólsbekend heeft Saddam een
«atal dubbelgangers en doen
i^chten de ronde dat hij don-
■-"dag zwaargewond zou zijn
Saakt.
;ïs met duidelijk of de toe
maak rechtstreeks werd uitge
ven of dat deze tevoren was
gnomen. Een aanwijzing
^dat laatste zou kunnen zijn
-tóan het einde van de televi-
itzending in Bagdad ex-
ies te horen waren, maar in
de uitzending was daar niets
van te merken.
Saddam zat voor een witte ach
tergrond, die er uitzag als een
laken. Dat duidt er volgens Ara
bische deskundigen op dat hij
wil voorkomen dat er aanwij
zingen over zijn verblijfplaats
te zien zijn. Saddam maakte de
Irakezen duidelijk dat 'beslis
sende dagen zijn aangebroken'.
„Sla ze nu op hun nek, zoals Al
lah heeft bevolen", aldus de
Iraakse leider.
„We weten niet wanneer het is
opgenomen, hoe oud het is, mis
schien is het wel nieuw", zei
Witte-Huis-woordvoerder Flei
scher gisteren.
Volgens Fleischer is de CIA be
zig de banden te analyseren en
te bepalen of het de stem van
Saddam is. „Maar dat is nog
maar de helft van de puzzel,
want zelfs als het zijn eigen stem
is dan zegt dat nog mets over
wanneer die is opgenomen", al
dus Fleischer.
Voor de de Britse minister van
Defensie, Geoff Hoon, bestaat
er geen twijfel. „Natuurlijk zijn
we nog aan het analyseren,
maar ik kan nu al zeggen dat die
beelden niet live waren." Hoon
sloot de mogelijkheid niet uit
dat de toespraak van Saddam al
voor de oorlog is opgenomen
„We zijn ons er terdege van be
wust dat hij onlangs urenlang
allerlei boodschappen heeft op
genomen."
Gistermiddag verscheen Sad
dam Hussein opnieuw op televi
sie. Hij was te zien op een
bijeenkomst met leiders van de
regerende Baath-partij en met
zijn zoon Qusay. Het was ook
deze keer onduidelijk wanneer
de beelden waren gemaakt.
AFP/ANP
MADRID - Spaanse politici
hebben gisteren opheldering
gevraagd over een bericht in de
krant El Pafs dal B-52-bom-
menwerpers zondag op weg
naar Irak boven de Baskische
stad Bilbao in de lucht brand
stof hebben bijgetankt.
Volgens de Spaanse wetgeving
voor de luchtvaart is het voor
vliegtuigen met gevaarlijke la
dingverboden bij te tanken of te
vliegen boven dichtbevolkte ge
bieden.
Het ging om bommenwerpers
die in de Britse basis Fairford in
Gloucestershire waren opgeste
gen met bestemming Irak.
In een reactie deed minister Pa-
lacio van Buitenlandse Zaken
het verhaal af als onzin. ,.Dit is
een van de vele onzinverhalen
die in omloop zijn", aldus Pala-
cio in El Mundo. ANP
DAMASCUS - Vijf Syriërs zijn
zondagochtend bij de West-
Iraakse stad Al Rutbeh om het
leven gekomen toen de bus
waarin zij zaten, werd getroffen
dooreen Amerikaanse raket.
Tien anderen raakten gewond,
meldde het Syrische persbureau
Sana gisterenIn de bus zaten 37
Syriërs die Irak wilden ont
vluchten en naar hun land te
rugkeren.
Het Syrische ministerie van
Buitenlandse Zaken heeft giste
ren de Amerikaanse en Britse
ambassadeurs in het land op het
matje geroepen om officieel te
protesteren tegen de aanval, al
dus Sana. AFP
van onze redactie buitenland
LONDEN - Een overzicht van het totale aantal doden sinds het uit
breken van de oorlog in Irak. Zowel de getallen die gegeven zijn
door de geallieerden als door de Irakezen worden vermeld. Als er
geen bron wordt genoemd, is het getal afkomstig van Westerse me
dia.
Geallieerde militairen (tijdens gevechten)
20 maart Amerikaanse mannier
21 maart: Amerikaanse marinier
23 maart: 25 lichamen van Amerikaanse militairen gevonden na ge
vechten in Nasiriyah, aldus een Iraakse legerwoordvoerder. Een
dag later meldt nieuwszender CNN op gezag van Amerikaanse le-
gerwoordvoerders dat tien militairen zijn gedood in Nasiriyah en
nog eens zestien worden vermist.
24 maart. Een Britse militair sneuvelt bij gevechten nabij Al Zubayr
in het zuiden van Irak. Dat bericht BBC World Service op gezag van
een bron bij het Britse ministerie van Defensie.
Geallieerde militairen (ongelukken)
21 maart acht Britse militairen en vier Amerikaanse mariniers ko
men om bij een helikopterongeluk in Koeweit, vlakbij de grens met
Irak.
22 maart. Botsing tussen twee helikopters van de Britse marine. Al
le zeven inzittenden, onder wie ook een Amerikaan, komen om
23 maart. Twee Britse piloten dood als hun Tornado-gevechtsvlieg
tuig wordt neergehaald door een Amerikaanse Patriot-raket.
Amerikaanse militair gedood als in een legertent in Koeweit grana
ten naar binnen worden gegooid. Later wordt één van de eigen man
schappen aangehouden.
Amerikaanse marinier komt om bij verkeersongeluk
24 maart: Pentagon maakt bekend dat twee mariniers zijn omgeko
men bij verschillende ongelukken
Iraakse militairen
22 maart: zeventig Irakezen gedood tijdens gevechten in Najaf, al
dus Amerikaanse militaire bronnen
Iraakse burgers
22 maart: Volgens Irak drie doden bij bombardementen op Bagdad.
23 maart: 77 doden in Basra en vier doden in Tikrit bij geallieerde
luchtbombardementen, aldus Irak.
24 maart: Iraakse minister van informatie zegt dat het afgelopen et
maal 62 burgers zijn omgekomen, van wie dertig in de stad Babel
(ten zuiden van Bagdad) en veertien in Basra
Burgers uit andere landen
20 maart: Taxichauffeur uit Jordanië gedood bij eerste luchtbom
bardementen op Bagdad.
23 maart" Amerikaans gevechtsvliegtuig vuurt een raket af op een
bus waarin Syriërs zitten che Irak verlaten. Vijf inzittenden komen
om, aldus het Syrische persbureau Sana.
Journalisten
22 maart: Cameraman uit Australië in het noorden van Irak gedood
als er een bom in zijn auto ontploft. Volgens de Koerden is de aan
slag het werk van de islamitische terreurgroep Ansar Al Islam.
Een verslaggever van de Britse nieuwszender ITN wordt doodge
schoten als hij op weg naar Basra onder vuur komt te liggen.
Vermisten
23 maart: TweelTN-journalisten vermist, nadat hun voertuigisbe
schoten op weg naar Basra (zie ook onder 'journalisten')
24 maart: Twee Britse militairen vermist nadat hun voertuig onder
vuur werden genomen in het zuiden van Irak. ANP/RTR
van onze redactie buitenland
LONDEN - Een overzicht van de strijd in Irak op de vijfde dag van
de oorlog, aangegeven per gebied.
Bagdad en omgeving
De Iraakse leider Saddam Hoessein zegt op de Iraakse televisie dat
de overwinning in het verschiet ligt.
Opnieuw grote explosies in Bagdad, waarvan zes in het oosten van
de stad. Onder meer het gebouw van de Iraakse luchtmacht wordt
geraakt.
Midden-Irak
De Amerikaanse legerleiding bevestigt dat een Apache-helikopter
is neergehaald bij een vuurgevecht met Iraakse heli's, vlakbij de
stad Kerbala. De bemanning wordt vermist.
De Britse premier Tony Blair zegt in het Lagerhuis dat de geallieer
den Bagdad tot honderd kilometer zijn genaderd.
Zuid-Irak
Amerikaanse mariniers zijn nog steeds verwikkeld in hevige ge
vechten met Iraakse troepen in Nasiriyah Zondag kwamen hier ze
ker tien Amerikanen om
In Samawa, 270 kilometer ten zuiden van Bagdad, voeren Ameri
kaanse troepen zware artillerie-beschietingen uit op Iraakse stel
lingen.
Voor het eerst worden Poolse speciale eenheden ingezet bij de ge
vechten in de havenstad Umm Qasr. Iraakse eenheden blijven hier
weerstand bieden.
Amerikaanse troepen trekken zich terug uit de olievelden van Rum-
eila, omdat kleine Iraakse eenheden het gebied onveilig maken
Amerikaans-Britse troepen zijn gisteravond in een hevig gevecht
gewikkeld geraakt met Iraakse troepen ten zuiden van Basra. Vol
gens de Arabische zender Al Jazeera hebben de Irakezen onder
meer aanval geopend op het al door de geallieerde troepen bezette
vliegveld nabij de stad
Noord-Irak
Geallieerde luchtbombardementen op bunkers van het Iraakse le
ger in het noorden, vlakbij de Koerdische stad Chamchamal. Ook
bij Kirkuk en in Mosul worden zware bombardemenenten uitge
voerd op Iraakse stellingen.
Koeweit
Irak vuurt acht raketten af op Koeweit. Zes daarvan worden neer
gehaald door Patriot-raketten en twee raketten landen in zuid-
Irak. ANP/RTR
van onze redactie buitenland
NEW YORK - De wapeninspec
teurs van de Verenigde Naties
(Unmovic) zullen zo snel moge
lijk naar Irak terugkeren om een
fabriek waarin mogelijk chemi
sche wapens werden gemaakt,
te inspecteren. Het Pentagon
noemde het gisteren voorbarig
om van een grote vondst chemi
sche wapens te spreken.
Ook de commandant van de ge
allieerde troepen, generaal
Franks, bevestigde de mediabe
richten over de vondst van che
mische wapens in Irak niet. De
locatie bij Najaf, 160 kilometer
ten zuiden van Bagdad, wordt
grondig doorzocht.
De Iraakse vice-premier Aziz
beklemtoonde gisteravond tij
dens een persconferentie in
Bagdad dat zijn land geen mas
savernietigingswapens heeft.
Volgens VN-secretaris-gene-
raal Annan is Unmovic nog
steeds verantwoordelijk voor de
ontwapening van Irak. Zodra de
omstandigheden dat toelaten,
wordt verwacht dat de inspec
teurs zullen terugkeren, stelde
hijDe inspecteurs werden vori
ge week dinsdag uit Irak terug
getrokken. AFP/RTR/ANP
Presidentieel
paleis
Liften vanuit Ventilatie
het paleis ro/sters
Ontvangsthal
X.systeejh
Betonwapening
Stalen veren om
schokken op te
Ingang van
de bunker
ligt op een
diepte van
tenminste
30 meter
Gepantserde
toegangs
deuren
Bagdad
Presidentieel
•■S paleis
De buitenmuur
kan een directe
treffer van een
bom van 2.000
kg TNT, of een *S
explosie van 20^® a
kiloton in een
straal van 1 km f
weerstaan. VnaK
WÊ
"f//\
Beton
wapening
Fundering van
staal en beton
Washington Times.
0 De toegang van de bunker
vanuit het paleis naar de
ontvangstruimte 30 meter
ondergronds.
0 Ventilatoren voeren
buitenlucht doot een serie
van filters, een buffer
tegen radioactieve stoffen,
gif en zenuwgas.
0 0 De meters dikke muren
1 van gewapend beton
beschermen tegen zware
explosies.
0 Slaap-en leefruimten,
communicatiecentrum,
gesloten watercircuit,
generatoren voor
opwekken van stroom en
een voedselvoorraad voor
ca. 100 mensen.
0 Netwerk van tunnels, met
w gepantserde deuren.
0 De bunker biedt onderdak
aan Saddam, zijn familie
en de militaire staf.
Er kan genoeg lucht,
water, voedsel en
brandstof worden
opgeslagen om het een
maand uit te houden.
Maar als alle uitgangen
zijn afgesloten, kunnen de
bunkerbewoners het maar
uur uithouden.
Ondergrondse bunker van Saddam Hoessein
anp/krt
Onderstaande tekening is gebaseerd op geschreven en verbale rapporten
over mogeliijke bunkers onder presidentiële paleizen in de hoofdstad
Bagdad en bij Tikrit, de geboorteplaats van Saddam Hoessein.