Stroom vluchtelingen blijft uit
PZC
PZC
Hoe meer kinderen des te lager
de welvaart in arme landen
Scud-spotters
van Tel Aviv
vervelen zich
Winst verlies
Slechts journalisten bevolken het kamp in Jordaans woestijnstadje
te gast
25 maart 1953
dinsdag 25 maart 2003
door Hans Gertsen
Said Quatoka wijst naar de
achterklep van zijn auto die
als tafel dienst doet. ..Kom. eet
wat. Het staat er niet voor
niets." De vijf journalisten uit
diverse Europese landen en een
Taiwanese televisieploeg aarze
len niet en laten zich het verse
brood, de kaas, de houmous en
de jam goed smaken.
..Hebben we toch nog iets nut
tigs gedaan vandaag", zegt
Said, vrijwilliger van de Jor-
daans-Taiwanese hulporgani
satie Tzu Chi met een glimlach.
Het eten was eigenlijk bedoeld
voor Iraakse vluchtelingen,
maar die zijn in het vluchtelin-
genkamp-in-opbouw bij het
Jordaanse woestijnstadje Ru-
weished nog altijd in geen vel
den of wegen te bekennen. De
VN-vluchtelingenorganisatie
UNHCR houdt rekening met
een totale vluchtelingenstroom
van 600 000 Irakezen, waarvan
zo'n 50.000 tot 100.000 naar
buurland Jordanië zouden kun
nen gaan. Maar sinds het begin
van de oorlog heeft zich nog
geen enkele Irakees aan de Jor
daanse grens gemeld. Wel enke
le honderden Soedanezen en
Egyptenaren die als student of
gastarbeider in Irak waren,
maar die vluchtelingen uit zo
geheten 'derde landen' gaan
naar een ander kamp. Daar rei
zen ze, zodra hun papieren in or
de zijn, door naar huis.
Te ver
Over de vraag waarom de ver
wachte vluchtelingenstroom uit
Irak uitblijft, verschillen de me
ningen. Volgens een woordvoer
der van de UNHCR zouden de
Irakezen wegversperringen
hebben opgeworpen op de weg
van Bagdad naar de Jordaanse
grens om vluchtelingen tegen te
houden. Anderen houden het er
op dat de Jordaanse grens sim
pelweg te ver van Bagdad, ruim
acht uur rijden naar het oosten,
ligt. Bovendien zouden taxi
chauffeurs die de lange rit
dwars door de woestijn normaal
voor pakweg honderd dollar
uitvoeren, nu duizend dollar en
meer per persoon vragen. „Zo-
veelgeld heeft bijna niemand in
Irak", weet Said
Desondanks gaan de voorberei
dingen gewoon door. Op een
zandvlakte die enkele tientallen
voetbalvelden groot is, zijn in
gehuurde bedoeïnen bezig met
het opzetten van UNHCR-ten-
ten. Een kleine driehonderd
staan er al; het moeten er de ko
mende dagen tweeduizend wor
den. „Iedere tent is voor een stuk
of vijf personen bedoeld, dus het
kamp kan als het klaar is zo'n
10.000 vluchtelingen herber
gen", legt Said uit. Elders wordt
druk gewerkt aan de water- en
elektriciteitsvoorziening, aan
sanitair en aan een afrastering.
Journalisten
Over gebrek aan belangstelling
hebben de bedoeinen niet te
klagen. Vrijwel iedere haring
die de grond in gaat, wordt door
een fotograaf of cameraploeg
vastgelegd. Het wemelt in Ru-
weished namelijk van de jour
nalisten. Pakweg driehonderd
zijn de afgelopen dagen neerge
streken in het stoffige woes
tijnstadje, dat 260 kilometer ten
oosten van de Jordaanse hoofd
stad Amman en enkele tiental
len kilometers ten westen van de
grenspost Karama ligt.
Een deel van de journalisten wil
het vluchtelingenverhaal ver
slaan; de overgrote meerderheid
wacht met ongeduld op de eer
ste de beste mogelijkheid om
Irak in te gaan. „Daar gebeurt
het allemaal. Hier is helemaal
niks te doenIk ben al drie dagen
hier en het eindeloze wachten
begint me de keel uit te hangen.
Gelukkig is er wel drank", zegt
een ervaren Britse oorlogsver
slaggever.
Zijn geduld zal waarschijnlijk
nog heel wat langer op de proef
worden gesteld De verwach
ting dat het regime van Saddam
Hoessein binnen een paar dagen
zou instorten na het begin van
de oorlog, lijkt vooralsnog niet
uit te komen. Een majoor van
het Amerikaanse Central Com
mand in Doha is speciaal naar
Ruweished gekomen om de on
geduldig wachtende meute
journalisten op het hart te druk
door Jason Keyser
Hoog bovenop een toren
staan twee rechercheurs
van de politie in Tel Aviv, door
verrekijkers of nachtzichtappa-
ratuur de omgeving afspeurend
op naderende Scuds. Maar
vooralsnog zijn niet de Iraakse
raketten hun grootste zorg. Ze
vrezen vooral de verveling.
In de vorige Golfoorlog in 1991
schoten de militairen uit het le
ger van Saddam Hoessein een
dag na het verstrijken van een
door de Verenigde Naties ge
steld ultimatum de eerste van in
totaal 39 Scud-raketten af op
Israël. De raketten richtten wel
materiële schade aan, maar
slachtoffers vielen er nauwe
lijks. De vrees voor de raketten
was evenwel groot.
Nu is dat anders. Slechts weinig
Israëliërs denken dat Irak nog in
staat is een dergelijke aanval uit
te voeren. Veel raketten zal Sad
dam immers niet meer over heb
ben na de wapeninspecties en
bovendien zijn Amerikaanse en
Britse militairen al behoorlijk
ver in het westen van Irak door
gedrongen, waar de lanceerin-
richtingen stonden.
De meeste Israëliërs gaan dan
ook hun gewone gang. Behalve
de Scud-spotters op de toren.
Die moeten van de Israëlische
regering op hun post blijven tot
het gevaar helemaal is geweken.
De spotters hebben als taak te
zien waar inkomende Scuds in
slaan, om meteen de hulpdien
sten naar de desbetreffende plek
te kunnen sturen.
Terwijl de Scud-spotters naai
de horizon turen, gaat beneden
hen het gewone leven gewoon
door. Normaal gesproken ma
ken de rechercheurs jacht op
drugsdealers, pooiers of andere
criminelen. Nu zitten ze hoog in
de lucht grappen te maken over
hun soms zo slaapverwekkende
missie bovenop de toren. Ze
gaan zich te buiten aan chips en
frisdrank en staren naar de Mid
dellandse Zee, vechtend om
wakker te blijven tijdens hun
twaalf uur durende dienst. „Het
is een rare wereld", stelt recher
cheur Eyal Kazaz (28) vast.
De inwoners van Tel Aviv heb
ben van de autoriteiten het
dringende advies gekregen alert
te zijn op een aanval uit Irak en
altijd een gasmasker mee te ne-
ken vooral niet Irak binnen te
gaan voordat ze te horen krijgen
dat het veilig is. „U riskeert on
der vuur genomen te worden als
u zomaar Irak in trekt", zo heeft
hij gewaarschuwd.
Dus zit het legertje journalisten
voorlopig nog vast in Ruweish
ed. Tot onverholen vreugde van
de plaatselijke bevolking. De
middenstand van het straatar
me woestijnstadje beleeft gou
den tijden en ook menige inwo
ner slaat een slaatje uit de
instroom van kapitaalkrachtige
verslaggevers, fotografen, tech
nici en cameralieden. Het gros
van de journalisten heeft, bij ge
brek aan hotels, kamers, cara
vans of hele huizen gehuurd
voor bedragen waar ze in Ru
weished in normale tijden
slechts van kunnen dromenEen
huis zonder meubilair of enig
comfort, met slechts stromend
water en een gat in de grond als
wc 'doet' in Ruweished dezer
dagen duizend dollar per
maand, twee maanden huur
vooruit te betalen. Dat is een
fortuin in een land waar het ge
middelde inkomen per hoofd
van de bevolking 1800 dollar
per jaar is. In een stadje als Ru
weished ligt dat op hooguit de
helft.
men, maar er zijn er maar wei
nig die zich daar iets van aan
trekken. In 1991 bleven de
straten leeg, toen de ene Scud na
de andere insloeg. Nu is het
straatbeeld totaal anders. Het is
druk Veel scooters, wande
laars, spelende kinderen
Op een bankje in een park zit
een moeder met haar zoontje
van elf. De vrouw, Odile Sinouf
is een van de weinigen die wel
een gasmasker bij zich dragen.
„Het weegt niet zoveel", zegt ze
bijna verontschuldigend. Het
masker is eigenlijk vooral voor
haarzoontje Louis bedoeld, legt
ze uit. Volgens Sinouf zijn er
vanwege de dreiging van een
Iraakse aanval toch minder
mensen in het park dan anders.
Op andere dagen zou het haar
nooit zo makkelijk zijn gelukt
een leeg bankje te vinden.
De Sheinkinstraat, waar het ene
café naast het andere staat,
vormt een belangrijke verza
melplek voor jonge en hippe Is
raëliërs. Angst voor een Iraakse
raketaanval is er niet voelbaar.
De televisies staan niet afge
stemd op nieuwsuitzendingen,
maar op MTV.
Boos oog
Uit. een tattooshop klinkt heavy
metal. De 27-jarige Motti Gal
tatoeëert er een 'boos oog', dat
geluk moet brengen, op het been
van een jonge vrouw. Gal zag
twaalf jaar geleden met eigen
ogen hoe een Scud insloeg in het
zuiden van Tel Aviv - de licht
flits, de rook en de paniek die
daarop volgde. Toch maakt hij
zich nu geen zorgen.
De politie wil niet zeggen hoe
veel rechercheurs dienst doen
als Scud-spotters. De spotters
zelf zeggen dat het een dag- en
nachttaak is die toch door ie
mand gedaan moet worden.
Nee, ze hebben nog geen raket
ten gezien sinds ze op de toren
plaatsnamen. Maar helemaal
zonder verrassingen zijn de
diensten toch ook niet verlopen
Zondag nog klom een bruids
paar de toren opom daar de hu-
welijksfoto's te nemen. Het
echtpaar had daarvoor toe
stemming gekregen van een van
hun vrienden, die als spotter is
ingezet.
Erg leuk, vond politiekapitein
Eli Kaplan het bezoekje op de
toren. „Zelfs in deze oorlog is er
plaats voor optimisme."AP
Zonder uitzondering is in alle
rijke landen de bevolkingsgroei
enorm afgenomen. Het gemid
delde geboortecijfer in bijvoor
beeld Europa en Noord-Ameri-
ka ligt tussen de anderhalf en
drie kinderen per vrouw. Hel ge
middelde in de armste landen
ter wereld, zoals Somalië, Je
men en Uganda, stijgt gestaag
en staat nu op meer dan zeven
geboorten per vrouw. Omer Mo-
av vraagt zich af hoe landen het
aantal geboorten kunnen beper
ken om een hogere ivelvaart te
realiseren
door Omer Moav
Al het oude en moderne be
wijs toont aan dat minder
kinderen leidt tot een groeiende
welvaart. De overgang van een
overlevingseconomie naar
duurzame groei en welvaart in
de rijke landen was gebaseerd
op een duidelijk aantoonbare
demografische verschuiving,
die in West-Europa in de negen
tiende eeuw en gedurende de
twintigste eeuw in Oost-Azië
plaatsvond. Daarbij daalde het
geboortecijfer drastisch.
Gedurende de laatste twintig
jaar hebben er vergelijkbare
verschuivingen plaatsgevonden
in die arme landen die tegen
woordig ook substantiële teke
nen vertonen van economische
vooruitgang. In Egypte, bij
voorbeeld, is gedurende de laat
ste vijftien jaar het fertiliteits-
cijfer gedaald van 4,2 naar 2,9
kinderen per vrouw. Tijdens de
laatste tien jaar is het gemiddel
de inkomen per hoofd van de be
volking in Egypte toegenomen
met 2,6 procent.
Waarom is een snelle bevol
kingsaanwas eigenlijk slecht
voor de levensstandaard van
een bevolking? De optelsom is
eenvoudig: hoe meer mensen,
hoe minder men gemiddeld per
persoon verdient. Door een toe
nemende bevolking wordt niet
alleen de verdeling van de be
schikbare natuurlijke hulp
bronnen minder, ook het mense
lijk kapitaal neemt af
Scholing
De kwaliteit van de kinderen in
arme gezinnen neemt af als hun
aantal toeneemt. Arme families
met veel kinderen zijn met in
staat voldoende te investeren in
de scholing van ieder kind. Zij
kunnen er zo niet voor zorgen
dat de toekomstige volwasse
nen profiteren van een belang
rijke bepalende factor van eco
nomisch succes.
Als gevolg hiervan houdt de ar
moede in arme landen langer
aan. Arme. laag opgeleide men
sen hebben een hoger fertili-
teitscijfer en dus een lagere
kwaliteit kinderen. Deze kinde
ren worden uiteindelijk arme
volwassenen en zo draait men
eeuwig in een kringetje rond.
Daarbij komt nog dat de nega
tieve gevolgen van een lage
kwaliteit kinderen op de econo
mische prestaties versterkt
wordt door het verzwakkende
effect van de bevolkingsgroei op
de aanwas van natuurlijk kapi
taal.
Wat kan men doen om dit pa
troon te doorbreken? Op de kor
te termijn kunnen beleidsmaat
regelen als belastingvoordeel
voor grote families, subsidies
voor kinderen en gesubsidieer
de kinderopvang en maaltijden
- die allemaal de kosten van het
grootbrengen van kinderen ver
minderen - een goed idee lijken.
Maar op de lange termijn heb
ben deze maatregelen een nega
tief effect op het inkomen, om
dat hierdoor gezinsuitbreiding
gestimuleerd wordt.
Eigenlijk moet precies het om
gekeerde gebeuren. Hoe meer
kinderen, hoe hoger de kosten.
Dit zou een krachtige stimulans
zijn voor gezinnen om de be
schikbare middelen anders in te
zetten en de kwaliteit van de
kinderen te verhogen, door
meer in hun opleiding te inves
teren.
Deze verandering in relatieve
kosten kan een land uit de val
kuil van de armoede trekken en
de weg vrijmaken voor een de
mografische verschuiving en
economische vooruitgang.
De armste groeperingen in Isra
el geven een onthullend voor
beeld van het effect van een be
leid gericht op geboortecijfers.
Onder de orthodoxe joden in Is
raël is het fertiliteitscijfer onge
kend hoog, zo rond de zes ge
boorten per vrouw. Maar in de
jaren vijftig en zestig, toen er
nog geen royale subsidies wer
den verstrekt aan grote families,
lag het cijfer bij deze groep aan
merkelijk lager: slechts zo'n
drie kinderen per vrouw. Boven
dien is, als gevolg van deze
subsidies, het cijfer onder de Is
raëlische bedoeïenen waar
schijnlijk het hoogste ter wereld
gebleven.
De implicaties hiervan kunnen
„De mensen hier zijn net als
vrijwel iedereen in Jordanië
tegen de oorlog. Maar nu die
toch begonnen is, mag het best
nog even duren", zegt Yacoub,
een lokale taxichauffeur die
over gebrek aan klanten even
niets te klagen heeft. „Heeft
u trouwens nog een kamer
nodig? Zestig dollar per nacht,
met uitzicht op het huis van
CNN." GPD
De bevrijding van Irak lijkt te mislukken. Na«_
kleine week van strij d staat vast dat delra^
de Amerikanen en Britten niet massaal vent*,
komen. Hoewel de informatievoorziening slecht
hoeft er niet aan te worden getwijfeld dat tekenen^
blijdschap door de aanvallers breed zouden wordg
uitgemeten. Maar ze zijn er niet. De bevolking van Iri
staat niet te juichen als militaire doelen en overheids-
gebouwen worden gebombarbeerd. Amerikaanse a
Britse tankbemanningen zien geen vriendelijke maj
sa's met vlaggetjes langs de weg. Het schijnbaar vol
strekt ontbreken van enthousiasme voor de mvaa
doet het ergste vrezen. In militair opzicht kandeaanv
nog steeds een succes worden, maar verder lijkend_
eerste reacties in Irak toch vooral te wijzen op de ont
wikkeling van een drama
De aanvallers stoten tamelijk vlot door in de richly
van Bagdad. Onderweg hebben ze een aantal ven^
haarden links laten liggen. Waarschijnlijk is dit
kwestie van militaire prioriteiten. De olieveldeni
Bagdad staan hoog op het verlanglijstje. De rest h
wel even wachten. Het zijn juist deze 'achterhoed^
vechten' die twij fel zaaien over de uitkomst vandeoif
log. Het hardnekkige verzet in steden als Basra, üa
Qasr en Nasiriyah bewijst dat het Iraakse legerenpn
militairen, met als rugdekking de stedelijke bevolkjq
het de aanvallers zeer moeilijk kunnen maken. Tes
zo'n weerstand halen bommen en granaten weinigij
Zeker niet omdat de burgerbevolking zo veelmogeüj
moet worden ontzien. Want met elk slachtoffer g
de haat tegen de aanvallers en raakt de vrede vi
weg.
Binnenkort zal blijken of de strijd in de zuidelijke.^
den een voorbode is van de slag om Bagdad. Aangeno
men mag worden dat in en om de miljoenenstadJ
grootste groepen volgelingen van Saddam Hoessec
verblijven. Zelfs als de bommenregens de harde kei
van Saddams aanhang zouden hebben gedood, zulk
nog zeer velen zich verschansen tussen de burgerbevtj
king van de Iraakse hoofdstad. Als Bagdad zich tot!»
uiterste verzet en verdedigers niet meer van burg
zijn te onderscheiden, staan de aanvallers vooreeni
mogelijke keuze. Het bombarderen van woonwijken
geen optie. En een langdurige stadsguerrilla vergtuj
eindelijk ook zeer veel slachtoffers. Dan is slechts ella
de te winnen.
Daarom lijkt het verloop van de oorlog medeinhana
van de Iraakse burgers. Zij waren nooit blij met Sa
dam, maar tot nu toe zijn er angstaanjagend wemig]
kenen dat zij zich massaal zullen keren tegen hun dk:
tor en zijn aanhangers. Als dit niet verandert voor
tanks aan de poorten van Bagdad staan, hebben Bui
Blair en hun strategen iets om over wakker te liggen
KONINGIN MARY - Enge
land rouwt om koningin Mary.
Zij stierf gisteravond om twin
tig minuten voor elf in haar
Londense residentie Marl
borough House. De koningin,
die 85 jaar is geworden, leed al
enige tijd aan maagstoornis
sen.
Zij zal in Windsor Castle wor
den bijgezet naast haar echt
genoot George V en haar zoon
George VI.
RAMP - De watersnoodramp
was te voorzien, meent de Rot
terdamse ingenieur W. van
Nooten. Hij zei dat tijdens een
inleiding over de ramp en zijn
gevolgen. Naast de zelfregi-
strerende schalen, die aanga
ven dat er zes uur voorderar
geen eb optrad, waren ei voi
gens hem ook voldoende cij
fers bekend waarmee
stormvloed had kunnen wor
den voorspeld. Uit zuinig-
heidsoverwegingen is «a
groot risico genomen, oordeel
de cle Rotterdammer,
VRAGEN - Buitenlandse zee
lieden die in New York as
land willen gaan, hoeva
voortaan nog maar drie vraga
te beantwoorden in plaats vu
31. Tegenwoordig wordt
zeeman alleen gevraagd of!
tot een communistische part
behoort, of hij een besmettel!}
ke ziekte heeft en of hij es
blanco strafregister heeft.
Joods-orthodoxe kinderen kijken naar de Kaparot-ceremonie tijdens het Join Kippoer-feest. Deze ge
zinnen tellen gemiddeld zes kinderen. foto Menehem Kahana/EPA
op het eerste gezicht onmense
lijk lijken, maar ze zijn simpel
en onvermijdelijk. Het stopzet
ten of zelfs terugdraaien van een
beleid dat opdraait voor de kos
ten van een hoog aantal kinde
ren. zou op de lange termijn
bijdragen aan een hogere le
vensstandaard Ook openbaar
onderwijs kan helpen mensen
uit de armoedeval te laten klim
men. Hoog opgeleide mensen
hebben een voorsprong bij het
opvoeden van kwaliteitskinde
ren.
Cyclus
Een overheid die de economi
sche groei wil stimuleren, moet
daarom de gelden van ontwik
kelingshulp overhevelen van
subsidies voor kinderen naar
het financieren van onderwijs.
Er is slechts een generatie voor
nodig om de cyclus van
kwantiteit boven kwaliteit te
doorbreken. Zelfs een tijdelijke
verbetering van opleidingsmo
gelijkheden kan van blijvende
invloed zijn op het niveau van
de economie en de verspreiding
van vaardigheden. GPD
Omer Moav is hoogleraar sociologie
en economie aan de Hebreeuwse
Universiteit in Jeruzalem. Verta
ling: Ellen Arts
Internet: .v.vw. pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
E-mail: web@pzc nl
Hoofdredactie:
A L. Oosthoek
D Bosscher (adjunct)
A L Kroon (adiunct)
Centrale redactie:
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel, (0118) 484000
Fax (0118) 470102
E-mail: redactie@pzc.nl
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118) 484000
Fax (0118)470102
E-mail. redwalch@pzc nl
Goes: Voorstad 22
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel (0113) 273000
Fax. (0113) 273030
E-mail: redgoes@pzc nl
Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel (0115)645769
Fax (0115)645741
E-mail redtern@pzc nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel. (0114) 372776
Fax (0114)372771
E-mail: redhulst@pzc nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel (0111) 454647
Fax. (0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8 00 tot 17.00 uur
Zierikzee, Goes en Hulst:
8.30-17.00 uur
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12.00 uur
Abonnementen
(bij acceptgirobetaling geldt een
toeslag van 2,00)
per maand 20,50
per kwartaal' 55,10
per jaar- 209,90
Voor toezending per post geldl
een toeslag.
E-mail: lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor
het einde van de betaalperiode.
Losse nummers per stuk
maandag t/m vriidag 1. 10
zaterdag 1.65
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties
ABN AMRO 47.70.65 597
Postbank 35.93.00
Advertenties
Alle advertentie-orders worden
uitgevoerd overeenkomstig
de Algemene Voorwaarden van
Wegener NV en volgens de
Regelen voor het Advertentie*®»1
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag, tijdens karW"
zondag van 16.00 tot 18.00uur i
Tel (0118) 484000
Fax (0118) 470100
Personeelsadvertenties:
Tel. (0118) 484240
Fax(0!18)470100
Rubrieksadvertenties (kleintje»)
Tel. (0118) 484321
Fax: (0118)484370
Voor gewone advertenties:
Noord- en Midden-Zeeland
Tel: (0118) 484369
Fax:(0118)484309
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114) 372770
Fax. (0114) 372771
Internet.www.pzc nl/adverteren
Auteursrechten voorbehouden nao».
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courani BV is een onderdeel van het Wegener cones'" iw*
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gaiwiAn^
(abonnementen)adminisiratic en om u le (laten) informeren over voor u relevante
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener ol door ons zorgvuldig To
eterden Als u op deze inlormalie geen pnjs steil dan kun! u dil schriftelijk melden b«i
lezersservice. Postbus 3229.4800 MB Breda
Behoort tot UJGQGTIGr
