iS extra alert jp terreuracties Li Bevriende landen moeten VS op rechte pad houden Strijd via internet van minuut tot minuut te volgen Ergste gruweldaden Saddam hoort wereld pas na oorlog 7 (gering kondigt Code Oranje af ommentator Al Jazeera i politicoloog in Almere Vredesplatform zoekt geldschieters De Jonge slotact bij demonstratie Negatief reisadvies uitgebreid Kerken: VN moeten terug op toneel Stop op asielbesluiten Noord-Irak Amerikaanse Zeeuwen geven zonen aan de oorlog zaterdag 22 maart 2003 V SHïNGTON - Uit vrees voor ^acties verkeren de VS in ,péén na hoogste staat van itheid: 'code orange'. De lining is voelbaar in het itscentrum van het land, miovvn Washington. Maar woord 'grimmig' is hier nalsnog niet op zijn plaats. politie van Washington, )man sterk, is overgescha- opeen 12-urige werkdag- Er is verscherpt toezicht joggen en wegen, bij sta- sen luchthavens en rond fe- ilegebouwen. Maar voor het rige lijkt de Amerikaanse idstad zo normaal mogelijk rilen blijven functioneren, s een wat grotere veilig- Bcirkel rond het Witte Huis ■okken. Maar een parkeer- sge.nabij kantoor en ambts- Mg van president Bush, jt tot zeven etages diep on- de grond tjokvol auto's die I zijn gecontroleerd op hun lading. Een voor zondag ge plande marathon is op het laat ste moment verboden, maar de wereldkampioenschappen kunstrijden op de schaats gaan gewoon door, evenals het jaar lijkse Cherry Blossom Festival, dat traditioneel veel toeschou wers naar de binnenstad trekt. Roland Schumann geeft leiding aan een software-onderneming op loopafstand van het Witte Huis. Hij woont in Maryland en pendelt dagelijks met de metro tussen huis en werk. „We had den het er net over op kantoor", begint hijnippend aan zijn kof fie in een café. „Ieder van ons had het gevoel dat er weinig merkbaar is van de opgevoerde beveiliging. De autoriteiten doen dat kennelijk op een wijze die voor ons nauwelijks zicht baar is. Dat vind ik wel knap." Schichtig Schumann, oud-officier in het Amerikaanse leger, erkent dat hij sinds het begin van de oorlog wat schichtiger door de stad )[ERE - Een van de com- itoren van de Arabische nsiezender Al J azeera zetelt ilmere. Het is de Iraakse po- ioloog Amir Jebbr, die nog fde eerste Golfoorlog van naar Nederland vluchtte. jrJebbr kan de Amerikaanse aars niet snel genoeg verlo- ratzijn woonplaats becom- atarieert Jebbr de oorlog in ivoor verschillende Arabi- etelevisiezenders. Bijna da- ijks heeft hij contact met de iers ANN en Al Jazeera. )rmensen in Irak lijden al zo lang onder het regime van Sad dam Hoessein, dat ze heel graag vrij willen zijn. Ook de soldaten. Ik denk dat ze zich snel zullen overgeven. De oorlog duurt dan ook maar een paar dagen", ver wacht Jebbr. De Almeerder vluchtte dertien jaar geleden uit zijn geboorte land Irak, omdat hij het boek Saddam Crimes schreef. In dit boek liet Jebbr zich kritisch uit over het terreurbewind van Saddam. „Het is goed dat Ame rika het regime van Hoessein omver wil brengen. Dat hadden ze veel eerder moeten doen", stelt hij. ANP loopt dan voorheen. „Als je een knalletje hoort of zoiets, schrik je wel even, ja. Ook ben ik mij veel bewuster van de sirenes. Er zijn zoveel verhalen verschenen in de media over de waarschijn lijkheid van nieuwe grootscha lige terreur in de VS. We horen steeds maar weer dat het niet zozeer de vraag is óf er een nieu we aanslag zal plaatsvinden, maar waar en wanneer. Dat maakt mij wel iets gespanne ner." Die nervositeit komt en gaat sinds de aanslagen van 11 sep tember 2001. „Het gaat in golf bewegingen", zegt Schumann. „Het is nu anders dan in de da gen na 11 september. Toen over heerste de angst. Nu is het meer een omineus gevoel dat er iets verschrikkelijks staat te gebeu ren." Teresa Petrini uit Virginia wei gert toe te geven aan dit soort gedachten. „Ik probeer de ge dachte dat er opnieuw iets ergs zal gebeuren volledig uit te ban nen. Omdat ik anders als het ware de deur openzet voor zo'n vreselijke gebeurtenis. Ik kies er voor te geloven dat ik overal vei lig ben.Mocht er al een terreur actie plaatsvinden, dan vast niet in Washington, denkt ze. „Terroristen zullen vast een minder goed beveiligde stad kiezen. Wat dat aangaat, voel ik mij veiliger in Washington dan in mijn woning in Virginia." Voorhand „Ik ben niet bang", verzekert Cheryl Yiadom, die al haar hele leven in Washington woont. „Ik laat mij niet bang maken, want dan hebben de terroristen op voorhand gewonnen. Boven dien gebeurt een aanslag op mo menten waarop niemand het verwacht." Naomi Munson reageert nog la conieker. „Ik heb vier jaar in Is raël gewoond, dus ben wel iets gewend. Ik sta overigens op het Beveiligingsbeambten lopen op het dak van het Witte Huis in Washington, terwijleen helikopter over vliegt. De VS verkeren in de op een na hoogste staat van paraatheid. foto Teru Iwasaki/AP standpunt dat je toch niets kunt doen tegen dit soort dingen. Ik had het er eerder deze week over met mijn zus, die nog in Israël woont Zij zei: „Als Saddam een chemische raket op ons afvuurt, ben je het beste af als je bovenin een hoog gebouw zit, want gas is zwaarder dan lucht en zakt naar het laagste punt. Maar blijkt het een conventionele raket, dan ben je beter af in een schuilkel der. Om maar aan te geven dat je jezelf echt niet tegen terreur kunt beschermen." GPD AMSTERDAM - Het Platform tegen de Nieuwe Oorlog is naarstig op zoek naar sponsors. De organisatie heeft de afge lopen maanden een schuld opgebouwd van 25.000 euro voor onder meer de huur van geluidsapparatuur, podia, toiletten en drukken van affiches, aldus platform-woordvoerder Sas- kia Kouwenberg. „Voor het eerst zullen wij tijdens de demonstratie iedere deel nemer 1 euro vragen", aldus Kouwenberg. Het platform, dat bestaat uit 216 grote en kleine organisaties, is een inderhaast opgericht platform dat voornamelijk be staat uit vrijwilligers. De organisatie heeft daardoor nog geen structurele banden met geldschieters. ANP AMSTERDAM - Freek de Jonge is de slotact bij de demon stratie tegen de oorlog in Irak vandaag in Amsterdam. De ca baretier heeft aan het Platform tegen de Nieuwe Oorlog toe gezegd een voorstelling te geven op het Museumplein. Dat plein is het eindpunt van de betoging door Amsterdam Ook talloze muzikanten maken hun opwachting tijdens de demonstratie. Bij de start op de Dam om 13.00 uur zal een aantal jonge zangers en zangeressen, onder wie Judith en Cle mens van Herwaarden, protestliederen zingen. Op het Muse umplein geven de band The Nits en de Nederlands-Marok kaanse rapper Ali B. acte de présence. ANP DEN HAAG - Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft het advies aan Nederlanders in de Golfregio om het land te verlaten uitgebreid. Het advies geldt nu ook voor Nederlan ders in de oliestaatjes Bahrein en Qatar, zo maakte Buiten landse Zaken gisteren bekend. Vanuit het ministerie zijn twee adviezen uitgegaan Aan de partners en kinderen is de oproep gedaan het land te verlaten De andere Nederlanders moeten zich van het ministerie af vragen of hun aanwezigheid in de landen nog noodzakelijk is. In Bahrein zitten nog 102 Nederlanders en in Qatar 120. ANP UTRECHT - De Verenigde Naties moeten, wat Irak betreft, terug op het toneel. Dat geldt zowel de humanitaire hulpver lening als de politieke kant: „Wie krijgt het na de oorlog in Irak voor het zeggen?" Dat wordt de teneur van een verklaring, die de Raad van Ker ken en de bij de kerken aangesloten vredesgroepen (IKV, Pax Christi en Kerk Vrede) maandag zullen uitgeven Daarover is gisteren tijdens een bijeenkomst in Utrecht overeenstem ming bereikt tussen de kerken en de vredesgroepen, aldus IKV-secretaris Mient Jan Faber. ANP DEN HAAG - De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) zal de komende drie maanden geen besluiten nemen over asielverzoeken van mensen die uit Noord-Irak komen. Het kabinet heeft gisteren ingestemd met een besluitmoratorium voor deze groep asielzoekers in verband met de oorlog in Irak Het moratorium kan worden verlengd tot maximaal een jaar. Tijdens deze periode kan de IND de betrokkenen wel horen. Alleen als blijkt dat de asielzoeker een Dublin-claimant is of geen echte asielzoeker, of als vermoed wordt dat die zich schuldig heeft gemaakt aan oorlogsmisdrijven, kan de IND toch een besluit nemen. ANP vanonze redactie binnenland DEN HAAG - Als de oorlog in Irak voorbij is en Saddam is uitgeschakeld, dan pas zal de wereld echt kennisnemen van fc gruwelen van zijn bewind. De verschrikkelijkste verha- iffl zijn te ongelooflijk. Die innen de mensen niet eens te lertellen", zegt Alla Hoessein, wretaris-generaal van de Or- nnisatie van Mensenrechten alrak(Omri). Toch meent hij dat er genoeg tekend is over de misdaden van de Iraakse leider. „Daar heeft onze organisatie hard voor gewerkt. We hebben ja- snlang de schendingen van de mensenrechten aangekaart en publiek gemaakt. Ook Nederland is zich vol gende bewust van de situatie mlrak." Haar het ergste weten de men- 0 niet. „Ik heb foto's van massagraven in Irak. Ik ken verhalen over gruwelijke ver krachtingen, van afgrijselijke mishandelingen. Als Irak vrij is, dan zullen die verhalen ge leidelijk aan bekend worden. Daar twijfel ik niet aan." De in Nederland wonende Alla Hoessein hoopt en bidt elke dag voor zijn familie in zijn va derland dat het snel over is. Hij belt dagelijks: „Om ze moed in te praten. Het is vast snel over en dan zullen we elkaar spoe dig weer zien, zeg ik dan. Het zijn emotionele gesprekken, maar mijn familie klampt zich eraan vast." Hoessein heeft een beetje zicht op de situatie in Irak en dan in het bijzonder hoofdstad Bag dad, dat nog steeds telefonisch bereikbaar is: „De mensen zijn bang, uiteraard. Ze durven hun huizen niet uit en hebben nau welijks te eten en drinken. Maar vluchten heeft ook geen zin, want ze kunnen nergens heen. Elders zijn voedsel en water ook schaars. De bevolking mijdt de bunkers, weet Hoessein. „Die zijn niet veilig. Dat weten ze uit de eer ste Golfoorlog, toen een bun ker werd platgebombardeerd en alle mensen om het leven kwamen." De angst voor de Amerikaanse bommen is groot. Precisiebom bardementen zijn niet altijd erg nauwkeurig. Vaak genoeg dwaalt een projectiel af en treft burgers. „Maar de angst voor wat Saddam gaat doen is veel groter. Hij zal er in uiterste nood niet voor terugdeinzen zijn eigen volk als menselijk schild te gebruiken en de dood in te jagen." ANP Een jongen kijkt naar een door Amerikaanse troepen neerge haalde poster van Saddam in Safwan in het zuiden van Irak. foto Laurent Rebours/AP kerika gedraagt zich als de Kas van de wereld. Wat vindt de weid daarvan en hoe moet dat wier? Volgens prof. Alfred van Staden van Clingendael zijn er toe mogelijkheden: een nieuwe 'qenmacht, of partners die de t rechte pad houden. '«vande beroemdste Amerikaanse ^ogleraren internationale betrek- Kenneth Waltz, heeft het di- al eens beschreven: „Ik geloof 'Amerika beter is dan de meeste an- landen, maar ik vrees dat Amerika 'zóveel beter is als de meeste Ame- wel geloven. In de internatio- 'politiek is een instabiele macht ge- "jijk. zelfs als het de Amerikaanse ''is die de balans kwijt is." ^Alfred van Staden, directeur van sInstituut voor Internationale Be lgen Clingendael, gebruikt dit graag om het probleem te schets je wereld moet omgaan met de ■s&aanse dominantie. Als er geen toacht meer is voor de VS, hoe aan machtsmisbruik door de eni- ^permogendheid' worden voorko mt is de essentie van het pro- -aopdit moment." ^lijkis het probleem van nu eerst foginlrak. Dat is duidelijk. Maar 5 !^en kijkt verder. Hij praat over polgen voor het verdeelde Europa '-aar de toekomst van de Verenigde Naties door het optreden van Amerika zonder een nieuwe resolutie van de Vei ligheidsraad. De Leidse hoogleraar internationale betrekkingen gebruikt het citaat van Kenneth Waltz om de negatieve kant van de Amerikaanse hegemonie aan te geven. Maar er is ook een positieve kant, weet Van Staden. „Dat is het bestrijden van onrecht in de wereld en het voorkomen of beperken van de agressie van lokale en regionale potentaten." De belangrijkste vraag van deze tijd is hoe Amerika met de wereldmacht om gaat en hoe de internationale gemeen schap kan voorkomen dat de VS mis bruik maken van hun macht. Een voorbeeld van dat laatste is het idee van Bush' regering om al in het najaar buiten de Verenigde Naties om, tegen Irak op te treden „Er was een vrij ster ke stroming in de regering van Bush om niet de weg van de Verenigde Naties te bewandelen. Die stroming vond het een rechtvaardige zaak en wilde him eigen gang gaan Prijs Het is in de ogen van Van Staden vooral de Britse opstelling geweest die dat heeft voorkomen. Blair heeft zich soli dair verklaard met de VS, maar hij vroeg daar een prijs voor, denkt Van Staden. „Het is vooral Britse druk ge weest die Amerika op de koninklijke weg van de Veiligheidsraad heeft ge houden." Maar ook Van Staden - 'ik beschouw mezelf wel als een vriend van Amerika' - moet toegeven dat Amerika het de we reld moeilijk heeft gemaakt. De opmer kingen over het 'oude Europa' en de kenschets van Duitsland als een 'schur- kenland' door Rumsfeld, de Ameri kaanse minister van Defensie, zijn in de ogen van Van Staden blunders. „En dat van een land dat zich van internationa le afspraken weinig heeft aangetrok ken. Denk maar aan het milieuverdrag van Kyoto, het Internationale Strafhof en het aannemen van de 'The Hague In vasion Act'. Dat is toch de arrogantie van de macht." De internationale gemeenschap zal een antwoord moeten geven op die hege monie. Dat kan volgens Van Staden op twee manieren. Er moet óf een tegen macht komen, waardoor er een even wicht ontstaat zoals dat in de tijd van de Koude Oorlog bestond tussen de Sovjet-Unie en de VS, óf bevriende landen moeten als partner Amerika op het rechte pad houden. „Die machtsbalans zie ik op de korte termijn niet ontstaan. Het is geen rea listische weg om te denken dat Europa zo'n eenheid wordt dat het die tegen macht vormt. Een andere weg is die van de Britten. In het openbaar solidariteit verkondigen met de VS, maar achter de schermen daarvoor een prijs bedin gen." Impasse De Britten hebben niet alleen bereikt dat de VS de Verenigde Naties serieus hebben genomen, het heeft ook geleid tot een VS-plan voor de impasse tussen Israël en de Palestijnen Want echte stabiliteit in de regio bereik je niet door Irak aan te pakken, maar door het pro bleem van Israël en de Palestijnen op te lossen. Zo hebben de Britten er volgens Van Staden voor gezorgd dat Amerika een einde heeft gemaakt aan de 'ongeloof waardige positie' dat de VS wel Sad dam maar niet Sharon, premier van Is raël, aanpakken Daarom is er nu een voorstel van de VS voor het Israëlisch- Palestijnse conflict. „Het zou verstan dig zijn als de VS zouden zeggen: Israël krijgt geen geld meer, als het niet nu stopt met het bouwen van nederzettin gen." De verdeeldheid van Europa gaat voor al over de keuze die Europa moet ma ken: rivaal of partner van Amerika7 Het is tevens het verschil tussen Frank rijk en Groot-Brittannië. De Fransen willen al jaren dat Europa op eigen be nen staat en zo een tegenwicht creëren om de macht van Washington in te per ken. Groot-Brittannië is daarentegen de trouwe bondgenoot van Amerika die als prijs voor solidariteit invloed vraagt. „De verdeeldheid van Europa was geen bedrijfsongeval", conclu deert Van Staden dan ook nuchter. „Het gaat om een fundamenteel ver schil van inzicht over de vraag waar Europa moet staan in de verhouding met Amerika." Eenheid Toch vindt Van Staden het 'wenselijk' dat Europa een eenheid wordt. Maar om dat te bereiken, zal dat fundamen tele verschil moeten worden over brugd. „Daarbij kies ik voor de rol van gelijkwaardige partner. Dan hebben we echte invloed." Een tweede voorwaarde is volgens de hoogleraar dat Europa de procedures van de besluitvorming aanpast. Het is volgens hem ondenkbaar en onwerk baar als 25 landen zich bemoeien met crisisbeheersing. Dat lukt gewoon niet, daar is Van Staden van overtuigd. Er is maar één oplossing, concludeert hij: „Dan moeten we de sprong maar ma ken naar een Europese federatie met de Europese Commissie, nu het dagelijks bestuur van de Unie, als federale rege ring." GPD door Bernice Breure HILVERSUM - Radio en televi sie zijn voor de meeste mensen in tijden van crisis nog steeds de eerste nieuwsbronnen. Maar in middels is internet een geduchte concurrent geworden, zo bleek al na de aanslagen van 11 sep tember 2001. Ook nu laten velen zich via internet continu 'bij praten' over de oorlog in Irak, al was het alleen maar omdat lang niet iedereen op het werk de be schikking heeft over een tv. De oorlog in de Golf is via de computer letterlijk van minuut tot minuut te volgen. Krijgt de televisiekijker tijdens belang rijke gebeurtenissen nogal eens herhalingen voorgeschoteld, via internet maak je de oorlog letterlijk van dichtbij mee. Op de nieuwssite van CNN (www- .cnn.com) zijn niet alleen de laatste nieuwsberichten en ach tergronden te lezen, maar wor den ook nieuwe beelden ver toond van oprukkende tanks in het zuidelijk deel van Irak. Re porters doen actueel verslag van de schermutselingen. Bommen regens boven het Iraakse land zijn van dichtbij te bekijken. De liefhebber kan zelfs alle ge bruikte vliegtuigen bekijken via driedimensionale modellen, die je kunt draaien en een bommetje kunt laten droppen. Ook www.abc-new.com heeft beelden van de 'gestaag opruk kende strijdkrachten', in dit geval de tanks van de Derde In fanterie Divisie van het Ameri kaanse leger De BBC-site (www.BBC.com) is wat vormgeving betreft iets rus tiger, maar ook hier wordt de oorlog onafgebroken gevolgd via beelden en bijdragen van de verscheidene journalisten, waaronder persoonlijke versla gen en dagboeken. Via de pagina Oorloginirak.nl 'praten' de Nederlandse publie ke omroepen de internetter bij over de laatste ontwikkelingen in de Golf. Aan de oproep 'schrijf een column over de oor log in Irak' zou al massaal ge hoor zijn gegeven. Natuurlijk ontbreekt een uitgebreid nieuwsoverzicht niet, en kun nen onder meer de laatste uit zendingen van het Journaal en het Radio 1 Journaal worden beluisterd Een aantal onbeken de inwoners van het Midden- Oosten houden persoonlijke dagboeken bij. Ook vertellen verslaggevers van de actualitei tenrubrieken over onder meer het aanleggen van hun 'bis- kwietjesvoorraad' en hoe de badkamer van een appartement in Koeweit-Stad dienst doet als noodonderkomen RTL brengt het laatste Irak- nieuws op de gewone site van het RTL-Nieuws. De eigen tele visieuitzendingen rond Irak zijn hier rechtstreeks op internet te volgen. GPD ZEELAND - Ze zijn wel onge rust, maar niet bang. Trots, dat zeker. „We hebben al een zoon aan de vorige oorlog gegeven, de Golfoorlog. Dat was onze oud ste en hij kwam behouden thuis als een man van eer. Nu zit Har ry, onze jongste, op het vlieg- dekschip de Abraham Lincoln in de Golf en zo leveren we als familie onze bijdrage." Een bericht uit het stadje Zee land in de Amerikaanse staat Michigan Anthony Dekker belt op, kort na het uitbreken van de nieuwe oorlog met de bood schap dat hij hoopt dat het een korte oorlog zal zijn en dat zijn steun voor president Bush on wankelbaar is. Zozeer zelfs, dat hij zijn tweede zoon heeft 'gege ven' aan Bush „We dragen hier ons steentje wel bij." En 'hier', dat is het stadje Zee land. In 1847 gesticht door een groep gevluchte Zeeuwse pro testanten en nu, met ruim vijf duizend inwoners, een rechts republikeins nest, waar de over grote meerderheid de politiek van president Bush door dik en dun steunt. De Dekkers hebben hun wortels op Zuid-Beveland, maar dat is zo lang geleden, dat weten ze zelf amper meer. De hoogbe jaarden in de familie spraken nog een mondje Zeeuws en zelf zijn ze twee keer naar het land van hun voorouders wezen kij ken, maar los daarvan zijn ze zo Amerikaans als maar kan.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2003 | | pagina 39