Ouddorp verhoogt waakzaamheid Palestijnen in Gaza-Stad zien Saddam als echte held )lie grootste gevaar oor milieu in Golf Iyer de militaire communicatie wordt amper gecommuniceerd Ministerie opent telefoonlijnen Opvang voor Friese Irakezen Shell trekt werknemers Iran terug Panoramaterras Schiphol dicht KLM komt passagiers tegemoet VS hopen bloedige slagen om Bagdad en Basra te vermijden donderdag 20 maart 2003 teiigeen vindt het moeilijk vol xhouden dat Nederland zich mi dair afzijdig houdt in de Irak- cnsis. Aan geallieerde zijde zou ookhetMarine Zendstation Goe- m in Ouddorp een rol kunnen ®>len in de communicatie tussen luchtvaart en marineschepen. Of dat zo is? „Voor inlichtingen ténoijs ik u door naar de Militai- nlnlichtingendienst." öfAntti Liukku ^rslvan der Velden DDORP - Het hekwerk is laag, de «venbus krakkemikkig en het licht ende duinlandschap ligt vol mols- pen Op het eerste oog heeft het Ma- Zendstation Goeree van Ouddorp gvveg van een militair complex, niet voederen, aub', staat er op ibordje bij de ingang. Wie niet beter .«I.denkt dat het woud aan antennes opgetuigd door de Vereniging van •derlandse Zendamateurs. Toch Ut in het duingebied op de kop van ieree-Overflakkee verhoogde pa lheid. Dat is altijd ten tijde van oor- weten de dorpelingen. i het eerste oog stelt de bewaking augvoor. Het bordje 'Verboden toe- □g'houdt slechts brave borsten te- lOok de bescheiden hekken rond de ge zendmasten lijken nauwelijks een ■dernis voor mensen met kwade be- Het zijn er een stuk of vijf twintig, op een terrein van veertig dare. Pas na het passeren van diver- zendmasten stuit de bezoeker op een neembare poort. Daar meldt een icnieme bewaker door de intercom rzelig dat extra hoge obstakels niet idigzijn. „Er staat voldoende elektri- leitop om u ervan te weerhouden er in üimmen." t Manne Zendstation werd ge- uwdin het begin van de jaren vijftig. deKoude Oorlog stond het militaire mplex hoog op de lijst van strategi- hedoelen van de Sovjet-Unie. Icomplex vormt een essentiële scha- linhetradioverkeer met zowel sche- dals vliegtuigen van de marine. Voor derland, maar ook in Navo-ver- j. En wereldwijd. „Communicatie voorde marine van het grootste be ng', vertelt marinevoorlichter J. van „We gebruiken satellieten, maar cnogsteeds vlaggen en lichtseinen. Het Marine Zendstation Goeree bij Ouddorp: „Communicatie is voor de marine van het grootste belang." Het is belangrijk een keuze te hebben om te communiceren. De radioverbin ding wordt nog veel gebruikt en dient tevens als back-up." Post De droge stem aan de intercom weet de actuele waarde treffend te verwoorden. „Als het niet van belang zou zijn, dan was het door Defensie allang wegbe- zuinigd." Twee jaar geleden werd het Marine Zendstation ingrijpend ver bouwd. Toen verdween het comman docentrum uit een inmiddels gesloopt gebouw naar een ondergrondse bunker. De ligging op de kop van Goeree is niet toevallig. Het is het meest westelijk ge legen stukje Holland, een 'vooruitge schoven post in zee'. Tijdens de Eerste Golfoorlog vormde het communicatiecentrum een spin in het web van de contacten met de in de Golf actieve schepen en vliegtuigen. Aan de vooravond van een nieuw mili tair conflict maakt een buurman zich echter meer zorgen dan twaalf jaar ge leden. „Het gevaar dat terroristen toe slaan, is veel groter dan destijds." Een buurvrouw denkt nooit na over de mogelijke risico's. „Ik woon sinds mijn achtste in dit duingebied. Ik weet niet beter of die masten staan er. Ik denk dat ik ze zou missen als het complex zou worden opgeheven." Twaalf jaar geleden nam Nederland actief deel aan de strijd. Dit jaar be perkt de sympathie voor de geallieerde zaak zich volgens premier Balkenende tot morele steun. Marinevoorlichter J. van Zee kent de politieke gevoelighe den. Een deel van de zendmasten dient volgens hem uitsluitend voor gebruik van de Navo. Deze worden vanuit het buitenland van informatie voorzien. Waar vandaan, is onduidelijk. Wel be zweert Van Zee dat de communicatie middelen niet worden benut door Brit se of Amerikaanse troepen tijdens de Irak-crisis. „Niet zolang de Navo niet deelneemt aan de oorlog." Toch kunnen de werkzaamheden in Ouddorp niet geheel los worden gezien van het gewapende conflict. Hier wor den bijvoorbeeld radiosignalen ver zonden naar de Nederlandse troepen in Turkije en in de Perzische golf, waar het fregat Hr. Ms. Van Nes deelneemt aan de operatie Enduring Freedom, ook al een onderdeel in de oorlog tegen het terrorisme. foto Niels van der Hoeven/GPD Duizenden kampeerders strijken vanaf april traditiegetrouw neer in de directe omgeving van het zendcomplex. Dezer dagen lijkt het echter niet verstandig op avontuur te gaan op het militaire terrein. Met camera's wordt iedere ver dachte beweging geregistreerd. Heli kopters van de marine vliegen regel matig over. En al oogt de beveiliging op deze zonni ge lentedag amateuristisch, de enige tijd verdacht in de nabijheid van het zendstation geparkeerde auto wordt ruim na vertrek door de politie tot stil stand gedwongen. Dit ondanks het feit dat de inzittenden ter afleiding een om weg hebben gekozen. „Gezien de oplo pende spanning willen we weten wat voor vlees we in de kuip hebben", ver klaart een politieagent. GPD DEN HAAG - Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft gisteren twee telefoonlijnen geopend waar burgers en instan ties vragen kunnen stellen over de situatie in het Midden- Oosten. Daarbij gaat het om bijvoorbeeld reisadviezen. Het betreft de volgende telefoonnummers: 0800-9192 (gratis) voor bellers vanuit Nederland, 070-348 76 00 (niet gratis) voor bellers vanuit het buitenland. De lijnen zijn 24 uur per etmaal bezet. ANP LEEUWARDEN - Friese Irakezen kunnen voor opvang te recht in Leeuwarden indien de Amerikanen de oorlog tegen Irak beginnen. De Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) Fries land heeft dit initiatief genomen. Zij biedt professionele hulp bij het verwerken van de eerste emoties. Volgens de GGZ wonen in Friesland ongeveer duizend Irake zen. Een onbekend aantal verblijft in de asielcentra en de aanvullende opvang. GPD TEHERAN - Koninklijke Olie/Shell Groep heeft 260 mede werkers teruggetrokken van twee productielocaties in het noordelijk deel van de Perzische Golf. Dit met het oog op de aankomende oorlog met Irak. Het gaat om de twee Iraanse olievelden Soroosh en Nowrooz, die Shell in opdracht van de staatsoliemaatschappij van Iran aan het herontwikkelen is. De olievelden zijn 'ingesloten', ofwel de kranen zijn dichtge draaid. Het merendeel van de betrokken werknemers is Irani ër. Zij zijn naar huis gestuurd. De overige werknemers zijn overgevlogen naar Dubai. ANP SCHIPHOL - Het Panorama terras op Schiphol is in verband met de oorlogsdreiging in het Midden-Oosten gesloten. De sluiting is gebeurd uit veiligheidsoverwegingen. Het uitzichtpunt voor bezoekers en uitzwaaiers werd ook na de terreuraanslagen van 11 september 2001 afgegrendeld. Het terras ging destijds enkele maanden later open na de plaatsing van bewakingscamera's. GPD AMSTELVEEN - Luchtvaartmaatschappij KLM komt haar passagiers tegemoet vanwege de situatie in Irak. Reizigers naar bestemmingen waarvoor een negatief reisadvies geldt, kunnen hun heen- en terugreis eenmalig kostenloos wijzigen. De KLM verwacht dat veel passagiers hier gebruik van zullen maken, zei een woordvoerder gisteren. De Nederlandse overheid ontraadt haar burgers naar onder meer Jordanië, Saoedi-Arabië, Syrië en Koeweit af te reizen. De KLM-maatregel geldt echter ook landen waar andere overheden een negatief reisadvies voor hebben gegeven. „Het is dus een ingrijpende stap", zei de woordvoerder. De KLM komt naar eigen zeggen twee groepen reizigers tege moet met het versoepelde beleid. Sommige mensen hebben nu al geboekt, maar weten door de oorlogsdreiging niet wanneer en of ze kunnen vliegen. Verder zijn veel mensen bang een reis te boeken en hun geld kwijt te raken. Als de oorlog uitbreekt, dan zal de KLM waarschijnlijk vluchten annuleren. Volgens de luchtvaartmaatschappij zijn er nog veel mensen die naar het Midden-Oosten willen reizen. Het aantal boekin gen is wel iets afgenomen. ANP nonze redactie binnenland HSTERDAM - Een schatting iken van de milieugevolgen i de oorlog in de Golf is net hachelijke onderneming i voorspellen hoeveel slacht- ïrserzullen vallen. Niemand (zich eraan waagt. De studies ir de gevolgen van de Golf- iriog van 1991 door onder het Groene Kruis, de na- nrbeschermingsorganisatie 'CN en Greenpeace geven wel mndicatie van wat het milieu de regio te wachten staat. ihangt helemaal af van wat at gebeuren", zegt E. Mat- van Greenpeace. „Maar het Ik geval heel slecht voor ieu." „Desastreus", aldus öaim van Mil ieudefensie slechtst denkbare scenario net milieu is dat Saddam oliebronnen in brand zoals hij in 1991 deed, c zijn militairen Koeweit testen verlaten. Zeker zes- :4erd bronnen vatten vlam, snioor zestig miljoen barrels idewoestijn in lekten. Hier- ontstonden 246 oliemeren totale oppervlakte van ,Tierkante kilometer. De rook ra van de oliebranden ver- f-«n bijna duizend vierkante "rater woestijn. Het heeft uit achttien landen ne- s banden gekost om de "^den te blussen, oet water talie ohe die in de woestijn ^jtkwam. is 95 procent uit- Wijk weggehaald. De rest nog steeds. Een belang- deel van de toch al schaarse, «grondse zoetwaterreserve Koeweit is door het weglek- rifan de olie vervuild ge stie rook van de brandende nonnen ontstonden donke- jolken die maandenlang bo- gebied hingen. De ge elde temperatuur ging °°rmet 10 graden omlaag, ,HnPeratuur van het zeewa- -aaide met enkele graden. £*kven kreeg het zwaar te 1 wa"t er kwamen ook tussen zes en acht mil- .harrels olie in de Golf Dat staat gelijk aan tus- W?raüjard ^ter' Onge- Oö kilometer kuststrook «vervuild. Uitgerekend in S«>ied zitten vijf van de ze- soorten zeeschildpadden jaewereld voorkomen. Al- P hebben ze een bedreigde Ook de populaties zeekoeien en otters zullen een nieuwe oorlog niet ongeschonden doorkomen. De Amerikanen houden serieus rekening met dit scenario, ook al heeft Saddam aangegeven niet van plan te zijn zijn olie bronnen in brand te steken. Het Iraakse leger zou al explosieven hebben geplaatst bij belangrij ke olievelden in het noorden en zuiden van het land. Uranium Zeker is dat de Amerikanen weer wapens zullen gebruiken met verarmd uranium. Dit is een zeer dichte stof, die het mogelij k maakt projectielen door moei lijk doordringbaar materiaal te schieten. Hierbij komen frag menten en stof met het giftige verarmd uranium vrij. Uit on derzoek is gebleken clat 50 ton van deze stof over enkele decen nia gemeten kan leiden tot 500.000 extra doden door kan ker. De geallieerde troepen ge bruikten in 1991 naar schatting tussen de 290 en 800 ton. Ook is zeker dat de flora en fau na in de woestijn zwaar te lijden krijgen onder de tanks en de mi litairen die door het gebied moeten. Hetzelfde geldt moge lijk voor de moerassen in het zuiden van het land. Deze be langrijke natuurgebieden zijn voor een belangrijk deel al ver nietigd door het regime, als straf voor de opstandige sjiieten die er wonen. Wat van de flora en fauna over is, loopt gevaar als nog door de oorlog te worden vernield. Milieuorganisaties willen geen punt maken van de gevolgen die een oorlog kan hebben voor het milieu in de Golfregio. Dat zou de aandacht maar afleiden van waar het echt om gaat, namelijk de mensen die het slachtoffer worden. Matser van Greenpeace vindt het eigenlijk niet gepast om er over te praten. „Ik vind dat wat cynisch. Het gaat in de eerste plaats om de mensen die eron der lijden", zegt hij. Daim van Milieudefensie is het daar roe rend mee eens. „Het is niet in eerste instantie een milieu kwestie, maar een humanitaire aangelegenheid." Wel is duidelijk dat ze tegen zijn. Greenpeace is de bedenker van het vredessymbool van het witte vierkantje. Milieudefen sie verspreidt het en roept haar leden op zaterdag mee te doen met de vredesmanifestatie ANP door Ad Bloemendaal GAZA-STAD - Uit naam van de president-strijder Saddam Hoessein - moge Allah hem be hoeden - aan de Aksa-intifada martelaar, de held Fares Aw- dah. Moeder Inam Awdah kan de tekst van het getuigschrift van de Iraakse leider niet vaak ge noeg voorlezen. Ze kreeg het, samen met vijfduizend dollar, na de gewelddadige dood van één van haar zeven zonen. Er staat ook een tekst uit de Koran op het certificaat, waarin mos lims worden geprezen die hun leven opofferen aan de verdedi ging van de islam. En een op dracht van de Iraakse leider: Palestina moet worden bevrijd van de Middellandse Zee tot aan de Jordaan. In huize Awdah, in een van de armste wijken van Gaza-Stad, is Saddam een held van de bo venste plank. Als moeder Inam zijn naam uitspreekt in het bij zijn van haar lichamelijk en geestelijk gehandicapte zoon Fadah (20) licht het gezicht van de jongen op en begint hij geest driftig te klappen. „Hij houdt van Saddam omdat die tegen de joden is", zegt ze vertederd. Dan vraagt ze Fadah: „Waar is Fa res?" „In de hemel. Hij is een martelaar", antwoordt de ge handicapte blij„En wie hebben hem vermoord?" „De joden", klinkt het. Sinds het begin van de intifada, in september 2000. heeft Sad dam miljoenen dollars uitge keerd aan de nabestaanden van omgekomen Palestijnen. En de donaties, via het pro-Iraakse 'Arabische Bevrijdings Front' gaan nog steeds door. Aanvan kelijk kreeg de familie van een zelfmoordcommando vijfdui zend dollar, later het dubbele. In een totaal verpauperde sa menleving als de Palestijnse is dat een aanzienlijk bedrag. Premie van Saddam Het leidde in extremistische Is raëlische kringen zelfs tot de be schuldiging dat Palestijnse moeders hun kinderen de dood injagen om 'de premie van Sad dam' op te kunnen eisen. Maar moeder Awdah vertelt een heel ander verhaal. „Toen ik merkte dat Fares zijn school verzuimde om hier in de buurt met stenen te kunnen gooien naar Israëlische Inam Awdah betuigt haar verering voor Saddam. „De joden zijn de echte terroristen en Saddam is een held." foto Ad Bloemendaal/GPD militairen, heb ik hemel en aar de bewogen om hem ervan te weerhouden", zegt ze. „Iedere dag rende ik achter hem aan om te kijken wat hij uitspookte en hem te vertellen hoe gevaarlijk het was wat hij deed. Maar hij wilde niet luisteren, en hele maal niet meer toen zijn neef Shadi als martelaar was gestor ven. In de nacht voor zijn dood had ik een vreselijke droom. Ik zocht Fares overal, maar ik kon hem niet vinden. Ik was wanho pig. Toen verscheen Shadi. 'Zoek niet langer. Fares is hier bij mij', zei hij. Ik ontwaakte doodsbang uit mijn droom en rende naar Fares' bed. Hij sliep, maar ik maakte hem wakker. 'Met mij is alles goed', zei hij." Die ochtend verliet Fares voor het laatst zijn huis, richting school. „Ik zie hem nog daar bij de deur staan", zegt Inam, met tranen in haar ogen. „Ik zag iets vreemds aan hem, en ik voelde een dreiging. Na een half uur ging ik achter hem aan. Hij was niet op school en ik kon hem nergens vinden. Om negen uur kregen we een telefoontje van het ziekenhuis: uw zoon is ge wond geraakt. Maar ik wist me teen dat hij niet meer leefde." De volgende dag begroeven ze Fares. Een kogel uit de boord- mitrailleur van een Israëlische tank had zijn nek opengereten. Het was in het prille begin van de intifada en al in de weken voor zijn dood ging de jeugdige Awdah onder zijn leeftijdgeno ten door voor een held. Persbu reaus verspreidden in die tijd een foto van een Palestijnse jon gen die in zijn eentje stenen gooit naar een aanstormende Is raëlische tank. Die jongen was Fares De foto hangt nu in de huiskamer van de Awdahs, niet ver van het getuigschrift van Saddam. Inam „De joden zijn de echte terroristen en Saddam is een held. Waarom is de hele wereld toch tegen hem? De Amerikanen beginnen een oorlog tegen Irak, terwijl de joden gewoon door kunnen gaan met het aanrich ten van bloedbaden. Ze zouden Israël de oorlog moeten verkla ren. Bush vecht tegen iemand die Amerika niets heeft gedaan. Maar Saddam zal ook deze cri sis overleven en de Amerikanen en al hun aanhangers overwin nen. Hij is de enige Arabische leider die iets om de Palestijnen geeft. De Arabische regimes zijn allemaal collaborateurs. Ze zouden Saddam moeten steu nen, in plaats van de vijanden van de Arabische wereld en de islam." De vijfduizend dollar van de Iraakse leider kwam de Awdahs goed van pas. Inams man, Fav- ik, is arbeidsongeschikt. Hij ontvangt zeshonderd shekel in de maand (ongeveer 120 euro), in ruil waarvoor hij een dag per week borden wast in een van de instituten van het Palestijnse Bestuur. Saddams donatie is op gegaan aan medicijnen en medi sche zorg voor zijn twee gehan dicapte kinderen Dezer dagen valt in Israël weer veel te horen dat de Palestijnen 'op de daken dansten' toen Sad dam in 1991 zijn Scud-raketten richting Tel Aviv lanceerde. De steun voor Irak werd destijds openlijk beleden door Jasser Arafat, maar het Palestijnse lei derschap heeft zijn les geleerd en moedigt die lijn niet langer aan. Uit de mond van gematigde Palestijnen hoor je nu dat Sad dam een boosaardige tiran is, maar dat het volk van Irak steun verdient. .Saddam is geen goed mens. Kijk maar wat hij zijn volk aan doet. Maar we voelen natuurlijk sympathie voor het Iraakse volk. En vergeet niet dat het an ti-Amerikanisme hier sterk leeft", zegt Nail Younis, de Pa lestijnse programma-coördina tor van een grote Europese hulporganisatie. GPD door Matt Kelley WASHINGTON - Een van de grootste zorgen van het Ame rikaanse ministerie van De fensie is de mogelijkheid dat er een bloedige slag geleverd moet worden in de Iraakse steden. Met name in de twee grootste steden, Basra en Bagdad, kan het zover ko men. Het Pentagon rekent erop dat de zuidelijke havenstad Basra makkelijker te verove ren is dan Bagdad, waar de Republikeinse Garde is ge stationeerd, Saddams best getrainde troepen. Olie Basra zal als eerste worden aangevallen. De stad. die 55 kilometer van de Koeweitse grens ligt en 1,3 miljoen in woners telt, is de belangrijk ste Iraakse zeehaven en is van groot belang voor de Iraakse olie-industrie. Volgens de Amerikanen lijkt Saddam niet van zins veel strijd te leveren om Basra. De stad wordt beschermd door twee gewone legerdivisies en de Amerikanen achten het niet waarschijnlijk dat de ge wone Iraakse militairen veel verzet zullen bieden. In Bas- ra wonen voornamelijk sjiiti- sche moslims en het waren de sjiieten die na de Golfoorlog van 1991 in opstand kwamen tegen de soenniet Saddam en zijn regering. Het Amerikaanse leger hoopt dat de weerzin in Bas- ra tegen Saddam zo groot is dat de bevolking en het leger de aanvallers als bevrijders zullen onthalen en op die ma nier het leger en de regering in Bagdad een psychologi sche slag zullen toebrengen. Wel is er het gevaar van de chemische wapens. Volgens het Pentagon hebben Sad dams commandanten in het veld de bevoegdheid om che mische wapens in te zetten. Ali Chemicali Saddams neef Ali Hassan al Majid is belast met het op perbevel over de zuidelijke sector, waartoe Basra be hoort. Deze Al Majid ver wierf zich de bijnaam Ali Chemicali, toen in de jaren tachtig onder zijn leiding de Koerden die in het noorden van Irak in opstand waren gekomen tegen Saddam met chemische wapens werden bestookt. Amerikaanse en Britse troe pen zullen naar verwachting kort na het begin van de oor log vanuit Koeweit de aanval inzetten op Basra, in de hoop te kunnen voorkomen dat in Koeweit achtergebleven troepen worden aangevallen, al dan niet met chemische wapens, en een opmars naar Bagdad mogelijk te maken. Volgens berichten in de Brit se pers zouden Britse troepen de taak krijgen Basra bezet te houden. Aan Bagdad denkt de door de Verenigde Staten geleide troepenmacht een veel zwaardere klus te krijgen. Bagdad, een uitgestrekte stad met meer dan vijf mil joen inwoners, beschikt over een betrekkelijk geavan ceerd luchtverdedigingsnet werk en wordt omsloten door drie divisies van de Republi keinse Garde. In Bagdad zelf bevinden zich de 10 000 tot 12.000 leden van Saddams Speciale Republikeinse Gar de, plus nog eens tienduizen den leden van andere orde troepen van Saddam. Loopgraven Het Iraakse leger heeft al loopgraven en verdedigings- wallen aangelegd aan de rand van de stad, stellingen versterkt met zandzakken en olie of benzine in geulen la ten lopen, die in brand gesto ken kan worden om door middel van een dik rookgor dijn luchtaanvallen te be moeilijken. Bij een slag om Bagdad zul len niet alleen onder de be volking veel slachtoffers vallen, maar lopen ook de co alitietroepen en het interna tionale aanzien van de VS groot gevaar. Als de Iraakse troepen uitwaaieren over de stad en zich verschansen in woonwijken, dan zullen de coalitietroepen van man tot man moeten vechten en aan genomen mag worden dat daarbij veel doden vallen. AP

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2003 | | pagina 7