3
Elke ramp krijgt zijn
eigen belangengroep
PZC
r
n
o
f
u
e
r
g
t|
Bij gratie van actualiteit
Slachtoffers gezamenlijk uit op geld of excuus
puzzel
D
Tom Poes en de Ombrenger
mtnpm
Casper Hobbes
het weer
aft.
recept
Prei uit de 'lichte keuken' van Bernard Loiseau
vrijdag 14 maart 2003
G»
qAeindert
IncCerwiscn
Bent u al klaar met de complete werken van Dosto-
jevski? Hebt u zich reeds gestort op het volledige
oeuvre van D.H. LawrenceKent u Celines Voyage au
bout du nuit? Of leest u liever wat de kwaliteitskranten
aanraden? Raadpleegt u de boekentoptien? Wat schrijft
de leesclub deze maand voor?
Mulisch heeft mij gecharmeerd met zijn vroege romans.
Archibald Strohalm en Het zwarte licht zijn indicaties
van de geniale boeken die hij nog had kunnen schrijven.
De fascinatie voor zijn vroege proza heeft in mij geen
vervolg gekregen. Succes en erkenning kunnen een au
teur parten spelen, zoals Mulisch zelf, zo meen ik mij te
herinneren, aangeeft in Voer voor psychologen.
De grootste meesterwerken zijn reeds lang geleden ge
schreven, vormgegeven of gecomponeerd. Wellicht dat
de geschiedenis uit zal wijzen wie van de 'modernecrea
tieven zich uiteindelijk zal mogen scharen onder de gele
deren van Dante, Da Vinci, Bach, Lennon McCartney.
Mijn stelling, die waarschijnlijk eerder is geponeerd en
bijgevolg gedateerd, luidt dat de hedendaagse literatuur
slechts kan bestaan bij de gratie van de actualiteit. Wie
'nu' schrijft, wordt 'nu' gelezen. De gemiddelde boek
handel heeft geen titels van Hemingway of Lorca op de
schappen staan, maar grossiert in de pennenvruchten
van grote geesten op wier naam ik nu even niet kan ko
men. Wie blijft, is een heel ander verhaal. Alsof dat er nog
toe doet. Regeren vanuit de urn?
Ronald Giphart heeft de benijdenswaardige opdracht
gekregen het boekenweekgeschenk in woorden te gie
ten. Het thema: 'De Styx, leven en dood in de letteren'is
niet aan hem besteed. Geeft mets Giph, als er maar wat
te lachen valt. Nu schrijft Ronald bij vlagen bijzonder
geestig, maar de tour de force die hij aangaat door in de
huid van een vrouw te kruipen is bij mij niet krachtig
overgekomen. Het enige beeld dat werd opgeroepen
door de seksuele uiteenzettingen van het hoofdpersona
ge, was dat van een heftig transpirerende Giphart die
met een omgegorde artificiële vagina en een Ruud Gul-
lit-pruik op het Feyenoordhoofd zichzelf liet bestijgen
door zowel lelijke als mooie mannen. Een van de meest
verschrikkelijke fragmenten uit de vaderlandse litera
tuur wordt ons aangereikt wanneer Giph, bij monde van
zijn heldin Meija, de volgende platitudes uitkraamt
„En juist daarom zijn fysiek mjnder knappe mannen zo
veel interessanter: om ervoor te zorgen dat vrouwen hen
er in het echte leven uitpikken, maakt hun brein over
uren. Lelijker kerels zijn scherper, grappiger, erudieter
en ze hebben een groter incasseringsvermogen."
Dit lijkt me een fraai voorbeeld van een Drosteprojectie.
Het Cacaodoosje in het cacaodoosje. Giph is zelf niet be
paald moeders mooiste en me dunkt dat het esthetisch
gehalte van zijn minnaressen is toegenomen met het
voortschrijden van zijn faam in de letteren. Geïdentifi
ceerd met zijn eigen vrouwelijkheid, kan hij er geen ge
bruik van maken.
Nu roept iedereen in koor: Inderwisch is jaloers. Maar
werkelijk, ik ben liever knap dan beroemd.
Lotgenoten verenigen
zich. Of ze nou financiële,
lichamelijke of geestelijke
schade hebben geleden, ze
slaan de handen ineen en
gaan op zoek naar erken
ning, excuses en/of scha
devergoeding. Maar ge
deeld leed is niet altijd
genoeg voor een samen
hangende claim of ge
meenschappelijke ver
werking.
door Florien van Rees
en Eva-Maria den Balvert
Verzin een schade-oorzaak
en er is een vereniging van
slachtoffers voor. Werkloos
door de mkz-crisis? Geld verlo
ren door een misstand op de
beurs? Seksueel misbruikt door
een priester? Richt met lotgeno
ten een stichting op, neem met
z'n allen een advocaat in de arm
en probeer de schade vergoed te
krijgen.
Vorige week werd na de stich
tingen Leaseverlies, Egaverlies
en Leaseleed, de vierde club op
gericht van slachtoffers van be
leggen met geleend geld: Pay
back. Bij Leaseverlies hebben
zich voor 45 euro al meer dan
zestigduizend gedupeerden in
geschreven met het idee 'baat
het niet, dan schaadt het niet'.
Want honderden, soms tiendui
zenden euro's zijn ze toch al
kwijt.
Maar je hebt slachtoffers en
slachtoffers. Lang niet alle ei
sers zijn enkel uit op geld Zo
verlangen duizenden slachtof
fers uit de Tweede Wereldoorlog
rechtsherstel, genoegdoening
en excuses. Slachtoffers van
rampen als in Enschede, Volen-
dam en de Bijlmer willen naast
een financiële verrekening ook
boven water krijgen wie verant
woordelijk is voor hun leed.
En dan is er nog de groep slacht
offers van persoonlijke, maar
enorme pech, als vrouwen wier
moeders ooit het des-hormoon
gebruikten of boeren wier vee
dood moet, omdat er een ziekte
heerst. Ook zij verenigen zich.
Teder draagt zijn eigen schade'
is van oudsher een Nederlands
motto. Nu allerhande slachtof
fers de handen ineen slaan om
hun schade op anderen te verha
len, rijst de vraag of dat motto
nog wel geldt. „Ieder draagt zijn
eigen schade is een beginsel uit
het recht," zegt E. H. Hondius,
hoogleraar recht aan de univer
siteit in Utrecht.
,In het recht geldt het zeker nog
Bovendien is het heersende idee
nog altijd dat leed zich niet laat
uitdrukken in geld. Door deze
twee aspecten kent Nederland
nog altijd erg weinig gevallen
waarin je via de rechter schade
kunt claimen. En als het kan, is
de hoogte van de vergoeding la
ger dan elders in Europa."
Verstandig
Hondius vindt het verstandig
dat slachtoffers zich verenigen.
En ook voor de tegenpartij is het
prettiger om met één grote te
genstander te maken te hebben
dan met een heleboel kleintjes.
„Die heeft ook liever een goede
procedure met goede advoca
ten."
plant
kundige
—V
metaal
T
mis
lukking
T
carbol-
--w
vlug
soort
puzzel
monde
ling
leeg
maken
zuur
l
3
kaart-
term
achter
deel van
hel jaar
2
cowboy
café
l
was
water
k V
betove
ring
snack
insecten-
kreet
5
eter
l
bitter
heid
bid
vroeger
4
(Latijn)
hout
cycloop
soort
6
rondhout
l
vreemde
munt
plaag
geest
1
ont
ploffing
7
6 I 7
t_
LU
LU
In dit diagram is een woord van 12 letters verstopt.
Het is te vinden door, beginnend bij het vakje met
de stip, telkens een vakje naar links, rechts, onder,
boven of diagonaal te verspringen. Elke letter wordt
één keer gebruikt. Hoe luidt het zoekwoord?
Horizontaal: 3. Smeerkerel
(7); 6. Plant een vogel bij her
haling (6); 8. Wordt volge-
gooid met brandstof voor de
slag (4); 10. Van die leer
wordt een hond ouder (5); 12.
Persoonlijk blad (5); 13. Hij is
te rijk om gelukkig te zijn (6).
Verticaal: 1. Met deze vereni
ging speelt men golf (4); 2. In
de regel is de jurist er niet (5),
4. Het eerste bestaan is zuur
(4); 5. Vallend schilderij? (7);
7. Naar beneden lopen is niet
prettig (6); 9. De waarheid van
een veehouder (3); 11. Dat
dier komt bij de waterstand
binnen (4).
Oplossingen van gisteren:
Kruiswoordraadsel:
Horizontaal: 1. Clou; 4. Sara; 8. hem; 10. ham; 11. vee; 13. cc; 15. lev; 16. pt; 17.
etagere; 20. blos; 21. nota; 22. lekkage; 24. ko; 25. aal; 26. rp; 28. mis, 29. rug; 32
keu; 34. snot; 35. kalk.
Verticaal: 1. Chic; 2. Ie; 3. om; 5. ah; 6. ra; 7. ambt; 9. deeg; 11. vlaskam; 12. even
als; 14. cello; 16. peter; 18. toe; 19. rog; 23. Kain; 24. kers; 27. peuk; 30. un; 31 go;
32. ka; 33. el.
Crypto-overlapper:
Horizontaal: 5. Klaardbol, 6. mistellig; 7. overlopen; 8. gewetenno.
Verticaal: 1. Pluimveer; 2. pastorten; 3. adeldomen; 4. domineens.
„Vat hem!" riep professor Sickbock, toen heer Bommel
verder de fabriek in vluchtte. „Die uitzinnige is op het ver-
delert je gesprongen en hij is tot alles in staat tussen deze te
re apparatuur!"
De bewaker had geen aanvuring nodig. Hij verkeerde in
uitstekende conditie, zodat hij spelenderwijze op de gie
rende en hijgende heer inliep.
Tot overmaat van ramp was de gang aan het einde afgeslo
ten door het fijne netwerk van draden, waarvoor Sickbock
gewaarschuwd had. Heer Ollie was te laat om te remmen;
hij nam een sprongetje waardoor hij bovenop de voorste
omleider terechtkwam, en nu schoten hem vijfentwintig
omgevingen door de tors, zodat horen en zien hem vergin
gen.
hoe gaan de zaken
het is niet te geloven
iedereen die ik
ken heeft mijn
handel nodig!
V belabberd)
a
r V l 1 Schop ono«r T p»
I ochi*rjte J 1
ik snap erV
Hans Belterman
Het idee voor het gerecht van vandaag
komt uit de 'lichte keuken' van Ber
nard Loiseau in Saulieu (Bourgogne) die
onlangs het tijdelijke voor het eeuwige
verwisselde, Het gerecht werd mij zo'n
tien jaar geleden in zijn restaurant Cote
d'Or als een warme entre-acte voorgezet
Tussen dunne (ca. 2 mm.) plakken ge
smoorde aardappel, prei en knolselderij
had Loiseau vliesdunne plakken zwarte
truffel gestoken. Die truffel heb ik van
daag (om budgettaire reden) vervangen
door vliesdunne plakjes keiharde (echte)
Parmezaanse kaas. Het tussengerecht
van destijds heb ik omgezet in een
hoofdgerecht dat op zijn beurt kan wor
den omgezet in een vegetarisch gerecht
wanneer de kippenbouillon wordt ver
vangen door een of kruidenbouillon.
In zijn 'cuisine legére' gebruikte Loiseau
zo min mogelijk boter, olie en andere
vetten.
Hoofdgerecht voor 2 - 3 personen:
2 dikke preien
300 gram aardappelen
1 selderijknol, ca. 450 gram
ca. 150 gram Parmezaanse kaas, aan een
stukje
2 dl kippenbouillon 3 eetl droge witte
wijn zoals Bourgogne passetoutgrains
3 - 4 eetl droog kruim van witbrood
ca. 30 gram boter, gesmolten
Snijd van de preien uitsluitend de witte
en licht geelgroene delen in dunne (ca. 3
mm.) schijfjes. Snijd de aardappelen en
de knolselderij eveneens in dunne schijf
jes die dezelfde omvang hebben als die
Zeeland: Rustig
Door: j
etwa
at de
Lotgenoten verenigen zich en gaan op zoek naar erkenning, zoals de slachtoffers van de vuurwerki'amp
in Enschede. foto Charel van Tendeloo/GPD
Er wordt wel gezegd dat Neder
land richting Amerika gaat wat
claimen betreft. Maar er zij n be
langrijke verschillen, zegt Hon
dius. „Eén daarvan is dat je in
Amerika een collectieve scha
devergoeding kunt eisen voor
alle anonieme slachtoffers van
iets. Dat kan hier niet. Om als
gi'oep te procederen moeten alle
leden van het collectief bij naam
bekend zijn."
Lotgenoten slaan de handen in
een en gaan op zoek naar erken
ning, excuses en/of schadever
goeding. Maar gedeeld leed is
niet altijd genoeg voor een sa
menhangende claim of gemeen
schappelijke verwerking. GPD
Toonder Studio's
De zon speelt de komende dagen
de eerste viool in Zeeland. Daarbij
wordt ook de temperatuur geleidelijk lenteachtig metw
die oplopen tot 13 graden na het weekeinde. Doordatdi:
helder verlopen en er geen isolerende wolkenvelden bc,j
aardoppervlak hangen, koelt het sterk af. Zeker aan de
het licht vriezen. Vanochtend is het dan ook fris, maar dj
ratuur loopt vrij snel op naar uiteindelijk 10 graden. Da;-,
er zoals al gezegd veel zon en de wind waait matig uitte
ten. Dit rustige en bovenal zonnige voorjaarsweer hebbe
danken aan een krachtig hogedrukgebied dat moments
de Noordzee ligt. Het verplaatst zich langzaam naar het:
ten en komt uiteindelijk boven de regio te liggen. Wek.
komende dagen barometerstanden van ruim 1040 heet#
aflezen. Door die oostwaartse verplaatsing draait de wit
delijk naar meer zuidelijke richtingen, maar dat is pasaa
einde van de periode.
Vooralsnog blijft de aange
voerde lucht droog, zodat het
zonnige karakter tot in het
midden van volgende week
aanhoudt. Daarna lijken een
aantal zwakke storingen aan
de noordoostflank van het
'hoog' te passeren. Hierdoor
neemt de bewolking wat toe.
Maar ook dan blijft het droog.
De wind blijft de eerste dagen
nog uit de oosthoek waaien
en is bij ons meestentijds
matig, kracht 4. De tempera
tuur boekt geleidelijk een
graadje winst en komt na het
weekeinde uit op 13 of 14 gra
den. 's Nachts blijft het nog
iets te koud voor de tijd van
het jaar.
Vooruitzichten
weer
zaterdag
O
zondag
O
maandag
dinsdag
max.
10°
12°
13°
12°
min.
1°
2°
3°
3°
wind
04
ZO 3
ZW 3
ZW 4
Nautisch bericht
De temperatuur van het kustwater bedraagt circa 5 gratis
zicht is goed. De wind is oost tot noordoost en matig,kra
Het was een ruw gebeuren, dat een grote tegenstelling
vormde met de beschaafde sfeer in het vertrek van AWS,
daar niet ver vandaan. „Men kan iedereen wennen aan een
wereld met minder om", sprak daar doctorandus Zielknij
per. „Wanneer men het denkvermogen wat terugschakelt
en het hart langzamer laat kloppen, zal het lichaam minder
om gebruiken. En als dat bij iedereen gebeurt, zal het ver
schil niet zo gemerkt worden. Trouwens, in kwaadwillige
gevallen kan men een goede inrichting inschakelen, die de
scherpe kanten van het driftleven op humane wijze bijs
lijpt, zodat het omverbruik wordt teruggebracht."
„Prachtig!" mompelde de magnaat. „Waar heb je ook ei
genlijk nog een driftleven voor nodig als de Ombrenger al
les voor je doet?"
Waterstanden
VRIJDAG
Hoog water
Laag»
14 MAART
uur
cm uur
cm
uur
cm
Vlissingen
10.59
137 23.35
135
04.34
1301:
Terneuzen
11.15
158 23.56
157
05.00
135 r.
Cadzand
10.35
128 23.16
126
04.26
122 i
Roompot Buiten
11.10
108 23.46
101
04.45
106T
Roompot Binnen
11.56
096
05.26
1021!
Zierikzee
12.00
112
05.30
1151!
Krammersl. West
12.05
117
05.46
11311
Hansweert
11.46
168
05.20
14611
Stavenisse/Yers.
12.10
113
05.25
112fl
ZATERDAG
Hoog water
Laag;
15 MAART
uur
cm uur
cm
uur
cm 1
Vlissingen
12.05
172
05.49
15211
Terneuzen
12.26
195 --.»
06.16
1571!
Cadzand
11.39
163
05.35
1441:
Roompot Buiten
12.09
133
05.45
119:
Roompot Binnen
00.30
090 13.11
114
06.46
111
Zierikzee
00.45
105 13.25
135
06.50
1291
Krammersl. West
00.45
112 13.14
140
07.01
127 a
Hansweert
00.20
168 12.56
206
06.36
170'i
Stavenisse/Yers.
00.50
108 13.26
136
06.44
124>:
door Bill Watterson
lichte sneetrw -
mabge sneeuw
zware sneeuw
lichte regen
matige regen
zware regen
Europa: Hogedruk
van de prei. Snijd of schaaf de kaas in
vliesdunne plakjes met dezelfde omvang
als de prei, aardappelen en selderijknol.
Beboter een (ronde) ovenvaste schaal.
Schik de plakjes aardappel, prei, knolsel
derij en kaas er in deze volgorde dak
pansgewijs in cirkels in. Schenk de bouil
lon en wijn er over. Dek alles af met
aluminiumfolie. Plaats de schaal in het
midden van de tot 200°C. voorverwarm
de oven. Neem de schaal na 40 minuten
uit de oven Schenk het smoorvocht
voorzichtig uit de schaal. Bestrooi het ge
recht met broodkruim en sprenkel er een
beetje gesmolten boter over. Plaats de
schaal hierna onder een hete ovengrill.
Zodra zich een mooi goudbruin korstje
op het gerecht heeft gevormd kan het
worden opgediend
Een groot deel van Europa blijft de komende dagen*
invloed van het krachtige hogedrukgebied boven deN
Alleen in het uiterste zuidoosten van de Balkan, hetn<X
Griekenland en westelijk Turkije hebben ze nog lastv»
depressie die bewolking en soms ook buien veroor»
grootste deel van Europa overheerst de zon en zijn*
turen vrij mild. De hoogste waarden vinden we in het*'
Spanje waar op de sommige plaatsen het kwik totbo?
graden stijgt. Elders in het Mediterrane gebied worct*
de 17 graden. In de landen rond de Noordzee en Be";-
de maxima, bij veel zon en een meest matige windig
richting, rond de 10 graden.
