Tussen brede grijns en grimlach
Samenstelling
nieuwe State
Smits wil leven in Staten
SP'er Luijben blieft geen
stukje gemeenschapskaas
Waarschuwing
Verliezers wijzen naar Den Haag, winnaars naar zichzelf
Veel animo voor
verkiezing leden
dorpsraad
door Wout Bareman
OSSENISSE - Nee. de 61-jari-
ge Fons Luijben had nu niet
bepaald de kriebels toen hij op
stond. De provinciale lijsttrek
ker van de Socialistische Partij
(SP) legt het heel rustig uit: „Je
kunt de kiezers nu toch niet
meer beïnvloeden. We kunnen
niet anders dan de uitkomst ac
cepteren." Maar vraag hem een
voorspelling te doen over de
uitslag en zijn ogen beginnen
licht te twinkelen. Van niets op
drie? Zou kunnen. Om elf uur 's
avonds is het er één minder.
Ook mooi!
„Zeker als er sprake is van een
lage opkomst, kan dat in het
voordeel uitpakken van de
kleinere partijen. Ik denk dat
wij goed, gericht campagne
hebben gevoerd. Gewoon za
ken gepresenteerd die er toe
doen." Hij somt ze snel op. De
gezondheiszorg (hij is be
stuurslid van Het Klaverblad
en van de Zeeuwse Stichting
voor Gehandicaptenbeleid),
het kwijnende openbaar ver
voer, de Westerscheldecontai-
nerterminal (tegen) en de pro
blemen voor vooral fietsers
door de ingebruikname van de
Westerscheldetunnel. Luijben:
„Het openbaar vervoer is ho
peloos. Ik las dat mensen uit de
regio dreigen te vertrekken
omdat hun vaste busverbin
ding wordt wegbezuinigd, ter
wijl ze daarvan helemaal af
hankelijk zijn."
Op de website van de SP
spreekt hij, blijkt bij het aan
klikken, ferme taal. In Zeeland
is best ruimte voor meer dan de
huidige 385.000 Zeeuwen. Doe
je er nogeens 50.000 bij 'dan is
de provincie nog leeg'. Zelf
streek hij, na zijn pensionering,
neer in de polder bij Walsoor
den. Hij stemt in Ossenisse.
Buiten is het druilerig, binnen
mag de stemming als uitermate
melig worden omschreven.
Fons Luijben en vrouw Toos
verblikken of verblozen er niet
van. Tegen half twaalf zijn hen
slechts 38 mensen voorgegaan.
Stembureauvoorzitter Riet
van Heese-Rottier schenkt aan
de bar desondanks goed ge
luimd een glaasje Spa en een
kop koffie. En verdraaid, daar
meldt zich juist de gemeente
bode met een schaal kaasblok
jes, feestelijk voorzien van een
vlaggetje. Nee, Fons Luijben
blieft geen hapje. Vriendelijk
wijst hij erop dat het verspil
ling van gemeenschapsgeld is.
Trouwens, is het geen vasten
tijd'
's Middags volgt hij thuis de be
richten over de opkomst. Om
half zeven nemen hij en zijn
vrouw de boot. Toos rijdt met
goede kennissen mee naar de
SP-verkiezingsavond in het
De genieentcbode biedt Luijpen een kaasblokje aan.
Arsenaal in Vlissingen, Fons
maakt samen met Gertjan
Bouterse (nummer twee) zijn
opwachting in het abdijcom
plex in Middelburg. In de och
tenduren sprak hij de vurige
hoop uit dat de 19-jarige Mark
Aarts het als derde ook zou red-
foto Charles Strijd
den. De SP geeft jongeren im
mers graag de vrije teugel. Ach,
die is over vier jaar nog maar
23.
woensdag 12 maart 2003
De turbulentie die ruim een jaar geleden doof-
Fortuyn en diens aanhang werd veroorzaak
politiek Nederland heeft wellicht als
effect dat de daling van het aantal kiezers datnaj
stembus gaat, tot staan is gebracht. De politiekheê.
algemene termen, baat gehad bij het rumoer.i
rust, die veelal roest, is weergekeerd, valt een tenk
naar de traditionele partijen waar te nemen. De'i
vende en meer avontuurlijk ingestelde kiezershoi
het massaal voor gezien. De vanouds bekende pak
zijn weer in kalm vaarwater terechtgekomen. Ziji
ten zich niet vergissen. Gezapigheid kan ertoe
dat sluimerend ongenoegen binnen zeer korte liij
nieuw wordt gemobiliseerd.
De grote winnaars in de Zeeuwse Staten dienenzic-
goed voor ogen te stellen bij de samenstelling va;
nieuw dagelijks bestuur en bij de wijze waaropd?
provincie gaat bestieren. De voor het CDA en dePi
gunstige uitkomsten van de verkiezingen van
kunnen maar beter niet worden omgezet in d(
noegzaamheid die nauw met de macht verbondenü
grote partijen dienen de gunsten van hun aanhaj
honoreren door zich te verplichten, meer danzi]è
gelopen decennia deden, voeling te houden metd-
volking.
Bij de vorming van een nieuw college van Gedep-
de Staten zal blijken of de uitkomst van de vert;
gen niet voert tot arrogantie. Als het CDA en dep
willen, kunnen ze naar willekeur partijen uitsfe
van 'regeringsdeelname'. Juist omwille van ee:;
contact met een zo groot mogelijk deel van de Z«;
bevolking, doen zij er wijs aan de verleiding tot hsi
len van machtsspellet j es te weerstaanDe meestvo;
hand liggende verdeling is die, waarbij het CDA:i
de PvdA twee en de VVD en de SGP ieder één zetel;
nieuwe college bezetten. De krachtsverhoudingen!
nen nader tot uitdrukking worden gebracht inde;
nier waarop de portefeuilles worden verdeeld.
Decennialang is de SGP buiten de vergaderzaalva
gehouden. Er werden opzetjes gemaakt die werdeni
klaard uit een huiver voor wat wel wordt ervare
een starre opstelling van de staatkundig gereforc
den. Ten onrechte. De praktijk van tientallen jare
leden wees uit, dat de SGP in staat is zakelijk meet
sturen zonder de rest van de provincie al te hinder:
volgen met de eigen, onwrikbare opvattingen.
De uitslagen van de Statenverkiezingen in heelhe:
zullen de formatie van een nieuwe regering il
moeilijk maken. In de Eerste Kamer der Staten-G
raai krijgen CDA en PvdA een meerderheid end;
valt een extra argument te vinden voor de vonnis
een coalitie door die twee partijen. Maar ook oplï
lijk niveau doet de politiek er goed aan de waare
wing van het jaar 2002 in gedachten te houden.
door Ben Jansen
MIDDELBURG - De wisseling
van de wacht in Provinciale
Staten van Zeeland heeft vol
gende week plaats. Maandag is
de laatste vergadering in oude
samenstelling: donderdag ko
men de nieuwe Staten voor het
eerst bijeen.
Hieronder volgen de namen van
de kandidaten die bij de verkie
zingen van gisteren zijn geko
zen. In dit overzicht kon nog
geen rekening worden gehou
den met eventuele verschuivin
gen als gevolg van voorkeur
stemmen. Daarover is morgen
aan het eind van de middag dui
delijkheid te verwachten. Om
met voorkeurstemmen in de
Staten te worden gekozenis een
kwart van de kiesdeler nodig.
Volkspartij voor Vrijheid en Demo
cratie (WD):
J. Suurmond (56), Schoondijke; H.
Polderman-Martin (55), Tholen; I
Vogelaar (52), Krabbendijke; G. van
den Ouden-Zwart (57), Nieuwer-
kerk; C. Bierens (45), Meliskerke; J.
Maris (56), Zaamslag, F. Streng (42),
Middelburg.
Christen Democratisch Appèl
(CDA):
T. Poppelaars (43), Veere; A. Koppe-
jan-Elsen (36), Zoutelande; H. van
Waveren (35), Goes; W. Saman (56),
Sas van Gent; C. van Beveren (46),
Middelburg; K. Martinet (52), Hei
kant; J. van de Merbel (61), Tholen;
M. Ganzeman (35), Zierikzee; E
Wijffels (59), Aardenburg; M. Faasse
(47), Kamperland; B Feijtel (35),
Wemeldinge; W Audenaert (53), Sas
van Gent; J. Bergen (51), 0o5-i
burg.
Partij van de Arbeid (PvdA)
G. de Kok (45). Goes: P Ho;:
Koudekerke. M. de Ko#
Rilland; M le Rov (48) Hi
Kramer (48). ZuidzandeJ
man (42), Middelburg; T. I
dijk-Bergwerf (52), Koeve
Dalebout (57), Bruinisse;Rs
Wal (52), Sint-Maartensdj
Kerckhaert (42). Terneuzen.
Staatkundig Gereformcerdt!
(SGP):
W Kolijn (59), Terneuzen,G
land (52), Sint-Annaland;G
Heukelom (53), Nieuvveiiet
Houmes (59), Wcstkapelle:J
aanse (55), Goes, T. vanOoslffl
ge (46), Bruinisse; P. HameH
Terneuzen. S
Partij voor Zeeland (PvZ): J
R Stoffels (62). Veere: LBuf c
(58), Groede.
Democraten 66 (DH6):
J. van der Giessen (52), Veen
GroenLinks(GL):
M. Wiersma (53), 's-HeerHs
kinderen. L Timmermanri?
delburg.
Socialistische Partij (SP):
F. Luij ben (61), Walsoorden^
terse (42), Koudekerke.
Lijst Pim Fortuyn (LPF):
H. Smits (45), Kamperland.
ChristenUnie (CU):
J. van Ginkel (49), 's-Grave»1
D. Visser (46), Middelburg.
Advertentie
Gezond zitten:-
Lijsttrekker Hedwig Smits van de LPF Zeeland brengt in Kamperland haar stem uit.
door Rolf Bosboom
KAMPERLAND - Het is niet echt jouw
partijweer", merkt de voorzitter van
het stembureau, VVD-raadslid Piet de
Putter op. „Ho ho, geen stemmingma
kerij hè", antwoordt Hedwig Smits,
lijsttrekker voor de Lijst Pim Fortuyn
(LPF), terwijl ze haar oproepkaart in
levert.
Ze stemt op haar gemak, aan het begin
van de middag, in het De Casembroot-
huis in haar woonplaats Kamperland.
Er wachten haar deze dag geen ver
plichtingen, zodat ze zich in alle rust
thuis kan voorbereiden op wat komen
gaat. Ze vraagt de vele bekenden die ze
bij het stembureau tegenkomt 'een
kaarsje' voor haar op te steken en ver
der is het 'lijdzaam afwachten' wat de
kiezers in hun wijsheid en wispelturig
heid beslissen.
„Het is voor mij ook een symbolische
dag, de afsluiting van een periode",
zegt ze. „Ik ben flink aan het opruimen
De afgelopen maanden heb ik ontzet
tend veel papier verzameld, een hele
wasmand volDie ben ik nu aan het uit
zoeken." Wat afgedaan is of niet meer
ter zake doet, gaat haast ceremonieel
de open haard in.
Kwade geesten
Vorig jaar september werd ze verras
send gekozen tot voorzitter van LPF
Zeeland. „Sindsdien is mijn leven
drastisch veranderd. Het is een dag
taak geworden. Zeker in het begin had
ik mijn handen vol aan het beslechten
van ruzies en het bezweren van kwade
geestenVervolgens werd ik ook nog tot
lijsttrekker gebombardeerd."
De campagne was intensief, maar ze
kijkt er redelijk tevreden op terug.
„Toch denk ik altijd: ik had nóg meer
foto Dirk-Jan Gjeltema
kunnen doen. Vanmorgen ontdekte ik
een stapeltje van vijftig folders in huis.
Die hadden natuurlijk in brievenbus
sen moeten liggen. Je moet tot het ui
terste gaan, want voor ons als LPF is
het moeilijk om andere mensen ervan te
overtuigen dat we het goed bedoelen,
ondanks dat we landelijk een slechte
beurt hebben gemaakt."
Over het aantal zetels dat haar partij in
de wacht zal slepen, laat ze zich weinig
optimistisch uit. Eentje zou al mooi
zijn. „Ik ben voorzichtig, maar ik hoop
op twee zetels. Onze nummer twee op
de lijst, Adrie van Duijvenbode, heeft
wat meer ervaring. Ik zou het wel fijn
vinden om wat support te hebben."
Vuur
Ze ziet voor zichzelf een duidelijke rol
weggelegd in de Statenzaal. „Ik wil
voor wat' vernieuwing in de provincie-
politiek zorgen. Ik ben niet bang om
wat leven in de brouwerij te brengen."
Politici zijn volgens haar te ingetogen,
praten te vaak naar elkaar toe en zo
ontbreekt het vuur in dé debatten„Dat
is jammer, want daardoor kom je niet
tot de kern en wordt het ook niet inte
ressant voor burgers en de media."
's Avonds volgt ze de uitslagen in het
provinciehuis. De scores van haar par
tij schommelen rond de drie procent,
met uitschieters in Noord-Beveland en
Vlissingen richting de vijf procent. Eén
zetel wordt daarmee zonder problemen
veiliggesteld. „We hadden er liever
twee gehad, want nu is het zo sneu voor
onze tweede persoon. Maar ik vind het
zelf een groot voorrecht om in de Staten
te komen." Al is het bescheiden, de
geest van Pim waart voortaan ook rond
in de Abdij.
KORTGENE - 570 inwoners
van Kortgene hebben gisteren
hun stem uitgebracht voor de
onlangs opgerichte dorpsraad.
Dat betekent een opkomst van
39 procent.
Woordvoerder Kees Kouw
spreekt van een daverend suc
ces. „Hiermee is bewezen dat er
draagvlak is voor een dorpsraad
in Kortgene." De bewoners van
het Noord-Bevelandse dorp
konden hun stem uitbrengen op
één van de acht gegadigden voor
een bestuursfunctie Op basis
van de uitslag wordt de komen
de weken een bestuur gevormd.
door Emile Calon
MIDDELBURG - Geluk en ver
driet stonden gisteravond dicht
bij elkaar in het Middelburgse
Abdijcomplex. Een breed la
chende CDA-lijsttrekker T.
Poppelaars stond op nog geen
paar meter afstand van een sip
kijkende J. Suurmond (VVD).
G. de Kok, de voorman van de
PvdA, lachte eveneens toen de
ene na de andere gunstige
uitslag voor zijn partij binnen
kwam. Vlak achter hem ver
werkte M. Wiersma (Groen-
Links) het verlies van zijn partij
met een grimlach.
De verliezers, die waren er gis
teren volop, wezen onafhanke
lijk van elkaar naar Den Haag
en de uitstraling van hun lande
lijke partij als oorzaak voor het
stemmenverlies voor hun partij
De prestaties van de landelijke
partijen bepalen volgens hen de
uitslag in de provincie.
De winnaars daarentegen vin
den dat de eigen prestaties toch
vooral de doorslag hebben gege
ven. „Wij hebben een goede
campagne gehad met veel aan
dacht voor lokale en regionale
zaken", bofte Poppelaars. Van
een Balkenende-effect voor zijn
partij wilde hij gisteravond nog
niets weten. Wel gaf hij toe dat
de uitslag voor het CDA meer is
dan hij durfde hopen. De afgelo
pen 25 jaar verloor zijn partij of
bleef gelijk in zetelaantal. Gis
teren boekte hij echter fikse
winst. „Boven verwachting."
De Kok boekte gisteren ook ze
telwinst, iets wat ook al weer ve
le jaren geleden is. In 1987 ging
zijn partij van tien naar veertien
Statenzetels. Vervolgens was er
alleen maar achteruitgang of
stilstand. Die beweging werd
gisteren gekeerd, constateerde
een zeer blije lijsttrekker.
Kiespijn
Suurmond lachte als de spreek
woordelijke boer met kiespijn.
Zijn partij verliest heel wat ze
tels en is terug bij af, aldus de li
berale voorman. De schuld voor
het verlies ligt volgens hem niet
bij de Zeeuwse afdeling, maar
komt op het conto van de lande
Bezoekers in de Abdij beki jken vol spanning de binnenkomende uitslagen; SGP-lijsttrekker W. Kolijn (links) en beoogd SGP-gedeputeerde G. van Heukelom (wijzend) staan
al wat te filosoferen of er een plekje in Gedeputeerde Staten in zit. foto Lex de Meester
lijke partij, die het momenteel
met al tegoed doet.
W. Kolijn (SGP) constateerde
dat zijn partij ongeveer even
veel stemmen heeft behaald als
vier jaar geleden. Nu de op
komst iets hoger is dan destijds
pakt dat niet gunstig uit voor
zijn partij. R. Stoffels (PvZ)
lachte wat krampachtig en stel
de dat het verlies hem teleur
stelt. De opkomst van de LPF
kost zijn partij minimaal een ze
tel, zo zei hij terwijl hij partijge
noten moed inspraak.
J. van der Giessen (D66) en H.
Smits (LPF) verkeerden gister
avond lang tussen hoop en vrees
omdat het zeer lang duurde voor
ze duidelijkheid kregen over de
uitslag. Beiden haalden het net.
Voor Van der Giessen was dat
een opluchting, Smits toonde
zich enigszins teleurgesteld om
dat ze op meer had gehoopt.
Veroverd
A. Luijben van de Socialistische
Partij toonde zich onderkoeld
blij omdat zijn partij voor het
eerst een plek heeft veroverd in
de Statenzaal. Iets wat volgens
M. Wiersma (GroenLinks) ten
koste is gegaan van zijn partij.
GroenLinks scoorde vier jaar
geleden uitzonderlijk goed. Die
score is volgens hem niet te
overtreffen.
J. van Ginkel (ChristenUnie)
was eveneens teleurgesteld over
het verlies aan stemmen. Hij
noemde het opvallend dat zijn
partij niet heeft geprofiteerd
van de opstelling inzake de Wes-
terschelde Container Terminal.
Die WCT heeft volgens hem bij
de verkiezingen geen enkele rol
gespeeld.
De Kok deelde die mening niet
Volgens hem is de winst van zijn
partij mede te danken aan de
opstelling van de PvdA tijdens
het WCT-debat. „Wij hebben
gekozen voor werk en daarvoor
zijn we beloond."
'I|tfyi vyyiij
