Appartement als maatpak Museale aandacht voor de vrouw Kinderdijk Middelburg Achter de vrij traditionele gevel van Kinderdijk 32 gaat meer schuil dan de eerste aanblik doet vermoeden. Een keurig appartementen gebouw, goed in de verf en praktisch ingedeeldStandaard wooneenhe den met een halletje, woonkamer, slaapkamers, keuken en badruimte. Wat wil een mens nog meer? Maar er zijn mensen die toch meer willen. Niet zo zeer 'meer' in kwanti tatieve zin, maar 'meer' in de zin van anders, eigen. En als zo iemand dan voet zet in een doorsnee appartement, kunnen er hele spannende dingen gebeuren. Muren worden geslecht, tradities gebroken. Met als gevolg een woonruimte die in niets meer doet denken aan wat het ooit was. Weg met de indeling in gescheiden ruimtes. Welkom transparan tie, licht en ruimte. Een appartement geheel rondom de bewoner ge vormd. zaterdag 8 maart 2003 Toen Hans Jobse voor het eerst zijn toekomstig appartement aan de Middelburgse Kinderdijk betrad, moest hij even slikken. Het was er wel erg donker, het rook er nogal muf en overal zaten muren en deuren. Een eerdere belangstellende was daar al op afgeknapt, maar Hans zag toch mogelijkheden. En hij had ideeën Vastomlijnde plannen over hoe hij wilde leven en wonen. Dus schafte hij zich het zolderappartement aan en nam een architectenbureau in de arm. Het Middelburgse bureau Vorm in Ruimte van Willem van Doorn moest zijn plannen vormgeven. Daarbij was het mooi meegenomen dat Willem en Hans elkaar al kenden. Wat volgde was een vergaande samenwerking tussen klant en architect. Het 'dossier Kinderdijk 32' bevat talloze schetsen, voorstellen en ideeën. Niet alleen van het architectenbureau. Ook de toe komstige bewoner liet zich niet onbe tuigd en maakte zelf ook interieurte keningen Terugkijkend op die 'krab bels' moet hij wel-om zichzelf lachen. „Goh, heb je die nog bewaard", vraagt hij grinnikend aan Willem. Kinderdijk 32 werd in 1978 verbouwd tot appartementengebouw. De be stemming van het pand moest veran derd worden van bedrijfsmatig in woonbestemming. Dat leverde niet veel problemen op, ondanks het feit dat ooit werd vastgelegd dat het pand pas een woonbestemming kon krijgen né sloop. De gemeente ging in '77, na wat geharrewar over dakkapellen, vrij snel akkoord met de rigoureuse verbouwing. De zaak werd vergemak kelijkt door het feit dat Morriaans Hoofd, de officiële naam van Kinder dijk 32, niet als monument te boek stond. Het pand is wel omschreven als beeldbepalend voor de Kinderdijk, maar het staat niet op de officiële lijst van beeldbepalende panden. Het pand kreeg een nieuwe voorgevel, waarbij de ramen met de karakteris tieke roedeverdeling en de luiken - zij het in een wat ander formaat dan oor spronkelijk - gehandhaafd bleven. Binnen werden acht appartementen en vier garages gerealiseerd. Over de historie van het gebouw is in de ar chieven weinig terug te vinden. Vol gens een woordvoerder van het Zeeuws Archief is het pand te jong om ooit als VOC-pakhuis gebruikt te zijn. Maar het heeft wel de functie van pak huis gehad, tot het werd verbouwd tot appartementencomplex. Morriaans Hans Jobse in zijn keukengedeelte. Hoofd heeft ook ooit dienst gedaan als peul vruchten werkplaats van Alb. Je- ronimus. Hij kreeg in 1926 van de ge meente een hinderwetvergunning voor apparatuur die hij nodig had in zijn werkplaats. Vrijheid Voor Willem van Doorn en collega Corian de Dreu was de renovatie van het appartement een 'erg leuk pro ject' Niet in het minst omdat ze van hun opdrachtgever alle vrijheid kre gen en er geen richtlijnen waren. Wil lem: „Normaal is het zo dat wij altijd verder gaan dan de klant wil. Maar ik ga liever een stapje terug, dan dat ik iets laat liggen Bij Hans was het zo dat hij helemaal met ons meeging. Tot in het extreme. Het ging hem nooit te ver. Hij had een hele duidelijke me ning over wat hij wel en niet mooi vond, maar hij stond open voor alles." Architect Van Doorn had als uit gangspunt een leefruimte te creeëren voor één persoon, met een transparant karakter. Belangrijk was bovendien dat in het hele appartement contact moest zijn met 'buiten'. En dat alles op een totaal van 85 vierkante meter. Ge- Het open en transparante karakter van het appartement is duidelijk als je vanaf de zithoek naar achteren kijktfoto's Ruben Oreel zien de oorspronkelijke indeling van het appartement moest de botte bijl eri nDat betekende simpelweg muren slopen. „Het belangrijkste was rust aanbrengen. Er was zoveel vorm-on- rust door al die muren en deuren. Als je het halletje binnenkwam, zag je ge lijk al zeven deuren. Er waren verder twee afgesloten slaapkamers, waar van er één piepklein was, een badka mer een woonkamer met halfopen keuken, noem maar op." De eerste en grootste klus was het ver wijderen van vrijwel alle muren en het aanbrengen van een steunbalk dwars door het appartement. Die balk, zwart geschilderdis in het zicht gebleven en geeft het geheel een beetje loft-aehti- ge uitstraling. Vervolgens werden twee smalle ramen aangebracht in de buitenmuur tegenover de entree. Zo heb je bij binnenkomst al gelijk con tact met 'buiten' zoals Hans Jobse wenste. Hij liet een huis met tuin in Gapinge achter om di t appartement te betrekken. De tuin mist hij niet echt. „Ik had toch al niet genoeg tijd om die goed te onderhouden. Ik heb hier toch ook het idee dat ik overal naar buiten kan kijken. En ik heb een loggia aan de achterkant met uitzicht op de bin nenhaven. Met mooi weer kan ik daar lekker buiten zitten en als het kouder is heb ik binnen een luie stoel staan, vlak voor de glazen deur die naar de loggia leidt.Die deur werd overigens ook zo aangepast dat die helemaal open kan, waardoor een grotere 'bui tenruimte' ontstaat. Na de sloopwerkzaamheden werd de binnenruimte als een maatpak aange past aan de bewoner. Corian de Dreu: „Het enige vaste gegeven dat we had den, was de leidingkoker die vrijwel in het midden van het appartement zit. Dat betekende dat we badruimte en keuken in die buurt moesten ma ken." De sanitaire ruimte, keuken en slaapplaats werden als losse elemen ten dwars in de ruimte geplaatst. Ach ter een scheidingswand, die overigens niet tot het plafond doorloopt om het transparante karakter te behouden, kreeg de keuken een plaats. Een extra diep aanrechtblad van roestvrij staal, en een grote Amerikaanse koelkast zijn daar de blikvangers. Opvallend zijn de matglazen platen achter het aanrecht, in plaats van tegels. Het schilderwerk in de keuken is uitge voerd in hoogglans „Dat reflecteert het licht en geeft daardoor het idee van ruimte", verklaart Van Doorn. Overige apparatuur als droger, was machine en cv-installatie zijn wegge werkt in een kast en zijn zo geen sto rende elementen in het vormenspel. Rust werd ook gecreëerd door geen grepen aan te brengen op alle kast deuren. Via een vernuftig 'kliksys- teem' zijn die deuren eenvoudig te openen. Grapje De enige echte deur, naast de buiten deur, is die naar de wc. De wc-ruimte is gemaakt achter de tweede schei dingswand, parallel aan de keuken. Het plafond van de wc bestaat uit een matglazen plaat waarop een lichtslang ligt. „Een grapje", grinnikt Willem van Doorn. Naast de wc vindt de wastafel een plaats. Het ligbad staat verderop onder een raampartij aan de achterzijde van het apparte ment. „Zo kan ik heerlijk in de zon in bad liggen zonder dat iemand mij ziet", zegt Hans genietend. Om ervoor te zorgen dat er niet teveel vocht in het appartement komt, is het ligbad 'in gepakt in glas'. Parallel aan wc en wastafel is het bed geplaats met aan het hoofdeinde ruimte voor de dou checabine. Die cabine is te bereiken door een matglazen klapdeur waarin de bewoner zijn naam heeft laten zandstralen. Toch handig na een hec tische avond om te weten dat je in je eigen douche bent beland. Rondom het bed is een stalen framewerk aan gebracht met transparante gordijnen. Die kun je naar believen dicht doen. Zo zie je niet gelijk het bed als je het appartement binnenkomt Het zitgedeelte bevindt zich aan de voorzijde. Naast de dakkapel, waarin de ramen zitten, zijn de schuine wan den weggewerkt. Die wanden bieden nu ruimte aan de audioapparatuur en de televisie. Een grote tafel, op maat gemaakt, past precies in de ruimte on der het raam tusen die twee wanden. Een kastenwand die van voor naar achter loopt, is uitgevoerd in planta- geteak. „We hebben gekozen voor ho rizontaal gefineerd teak. Dat schept optisch ruimte en werkt ook als een soort richtinggever. Ook hier zijn geen grepen aangebracht", legt Van Doorn uit. De wanden zijn van schuurwerk in een lichte tint en in het hele apparte ment ligt op de vloer woongrind in an traciet. In het verlaagde plafond, dat optisch 'los' van de zijwanden hangt, zijn overal lichtspots aangebracht Twee rijen in de lengterichting en één dwars door de ruimte tussen keuken en wc in. Zo zie je overal in de ruimte altijd licht. Zeker omdat alle schei dingswanden niet tot het plafond doorlopen. Hans Jobse bewoont nu al enige tijd zijn 'maatpak'Hij voelt zich er lek ker. ,Ik vind hier mijn rust. Het bevalt me goed. Het is absoluut wat ik wil. Het enige waar ik nu naar op zoek ga, is wat kunst aan de wanden." Annemarie Zevenbergen Oorspronkelijke indeling van het appartement. tekeningen Vorm in Ruimte Het appartement na de verbouwing. ,TJet Centraal Museum te .^Utrecht staat vier maanden m het teken van de vrouw. Zo la wn negen internationaal toon aangevende mode-ontwerpers |aen wal zij als het toppunt van verleidelijkheid en vrouwe- ujkheid beschouwen j' eerfenis van het feminisme i achter ons. Hoge hakken, pandtasjes en verleidelijke kleding. Het mag allemaal weer. De aandacht voor de vrouw valt diverse musea op Het Gro wer Museum heeft de ten- hÜ'rfe l'ng Fatale Vrouwen', net Drents Museum de vrouwen jan schilder Jan Sluijters. Kunsthal toont vrouwen in w kunst van Kees van Dongen en het Centraal Museum organi seerde haar 'Woman' Het zat dus blijkbaar in de lucht. Conservator José Teu nissen stelde de tentoonstelling samen „Ik heb het gevoel dat we een nieuwe tijd betreden. De erfenis van het feminisme ligt achter ons. Hoge hakken, handtasjes en verleidelijke kleding. Het mag allemaal weer. En er is ook gewoon een veel bredere smaak binnen de mode. Ik wil die variatie laten zien. De negen ontwerpers die ik heb uit genodigd, geven hun visie op vrouwen Ik signaleer iets in de mode, dat net onder de opper vlakte leeft. Er zijn dingen aan het veranderen, maar waar dat naartoe gaat is nog niet te voor spellen." Negen ontwerpers kregen in de Stallen ieder honderd vierkante meters om hun kleding gewoon op paspoppen of in de vorm van een installatie, eventueel audio visueel of anderszins spectacu lair te tonen. Viktor Rolf, John Galliano (Christian Dior Couture), Vivienne Westwood, Veronique Leroy, Ann Demeu- lemeester, Bernard Willhelm, Maison Martin Margiela, Junya Watanabe en Hussein Chalay- an Hun presentaties variëren van kleding op paspoppen tot een yoga-klasje op video of een blackbox met spiegels, waarin de bezoekster 'de ideale vrouw in zichzelf' ontmoet. De ideale vrouw staat niet voor iedere ontwerper onbereikbaar en hautain op een hoge sokkel. Absolute top is Christian Dior Couture met acht spectaculaire couturestukken van de afgelo pen seizoenen. Van de kostbare stukken (60.000 euro per stuk) van Dior hoopt het museum er één voor de collectie aan te schaffen, al moeten de benodig de fondsen nog worden gevon den. Het museum heeft haar befaam de historische kostuumcollectie (waarvan ook een deel in de ten toonstellingen is betrokken), maar vulde die de afgelopen ja ren ook aan met stukken van moderne ontwerpers als Viktor Rolf (die ook de kle ding van de suppoosten ont wierp), Maison Martin Margie la, Ann Demeulemeester en Junya Watanabe Iedere ontwerper laat naast de ontwerpen op een zogenaamd 'moodboard' zien waarop hij hun vrouwbeeld baseert. De westerse smaak domineert al lang niet meer. Alles is mogelijk. De mode van nu kent meer dan één ideaaltype en ontstaat uit een smeltkroes van diverse cul turen. Het kan moslimmode van ontwerper Hussein Chalayan opleveren of met een mode van Vivienne Westwood het zeven- tiende-eeuwse korset opnieuw, maar anders introduceren. Ann Demeulemeester's creaties worden zelfs androgyn ge noemd. De jongste telg die in ternationaal meetelt, is Bern- hard Willhelm. Hij is zelfs wars van alle vertoon in de modewe reld. Zijn creaties vol Beierse motieven, vilten rokjes en kin derlijke draken op te lange T-shirts balanceren recalcitrant op de rand van wansmaak. In de tentoonstelling laat hij een vi deo zien van een leeglopend yo ga-klasje, waarbij je je zou kun nen afvragen in hoeverre dit nog met het thema 'de ideale vrouw' te maken heeft. Deze tweede thematische ten toonstelling (de eerste was ide aal wonen) levert in het museum een link op naar parfum in de Passage van het museum en in het souterrain een tentoonstel ling van Mariene Dumas, de schilder die als geen ander met verleiding speelt. Bij haar schil derkunst is ook een video te zien, waarin de kunstenares commentaar levert op een show van modeontwerpster Vivienne Westwood. Het literaire tijd schrift Revisor brengt een the manummer uit over Verleiding. Twintig Nederlandse auteurs en dichters schreven een lofzang op een werk uit de collectie van het Centraal Museum. De geko zen werken met lofzang zijn eveneens te bewonderen On derweg naar het museum toe of na afloop is in vij fentwintig eta lages van verschillende winkels aan de Oudegracht een bijdrage te zien van Nederlandse ont werpers en fotografen. Thea Figee Woman, t/m 18 mei in het Cen traal Museum. Nicolaaskerkhof 10, Utrecht. Open di t/m zo 11 - 17 uur.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2003 | | pagina 41