Fabricage
onderdelen
windpark
Lukkie Nederhoed is wars
van macht en egotripperij
Doorzetter zonder nuances
Ik hoop volgend jaar werkloos te zijn
PVZ noemt veerboot
cultuurmonument
15
Gunstige ligging Vlissingen
Radiodocumentaire over PSD
Betere zorg voor mantelzorgers
Vaargeul moet dieper voor WCT
Medaille voor redders
0^nc'O/
ZMF ziet programma's
door groenblauwe ogen
J
zaterdag 8 maart 2003
Irfnnr Harmen van der Werf
■VLISSINGEN - Het havenge
bied Vlissingen-Oost ligt gun-
1 Stig voor de vestiging van een
i windparkindustrie. Vertegen-
woordigers van windmolenbe-
drijven hebben dat gisteren aan
de provincie duidelijk gemaakt.
Of die bedrijvigheid er echt
komt, hangt vooral af van het
beleid dat de rijksoverheid voor
Windmolenparken in zee gaat
ontwikkelen, benadrukte direc-
teurE. C'oolen van windmolen-
bouw er Vestas Nederland.
'■'De windmolenindustrie was te
gast in het provinciehuis, op uit
nodiging van PvdA-Kamerlid
D Samsom. Hij beloofde dat hi]
zich tijdens de kabinetsforma
tie stevig gaat inzetten voor een
'■stimulerend windenergiebe-
leid Veel extra geld hoeft dat
volgens hem met te kosten.
Als het zover komt en de ver
gunningen voor windmolenpar
ken in zee eindelijk soepel wor
den afgegeven, ontstaat er
behoefte aan een grootschalige
windpark-industrie, aldus Coo-
len van Vestas. Een haven aan
diep water is de aangewezen
ilek, omdat anders duur trans
port van de windmolenonder
delen nodig is over land.
Op de Noordzee staat momen
teel één groot windmolenpark,
op Horns Rev aan de zuidwest
kust van Denemarken. De
Smulders Groep uit Rheden
heeft daarvoor de palen ge
maakt op het terrein van een ou
de scheepswerf in Antwerpen.
Die palen moesten echter weer
over zee naar Denemarken wor
den getransporteerd, waar in
Esbjerg de assemblage van de
windmolens plaatsvond.
Ruimte
Als windenergie in het Neder
landse deel van de Noordzee
echt van de grond komt, ligt het
voor de hand de productie en as
semblage op één plek te concen
treren. „Misschien is Vlissingen
daarvoor een goede kandidaat",
stelde Vestas-directeur Coolen
voorzichtig. IJmuiden, de
Maasvlakte bij Rotterdam en
Den Helder zijn mogelijke con
currenten, maar daar is minder
ruimte voorhanden. Volgens
voorzitter DBruinooge van ha
venschap Zeeland Seaports is
dat in Vlissingen of Terneuzen
geen probleem.
De vraag naar windmolens op
zee kan in 2006-2007 zo'n grote
vlucht hebben genomen, dat er
behoefte ontstaat aan één grote
locatie voor de windpark-indu
strie, berekende directeur M.
Kortenoever van E-Connection,
projectontwikkelaar van wind
molenparken. De rijksoverheid
heeft eerder aangegeven dat er
in 2020 6.000 megawatt uit
windenergie op zee moet ko
men. Om dat doel te bereiken
moet er jaarlijks 200 tot 500 me
gawatt aan windenergie-ver
mogen worden weggezet op de
Noordzee, oftewel 400 tot 1000
windmolens van elk twee mega
watt. Alleen aan directe werk
gelegenheid levert dat in 2010
895 arbeidsplaatsen op, oplo
pend tot 1150 in 2020.
foto Willem Mieras
G. Burger: „Tegenwoordig moet je bijna halfdood zijn voordat je ergens op kunt rekenen."
Stichting INLIA herdenkt tienjarig bestaan
door Steffan ter Maat
GOES - De stichting INLIA
Zeeland (Internationaal Net
werk van Lokale Initiatieven
ten behoeve van Asielzoekers)
herdenkt maandag het tienjarig
bestaan van de stichting. „De
aard van ons werk vraagt niet
om een feestje bij een tienjarig
bestaan", zegt directeur en een
van de oprichters G. Burger.
„Ik hoop volgend jaar werkloos
te zijn. Dan zou namelijk bete
kenen dat er geen problemen
meer zijn voor asielzoekers. Ik
ben echter bang dat ons werk
voorlopig nog wel een tijdje no
dig is", verldaart de directeur
van de in Goes gevestigde stich
ting.
Het was in 1991 toen kerkasiel
werd verleend in de huidige Sa-
men-Op-Weg-kerk in Schore,
de woonplaats van Burger. Hij
verrichtte er verschillende hand
en spandiensten. „Het werk
werd begeleid door INLIA Gro
ningen. Maar om dit goed te
doen was de afstand te groot.
Daarop werd ik er door de pas
tor aan m'n haren bijgetrokken
om wat te gaan doen. Daar
kwam nog bij dat problemen
ontstonden bij de opvang. Zo
kwam onder andere de veilig
heid van de bewoners in het ge
ding. Dit was in 1993 de aanlei
ding voor de oprichting van
INLIA Zeeland", vertelt Burger.
De stichting zet zich voorname
lijk in voor asielzoekers die zijn
uitgeprocedeerd en geen kant
op kunnen en voor asielzoekers
die in deze situatie dreigen te
geraken. In de tien jaar ervaring
die Burger opdeed heeft hij ge
merkt dat de wetgever steeds
strenger is geworden en zoals hij
stelt, altijd op de asielzoeker af
rekent. „Vroeger was psychi
sche nood voldoende voor een
vergunning. Tegenwoordig
moet je bijna halfdood zijn
voordat je ergens op kunt reke
nen", verklaart de directeur.
„En één van de grootste proble
men hierbij vind ik dat vreem
delingen in bepaalde procedu
res terecht kunnen komen,
waarin ze zonder rechten ko
men te zitten. Die komen dan
ook vaak letterlijk op straat,
terwijl ze nog in een procedure
zittenDat zijn vaak zeer slechte
situaties en daar bieden we dan
ook hulp als we dat kunnen en
dit op zijn plaats achten."
Noodzakelijk
Na tien jaar INLIA Zeeland
spreekt Burger niet graag in ter
men van tevredenheid over za
ken die zijn bereikt: „Het gaat
namelijk altijd om dingen die er
eigenlijk niet zouden moeten
zijn." Toch zijn er wel ontwik
kelingen die de situatie voor de
asielzoekers misschien inhou
delijk niet direct beter maken,
maar wel positief genoemd mo
gen worden. „Gemeenten en
provincie zijn tot de conclusie
gekomen dat wij noodzakelijk
werk verrichten. Ze zien in
dat we gaten opvullen die val
len in onderlinge aansluiting
van werkzaamheden van ande
re hulpverlenende organisa
ties."
De stichting zit op meerdere
plaatsen met nood wat betreft
woonruimte. Om nog meer te
kunnen betekenen voor uitge
procedeerde asielzoekers die op
straat komen te staan, is er van
uit INLIA onlangs de Stichting
Onderdak opgencht. De stich
ting houdt zich alleen bezig met
huisvesting van mensen die, zo
als Burger zegt, tussen de wal en
het schip zijn geraakt. „De pro
vincie mag zich met met de huis
vesting bezighouden, maar ze
hebben wel 150.000 euro bijge
dragen voor de organisatie van
de nieuwe stichting. Dit maakt
INLIA binnen de provincie toch
wel bijzonder, want nergens an
ders wordt zo goed meegewerkt
aan INLIA als in Zeeland."
VLISSINGEN - Omroep Zeeland brengt morgen het eerste
deel van Een Eeuw op 't Oog, een serie van vier uitzendingen
over de geschiedenis van de Provinciale Stoomboot Diensten
De radiodocumentaire omvat 'bootgeluiden' en gesprekken
met ooggetuigen. De documentaire zendt Omroep Zeeland uit
van 12.00 tot 13.00 uur.
MIDDELBURG - Mantelzorgers (mensen die bijvoorbeeld
een kop soep brengen naar de zieke buurvrouw of iemand die
zijn echtgenoot 24 uur verzorgt) hebben praktisch, emotio
neel en financieel meer steun nodig.
Althans, die conclusie trekt het Sociaal Cultureel Planbureau
(CPB). De Landelijke Vereniging van Mantelzorgers, de LOT,
heeft het Zeeuws Instituut voor zorg, welzijn en cultuur
Scoop gevraagd een plan voor Zeeland op te stellen Daarin
moet komen te staan hoe de belangen van mantelzorgers kun
nen worden vertaald, behartigd en meegewogen in het beleid
van overheden, zorgaanbieders en andere betrokkenen. Deze
maand wil Scoop de eerste ideeën presenteren over hoe de be
langen van mantelzorgers in Zeeland het best kunnen worden
behartigd.
MIDDELBURG - Als de Westerschelde Container Terminal
de grootste containerschepen wil ontvangen, moet de vaar
geul door de Wielingen en voor de Rede van Vlissingen wor
den verdiept. Gebeurt dat niet, dan hebben de schepen geen
getijden vrije toegang en is er geen sprake van een zogenoem
de 'world-class terminal'.
Dit stelt A. Rijken uit Middelburg, één van de tegenstanders
van de WCT, in een aanvulling op zijn bezwaarschift aan de
Raad van State. Volgens hem wordt ten onrechte de indruk
gewekt dat er geen grootscheepse baggerwerken nodig zijn.
Om aan de eisen van een world-class terminal te voldoen is in
de vaargeulen een diepte van minimaal 16 meter nodig. Nu is
dat 15,1 meter voor de Wielingen en 14,5 meter voor de Rede
van Vlissingen, aldus Rijken. Hij vreest dat een verdieping in
de monding van de Westerschelde voor de WCT de discussie
over een derde algehele verdieping van de rivier ten behoeve
van Antwerpen ongunstig zal beïnvloeden. Als Nederland
wel voor zichzelf verdiept, kan het Belgische verlangens in
deze moeilijk weigeren. Rijken vindt dat de Raad van State
deze aanvullende informatie mee moet nemen in de zoge
noemde bodemprocedure die waarschijnlijk eind april aan de
orde komt.
MIDDELBURG - De 'redders van het eerste uur' tijdens de
watersnoodramp van 1953 zouden volgens de Statenfractie
van Christenunie als een 'blijk van publieke waardering en
een persoonlijke waardering' van het provinciebestuur moe
ten krijgen. Dit schrijft de CU aan Gedeputeerde Staten. „De
redders van het eerste uur waren de mensen in de buurt, de
mensen die ook getroffen door de ramp in barre omstandighe
den met geringe middelen de moed hadden hun buren, fami
lieleden en medeburgers te hulp te komen, niet zelden met ge
vaar voor eigen leven", aldus de CU-fractie die pleit voor een
koninklijke of nieuw in het leven te roepen onderscheiding
voor deze mensen.
Overigens wees de regering vijftig jaar geleden de instelling
van een speciale Watersnoodmedaille van de hand omdat het
ondoenlijk was om verantwoord vast te stellen wie hiervoor in
aanmerking zou komen.
doorRinus Antonisse
MIDDELBURG - Ze draagt een
tekst aan van Bram Vermeulen.
Ik heb een steen verlegd/In een
[rivier op aarde. Zo wil CDA-
Statenlid Lukkie Nederhoed-
Zijlstra zonder hovaardij terug
kijken op haar zestienjarige pe
riode als Statenlid, waarvan
vier jaar als gedeputeerde. Het
teken! haar wijze van politiek
bedrijven: wars van demagogie,
machtsspelletjes en egotrippe
rij. Liever met kracht van argu
menten anderen proberen te
overtuigen.
Daarmee heeft Nederhoed het
zichzelf én die anderen nooit
makkelijk gemaakt. Ze kreeg
wel het verwijt onduidelijk te
zijn, te zacht voor de harde, door
mannen gedomineerde, politie
ke wereld. Dat heeft haar over
tuiging niet aan het wankelen
gebracht. Zich inzetten voor een
^rechtvaardiger samenleving
was haar beweegreden. Dat
blijft ze, straks Statenlid-af,
doen Als een soort 'ombuds
vrouw' wil ze mensen en or
ganisaties helpen de weg te zoe
ken in de doolhof die Overheid
heet.
De politiek is Lukkie Neder-
hoed thuis in Groningen met de
paplepel ingegoten, vertelt ze.
I Geboortig in een AR-nest, werd
,er veel over politiek en maat-
Ischappij gesproken. Na haar
komst op Schouwen-Duiveland
(1976) raakte ze betrokken bij
de oprichting van het CDA-
j vrouwenberaad en werd ze ge
vraagd voor zowel gemeente
hof a'S Staten Het werd, in
1987, de provincie.
redestichter
CDA-fractie was in die pe-
node vooral bezig met zichzelf,
innerlijk verscheurd en de pro
vinciale belastingaffaire
scherpte dat aan. „Ik had zoiets
I van "'er ben ik niet de politiek
voor in gegaan. Gerechtigheid
en sebdariteit kwam ik niet te
gen. Ik heb toen geleerd hoe ik
net absoluut niet wilde. Er werd
een beroep gedaan op mij om te
wijven. Ik stond een beetje tus
sen de partijen in de fractie in.
gj noemden me wel de vrede-
[.^chtster", zegt Nederhoed.
tot baar eigen verrassing
r_?e 1991 met een kleine
.meerderheid (25 van de 47 stern
en) tot gedeputeerde gekozen
L a wilde ik helemaal niet,
'Cm eed het Ult plichtsbe-
chtmg Ik heb een groot ge
voel voor verantwoordelijk
heid." Ze kreeg de portefeuille
ruimtelijke ordening, Euregio
en minderhedenbeleid. Terug
kijkend noemt ze het een gewel
dige tijd. „Het is de mooiste
baan die er in Zeeland is, zeker
met de portefeuille ruimtelijke
ordening."
Er kwam veel kritiek op haar
functioneren, vooral uit 'recht
se' hoek. „Ik had bepaalde idee-
en. Het geldende streekplan
vond ik veel te liberaal en daar
wilde ik iets aan doen. Dan krijg
je tegenwind", stelt Nederhoed.
Dat haar een 'rood hart en groe
ne vingers' werden toegedicht,
maakte het er niet eenvoudiger
op. Ze is er trots op dat ze de uit
gangspunten voor een nieuw
streekplan voor haar opvolger
gereed had. „En wat is er mooi
er: dat je een WD-gedeputeer-
de een streekplan ziet presente
ren dat door een CDA-er is
voorbereid."
Te gedreven
Ze trok zich eigener beweging
terug voor een nieuwe periode
als GS-lid. Nederhoed: „Ik was
te gedreven. Ais je merkt dat de
tijd ergens nog niet rijp voor is,
moet je met jezelf in conclaaf. Je
moet voorkomen dat je een ver
bitterd mens wordt." Ze keerde
terug als secretaris van de CDA-
fractie en in 1999 werd ze una
niem gekozen tot voorzitter. Met
als belangrijke taken: zorgen
voor continuïteit en het smeden
van een hechte fractie.
Lukkie Nederhoed kijkt met ge
noegen terug op 'wapenfeiten'
als het multiculturele project
Een zee van vrijheid, het in gang
zetten van andersgerichte land
inrichtingen, het waardevol
cultuurlandschap Zak van
Zuid-Beveland, beleidsplannen
voor de Delta wateren en de aan
zet voor het plan Tureluur op
Schouwen. Ze ervoer het aan
wezig kunnen zijn bij de onthul
ling van het Roosevelt Memorial
in Washington als een bijzonde
re gebeurtenis; daar is haar be
stuurlijke betrokkenheid bij het
Zeeuwse Roosevelt Studiecen
trum niet vreemd aan. Neder
hoed gaat het beïnvloeden van
het beleid en de samenwerking
met andere politieke geledingen
vast missen, denkt ze „Daar
leer je als mens veel van."
HedwigSmits: Rechts, maar geen materialist.
foto Mechteld Jansen
Lukkie Nederhoed: „Gedeputeerde is de mooiste baan die er in Zee
land is." foto Mechteld Jansen
door Maurits Sep
MIDDELBURG - Hedwig
Smits mijdt nuances. De LPF-
opdracht 'Ik zeg wat ik denk en
ik doe wat ik zeg' voert ze met
verve uit. „Ze is recht voor z'n
raap en krabbelt niet snel te
rug", constateert partijgenoot
Dirk Quist. „Soms klapt ze op
haar bek, maar ze staat op en
gaat gewoon weer door", zegt
politieke tegenstander Mark
Faasse.
Kind van een rechts-liberale va
der en een sociaal voelende
moeder (mede-oprichtster van
de lokale politieke partij Vrou
wen Troef in het Limburgse Val
kenburg). Politiek beweegt
Smits (46, Kamperland) zich
tussen die twee in. Mark Faasse,
nummer tien op de kandidaten
lijst van het CDA. is dorpsge
noot en drinkt wel eens borrel
met haar. „Hedwig is rechts,
maar geen materialist. Het gaat
haar niet om: halen, hebben,
houden, zoals ik bij veel WD
'ers zie."
Bijna was ze non geworden, in
haar geboortestreek Zuid-Lim
burg. Maar ze zag 'een ander
licht' en trok een soldatenpak
aan. Via kazernes in Den Haag
en Middelburg (OCMA) kwam
Hedwig Smits veertien jaar ge
leden in Kamperland terecht.
Eindelijk. Ze sloot, zegt ze, als
kind al een pact met de zee.
Met een mateloos optimisme en
enthousiasme beweegt ze zich
(t>
door de (Zeeuwse) politiek. „De
idealen zijn er nog, de boeken
van Pim zijn niet verbrand", zei
Smits strijdvaardig nadat het
kabinet was gevallen over het
geruzie tussen de twee LPF-mi-
nisters Heinsbroek en Bomhoff
„Ego's zonder inhoud", oordeel
de ze hard over de twee be
windslieden. Smits neemt geen
blad voor de mond. Politiek
zonder fratsen, noemt ze dat in
een column op de website van de
partij. Gewoon doen zonder
kapsones, en praten in 'onze ei
gen verstaanbare taal'.
Dat doet ze ook intern. De
Zeeuwse LPF was geheel in lijn
met de landelijke partij tot sep
tember vorig jaar meer bezig
met interne machtsspelletjes
dan met het neerzetten van een
goed functionerende partij. Na
het aantreden van Smits is het
geruzie gaandeweg opgehou
den.
Ultimatum
„Ze heeft bijvoorbeeld de pro
blemen die er in Zeeuws-Vlaan
deren waren gladgestreken",
zegt Quist, mede-bestuurslid en
nummer twee op de kandida
tenlijst van de LPF Zeeland
Dat deed ze op een voor haar
kenmerkende wijze. Quist: „Ze
heeft gezegd: zo gebeurt het en
anders kunnen jullie geen lid
van de partij blijven. Ze heeft
gewoon een ultimatum ge
steld."
Haar politieke verleden ligt bij
de lokale partij Noord-Beve-
lands Belang, waarvan ze voor
zitter was van eind 2001 tot haar
verkiezing tot voorzitter van
LPF Zeeland, in september
2002. Smits' vertrek bleek een
opluchting voor NBB-raadslid
Arie Oudshoorn. Volgens hem
waren er 'constant strubbelin
gen' sinds 'die dame' voorzitter
was. Oudshoom kan de degens
al snel weer kruisen met zijn
vroegere voorzitter/opponente;
hij staat nummer drie op de kan
didatenlijst voor de Partij voor
Zeeland.
Dat NBB bij de gemeenteraads
verkiezingen vorig jaar de
grootste partij werd, was
volgens Faasse overigens niet
te danken aan Oudshoorn, maar
aan Smits. Want ook al heeft
de CDA'er kritiek op haar
presentatie (te ongenuanceerd),
hij bewondert tegelijkertijd
haar lef. „Zij heeft fanatiek
actie gevoerd voor NBB. Van
alle niet-lijsttrekkers haalde
ze de meeste voorkeursstem
men. Als ze iets doet, doet ze het
voor meer dan honderd pro
cent."
door Rinus Antonisse
GOES - In hun verkiezingspro
gramma's besteden Christen-
Unie, GroenLinks, PvdA, SGP
en SP de meeste aandacht aan
natuur en milieu. De Partij voor
Zeeland en VVD komen wat
dat betreft als minste uit de bus.
Dit stelt de Zeeuwse Milieu Fe
deratie (ZMF), na een beoorde
ling van de partijprogramma's
op 'groen-blauwe' onderwer
pen.
Het valt de ZMF op dat in de
programma's weinig aandacht
is voor problemen die worden
veroorzaakt door kooldioxide,
stof, stank, geluidsoverlast en
lichthinder. Naast de vijf meest
milieuvriendelijke partijen, be
steden ook CDA en LPF ruime
aandacht aan milieu en bedrij
vigheid, maar zij staan minder
stil bij de milieugevolgen
Volgens de ZMF doet de VVD
zelfs aan stemmingmakerij: de
partij vindt het onaanvaard
baar dat organisaties een groot
deel van hun overheidssubsi
dies gebruiken om bezwaar te
maken tegen democratische be
sluiten van diezelfde overheid.
De ZMF acht deze opmerking
misplaatst, omdat maar een be
perkt deel van het subsidiegeld
wordt uitgegeven aan rechtsza
ken. Concrete bescherming van
natuur en landschapen ontwik
keling van nieuwe natuur be
vinden zich vooral bij Christen
unie, GroenLinks en PvdA in
goede handen. Opvallend
noemt de ZMF het belang dat
partijen hechten aan natuurbe
heer door boeren. Alleen Groen
Links verbindt daar ook kwali
teitseisen aan. PvZ en WD
bungelen achter de wagen als
het gaat om natuur en land
schap, aldus de milieufederatie
Verkeer
GroenLinks, PvdA en SGP be
steden de meeste aandacht aan
een verantwoord verkeer- en
vervoersbeleid. Andere partijen
kijken vooral naar het verbete
ren van wegen en besteden min
der aandacht aan het oplossen
van problemen die door mobili
teit veroorzaakt worden. PvZ en
VVD doen dat het nadrukke-
lijkstniet.
Volgens de ZMF leveren de pro
gramma's een redelijk ver
trouwd beeld op. Daar waar een
partij minder scoort door vóór
de Westerschelde Container
Terminal te zijn, wordt dat weer
'goedgemaakt' door achter
snelle sluiting van de kerncen
trale Borssele te staan.
door Emile Calon
VLISSINGEN - De Partij voor
Zeeland vindt dat de veerboot
Prinses Christina als Zeeuws
cultuurmonument behouden
moet blijven. Om die reden gaat
de fractie het dagelijks provin
ciebestuur vragen die PSD-
boot niet te verkopen.
Een stichting, waarin enkele le
den van de PvZ prominent aan
wezig zijn, verwacht dat het
Zeeuwse bedrijfsleven bereid is
het benodigde geld over te ma
ken voor aankoop PvZ-fractie-
voorzitter R. Stoffels vertelde
gisteren dat hij voldoende sig
nalen vanuit het bedrijfsleven
heeft gekregen om met een ge
rust gevoel door te gaan Hij
geeft wel aan dat er nog geen be
drijfsplan voor de exploitatie
van de veerboot is.
Gedacht wordt om de boot
straks te gebruiken voor musea
le doeleinden. Zo lijkt het
Stoffels een prima idee om het
informatiecentrum van de Wes-
terscheldetunnel onder te bren
gen op de Christina. Culturele
evenementen, toeristische acti
viteiten en feesten moeten vol
gens hem ook op de boot plaats
kunnen vinden.
Stoffels schat in dat de boot zo'n
300.000 euro moet kosten. Hij
heeft nog geen idee hoeveel geld
nodig is voor de exploitatie. Dat
wordt momenteel berekend.
Wel hebben zich al heel wat vrij
willigers gemeld die mee willen
helpen de Christina te onder
houden en te varen. Naar eigen
zeggen krijgt hij ook veel tele
foontjes vanuit het hele land
waaruit blijkt dat de plannen
van de stichting op veel sympa
thie kunnen rekenen.
In de visie van Stoffels moet de
Christina straks Terneuzen als
thuisbasis krijgen. Maar het
moet ook mogelijk zijn om af en
toe Vlissingen aan te doen als
mede andere Zeeuwse havens
