PZ<
Leuke uitbreiding voor BBA
PZC
In 't Haentje te Paart is de hemel op aarde
Galerie De Hase opent in Zierikzee
Kamer vraagt verboi
import vlamvertrage
Bijeenkomsten
computerclub
fss£k
kunst cultuur
lezers schrijven
Titel
Tunnel
Verkiezingen!
Verkiezingen!
OOG
Fiets-voetveer
vrijdag 7 maart 2003
VLISSINGEN - De Zeeuwse af
deling van de Hobby Computer
Club (HCC) houdt deze maand
drie bijeenkomsten.
Donderdag 13 maart komt de
vereniging bijeen in het Chur
chill Hotel in Terneuzen. Er
wordt gezorgd voor een inter
netaansluiting, een leesmap
met computertijdschriften en
een aantal computersystemen.
In wijkcentrum Open Hof aan
de Alexander Gogelweg in Vlis-
singen komt HCC maandag
avond 17 maart bij elkaar. Pie-
ter Lansbergen laat zien welke
creatieve dingen er allemaal te
doen zijn met een camera en vi-
deobewerkingssoftware op de
computer.
Op dinsdag 25 maait zal Marijn
van Wijngaarden in Multi Func
tioneel Centrum in Zierikzee
een presentatie Linux geven,
waarbij aangegeven wordt dat
niet alle computers met
Windows als besturingssysteem
werken.
In principe zijn op alle bijeen
komsten een aantal voorzienin
gen aanwezig, zoals een leesta
fel en een internetaansluiting.
De bijeenkomsten beginnen om
20 uur, maar de zalen zijn een
half uur eerder open voor het in
stalleren van (meegebrachte)
computers.
Advertentie
door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG - Kleopatra is een sa
menwerkingsverband van de kunste
naars Robert Joseph uit Duiven, Fred
Knippen uit Westervoort en Riet Moo-
ren uit Zevenaar. Hoewel ze niet zijn
gaan samenwerken omdat ze eenzelfde
soort kunstprogramma voorstaan,
blijkt uit de expositie die de drie heb
ben ingericht in galerie 't Haentje te
Paart in Middelburg, dat tussen hun
werk wel en thematische samenhang
bestaat.
Joseph is meer dichter dan beeldend
kunstenaar. Hoewel, soms heeft hij
geen woorden nodig voor zijn haiku's
De essentie van alle werken die hij in
't Haentje te Paart laat zien, komt tot
uitdrukking in zijn haiku-installatie.
Die bestaat uit zeventien systeemkaar-
ten die zijn neergelegd als de lettergre
pen in het drieregelige Japanse ge
dicht: een regel van vijf, een regel van
zevenen weereen regel van vijf. Zover-
beeldt Joseph de poëtische vorm.
Op elk kaartje wordt die in woorden
herhaald. Een voorbeeld: bladeren val
len de hemel wordt zichtbaarder ik
omarm de boom
Wie deze haiku leest, legt onwillekeu
rig een verbinding met een andere in
stallatie van Joseph, nog geen twee
meter verderop. Op de grond liggen
vijftien systeemkaarten, als bladeren
die van een boom zijn gevallen. Op een
aantal daarvan staat geschreven 'he-
Werk van Robert Joseph: boeddha en boeddha ze zijn altijd verschillend het maakt geen verschil. foto Lex de Meester
mei', op de overige 'aarde'. De interpre
taties liggen voor de hand: er is meer
tussen hemel en aarde, of: alles wat be
staat bevindt zich tussen hemel en aar
de, enzovoort. En dan nu dit gedicht uit
de haiku-installatie: in een regenplas
kom ik de hemel tegen ik trap er niet
in. In het hiervoor beschreven werk ligt
de hemel ook op de grond.
De zeventien lettergrepen van de haiku
komen ook terug in de 'Regenboogme
ditatie'. Die bestaat uit zeventien
mandjes met daarin zes gekleurde
proppen. Elke kleurencombinatie is
met behulp van een dobbelsteen be
paald. In de tuin van 't Haentje te Paart
staat nog een mooie: een installatie van
zeventien boeddhabeeldjes, gerang
schikt in de lettergreepvolgorde vijf,
zeven, vijf. Het sterke beeld wint nog
aan kracht na het lezen van weer drie
regels uit de haiku-installatie: boeddha
en boeddha/ze zijn altijd verschillend
het maakt geen verschil.
Verjaardag
Met eenvoudige middelen slaagt Jo
seph erin een poëtisch principe zicht
baar te maken. Hij beoefent de meest
toegankelijke vorm van installatie
kunst. Als laatste voorbeeld het werk
'Alweer een nieuwe lente'. Dat bestaat
uit zes emmertjes met ieder tien groene
proppen. Het is een verwijzing naar Jo
sephs verjaardag, 23 maart wordt hij
zestig. De frisgroene kleur veronder
stelt dat het om jonge bladeren gaat,
maar het feit dat ze in een mandje lig
gen geeft aan dat ze van de boom zijn
gevallen. Zo is aan dit vrolijke werk een
vleugje melancholie toegevoegd.
Riet Mooren
Thematisch ligt het werk van Riet
Mooren in het verlengde van dat van
Joseph, omdat zij het ontstaan van
nieuw leven als uitgangspunt heeft ge
nomen. Zij baseert zich daarbij op het
oosterse geschrift I Tjing. De titels van
haar werken, licht abstracte schilderij
en en collages, zijn veelzeggend: 'Het
hart', 'Het levenskruis'. 'Het nest', 'Het
ei', 'De eerste vlinder'. Dat is precies
wat ze, in hun sobere kracht, laten zien
Knippen maakt collages van karton,
gekleurd papier, zelfklevende film en
transparante kunststof Geen fröbel-
werk. maar strakke architecturale vor
men. Zijn kleurgebruik is beperkt en
ingehouden Wat goud, beige, zwart,
grijs of bordeauxrood. Dat versterkt de
monumentaliteit van zijn beelden die
het meest doen denken aan poorten of
tempels Het werk van Joseph en Moo
ren stuurt de interpretatie. Gaat het
hier om poorten naar een nieuw (ander,
hoger) leven? Zo nodigt de hele exposi
tie uit tot enige meditatie.
Expositie Kleopatra, tot en met 6 april in galerie
't Haentje te Paart in Middelburg, open do, za en zo
van 14-16.30 uur.
Kunstenares Lydia Jonkman (links) is de eerste exposante in de
nieuwe galerie De Hase van Ada Socters-Meijer.
foto Marijke Folkertsma
door Ali Pankow
ZIERIKZEE - Voor Kees Soe-
ters en Ada Soeters-Meijer is
het de vervulling van een lang
gekoesterde wens, een eigen ga
lerie in de binnenstad van Zie
rikzee. Het echtpaar houdt van
kunst, bezoekt talrijke exposi
ties, tekent en schildert zelf op
bescheiden wijze en communi
ceert graag met andere mensen
over schoonheid en meerwaarde
van beeldende kunst. Hun gale
rie De Hase aan de Melkmarkt
moet vooral voorzien in die be
hoefte aan communicatie.
Ada zal vooral gastvrouw en
aanspreekpunt zijn in De Hase,
Kees is meer op de achtergrond
actief en verrichtte heel wat
werk met de aanpassingen en
inrichting van de galerie. Daar
kwam overigens geen zwaar
breekwerk aan te pas. Met schil
deren in de eigen voorkeurs-
kleuren en verbetering van de
verlichting kon worden vol
staan. Een beetje status als ex
positieruimte bezit het pand al
dankzij de wisseltentoonstel
lingen die voormalig bewoner
kapper Rik Vèrmaat hier hield.
Collega-galeriehouder en beel
dend kunstenaar Chris Grin wis
verricht vanavond de officiële
opening. Hij doet dat met de
onthul li ng van het naambord en
het logo 'Art Vision'. Kees Soe-
ters achterhaalde dat precies
driehonderd jaar geleden in
1703 een zekere Job Pietersz. De
Hase vanuit Brouwershaven
naar dit pand verhuisde en het
zijn eigen naam gaf. Zelf woon
den de Soeters ooit ook vijftien
jaar in Brouwershaven. Nu wo
nen ze al weer geruime tijd in
Zierikzee. ,,Op een bepaald mo
ment zijn we bewust gaan zoe
ken naar een geschikt pand voor
onze galerie. Grinwis van gale
rie Kos, ook gevestigd hier in het
Zierikzeese Kunstkwartier,
heeft ons daarin door zijn en
thousiasme onbewust zeer ge
stimuleerd", zegt Ada Soeters
Dat hier op korte afstand meer
dere galeries zijn gevestigd, be
schouwt zij niet als concurren
tie, maar juist als versterking
van het aanbod op kunstgebied.
Visie
Het logo Art Vision duidt op de
achterliggende visie van de
nieuwe galeriehouders. „Kunst
is voor ons meer dan naar mooie
landschapsplaatjes kijken.
Achter elk goed kunstwerk
schuilt een verhaal en dat biedt
een belangrijke meerwaarde",
legt Ada Soeters uit.
De openingsexpositie is gewijd
aan het werk van de jonge kun
stenares Lydia Jonkman. Zij
woont en werkt in het Friese
Joure, maar draagt vooral ook
het kleurenpalet en de zonnige
warmte van Italië in zich, het
geen in haar schilderijen tot
uiting komt. Direct na haar aca
demische opleiding in Ensche
de, studeerde Jonkman verder
in Italië en bleef daar ook vijf
jaar wonen. „Dat verblijf daar
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op in de PZC va
nen redactionele berichten, artikelen of commentaren. De re«i
beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing van bijdragen betekent niette
redactie de meningen en stellingen van de inzenders onderschrijf
Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen»,
niet geplaatst Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woorden
dactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten. 0
weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd.
In de PZC van 3 maart wordt
aangehaald dat de EO moeite
heeft om het betreffende pro
gramma, Neuken doe je zo, met
naam te noemen. Volgens mij
prijzenswaardig als ik via tv
vernam wat het programma zou
inhouden, onder meer anale
seks wat zwangerschap voor
komt. Wanneer zullen zulke
baggerprogramma's nu einde
lijk eens worden geweerd? Alsof
de jeugd van vandaag niet ge
noeg overspoeld wordt met seks
op de meest banale manieren via
lectuur en tv. En wij maar ach en
wee roepen als ons weer berich
ten bereiken over vreselijke sex -
misdrijven en verkrachtingen
(zie PZC van 4 maart, Panjse
getto's). De leegheid van de
mens, die schreeuwt om aan
dacht, te helpen met dit soort
programma's is grote mislei
ding Iedere mens verlangt in
diepste wezen naar trouw, eer
lijkheid en respect. Daarom ben
ik blij dat de EO moeite heeft
met de titel van zo'n program
ma.
Mieke van Dijk
Platanenstraat 39
Souburg
Open dag tunnel 8 maart 2003.
Daar moet je als rechtgeaarde
Zeeuw bij zijn, dacht ik. Ten
slotte hebben we ook veel over
last op onze wegen dus laat de
tunneldirectie ons ook eens een
kansje geven om de tunnel op
een andere manier te bekijken.
12.000 kaartjes waren te verge
ven, wie het eerst inschrijft
heeft het eerst kans op een open
dagkaart. Dus ik onmiddelijk de
kaart ingevuld en nog dezelfde
middag 17.00 uur met de post
mee. Weken gingen voorbij,
maar geen uitnodiging. Dan
maar eens een e-mail schrijven
Antwoord: diegenen die het
eerst in de bakken kwamen, een
bak voor elke dag, hadden de
meeste kans. Als ik het zo be
kijk, moet ik in de EERSTE bak
van maandag gelegen hebben en
dus kon mijn kans niet meer
stuk. Mis, ik was er jammer ge
noeg niet bijDat doet ontzet
tend veel pijn, dat je als gewoon
werkman ook nog een open
dag-kans mis moet lopen voor
een project waarnaar je vier jaar
hebt uitgekeken en dat je altijd
bewonderd hebt. Is het dan gek,
dat je gaat denken dat er 'ge
sjoemeld' is met het uitgeven
van de kaartjes? Vriendjespoli
tiek? Dan komt enkele dagen la
ter de volgende harde klap in
mijn gezicht5 maart, op inter
net (Zeelandnetmoet ik lezen
Verdeling kaarten hapert'
Blijkt dat veel mensen te veel
kaartjes thuis gekregen hebben
en het advies van de tunnel was:
Weggooien maar! Als je dan zo
gehoopt hebt erbij te zijn, en je
leest ditdan heb je ineens hele
maal geen zin meer in een open
dag en denk je bij jezelf:*
zooitje ongeregeld zit daa
RoitmI
DiamantmÊ
4533AVTenl
Wil men als kiezer de standi t
ten vernemen van PvdAl l
trekker Gert de Kok overal'
werpen aangaande de sa
verkiezingen dan is da:
moeilijk. Op het grote lijsd
kersdebat in Arneville (dcc 1
dag27-2) werd Gert de Kct
vangen door een andere Pi
kandidaat. Ook bij hetdeba
organiseerd door Scoop (j
dag 4-3) werd de inbreng
Gert de Kok node gemir.
zal toch niet zo zijn dat Ge 1
Kok de confrontatie met de c
zer wil ontlopen? Stee'
PvdA-kiezer nu op Gert dc
of op Wouter Bos, dat ism
niet helemaal duidelijk.
Mana
O mica. s
Middt» j
c
De PvdA op de bres v<w|
openbaar vervoer, was
PZC van dinsdag 4 maan»
lezen. Naar mijn mening!
woorden en ook nog hypoJ j
Want waar was meneer De:
dan de afgelopen jaren toe
afbraak van het openbaar
voer al in gang was gezel'
als voorlopig hoogte/dia
punt de nieuwe dienstrep
die op 15 maart ingaat. Zei
den daar op het busstaï
Goes graag de discussie aa
gaan maar er was bijna
mand. Ik was er regeb
maar heb ze helaas niet ga
Ik had ze dan gevraagd
voor al die scholieren/ba
sagiers in bijvoorbeeld V;
gen gaan doen die strakso)
station in Vlissingen aanka i J.
en denken om, net zoals aa
met de bussen naar hun soa
te gaan. Een grote meerdei
zal helaas voor niets s
wachten. Zo ook als ze in'*
singen op diverse haltes sta
wachten zullen ze de bus W
zien rijden omdat deze:
nergens meer mag stop»
verband met de tijdsdruk1:
komt een achtpersoonsi
langs dat uiteraard vol
mensen zullen rekening ma
houden met een vertraagde
komsttij d bij de trein van a
maal een half uur. Dus ook!
thuis. Het is te hopen dï
scholen op de eerste
belangrijke lessen inpl
want ik denk dat veel scl
behoorlijk te laat zullen!
Ik begrijp ook niet dat jeI
maal niets hoort van de:
die hun bushaltes verlit
zouden ze nog steeds dei
het wel meevalt?
Rob Osst
Prins Bernhardsl
Oud Sal
-4 s
heeft mijn kijk op Nederland
veranderd", zegt ze zelf. Ze
doelt op de vele regeltjes en
voorzieningen hier die soms
dwingend zijn, maar toch ook
een warm nest bieden. In Italië
moest ze haar plekje als beel
dend kunstenares meer bevech
ten Dat is haar overigens goed
gelukt. Zij exposeert inmiddels
vaak in binnen- en buitenland
en daarnaast geeft ze met ple
zier les in een cultureel centrum
en op een basisschool
Jonkman schildert hoofdzake
lijk met olieverf op linnen. Haar
thema's zijn vooral geïnspireerd
op flora en fauna in Italië, maar
worden nu ook afgewisseld met
Hollandse kusten. Kenmerkend
in haar werk is het stralende
kleurenpalet en het streven de
beschouwer een brokje schoon
heid te bieden.
Galerie De Hase is geopend van
donderdag tot en met zaterdag van
13.00 tot 17.00 uur en in het zomer
seizoen wellicht op meerdere dagde
len.
door Harmen van der Werf
DEN HAAG - Zolang de pro
ductie van de broomhoudende
vlamvertrager FR-720 bij
Broomchemie in Terneuzen om
milieuredenen verboden blijft,
moet ook een importverbod
voor FR-720 blijven gelden. Ka
merleden van PvdA. Groen-
Links, D66 en SP hebben dit
gisteren gevraagd aan staatsse
cretaris Van Geel van Milieube
heer.
Van Geel besloot vorige week
het verbod op productie, handel
en gebruik van FR-720 op te
heffen. De maatregel is volgens
hem niet meer nodig, omdat
Broomchemie de vlamvertrager
toch niet mag produceren. De
Raad van State heeft immers de
productievergunningen vernie
tigd. Eerst moet aangetoond
zijn hoe schadelijk FR-720 is
voor het milieu.
Het besluit van Van Geel is ver
keerd gevallen bij de linkse par
tijen in de Tweede Kamer. De
productie blijft in Nederland
dan wel verboden, maar import
wordt toegestaan. Zo kunnen
Nederlandse bedrijven toch FR-
720 gaan verwerken, waal
het uiteindelijk in het rail'
recht kan komen. Dat moe!
den tegengegaan, vindenP
GroenLinks, D66 en SP.Zij
len dat Van Geel
maatregelen neemt.
De milieueffecten van R
worden momenteel ondefl
door het Rijksinstituut
Volksgezondheid en
(RIVM) Het onderzoekt
in opdracht van het mi®5
van Vrom. Broomchemie*
nieuw een productievergic
aanvragen, als de studie]»
uitvalt en er genoeg vraag
de vlamvertrager is.
PvdA, GroenLinks, D66e'
willen dat Van Geel das'
stokje voor steekt. Brooi
mie mag het RIVM-ondc
volgens hen niet gebruik»
een nieuwe vergunniü
vraag, omdat bedrijven2!
cipe zelf moeten zorgenfl
formatie over te prod*
stoffen. Slecht gedraa
Broomchemie wordt it
ogen anders beloond. Hd
neuzense bedrijf heeft te
zoek naar FR-720 laten.;
maar het ministerie van
vond de kwaliteit nietgi*;
Advertentie
Lezersservice - bezorgklachten - informatie over abonneiM*
0800 - 0231 231 (GRATIS)
door Ben Jansen
Onder het motto 'Eindelijk meer
plaats op de boot' begint vervoers
onderneming BBA zondag 16 maart
aan de exploitatie van het fiets-voet-
veer Vlissingen-Breskens. Die leus mag
letterlijk worden genomen. Het fiets-
voetveer vaart het eerste jaar met de
dubbeldeksveerboten Koningin Bea
trix en Prins Johan Friso en die schepen
mogen na de opening van de Wcster-
scheldetunnel geen auto's meer vervoe
ren. Plaats genoeg dus voor de voetgan
gers, fietsers en bromfietsers die tussen
West-Zeeuws-Vlaanderen en Walche
ren worden overgezet.
BBA? Dat staat toch voor Brabantsche
Buurtspoorwegen en Autodiensten.
Wat moeten die zandhazen nu met de
exploitatie van een veerverbinding in
Zeeland? Dick ten Voorde, human re
sources manager (zeg maar hoofd per
soneel en organisatie) van BBA, kan
zich die reactie voorstellen. „Maar zo
vreemd is het niet. BBA is een onderdeel
van de Connex Groep en die houdt zich
ook bezig met veerdiensten, bijvoor
beeld naar de Kanaaleilanden."
Er is nog een andere reden waarom BBA
heeft meegedaan aan de aanbesteding
van het fiets-voetveer: Ten Voorde is
een Zeeuw ,,Ik ken de Westerschelde-
veren van jongs af aan. Toen duidelijk
werd dat het fiets-voetveer Vlissingen-
Breskens door een openbaar-vervoer
bedrijf zou moeten worden geëxploi
teerd, heb ik gezegd: dat is een leuke
uitbreiding van onze activiteiten; daar
moeten we aan meedoenHet resultaat
is dat Ten Voorde nu naast zijn gewone
werk met de opzet van het fiets-voet
veer is opgezadeld.
Aan de aanbesteding van het fiets-
voetveer deden vijf gegadigden mee. De
concurrentie was groot, de prijzen
scherp. Het gevolg is dat BBA de ver
binding Vlissingen-Breskens met een
kleine organisatie gaat uitvoeren en
van de medewerkers ook nog eens veel
flexibiliteit verwacht. Ten Voorde gaat
ervan uit dat op de loonlijst van BBA
Fast Ferries, zoals de nieuwe activiteit
officieel heet, hooguit dertig personen
zullen staan. Dat wil zeggen, nadat in
de loop van volgend jaar de Beatrix en
de Johan Friso zijn vervangen door de
snelle schepen die de provincie momen
teel laat bouwen bij de werf van de Ko
ninklijke Schelde in Vlissingen. Het va
rende deel van het personeelsbestand
bestaat dan uit zes ploegen van vier
man (schipper, stuurman, machinist en
matroos). Het aantal kaartverkopers
foto Peter Nicolai
besloten toch op een hoger functie
waarderingsniveau uit te komen.
Nog een ander aspect van de arbeids
voorwaarden bij BBA Fast Ferries
werkte verre van wervend op de mede
werkers van de PSD. Op de schepen, in
de kaartverkoopruimten en in de kan
toren mag niet worden gerookt. Ten
Voorde: „We zijn een rookvrij bedrijf. Ik
kan me inderdaad voorstellen dat dit
voor sommigen een rol heeft gespeeld
bij de vraag of ze zullen solliciteren.
Ondanks deze aarzelingen heeft BBA
Fast Ferries ru m 9 0 procent van het va
rend personeel in de rijen van PSD-me
dewerkers gevonden. Alleen voor de
functie van kaartverkoper heeft de
fiets-voetveer-exploitant te weinig ge
schikte kandidaten onder het PSD-
personeel gevonden.
De ruimte die BBA Fast Ferries haar
klanten belooft, geldt zo lang de be
staande veerboten in de vaart blijven.
Tijdens de spitsuren en in het toeris
tisch hoogseizoen kan het op de nieuwe
snelle schepen, die 181 passagiers kun
nen vervoeren, wel wat drukker zijn.
Ook voor die situatie is al een motto be
dacht: 'De snelste weg over het water'.
De nieuwe kaartautomaten hangen gereed in de vertrekhal van de PSD in Breskens.
bedraagt drie. Alleen in de aanloopfase
zijn er vijf meer. Ter Voorde verwacht
dat voor een kantoorfunctie twee k drie
medewerkers nodig zijn. „Daarbij moet
je wel bedenken dat allerlei ondersteu
nende taken, zoals personeelszalen, sa
larisadministratie en inkoop vanuit
Breda zullen worden gedaan."
De standaard-bemanning van de hui
dige veerboten bestaat uit acht perso
nen In het jaar waan n de BBA met deze
boten blijft varen, zal met zeven perso
nen worden gewerkt. Ten Voorde: „We
kunnen met één man minder toe omdat
geen auto's meer op de rijdekken hoe
ven te worden gedirigeerd. Maar zo'n
zevenmans bemanning is nog altijd één
persoon meer dan het wettelijk mini
mum voor deze schepen."
Aanvankelijk hadden personeelsleden
van het huidige veerbedrij f PSD weinig
zin in een baan bij BBA Fast Ferries
Dat heeft te maken met de arbeidsvoor
waarden bij de exploitant van het fiets-
voetveer. 's Zomers staan meer afvaar
ten op het programma dan 's winters,
maar het aantal medewerkers blijft ge
lijk. Dat betekent 's zomers extra uren
maken die 's winters worden gecom
penseerd. Een gevolg is ook dat de me
dewerkers slechts verzekerd zijn van
twee weken zomervakantie. Het zag er
eerst naar uit dat ook in gebroken dien
sten zou moeten worden gewerkt, bij
voorbeeld 's morgens en 's middags tij
dens de spits en tussendoor vrij, maar
dat probleem kan worden opgelost.
Het stak de werknemers van de PSD
ook dat ze bij BBA Fast Ferries aan
merkelijk lager werden ingeschaald
dan bij hun oude werkgever. Het salaris
wordt - afhankelijk van het aantal ja
ren dat ze bij de PSD hebben gewerkt -
weliswaar tot het oude niveau aange
vuld, maar veel PSD'ers voelden zich
toch ondergewaardeerd. Inmiddels is