Veel bekijks voor archeologen
Kinderen en hersenletsel
PZC
ONTVOERD IN DAGESTAN
ARJAN MOET VRIJ!
Small Sail Vlissingen
gaat toch door
www.pzc.nl/gastenboek
Vakanties Reumafonds
Jrt: Giro 860
1
I
14
Opgravingen bij Vlissingse Sint Jacobskerk toeristische attractie
Honderd jaar
spelletjes
in IJzendijke
TEKEN DE PETITIE AAN P0ETIN
www.artsenzondergrenzen.nl
ir' Hersenstichting Nederland
T,
J'
Imabo Pilaar
Keukens
zaterdag 1 maart 2003
door Ron Magnée
VLISSINGEN - Vlissingen
heeft er met de archeologische
vindplaats bij de Sint Jacobs
kerk een toeristische attractie
bij. De wetenschappers die daar
naar interessant materiaal
IJZENDIJKE - Met het gooien
van een pijltje opende Savan
nah de Baere (7) vrijdagavond
de tentoonstelling „Spelletjes
van toen en nu. voor jong en
oud" in het Streekmuseum van
IJzendijke.
Vele tientallen vooral oude,
maar ook nieuwe spelletjes zijn
de afgelopen weken ingeleverd
door mensen uit de regio en ge
ven zo een voortreffelijk over
zicht over spelen in de laatste
ruim honderd jaar. Hoepels,
stelten, veel kwartetten, bijzon
dere dominospelen tot negen
ogen, de voorloper van de view-
master naast bijzonder fraaie
oude ganzenborden, er ligt van
alles in de vitrines in het Streek
museum.
Sommige spelletjes zoals het
'Dagtaken van het kind' en 'Ver
menigvuldigen' zijn vooral op
voedkundig en passend bij het
begin van de twintigste eeuw.
Bouwdozen met stenen blok
ken, vlooienspelletjes en mika
do naast moderne computer
spelletjes, er is vanaf 1 maart tot
en met 7 juni 2003 een heel bij
zondere collectie bijeenge
bracht in het museum.
Extra's
Als extraatjes bij de opening
wai'en er de Avvecêêrders -
voortmakers - uit Nieuwvliet,
een accordeongroep die een
aantal oud-Hollandse liedjes
ten gehore bracht.
Het Streekmuseum aan de
Markt te IJzendijke is geopend
van dinsdag tot en met zaterdag
tussen 13 en 17 uur.
zoeken, worden continu gade
geslagen door tientallen geïnte
resseerden. Er zijn zelfs al
schoolklassen gesignaleerd op
excursie naar de vindplaats.
Het is vrijdagmiddag rond de
klok van twee. Aan de Hema-
zijde van de vindplaats staat een
flinke hoeveelheid toeschou
wers, waaronder de familie
Slosse. ,,0f we hier speciaal
voor gekomen zijn? Nee, dat niet
hoor", zegt mevrouw Slosse.
„Maar ik vind het wel mooi om
te zien hoe het allemaal in zijn
werk gaat." Ondertussen kijkt
ze nieuwsgierig naar de werk
zaamheden tussen de Spui
straat, de hoek van de Lange
Zelke en de Oude Markt.
De familie Slosse staat daar niet
alleen in. Dagelijks nemen veel
passanten een kijkje op de plek.
Er zijn zelfs al schoolklassen
aan het hek gesignaleerd. „De
eerste klassen hebben we nog
uitgenodigd om een kijkje bin
nen de hekken te nemen", zegt
archeoloog E. Bulten die werk
zaamheden ter plekke coördi
neert. „Maar het zijn er inmid
dels zo veel geworden..." En
daarom wordt er alleen nog op
afspraak gewerkt.
De locatie is door metalen hek
ken afgesloten. Op een aantal
A4'tjes, die aan de hekken zijn
vastgehecht, geven de weten
schappers tekst en uitleg over
hun werkzaamheden. De blaad
jes blijken bijzonder gewild te
zijn. „Ze worden aan alle kan
ten gestolen. Zelfs papiertjes
met alleen maar tekst nemen ze
mee. Ik begrijp er niks van",
zegt Bulten.
Skelet
In het zonnetje wroet even ver
derop een zevental archeologen
ontspannnen in de grond. Met
een klein soort troffel legt de één
een skelet bloot, terwijl de an
der de vondst op een groot stuk
papier intekent. Een legergroe
ne bus komt op dat moment het
hek binnen rijden. Het is de ma
chinist van de graafmachine die
de archeologen gaat helpen. Hij
mag een extra laag van de grond
afschrapen, net zo lang tot er
weer iets wordt gevonden. Maar
vooralsnog kan hij weinig uit
richten. De sleutels van de
graafmachine zijn zoek.
Ondertussen vertelt projectlei
der A. van Meurs van het arche
ologisch bureau SOB Research
dat nog onduidelijk is wat er
met de vindresten gaat gebeu
ren. Oorspronkelijk was het de
bedoeling om alle botten te in
specteren op ziekteverschijnse
len. Maar het is nog onbekend of
daar voldoende geld voor be
schikbaar is, meldt Van Meurs.
Coördinator Bulten legt uit dat
de archeologen vanaf maandag
in ieder geval hun werkgebied
gaan uitbreiden. Zo gaat ook pal
voor het pand van de ANWB de
spade de grond in.
RMBSanHK -■
i onder constant toezicht van belangstellendei
Voor botonderzoek is de fysisch
antropologe G. Bergsma inge
huurd. Ze komt uit Groningen
en is gevraagd de vondsten te
analyseren. Zo is een bijna
blootgelegd geraamte waar
schijnlijk een vrouw geweest
tussen de 35 en 55 jaar oud, be
oordeelt ze. Voor een betere
schatting zullen de botten eerst
moeten worden opgegraven.
Met een spiegeltje bekijkt ze de
tanden in de schedel. „Aan de
tanden is vaak de gezondheid
van de persoon af te lezen. Kijk,
daar zie je een beetje landrot."
Onderaan is inderdaad een
zwart stuk te zien dat er lelijk
uitziet. Maar dat gat bovenop de
schedel dan? Die persoon moet
een flinke klap hebben gekre
gen. „Ehnee", aarzelt Bergsma.
„Dat heeft een van ons waar
schijnlijk met een spade bij de
opgravingen gedaan."
Weg werpk wast
In totaal heeft ze 31 complete
skeletten gelokaliseerd, de losse
botjes en schedels niet eens
meegerekend. Wie overigens
denkt dat de archeologen louter
professioneel materiaal gebrui
ken, komt bedrogen uit. Met een
wegwerpkwast van de Hema
worden skeletten schoonge
veegd. De botten worden ver
volgens afgevoerd in plastic
bakken van de Blokker.
Mevrouw B. Davidse uit Vlis-
foto Lex de Meester
singen kijkt het allemaal geïn
teresseerd aan. Op de vraag of
de doden niet meer piëteit ver
dienen, antwoordt ze ontken
nend. „Nee, die hebben het toch
niet door. Wat niet weet, wat
niet deert. Bovendien is het goed
om eens te zien hoe archeologen
te werk gaan." Mevrouw E. de
Jong, ook afkomstig uit Vlissin
gen, is het daar niet mee eens:
„Eigenlijk vind ik dit niet kun
nen, maar ik kijk er toch maar
naar."
Even verderop geniet de machi
nist van de graafmachine van
het zonnetje in zijn legergroene
bestelbus. De sleutels van de
graafmachine zijn nog steeds
zoek.
door Edith Ramakers
VLISSINGEN - Small Sail Vlis
singen is voorlopig gered. Het
maritieme festival wordt dit
jaar in het weekeinde van 29 au
gustus gehouden.
Door financiële en bestuurlijke
problemen dreigde het drie
daagse evenement een vroege
dood te sterven. „Maar we zijn
er bovenop. Er hebben zich
nieuwe bestuurders en sponsors
aangemeld. We gaan wel op een
andere voet door", zegt Tjalle
Peters, de nieuwe voorzitter van
Small Sail.
Small Sail krijgt een grootscha
lige en een kleinschalige vari
ant. De twee versies wisselen
elkaar elk jaar af. Deze zesde
editie wordt bescheiden. De
plaats van handeling is de om
geving van de oude Vissersha
ven, oftewel de De Ruyterhaven
in het centrum van Vlissingen.
De Piet Heinkade en het bin-
nenhavengebied worden losge
laten.
Erfgoed
De rode draad van het beschei
den evenement wordt de pre
sentatie van 'het maritiem cul
tureel erfgoed'. Het Muzeeum
aan de Vlissingse Nieuwendijk
speelt daarin een cruciale rol.
Ook worden de kazematten on
der het Bolwerk en de Oranje
molen op de Oranjedijk erbij be
trokken. „Dat is ten minste het
idee. We willen een maritieme
rondwandeling mogelijk ma
ken, in een mooi stukje Vlissin
gen", merkt Peters op.
In de jachthaven leggen zo'n 25
monumentale schepen aan. Aan
de loodsensteiger kunnen een
paar stevige windjammers een
plaats krijgen. „Daar is het be
ginpunt voor bijvoorbeeld een
tochtje over de Westerschelde."
Tegelijkertijd met deze editie
van Small Sail worden ook de
Stadsfeesten gehouden.
„We hebben daarvoor intussen
contacten gelegd. De festivals
zullen elkaar kunnen aanvul
len."
Het volgende jaar, in 2004, wil
Small Sail fors uitpakken. Om
grootschaligheid te kunnen be
reiken, moet de organisatie sa
menwerking zoeken met andere
steden en nautische evenemen
ten. Er is contact opgenomei
met Middelburg en Veere. „Wt
kunnen bijvoorbeeld inspeler
op bestaande maritieme festivi-!
teiten. Onder de vlag Small Sail
kunnen we Walcheren bereiken
Het festival kan dan ook langei
dan drie dagen duren." Tussei
Middelburg, Vlissingen en Vee-
re kan in die periode bijvoor
beeld een pontje worden inge
zet.
Ambitieus
Het bestuur is ambitieus. Peten
wijst op het al bestaande sa
menwerkingsverband van dt
Euregio Scheldemond. De pro
vincies Oost- en West-Vlaande
ren en Zeeland zijn daarbij be
trokken. „Waarom zouden wij
niet aansluiten bij het evene
ment 'Oostende voor anker'? De
plannenzijnnog wel prematuur
Maar nog dit jaar moet er meer
duidelijkheid komen."
In Antwerpen wordt in 2004
Sail Antwerpen gehouden'
waarvoor tall ships worden ge
contracteerd. „Vlissingen zon
aanloophaven kunnen wor
den." Bij 'grootschaligheid'
hoort ook samenwerking me:
andere buitenlandse haven
plaatsen. In dat verband wor
den Chatham in Engeland er,
Boulogne in Frankrijk ge-:
noemd.- „In 2005 gaan we ver
volgens weer terug naar klein-]
schaligheid."
Oplossing
De gemeente Vlissingen heef
dit jaar 23.500 euro gereser
veerd voor het driedaagse mari
tieme festival. Na dit jaar wordt
de subsidie structureel en wordt
het bedrag verhoogd naar
26.000 euro. Het college vanï
en W maakte eerder bekend 'ge
schrokken te zijn van hei
nieuws dat het voortbestaan
van Small Sail in het geding
was'. „De gemeente heeft erop1
aangedrongen een oplossing te
vinden." Naast de gemeente
hebben ook de provincie Zee
land en de Moermanstichtinp
het festival gesubsidieerd.
„Daarmee durven we het aai'
om verder te gaan.
Het bestuurlijk tekort is wegge
werkt. Op dit moment bestaat
het bestuur uit zeven personen.
lloe meer je aan een ander geeft, hoe rijker je wordt. Denk je eens
in dal je een bijdrage hebt geleverd aan de kansen van kinderen
op een normaal leven. World Partners maakt dal mogelijk door
projecten te realiseren die samen met de lokale bevolking wor
den opgezet. In India is dat een zijderupsenproject ter ondersteuning
van de lokale kostschool. Met de winst helpen we de mensen in
de regio aan de eerste levensbehoeften. We hebben uw steun hard
nodig bij het opzetten van nog veel meer projecten. Er is nog zoveel
te doen. En het mooie is: je krijgt er als mens ook nog wat voor
terug. Dat noemen ze bij World Partners nou een win/win situatie.
World Partners werkt vanuit een christelijke visie.
Ze ondersteunt bedrij/s/imjcctcn in tweede- en derdewereldlanden, met financiële
bijdragen, persoonlijke inzet en gebed van (christen) zakenmensen.
Wilt it zich als World
Partner Inzetten voor I
duurzaam partnership
met ondernemers
Of wilt ii graag meer
informatie
Neem dun contact op
met World Partners
(OU 7) 31 77 65.
Groenendaalseweg 35
6871 CN Renkum
Tel. 31-(0)317-31 77 65
Fax 31-(0)317-31 81 15
Postbank 2393646
ABN-AMRO 409547352
info@worldpartners.org
www.woHdpartners.org
wi' ir*-
6 maanden geleden werd Arjan Erkel ontvoerd in Dagestan,
Rusland, Sindsdien geen enkel nieuws.
A ARTSEN
^p^ZONDER GRENZEN
met het Reumafonds ste
Het Reumafonds organiseert al
45 jaar onbezorgde vakanties
voor mensen met reuma. Ook
heeft het Reumafonds een eigen
vakantiecentrum Groot Stokkert
op de Veluwe.
Bestel de vakantiegids
2003 en/of de brochure
Groot Stokkert via
onze afdeling reizen.
T 020 589 64 85
ma t/m vrij tussen
08,30 -16.00 uur
Hersenstichting Nederland vraagt uw steun
Een gezond kind kan geheel onverwacht hersenletsel krij
gen. Bijvoorbeeld door ongeval, herseninfarct, hersenbloe
ding of hersenvliesontsteking. Je staat er niet steeds bij
stil... tot het in je omgeving gebeurt..
Kent u deze feiten en
cijfers?
- Per jaar krijgen circa 35 kin
deren onder de 13 jaar een
dodelijk ongeval op de fiets.
Meer dan de helft van deze
kinderen overlijdt aan her
senletsel.
- Elk jaar komen naar schatting
1.000 kinderen na een ver
keersongeval in het zieken
huis terecht. De helft van de
ze kinderen heeft hoofdletsel.
- Jaarlijks moeten ongeveer
19.000 kinderen naar de
EHBO na een val op hun
hoofd.
- Per jaar worden ongeveer 80
nieuwe gevallen van een her
sentumor vastgesteld bij kin
deren tot 15 jaar.
- Van de gehele groep kinde
ren behandeld voor een her
sentumor, heeft ongeveer
50% enige vorm van neurolo
gische restverschijnselen, of
later opgetreden neurologi
sche uitval. Daarnaast heeft
15-25% van de kinderen epi
lepsie.
- Bacteriële meningitis (her
senvliesontsteking) komt in
Nederland ongeveer 1.200
keer per jaar voor.
- Bacteriële meningitis komt
het meest voor bij zuigelin
gen (85-105 gevallen per
100.000 kinderen per jaar) en
neemt naar de volwassen
leeftijd geleidelijk af (in de
periode van 10-19 jaar nog
maar 3 kinderen op de
100.000 per jaar).
- Naar schatting worden in
Nederland jaarlijks 50.000 tot
80.000 kinderen slachtoffer
van kindermishandeling. Bij
meer dan 50% daarvan is er
sprake van letsel in het
hoofd-nek-gebied.
In Nederland krijgen per jaar
2,7 op de 100.000 kinderen
een herseninfarct of hersen
bloeding,
Minstens 5% van de patiën
ten met ernstig hersenletsel
krijgt epilepsie.
In 1997 werd geschat dat elk
jaar ongeveer 500 Nederlan
ders in een langer dan zes
uur durende coma raken als
gevolg van een ongeval. Een
zelfde aantal raakt in coma
door een andere oorzaak.
Steun de Hersenstichting
Nederland
Wetenschappelijk onderzoek
en revalidatie zijn uiterst be
langrijk om hersenletsel te be
handelen. Verder is goede
voorlichting van belang, om
begrip te kweken en onwe
tendheid weg te nemen: ook al
zijn de gevolgen van hersenlet
sel niet altijd te zien, dat wil
helaas niet zeggen dat ze er
niet zijn. Word daarom dona
teur van de Hersenstichting of
doe een gift. Iedere bijdrage,
groot of klein, is welkom in de
strijd tegen hersenaandoenin-
gen.
Ons CBF-keurmerk garan
deert een verantwoorde beste
ding van uw bijdrage.
Korte Houtstraat 10,2511 CD 's-Gravenhage - Tel. 070 - 360.48.16- www.hersenstichting.nl
v Rubriek voor gelukwens -
ter gelegenheid van geboorte.
jp'*' verloving, huwelijk, jubileum, examen,
IPenz. Ook voor mededelingen over huisdieren^
Alleen voor particulieren.
De teksten en eventueel beeldmateriaal dienen -
twee dagen vóór plaatsing (zaterdag vóór
woensdag) uiterlijk 16.00 uur in het bezit te
zijn van de advertentie-afdeling te Vlissingen.
Tarief: prijs per millimeter over I kolom: 0.54
Een regel met een grote letter is verplicht.
Foto of tekening: maximaal 40 mm hoog,
over I of 2 kolom.
Weer of geen weer, volgens
TON
gaat de optocht in 's-Hee-
renhoek door en hij kan
het weten.
WILLIE DEKKER
50 JAAR
Willie Dekker van De
Noek plast van het lachen
nu in haar broek.
PRINS LOWIE
Veel succes
www.cvdeburen.tk
<http://www.cvdeburen.tk>
Dit is
WILLYVAN
'T FORT
die vandaag 50 wordt.
H.g
HOERA
OPA TONY
gaat vandaag met pensioen.
Dan kan hij hele leuke din
gen met ons gaan doen.
Kusjes xxx
Jeremy, Romy, Lorenzo,
Marijn Elvera
Gefeliciteerd
AD 5 x 10
'1'. 'TT;'j
't Is hem wel een beetje
WELKOM
WESTKAPPELS
KWARTET
zondagmirreg
't Kerkje van Ellesdiek
Deze dame ziet
SARA
Hartelijk gefeliciteerd
R L,T M,
S, N P D en ik
EEN EIGEN
ZAAK
Antonio en Daniëlle
Guarde-de Beus.
H.G. en succes.
Papa en mama
Hoera! na 14 weken zie
kenhuis in Nijmegen is
RIANNE
DINGEMANSE
gelukkig weer thuis!!!
Je fens
wens
Wi
PILAAR Bouwmaterialen - Albert Joachimikade 33
4463 AA Goes Tel. (0113) 215 401 - Fax (0113) 216 232
ma t/m vrij 8.30 t/m 17.30 uur zat 9.30 t/m 15.30 uur
Wij leveren aan particulieren, aannemers en installateurs. Ook verzorgen wij de totale montage!
www.logus.nl,info@logus.nl
sanitair/badkamers
tegels
keukens
schouwen
garagedeuren
stenen/dakpannen
kasten/wanden
Een smaakvolle beleving,
da's LOGUS
