Maritieme
instituten
partners
Mechanische schoonheid van machines
PZC
Verjaardag met jubileumboek
12
Vlissingen en Terschelling
WONEN
4331 LR
kunst cultuur
bij nader inzien
lezers schrijven
Olievogels
Veren V
Veren VI
Aspartaam
Terrorisme IV
Verkiezingen II
vrijdag 28 februari 2003
door Edith Ramakers
VLISSINGEN - De maritieme
instituten van de Noordelijke
Hogeschool Leeuwarden (NHL)
en Hogeschool Zeeland hebben
gisteren in Vlissingen een sa
menwerkingsovereenkomst ge
sloten. Daarmee willen de twee
opleidingen kunnen blijven in
spelen op de ontwikkelingen in
het zeevaartonderwijs op natio
naal en internationaal niveau.
Beide instituten kunnen het
zelfstandig nog wel even uitzin
gen, maar dat is niet wat we wil
len. We willen kennisontwikke
ling bereiken en de top van het
beroepsonderwijs blijven be-
Advertentie
LANGEVIELE 29
MIDDELBURG
0118 615040
www.vandegruiterwonen.nl
dienen", zegt F. Kuipers,
voorzitter van het college van
bestuur van de NHL. Het mari
tieme instituut Willem Barentsz
is onderdeel van de NHL.
Het hogere zeevaartonderwijs
kampt met een licht dalende
trend. In Vlissingen telt het hon
derdjarige maritiem instituut
De Ruyter 260 HZ-studenten.
De zeevaartschool op Terschel
ling, die ruim 125 jaar geleden
werd opgericht, leidt momen
teel circa 300 studenten op.
Verder volgen in het noorden
jaarlijks circa 1000 studenten
kortdurende cursussen. „De
twee instituten hebben over
eenkomsten", vindt J. Mandos,
voorzitter van het college van
bestuur van de HZMaar het be-
langrijkste is dat de technologi
sche ontwikkelingen in de sec
tor groot zijn. Beide instituten
zullen ook de lesstof uitwerken
voor de nieuwe bachelor-master
structuur. De maritieme institu
ten De Ruyter en Willem Ba
rentsz zullen ook de maritieme
mastersopleidingen verfijnen.
Kuipers: „We moeten in het on
derwijs vernieuwen. Twee be
scheiden opleidingen hebben
alleen maar baat bij samenwer
king. Nederland moet voorop
blijven lopen in de zeevaart."
„De scheepsrampen van de
laatste tijd maken duidelijk dat
er topbemanningsleden nodig
zijn", zegt Mandos. De opleidin
gen kunnen in feite een baan op
de wal of aan boord garanderen.
In 2000 bleek uit een onderzoek
dat er wereldwij d een tekort van
16.000 bemanningsleden in de
zeevarende sector was. S. Cross,
directeur van Willem Barentsz:
„In 2010 is dat tekort naar
schatting opgelopen tot
42.000."
Burgemeester A. van Dok-van Weele (rechts) en demissionair staatssecretaris A. Nijs bladeren in het gedenkboek Terugblikken, 100
jaar zeevaartonderwijs. foto Ruben Oreel
door Edith Ramakers
VLISSINGEN - Hel feestelijke jaar van
het maritiem instituut de Ruyter, de Zee
vaartschool in Vlissingen, werd gisteren
in een volle Vlissingse Sint Jacobskerk ge
opend. Demissionair staatssecretaris van
Onderwijs A. Nijs ontving uit handen van
ex-directeur H. van Donselaar het eerste
exemplaar van het gedenkboek Terug
blikken, 100 jaar Zeevaartonderwijs.
In februari 1903 werd koninklijke goed
keuring gegeven aan de statuten van de
Zeevaartschool. Het onderwijs heeft hon
derd jaar standgehouden en Nijs gunde de
Zeevaartschool nog een eeuw. Zij heeft er
ook alle vertrouwen in dat er een goede
toekomst is weggelegd voor het maritieme
onderwijs in Vlissingen. „Ik heb al vaak
gezegd dat er veel te veel opleidingen zijn
in Nederland. Opleidingen moeten zich
van elkaar kunnen onderscheiden. Het
profiel van opleidingen wordt steeds be
langrijker in de (inter)nationale onder
wijsmarkt."
Nautisch onderwijs past bij Vlissingen.
„De keuze van het onderwijs moet gefun
deerd zijn op de omgeving, specialismen,
de sterke punten en op de regionale econo
mie." Nijs prees in dat verband het perso
neel van de Zeevaartschool, zowel de
HBO- als de MBO-richting. Er wordt
gewerkt aan de oprichting van een In
ternationaal Maritiem en Logistiek Ken
niscentrum, waarbinnen onderzoek, con
sultancy en contractactiviteiten 'een
thuishaven hebben'. De Zeevaartschool is
op de goede weg, concludeerde ze.
Riskant
Er klinken stemmen dat het hele nauti
sche onderwijs (in Terschelling, Rotter
dam en Amsterdam kan ook zeevaarton
derwijs worden gevolgd) samengevoegd
moet worden tot één zeevaartschool. „Ik
wil het totale aanbod van opleidingen
drastisch verkleinen, dat is bekend. Maar
dat voorstel gaat mij te ver. Dat is mij te
riskant. Opleidingen in brede ROC's
en hogescholen bieden de beste moge
lijkheden om veelzijdige kennis op te
doen."
Voor het Zeeuwse beroepsonderwijs lig
gen er kansen in de nautische sector en
volgens Nijs grijpt het die kansen ook.
„De HZ, het RÖC Zeeland maar straks
ook de Roosevelt Academy, leveren een
doorslaggevende bijdrage aan de ontwik
keling van de regionale economie."
De bezoekers, genodigden-en medewer
kers, kregen in de Sint Jacobskerk met ge
filmde interviews van (oud) studenten een
indruk hoe het met de zeevaart de afgelo
pen eeuw was gesteld. Dat krijgen ze ook
van het jubileumboek Terugblikken. De
stuwende kracht achter het boek is Van
Donselaar. Naast anekdotes en feiten zijn
er persoonlijke verhalen in opgenomen.
De illustraties moeten uitnodigen tot le
zen. Vandaag reist een kleine delegatie af
naar Soestdijk om prins Bernhaixl een ge
denkboek te overhandigen. De prins was
beschermheer van de school tussen 1963
en 1991.
Van Donselaar stelde ook een monsterrol
samen waarop alle personen vemeld staan
die opgenomen zijn in de archieven van
100 jaar Zeevaartschool. Het is een lijvige
lijst van leerlingen en personeel gewor
den.
A poem for Polhem is een constructie vol constant bewegende hefboompjes, katrolletjes en radertjes.
In opdracht van de Stichting Kunstuitleen Zeeland maakte Kees
Wijker honderdvijftig kleine kunstwerkjes als cadeau voor trouwe
foto's Lex de Meester leden.
door Ernstjan Rozendaal
MIDDELBURG - De Middel
burgse kunstenaar Kees Wijker
maakt zijn werken met de onbe
vangenheid van een spelend
kind. Het is alsof hij nooit is ge
stopt met knutselen aan model
treinen of met Meccano. „De
simpele beweging van een me
chaniek kan mij ontroeren. Ik
hoorde eens iemand zeggen:
'Een kogellager, als je dal eens
op je brood kon doen.' Zo'n uit
spraak is me uit het hart gegre
pen."
MIDDELBURG - Doordat de organisatie
verzuimd heeft een gewijzigde aan
vangstijd door te geven, stond gisteren
in de PZC dat de bijeenkomst met lezin
gen van Anna Tilroe en Jan-Bart Mandos
en aansluitende discussie zaterdag in de
Vleeshal in Middelburg om 20.00 uur be
gint.
Dat moet zijn: 19.00 uur.
Zondag begint in de expositie
ruimte van de Stichting Kunst
uitleen Zeeland aan de Balans
in Middelburg de tentoontelling
Diverse werken. Wijker toont
werk dat hij vanaf 1986 heeft
gemaakt. Schilderijen, tekenin
gen, foto's, maar vooral mecha
nische, daadwerkelijk bewe
gende, constructies,
'A poem for Polhem' is een gro
te, open constructie vol met hef
bomen, katrollen en radertjes
die constant bewegen en daar
door een aangenaam piepend
geluid voortbrengen. Elk me
chaniekje zou voor een letter
kunnen staan. Daarmee ver
wijst Wijker naar de Zweedse
natuurkundige Polhem, een van
de grondleggers van de indu
striële samenleving, die ook
een mechnisch alfabet had be
dacht.
Het 'Poëtisch mechanisch ar
chief' is een ladenkast met ver
schillende constructies, zoals
een deurtje met scharnieren
links en rechts. Dat kan dus niet
open. Een ijzerdraadje met een
wieltje langs een koord verwijst
naar de trolleybussen in Lissa
bon. Een derde lade bevat twee
bloemetjes van ijzerdraad die
door een hendeltje in beweging
kunnen worden gebracht. „Die
hebben dus geen wind nodig",
aldus Wijker. In opdracht van de
SKZ heeft hij honderdvijftig
van dergelijke bloemen op ste
nen bevestigd. Wie sinds 1.989 of
langer lid is van de Zeeuwse
kunstuitleen krijgt binnenkort
zo'n kunstwerkje cadeau.
Seinhuisje
In de tuin bij de expositieruimte
heeft Wijker een seinhuisje na
gebouwd dat hij zag op een foto
uit een Amerikaans tijdschrift
uit de jaren vijftig. In dat huisje
zit een man, stropdas om, die
van daaruit zijn modeltreinen
feilloos kan laten rijden. Re
gardless of weather, operations
will continue, staat er onder de
foto. Zo'n situatie, zeg maar het
serieuze spelen, spreekt Wijker
aan. Hij heeft het huisje nage
maakt met ernaast - veel groter
dan een modeltrein - een olie
karretje op rails.
En dan de installatie waarmee
hij aantoont dat je met lucht een
steen van zeventien kilo kan op
tillen. Onder een tafel staat een
ouderwetse stofzuiger, zo één
die kan zuigen en blazen. De
slang daarvan leidt naar een
doorzichtig kussen dat op de ta
fel ligt. Daarop de steen. Wie
met de voet een schakelaar inge
drukt houdt, ziet voor zijn neus
hoe de steen wordt opgetild. De
installatie is sfeervol afgemaakt
met een ouderwets vloerkleedje.
Een poëtische tekst over een ge
vonden harkje, twee hangende
toeters (of zwarte vissen?) die el
kaar voorzichtig besnuffelen
dan wel opeten, bijna elk werk
van Wijker nodigt uit tot een en
thousiaste beschrijving. Ook in
De Drukkerij is op het ogenblik
een opvallende constructie te
zien. De werktitel luidde - toe
passelijk zo kort voor de Boe
kenweek in een boekhandel -
'Over het lezen van poëzie'. Nu
denkt Wijker meer aan een be
naming als 'De constateur'.
Speurtocht
Het is opvallend hoe vaak Wij
ker de term poëzie gebruikt voor
zijn installaties. De verzamel
naam die hij hanteert is Poëtica
Mechanica. „Ik vind de bewe
gingen van machines vaak van
een poëtische schoonheid", be-
vestigthij. „Het gaat me niet om
de techniek maar om de poëzie,
zoals het een schilder van zons
ondergangen niet gaat om de as
trologie en het feit dat de aarde
om de zon draait. De tegenstel
ling tussen de werkelijke wereld
en de gedachtewereld fascineert
me. Maar wil je iets van de ge
dachtewereld laten zien, dan
ben je veroordeeld tot materia
len die tot de werkelijke wereld
behoren. Mijn oeuvre is een
beetje een speurtocht door de
gedachtewereld.
Het speuren valt Wijker niet
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op in de PZC versche
nen redactionele berichten, artikelen of commentaren. De reactietijd
beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing van bijdragen betekent niet dat de
redactie de meningen en stellingen van de inzenders onderschrijft.
Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen worden
niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woorden. De re
dactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten. Over ge
weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd.
Waar gaan we toch naar toe in
deze tijd? Je gelooft toch je ogen
niet als je in de krant van 24-02
leest 'Geredde olievogels gesto
len'. Vogels die al zoveel mee
gemaakt hebben door de olie
vervuiling zoals pijn, stress,
waaronder ook vogels al meer
dere keren. Deze vogels worden
na schoonmaken enige tijd in
revalidatiekooien gehouden om
op het strand verder op krach
ten te komen voordat ze weer
van hun vrijheid kunnen genie
ten Zover zal het bij deze vogels
echter helaas niet komen. Er
zijn waarschijnlijk weer figu
ren, mensen kun je dit niet noe
men uiteraard, die denken er
aan te kunnen verdienen dus
hebben ze deze vogels gestolen
om er zeer waarschijnlij k mee te
gaan fokken. Op legale wijze
zijn deze dieren niet te krijgen
dus zijn ze behoorlijk geld
waard. Als de jonge vogels
straks na de kweek geringd zijn,
zijn ze vrij verhandelbaar dus
ineens legaal. Ook al zijn ze van
illegaal gehouden ouderparen.
Ik hoop echter dat deze figuren
bij het aanvragen van ringen te
gen de lamp lopen en dat ze dan
ook eens flink gestraft worden
en er niet met een werkstraf of
boete vanaf komen zoals dik
wijls het geval is. Is het nog niet
erg genoeg dat de vogels steeds
maar weer de dupe zijn van ver
vuiling? Kunnen dieren nu nooit
eens met rust gelaten worden?
Moet er altijd maar, door uit
buiting van dieren, geld worden
verdiend?
Rob Ossewaarde
Prins Bemhardstraat 25
Oud Sabbinge
Eerst leek het nog heel ver weg
maar nu komt het wel akelig
dichtbij. 14 maart is de dag dat
de veerboten Kruiningen-Perk-
polder en Vlissingen-Breskens
de laatste overtochten maken.
Vele Zeeuwen hebben die dag
een akelige bittere smaak in de
mond of steek in het hart. Het
stukje datbij Zeeland hoort valt
weg. Rustig zittend genieten
van wind en water een moment
van ontspannen. Ook zullen we
het kopje koffie met broodje of
de heerlijke hete warme kop
erwtensoep missen. De andere
dag 15 maart liggen de
boten doelloos stil afwachtend
aan de kade afgemeerd. Wij
kunnen ze dan nog zien en als
men wil een laatste foto van ma
ken. Maar ook een keer is de
dag van vertrek dan worden de
trossen voorgoed losgemaakt.
Op een of andere dag staan we
naast Michiel de Ruyter samen
turend over het water maar aan
de horizon geen PSD-boten
meer. Een mooi boeiend sprook
je/toneelstuk is ten einde. Over
en uit wat eens was is niet
meer. Het doek is voorgoed
gevallen. Gaat niet meer open.
Heden is verleden. Het komt
nooit, nee nooit meer terug. De
harmonie van Zeeland voorbij
alleen de foto als herinnering
blijft.
J. Verhage-Walhout
Nieuwstraat 12
Zoutelande
zwaar. Hij heeft plezier in het
maken. „Ik zal niet zeggen dat
ik altijd een kind ben gebleven,
maar een kinderlijk plezier er
vaar ik wel. Dat is bij mij nooit
overgegaan. Mijn opa en oma
woonden in Schagen tegenover
het station. Als kind stond ik
uren vanuit de erker van het
huis te kijken naar de treinen
die langskwamen. Nog steeds
wil ik dergelijke dingen ook aan
anderen laten zien, maar dan in
de vorm van mijn constructies.
Ik heb er lol in. Als ik op een saai
familiefeestje ben, hoop ik al
tijd dat er iets kapot gaat. Dan
kan ik het lekker repareren."
Expositie: Diversewerken van Kees
Wijker, tot en met 6 april bij de
Stichting Kunstuitleen Zeeland in
Middelburg, open ma t/m do van
9.00 tot 17 00 uurOpening zondag
van 14.00-17.00 uur. Don 27 maart
geeft Frits van der Meij een lezing
over het werk van Kees Wijker. De
kunstenaar zal dan zelf voorlezen en
zijn werk demonstreren. Aanvang
20.00 uur.
dat deze niet zo belangrijk zijn
Niets is minder waar! Het gaat
niet alleen om de verkiezing van
de Provinciale Staten van Zee
land. maar ook in mei de verkie
zing van de Eerste Kamer.
Waarom schrijf ik dat nu?
de besprekingen tussen het
CDA en de PvdA voor de Twee
de Kamer slagen is het van het
grootste belang dat de samen
stelling in de Eerste Kamer net
zo is als in de Tweede Kamer. Als
daar de regerende partijen geen
meerderheid hebben dan kan er
in principe niet meer geregeerd
worden. Immers, bij de contro-
lebaan die de Eerste Kamer
heeft, kan elk regeringsvoorstel
geblokkeerd worden, zodat er
in wezen niet meer geregeerd
kan worden, en dat men de
kans loopt dat men dit jaar
nog een keer naar de stembus
zal moeten om weer een nieuwe
Tweede Kamer te kiezen. 01
dat het landsbelang ten goe
de zal komen laat zich wel
raden, niet dus! Dus kiezers
van Zeeland neemt uw ver
antwoordelijkheid en ga kie-
J. Hoogstrate
K. Doormanstraat 14
Een Amerikaans 'broodje aap'
verhaal uit 1995 wordt als een
serieus artikel van Jacques van
Dam over aspartaam (PZC, 22-
2) afgedrukt in uw rubriek Ge
zond. De mensen die problemen
hebben met aspartaam zijn de
genen met de zeldzame erfelijke
ziekte phenylketonuria omdat
die niet in staat zijn phenylala
nine af te breken. Maar die heb
ben ook problemen met heel
veel ander voedsel waarin phe
nylalanine ook voorkomt. Zij
moeten een strikt dieet volgen
om hersenschade te voorkomen.
Hetzelfde geldt voor mensen
met zware leverziekten en
zwangerer. met hyperphenyla-
lanine (te veel phenylalanine in
het bloed). Maar dat adviseert
hun arts hun echt wel. Voor nor
male gezonde mensen is aspar
taam onschadelijk. Ontgiften is
dan ook helemaal niet nodig. Of
de vijf klinieken bestaan is niet
zeker, maar oplichterij heb je
overal en is van alle tijden. De
ziekten die door aspartaam ver
oorzaakt zouden worden waren
al volop aanwezig onder de
mensheid voordat ook maar ie
mand van aspartaam had ge
hoord. De MS Foundation vond
dit verhaal dan ook schandalige
misinformatie. Trouwens die
lange lijst van uiterst verschil
lende ziekten die allemaal door
aspartaam zouden zijn veroor
zaakt geeft al aan dat dit grote
onzin is. Wat heeft dit nu alle
maal met homeopathie te ma
ken? Aspartaam wordt heel erg
verdund gebruikt omdat het zo
afgrijselijk zoet is, maar die ver
dunning komt nog niet eens in
de buurt van de gebruikelijke
verdunningen van de klassieke
homeopathie waarbij er maar al
te vaak niets van de oorspronke
lijk aanwezige stof in het middel
overblijft.
Marie P. Prins
Rijnstraat 20
Oost-Souburg
Naar aanleiding van het ver
dwijnen van de veren (PZC, 26-
2) het volgende. Zondag 23 fe
bruari: de vierde zondag van de
maand, koopzondag in Vlissin
gen. Ons kleinkind heeft een
badjasje nodig, dus dat komt
goed uit. Opa en oma op de fiets
even op en neer met de boot naar
Vlissingen. Dankzij het vroege
voorjaarszonnetje zijn de ter
rasjes goed bezet. In de vierde
winkel eindelijk prijs: kosten
jasje 11,95 euro. Na 14 maart zal
alles anders zijn. Want dan zal je
het wel laten om voor zo'n
'boodschapje' even naar de
overkant te gaan. Immers, dan
komen de kosten van het fiets-
voetveer erbij en dat is niet niks.
Per persoon per overtocht 2,20
euro nog eens 0,70 euro voor je
fiets. Dat is dus voorz'ntweetjes
11,60 euro (bijna de kosten van
het jasje!). De middenstand in
Vlissingen en Middelburg zal
het wel merken. Tip voor hen:
kom de Zeeuws-Vlamingen te
gemoet en geef bij besteding
vanaf een bepaald bedrag te
ruggave van (een deel van) de
kosten van het fiets-voetveer,
onder overlegging van het boot
kaartje.
Kees de Nooijer
Violierstraat 37
Breskens
Gaarne zou ik aandacht willen
vragen voor de verkiezingen
van dinsdag 11 maart 2003. In
de volksmond hoor je dikwijls
Wat een woorden zijn er gewis
seld over Irak. Eindeloze verga
deringen, verhitte debatten en
zorgvuldig wordt de naam ver
zwegen van het land waar het
over gaat: Israël. Want waarom
moet Irak zijn wapens inleve
ren, op straffe van vernietiging?
Dit is een zogenaamde preven
tieve oorlog tegen een staat, die
mogelijk in de toekomst Israël
zou kunnen aanvallen. Dat Isra
el atoomwapens bezit, waarmee
ze het hele Midden-Oosten kun
nen uitmoorden, speelt blijk
baargeen rol. Men wil oorlog en
al is de halve wereld er tegen, dit
moet doorgaan. En nu mijn sug
gestie: houdt in alle landen
volksraadplegingen, zoals in
Zwitserland en ontneem een
met hangen en wurgen gekozen
president de macht om zoiets
verschrikkelijks als een oorlog
te beginnen. In de PZC van 21-2
scheldt de heer Brummelkamp
mij uit voor een fervent joden
hater, terwijl ik een vredelie
vende oplossing voorsta van
de Palestijnse kwestie. Dat
scheldwoord krijg ik nota bene
van een dominee, een man des
vredes! Nou moe! U zegt dat de
VN Israël gesticht hebben, ja
maar dan moet je voor VN VS
lezen. Dit was in 1948 vlak na
de oorlog waar maar één natie
ongeschonden uitkwam en
waar alle andere naties geld
van moesten krijgen: 'Wiens
brood men eet, diens taal men
spreekt'.
P. M. van Wijck
Molenioeg 24
Zuidzande
