Provincies fuseren mogelijk PZC PZC if Van Irak rest wespennest na vertrek Saddam Hoessein Snuiven en slikken tegen verveling op Goeree-Overflakkee Statenverkiezingen ook van belang voor kabinetsformatie Dualisme werkt niet in kleinere gemeenten Professor Elzinga wil reorganisatie zwakke bestuurslaag 27 februari 1953 donderdag 27 februari 2003 Het dualisme heeft kleine gemeenten re gels opgelegd die eigenlijk een maatje te groot voor hen zijn. Die regels passen volgens de kleintjes beter bij de grote stad. ,,De raadsle den moeten zichtbaar zijn in de wijk? Als een raads lid hier zijn voordeur uit stapt, staat hij al midden in de samenleving", vat deeltijd-raadsgriffier S. van der Zwaag van Schiermonnikoog (1004 inwoners) het samen. Na de verkiezingen vorig jaar moest elke gemeente beginnen met het invoe ren van het duale stelsel. Tussen gemeentebestuur en -raad moet een strikte scheiding ontstaan. Het idee is dat de raad meer invloed krijgt op de be sluitvorming, en burgers meer zeggenschap. „Dualisme is voor kleine gemeenten vooral een pa pieren exercitie", zegt ge meentesecretaris H. Kragt van het Overijsselse Bathmen (5193 inwoners Kragt constateert dat de duale regels vooral veel tijd kosten. „Het is heel geforceerd: zelfs de bur gemeester weet soms niet of hij nog wel over een be paald onderwerp gaat. We hangen steeds aan de lijn bij de Vereniging van Ne derlandse Gemeenten." Van der Zwaag: „Het is ook een beetje gekunsteld. De raadszaal is hier an ders ingericht. Maar dat was zo'n poppenkast dat we die maar snel weer in de oude staat hebben te ruggebracht." In het duale bestel zijn wethouders eigenlijk al leen nog welkom in de vergadering op uitnodi ging van de raadsvoorzit ter. De collegetafel is niet meer nodig, maar is in kleine gemeenten gewoon blijven staan. ANP door Robert Verkerk De provincies Zuid- en Noord-Holland zijn over vijftien jaar samengevoegd tot één grote provincie met de naam Holland. „We moeten met deze twee provincies wat dat betreft terug in de tijd toen Holland ook al bestond, maar dan als een sterk gewest", zegt professor D. Elzinga, staatsrechtgeleerde aan de Rijksuniversiteit Gro ningen. Zijn naam is verbonden aan de commissie die voorstel len heeft gedaan voor een duaal stelsel in de gemeentebesturen. Nu de verkiezingen van Provin ciale Staten voor de deur staan, maakt Elzinga nog maar eens duidelijk dat de kracht van de provincies Noord- en Zuid-Hol land alleen is te redden als beide samengaan. Hetzelfde geldt volgens hem voor Flevoland en Utrecht. „Flevoland is als pro vincie veel te klein en Utrecht is in feite ook van weinig beteke nis. Utrecht kan door de samen voeging veel meer gezicht krij gen." Er zijn tal van studies gedaan naar mogelijkheden provincies een beter profiel te geven. „De pech van die onderzoeken is dat dan altijd een blauwdruk van Nederland wordt gemaakt en dat men gaat kijken naar alle provincies. Dat moet men juist niet doen. Met de landelijke provincies is het immers niet zo slecht gesteld. Het gaat alleen om de westelijke provincies en dan met name Noord- en Zuid- Holland." Ingebed Met de landelijke provincies doelt Elzinga onder meer op ge- westbesturen als Limburg, Drenthe, Friesland en Brabant. Dat zijn in zijn ogen besturen die cultureel zijn ingebed en dus door de bevolking worden geac cepteerd. „Limburg en zijn Gouverne ment en Friesland met zijn Sta- tenschip, om maar een paar voorbeelden te noemen. Stel dat Drenthe wordt samengevoegd met Groningen, dan rukken de Drentenaren toch direct met Met de aanhouding van achttien verdachten, in leeftijd variërend van 16 tot. 49 jaar, heeft de politie een groot drugsnetioerk op Goeree-Overflakkee opgerold. Jongeren op het eiland gebruiken meer synthetische drugs dan landelijk gewoon is. Het snuiven van speed heet er 'balken'. 'Trappen' is pil len slikken. door Leon van Heel Volgens Brian wordt op Goe ree-Overflakkee heel veel speed gesnoven: „Speed en co caïne. Ik heb het zelf ook ge daan, maar het werd te duur. Een gram speed kost zevenen- halve euro. Daarom ben ik er mee gestopt." De 17-jarige vertelt openhartig over balken en trappen. De groep tieners langs de skate- baan aan het Rubensplein in Middelham is weet meteen waar hij het over heeft. „Balken is het snuiven van speed en trappen is pillen slikken", legt de 14-jarige Chiel uit. „Xtc noemen we plaatsers. En paddo's en hasj ge bruiken ze hier ook veel", voegt Brian toe. Zittend in het zonnetje, be schrijft hij hoe jongeren in Mid- delharnis vanuit hun auto's drugs aan scholieren verkopen. „Je hebt hier een aantal scholen dicht bij elkaar, dus zetten ze de auto in de straat en de klanten komen vanzelf." Brian kocht z'n pillen niet bij de school, want hij heeft een baan. „Ik liet aan iemand weten wat ik wilde hebben en via via hebben ze dat aan een dealer laten we ten. Die belde mij op en toen kwam hij met een rugtas vol naar me toe. Die gozer uit Helle- voetsluis is nu opgepakt. Ik ken de jongen die hem verraden heeft. Hij is niet veilig hier. Ze zoeken hem." Dankzij getuigenverklaringen en aftappen van het mobiele te lefoonverkeer kon de politie een drugsnetwerk op Goeree- Overflakkee in kaart brengen. Afgelopen weekeinde is het en kele maanden durende onder zoek afgerond. Achttien mensen werden aangehouden, onder wie een aantal minderjarigen. „Het heeft veel tijd gekost het De Groningse hoogleraar staatsrecht D. Elzinga: „Het zou voor het nieuwe kabinet een mooie uitdaging zijn de westelijke provincies een nieuw gezicht te geven." foto Roland de Bruin/GPD hun hunebedstenen richting Groningen. De westelijke pro vincies zijn wat dat betreft cul- tuurarm." Een ander voorbeeld is de be moeienis van commissaris van de koningin Alders in Gronin gen met de gemeentelijke pro blemen in Delfzijl. „In Noord en Zuid-Holland zou zoiets niet kunnen. Het wordt niet geac cepteerd als het provinciaal be stuur in Haarlem zich zo zou mengen in gemeentelijke pro blemen van bijvoorbeeld Alk maar." Zo zijn in Limburg met succes de wachtlijsten in dezorg aangepakt, terwijl in Zuid-Hol land zorginstellingen argwa nend zijn als hun provincie zich daar in gaat mengen. Elzinga stelt dat de landelijke provincies veel sterker staan wegens hun natuurlijke gezag. Daardoor wordt de coördinatie van zaken die niet direct des provincies zijn, geaccepteerd. De westelijke provincies missen dat gezag, doordat steden als Rotterdam en Den Haag te machtig zijn. „Er zijn opties on derzocht om tot nieuwe be stuurslagen te komen middels gewestvorming, stadsprovin cies en minipro vincies. Maar die voorstellen zijn uiteindelijk al lemaal in de prullenbak beland. Voor het nieuwe kabinet zou het een mooie uitdaging zijn de westelijke provincies een nieuw gezicht te geven." Voorlopig moeten Zuid- en Noord-Holland, net als alle an dere provincies, zichzelf redden met het duaal stelsel, zoals El zinga dat ook bedacht voor de gemeenten. Kern van het dualisme is dat Gedeputeerde Staten (GS) meer op afstand van de Statenleden komen te staan, net als het colle ge van burgemeester en wet houders in gemeenten van de raadsleden. Het gaat om het op ruimen van de oude cultuur die op straat veelal wordt omschre ven als 'de oude kliek die het on der elkaar allemaal wel regelt'. Het gaat er om dat de Statenle den harder werken aan hun con trolefunctie ten opzichte van GS. Bovendien moeten de par tijen in de Staten meer politiek profiel neerzetten, want een maal in de Statenzaal is van partijpolitiek verschil geen sprake meer. Gedeputeerde Staten moeten daarentegen meer bezig zijn met het besturen van de provin cie waar de Statenleden de ka ders voor aangeven. „Er is nog een wereld te winnen waarin be ter zichtbaar kan worden ge maakt wat provincies nu eigen lijk precies doen." ANP netwerk in kaart te brengen", vertelt politiewoordvoerder Jan de Vos. „We konden er moeilijk vat op krijgen. Ouders praten hier niet snel over, er heerst hier een gesloten cultuur. Het duur de ook even voordat de twee buurtagenten het vertrouwen van de jongeren hadden. De agenten benaderden veel jongeren via huisbezoeken. Uit eindelijk kreeg de recherche een idee welke reis de drugs afleg den voordat ze bij de scholieren terechtkwamen. De grote dea lers bleken in Hellevoetsluis te zitten. Daar haalden de kleinere dealers van het eiland xtc-pil- len en amfetamine. „Dat zijn soms scholieren, maar vakeriets oudere jongeren die een auto hebben. Meestal zijn die begon nen met handelen om hun eigen gebruik te betalen", zegt De Vos. „Drugsgebruik onder jongeren is op Goeree-Overflakkee een groot probleem", stelt hij. „De GGD heeft een groter gebruik van xtc en speed onder jongeren geconstateerd dan elders in Ne derland. Het gebruik in de leef tijdsgroep tussen 12 en 16 jaar noemt de GGD verontrustend. Het leidt vaak tot spijbelen en slechte studieresultaten." De Vos heeft geen cijfers, maar bezit wel gegevens van enkele tientallen jongeren waarvan hij zeker weet dat ze drugs gebrui ken. Conrector M. Brinkman van de RGO Goeree Overflak- kee, één van de vier middelbare scholen in Middelharnis, heeft deze gegevens niet. Hij zegt wei nig van het drugsgebruik te hebben gemerkt. „We hebben meegewerkt aan het politie-onderzoek, maar kregen zelf geen signalen dat er bij onze school veel drugs zijn verhandeld. In de klassen zijn ook nauwelijks problemen. Het gebruik beperkt zich volgens mij tot het weekeinde." Een conciërge van de Groene School windt er geen doekjes om. „Het liep uit de hand. De politie is hier vaak geweest en heeft ook videobanden bekeken om te zien wie er rond de school hingen." Saai Volgens Brian hebben de dea lers op iedere school klanten. „Iedereen gebruikt wel eens, al was het alleen om te proberen. Er is hier ook zo weinig in Mid delharnis. Het is saai, iedereen verveelt zich." GPD door Harm Harkema Wat er in Irak gaat gebeu ren na de val van Sad dam Hoessein? Wie het weet mag het zeggen. Een stabiele democratie naar westers voor beeld, zoals de VS en andere westerse landen graag zouden zien, lijkt in ieder geval heel ver weg, ondanks bezwerin gen van de Iraakse oppositie partijen in ballingschap dat zij daar naar streven. „Irakezen zijn zeer geweldda dig. In Irak zouden zelfs bij een vredesdemonstratie nog do den vallen", zei kortgeleden de Jordaanse politicoloog en oud-minister van Buitenland se Zaken Kamel Abu Jaber tij dens een informele bijeen komst voor de buitenlandse pers in Londen. De Britse oud-premier John Major, die in Downingstreet aan het roer stond toen in 1991 de eerste Golfoorlog werd ge voerd, is evenmin optimis tisch. Het lijkt hem 'zo goed als onmogelijk' om een stabiele regering te vormen uit de be langrijkste bevolkingsgroe pen, de sjiitische moslims in het zuiden, de soennitische moslims in het midden en de Koerden in het Noorden. Omdat 60 procent van de be volking sjiitisch is, zal het op termijn wel leiden tot een eni gerlei vorm van een sjiitische meerderheidsregering, zo dacht Major hardop tijdens een recent televisieinterview. „Maar dat is onacceptabel voor de Koerden en onaccep tabel voor de soennieten en leidt dus eveneens tot een in stabiele toestand. We hebben dan bovendien een sjiitische regering in Irak, en een sjiiti sche regering in Iran, en dat biedt op zich een potentieel voor enorme moeilijkheden in de toekomst", aldus Major, die geen enkel positief scenario wist te schetsen. „De proble men nadat Saddam en zijn afschuwelijke apparaat zijn verdwenen, zijn veel ingewik kelder, en het oplossen daar van zal veel meer tijd in beslag nemen dan de meeste mensen zich voorstellen." Het land is nog geen eeuw oud en werd in de jaren twintig van de vorige eeuw gesticht dooi de Britten, die drie Ottomaan V.l.n.r.: PUK-leider Jalal Talabani, vice voorzitter van de Islamitische Revolutie Abdulaziz al Haqim en de leider van de Koerdische Nationalistische Partij Ahmed Barzani tijdens een bijeen komst in Londen waar zij probeerden zestig Iraakse oppositiegroeperingen op één lijn te krijgen. foto Odd Andersen/EPA se (Turkse) provincies verenig den en verder een aantal rech te lijnen over de kaart trokken. Sommigen vrezen dat Irak al ras in drieën uiteen zal vallen. Midden-Oostendeskundige Mustapha Alani van het Royal United Services Institute (Rusi) in Londen is daar niet zo bang voor. Volgens hem zitten de sjiiten in het zuiden niet te wachten op een eigen staat (die dan waarschijnlijk aan de lei band van Iran zou lopen) maar streven ze veeleer naar meer zeggenschap in het centrum van de macht in Bagdad, waar de soennieten alle machtsposi ties bekleden. Federatief Irak De Koerden in het noorden le ven sinds de Golfoorlog in 1991 - onder de bescherming van de VN en van Amerikaan se en Britse vliegtuigen - al in een semi-zelfstandige staat. Maar de Koerden zijn zich er ook zeer van bewust dat het streven naar een zelfstandige Koerdische staat onmiddellijk tot repercussies van het mach tige "I\irkije zal leiden. De twee toonaangevende Koerdische partijen DKP en PUK streven dan ook naar een federatief Irak, waarbinnen het Koerdi sche noorden een zo autonoom mogelijke deelstaat is. Alani's collega bij het Rusi, Neil Partrick, wijst overigens wel op het gevaar dat Koerden hun gewenste deelstaat willen uitbreiden tot aan de olierijke provincie Kirkuk. Niet alleen zouden ze daarmee de toorn van de Tui'ken over zich afroe pen - er wonen veel Turken in Kirkuk - maar ook van een centrale Iraakse regering. Volgens Partrick zal het zo goed als onmogelijk worden een nieuwe regering te vormen zonder daarbij het (soenniti sche) leger te betrekken, dat van begin af aan een belangrij ke rol in het land heeft ge speeld. „De uiteindelijke Iraakse ï-egering zal mogelijk civiel zijn, maar de echte macht op de achtergrond is waarschijnlijk toch weer de soennitische legerleiding", al dus Partrick. Hij wijst er ook op dat de ver zamelde Iraakse oppositie in ballingschap geen groot scheepse zuivering wil, maar slechts Saddam Hoessein en een kleine groep van enkele tientallen van diens getrou wen wil berechten. Over de Iraakse oppositie ge sproken. Die bestaat uit talrij ke vogels van verschillende pluimage, en vergadert zich de afgelopen maanden te pletter om tot een gezamenlijkheid te komen die hen in staat stelt een belangrijke rol te vervul len in een nieuw Irak. Maar afgezien van de Koerdische partijen en de door Teheran gesteunde sjiitische SCIRI heeft niemand van die opposi tie enige basis in het land zelf. Militair De Amerikanen, die in decem ber nog probeerden de opposi tie van stevige fundamenten te voorzien, lijken daar nu vanaf te zien. Steeds luider klinkt uit Washington door dat daar aangestuurd wordt op een Amerikaans militair bestuur, dat na koite tijd dient te wor den vervangen door een Ame rikaans burgerlijk bestuur, onder leiding van een soort gouverneur, en later mogelijk een bestuur onder VN-vlag. Zo'n Amerikaans of VN-be- stuur zou moeten blij ven tot de Irakezen zo ver zijn dat ze zichzelf kunnen besturen. Het kan, zo mag uit het voorgaan de blijken, lang duren voordat ze zich uit het wespennest dat Bagdad ongetwijfeld wordt, kunnen terugtrekken. GPD door Michel Reijns Het gaat 11 maart om Sta tenverkiezingen, maar de landelijke politici reizen opnieuw stad en land af om de gunst van de kiezer. Dat doen zij niet alleen ter onder steuning van hun regionale partijgenoten, want ook voor henzelf staat er veel op het spel. De nieuwe Statenleden be palen de verhoudingen in de Eerste Kamer. De uitslag van de Statenverkiezingen heeft daarom grote invloed op de bewegingsruimte van het nieuwe kabinet. Het regeert nu eenmaal een stuk eenvou diger als de coalitiepartijen ook in de Eerste Kamer een meerderheid hebben. Is dat niet het geval, dan hangt een kabinet steeds een 'nee' van de Senaat boven het hoofd. Niet dat de senatoren zich vaak 'politiek' opstellen. Hun taak betreft vooral het met meer afstand bekijken van wetsvoorstellen die de Tweede Kamer al heeft aan genomen. De macht van de Senaat valt echter niet hele maal te negeren. In 1999 liet de Eerste Kamer haar macht nog blijken door de Referen- dumwet te laten sneuvelen. Toen vond het paarse kabinet van PvdA, WD en D66 een 'rechtse' meerderheid van CD A en WD in de Eerste Ka mer tegenover zich. Zulke tegenwerking hebben CDA en PvdA, die momen teel praten over de vorming van een nieuw kabinet, de komende jaren liever niet. Zeker niet gezien de ver wachte economisch zware jaren met veelal pijnlijke maatregelen. Voor de PvdA is de belang rijkste inzet van de provinci ale verkiezingen dan ook om te voorkomen dat CDA en WD hun meerderheid in de Eerste Kamer behouden. Het CDA heeft daar nu twintig van de 75 zetels, de WD heeft er negentien en de PvdA vijftien. Het CDA streefde tijdens de campagne voor de Kamer verkiezingen nog naar een meerderheid met de VVD. maar heeft inmiddels de knop omgezet en wil nu za ken doen met de PvdA. Bo vendien hechten de christen democraten erg aan een sta biel kabinet en die stabiliteit is groter als in de Senaat een zelfde meerderheid is als in de Tweede Kamer. Een nieuwe meerderheid van CDA en WD in de senaat zou daarom alleen de liberalen plezieren. Behalve voor de getalsmati ge verhoudingen in de Eerste Kamer zijn de Statenverkie zingen ook van groot psycho logisch belang. Zo kort na de Kamerverkiezingen zou een nederlaag voor de toenmali ge winnaars CDA en PvdA vervelend zijn. Een groot verlies voor een van beide zou bovendien de formatie besprekingen onder druk zetten. Bij een verliezer roert al snel de achterban zich en dat brengt compromissen meestal niet dichterbij. Compromissen Enkele partijen hebben de ondei'handelaars Balkenen de (CDA) en Bos (PvdA) al verweten dat ze vervelende compromissen proberen uit te stellen tot na 11 maart. De twee ontkennen dat. Bos riep Balkenende afgelopen week einde op snel resultaten te boeken. Of dat lukt, is gezien het on derlinge wantrouwen de vraag. Bovendien zullen CDA'ers en PvdA'ers in de aanloop naar 11 maart tij dens de campagne hun ver schillen nog eens duidelijk neerzetten. Ook op die ma nier ligt de datum van 11 maart nadrukkelijk op de onderhandelingstafel van de kabinetsformatie. ANP pagina 17: Verkiezingen in Zeeland STOOMTRAM - De NV. Stoomtram Walcheren ver hoogt met ingang van 1 maart de tarieven. De verhoging is nodig, omdat het reizigersver- voer nog steeds terugloopt. Het oude tarief van deze on derneming was een van de laagste in ons land. Volgens het nieuwe tarief kóst een enkele reis drie cent plus tien cent toeslag. ONTMOETING - President Eisenhouwer is bereid Stalin te ontmoeten, als hieruit iets goeds kan voortvloeien. Hij verbindt wel voorwaarden aan een dergelijke bespreking. Het moet in overeensteming zijn met wat het Amerikaanse volk van zijn president wil, en het; moet geschieden met medewe-! ten van de bondgenoten en! vrienden van de VS. INTERLANDS - De Neder landse Televisiestichting heeft aan het bestuur van de KNVB verzocht de voetbalwedstrijd Nederland-Denemarken uitte: zenden. Deze wedstrijd wordt op 7 maart gespeeld in hetFey- enoord-Stadion. ADOPTIE - De gemeente Gorssel in Overijssel adop teert de gemeente Bruinisse. Gorssel heeft ruim tiendui zend inwoners. Burgemeester Michaelis heeft er al een be spreking gehad. Hoofdredactie: A. L. Oosthoek D Bosscher (adjunct) A. L. Kroon (ad|unct) Centrale redactie: Oostsouburgseweg 10 Postbus 18 4380 AA Vlissingen Tel (0118)484000 Fax (0118)470102 E-mail redactie@pzc.nl Vlissingen: Postbus 18 4380 AA Vlissingen Tel. (0118) 484000 Fax. (0118) 470102 E-mail: redwalch@pzc.nl Goes: Voorstad 22 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113) 273000 Fax. (0113) 273030 E-mail: redgoes@pzc.nl T erneuzen: Willem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Terneuzen Tel. (0115) 645769 Fax. (0115) 645741 E-mail: redtern@pzc.nl Hulst: Baudeloo 16 Postbus 62 4560 AB Hulst Tel. (0114) 372776 Fax. (0114) 372771 E-mail: redhulst@pzc,nl Zierikzee: Grachlweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel. (0111) 454647 Fax. (0111)454657 E-mail: redzzee@pzc.nl Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur Zierikzee, Goes en Hulst: 8.30-17.00 uur Internet: www.pzc.nl Internetredactie: Postbus 18 4380 AA Vlissingen E-mail web@pzc.nl Bezorgklachten: 0800-0231231 op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden, zaterdags tot 12 00 uur Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag tijdens kantoomiti zondag: van 16,00 tot 18.00 uur Tel. (0118) 484000. Fax (0118) 470100. Abonnementen (bij acceptgirobetaling geldt een toeslag van 2,00) per maand 20,50 per kwartaal 55.10 per jaar. €209,90 Voor toezending per post geldt een toeslag. E-mail: lezersservice@pzc.nl Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor het einde van de betaalperiode. Losse nummers per stuk. maandag t/m vrijdag:€ 1,10 zaterdag: 1,65 Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties ABN AMRO 47,70.65,597 Postbank 35,93.00 Advertenties Alle advertentieopdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van de algemene voorwaarden van Uitgeverij PZC BV alsmede de regelen voor het adverlentiewezen. Tarieven kunnen tijdens kantooruren worden opgevraagd Voor gewone advertenties: Tel: (0118) 484240 Fax:(0118)470100 Voor kleintjes: Tel. (0118) 484321 Fax: (0118)484370 Auteursrechten voorbehouden Uitgeveri| Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concem De dw» aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt voor era l (abonnementen)administralie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten en pre ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig geselecteerd i derden Als u op deze mtormatie geen prijs stelt dan kunt u dit schrllleiiik melden bi| PZC. atos'c? lezersservice. Postbus 3229.4800 MB Breda. Behoort tot UJGCJGnGr

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2003 | | pagina 4