Jezuseen van onze jongens
PZC
Jazzlegende Lee Konitz zoekt
nog steeds het muzikale avontuur
CU Terneuzen wil
niet gebruiken van
papierbak bestraffen
Fout Rijkswaterstaat
oorzaak problemen
voegen Vlaketunnel
Wise vraagt CDA oi
sluiten kerncentrale
(0$) AutoTrack.nl
li'
Expositie over
hulpverlening
watersnoodramp
Bromfietser
gewond
GELICHT
Joodse visies
Lezing over veiligheid sluit project Safe Haven af
kunst cultuur
Bijna alle olie uit wrak
van de Tricolor gepompt
Koop en verkoop
uw auto razendsnel
via www.AutoTrack.nl
BERGEN OP ZOOM - In het
Markiezenhof in Bergen op
Zoom is momenteel een exposi
tie te zien over de watersnood
ramp van 1953. De nationale en
internationale hulpverlening
staat centraal.
De tentoonstelling toont hoe
Bergen op Zoom in de eerste da
gen van de ramp werd over
spoeld door personen die zich,
meestal ongeorganiseerd, kwa
men aanmelden als hulpverle
ner. Ze werden ingezet bij de
reddingswerkzaamheden en het
dijkherstel.
Bij die reddingswerkzaamhe
den werd ook het volledige mili
taire apparaat ingezet. De Wil-
helminakazerne in Ossendrecht
deed dienst als coördinatiecen
trum. Het Rode Kruis had een
eigen centrum aan het Bolwerk.
Dat werd de sleutelpositie voor
de hulpverlening in West-Bra
bant een delen van Zeeland. Het
Rode Kruis ving mensen op uit
dorpen als Rilland-Bath, Krab-
bendijke, Kruiningen.
Andere zaken die worden be
licht zijn de hulp van de Belgen,
Fransen en Amerikanen, die on
der meer radio- en telefoonver
bindingen aanlegden en trans
porten regelden en de drie grote
projecten: het textielplan, het
huizenplan en het agrarisch
plan. Zo is te zien hoe het Noor
se, Finse, Zweedse en Deense
Rode Kruis voor honderden wo
ningen zorgden. In een dorp als
Stavenisse staan die Noorse wo
ningen er tot op de dag van van
daag.
De expositie, waarmee het Mar
kiezenhof een ander licht op de
ramp probeert te werpen, loopt
nog tot en met 23 maart en is ge
opend van dinsdag tot en met
zaterdag tussen 11.00 en 17.00
TERNEUZEN - Een achttienja
rige bromfietser uit Axel is gis
terochtend met onbekende ver
wondingen naar het ziekenhuis
gebracht na een aanrijding met
een auto op de kruising van de
Wielingenlaan met de rijksweg
in Terneuzen. De 35-jarige au
tomobilist uit Hulst reed ver
moedelijk door rood licht.
donderdag 27 februari 2003
door A.J. Snel
Een anekdote: Een oudere joodse da
me wordt in een katholiek zieken
huis opgenomen. In haar kamer hangt
een grote afbeelding van Jezus. Een ge
matigde non, die weet dat de dame
joods is, vraagt of zi j de plaat moet weg
halen. „O nee", antwoordt de joodse
vrouw, „moet je nagaan, wat een succes
voor een van onze jongens! Laat maar
hangen."
In zijn boek 'Wie is die man? Joodse vi
sies op Jezus' noteert dominee Eeuwout
van der Linden dit ironische verhaaltje
om te illustreren dat een verschuiving
heeft plaatsgevonden in de manier
waarop joden naar de figuur van Jezus
kijken. De predikant van de Samen-op-
Weg gemeente in Goes heeft een uitvoe
rige studie gemaakt met als slotsom dat
Jezus door joden steeds meer wordt ge
zien als een broeder die een cruciale rol
heeft vervuld om de God van Israël we-
reldwijd bekend te maken. Waarbij Van
der Linden wel een kanttekening
plaatst: ,,Je ziet een verschuiving in
joodse visies op Jezus, maar er bestaat
niet één benadering. Zomin als dat het
geval is in de christelijke wereld. Er is
sprake van een grote diversiteit in de
opvattingen. Als je de joodse wereld als
geheel beziet, blijft de discussie over de
betekenis van Jezus marginaal. Maar
wat je ook kunt waarnemen is, dat de
afkeer van de figuur van Jezus in joodse
kringen vermindert. In een aantal ge
vallen heerst zelfs de zienswijze dat Je
zus meer tot het jodendom dan tot het
christendom behoort."
Van der Linden (1962) gebruikte het
studieverlof van drie maanden, dat een
predikant binnen de denominatie
waartoe hij behoort eens in de vijf jaar
krijgt, om de studie te verrichten. „De
polemiek rond de visies op Jezus boeide
mij. Uit mijn studietijd wist ik wat de
grote joodse namen daarover te zeggen
hadden. Ik ben gaan zoeken of er meer
Eeuwout van der Linden: Joden en christenen gaan elkaar als gelijken zien.
foto Dirk-Jan Gjeltema.
was. In Israël heb ik mensen geïnter
viewd en op het internet viel het een en
ander te halen. De joodse visies op Jezus
waren op deze manier nog niet in kaart
gebracht, zeker niet in Nederland. Ik
het er bovendien visies uit de beeldende
kunst aan toegevoegd. Een heel belang
wekkende wordt gegeven door de jood
se schilder Chagall. Die identificeert
met zijn 'Witte Kruisiging' Jezus met
het joodse volk dat door de geschiede
nis heen vervolgd en geslagen wordt.
Hij brengt Jezus op die manier thuis."
Zo er al een discussie was, dan is die in
de loop der eeuwen met grote terughou
dendheid gevoerd, zo maakt Van dei-
Linden in zijn boek duidelijk. In de
Middeleeuwen werd door de joden over
Jezus niet veel gezegd. Dat is begrijpe
lijk. Het was gevaarlijk. De christelijke
kerk had het voor het zeggen en speelde
een kwalijke rol. Jezus was de christe
lijke God en de joden hadden zich te be
keren. Zij waren volgens de in die tijd
heersende zienswijze het volk dat onze
God had vermoord. Godsmoordenaars,
dat was de tendens. Joden die daar iets
tegenin wilden brengen, liepen de kans
te worden gedood of te worden verdre
ven. Toch valt uit verspreide opmerkin
gen in geschriften wel op te maken hoe
joden over Jezus dachten. Hij was 'die
man', een bedrieger die uit de gelederen
van zijn eigen volk was vertrokken. Bo
vendien zou hij een bastaard zijn ge
weest, voortkomend uit een buitenech
telijke relatie van Maria met een
Romeinse soldaat."
De Goese predikant signaleert dat na de
Verlichting een nieuwe, minder vijan
dige benaderingswijze wordt gekozen.
Joden beginnen in de negentiende eeuw
te emanciperen en assimileren en ze ne
men deel aan kritisch onderzoek. In die
periode wordt aanvaard dat Jezus een
zoon van het j oodse volk was, die ergens
in de stromingen van zijn tijd geplaatst
kon worden. Van der Linden: „Er was
een stroming die zei dat hij bij de Fari
zeeën hoorde, een andere meende dat
hij een Esseen was van de kloosterge
meenschap Qumran en weer anderen
zagen hem als een rondtrekkende won
derdoener die een intieme relatie met
God had en heilzame werken kon doen.
Tot de negentiende eeuw zeiden joden
niet zoveel over Jezus en was die vrijwel
volledig geannexeerd door de christe
lijke kerk. Daarna probeerden ook de
joden hem een plaats te geven. In de
twintigste eeuw ontstond zelfs, bij libe
rale joden, een soort 'Haal Jezus Thuis-
beweging'."
Van der Linden maakt in zijn boek dui
delijk dat, hoe divers de j oodse visies op
Jezus ook zijn, ze in één opzicht over
eenstemmen: Jezus is geen God. „In de
joodse visies is God in de hemel en de
mens op aarde. Er kan en mag geen ver
menging zijn. De messiasfiguur is men
selijk. Die visie kom je trouwens tegen
woordig ook steeds meer bij christenen
tegen. Ik denk dat er sprake is van een
wederzijdse beïnvloeding, die je ook
weer niet moet overdrijven. Joodse en
christelijke wegen lopen nog steeds ver
uit elkaar. Maar er lijkt een tijd aan te
breken dat joden en christenen elkaar
als gelijkwaardig zien. Ik ben daar ge
lukkig mee. Je kunt er niet omheen dat
Jezus een jood was. Hoe de joden hem
zien is van belang. De vervolgvraag is
wat dat voor ons als christelijke kerk
betekent. Als je daarover nadenkt, kun
je een scherper zicht krijgen op wat je
als kerk drijft."
Joodse visies op Jezus, Uitgeverij Ten Have,
Baarn. ISBN 90 259 5338 7. €22,90.
door Eugène Verstraeten
TERNEUZEN - Inwoners van
de gemeente Terneuzen die
straks hun blauwe container
voor inzameling van oud papier
niet gebruiken moeten een hef
fing opgelegd krijgen.
Dat is het idee van de fractie van
de ChristenUnie in de Terneu-
zense gemeenteraad. Fractie
voorzitter T. van den Berg-van
Dijk oppert om de invoering van
de 'blauwe container' te maken
tot een project, 'waarmee het
gedifferentieerd heffen van ta
rieven voor huisvuil een nieuwe
impuls krijgt'.
Ze wijst er op dat het Afval
Overleg Orgaan onlangs hogere
doelstellingen heeft geformu
leerd voor de inzameling van ge
scheiden afval. Het doel is om in
2006 zestig procent van het
huishoudelijk afval te
bruiken.
„Aangezien de gemeente Te,ie
neuzen binnenkort een blauï
container zal uitzetten voord
inzameling van oud papier isc
het moment om het beoogd pr-
ject te starten", aldus het raads -
lid.
Chip
De ChristenUnie denkt daaxi
aan het voorzien van de role
mers van een chip, waarmee-,
eerste instantie alleen het g
bruik wordt gecontroleer
„Het niet niet gebruik van
container kan door de gemeen!
worden ontmoedigd door mid
del van een heffing", aldus Vj -
den Berg. „Op deze manier w«
den voordelen bereikt op
gebied van het gescheiden ina
meln van afval, kosten en uite
aard het milieu."
door Ben Jansen
VLAKE - Een ontwerpfout van
Rijkswaterstaat is de oorzaak
van de problemen met het pas
vernieuwde wegdek in de zuid
buis van de Vlaketunnel.
Kort na de afronding van de
werkzaamheden aan de weg
bleek al dat het asfalt loslaat
bij de voegovergangen. Boven
dien kwam bij die voegen
grondwater naar boven. Het
herstel (kosten 65.000 euro)
komt voor rekening van Rijks
waterstaat.
Voor de vernieuwing van de
voegovergangen - een onderdeel
van het groot onderhoud dat af
gelopen najaar aan de zuidbuis
van de Vlaketunnel is uitge
voerd - had Rijkswaterstaat
veertig cm brede stalen platen
voorgeschreven. De bedoeling
was dat eronder water makke
lijk zou worden worden
voerd.
Uit onderzoek blijkt dat die!
len platen als het ware klap
ren wanneer het verkeer ero«
rijdt. Daardoor trilt het asfü
ervan af. Rijkswaterstaat h«
nu besloten bij het onderhouè
werk in de noordbuis (geplaj
van 7 april tot en met 28 mei)i
het geheel geen stalen platentt
te passen en deze constructie!
de zuidbuis te laten verwijd
ren.
Funderingsmateria
Aannemingsbedrijf Rasenbe
Wagenbouw uit Krabbend!
zal de platen weghalen, d
ruimte die daardoor ontstq
met funderingsmateriaal
vullen en de asfaltlaag bijti
voegovergangen herstellen. J
het onderhoud van de no(
buis zullen de stalen platen acjl
terwege worden gelaten.
door Ernst-Jan Rozendaal
MIDDELBURG - Zaterdag
avond sluit kunstcritica Anna
Tilroe in de Vleeshal in Middel
burg het project Safe Haven af
met een lezing over het thema
veiligheid in de kimst.
Aansluitend vindt een discus
sie plaats. Lucas Verweij van
Premsela, de stichting voor
Nederlandse vormgeving,
zal daarbij het voorzitter
schap delen met commissaris
van de koningin Wim van
Gelder. Aan het porgramma is
een inleiding toegevoegd
van directeur Jan-Bart Man-
dos van de Hogeschool Zee
land.
Door middel van een tentoon
stelling, lezingen en een excur
sie heeft de Vleeshal zich de
afgelopen anderhalve maand
beziggehouden met de esthe
tiek van veiligheid. De bedoe
ling was om eens niet met een
politieke blik naar onderwer
pen als veiligheid en onveilig
heid te kijken, maar meer van
uit het perspectief van kunst en
vormgeving. De door Guus
Beumer georganiseerde ten
toonstelling in de Vleeshal
loopt nog tot en met 23 maart,
maar zaterdag staat de laatste
extra activiteit gepland. In
haar lezing zal Tilroe veilig
heid en gevoelens van angst,
verlangen en gemis die daarbij
horen, plaatsen binnen sfeer
van de kunst.
Mandos is om een bijdrage ge
vraagd omdat de hogeschool
van plan is een lector veiligheid
aan te stellen, iets wat precies
past in het door de Vleeshal ge
kozen thema. Aan de discussie
zullen onder anderen organi
sator Beumer en Vleeshaldi
recteur Rutger Wolfson deel
nemen.
Aanvang: 20 uur.
door Ernst Jan Rozendaal
TERNEUZEN - Hij is een van de
laatste levende jazzlegendes.
En dan niet iemand die al veer
tig jaar hetzelfde kunstje her
haalt. De 75-jarige Amerikaan
se altsaxofonist Lee Konitz
blijft op zoek naar het muzikale
avontuur. Zaterdag speelt hij
met de Israëlisch/Zwitserse
saxofonist Ohad Talmor en het
Oostenrijkse Spring String
Quartet in jazzclub Porgy
Bess in Terneuzen.
De meeste altsaxofonisten in de
naoorlogse jazzmuziek zijn be
ïnvloed door het expressieve
spel van Charlie Parker. Zo niet
Lee Konitz. In een tijd dat saxo
fonisten al duellerend de toon
ladders agressief en op topsnel
heid over elkaar lieten buitelen,
koos hij voor een lyrisch, be
dachtzaam en flinterdun geluid.
In de loop der jaren heeft hij zijn
toon wel wat aangezet, omdat
hij zich anders moeilijk staande
kon houden in grotere jazzfor
maties.
Eind jaren veertig speelde Ko
nitz een sleutelrol in de cool
jazz. Hij maakte deel uit van het
octet waarmee Miles Davis een
van zijn vele legendarische al
bums opnam: The birth of cool.
Na samenwerkingsverbanden
met pianist en leermeester Len-
nie Tristano en orkestleider
Stan Kenton, ging Konitz hal
verwege de jaren vijftig zijn ei
gen weg. Hij was een pionier op
het gebied van solo-improvisa
ties, nam een reeks van duo-al
bums op - onder meer met de
saxofonisten Warne Marsh en
Jimmy Guiffre - en kan als een
van de weinige jazzartiesten bo
gen op een geslaagd album met
een strijkerssectie: An Image.
Lee Konitz with stritigs.
String Project
Aan deze kant van zijn oeuvre
geeft hij nu een vervolg met het
Lee Konitz String Project.
Componist/saxofonist Ohad
Talmor heeft daarvoor muziek
gearrangeerd van klassieke
componisten als Claude Debus
sy, Maurice Ravel en Erik Satie.
Konitz heeft ook een aantal
composities bijgedragen, even-
Dat is een duidelijk verschil met
An Image, mijn project met Bill
Russo. Toen maakten we nog ge
bruik van een ritmesectie, nu
niet."
Morgen begint in het Duitse
Neuberg een twee weken duren
de Europese tournee van het Lee
Konitz String Project. Het op
treden in Porgy Bess, zater
dagavond, is het enige in de Be
nelux. Konitz vindt het wel
grappig dat hij met de strijkers
in een jazzclub optreedt. „Een
kleine concertzaal of een thea
ter ligt wat meer voor de hand.
Maar degene die ons geboekt
heeft, wist wat hij in huis haal
de. En natuurlijk heb ik niets te
gen jazzclubs." Bovendien is de
aanduiding klassiek ook niet
helemaal op zijn plaats, erkent
Konitz. „Elke avond wordt an
ders, omdat ik mijn partijen im
proviseer. Dat is een principe uit
de jazz."
Pensioen
Zoals de meeste jazzveteranen
zal Konitz waarschijnlijk blij
ven spelen totdat hij erbij neer
valt. Met pensioen gaan is er
niet bij. „Ik speel nog elke dag
voor mijn eigen plezier. Ik treed
graag op, maar het reizen valt
me tegenwoordig wel zwaar. Ik
heb daarom het gevoel dat ik ei
genlijk betaald wordt voor het
reizen, niet voor het spelen."
Opmerkelijk is dat Konitz' re
cente platen (zoals Alone To
gether met bassist Charlie Ha-
den en pianist Brad Meldau)
door jazzcritici nog steeds lo
vend worden besproken. Een
bewijs dat de saxofonist niet
teert op oude roem. „Het grote
gevaar is dat je een eigen ma
niertje ontwikkelt en je daar
nooit meer aan weet te onttrek
ken. Kijk naar Stan Getz. Dat
was natuurlijk een voortreffe
lijke saxofonist, maar wat hij
ook deed, het klonk altijd als
Stan Getz. Als iemand gitarist
Jim Hall vroeg waarom zijn mu
ziek nooit een kassucces was ge
worden, antwoordde hij dat hij
daarvoor niet de juiste stijl had
weten te vinden. Zo is het met
mij ook."
ConcertLee Konitz String Project,
zaterdag in Porgy Bess in Terneu
zen, aanvang: 21 uur.
door Maurits Sep
DEN HAAG - Na eerder de
PvdA bewerkt te hebben, heeft
milieuorganisatie Wise gisteren
ook het CDA gevraagd de kern
centrale Borssele toch te slui
ten.
Wise overhandigde op het CD A-
partijkantoor in Den Haag een
petitie aan Kamerlid L. Spies.
Wise richt de aandacht op zowel
PvdA als CDA omdat die partij
en onderhandelen over een
nieuw kabinet. Van de PvdA is
bekend dat zij de kerncenrale in
2004 wil sluiten. Wise wijst het
CDA op de discussie die die pi
tij is begonnen over normeni
waarden. Daar hoort v
Wise ook bij dat volgende gem
raties niet opgezadeld mogd
worden met kernafval. Zolai
het CDA de kerncentrale Bon
sele niet wil sluiten, blijft b
partijkantoor wat Wise betn
'besmet gebied'.
CDA-Kamerlid Spies onde
schreef de risico's van kernene
gie en kernafval. „Maar het ve
zoek van sluiting kunnen 5
niet honoreren. Dat zou 1
taaivernietiging zijn want
centrale kan technisch nog;;
Het wegpompen van de o!
kende een uiterst moeizai
verloop. De werkzaamhede
begonnen op 23 december. Da
het slechte weer en verde
rampspoed moest de operat
eerder dit jaar tijdelijk stopgi
zet worden. Twee dagen nai
eerste aanvaring botste
bullkcarrier Nicola op M
Noorse schip. Op 1 januari voa
het vrachtschip Vicky op degs
zonken Tricolor.
Walder hoopt dat de berging!
operatie in augustus is afgt
rond. Wie voor de berging zal is
staan, is nog onbekend. Sri
heeft hiervoor een consortiui
gevormd met de Vlaamse berg!
Scaldis, het Antwerpse sleepb
drijf URS en Multraship uit Te
neuzen. Andere kandidaat-ba
gers zijn Mammoet-Van Oordf
Svitzer-Wijsmuller.
door René van Stee
ROTTERDAM - Smit Salvage
uit Rotterdam is klaar met het
wegpompen van olie uit het
wrak van de Tricolor in het
Nauw van Calais.
Het schip had ruim 2200 ton
stookolie aan boord toen het op
14 december in botsing kwam
met het containerschip Kariba
en daarna zonk.
„In totaal hebben we 1800 ton
olie opgepompt. Een kleine
honderd ton olie zit nog steeds
in het schip. Die olie is inmid
dels te dik geworden om op te
pompen en bevindt zich op
plaatsen die moeilijk te berei
ken zijn. Naar schatting drie
honderd ton olie is weggelekt."
verklaart woordvoerder L. Wal
der van Smit Salvage.
Advertentie
Lee Konitz (r) speelt zaterdag onder meer met de Israëlisch/Zwitserse saxofonist Ohad Talmor.
eens door Talmor gearrangeerd.
De muziek wordt uitgevoerd
door het Spring String Quartet,
Talmor op basklarinet en tenor
saxofoon en Konitz op altsaxo
foon. Ook staat een aantal num
mers van Train Songs op het
programma, een album waarop
het Oostenrijkse strijkkwartet
muziek speelt van onder ande
ren John Coltrane, Johan
Strauss, Tom Waits en Jon Bon
Jovi.
„Ohad Talmor was ooit een leer
ling me", vertelt Konitz. „Hij
bleek een uitstekende saxofo
nist en een getalenteerde com
ponist. Op een gegeven moment
vroeg hij me of ik geïnteresseerd
was in een samenwerkingspro
ject. Dat resulteerde acht jaar
geleden in zijn 'Suite for Lee
Konitz'. Dat was een mix van
klassiek en jazz. Uitgangspunt
voor het project dat we nu doen
is de muziek van romantische
Franse componisten. Ohad
heeft hun pianocomposities be
werkt voor een strijkkwartet.
Hij heeft het op een zodanige
manier op papier gezet dat in de
muziek ruimte ontstaat voor mij
als jazzsolist. Ik moet me een
beetje heen en weer kunnen be
wegen. Laatst zei iemand tegen
me dat het erg klassiek klonk.
Hij wenste dat ik wat meer zou
improviseren. Dat beschouwde
ik als een compliment, want alle
noten die ik speelde waren ge
ïmproviseerd. Maar kennelijk
was ik erin geslaagd mijn im
provisaties naadloos te laten
opgaan in de klassieke muziek.
De autosite voor heel Nederland
