Bouwen voor de zwakkeren
PZC
Geslaagde dubbelexpositie in Clinge
Roofvogels steeds
vaker slachtoffer
van vergiftiging
lezers schrijven
Prestige
Terrorisme III
Betuwelijn
Veren IV
Asielaanvragen
0800 - 0231 231 (GRATIS)
kunst cultuur
Woningnood
vrijdag 21 februari 2003
door Rinus Antonisse
PHILIPPINE - De Roofvo
gelwerkgroep Zeeland slaat
alarm over vervolging van
roofvogels. Met name in
Oost-Zeeuws-Vlaanderen
was het afgelopen tijd raak.
Daar zijn inmiddels zeven
onder verdachte omstandig
heden gestorven buizerds
gevonden. Ook elders in Zee
land zijn vergiftigde roofvo
gels aangetroffen.
Volgens voorzitter Henk
Castelijns van de werkgroep
heeft onderzoek van de Alge
mene Inspectiedienst onom
stotelijk aangetoond dat de
buizerds zijn vergiftigd; een
keer ging het om verhonger
de jongen en een geval is nog
in onderzoek. Hij zoekt de
daders in Oost-Zeeuws-
vlaamse jagerskringen
Castelijns zegt dat het vin
den van opzettelijke gedode
roofvogels bij toeval gebeurt.
„De bewezen gevallen vor
men dan ook het topje van de
ijsberg. Dat er waarschijn
lijk in veel meer gevallen ver
giftiging plaats vindt, blijkt
uit een aantal verdachte ver
dwijningen rondom Axel,
waar voorjaar 2002 vier vast
broedende buizendparen
verdwenen. Dat is abnor
maal."
Aaseters
Het zijn in het bijzonder
bruine kiekendieven en bui
zerds die door de vervolging
worden getroffen. Dat zijn
grote vogels, die vaak vliegen
en daardoor nadrukkelijk in
het veld aanwezig zijn, ver
telt Castelijns. „Daarbij
komt dat vooral de buizerd
een echte aaseter is en het
vergiftigen daarom een fluit
je van een cent is. Je stopt een
dood dier vol met (landbouw
)gif en je legt het ergens in het
veld. Binnen de kortste keren
komt een buizerd op het aas
af, hij eet er van en valt vaak
ter plekke dood."
Omdat ook bruine kieken
dieven wel aas eten, ver
wacht hij dat de eerste
vondst van deze soort in
Zeeuws-Vlaanderen een
kwestie van tijd is. Castelijns
wijst erop dat in deze regio al
eerder onder verdachte om
standigheden gestorven kie
kendieven zijn gevonden,
maar die gevallen zijn nooit
onderzocht. Elders in Zee
land zijn wel bewezen geval
len van vergiftigde kieken
dieven.
De Werkgroep Roofvogels
Nederland heeft een lijst
aangelegd van de processen-
verbaal wegens roofvogel
vervolging. Het ging 27 keer
om een dader/verdachte uit
de jachtwereld, twee keer om
een duivenmelker, een keer
om een sierpluimveehouder
en van één dader was de ach
tergrond onbekend. Caste
lijns: „Het ligt voor de hand
de verdachten in Zeeuws-
Vlaanderen te zoeken binnen
de jachtwereld, waarmee
niet is gezegd dat alle jagers
zich er schuldig aan maken;
de meesten houden zich verre
van deze praktijken."
Hij merkt op dat jagers ten
onrechte de roofvogels als
kwade genieus zien. Door de
intensivering van de land
bouw neemt de hoeveelheid
jachtwild af. Haas, konijn,
patrijs en fazant zijn sterk in
aantal afgenomen. De afge
lopen tijd heeft de roofvogel
stand zich hersteld van de
forse dip die in de tweede
helft van de 20e eeuw optrad
(gevolg van de zeer schadeli j -
ke chloorhoudende bestrij
dingsmiddelen). Het een
heeft niets met het ander te
maken, stelt Castelijns.
Roofvogels leven lang niet
alleen van jachtwild; bij
voorbeeld de buizerd voedt
zich voor een belangrijk deel
met kleine knaagdieren en
regenwormen.
De Zeeuwse werkgroep pro
beert de broedende roofvo
gels zo goed mogelij k i n kaa11
te brengen. Zodoende is de
kans dat een vergiftigingsge-
val wordt opgespoord ook
groter. De vogelaars gaan ko
mende tijd extra scherp op
letten. Castelijns gewaagt
van geruchten over vervol
ging in de Hals van Zuid-Be
veland, terwijl op Schou-
wen-Duiveland nogal eens
nesten van bruine kiekendie
ven wordt leeggehaald. Hij
roept mensen die een dode
roofvogel vinden op dat te-
melden bij de politie of de Vo
gelbescherming in Goes.
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op in de PZC vefja
nen redactionele berichten, artikelen of commentaren. De reacti;
beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing van bijdragen betekent niet dj
redactie de meningen en stellingen van de inzenders onderschrijft
Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen vvon
niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woorden,(j
dactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten. Over
weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd.
ten in het bedrijfsleven zouc
ken dan kreeg je een schop:
der je kont met achterlating?
je dienstfiets. Zoals ver®
worden de jaarlijkse oncj
houdskosten geschat op Ijj
25 miljoen euro. Een heleruij
marge van 10 miljoen euro,a
22 miljoen ouderwetse Nede
landse guldens. Er bestond»
veel weerstand vanuit de bei
king tegen de Betuwelijn,
wordt tijd dat de verantwoorc
lijke (eventueel voormalige)!
windslieden persoonlijk m
den afgerekend op hun finaa
eel wanbeleid. Misschien be
fen ze dan wat het betekenis
verantwoordelijk met gems
schapsgeld om té gaan. DeBs
welijn heet een megaprojeci
zijn. Een goederenlijn, d$
door natuurgebieden, naar!
Duitse Roergebied. Een me
blunder is een betere benanS
En wij maar bezuinigen.
Jan Gis
Stationsstraat 5, Oudeh
Bewonderenswaardig vind ik
mensen zoals Wietse en Mary
Haak uit Vlissingen zoals die to
nen wat ze voor de natuur en de
medemens over hebben (PZC,
12-2). Deze mensen zijn in hun
eigen tijd en op volledig eigen
kosten naar Spanje afgereisd
om daar een maand de plaatse
lijke bevolking te gaan helpen
met het opruimen van de gigan
tische olievervuiling die veroor
zaakt is door de ramp met de
Prestige. Als je weet wat ze al
leen al voor moeite hebben moe
ten doen om te mogen komen
wordt je bewondering van de
doorzettingskracht en gedre
venheid van deze mensen alleen
maar groter. De samenleving
moet zuinig zijn op mensen van
dit allooi. Ik heb honderden fo
to's gezien van de ramp aldaar
en als je dan weet dat de oliever-
vuiling soms wel een meter dik
is moet je ook nog maar de moed
hebben om eraan te beginnen.
Als je het in het echt ziet denk ik
dat de tranen in je ogen schie
ten. Al die duizenden vogels en
andere zeedieren zoals vissen,
dolfijnen en krabben die be
smeurd met olie liggen te lijden
en langzaam sterven. De over
heden moeten eindelijk eens
wetten aannemen dat dit soort
schepen niet meer mogen varen
want door dit soort rampen gaat
ons milieu helemaal naar de
knoppen. Als er mensen zijn die
Wietse en Mary een hart onder
de riem willen steken d.m.v. een
briefje/e-mail kunnen dit doen
naar het onderstaande adres of
en wij zorgen dan dat ze dit zo
snel mogelijk te lezen krijgen.
Rob Ossewaarde
Prins Bernhardstraat 25
Oud Sabbinge
Op 14 februari liet Piet van
Wijck uit Zuidzande zich in de
PZC kennen als een groot histo
ricus en fikse jodenhater: hij
meende dat de staat Israël zo
maar even door Amerika ge
dropt was in een piepklein Pa
lestina: 'Poot dat volk maar over
naar de prairies van Amerika,
dan heft het gevaarlijke terro
risme zichzelf op en worden de
Palestijnen in hun rechten her
steld...' Toemaar! Weet Van
Wijck niet, dat de staat Israël in
1948 door de VN is opgericht?
Heeft hij de Bijbel ooit gelezen?
Over Gods uitverkiezing van Is
raël en het Beloofde Land? Dat
het daar twaalf eeuwen leefde?
Dat er na de ondergang in 70 na
Christus steeds nog een klein
aantal bleef wonen? Dat elders
negentien eeuwen lang iedere
joodse huisvader op élk paas
feest gesproken heeft: 'Dit jaar
hier, maar volgend jaar in Jeru
zalem'? Dat joden in vele landen
periodiek werden gekweld, uit
gestoten, totdat de superterro-
rist Hitier zes miljoen van hen
vergassen liet? Dat van 1948 tot
nu toe Arabieren en Palestijnen
hen aanvielen? Eindelijk voch
ten de joden terug. Mochten zij?
Neen, dat noemt Van Wijck ter
rorisme, - het modewoord sinds
Bin Ladens moordpartij tegen
New York, uit haat tegen onze
Amerikaans-Europese econo
mische machtsexpansie en on
verzadigbare, onchristelijke
consumptiedrift. Mijn voorstel
aan Piet is: probeer je Israëlplan
zélf uit: verlaat overvol Zuid
zande en verhuis samen met
Arafat en Gretta naar een piep
klein eilandje in de Stille Oce-
aan.
J. E. L. Brummelkamp
Molenwater 111, Middelburg
Het ministerie van Verkeer en
Waterstaat erkent eindelijk dat
de Betuwelijn verliesgevend zal
zijn. Daarnaast zijn de aanleg-
kosten het drievoudige (4,5 mil
jard euro) van het bedrag dat
begin jaren negentig becijferd
was! Volgens een schatting moet
de belastingbetaler jaarlijks 15
tot 25 miljoen euro ophoesten
alleen al voor het onderhoud
(PZC 15-2). Drie grove bereke-
ningsfouten waarvoor de eerste
de beste boekhouder in oplei
ding het schaamrood op zijn ka
ken zou krijgen. Zo niet het mi
nisterie. Worden voor deze fou
ten de toenmalige ministers van
genoemd ministerie ter verant
woording geroepen? Nee, na
tuurlijk niet. Foutje, sorry. Als je
zulke stomme inschattingsfou-
Het plan van de heer Westlas
ontvouwd in de PZC van lj.
verdient inderdaad de steuni
sympathie van alle Zeeuw
.Ons veer moet blijven van
Als er aandelen worden uitgef
ven: kopen!... De overtochts
die mooie catamarans voorfe
sers en voetgangers is veel
duur: er moet concurrentieaj
Er is echter nog een anderaspa
aan de kwestie der oeverveit:
ding. Ongetwijfeld is de Weste
scheldetunnel een zegen vo
Zeeland. Maar mag ze een va
uitgang heten, als er in pla
van de twee flessenhalzen: Yli
singen-Breskens en Kruin!
gen-Perkpolder, er maar a
voor terugkomt: Ellewoutsdi
Terneuzen?... Dat kan wel es
een heel gedrang worden,
er is dan geen alternatief. 8
vendien worden mensen
noodzaakt vele kilometersoa
rijden over een wegennet, i!
tot dusver niet op grote vs
keersstromen is berekend. Ei
rit van Middelburg naar Ar
denburg (zo'n 25 kilometer)!
zeker het drievoud daarani
dragen. Dan zwijgen wij z
van de vervuilende benzine.!
ze kost. Het is niet zo'n wijsl
sluit, de veren op te heffen,:
de tunnel klaar is en geopend
(Het doet ook een beetje denk
aan gedwongen winkelnering
Als een particuliere ondera
ming kans ziet de prijs voor»
overtocht of een abonnema
enige euro's lager te houdend)
de tol voor de tunnel, kan d
plan wel eens een succes word)
ook!... Het zou een ontlasting
voor de tunnel en een toerist)
sche attractie kunnen zijn,
ds M. C. Postun
Veersesingel 108, Middelk
In de PZC van 13 februaristcd
dat minister Nawijn de dossias
van zo'n 2300 oude asielaanvra
gen nog eens tegen licht wilhoo
den en de schrijnende gevalle
onder hen alsnog een verblijfs
vergunning toe te kennen. Dit
had hij al toegezegd op een ac
tiedag van Vluchtelingenwerk
en daar heeft hij toen veel res
pons op gekregen. Tijdensdebe-
handeling in de Tweede Kamer
bleek dat er een meerderheid
voor dit voorstel was, maar
CDA, WD en SGP waren tegen.
Volgens de SGP-woordvoerder
zou dat een precedent scheppen,
want zo zei hij: we kunnen dat
nu wel doen, maar over een paar
jaar zijn er vast weer mensendie
buiten de boot vallen. Ook inde
ministerraad was veel kritiek.
Erger was dat er verder nietsge-
beurde. Hoe het dan wel moet
met deze vluchtelingen, daar
werd niet meer over gepraat En
deze mensen die net weer ea
beetje hoop was gegeven wil
den weer in de kou gezet dcc?
het kabinet. Ik zie dit als eengc-
miste kans. Schrijnende gevat
len zet je sowieso niet op de
straat of het land uit, die laatje
ook niet jarenlang verpieterel
nu niet en over enkele jareno»
niet. We wonen bovendien in
een van de rijke landen in de#
wereld. Is het geen voorre®
dat we daardoor in de gelegen
heid zijn om mensen in zul®
moeilijke omstandighedenweff
recht te kunnen geven op e®
menswaardig bestaan?
Riet Dekker-W
Koudekerksewtql
Advertentie
Lezersservice - bezorgklachten - informatie over abonnementen
door Ernst Jan Rozendaal
door Emile Calon
Via allerlei kanalen hoort gedepu
teerde G. van Zwieten hoe moei
lijk het is voor starters om een woning
in Zeeland te vinden. Op Schouwen-
Duiveland is het al in het geheel on
mogelijk weet hij. Hij vindt dat
vreemd, want die gemeente heeft een
woningcontingent en kan dus ook
bouwen voor jongeren. Desondanks
moeten die starters nu noodgedwon
gen uitwijken naar andere regio's of
nog langer thuis blijven omdat ze geen
goedkope woning kunnen vinden.
Jongeren die reageren op de Zeeuwse
wervingscampagne worden eveneens
met dat probleem geconfronteerd. Hij
hoort van hen dat ze wel een baan in
Zeeland hebben gevonden maar uit
eindelijk toch niet komen omdat het
niet lukt een woning te vinden.
Ook allerlei andere zwakke groepen
zoals ouderen, invaliden en mensen
die van een minimuminkomen moeten
rondkomen kunnen niet of uiterst
moeilijk een geschikte goedkope wo
ning vinden, zegt de gedeputeerde. Hij
vindt dan ook dat gemeenten, veel
meer dan nu het geval is, 'allereerst'
moeten bouwen voor die zwakke
groeperingen en voor de starters. Die
worden namelijk niet bediend door de
vrije markt, stelt de liberale gedepu
teerde vast.
Doorstroming
Om die reden ziet hij ook niets in het
promoten van vooral de bouw van
middeldure woningen om zo de door
stroming te bevorderen waardoor au
tomatisch goedkope woningen vrij
komen. De ervaring leert, zegt hij, dat
niet iedereen zijn goedkope woning
verlaat als men de kans krijgt te ver
huizen naar een wat duurdere wo
ning. „Dus bouwen van vooral mid
deldure woningen lost het probleem
voor al die zoekende starters niet op."
Eind vorige week bleek dat de Zeeuw
se gemeenten wel erg weinig rekening
houden met de woonwensen en -be
hoeften van de eigen inwoners. Een
notitie van Gedeputeerde Staten
maakte duidelijk dat de gemeenten
nog vooral veel klassieke gezinswo
ningen willen bouwen en dat er bij
voorbeeld veel te weinig appartemen
ten en goedkope woningen op de
planningslijsten van de dertien ge
meenten staan. Ook hebben de ge
meenten plannen voor veel te veel wo-
zoek vrijwel in het geheel genegeerd
is. De gedeputeerde vindt dat schok
kend, geeft hij ronduit toe.
Vette worst
Hij hoopt het beleid echter bij te kun
nen sturen door de gemeenten een vet
te worst voor te houden. Als ze hun
bouwplannen afstemmen op de wer
kelijke behoefte van de inwoners krij
gen ze veertig procent meer woningen
toegewezen dan waarop ze recht heb
ben volgens het eerder afgesproken
contingent.
De reacties van de gemeenten op de
kritiek van de provincies noemt Van
Zwieten 'klassieke Pavlov-reacties'.
Het zijn volgend hem de gekende af
werende reacties en er wordt hier en
daar zelfs gedaan alsof het ABF-on-
derzoek geen enkele waarde heeft.
„Men hoopt op de oude voet voort te
kunnen gaan." Hij snapt die reacties
ook wel een beetje want gemeenten
staan voor een gigantische opgave.
Om het gewenste woningbouwbeleid
goed uit te voeren is heel veel geld no
dig en veel gemeenten hebben tot nu
toe de winsten die ze maakten op het
grondbedrijf in de algemene middelen
gestopt en niet gereserveerd voor wo
ningbouw.
Onder druk
Financiële hulp vanuit Den Haag zal
er, in tegenstelling tot het recente ver
leden, ook niet meer komen omdat het
kabinet het beschikbax*e geld reser
veert voor vijftig achterstandswijken
in de grote steden elders in het land.
En alle goedkope herstructurerings
plannen zijn al uitgevoerd. -Wat rest
zijn dus vooral kostbare plannen
waarvoor vaak geen geld is gereser
veerd. Desondanks hoopt en verwacht
de gedeputeerde dat gemeenten er in
slagen het gewenste woningbouwbe
leid vorm te geven. Hij haalt een ge
liefde uitspraak aan: „Onder druk
wordt alles vloeibaar." Daarmee geeft
hij aan dat als het moet, als alle partij
en dat ook terdege beseffen en samen
werken, er creatieve oplossingen ge
vonden woi"den. Dan moet het lukken
om die woningen te bouwen waarop
de inwoners daadwerkelijk zitten te
wachten.
De leden van de Statencommissie Ruimte,
Milieu en Water bespreken vandaag de no
titie over het Zeeuwse woningbouwbeleid.
De vergadering begin om 09.00 uur in de
Abdij in Middelburg.
CLINGE - Het woord schilderij is een te be
perkte term voor het werk dat kunstenaar
Leo Schepens uit Eindhoven maakt. Door
hout en zand te gebruiken, ontstaat vaak
een zodanig reliëf dat liet niet zou misstaan
te spreken over wandsculpturen. Maar zijn
afbeeldingen hebben ook alles van doen met
architectuur. Sculpturale schilderijen met
een architectonische inslag dan maar?
Halverwege de jaren negentig is Schepens
begonnen met het soort schilderijen waar
van er in galerie Esprit in Clinge negentien
zijn te bewonderen. Er hangen ook vijf
aquarellen die als voorstudies zijn te be
schouwen. De inspiratie voor deze werken
heeft Schepens opgedaan in Saintogne, aan
de Franse westkust. 'Saintes' noemt hij zijn
afbeeldingen. Een toepasselijke naam, om
dat daarmee wordt verwezen naar de streek
waarop ze zijn geïnspireerd, maar ook naar
de religieuze symboliek die in de werken een
belangrijke rol speelt.
Schepens is gefascineerd geraakt door de
Romaanse kerken in Saintogne. Op veel van
zijn schilderijen zijn de vormen van die ge
bouwen te herkennen. De Romaanse bogen,
een voorgevel, een plattegrond. Maar de
ambitie van de Eindhovense kunstenaar
reikt verder. Hij wil de eeuwenoude kerken
niet alleen zichtbaar maken, maar ook voel
baar. De verweerde stenen van een trap, de
schimmel in donkere nissen, het felle zon
licht dat op de daken van de kerken de mooi
ste kleuren tevoorschijn tovert; Schepens
probeert het allemaal in zijn schilderijen te
vatten.
Zand
Hij gebruikt daarvoor onder meer zand dat
hij uit de streek heeft meegenomen. Maar in
zijn verf verwerkt hij ook kaolin, aarde die
voor porselein wordt gebuikt. Op zijn doe
ken of panelen lijmt hij hout en papier,
waardoor sommige delen naar voren sprin
gen. Niet alleen de aardse kleuren, maar ook
de ingekraste lettertekens en schilderingen
met plakkaatverf roepen herinneringen op
aan fresco's. Zeer passend natuurlijk, als
het gaat om oude kerken. De goudverf die
Schepens af en toe gebruikt, doet weer aan
ikonen denken.
Lopend langs de schilderijen in Esprit
wordt duidelijk dat de tijd Schepens' thema
is. Hij maakt zichbaar hoe met het verstrij
ken der jaren een gebouw verweert. Tegelijk
maakt hij duidelijk hoe door de eeuwen
heen bepaalde dingen blijven bestaan. Niet
alleen een Romaanse kerk, maar ook de reli
gie die daarin wordt beleden. De mens die
zoekt naar zingeving, gesymboliseerd door
het menselijk schrift dat in veel van Sche
pens' werken opduikt, is iets van alle tijden.
Zo wordt de particuliere fascinatie van
Schepens, zijn liefde voor Romaanse kerken
in een betoverend zonlicht, een universeel
onder-werp, de verhouding tussen mens en
geschiedenis en de verhouding tussen de
mens en zijn goden.
Het werk van beeldhouwer Ernest Joachim
uit Biervliet past uitstekend bij dat van de
schilder Schepens. Zijn thema is de natuur.
In de natuur is God nooit ver weg, maar wie
Beeld van Ernest Joachim.
het werk van Joachim ziet in combinatie
met dat van Schepens, zoals nu kan in Es-
pirit, beseft dat de beeldhouwer uit Biervliet
zich ook met universele levensvragen bezig
houdt. Zijn altijd sierlijke bronzen - in Clin
ge zijn er zestien te zien in verschillende ma
ten - zijn grofweg in twee categorieën in te
delen. De ene keer beeldt hij een toestand
van evenwicht uit. Een titel als 'Momenten
van geluk' is veelzeggend. Zo ook 'Tendres-
se'. Dit laatse beeld is een gladde ronde
vorm. Wie goed kijkt ziet dat het een uit
beelding is van twee menselijke wezens die
elkaar liefkozen, ongeveer zoals katten
kopjes geven. Met die gedachte wordt wat
eerst een min of meer ronde vorm leek een
hartvorm.
foto Camile Schelstraete
De andere categorie bestaat uit sculpturen
die een chaotische binnenwereld lijken te
vei'beelden. In veel gevallen zijn ze mooi
x-ond, maar ze missen de perfectie van een
natuurlijk evenwicht of de stroomlijn van
een machine. Ze hebben wel iets weg van
machine-onderdelen, maar dan van een me
chaniek waarbij verschillende schijven in
de soep zijn gelopen. Titels als 'Reis door de
geest', 'Inner eye' en 'Concentx-atie' wijzen
erop dat Joachim de complexe menselijke
binnenwereld vorm heeft willen geven.
Expositie: schilderijen van Leo Schepens en beel
den van Ernest Joachim, tot en met 16 maart in
galerie Espri t in Clinge, open do t/m zo van 13.30-
17.30 uur en donderdagavond van 19-21 uur.
ningen en willen ze een te groot deel
van het platteland volbouwen.
Van Zwieten stelt dat de gemeenten,
als ze alleen kijken naar de eigen be
standen, te weinig inzicht hebben in
de woonwensen en -behoeften van de
eigen inwoners.
Het gemeentelijk beleid wordt om die
reden nog veel te veel afgestemd op al
leen de wachtlijsten voor bouwkavels,
terwijl er nauwelijks gekeken wordt
naar andere bestanden. Want iemand
die bijvoorbeeld behoefte heeft aan
een aanleunwoning staat niet opgeno-
men in een bestand van de gemeente
maar is wel bekend bij de woning-
bouwvereniging of een zox-ginstelling.
Die bestanden worden blijkbaar niet
uitgewisseld.
Om het manco van te weinig inzicht te
ondervangen is enkele jaren terug in
opdracht van de provincie een breed
woonwensen-onderzoek uitgevoerd.
Per x'egio en gemeente is nu bekend
welke wensen en behoeften er zijn. Bij
het opstellen van de jongste gemeen
telijke planningslijsten lijkt het ech
ter of dat zogenoemde ABF-onder-
Gedeputeerde Van Zwieten: „Als iedereen samenwerkt moet het lukken die woningen te bouwen waaraan daadwerke
lijk behoefte bestaat" foto Lex de Meester
