Elke training kost twee ballen
PZC
Alex Korstanje rapt
voor het goede doel
Hoogeëerd publiek
GEBOERT
Kleine bands
in de etalage
woensdag 19 februari 2003
Duurt een circusvoorstelling
op woensdagmiddag echt
korter dan precies hetzelfde
programma 's avonds? Volgens
Peter van Lindonk wel, want
'Kinderen klappen heel kort,
vijf keer hun handen op elkaar
en klaar. Dan denken ze: eruit
met die paarden, we komen hier
niet om te klappen en zeker niet
om nog een keertje extra te
klappen, we willen olifanten
zien!'
De spreekstalmeester van Ne
derlands beroemdste kerstcir
cus (Carré) is iemand met cir-
cusbloed, een van de tweeën
twintig bij wie Bibi Dumon Tak
te rade ging voor Wat een circus!
Ze trok een tijdlang met hen op,
woeg iedereen het hemd van het
lijf, en las intussen ook nog een
fiks aantal boeken
over acrobaten,
dierentemmers en
clowns. Toen ze
wist wat ze wilde
weten begon ze aan
haar boek. En als je
haar debuut 'Het
koeienboek' gele
zen hebt (ze kreeg
er vorig j aar een Zi veren Griffel
voor) dan weet je al dat ze je op
nieuw zal verrassen met zoveel
boeiends dat ook onbeduidende
weetjes spannende avonturen
lijken.
De geschiedenis van het circus
begint ongeveer tweeduizend
jaar geleden, in het Oude Rome -
in het reusachtige Circus Maxi-
mus, een langwerpig stadion
van zeshonderd meter met aan
weerszijden stenen zitplaatsen
voor 250.000 toeschouwers (vijf
keer meer dan in de Am
sterdam Arena). De voorstellin
gen waren gratis en vooral van
gevechten op leven en dood tus
sen gevangenen en hongerige
leeuwen gingen Romeinen fi
naal uit hun bol.
Kunstrijder)
Met het circus zoals wij dat nu
kennen hadden die bloederige
schouwspelen niets van doen.
Het moderne circus bestaat pas
sinds 1768, toen een zekere Phi
lip Astley op een braakliggend
stukje grond in Londen met zijn
paard Gibraltar een demonstra
tie kunstrijden gaf. De man was
een behendige ruiter die van
zijn hobby zijn beroep maakte.
Hij had gemerkt dat hij het ge
makkelijkst op de rug van zijn
paard kon blijven staan als het
rondjes liep van precies dertien
meter doorsnee. Niet groter,
want dat leek voor het dier te
veel op rechtdoor en ook niet
kleiner, omdat zijn paard dan
telkens omkukelde. Dat rondje
met wat stoelen er omheen, een
dak boven de 'tribune', op de
grond zaagsel, enkele paarden-
nummers en nog wat kunsten
van clowns en acrobaten was
het eerste echte circus. Domp
teurs met vervaarlijk brullende
roofdieren waren er nog niet bij.
De eerste wildedierentemmer
was Henri MartinDe Fransman
trok in 1831 met zijn cireusje
van niks rond in Duitsland waar
hij zijn hart verloor aan de
dochter van een beroemde cir
cusdirecteur. Van trouwen kon
geen sprake zijn. Om de vader
van het meisje te overtuigen van
zijn goede bedoelingen liet Hen
ri zich door een stalknecht op
een avond in de kooi van een on
berekenbare koningstijger op
sluiten. Niet met een ijzeren
staaf en zonder zweep, maar
met slechts een stukje vlees: 'Na
verloop van tijd sloot hij vriend
schap met de tijger. Nu moest hij
alleen de directeur nog temmen.
De stalknecht ging hem op een
goede dag halen. De directeur
was woedend toen hij Henri in
zijn stallen trof. De mooie doch
ter werd wit van schrik toen ze
zag dat de stalknecht langzaam
de tijgerkooi open
de en Henri dood
kalm naar binnen
liep. Zoiets had de
directeur nog nooit
gezien. Henri gaf
de tijger een aai
over zijn kop, keek
de directeur aan en
vroeg tussen de
tralies door nogmaals om de
hand van zijn dochter.Of er ge
trouwd werd? De waaghals
werd in ieder geval rijk en be
roemd. (Ja natuurlijk werd het
een groot feest.)
Lefgozers
Over Circus Maximus, Philip
Astley en Henri Martin gaat het
eerste hoofdstuk van Wat een
circus! Je hebt dan nog vijftien
boeiende hoofdstukken voor de
boeg. Met aanstekelijk vertelde
verhalen over lefgozers en durf-
grieten in de lucht en op de
grond, over Boni die het publiek
met haar slurf graag een stof-
zuigbeurt geeft, over Doris Alt-
hoff en haar paard dat beter kon
tellen dan de juf op school, over
verliefde zeeleeuwen wijfjes die
zich onmogelijk gedragen met
een mannetje in de buurt, over
circuskinderen en kinderen die
bij het circus willen, over nog
veel meer dat er te weten valt
van het spektakel dat - applaus
inbegrepen - meestal tweeën
half uur duurt. Of iets korter.
Jan Smeekens
Bibi Dumon Tak: Wat een cir
cus! - Uitgeverij Querido,
€12,95.
De tafeltennisrobot is
'geblesseerd'. Uitge
schakeld door een manke
ment. Een technische knock
out dus. Het apparaat staat -
lamgeslagen? - in de berging.
Geen nood. Het 'balletjes-
schieten' wordt probleem
loos overgenomen door trai
ner Jaap Meerman. Dochter
Tamara (17) wordt bestookt
met backspin- en topspin-
ballen. Gebruikelijke kost
tijdens een doorsnee trai
ningsavond.
De speelster voelt zich duide
lijk in haar element. ,,Het
loopt lekker. Niet alleen tijdens
de training, maar ook in de wed
strijden. Tuurlijk, na onze pro
motie naar de landelijke B-
klasse voor jongens is de tegen
stand behoorlijk toegenomen.
Het is elke week knokken voor
de punten. Tegen Docos uit Lei
den won ik al m'n partijen. Dat
is dan een opsteker. Maar dan ga
je een week later met 9-1 onder
uit tegen TOV. Da's minder,
maar de sfeer in de ploeg is uit
stekend."
Spelen met en tegen jongens is
voor de meervoudig Zeeuws
kampioene - en houdster van
een A-licentie - geen enkel pro
bleem.
„Waarom niet? Ach, voor m'n
tegenstanders maakt het niks
uit. Een meisje achter de tafel?
Nou en? Het gaat maar om één
ding: winnen. Wat me wel op
valt is, dat jongens meer 'spin
nen', terwijl je bij meisjes veel
meer het 'tikken' van het bal
letje ziet. M'n sterke punten?
Tja, ik denk m'n forehand. Bo-
Tamara (links) en Griselda Meerman
vendien ben ik redelijk balvast,
maak weinig fouten. Behalve
als ik 'ingehouden' ga spelen.
Zeg maar te voorzichtig. Dan
gaat het juist mis."
Kapitaal
Tafeltennis vormt in huize
Meerman sportief gezien het
hoofdmenu. Broer Jan-Rien (18)
speelt in de derde divisie bij de
mannen; zus Griselda (14)
speelt met haar team in de lan
delijke B-klasse meisjes en
jongste zus Eline (9) is volop in
training om ook haar partij mee
te gaan blazen. Vader Jaap
Meerman maakt zich verdien
stelijk als trainer - 'vissen is ook
leuk hoor!- en speler in de eer
ste klas afdeling. Als prijsbe
wust bestuurslid wijst hij op het
'kapitaal' aan balletjes, dat op
een trainingsavond sneuvelt.
Wat zo'n balletje dan wel niet
kost? „Vijftig eurocent per stuk,
dus reken dan maar uit.De ver
baasde blikken spreken boek
delen. „Nooit bij stilgestaan",
klinkt het eerlijk. „Twee bal
letjes per training sla ik toch wel
stuk", rekent Tamara hardop.
„Met 100 leden kost dat de club
foto Ruben Oreel
toch een aardige cent."
Voor Jaap Meerman is het
slechts een detail. Het is de
'prijs' voor sportief succes.
„Onze club is een echte vereni
ging, waar ieder lid elke dag van
de week terecht kan in ons eigen
'home'. Dat is naast de sportieve
successen het allerbelangrijk
ste."
Hans Segboer
Scholier Alex Korstanje schreef een gedicht over het kinderleed in
de wereld en bewerkte het met bevriende rappers voor muziek.
foto Ilielco Kuipers/GPD
Wie zei dat jongeren zich
alleen maar zorgen
maken over hun scooter, hun
mobieltje en wat er op TMF
is?
Scholier Alex Korstanje uit
Leiden schreef een gedicht
over het kinderleed in de wereld
en bewerkte het met een paar
bevriende rappers voor muziek.
Met hun rapnummer 'Stolen li
ves' sleepte het drietal de jonge-
renprijs 'Young Creative Award'
in de wacht. Gevolgd door de
camera's van muziekzender
MTV gaan ze volgende week op
reportage in India.
Alex Korstanje (18) noemt zich
zelf „geen artiest, maar wel een
dichter". Het gedicht over ge
stolen levens schreef hij ander
half jaar geleden. Het bleef op
de plank liggen „zoals de meeste
van mijn gedichten". Tot Alex
hoorde van de Young Creative
Award, een jongerenprijs in het
leven geroepen door onder an
deren hulporganisatie Terre des
Hommes, Radio 538, MTV en
het ministerie van Buitenlandse
Zaken.
Meteen belde ik twee vrienden.
Die proberen al een tijd een
band op te richten en door te
breken met hun hiphop. Ik zei:
we maken een nummer en dan
kunnen we eindelijk de bood
schap doorgeven."
Het is moeilijk van een gedicht
een rap te maken, zegt Alex. Het
moet ook 'flowen'. Op het aller
laatste moment leverde hij zijn
demo in. Binnen een week had
hij een telefoontje van Terre des
Hommes dat hij de eerste ronde
was doorgekomen.
Korstanje legt de lat hoog. Hij
wil met 'Stolen lives' niets meer
en niets minder dan „laten zien
wat het globale probleem is van
de wereld". Kinderarbeid, pros
titutie, de kloof tussen arm en
rijk, inhalige staatslieden, het
komt allemaal aan bod in het
rapnummer „Ik ben al van
jongs af aan bezig met dit soort
dingen. Ik ben zelf geadopteerd,
dat is wel belangrijk, denk ik.
Toen ik tien maanden oud was,
kwam ik uit Colombia in Neder
land. Het leven hier is goed.
Toch kon ik niet vergeten waar
ik vandaan kom. Ik wil zo leven
dat ik niet een asociaal persoon
wordt. Colombia is een van'de
gevaarlijkste landen op de we
reld. Ik hield vroeger al spreek
beurten over straatkinderen in
Afrika en over Amnesty Inter
national. Ik heb ook altijd veel
bewondering gehad voor histo
rische verhalen over grote we
reldleiders."
Single
Hij hoopt dat 'Stolen lives' als
single uitkomt, zodat jongeren
aan het denken worden gezet.
„Mensen kunnen zovéél doen
aan misstanden. Ze kunnen ou
de kleding naar de kledingbak
brengen. Wat socialer met el
kaar omgaan. Elkaar wat min
der vaak op de bek slaan, mis
schien."
Deel van de prijs is een uitwisse
ling met India. Daar ontmoet
Alex zijn Indiase collega-prijs
winnaar en schiet hij met de
MTV-filmploeg een reportage
over kinderarbeid. Omdat hij
niet met lege handen uit het
vliegtuig wil stappen, besloot
Alex ook nog eens een inzame
lingsactie te houden voor kinde
ren in Indiase steengroeven. Hij
bedacht daarvoor een 'water
dicht, niet-fraudegevoelig sys
teem', want „mensen willen
best wat geven, als ze maar we
ten waar het heengaat."
Silvan Schoonhoven
illustraties Jan Jutte
"]VTederland telt erg veel kleine
-LN bands waarvan niemand
weet dat ze bestaan. Vaak ma
ken ze nog erg goede muziek
ook. Om deze bands aan het gro
te publiek voor te stellen, heeft
de Free Record Shop iets be
dacht.
De Free Record Shop heeft meer
dan driehonderd winkels in Bel
gië en Nederland en daar kun
nen die kleine bands en de Free
Record Shop van profiteren.
Het idee is simpel: de bands le
veren hun eigen cd in en die
wordt vijfhonderd keer 'ge
brand'. De kosten voor het
branden en het huren van een
studio zijn voor de band, maar
de overige kosten, zoals de ver
spreiding en promotie, zijn voor
de Free Record Shop. Maar ook
de opbrengst is voor de Free Re
cord Shop. Op deze manier krij
gen de bands de nodige aan
dacht en de Free Record Shop
extra omzet.
dE JÜH&E cndEREOEKER
iron. -tn. fyXzX/), £n
zelfportret
vubpjun
ddor zichzelf getekend
