Leider Bolivia wijkt voor rebellie
Italiaanse hond is het enige
opgewekte levende schild
D-Day Londense tol nabij
Navo-chef staakt
pogingen ruzie in
alliantie te sussen
Protest tegen belastingverhoging verandert La Paz in slagveld
Tsjechië zet
namen spionnen
op internet
Actie voor ontvoerde arts
Londen wil hiv-test immigranten
Mathilde verwacht tweede kind
Oudjes bestraft voor seks in auto
Nederlanders filmden ruimteveer
Groep parlementsleden en
militairen in VS beginnen
rechtszaak tegen oorlog
Brits vliegveld ontruimd na terreuralarm
Fransen vrezen hoogwater
en bereiden evacuatie voor
van 100.000 kunstwerken
vrijdag 14 februari 2003
rïnprPrans Lindenkamp
LA PAZ - De Boliviaanse rege
ring gisteren gezwicht voor de
chaos in La Paz. Een 'vredesak
koord'. waarin een salariscor
rectie is opgenomen voor de sta
kende politie en een vergoeding
voor de nabestaanden van ne
gen doodgeschoten agenten,
noet de rust doen terugkeren.
woensdag was de Boliviaanse
regeringszetel het toneel van
een ware veldslag. Duizenden
stakende politieagenten had
den zich aangesloten bij tegen
belastingverhogingen demon
strerende studenten, die het re
geringspaleis bekogelden. Het
protest ontaardde in een bloedig
treffen met het leger. Bij de ge
vechten werden zelfs mitrail
leurs en staven dynamiet ge
bruikt.
Ervielen achttien doden en bij
na honderd gewonden
Later sloegen de rellen over
naar andere stadsdelen. De be
volking koelde haar woede op
PRAAG - Tsjechen kunnen bin
nenkort op internet zien wie hen
jn de communistische tijd
(1948-198 9) hebben bespio
neerd.
Het ministerie van Binnenland
de Zaken in Praag heeft volgens
iekrantMlada fronta Dnes be
sloten de namen van bijna alle
spionnen van de vroegere gehei
me dienst StB op het net te pu
bliceren.
De identiteit van bedrijfsspion
nen die vooral in het vroegere
West-Duitsland, Frankrijk en
de Verenigde Staten belangrijke
octrooien en technologische ge
gevens stalen, blijft geheim. De
regering wil vermijden dat ge
dupeerde concerns schade
claims indienen. De spionnen
waren vooral actief in de chemi
sche, cosmetische en farmaceu
tische industrie. DPA/AFP
overheidsgebouwen. Ook het
kantoor van de partij van presi
dent Sanchez ging in vlammen
op. De brandweer, solidair met
de stakende politie, stak geen
vinger uit.
In een rede op de nationale tv
herriep Sanchez in de nacht van
woensdag op donderdag zijn
omstreden pakket belasting
verhogingen in een poging om
de dialoog te herstellen. De
maatregelen behelsden onder
meer de invoering van een in
komstenbelasting van 12,5 pro
cent voor iedereen met een
maandloon hoger dan 120 euro.
Fout
Daarmee wilde de regering met
steun van het Internationaal
Monetair Fonds het overheids
tekort met 3,5 procent terug
dringen tot vijf procent. De be
lastingmaatregel viel volkomen
verkeerd bij de politie, want de
agenten voerden juist acties
voor een loonsverhoging van
veertig procent. Als reactie op
de geweldsuitbarsting riep de
vakbondskoepel COB gisteren
een nationale staking uit. Oppo
sitie en COB eisen het aftreden
van Sanchez.
Volgens het socialistische parle
mentslid Morales - die vorig
jaar het presidentschap aan zijn
neus voorbij zag gaan - dient
Sanchez te vertrekken. Hij
noemde hem een moordenaar,
daarmee verwijzend naar het
bloedbad van woensdag. Mora
les - leider van de arme coca
boertjes - heeft zijn volgelingen
opgeroepen wegblokkades op te
werpen om de president tot af
treden te dwingen.
Woede
In de zes maanden dat Sanchez
aan de macht is, heeft hij zich de
woede van veel landgenoten op
de hals gehaald. Zijn poging om
de groeiende coca-aanplant
voorgoed uit te roeien leidde
eind januari tot een oproer on
der de kleine telers. Ook toen or
ganiseerden zij wegblokkades.
Sanchez schakelde daarop het
leger in om orde te herstellen.
Daarbij vielen acht doden.
Sanchez - een voormalig zaken
man - staat bekend om de mee
dogenloze wijze waarop hij het
straatarme land regeert. Tijdens
zijn eerste ambtsperiode (1993-
1997) privatiseerde hij prak
tisch alle staatsbedrijven. Dit
leidde tot het ontslag van tien
duizenden mijnwerkers. GPD
Een Boliviaanse vrouw bekijkt een tijdens de rellen in La Paz in brand gestoken auto.
foto David Mercado/RTR
MOSKOU - Alle hulporganisaties die in het noorden van de
Kaukasus actief zijn, hebben gisteren hun werkzaamheden
voor één dag opgeschort uit solidariteit met de ontvoerde Ne
derlandse hulpverlener Arjan Erkel.
Erkel, algemeen coördinator voor Artsen zonder Grenzen in
Dagestan, werd 12 augustus 2002 ontvoerd. De hulporganisa
tie en zijn familie hebben nog altijd geen informatie over Ei
kels verblijfplaats, het motief voor zijn ontvoering en de da
ders.
De organisaties zijn zeer bezorgd over het lot van Erkel en ei
sen diens onmiddellijke vrijlating. In de noordelijke Kauka
sus verlenen verschillende instanties, waaronder VN-organi-
saties. het Rode Kruis en de Europese Unie hulp. ANP
LONDEN - Groot-Brittannië wil een verplichte test voor im
migranten om te zien of ze besmet zijn met hiv, het virus dat
aids kan veroorzaken. De regering kwam met deze stap nadat
bekend was geworden dat het aantal nieuwe besmettingen
met 26 procent is gestegen, zo meldde de Britse krant The Ti
mes gisteren.
Vorig jaar is het aantal nieuwe gevallen van hiv-besmetting
gestegen van 4909 in 2001 tot 6172 gevallen. Vooral mensen
uit Afrikaanse landen zijn besmet, maar ook Britten die na
een verblijf in het buitenland terugkeren, blijken soms het vi
rus te dragen. Britse deskundigen zeggen een nieuwe aids-
crisis te vrezen. ANP
BRUSSEL - Prinses Mathilde, de echtgenote van de Belgische
kroonprins Filip, is in verwachting van een tweede kind. Vol
gens de Vlaamse radio gisteren is de bevalling uitgerekend
begin september. Het is nog niet bekend of het een jongetje of
een meisje wordt.
Het eerste kind van het kroonprinspaar, Elisabeth, is geboren
op 25 oktober 2001. Dooreen wetswijziging maakt zij als eer
ste aanspraak op de troon, ook als zij een broertje krijgt. ANP
GLANCIANO - Een rechter in Italië heeft een bejaard stel uit
Lanciano veroordeeld tot een maand en twintig dagen voor
waardelijke gevangenisstraf, omdat zij naakt in een auto heb
ben gevreeën. Dat meldde gisteren de krant II Messagero
De 85-jarige man en zijn 74-jarige vriendin hadden de auto
geparkeerd op de parkeerplaats van een school. Verscheidene
leerlingen betrapten hen, waarop de schoolleiding besloot de
politie in te schakelen. De vrouw sloeg op de vlucht toen zij de
agenten zag naderen sloeg. De man bekende schuld. DPA
FORT HOOD - Twee piloten van de Nederlandse luchtmacht
die in Texas een oefenvlucht maakten met een Apache-heli
kopter hebben video-opnamen gemaakt van het Amerikaan
se ruimteveer Columbia, toen dat uiteenviel.
De videoband is overgedragen aan de Nasa. Volgens een le-
gerwoordvoerder in Fort Hood kunnen de opnamen zeer
waardevolle informatie bevatten.
De helikopter bevond zich ongeveer dertig meter boven de
grond voor een landingsmanoeuvre toen de piloten de opna
men op 1 februari maakten. Ze wisten dat het ruimteveer er
aan kwam en hadden naar de Columbia uitgekeken, aldus de
woordvoerder. AP
door Harm Harkema
LONDEN - In Nederland is ja
ren vruchteloos gedebateerd
over rekeningrijden als middel
om files te bestrijden. In Londen
werd er nauwelijks een woord
aan vuilgemaakt toen de linkse
burgemeester Ken Livingstone
ruim Uvee jaar geleden besloot
tot elektronische tolheffing in
het centrum van zijn stad.
maandag is het zover: automo
bilisten moeten dan acht euro
per dag betalen voor een rit in de
binnenstad van Londen. Inwo
ners van het tolgebied krijgen
negentig procent korting.
Verschillende steden (Oslo, Sin
gapore, Rome) hebben ervaring
met rekeningrijden, maar daar
is het kinderwerk vergeleken bij
de grootschaligheid van het
Londense project. Het tolgebied
beslaat het Londense centrum,
een gebied van zo'n twintig
vierkante kilometer. De heffing
geldt alleen overdag op werkda
gen. Betalen kan via telefoon,
internet en bij talloze winkels.
Fysieke barrières zoals hefbo
men en loketten zijn er niet. Ca
mera's registreren alle passe
rende nummerplaten en aan het
eind van de dag worden alle
kentekens vergeleken met de
nummers waarvoor is betaald.
Wie niet heeft betaald krijgt een
boete van 128 euro. Wie wordt
betrapt op gebruik van valse of
onleesbare kentekenplaten
,,De president is geen koning",
zei John Bonifaz, de advocaat
van de groep. ,,We hebben een
boodschap voor hem: lees de
grondwet." In de Tweede We
reldoorlog verklaarde het Con
gres voor het laast formeel de
oorlog.
Een gelijksoortige aanklacht
van 54 parlementariërs tegen de
vader van Bush over de Golf oor
log werd in 1990 niet ontvanke
lijk verklaard. De rechter vond
bovendien dat de groep niet re
presentatief was voor het Con-
yanonze redactie buitenland
BOSTON - Een groep Ameri
kaanse militairen, ouders van
militairen en zes parlementsle
den hebben gisteren een rechts
zaak aangespannen om te voor
komen dat president Bush een
oorlog tegen Irak begint zonder
(en officiële oorlogsverklaring
van het Congres.
Volgens Democratisch parle
mentslid John Conyers bevat
een resolutie die het Congres in
:j>ktober aannam geen specifie
ke oorlogsverklaring, en werd
de beslissing over het beginnen
Van een oorlog op onwettige
wijze aan Bush overgelaten.
Volgens Bonifaz ligt de zaak nu
anders, omdat ook militairen en
hun ouders bij de rechtszaak be
trokken zijn. AP
moet 1600 euro betalen. Het
doel van dit alles is het terug
dringen van het autogebruik
met tien tot vijftien procent en
het bestrijden van files. De ge
middelde autosnelheid in Lon
den is nu dertien kilometer per
uur en dat is lager dan in de tijd
dat paard en wagen het straat
beeld bepaalden, aldus Tony
Travers van de London School
of Economics.
Vrijwel iedereen is het er dan
ook over eens dat het zo niet lan
ger kan en de steun voor Li
vingstones radicale maatrege
len komt dan ook niet louter uit
de hoek van milieuridders. Het
Londense bedrijfsleven bij
voorbeeld is voorzichtig voor,
want tijd is geld en de te ver
wachten winst aan vervoers-
snelheid wordt hoger ingeschat
dan de tolkosten. Wel wordt vol
op betwijfeld of het systeem vol
doende doordacht is en niet te
snel is ingevoerd.
Livingstone wil de geraamde
netto-inkomsten van jaarlijks
200 miljoen euro geheel beste
den aan verbetering van het
openbaar vervoer. Op korte ter
mijn biedt dat echter geen soe
laas, weet menig deskundige.
Op voorhand zijn er ook vele ge
frustreerde forensen die alles uit
de kast halen om het rekening
rijden om zeep te helpen. Sug
gesties op websites en in kran
ten variëren van het vernielen
van camera's tot het platbellen
van de telefoonnummers waar
betaald kan worden.
De Conservatieve Partij (tegen
het rekeningrijden) riep auto
mobilistengisteren op om de tol
per cheque te betalen. De orga
nisatie zou niet berekend zijn op
de arbeidsintensieve verwer
king daarvan en in grote proble
men komen. GPD
De politie zet een deel van de luchthaven Gatwick bij Londen af nadat in de bagage van een passagier
een handgranaat was gevonden. foto Gerry Penny/EPA
van onze redactie buitenland
LONDEN - Een deel van de
Britse internationale luchtha
ven Gatwick bij Londen is gis
termiddag ontruimd, nadat in
de bagage van een man uit Vene
zuela een handgranaat was aan
getroffen. Bij de luchthaven
Heathrow arresteerde de politie
twee mensen, omdat zij zich
verdacht gedroegen.
De 37-jarige Venezulaan was
met British Airways naar Enge
land gevlogen vanuit uit Colom
bia, met een tussenlanding in de
Venezolaanse hoofdstad Cara
cas. De politie wilde verder geen
mededelingen doen.
Het duo dat bij Heathrow was
gearresteerd, werd voor verhoor
meegenomen. De politie trof in
de auto van de twee verdachten
geen wapens aan. Desondanks
bestond er voldoende aanlei
ding het tweetal mee te nemen,
aldus een woordvoerder.
Eerder gisteren liet minister
Blunkett van Binnenlandse Za
ken in het parlement weten dat
Groot-Brittannië met 'een echte
en ernstige dreiging' van terro
risme wordt geconfronteerd.
Uit vrees voor aanslagen is de
bewaking in en rond Britse
vliegvelden al sterk opgevoerd.
Blunkett weigerde in te gaan op
de eis van de oppositie om de
dreiging nader te duiden. Wel
bevestigde het ministerie van
Defensie dat een vliegtuig van
de luchtmacht het luchtruim
boven Londen bewaakt.
De voorzitter van de Labour-
partij zei woensdag dat Londen
is bedreigd met een aanslag van
hetzelfde kaliber als die van 11
september op New York. Vol
gens de media zouden de inlich
tingendiensten aanwijzingen
hebben dat Al Qaeda een aan
slag met raketten op een passa
giersvliegtuig wil plegen. ANP
door Harald Doorn hos
BAGDAD - Sommigen zijn al-
I 'Mn gekomen, anderen hebben
lamilielcden of vrienden mee
gnomen. Maar Alfredo Tucci
i spant de kroon. Niet alleen is hij
®et 70 jaar het oudste 'menselij-
h'i 's helemaal vanuit
talie naar Bagdad gereden met
stouw en hond.
3 ben faliekant tegen deze
^r'°g zegt Tucci, die vroeger
weaterstukken schreef. „Als
j net moet gaan wij op strategi-
feplaatsen staan om bombar-
genten te stoppen."
«[t de hele wereld zijn vredes-
Sfpen in de Iraakse hoofdstad
I Afgestreken, in een poging
I «J oorlog te voorkomen. We
pen iedereen ter wereld op
om vanaf vandaag iedere dag
een minuut stil te staan bij de
crisis in Irak. Praat zestig se
conden met buren. Zeg hen dat
vrede moet winnen", aldus Ro
berta Taman, een Canadese oma
uit Montreal, die ook als mense
lijk schild wil dienen. Volgens
haar heeft Irak niets verkeerd
gedaan. „We hebben in Irak
niets gezien dat erop duidt dat
ze massavernietigingswapens
hebben. Als deze oorlog door
gaat, dan kunnen ze net zo ge
makkelijk de volgende keer Ca
nada aanvallen."
Vrede is een nobel doel, maar
menselijk schild zijn is natuur
lijk geen pretje. De vredesacti
visten ogen dan ook een tikkel
tje bedeesd. „Ik ben al een oude
man, dus zo bang ben ik niet om
te sterven", zegt Tucci, „maar
mijn kinderen zijn natuurlijk
zeer bezorgd." Zijn vrolijk
kwispelende Sint Bernard is
overduidelijk het enige levende
schild dat nergens mee zit.
De enige Nederlandse vredesac
tivist die zich in Bagdad
bevindt, is Cor Keijzer.
De 66-jarige ex-predikant uit
Leeuwarden staat op het punt
huiswaarts te keren. „Het is niet
de bedoeling dat ik een mense
lijk schild word. Ik ben hier om
mijn solidariteit te tonen met
het Iraakse volk. Maar als er
morgen bommen zouden vallen,
dan blijf ik. Dat is ons beleid."
Mandela
Het geheime wapen van de vre
desactivisten heet Nelson Man
dela. In een brief aan de Zuid-
Afrikaanse oud-president sme
ken de vredesactivisten hem om
zo spoedig mogelijk naar Irak te
komen. Het is hun vaste overtui
ging dat de Amerikanen het niet
aandurven om te bombarderen
op het moment dat de alom ge
respecteerde winnaar van de
Nobelprijs voor de Vrede zich in
het land bevindt. Mandela, die
vorige week nog president Bush
een man noemde die niet nor
maal kan nadenken en van plan
lijkt de wereld in een holocaust
te storten, heeft nog niet gerea
geerd. GPD
(Westerse journalisten in Irak zijn
gebonden aan restricties en kunnen
met vrij rondreizen en vrij met men
sen praten Dit geldt ook voor onze
correspondent Harald Doornbos,
die continu wordt begeleid door een
door de Iraakse autoriteiten aan
hem gekoppelde persoon, die be
paalt wat hij wel en niet mag doen.)
door Hetty van Rooij
en Wierd Puk
BRUSSEL - Secretaris-gene
raal Robertson heeft gisteren
zijn pogingen opgegeven om de
Navo op één lijn te krijgen over
de bescherming van Turkije.
Vier lange dagen van vrijwel on
afgebroken overleg zijn daar
mee geeïndigd in een diploma
tiek fiasco. „Er was gewoon te
weinig overeenstemming om
nog vooruitgang te kunnen boe
ken", aldus een woordvoerder
gisteren.
De problemen begonnen maan
dagochtend, toen Frankrijk,
Duitsland en België lieten we
ten dat ze het te vroeg vonden
om militaire voorbereidingen te
treffen voor de bescherming van
Turkije voor geval het tot een
oorlog komt in Irak. De Duitse
minister van Defensie Struck
verklaarde gisteren in het Duit
se parlement dat de negentien
lidstaten van het bondgenoot
schap uiterlijk morgen een be
sluit kunnen nemen. Het hoofd
van het inspectieteam Blix en
directeur El Baradei van het
Atoomenergie Agentschap
brengen vanmiddag verslag uit
aan de Veiligheidsraad over hun
werk in Irak. Die rapportage zal
volgens Duitsland voor duide
lijkheid zorgen.
Maar uit Parijs en Brussel klin
ken minder positieve geluiden.
„Of er zaterdag een akkoord
ligt, hangt af van de inhoud van
het rapport", aldus een Belgi
sche regeringswoordvoerder
gisteren. Er is voor morgen nog
geen vergadering van de Navo-
raad gepland.
De Britse minister van Buiten
landse Zaken Straw heeft giste
ren in het Britse parlement het
Duits-Franse vredesvoorstel
naar de prullenbak verwezen.
Het plan, dat voorziet in vredes
troepen voor Irak en extra wa
peninspecteurs, heeft de steun
van de Russische president Poe-
tin. Straw noemt het 'onrealis
tisch en onpraktisch'.
Schroder
De Duitse bondskanselier
Schroder onderstreepte giste
ren in de Bondsdag nogmaals
zijn afwijzing van een militaire
interventie in Irak. Kritiek dat
hij verantwoordelijk zou zijn
voor een ernstige verstoring van
de Duits-Amerikaanse betrek
kingen, wimpelde hij af.
Volgens Schroder zal Berlijn
haar Navo-verplichtingen na
komen: als Turkije wordt aan
gevallen, dan zal Duitsland het
land te hulp schieten.
Schroder deed de oppositiepar
tijen af als een 'coalitie van wil
ligen', die op een oorlog uit is.
De koers van de rood-groene re
gering wordt door een meerder
heid van de Duitse bevolking
gesteund. GPD
van onze redactie buitenland
PARIJS - Frankrijk treft voor
bereidingen voor een grote red
dingsoperatie voor kostbare
kunstcollecties in het geval de
rivieren in het noorden van
Frankrijk buiten hun oevers
treden. Dat zei minister Ail-
lagon van Cultuur gisteren.
De zaak is urgent omdat mo
menteel langs de Seine en enke
le andere rivieren overstromin
gen dreigen.
Musea bereiden op advies van
het ministerie van Cultuur de
evacuatie voor van zo'n 100.000
schilderijen en andere kwetsba
re kunstobjecten die in kelders
van musea en ondergrondse de
pots in en rond Parijs liggen.
Aillagon heeft vijf miljoen euro
voor het noodplan beschikbaar
gesteldEr is onder meer een op
slagruimte van 10.000 vierkan
te meter gereedgemaakt
De locatie van de opslagplaats
wordt om veiligheidsredenen
geheim gehouden.Vooralsnog
worden alleen de collecties van
grote musea als het Louvre en de
Orangerie bij het reddingsplan
betrokken. AP
