Duif Powell het geloofwaardigst
Kabinet ziet kansen op een
vreedzame oplossing slinken
FZC
Spook van anti-Amerikanisme
Irak
Minister moest boodschap brengen om twijfelaars te overreden
5 februari 1953
donderdag 6 februari 2003
door Ans Bouwmans
Het is geen toeval dat presi
dent George Bush van de
VS de bewijsvoering tegen Sad
dam Hoessein op het bordje van
minister Colin Powell van Bui
tenlandse Zaken heeft gelegd.
In de eerste plaats is Powell in
de VS de regeringsfunctionaris
die het meest wordt vertrouwd
als het om Irak gaat, zo bleek de
ze week uit een opiniepeiling
van Gallup. De nervositeit over
de oorlogszuchtige uitstraling
van president Bush beperkt zich
niet tot Europa, alhoewel zij
daar een stuk sterker is.
In de tweede plaats is Powell
sinds de discussie over Irak be
gon, degene geweest die op de
rem heeft gestaan. Hij was
zichtbaar huiverig over de
drang van enkele van zijn colle
ga's (zoals Donald Rumsfeld en
Paul Wolfowitz) om voor eens
en voor altijd het probleem Irak
op te lossen. Hij is degene ge
weest die president Bush op het
spoor van de Veiligheidsraad
van de Verenigde Naties heeft
gezet.
Nu deze koers eenmaal is geko
zen, en duidelijk is dat Saddam
Hoessein zijn allerlaatste kans
heeft verspeeld, is Colin Powell
ook de man met de meeste over
tuigingskracht. Hij is de duif,
die eigenlijk niet wilde, en nu
noodgedwongen een havik is.
;We weten dat Saddam Hoes
sein vastbesloten is zijn mass-
vernietigingswapens te houden,
vastbesloten is er meer te ma
ken. Moeten we het risico
nemen dat hij op een dag deze
wapens gebruikt op een tijdstip
en plaats van zijn keuze, en op
een ogenblik dat de wereld in
een zwakkere positie verkeert
om te reageren?"
Zijn antwoord is duidelijk, en
zal door veel Amerikanen wor
den gedeeld na het horen en zien
van de bewijsstukken. De VS
kunnen in de wereld na 11 sep
tember dat risico niet nemen.
Powell: „Irak heeft gezorgd
voor een nog serieuzere schen
ding van de resolutie (1441), en
is nu dichter bij de dag waarop
het geconfronteerd wordt met
de ernstige consequenties van
zijn verzet tegen deze Raad (Vei
ligheidsraad)."
Colin Powell was de man in de
Amerikaanse regering bij uit
stek van wie landen als Duits
land en Frankrijk hoopten dat
hij de onvermijdelijk lijkende
oorlog zou kunnen keren. Dat
weerstand gerechtvaardigd is,
is helder. Irak binnenvallen
zonder dat het land zelf een oor
logshandeling heeft verricht -
volgens de nieuwe Bush-doctri-
ne van preventieve actie - is en
blijft moeilijk te verteren. Maar
er valt eveneens weinig af te
dingen aan de logica van Po
wells bewijsvoering. Het jaren
lange verzet van Saddam Hoes
sein tegen de Veiligheidsraad
geeft de VS een stok om Irak te
slaan. Wie een ultimatum stelt,
moet ook bereid zijn dat na te
komen, is de boodschap van Po
well. Zijn bewijs voor Saddams
gevaar en zijn spotternij met de
internationale gemeenschap
maakt het tegenstribbelende
landen erg moeilijk om nee te
zeggen tegen de VS.
Demonstratie
Uit strategische overwegingen
werden de verwachtingen over
'Het Bewijs' zo laag mogelijk
gehouden door de VS. Colin Po
well zelf zei in een opiniestuk in
de Wall Street Journal dat hij
geen 'smoking gun' zou presen
teren, maar een 'sobere, dwin
gende en recht-door-zee
demonstratie'. Dat is het ook ge
worden, hoezeer Irak gisteren
ook probeerde de satellietfoto's
en getapte telefoons te ridiculi
seren. Na Powells presentatie is
er overtuigend bewijs genoeg
voor de leugenachtigheid van
Saddam Hoessein, daar valt
moeilijk onderuit te komen.
De vraag is wat tegenstanders
van oorlog nu zullen doen. De
stelling die China, Rusland,
Frankrijk en Duitsland in de af
gelopen weken betrokken,
luidt: een oorlog is zo gevaarlijk,
het kan zoveel onrust in de regio
brengen, nog afgezien van alle
doden, is dit het risico wel
waard? We kunnen Irak toch
ook onder de duim houden door
de inspecteurs er voor onbe
Twee vrouwen op Times Square in New York bekijken de tv-uitzending over de speech van minister Powell.
paalde tijd te laten controleren?
Volgens de VS was dat nimmer
de bedoeling en ook ongeloof
waardig. „Collega's, we hebben
een verplichting naar onze bur
gers, een verplichting naar dit
orgaan (de Veiligheidsraad,
red.) om ervoor te zorgen dat on
ze resoluties worden nageko
men." Uitstel heeft bovendien
geen zin, meent Powell. „Sad
dam Hoessein nog een paar
maanden of jaren in bezit laten
van zijn massavernietigingswa
pens is geen optie."
De komende weken zal op hoog
diplomatiek en regeringsniveau
worden overlegd. Uit hun van
tevoren voorbereide reacties is
duidelijk dat landen als China,
Rusland en Frankrijk graag
zouden zien dat Irak zich ver
plicht tot nog strakkere inspec
tie-eisen, en dat de inspecties
worden voortgezet. Blix en El-
Baradei gaan opnieuw naar
Bagdad en op vrijdag 14 februa
ri wordt weer verslag gedaan
aan de Veiligheidsraad.
Uiteindelijk zullen Powell en
Bush hun collega's de vraag
stellen: schaar je je aan de zijde
van de Verenigde Staten of aan
die van Saddam Hoessein? Voor
een nieuwe resolutie van de Vei
ligheidsraad - met een mandaat
voor militaire interventie - zijn
negen ja-stemmen nodig, en
geen tegenstem van een van de
fotoEd Bailey/AP
permanente leden (VS, Groot-
Brittannië, Rusland, Frankrijk
en China).
De VS zullen het alleen laten
aankomen op een tweede reso
lutie, als ze erop vertrouwen dat
hij wordt aangenomen. Als er
geen sprake is van een miracu
leuze verandering in Irak, wordt
de klus geklaard met een coali
tie van willigen. President Bush
wil de knoop snel - binnen enke
le weken - doorhakken. GPD
Colin Powell laat weinig ruimte voor twijfelov
de oorlogsplannen van zijn land. De ministers
Buitenlandse Zaken van de VS somde gisteren
de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties a
lange reeks aanwijzingen op voor snode plannen v;
de Iraakse dictator Saddam Hoessein. Powells r
de was opgebouwd naar één, schijnbaar onvermijdel:
ke, conclusie: de wereld mag niet langer het risico 1
pen dat Irak verder werkt aan massavernietigingsw
pens.
Maar of de Veiligheidsraad binnenkort ook echt totc
conclusie komt, is zeer de vraag. Want Powell heefte
genlijk maar weinig toegevoegd aan wat sinds het eire
van de Golfoorlog al bekend is. Toen vond de VNh
niet nodig Saddam Hoessein echt grondig aan te pai
ken. Waarom dat nu wel zou moeten, blijft ook na:
toespraak van Powell tamelijk vaag. Duidelijk is w
dat de VS, de door terreuraanslagen geïrriteerde se.
made kampioen van de vrije wereld, de tijd rijp achtc
een robbertje te vechten.
Powells presentatie voor de Veiligheidsraad past inh
scenario dat eind februari, begin maart leidt tot deee
ste gevechtshandelingen. Hoewel het gisteren ande
leek, gaat het in dit spel allang niet meer om hardet
wijzen tegen Saddam Hoessein. Die zijn de laatstetk
jaar niet gevonden. Die zullen zeer waarschijnlijko:
niet uit de huidige wapeninspecties komen. En het ve
band tussen Saddam en Al Qaeda wordt ook niet ec
overtuigend aangetoond.
Het gaat er Powell om, dat het aanvalsplan van deV
wereldwijd voldoende politieke inbedding krijgt, Ni-
alle landen zullen het er mee eens zijn, maar dat is ine
ogen van de Amerikanen geen punt. Als het draagvla
maar groot genoeg is. Frankrijk, Duitsland, Ruslande
China reageerden gisteren echter afwijzend. Zij wille
gewoon doorgaan met wapeninspecties. In die zinisPt
wells missie mislukt.
Toch heeft Colin Powell de druk op Saddam Hoessa
zeer hoog opgevoerd. De Europese Unie vroeg de Iraal
se leider gisteren - in diplomatieke bewoordingen -ra
middellijk braaf op zijn rug te gaan liggen. Maar Sat
dam geeft geen krimp. Hij heeft ook weinig te verlieza
En te gemakkelijk wordt vergeten dat de basis voor zij
macht destijds juist door zijn huidige vijanden werd#
legd.
Het failliet van die bewapeningspolitiek zou de Veilij
heidsraad nu aan het denken moeten zetten. De reek
vaardiging van steun aan een oorlog tegen Irak wit
aan gewicht, als in VN-verband meteen werk wordt#
maakt van méér drastische ontwapeningsplannen, bi;
voorbeeld voor het gevaarlijke buitenbeentje Noore
Korea.
van onze redactie binnenland
Premier Balkenende denkt
dat een oorlog tegen Irak
nog voorkomen kan worden,
maar ziet de kansen op een
vreedzame oplossing slinken.
..De komende weken worden
cruciaal", zo zei hij. Hij noemde
gisteravond de presentatie van
de Amerikaanse minister Po
well van Buitenlandse Zaken
buitengewoon ernstig' en sprak
van een 'nieuw ijkpunt.'
Het volgende ijkpunt volgt op
14 februari als de leider van de
VN-wapeninspecteurs Blix een
tussenrapportage aflevert. Vol
gens hem moet lering worden
getrokken uit het gedrag van
'dit soort regimes in het verle-
dèn.'
Balkenende zweeg over grotere
Nederlandse betrokkenheid bij
de mogelijke aanvallen. Het ka
binet, dat morgen opnieuw
praat over Irak, vindt een twee
de resolutie van de Veiligheids
raad wenselijk voor een aanval
op Irak, maar niet noodzakelijk.
De Tweede Kamer blijft in
meerderheid voor verdere wa
peninspecties in Irak. „Het be
wijs is fragmentarisch, deels
oud en deels nieuw", zei PvdA-
buitenlandwoordvoerder
Koenders. Powell wilde met het
aangelevei'de bewijs aantonen
dat Irak de Veiligheidsraadre
solutie 1441 niet nakwam en dat
het land daarom aangepakt
mocht worden.
CDA en WD zijn onder de in
druk van Powells presentatie.
Het CDA blijft ervan overtuigd
dat de militaire druk op Irak
hoog blijft. Woordvoerder Eur-
lings: ..Wat uit het verhaal van
Powell spreekt, is dat Irak niet
alleen tegenwerkt, maar ook
structureel liegt." Een resolutie
van de Veiligheidsraad die een
aanval op Irak legitimeert is
voor het CDA nog steeds wense-
lijk, maar niet noodzakelijk.
VVD-kamerlid en oud-minister
van buitenlandse zaken Van
Aartsen noemt de presentatie
'overtuigend' en een aanvulling
op het al schokkende rapport
van Blix van eind januari. De
periode van tijdrekken
looptvoor de liberalen ten ein
de. De PvdA vindt dat er wel een
tweede resolutie moet komen, in
tegenstelling tot het CDA,
Koenders stelt dat de Amerika
nen met de presentatie niet al
leen de druk op Irak proberen op
te voeren, maar ook die op de
Verenigde Naties. „Saddam
moet beier samenwerken en de
inspecteurs moeten aan de slag
met het materiaal van Powell."
SP en GroenLinks zijn niet
overtuigd. „Powell levert geen
bewijs, maar slechts aanwijzin
gen voor Blix en zijn inspec
teurs", aldus SP-kamerlid Van
Bommel. GroenLinks-kamerlid
Karimi vindt dat heel veel infor
matie al bekend was. „Ik vind
dit juist een sterke presentatie
vóór het werk van de wapenin
specteurs. Het probleem van
massavernietigingswapens is
duidelijk niet op te lossen door
een oorlog."
D66-woordvoerder Thom de
Graaf mist de 'smoking gun' in
de presentatie van Powell. Dit
solide bewijs voor het niet uit
voeren van de Veiligheidsraad
resolutie 1441, voor de Ameri
kanen reden om een oorlog te
beginnen, is wat D66 betreft
niet geleverd.
De LPF is wel overtuigd na het
verhaal van de Amerikaanse re
gering te hebben gehoord. Het
zijn volgens fractievoorzitter
Herben niet de Amerikanen
maar de Irakezen die de bewij
zen moeten leveren. Oorlog is
volgens hem te vermijden met
een algeheel luchtembargo en
permanente patrouilles boven
Irak.
Bezoek
Minister De Hoop Scheffer van
Buitenlandse Zaken brengt
morgen een bezoek aan zijn
Amerikaanse collega Powell.
De bewindsman is uitgenodigd
LOON - Het bestuur van de
Stichting voor de Arbeid heeft
voorgesteld dat deze week alle
werknemers een uur loon zul
len storten in het Rampen
fonds en dat de werkgevers een
gelijk bedrag daarbij zullen
voegen. Voorts wil de Stich
ting alle werknemers acht uur
laten overwerken, waarbij de
werkgevers een gelijk bedrag
aan deze acht uur loon zullen
storten.
STAALDRAAD - In Zierikzee
is dezer dagen een man gered,
die zeventien uur lang aan een
staaldraad had gehangen om
zich van de verdrinkingsdood
te redden.
VREES - Driehonderd 'man
die bij Ellewoutsdijk eenbijn:
wanhopige strijd voeren oe
een zwakke plek in de dijkt!
versterken, hebben gisteren
standgehouden, maar er was
grote vrees. IJlings werd var
verschillende zijden material
naar dit dijkgedeelte gediri
geerd, zoals waterlaarzen voo:
de werkers, een lichtagregaat
om 's nachts het werk te kun
nen voortzetten, zandzakken
enzovoorts.
Gisteravond om twaalf ut
waren er geen verontrustend!
berichten uit Ellewoutsdijk
Er bestaat dus goede hoop, dit
het bewuste deel van de dijk
gered is.
VVD-Kamerlid Van Aartsen: „Overtuigend verhaal van Powell"
foto Rick Nederstigt/ANP
in zijn hoedanigheid als voor
zitter van de Organisatie voor
Veiligheid en Samenwerking in
Europa, maar de kwestie Irak
zal naar verwachting hoog op de
agenda staan. GPD/ANP
door Maarten van Rossem
Nu een Amerikaanse militai
re operatie tegen Irak vrij
wel onvermijdelijk lijkt, wordt
het debat over de voors en te-
gens van een dergelijke operatie
steeds emotioneler. Dat is te
rtieer het geval omdat eensge
zindheid over deze kwestie zo
wel in de Verenigde Staten als in
Europa ontbreekt. In de VS is
een meerderheid van de bevol
king voor een militair optreden
en een aanzienlijke minderheid
tegen en in Europa is dat precies
omgekeerd.
Aanhangers van de politiek van
de Amerikaanse regering heb
ben de neiging de tegenstanders
te beschuldigen van anti-Ame
rikanisme. Daarmee zeggen zij
met zoveel woorden dat de be
zwaren tegen Amerikaans mili
tair optreden geen rationeel ka
rakter hebben, maar worden
Veroorzaakt door al langer be
staande onberedeneerde gevoe-
lehs van weerzin tegen de VS,
Het is een handige manier om de
argumenten van de tegenstan
der te diskwalificeren zonder
zelf redelijke tegenargumenten
te hoeven leveren. Vergelijk
baar, maar misschien nog erger,
is de beschuldiging van antise
mitisme aan het adres van die
genen die geen heil zien in het
beleid van premier Sharon van
Israël.
Vooral de conservatieve mede
standers van president Bush in
de VS hebben zich geërgerd aan
de terughoudende wijze waarop
veel Europeanen hebben gerea
geerd op de nieuwe preventieve
gewelddadigheid van de Ameri
kaanse buitenlandse politiek.
Als antwoord ontwierpen zij
een nieuw retorisch arsenaal om
de veronderstelde Europese
lamlendigheid te analyseren.
Zwakkelingen
De Europeanen komen van Ve
nus, zo luidt de overtuiging van
de conservatieven, en de Ameri
kanen komen van Mars. Be
schermd door de Amerikanen
hebben de Europeanen al een
halve eeuw een vreedzaam le
ventje geleid en daardoor heb
ben zij alle begrip voor de bitte
re, gewelddadige werkelijkheid
verloren. De Europeanen zijn
hypocriete zwakkelingen ge
worden. De Amerikanen daar
entegen weten hoe slecht de we
reld is en hebben de moed
daarnaar te handelen.
Dat de beschuldiging van anti-
Amerikanisme nogal gemak
zuchtig is, wil niet zeggen dat er
in Europa hier en daar geen an-
- k
ti-Amerikaanse sentimenten
bestaan. Met name Frankrijk
kent op dit punt een solide tra
ditie en Parijs ziet het als haar
taak de hegemoniale aspiraties
van de Amerikanen op allerlei
manieren te dwarsbomen.
Het Franse ressentiment tegen
de in alle opzichten dominante
positie van de VS wordt vooral
veroorzaakt doordat Frankrijk
zelf ooit een Grote Mogendheid
was met een universele bood
schap voor de mensheid. Hoe
merkwaardig dat in machtspo
litiek opzicht ook moge zijn,
Frankrijk ziet zichzelf als een
concurrent van de VS.
Elders in Europa is van besten
dig anti-Amerikanisme eigen
lijk geen sprake. Dat bleek ook
uit een omvangrijk onderzoek
naar opvattingen over de bui
tenlandse politiek in Europa en
de VS, dat onlangs werd gehou
den door het Duitse Marshall
Fund (zie: Foreign Affairs, jan/
febr 2003). Volgens dit onder
zoek zijn Europeanen en Ameri
kanen het over verrassend veel
zaken roerend eens.
Amerikanen en Europeanen
koesteren in ruime meerderheid
vriendschappelijke gevoelens
voor elkaar en maken zich zor
gen over dezelfde problemen.
Anders dan misschien ver
wacht, gezien het optreden van
de huidige Amerikaanse rege
ring, zijn de Amerikanen ook in
ruime meerderheid voorstan
ders van multilaterale instellin
gen als Navo en VN, Meer dan
zeventig procent van de Ameri
kanen is zelfs voorstander van
het Internationale Strafhofdat
door de regering-Bush te vuur
en te zwaard is bestreden.
Van een snel toenemend anti-
Amerikanisme in Europa is in
ieder geval geen sprake. Het op
vallendste aspect van het
onderzoek is eigenlijk de discre
pantie tussen de voorkeur van
meer dan tweederde van de
Amerikanen voor multilaterale
oplossingen en het macho-uni-
lateralisme van Bush en zijn
medewerkers.
Dat lang niet alle Amerikanen
onvoorwaardelijk achter de in
terventiepoli tiek van hun presi
dent staan blijkt ook uit recent
opinie-onderzoek. Ongeveer de
helft van de Amerikanen is al
leen voor militair optreden te
gen Irak als dat is goedgekeurd
door de Verenigde Naties. Deze
Amerikaanse regering beweert
regelmatig dat het de Ameri
kaanse critici van het beleid van
Bush ontbreekt aan vader
landsliefde. Dat zou betekenen
dat een aanzienlijk deel van de
Amerikanen, meer in het bij
zonder de meeste Democraten,
volgens de redenering van de
conservatieve Republikeinen
eigenlijk anti-Amerikaanse ge
voelens koesteren.
Absurd
Inderdaad ziet men in deze con
servatieve kring een krant als de
New York Times, die regelmatig
kritiek heeft op het regeringsbe
leid, als gevaarlijk en onvader
landslievend. Wanneer klaar
blijkelijk zelfs Amerikanen
lijden aan de gevaarlijke ziekte
van het anti-Amerikanisme is
mijns inziens overtuigend aan
getoond dat het verwijt van an
ti-Amerikanisme tot absurde
conclusies leidt.
De beschuldiging van anti-
Amerikanisme is, afgezien van
een enkele uitzondering, een lo
ze verdachtmaking. Diegenen
in West-Europa en de VS die
kritiek hebben op het beleid van
Bush zijn niet per definitie min
der pro-Amerikaans dan de me
destanders van de president.
Over het gevoerde beleid kan
men op goede gronden van me
ning verschillen en met kwade
trouw of anti-Amerikanisme
heeft dat niets te maken.
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
D Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Oostsouburgse weg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel (0118)484000
Fax- (0118)470102
E-mail- redactie@pzc.nl
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118) 484000
Fax (0118)470102
E-mail- redwalch@pzc.nl
Goes: Voorstad 22
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113) 273000
Fax. (0113) 273030
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen: Willem Atexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115)645769
Fax. (0115)645741
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel (0114)372776
Fax (0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel. (0111)454647
Fax. (0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee. Goes en Hulst:
8.30-17.00 uur
Internet: www.pzc nl
Internetredactie:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingsti|den;
zaterdags tot 12 00 uur
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag: ti|dens kantoown
zondag: van 16 00 tot 18.00 uur
Tel (0118)484000.
Fax (0118) 470100.
Abonnementen
(bij acceptgirobetaling geldt een I
toeslag van 2.00)
per maand: 20.50
per kwartaal: 55 10
per jaar 209,90
Voor toezending per post geldt
een toeslag.
E-mail. Iezersservice@pzc nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voo» I
het einde van de betaalperiode.
Losse nummers per stuk
maandag l/mvrijdag:€ 1.10
zaterdag. 1,65
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties
ABN AMRO 47 70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties
Alle advertentieopdrachten worden I
uitgevoerd onder toepassing van I
de algemene voorwaarden van
Uitgeverij PZC BV alsmede de
regelen voor het advertentiewezen. I
Tarieven kunnen tijdens kantooruren I
worden opgevraagd.
Voor gewone advertenties
Tel(0118) 484240
Fax:(0118)470100
Voor kleintjes: Tel. (0118) 484321 I
Fax:(0118)484370
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel va
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een be
(abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren ovt
ducten van de titels en de wer kmaatschappijen van Wegener ol door ons zorgvuldig geseleciw* I
derden. Als u op deze informatie geen pri|s stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij' PZC. alX'1!
lezersservice, Poslbus 3229, 4800 MB Breda.
Behoort tot ILJGQGnGr