Sommigen die sliepen,
zullen nooit ontwaken
Zendamateurs laten noodnet herleven
Verhalen komen na vijftig jaar los
Herdenkingszegels watersnood
NEDERLANDS GROOTSTE
ZEELANDHALLEN
MODELBOUWSHOW
GOES
9
Wachten op Beatrix
Minuut stilte
ZAT. 15 FEBR.
ZON. 16 FEBR
maandag 3 februari 2003
Er. Sneeuw, wind en kou tijdens de herdenking in Ouwerkerk.
foto Dirk-Jan Gjeltema
door Marcel Modde
OUWERKERK - „...sommigen
die sliepen, zullen nooit ontwa
ken." Wie nog geen kippenvel
as: had van de snijdende wind die
iaas over de Oosterscheldedijk bij
Ouwerkerk joeg, kreeg dat wel
bij de laatste woorden uit het
gedicht van brugklasleerlinge
)E- Tessa de Keijser.
veil
de Het vormde de opmaat tot de
;re kranslegging bij het nieuwe ei-
oc landelijke Rampmonument ter
Q5- nagedachtenis aan de 532 be
ien woners van Schouwen-Duive-
Jand die in 1953 het leven lieten.
Met de nationale driekleur
strak klapperend aan de mast
haast de muur met golven van
GustRomijn, bewees het voltal
lige college van burgemeester
en wethouders van Schouwen-
Duiveland de eer aan hun omge
komen streekgenoten en de na
bestaanden. Wind (hoewel nog
lang geen storm), sneeuw en
Vorst versterkten het inbeel
dingsvermogen aan de omstan
digheden bij de dijkdoorbraken
een halve eeuw terug. Een klei
de honderd belangstellenden
trotseerden de bijtende kou om
de plechtigheid bij te kunnen
wonen. Allen warm gekleed,
goed gevoed, uitgerust en droog.
„Wat moeten die mensen heb
ben afgezien", klonk uit meer
dere monden duidelijker dan
ooit het besef. Het monument
staat bij de caissons die zijn ge
bruikt voor de afsluiting van het
laatste dijkgat in het zuidweste
lijk deltagebied op 6 november
1953.
Koningin Beatrix bij het monument in Oude Tonge.
foto Albert Nieboer/WFA
DEN HAAG - TPG Post presenteerde zaterdag tien nieuwe post
zegels met het thema 'Nederland en het water door de jaren
heen'. De postzegels zijn uitgegeven ter gelegenheid van de her
denking van de watersnoodramp.
Op de zegels is onder meer het dijkherstel in Stavenisse, de slui
ting van de Zandkreek en de Grevelingen en de stormvloedke
ring in de Oosterschelde te zien.
foto TPG Post
door Edith Ramakers
VLISS1NGEN - Neeltje Hen-
drika Balkenende-de Dreu.
Geboren 10 augustus 1902.
Wilhelmina Magdalena Bal
kenende. Geboren 16 maart
1940. Dirk Balkenende. Gebo
ren 10 oktober 1900. Omgeko
men bij de ramp op 1 februari
1953 in Kruiningen. Die tekst
staat op een grafsteen in de be
graafplaats van Biezelinge,
Zuid-Beveland, vlakbij het
ouderlijk huis van demissio
nair minister-president Bal
kenende.
Balkenende, zelf van 1956,
sprak zaterdagavond tijdens
de herdenkingsbijeenkomst in
de Sint Jacobskerk in Vlissin-
gen als Jan Peter, kind van een
Zeeuwse familie. Net als
zoveel Zeeuwse, West-Bra
bantse en Zuid-Hollandse ge
zinnen, heeft ook de familie
Balkenende zijn eigen lotgeval
over de ramp. Wilhelmina, of
wel Willy, kwam om, maar
haar schooltas werd terugge
vonden. „Alle boeken en
schriften waren keurig inge
pakt voor de schooldag van
maandag 2 februari", zegt
Balkenende. „Dirk was een
oom van mijn vader. Zij dach
ten veilig te zijn in hun monu
mentale boerderij op de Hooge
Moer in Kruiningen.
De boerderij stond er immers
al 350 jaar. Maar toen het kol
kende water kwam, vonden ze
met de familie Goetheer-Rot-
tier, die ook in de boerderij
woonde, hun toevlucht op het
dak. Het water beukte tegen de
muren, uiteindelijk stortte de
boerderij in. „Ze kwamen alle
maal om. Mina Goetheer is
zelfs nooit teruggevonden."
Over de dijk
Het verhaal van zijn ouders
gaat over Wolphaartsdijk. Een
dorp dat ook zijn slachtoffers
kende. „Mijn ouders en groot
ouders van moeders kant wer
den door een familielid ge
waarschuwd. Het water kwam
toen al over de dijk, golfde ver
der en drong de huizen bin
nen." De herinneringen aan de
ramp lijken vijftig jaar later
pas goed los te komen. Balke
nende: „Niet klagen, maar
dragen en bidden om kracht.
Die mentaliteit was karakte
ristiek voor de mensen in de
getroffen gebieden."
In de herdenkingsbijeenkomst
in de Sint Jacobskerk, die live
werd uitgezonden door de EO,
werd samenzang en koor afge
wisseld met persoonlijke ver
halen van slachtoffers en be
trokkenen. Ruwe stormen in
Premier Balkenende tussen zijn ouders in de Sint Jacobskerk. Uiterst rechts burgemeester Van
Dok-van Weele. foto Lex de Meester
een donkere nacht. Teun van
Kempen uit Oude Tonge ver
haalde hoe zijn vader iedereen
kwam wekken, want hij had
ganzen voor de slaapkamerra
men zien zwemmen. „De gan
zen waren schuimkoppen",
zegt Van Kempen. Een moeder
die alleen is gestorven en een
vader die de klap niet te boven
is gekomen en vier jaar later
ook overlijdt. Cor van de Ton-
nekreek was 19 jaar en zag
voor zijn ogen mensen ver
drinken. „Allemaal dood. Het.
is een afscheid voor altijd, dat
weet je meteen als je ze ziet
vertrekken."
OUDE TONGE - In Oude Tonge werd een minuut
stilte in acht genomen voor de slachtoffers van de
Ramp. foto Robin Utrecht/ANP
OUWERKERK - Dik ingepakt wachten belangstellenden bij het museum Waters
nood 1953 in Ouwerkerk op de komst van koningin Beatrix. De koningin sprak er in
beslotenheid met overlevenden van de februariramp, nadat zij eerder op de middag
een herdenkingsbijeenkomst in Oude Tonge had bijgewoond.
foto Marijke Folkertsma
door Edith Ramakers
VLISSINGEN - „Hoe ik heet?
Papa Delta 4 Alpha Victor Os
car, afgekort PD4AVS." Achter
die code, oftewel persoonlijke
roepnaam, gaat Michel Bleijen-
berg uit Vlissingen schuil. Hij is
zendamateur en neemt dit
weekeinde met ruim honderd
amateurs zijn taak serieus om
een noodnet aan te leggen, dat
ook in de lucht was tijdens de
watersnoodramp in 1953.
In twaalf plaatsen in Zeeland,
De zendamateurs Piet van Belle
(links)en Michel Bleijenberg.
foto Lex de Meester
Zuid-Holland en West-Brabant
proberen zendamateurs met el
kaar te communiceren op fre
quentie 3.700 megaherz in de
mode AM. „De frequentie die
gebruikt werd tijdens de wa
tersnoodsramp.
'En toen de telefoon zweeg',
staat er in een artikel in de nood-
krant van de PZC van dinsdag 3
februari 1953. „Toen waren er
radio-amateurs. Door hen
kwam Nederland meer te weten
over de ernst van de ramp", we
ten ook de zendamateurs zeker.
Een aantal heeft zich zaterdag
geïnstalleerd in het trainings
centrum van de stadsgeweste
lijke brandweer Vlissingen/
Middelburg. De antenne staat
stevig verankerd hoog op het
dak. „Waar waren de dijken
doorgebroken, hoe hoog stond
het water? Dat kwamen de rege
ring en allerlei hulpinstanties
door onze vroegere collega's te
weten. We zetten deze twaalf
noodstations op uit eerbetoon
aan hen", verklaart Rolf van
Heuven van Staereling.
Papa India
De zendamateur praat en luis
tert intussen of er bij hem, Papa
India 53ZWN, nog iets binnen
komt. „Ik herken de stem van
Piet uit Biggekerke. Hij is van
PI53VLI. Vlissingen zit in een
bunker in Biggekerke. Hij komt
luid en duidelijk door, zou ik
zeggen. Hij wel. Ze hebben daar
een bijzonder goede verbinding
gemaakt." De coördinatie van
het noodnet wordt geregeld
vanuit Den Haag. Dat is het
hoofdstation. „De zendamateur
die in 1953 radiocontact had
met het rampgebied, zit van
daag in Den Haag weer achter
de radio. Hij is inmiddels 85
jaar", zegt Bleijenberg. Alle elf
stations kunnen een call vanuit
Den Haag verwachten. Lukt dat
en zijn de codes genoteerd, dan
is de verbinding gemaakt en kan
het vraag-en-antwoord-spel
beginnnen. Van Heuven van
Staereling: „Maar het valt niet
mee. De frequentie 3.700 ge
bruiken we niet vaak meer."
Na drie kwartier zijn vier zus-
terstations met Den Haag ver
bonden: Biggekerke, Terneu-
Advertentie)
OPEN
10.00-18.00 uur
6.50 p.p. Kind 4-12 jr. 4,00
Info: 0113-221020
clubleden
zen, Zierikzee en Wissenkerke.
In het brandweertrainingscen
trum in Vlissingen wordt afge
wacht. „Er wordt veel door el
kaar heengepraat", zegt Van
Heuven van Staereling. Er is bo
vendien ruis op de lijn. Af en toe
klinken enkele woorden in een
soort slow motion. De geoefen
de zendamateurs horen meer
dandeniet-ingewijden. „Roger,
Roger", reageert Van Heuven
van Staereling.
In de moderne tijd is amper nog
voor te stellen dat het de zend
amateurs waren die de buiten
wereld in 1953 van de ellende op
de hoogte brachten.
Zou zich nu een ramp voltrek
ken zoals in 1953, dan werden
binnen een mum beeld en geluid
via moderne communicatemid-
delen de wereld ingestuurd.
„Maar toch blijven we nog
steeds belangrijk", merkt Bleij
enberg op. „We kunnen zelf
overal onze stations bouwen.
Ook in oorlogsgebieden. Daar
komt bij dat het een mooie hob
by is."
