VS rouwen
na ongeluk
ruimteveer
PZC
Herdenken en nooit meer vergeten
DNB onderzoekt
eigen munteenheid
goeroe Maharishi
W aar schuwende
woorden bij
herdenking Ramp
f o°
Daphny koning
van veldrijden
Aanslag wordt uitgesloten
Adoptie van
Brits platteland
De Dierenbescherming, afdeling Noord en
Midden Zeeland, dankt:
Venezuela
Ajax start
voortvarend
Zeeuwen in
Litouwen
13 en 14
BOBSaSDEI».
Neem nu een proefabonnement
Zes weken voor i6f-
W 6
Gure dag
Winterse buien en vrij krachtige tot krach
tige westelijke wind bij maximaal 5 gra-
246e jaargang no. 28
•kg maandag 3 februari 2003
art los nummer 1,10
van onze redactie buitenland
HOUSTON - In de Ver
enigde Staten hangen tot
woensdag de vlaggen
halfstok, sinds zaterdag
het Amerikaanse ruimte
veer Columbia kort voor
de landing op Kennedy
Space Center in Florida is
verongelukt. De zeven as
tronauten aan boord, zes
Amerikanen, onder wie
twee vrouwen, en een Isra
ëliër, hebben het ongeluk
niet overleefd. De oorzaak
van het ongeluk is nog be
kend.
Volgens het schema zou de Co
lumbia om 15.16 uur (onze tijd)
landen in Florida. Zestien mi
nuten daarvoor raakte de
vluchtleiding van de NASA in
Houston het contact met het
ruimteveer kwijt, zowel de ge
sproken contacten met de be
manning als de ontvangst van
de gegevens over de voortgang
van de vlucht. Even later was in
de hele wereld via televisiezen
der CNN te zien dat de shuttle in
stukken uiteen viel. Aanwijzing
daarvoor was dat er meerdere
condensstrepen te zien waren.
Het ongeluk gebeurde toen de
Columbia over de staat Texas
vloog, op weg naar de thuisbasis
in Florida na een ruimtemissie
van zestien dagen waarin de be
manning tientaUen weten
schappelijke experimenten uit
voerde. Het ruimtevaartuig
vloog toen met een snelheid van
meer dan 19.000 kilometer per
uur op een hoogte van ongeveer
63 kilometer.
Niets wijst erop dat het veron
gelukken van het ruimteveer
Columbia het gevolg is van een
aanslag. Dat hebben woord
voerders van zowel NASA, FBI
als Witte Huis gezegd. Volgens
het departement van Binnen
landse Veiligheid was de shuttle
op zo'n grote hoogte toen hij
verongelukte dat een aanslag
'zeer onwaarschijnlijk' is.
Inmiddels zijn drie officiële on
derzoeken begonnen naar het
ongeluk, een door de Ameri
kaanse ruimtevaartorganisatie
NASA, een van de regering en
een door het parlement. Tot de
oorzaak duidelijk is, blijven de
resterende shuttles aan de
grond.
Voor de huidige bemanning van
het internationale ruimtesta
tion ISS heeft het stilzetten van
de shuttles geen gevolgen. Gis
termiddag werd zoals gepland
het Russische ruimtevracht
schip Progress M-47 gelanceerd
vanaf de basis Baikonoer in Ka-
zachstan.
Dat brengt onder meer brand
stof, zuurstof, water en voedsel
naar de twee Amerikanen en de
Rus in het ISS. Na de bevoorra
ding kunnen de drie het daar tot
in juni uithouden.
Talrijke brokstukken van de
Columbia zijn neergekomen in
de omgeving van de plaats Na
cogdoches in Texas. De politie
bewaakt de wrakstukken om te
voorkomen dat mensen in aan
raking komen met resten van de
uiterst gevaarlijke stoffen die
aan boord waren en dat souve
nirjagers mogelijk bewijsmate
riaal meenemen.
In een veld bij Hemphill in het
oosten van Texas zijn lichaams
delen van bemanningsleden ge
vonden. Lokale zenders toon
den beelden van een lijkwagen
op de plek waar deskundigen de
overblijfselen verzamelden.
President Bush zei in een speci
ale televisietoespraak naar aan
leiding van het ongeluk dat 'het
hele land rouwt'. Hij wees erop
dat de astronauten grote risico's
hadden gelopen in dienst van de
mensheid en verzekerde dat 'de
zaak waarvoor zij zijn omgeko
men, wordt voortgezet'.
ANP/RTR/DPA/AFP
pagina 4: oorzaak moeilijk
te achterhalen
door Willem Meyboom
AMSTERDAM - De Nederland-
sche Bank (DNB) gaat onder
zoek doen naar de eigen munt
eenheid 'raam' van de spirituele
beweging van leider Maharishi
Yogi. Verschillende winkels in
en rond Vlodrop, waar de goeroe
resideert, accepteren het geld.
Het geld is in Nederland al sinds
oktober vorig jaar in omloop.
De goeroe kreeg daarbij mede
werking van zijn huisbank, het
kantoor van Fortis in Roer
mond. Volgens een woordvoer-
LONDEN - Britse stedelingen
kunnen een stuk platteland
adopteren. 'Een veld waar je
kunt rennen, roepen en schreeu
wen', is vanaf 29 pond (ruim 43
euro)per jaarin 'adoptief eigen
dom' te krijgen, schreef de Brit
se krant The Times zaterdag.
Het concept is bedacht door
boer David Price, die een boer
derij van ongeveer 200 hectare
heeft in een schilderachtig gele
gen gebied op de grens van
Wales en Engeland. Stadsbewo
ners kunnen ze een soort aan
deel in zijn bedrijf nemen.
Voor die 29 pond kunnen de
deelnemers tweemaal per
jnaand een bezoek brengen aan
hun 370 vierkante meter stuk
grond. Staan er gewassen op,
dan mogen ze op een ander deel
van het bedrij f van hun recht ge
bruik maken. ANP
Koningin Beatrix bij het watersnoodmonument in Ouwerkerk.
der van DNB is de uitgifte van
100.000 biljetten gedekt met een
tegenwaarde van 320 miljoen
euro in de kluizen van de trans
cendente beweging. De biljet
ten, van 1, 5 en 10 raam worden
gedrukt bij Joh Enschedé, die
ook de eurobiljetten vervaar
digt. De raam is 10 euro waard,
de totale uitgifte komt daarmee
op 1 miljoen euro.
De DNB weet niet zeker of de
uitgifte legaal is. „Iedereen mag
geld drukken en gebruiken als
ruilmiddel", zegt de woordvoer
der. Voorwaarden zijn dat de
munteenheid niet mag worden
gepropageerd als wettig betaal
middel en dat de biljetten niet te
veel op de euro lijken.
De Maharishi zegt het geld te
willen gebruiken om landen in
de derde wereld aan een sterke
inflatie-arme munt te helpen.
Het geld is genoemd naar Raam
Mudra, een vroegere Indiase
prins die welvaaxt bracht. ANP
door Maurits Sep
OUWERKERK - De wind jaagt
de sneeuw vanaf de Ooster-
schelde over de dijk langs de
caissons bij Ouwerkerk. Met de
rug gekeerd naar monument en
museum voor de watersnood,
wachten tientallen mensen
kleumend op de aankomst van
koningin Beatrix. Een paar pa
raplu's geven kleur aan de vuil
grijze lucht.
De caissons van Ouwerkerk, die
in 1953 de laatste dijken dicht
ten, vormden zaterdag het decor
van het tweede deel van de na
tionale herdenking Waters
noodramp. In Oude Tonge heeft
koningin Beatrix met minister
president Jan Peter Balkenende
een krans gelegd op de begraaf
plaats waar de slachtoffers hun
laatste rustplaats hebben ge
vonden.
Als de vorstin in Ouwerkerk ar
riveert, even na drie uur, keert
iedereen het gezicht naar de
wind. Kunstenaar Gust Romijn
begeleidt koningin Beatrix en
premier Balkenende naar zijn
monument: Het water, de storm,
de stilte. Op afstand gadegesla
gen door het publiek, dat de
ogen met vlakke handen be
schermt tegen prikkende vlok
jes.
„Vijftig jaar geleden was het erg
slecht weer, maar nu is het ook
wel bar en boos zeg", kleumt
Bram Versluis uit Zierikzee. Hij
zoekt beschutting tegen de
muur van het Watersnoodmuse
um, waar koningin Beatrix een
rondleiding krijgt. Uit de capu
chon steekt de klep van zijn vis
serspet.
Visserijpolitie
In 1953 zat Versluis (75) bij de
visserijpolitie. „Met Urker vis
sers ben ik van Zierikzee naar
Ouwerkerk gevaren om mensen
te helpen. Dat was op de dins
dag na de Ramp. We voeren naar
Advertentie
Rijkswaterstaat/Strandexploitatie Walcheren/KNRM/Waterschap/
Brandweer/Politie/Dierenambulanceteams en Centralisten,
voor de enorme inzet en betrokkenheid bij de redding van slachtoffers tengevolge van de olieramp.
Dankzij deze instanties, die ter plaatse de nog in leven zijnde vogels konden verzamelen, werden
onze dierenambulanceteams in staat gesteld, om zoveel mogelijk dieren te vervoeren
naar Vogelopvang de Mikke en ze op deze wijze een kans te geven om, over enige tijd^
weer een plaatsje te vinden in de natuur.
Inge Zweedijk,
kantoormanager Dierenbescherming
de kerk van Ouwerkerk. Die ligt
namelijk wat hoger. Daar pik
ten we mensen op."
Herdenken wat vijftig jaar gele
den is gebeurd, heeft voor Ver
sluis nog immer veel waarde. Ie
der jaar gaat hij op 1 februari
naar de kerk van Ouwerkerk, bij
de veertigjarige herdenking was
hij bij de caissons, net als nu.
„De Ramp is om nooit meer te
vergeten. Daar moeten we altijd
bij stil blijven staan."
Naast hem staat Bas Lagendijk.
Hij was al geboren toen Zuid
west-Nederland onder water
liep, maar woonde met zijn ou
ders in Barendrecht, De zee
brak door de eerste dijk, maar
werd door de volgende gekeerd.
Zijn dorp hield het droog. Toch
is Lagendijk aanwezig bij de
herdenking in Ouwerkerk. „Ik
ben drie jaar geleden in Zierik
zee komen wonen. Ik heb me in
Zeeland verdiept en daarom ben
ik hier."
Inburgering
De herdenking van de Ramp be
schouwt hij als onderdeel van
zijn inburgering. Lagendijk
vermoedt overigens dat de
meeste aanwezigen gekomen
zijn om de vorstin te zien. Maar
Versluis spreekt hem tegen. De
oude Zierikzeeënaar herkent
veel mensen uit de directe om
geving, voornamelijk uit het
zwaargetroffen Ouwerkerk,
waar 91 mensen het leven lieten.
Overlevenden en nabestaanden
van Schouwen-Duiveland,
Tholen, Noord-Beveland, Goe-
ree-Overflakkee en West-Bra
bant verhalen in besloten kring
in het naastgelegen restaurant
De Vierbannen over de Ramp.
Koningin Beatrix is een goed
door A. J. Snel
OUWERKERK - In een zorgvul
dig beheerst evenwicht tussen
emotie en rede is zaterdag de
watersnoodramp van 1953 her
dacht.
Tijdens een bijeenkomst in aan
wezigheidvan koningin Beatrix
in Oude Tonge werd evenzeer
ruimte gelaten voor een per
soonlijke impressie over de
ramp als voor de les die uit de
gebeurtenissen van en halve
eeuw geleden moet worden ge
trokken. In Ouwerkerk werd de
ramp in stilte herdacht De ko
ningin sprak daar in besloten
heid met een aantal overleven
den.
„In het holst van de nacht werd
er op de deur gebonsd", herin
nerde zich C. van den Ouden-
Huijer uit Oude Tonge de ijzige
nacht van 31 januari op 1 febru
ari. „Mensen dreven voorbij op
een stuk hout of een dakkapel
als vlot en we konden ze niet
helpen." En: „Nu, na vijftig jaar
gaan we met storm nog nooit
rustig slapen.
J. Franssen, commissaris van de
Koningin in Zuid-Holland be
sloot zijn historisch resumé over
de dagen van en na de ramp met
een ernstige waarschuwing.
Met de uitvoering van de Delta
werken zijn we er niet. Nog
steeds zijn er zwakke plekken in
de kustverdediging. Franssen
deed een oproep om het verle
den ter harte te nemen en bij het
waterbeheer veiligheid boven
alles te steHen. „Een garantie
voor absolute veiligheid is nooit
te geven. Maar niets of te weinig
doen of te laat in actie komen
kan desastreuze gevolgen heb
ben."
Minister-president Balkenende
liet in de marge van de herden
king blijken dat de regering die
zienswijze deelt: „Nederland
heeft geleerd dat je de kracht
van het water nooit mag onder
schatten. Je kunt geen absolute
zekerheid geven. Je kunt nooit
zeggen: 'Zeeland is veilig'. De
knelpunten moeten worden
aangepakt."
De nationale herdenking, die
werd gehouden onder weersom
standigheden die de gedachten
onvermijdelijk deden terug
gaan naar de bittere koude tij
dens de ramp, werd in Oude
Tonge en in Ouwerkerk vooral
gedragen door slachtoffers en
nabestaanden. De omlijsting
was ingetogen, met muzikale
bijdragen van onder meer het
Souburgs Koper Quintet, het
Prins Maurits Brugklaskoor uit
Middelharnis en Oosterlands
Fanfare. Op de begraafplaats
van de rampslachtoffers in Ou
de Tonge legde koningin Bea
trix samen met de premier een
krans. In Ouwerkerk kreeg de
koningin van beeldend kunste
naar Gust Romijn een toelich
ting op diens monument en zij
bezocht het Museum Waters
nood 1953 om zich vervolgens in
restaurant Der Vierbannen te
verstaan met delegaties van de
bevolking uit de destijds getrof
fen gebieden in Zuidwest
Nederland. Ook premier Bal
ken
ende sprak daar met overleven
den.
In Zeeland, West-Brabant en
Zuid-Holland namen duizen
den mensen deel aan lokale her
denkingsbijeenkomsten. In een
aantal gevallen kregen die een
religieuze inkleuring. Daarbij
verschilden de accenten. In de
Vlissingse Sint Jacobskerk
werd gesproken over Gods goe
dertierenheid, in de hervormde
kerk in Stavenisse werd vijftig
jaar na de ramp met gebruikma
king van een tekst van de pro
feet Amos gerefereerd aan Gods
toorn en straffende hand.
De oppositie zal haar po
gingen om president Cha
vez van Venezuela af te
zetten voortzet
ten aan de onder- r~
handelingstafel. O
foto Robin Utrecht/ANP
luisteraar, vertelt Piet de Rijke
na afloop. Het gesprek duurde
aanzienlijk langer dan voor
zien. „Ze kon moeilijk stoppen.
Ze wilde iedereen horen", ver
klaart de Zierikzeeënaar.
Intussen trotseren drie dames
onder een zwarte wollen om
slagdoek de snijdende kou. Voor
de deur wachten ze geduldig
bibberend tot de vorstin ver
trekt. Agenten houden hen be
zorgd in de gaten en spreken
meermalen moed in. „Ze komt
zo hoor." Het wachten wordt be
loond met een ingehouden pas
en een vriendelijke glimlach.
Zwijgend keren de dames huis
waarts.
Loslating
„Ze vraagt veel aan je, zodat je
echt je verhaal kunt doen", zegt
De Rijke, die werd gered door
een schipper. Hij is blij dat hij
het zijne heeft mogen vertellen.
„Het helpt me. Het is een stukje
loslating." Tien jaar geleden
heeft hij de koningin ook ont
moet. Maar hij merkte bij haar
geen moment van herkenning.
De Ramp is vij ftig jaar geleden
Deze nationale herdenking zal
de laatste grote zijn, verwacht
De Rijke, en dat zou hij goed
vinden. „De afgelopen weken,
maanden, is er ontzettend veel
aandacht voor geweest. Het is
nu wel genoeg geweest. En blij
ven herdenken, ach, straks ge
beurt dat door mensen die de
Ramp kennen van horen zeggen.
Dan zullen veel verhalen niet
meer kloppen. Voor mij komt de
Ramp nu zachtjesaan tot een
einde."
pagina 7 en 9:
meer over de nationale
herdenking watersnoodramp 1953
Voor Zeeuwse onderne
mers valt er in Litouwen
voordeel te halen. Als ze
de juiste mensen kennen.
Dat stelt de Zierikzeese
ondernemer
Lammert Blik- **8
man.
varia: 2; binnenland: 3;
feiten en meningen: 4;
buitenland: 5; radio en te
levisie: 6; zeeland: 7, 8, 9
en 11; sport: 13,14,15,17,
18,19 en 20
Ajax heeft de competitie
na de winterstop voortva
rend hei-vat. De Amster
dammers wonnen de uit
wedstrijd bij Willem II
met 6-0. Feyenoord had
meer moeite om in het rit
me te komen, maar haal
den tegen FC Twente toch
de volle winst binnen in de
Kuip (4-2)
(Advertentie)
voorletters:
straat:
postcode
plaats:
telefoon:
e-mail:
Voor automatische incasso stem ik toe in
afschrijving van mijn (post)bankrekening-
nummer:
handtekening:
PZC bv gaat zorgvuldig om met persoonsgege
vens. In de colofon treft u nadere informatie aan.
noteert u mij voor een
proefabonnement van
m/v 6 weken voor 16.-.
Ik geef daarbij éénmalig
toestemming voor auto
matische incasso van onder
staand rekeningnummer
(proef geldt eenmalig bin
nen zes maanden)
noteert u mij voor een
abonnement. De eerste
twee weken ontvang ik de
krant gratis. Daarna wil ik
betalen:
i per maand met
automatische incasso
20,50).
tl per kwartaal met
automatische incasso
55,10).
per jaar met
automatische incasso
209,90).
8 713214 000002
Stuur deze bon naar:
PZC, afdeling lezersservice
Antwoordnummer 112
4800 VB Breda
(postzegel niet nodig)