Nostalgische bussen verdwijnen
Piranhasoep na jungletocht
W3
Paard
Martinair
Golfkaart
Charme
Kidsworld
Amazone
Internetten
Malta
J
zaterdag 1 februari 2003
Je eigen paard meenemen op
vakantie kan, als je bij Nova
sol een Zweeds vakantiehuis
boekt met eigen stal en weide. Je
moet wel een vergunning aan-
vi'agen voor het meenemen van
je eigen ros, en je moet 5 euro per
dag betalen voor zaken zoals
een watervoorziening voor je
paard. De van stal en weide
voorziene vakantiehuizen en
villa's in Zweden staan op de
website van Novasol,
www.novasolnl
Voor meer informatie over het
invoeren van paarden kan men
terecht op website www.sjv.se.
Het aantal bestemmingen
voor passagiersvluchten
van Martinair wordt deze zomer
uitgebreid van 38 naar 49. Vanaf
april zullen er wekelijks zestien
bestemmingen overzee worden
aangevlogen en 33 in het Mid
dellandse Zee-gebied. Er gaan
straks drie vluchten per week
naar Punta Cana (Dominicaan
se Republiek), waar ook Puerto
Plata en Santo Domingo al aan
gevlogen worden. Nieuw zijn
vluchten naar Montego Bay op
Jamaica, en naar acht kleinere
Griekse eilanden, naar Ierland,
Corsica en Sardinië.
Meer informatie op de website
van Martinair:
www.martinair.com.
De nieuwe Britse golfkaart
Golf in Britain vermeldt
waarde 146 interessantste golf
banen liggen. Op de kaart vindt
men niet alleen informatie over
de lokaties maar ook over les-
mogelijkheden en buggy-ver-
huur. De vierberoemdstebanen,
waarbij uiteraard The Old
Course in St. Andrews, worden
wat uitvoeriger beschreven.
De kaart is gratis aan te vragen
bij het Brits Toei'istenbureau,
Stadhouderskade 2,1054 ES
Amsterdam, tel. 020-6890002,
e-mail: britinfo.nl@bta.org.uk
Wie heeft wel eens van Ein-
beck, Hechenburg, Gen-
genbach of St.Wendel gehoord?
Dat zijn kleinere Duitse steden;
maar wél interessant, goedbe-
waard gebleven, historisch van
belang. En vaak bijzonder ge
zellig. De Charme van de kleine
steden in Duitsland is jaarthe
ma bij de Deutsche Zentrale für
Tourismus. Daarom is er een
Nederlandstalige brochure ver
schenen, waarin op 176 pagina's
al die léuke kleine steden zijn
samengebracht; met bijzondere
tips en per stad een voordelige
reisaanbieding.
De brochure kan telefonisch be
steld worden bij het Duits Ver
keersbureau in Amsterdam, tel.
020-6978066 of via internet:
www.duitsverkeersbureau.nl
Toezending geschiedt met bij
voeging van een acceptgiro
waarmee op basis van vrijwil
ligheid een bijdrage in de ver
zendkosten kan worden be
taald.
Bekijk de wereld door onze ogen
Brochure? 020-6275129 of
www.baobab.nl
Baobab organiseert al
Een bordje piranhasoep in de
schaduw van het regen
woud. De longen van de wereld,
de tropische regenwouden in
het Braziliaanse Amazonege
bied, worden toegankelijk voor
toeristenLaat ze maar onder de
indruk raken van de machtige
natuur. Dan halen ze het ook
niet meer in hun hoofd om er een
zootje van te maken. Bovendien
is het goed voor de werkgele
genheid in het gebied. En je sti
muleert de eigen bevolking de
bossen te koesteren
Met die gedachte is Eduardo
Braga, de nieuwe gouverneur
van de staat Amazonas (opper
vlakte ruim 110 maal Neder
land), een verbinding aange
gaan met de reisorganisaties
Tiwa in Nunspeet en TUI/Kras
Stervakanties in Alkmaar. De
regenwouden zijn onmisbaar.
Ze produceren een derde van de
zuurstof voor onze planeet. De
Braziliaanse overheid heeft een
deel ei-van al tot beschermd na
tuurreservaat uitgeroepen. Er is
toestemming gegeven voor de
gefaseerde bouw van een Ne
derlands vakantieparadijs van
vier vierkante kilometer, pal
langs de oevers van de 12 kilo
meter brede en 150 meter diepe
Amazonerivier.
De regering van gouverneur
Braga staat garant voor de in
frastructuur. De Nederlanders
zorgen dat alle (voorlopig) der
tig bungalows aan de strenge
milieueisen voldoen. En om zo
veel mogelijk mensen uit het ge
bied werk te bieden.
Met de eerste fase is een investe
ring van twee miljoen euro ge
moeid. De gouverneur van
Amazonas geeft toe dat de com
binatie massatoerisme en
kwetsbare natuur ook voor hem
gewaagd is. „Maar we moeten
wel. De werkloosheid is groot,
en het toerisme is goed voor de
werkgelegenheid."
Braga wil dat het Nederlandse
'eco-park' een internationale
voorbeeldfunctie krijgt. Gasten
zijn verzekerd van schone
stranden, helder zwemwater
(het gebied omvat een vijfde van
het schone zoetwater van de we
reld), water- en afvalzuiverin-
gen, energiebesparende en ge-
luidsbeperkende maatregelen
en milieubewust gebruik van
schoonmaakmiddelen en insec
ticiden.
Iedere toerist betaalt in de tic
ketprijs een toelage voor de ver
vuiling die hij veroorzaakt. Dat
geld wordt besteed aan natuur
bescherming.
In de Amazonas zijn volgens
Braga momenteel 44 resorts,
waar toeristen gemiddeld twee
tot drie nachten verblijven,
vaak als onderdeel van georga
niseerde reizen door het Amazo
negebied. Als je die accommo
daties langs de ecologische
meetlat legt, scoren ze zwaar
onvoldoende. „Ze zijn onder vo
rige besturen eigenlijk zonder
enig toezicht neergezet", erkent
Braga.
Onderzijn regime moet het alle
maal anders worden. 'Duur
zaam' wordt het sleutelwoord.
De bevolking koos hem tot nieu
we leider in een gebied dat een
van de kostbaarste natuur-
schatten in de wereld vormt.
Daarom is gekozen voor een sa
menwerking met TUI Neder
land. Het bedrijf heeft als enige
reisonderneming een echte pro
fessor in dienst als 'milieuma
nager'. Het staat een beleid voor
dat is gericht op 'respect voor de
lokale reisbestemming'.
De vakantieganger moet er wel
bij varen. Die kan straks voor
een kleine tweeduizend euro
veertien dagen lang geheel ver
zorgd in het eco-resort terecht,
met de geruststellende gedachte
dat hij/zij zich geen vervuiler
hoeft te voelen. Dan heeft-ie
ook gewoon telefoon en internet
tot zijn beschikking. Neder
landssprekend personeel is al
tijd in de buurt. Stappen en
shoppen kan aan de overkant
van de rivier, in de hoofdstad
Manaus (met de snelpont twin
tig minuten varen). De echte
eco-lifestyler laat zich toch
verleiden tot meerdaagse jung-
letochten, survivaltours, boom-
toppenwandelingen, krokodil-
lensafari's of boottochten. Na
afloop is er een bordje soep van
zelfgevangen piranha's. Medio
mei worden de eerste toeristen
verwacht.
Gerard van Engelen
Meer informatie:
www.sterprodukties.nl;
www.ddh.nl/duurzaam/toeris
me/reis/brazilie.htm.
KidsWorld, de reisorganisa
tie voor gezinnen met jonge
kinderen (tot twaalf jaar), heeft
voor komende zomer drie nieu
we complexen in Griekenland
en Turkije aan het programma
toegevoegd. De organisatie be
schikt over vijf complexen met
Nederlandse kinderbegeleiders
die ook als avondoppas kunnen
worden ingezet. Gasten kunnen
kiezen voor een verblijf op basis
van alleen logies, maar ook voor
een all-inclusive vakantie. Pa,
ma en twee kinderen zijn nu
vanaf 1388 euro per week onder
de pannen Leggen zij daar nog
126 euro bij dan zijn alle maal
tijden, drankjes en zelfs de ijsjes
die in de vakantie genuttigd
worden betaald. Een verblijf
van twee weken all-inclusive is
er vanaf 1775 euro.
Voor meer informatie:
ww w.kidsworld.to.
In het vliegtuig e-mail checken
of internetsurfen wordt mo
gelijk. Lufthansa, British Air
ways, SAS en Japan Airlines
hebben aangekondigd op enke
letrajecten nogditjaardeze ser
vice te leveren. KLM kijkt eerst
of het aanslaat. De extra dienst
is vooralsnog prijzig en alleen
voor business-classreizigers.
Pornosites worden verboden,
evenals websites met spelletjes.
De geel-oranje bussen
van Malta bieden de
reiziger over het algemeen
nauwelijks comfort. Dat ge
mis wordt ruimschoots ver
goed door de bizarre erva
ringen die de passagiers
meemaken. Wie dat zelf wil
meemaken moet zich haas
ten. De toetreding tot de Eu
ropese Unie noopt Malta tot
strengere regelgeving. De
vele stokoude bussen, som
mige nog van voor de oorlog,
zijn gedoemd te verdwijnen.
De versieringen rond de bestuurder staan symbool voor geloof en bijgeloof.
MALTA .s"e™
m Valletta
Rabat» «Tarxien
Dingli Paola*
Hagar Qim
Birzebbuga
FILFLA
De bus met nummerplaat
DBY 470 vertrekt mudvol
vanuit Qawra (uitspraak Aoera)
naar Sliema. Het optrekken
gaat redelijk, maar het valt op
dat de koppeling van het voer
tuig ver over de uiterste houd
baarheidsdatum heen is. Op
trekken en schakelen in de
tweede versnelling gaat nog.
Zodra de bestuurder wil over
schakelen van de tweede naar
de derde en vervolgens naar de
vierde versnelling begint de
pret. Dan begint het onder de
reizigers onheilspellend te kra
ken en te piepen, zonder het ge
wenste effect.
De chauffeur houdt zijn ge
laatstrekken verborgen achter
een donkere zonnebril. Erg ver
standig. Naarmate de rit vor
dert, wordt het protestgeronk
van de motor ovei-stemd door
het aanzwellende geloei der
passagiers, zodra de arme man
probeert te schakelen. De motor
naast de bestuurdersstoel be
gint steeds meer dieseldampen
uit te braken. Zodoende krijgt
de chauffeur binnen een half
uur waarschijnlijk meer kwade
dampen binnen, dan een zware
roker in anderhalf jaar. Wonder
boven wonder slaagt hij erin het
wrak naar het eindpunt van lijn
70 te loodsen. De oplettende
toerist ziet regelmatig dat Mal
tezen na het intstappen een
kruis slaan. Want lijn 70 staat
niet als enige garant voor hor
ror.
De bussen hebben nummerpla
ten in de series DBY, EBY en
FBY. De Maltezen hebben een
grote drang naar categoriseren.
Zo hebben ook huurauto's eigen
series nummerplaten en zijn po
litieauto's herkenbaar aan de
afkorting GVP (Government
De geel-oranje bussen van Malta bieden de reiziger over het algemeen nauwelijks comfort. foto Willem Staat
Police). Eris nog een speciale se
rie zo leert een rit met lijn 49
vanaf Valetta naar Sint Pauls
Bay. De bestuurder blijkt zend
amateur te zijn. Terwijl hij zich
bekwaam door de avondspits
wringt, communiceert de man
voortdurend via een groot uit
gevallen bakkie boven hem. Nu
en dan kijkt hij te laat naar hal
tes op de route. Dan volgt ab
rupt ge-rem om de wachtende
passagiers binnen te laten. In
het drukke Birkirkara gaat de
man zo op in zijn radiowerk dat
hij plots midden in een rouw
stoet blijkt te rijden. De lijkwa
gen, op het eerste gezicht wil
je het niet geloven, draagt ver
zekeringsplaten met nummer
RIP 003. De bestuurder schrikt
en laat de stoet hergroeperen.
En jawel, een poosje later pasT
seert aan de overkant nog een
begrafenisstoet, met aan kop de
RIP 008. Hoeveel rippers zou
den ze eigenlijk hebben op Mal
ta?
Vroom
De versieringen rond de be-
stuurdersplek van de bussen
staan symbool voor geloof en
bijgeloof. Maar weinig chauf
feurs durven op pad zonder af
beeldingen vah Jezus en/of Ma
ria. Een rijdt er rond met een
spiegel die aan de bovenzijde is
versierd met een geschilderde
doornenkroon. Bij iedere kuil
zie je het hoofd van de man in de
spiegel opduiken. Zijn kale
kroon past dan precies in het
vlechtwerk van de versiering.
Zo wordt het vroom vertoon on-
GOZO y V 'o
Xagnra r.
Victoria
North Comino Channel
Sannat Mgarr QOMINO
South Comino Channel
Maffa
St. Paul's Bay
muziek- en filmsterren. Zo
heeft de reiziger altijd wat te
zien, ook als het zicht buiten te
genvalt.
De deuren van de bussen staan
altijd open, omdat het zelden
koud is. Is het vol dan kan dit erg
gevaarlijk zijn voor degeven die
de voorste staanplaatsen bezet
ten. Nu en dan valt er ook ie
mand uit en raakt zwaarge
wond. Wie hiervoor beducht is,
kan beter wachten op de volgen
de bus. Die komt toch vaak bin
nen de tien minuten. Voordrin
gen bij de halte is een zonde van
toeristen. De Maltezen wachten
keurig op hun beurt. Dat heb
ben ze afgekeken van de Britten
die het land van 1802 tot 1964
bestuurden.
Afdankertjes
De bussen zijn het eigendom
van de chauffeurs, die allen zijn
aangesloten bij de Public Trans
port Association. Een deel van
het wagenpark is op het eiland
vervaardigd, de rest bestaat uit
afdankertjes uit Groot-Brittan-
nië. Het laatste is heel verklaar
baar omdat op Malta links
wordt gereden.
Nu de regels worden aangepast
aan de Europese wetgeving zal
het binnen enkele jaren gedaan
zijn met het paradijs. Sinds vo
rig j aar verschij nen er hyper
moderne lage-instappers op de
lijnen. Die bieden een droom-
comfort, vergeleken met de oud
jes die dateren uit veringloze
tijdperken. De kans bestaat
evenwel dat er nog iets bewaard
blijft van het nostalgische wa
genpark van oude Austins, Ley-
lands en Bedfords. Alternativa
Demokratikas, de piepkleine
groene partijheeft namelij k het
idee geopperd om museumbus
lijnen te exploiteren.
De Maltezen juichen nu hun
landje eindelijk modern open
baar vei*voer krijgt. Buiten
landse fans van de oude vehikels
kunnen nog even bibberen, bid
den en bewonderen.
Een aanrader zijn de lijnen van
en naar het veer op Gozo. Tussen
Mellieha en de pont bevat het
traject twee bulten met een
sterk stijgingspercentage. Iede
re keer is het een mirakel als de
chauffeur erin slaagt die te ne
men.
Dat lukt ook die jongeman die
druk gebarend zit te praten met
een kennis op de dwarsge-
plaatste bank voorin de bus op
lijn 45. Hij stuurt met één hand.
Met de andere haalt hij zijn por
temonnee uit de kontzak. Daar
uit komen foto's van zijn vrien
din, het hoofdpunt van gesprek.
De afbeeldingen worden trots
getoond. Nu en dan geeft hij een
snok aan het stuur om het ver
vaarlijk grommende voertuig
recht te houden. En zie, het
eindpunt wordt gehaald. Com
mentaar van een Britse mede
reiziger bij het uitstappen: „we
hebben geluk gehad".
Willem Staat
bedoeld een vermakelijke at
tractie.
Op lijn 3 tussen Valletta en
Senglea rijdt een van de mooist
versierde bussen. Boven de
voorruit staat 'Bestemming on
bekend'. Op het raampje bij de
toegangsdeur: „Geen paniek,
geen commentaar, ga gewoon
rustig zitten". Een koord staat
in verbinding met een toeter,
kaliber scheepshoorn waarmee
de chauffeur tijdens de ritten
voortdurend bekenden groet.
Aan de voorruit hangt een
kruisbeeld. Daarboven prijken
landenvlaggen, playboyem-
bleempjes en afbeeldingen van
(Advertentie
PER VOLWASSENE ÉÉN KIND T/M 11 JAAR
GRATIS
BUSVERVOER, HOTEL EN ENTREE
VAN JANUARI T/M 3 APRIL 2003
REIZEN
