?zc
Le Pen dichtte dijken in Zeeland
PZC
Vakbeweging brak precies
een eeuw geleden echt door
'Nederlanders in Qatar zijn niet stuk van oorlogstaal
Irak thema Duitse
deelstaatverkiezing
Omstreden Franse politicus hielp in 1953 slachtoffers van de watersnood
31 januari 1953
vrijdag 31 januari 2003
oor Bob van Huët
rean-Marie Le Pen (1928) is
het enfant terrible van de
ranse politiek en een van de
leest omstreden politici in Eu-
>pa. In zijn jonge jaren was hij
én van de Franse studenten die
i februari 1953 hielp bij het
Uchten van de dijken in Zee-
bind.
i 'an-Marie Le Pen gaat er goed
oor zitten. ,,Vijftigjaargeleden
dat alweer? Mijn God. Maar
•>h, wat waren we knap toen we
iOg twintig waren." Hij laat een
>to zien die groot is afgedrukt
i een geïllustreerd boek met de
tel Le Pen. ,,Kijkdatben ik, op
e dijk in Schouwen-Duive-
•:tnd."
i ij kent zijn reputatie in de La-
Landen „Hier zit dus die ver-
ehrikkelijke duivel. Welkom in
liet hol van de leeuw", zegt hij.
Breed lacht hij om zijn eigen
,rap. De gevreesde Bretonse
pierballenpoliticus is een en al
liarme. Het doet hem zichtbaar
lezier herinneringen op te ha-
i'n over dat avontuur in Neder-
and, het enige land in Europa
.aar hij en zijn ultra-rechtse
ractie Europarlementariërs
looit op werkbezoek konden
aan omdat de politie zijn vei-
igheid niet wilde garanderen.
1 )at land wil hij graag eens een
-1 ndere Le Pen laten zien.
olgende week precies vijftig
ar geleden zette hij wel voet in
■'an-Marie Le Pen
Nederland. Februari 1953. Kij
kend naar oude foto's borrelen
de herinneringen op. Daar staat
hij, op de dijk, aan het hoofd van
een door hemzelf geformeerd
'commando' studenten. Want
helpen wilde Le Pen.
„Ik zag het op de Boulevard
Saint-Michel, door de kranten
koppen. 'Catastrofale overstro
ming in Nederland', luidde de
kop van France-Soir geloof ik
De jonge Europeaan die ik me
toen voelde, zag een uitgele
zen kans in actie te komen
voor mensen met wie je een ge
meenschappelijke achtergrond
deelt."
President
„Ik was voorzitter geweest van
de Parijse vereniging van stu
denten in de rechten Ze kenden
me daar goed. Nadat ik die
krantenkoppen had gezien liep
ik een café binnen en belde naar
het Elysée. Om Vincent Auriol te
spreken, de president van
Frankrijk. Dat was natuurlijk
een sterk staaltje. De secretaris
van de president vroeg me 'wie
bent u eigenlijk?' Ik zei 'Le Pen,
voorzitter van de studentenver
eniging'. En ik werd doorver
bonden. Dat was omdat Auriol
ooit zelf voorzitter was geweest
van de studentenvereniging van
Toulouse. 'Wat kan ik voor je
doen?', vroeg hij. Ik legde hem
uit dat ik met een groep studen
ten naar Nederland wilde om te
helpen en ook om te laten zien
dat Frankrijk, op zo'n pijnlijk
moment, solidair was met het
Nederlandse volk. De president
vond het een goed idee en gaf
zijn minister van oorlog op
dracht ons te ondersteunen."
„Op de universiteit heb ik toen
pamfletten verspreid waarin
vrijwilligers werden gevraagd.
Het was geen tijd waarin jonge
ren zich massaal inzetten voor
een bepaalde zaak, de oorlog
was nog niet zo lang geleden af
gelopen. Maar tot mijn grote
verrassing meldden zich spon
taan bijna driehonderd studen
ten. Ik selecteerde degenen die
direct inzetbaar zouden zijn:
oud-militairen, ex-padvinders
en sterke jongens. Alles bij el
kaar een man of veertig."
„Op Schouwen-Duiveland be
landden we midden in de cata
strofe. Er waren doden, enorm
veel schade, er dreven overal
karkassen van dood vee. Er
heerste vooral vrees voor een
volgende vloedgolf Want zo
veel dijken waren beschadigd of
helemaal weggespoeld. Ieder
een was bang voor de volgende
vloed. We begonnen zandzak
ken te vullen om gaten in de dij
ken te dichten. Na een week
kwamen we Amerikaanse sol
daten tegen die 'ducks' hadden,
amfibievaartuigen waarmee ze
hulpoperaties uitvoerden. Die
Amerikanen konden onze hulp
gebruiken, want ze hadden
meer boten dan mensen. Zo
kwamen we in een dorp op
Schouwen-Duiveland waar het
vreemde geval zich voordeed
dat de mensen niet geëvacueerd
wilden worden. Ik ben de naam
van het dorp kwijt, maar ik her
inner me heel goed een geval van
mensen die van alle kanten wer
den bedreigd door het water
maar die niet weg wilden. Som
migen zaten zelfs op het dak van
hun huis. Dat waren streng pro
testante gezinnen daar. Ze zei
den ons dat we daar niks te zoe
ken hadden, dat die vloed de wil
van God was geweest. Een boer
daar dreigde zelfs met een hooi
vork. 'Ga weg, laat ons met
rust', schreeuwde hij."
„Verderop hebben we wel men
sen weggehaald. Met de Ameri
kanen hadden we een opvang
centrum ingericht in een school.
Het bijzondere daar was dat
mensen zich konden wassen met
warm water, en wij ook. In die
dagen was dat heel wat. Ik her
inner me nog goed hoe koud en
vochtig het was."
„Daarna hebben we het Eerste
Regiment van de Franse Genie
troepen geholpen bij het aan
leggen van een dijk. We stonden
daar tot onze schouders in het
water. In februari."
„Na twee weken helpen in Zee
land waren we doodmoe. Onze
rantsoenen waren op en een
aantal van ons was uitgeput. We
waren immers studenten, en
niemand had ooit in zulke ex
treme omstandigheden ge
werkt. Een paar jongens wilden
naar huis, maar ik besloot dat
we eerst gehoor moesten geven
aan uitnodigingen van Neder
landse studentenverenigingen.
Die wilden ons ontvangen als
dank voor ons werk. Ik vond dat
heel belangrijk om de betrek
kingen wat te verbeteren. De
manier waarop we werden ont
vangen door de Nederlandse
studenten zal ik niet vergeten.
We werden binnengehaald als
broeders, als bevrijders. Als
dank voor mijn werk in Zeeland
heb ik van een Nederlandse
dominee nog een bijbel gekre
gen." GPD
oor Kees Bos
^Vagblad Het Volk citeerde op 8 fe-
-Jbruari 1903 SDAP-leider Troel-
ra: 'Gansch het raderwerk staat stil,
Is uw machtige arm hel wil'. Bij het ci-
nat stond de beroemd geworden teke-
ing van Albert Hahn, met een arbeider
ie treinen stopt op Amsterdam CS.
De kreet en de tekening typeerden hoe
lachtig de vakbeweging zich voelde,
ort na de spoorwegstakingen in 1903.
andaag is het precies een eeuw gele
en dat die eindigde in een overwin-
i ing van arbeiders op hun directies.
Samen met de daaropvolgende mis-
i tikte actie was de spoorwegstaking
van grote betekenis voor de vakbewe
ging", zegt Arie Stolk, directeur van
het vakbondsmuseum De Burcht, waar
lot eind maart een expositie is over de
poorwegstaking.
Voor die tijd was er een grote stam-
lenstrijd tussen de nog prille bonden.
Jaar na de spoorwegstakingen, vooral
•en de tweede actie zo faliekant mis-
i ikte, concludeerden de leiders: zo kan
,'iet niet langer. Ze gingen professiona-
iseren en goede onderhandelingen
oeren, met oog voor het voortbestaan
in ondernemingen. Zo kwam het kor
te tijd later tot de koepelorganisatie
VV, een van de voorlopers van de
I' NV."
i 'e beroemde spooi-wegstaking in 1903
egon niet bij het spoor, maar in de
1 saven. De arbeiders hadden daar afge
broken dat ze vanaf 1 januari 1903 al
en nog zouden samenwerken met col-
ga's die lid zijn van een vakbond. En
tt gebeurde ook. Personeel van carga-
doorsbedri j f Müller weigerde goederen
mee te geven aan twee werknemers van
het Blauwhoedenveem, omdat zij geen
lid waren van de bond. Muller ontsloeg
de betrokken personeelsleden wegens
werkweigering. De werknemers pikten
dat niet. Ze staakten uit solidariteit en
steeds meer collega's sloten zich aan.
De spoorwegvakbonden, die net waren
gefuseerd, besloten op 27 januari om
mee te doen. De volgende morgen wei
gerden spoorwerkers om wagons te
rangeren voor havenbedrijven. De
Hollandsche IJzeren Spoorweg Maat
schappij (HIJSM) ontsloeg daarop de
weigerachtige werknemers, maar ook
hier legden honderden collega's het
werk neerl uit solidariteit. Het trein
verkeer rond Amsterdam kwam stil te
liggen.
Ontevreden
De protesten vielen in vruchtbare bo
dem. Veel arbeiders waren al ontevre
den over de omstandigheden, waarbij
ze vele uren moesten werken en elk mo
ment konden worden ontslagen. De
stakers eisten daarom niet alleen de te
rugkeer van hun ontslagen collega's,
maar ook erkenning van vakbonden.
Bovendien wilden ze een werkdag die
korter was dan veertien a zestien uur en
stijging van de lonen.
De staking leek zich van Amsterdam
uit te breiden tot heel Nederland. De
spoorbedrijven wendden zich tot de
minister van Waterstaat, om onthef
fing te krijgen van de wettelijke plicht
tot vervoer. De minister antwoordde
echter fijntjes dat de maatschappijen
zelf verantwoordelijk waren en zono
dig concessies moesten doen aan hun
stakende werknemers. Ondertussen
werden wel soldaten opgeroepen om
zonodig de treinen te laten rijden. De
spoorbedrijven besloten op 31 januari
alle eisen in te willigen, later gevolgd
door de havenbedrijven.
Roes
Troelstra verkeerde in een overwin
ningsroes. Als de arbeiders zich op
nieuw zo solidair zouden tonen, zouden
ze waarschijnlijk binnenkort ook kun
nen meestemmen voor het parlement.
Dat recht was in die tijd nog voorbe
houden aan de elite en burgerij. Ook
andere voordelen zouden in het ver
schiet liggen 'zodra de leeuw zijn
klauw opricht'
De vreugde was echter van korte duur.
De regering onder leiding van Abra
ham Kuyper sloeg binnen een maand
terug met een wetsvoorstel dat staken
verbood bij diensten van openbaar be
lang, zoals het spoor. Dat was tegen het
zere been van de SDAP. spoorwegbon
den en andere instanties. Ze vormden
een Comité van Verweer. Toen de Twee
de Kamer de wetten aannam in de
nacht van 5 op 6 april, riep het comité
op tot een nieuwe staking.
Duizenden Amsterdamse arbeiders
legden het werk neer, maar ditmaal
was de staking niet algemeen, de direc
ties bogen niet en ook de Eerste Kamer
nam de 'worgwetten' aan. De vakbon
den raakten onderling verdeeld. Ze
moesten uiteindelijk besluiten het
werk te hei-vatten, met rampzalige ge
volgen voor de stakers. Ze werden on
eervol ontslagen en kregen soms jaren
lang geen werk meer.
De stakingen hadden wel tot gevolg dat
Albert Hahns affiche van de spoorwegstaking.
ANP
een staatscommissie een onderzoek in
stelde naar de omstandigheden van het
spoorpersoneel. Er kwam een loonreg-
lement met hogere lonen, dienstroos
ters en andere arbeidsvoorwaarden
voor het spoorwegpersoneel. Met eni
ge goede wil kan dit worden be
schouwd als de eerste CAO van Neder
land, nog wel opgelegd door de Tweede
Kamer. ANP
In Qatar, een van de kleinste Arabische landen, ivonen
650.000 mensen. Daa rvan zijn er slechts 100.000 autochtoon.
De rest komt uit onder meer India, Pakistan, Sri Lanka, Ban
gladesh, Soedan, Jemen of de Filipijnen. Van de honderddui
zend Westerlingen zijn er zo'n honderd Nederlands. Ze heb
ben van de ambassade hun instructies in geval van oorlog al
ontvangen: Echt onder de indruk zijn ze niet.
oor Mark van Assen
TVans Roenier woont naast de
- ambassadeur van Irak. „Als
op het dak ga staan, kijk ik zo
ij hem naar binnen." Maarver-
iier gaat het contact niet, verze
kert hij.
1 )e Amsterdammer woont al bij
na zes jaar in Qatar. Hij is regio-
nanager voor Smith Services^
Red Baron, een Amerikaans be
drijf dat olieboren repareert. De
dreigende oorlog leeft hier ab
soluut niet. „Er was hier bij de
plaastelijke bevolking wel eni
ge paniek laatst, toen bleek dat
de gasmaskers, die overheid
had verstrekt, niet werkten. Dat
ging om spul uit Tsjechië en
bij een chemische aanval heb
je daar helemaal niets aan."
Roemer denkt dat de schrik er
vooral in het Westen goed in zit.
„Daar wordt alles flink opge
klopt, omdat van Saddam na
tuurlij k eerst een zo groot moge-
lijke dreiging moet uitgaan wil
je een oorlog kunnen rechtvaar
digen. Wij krijgen geregeld post
van de Amerikaanse ambassa
de, waarin we voor van alles en
nog wat gewaarschuwd wor
den. Ze zijn echt een beetje ang
stig. Volgens mij valt het wel
mee. Ik blijf hier zitten tot het
tijd is om te vertrekken of mijn
baas me met vakantie stuurt."
Van anti-westerse sentimenten
heeft Roemer in Qatar niets ge
merkt, Een tijdje geleden was er
wel iemand die schoot op Ame
rikaanse soldaten, maar die
schoten onmiddellijk terug. En
raak „Volgens de autoriteiten
ging het om een incident en was
de schutter een geestelijk ge
stoorde Qatari."
Voetbal
De meeste Nederlanders in Qa
tar werken in de olie- of bagger
industrie. Ballast-Nedam zit er
en Boskalis. Verder werken de
Nederlanders vooral voor bui
tenlandse bedrijven. Een
vreemd element in de kleine
groep vormen de zes mannen die
verbonden zijn aan de nationale
voetbalbond van Qatar, de QFA
Ze wonen in een 'compound'
aan de rand van de stad, vlakbij
het grote Khalifa stadion.
Ruud Dokter uit Zeewolde is
hier sinds anderhalf jaar direc
teur van de Qatar Sports Acade
my. Hij is aangezocht om het
voetbal een solide basis te ge
ven. „De bedoeling is om een
top-sportschool op te richten,
waar kinderen vanaf twaalf
jaar niet alleen hun normale op
leiding krijgen, maar ook heel
gericht en gestructureerd met
voetbal bezig zijn."
Water
Bij zijn post vond hij onlangs
een brief met instructies van de
Nederlandse ambassade in
Koeweit, de dichtstbijzijnde in
de regio. Nederlanders worden
opgeroepen 'gezien de dreigen
de situatie rond Irak' vooral veel
water in te slaan, alsmede zak
lantaarns, gasflessen, een ver
banddoos en gedroogd voed
sel. En als toevoeging: 'Wij advi
seren u kalm en oplettend te
blijven en risico's te vermijden'.
„Och", zegt Dokter, „een stan
daardinstructie. Ik neem dat als
kennisgeving aan. Als het echt
erg wordt, ben ik weg." Hij
houdt zich wel goed op de hoog
te Dankzij de tv-uitzendingen
van de Wereldomroep ontbijt hij
elke ochtend met het NOS-
Joumaal, het Sportjournaal en
Nova van de vorige avond.
Op de trainingsvelden naast het
Khalifa stadion, waar de Ne
derlandse coaches dagelijks
werken met hun voetballertjes,
is politiek geen onderwerp van
gesprek. Niet bij de coaches,
niet bij de kinderen, niet bij hun
vaders. „Wij praten hier alleen
over voetbal, meneer", zegt een
man die zijn zoontje net heeft
afgeleverdGPD
door Wierd Puk
Zoals hij daar zit, zelfver
zekerd, alert en breed als
een beer, oogt Sigmar Ga
briel (SPD) als de kroonprins
die veel Duitse sociaal-de
mocraten in hem zien. De 43-
jarige minister-president
van de deelstaat Nedersak-
sen heeft zich omringd met
functionarissen en journalis
ten en doet zijn zegje.
Zondag zijn er in deze, aan
Nederland grenzende regio,
evenals in Hessen verkiezin
gen. Volgens de media staan
veel kiezers te popelen om in
de eerste verkiezingen na die
voor de Bondsdag van afge
lopen september, af te reke
nen met Gabriels partij-
vriend, bondskanselier
Schroder. Diens SPD wordt
geassocieerd met lastenver
zwaringen en oplopende
werkloosheid. Ontevreden
kiezers zouden massaal
overlopen naar de christen
democratische oppositie.
Kloppen de voorspellingen
dan verliest Gabriel zijn ab
solute meerderheid en wint
zijn fletse CDU-uitdager
Christian Wulff, die twee
maal probeerde 'Landesva-
ter' van Nedersaksen te wor
den, maar verloor van de la
tere kanselier Schroder. Redt
Wulff het dan is de klap voel
baar tot in Berlijn. De
CDU/CSU verovert dan een
overtuigende meerderheid in
de Bondsraad, de deelstaten-
kamer. Schröders rood-groe-
ne regering moet dan met de
oppositie samenwerken om
wetten aangenomen te krij
gen.
Charisma
Gabriel praat over de EU-
uitbreiding en Irak alsof hij
de toekomstige leider van
Duitsland is. In de SPD geldt
de ex-leraar als een tweede
Schroder, charismatisch,
snel denkend en bedreven in
het bespelen van het publiek.
Gabriel zou inhoudelijk zelfs
meer te bieden hebben dan de
kanselier, die verweten
wordt dat hij 'wél van de
macht, maar niet van rege
ren' houdt.
De onvrede over Schroder
dreigt Gabriels loopbaan te
schaden. De SPD staat in de
peilingen tien procent achter
op de CDU. Hoezeer Gabriel
ook probeert zich te distan
tiëren van de politiek in Ber
lijn, de kiezers blijven weglo
pen.
Ten einde raad besloot de
SPD-leiding om bij de cam
pagnes in Nedersaksen en
Hessen (waar de CDU de ab
solute meerderheid lijkt te
veroveren) een beproefd
draaiboek af te stoffen,
Schroder reisde naar een ver
kiezingsbijeenkomst en zei
daar niets over de werkloos
heid, die onder Gabriel de
laatste maanden dramatisch
steeg, hij noemde niet de 44
miljard euro schuld van Nie-
dersachsen, noch gaf hij uit
leg over de groei van de bu
reaucratie met zesduizend
arbeidsplaatsen sinds 1990
Nee, Schroder 'verklaarde,
onder applaus: „Ik ga nu iets
zeggen wat verder gaat dan
wat ik eerder over dit thema
heb gezegd: verwacht niet
dat Duitsland voor een reso
lutie zal stemmen die een
oorlog legitimeert. Reken er
niet op!" De SPD-strategen
denken met het thema Irak
en het aanboren van anti-
Amerikaanse sentiment ver
kiezingen te winnen. Net als
in september vorig jaar, toen
Schroder ook al de pacifisti
sche trom roerde en uiteinde-
lijk, tegen de verwachtingen
in, de Bondsdagverkiezingen
won.
Volgens waarnemers zijn het
stuiptrekkingen van een par
tij die Nedersaksen en Hes
sen al heeft opgegeven en
vooruitkijkt naar de situatie
na 2 februari, als er zaken
moeten worden gedaan met
de conservatieve oppositie.
„Het thema Irak is al groten
deels verbruikt", meent Die
ter Roth van de Forschungs-
gruppe Wahlen. „De kiezers
willen duidelijk maken dat
ze ontevreden zijn over het
economische- en financiële
beleid van de SPD." GPD
REGEN - De weersverwach
ting vanuit De Bilt voor van
daag: zwaar bewolkt met re
gen, krachtige, af en toe harde
wind vanuit zuid-west tot
zuid. Vrij lage temperaturen.
ROOMBOTER - De economi
sche politierechter heeft een
Zeeuws-Vlaamse melkboer
veroordeeld tot een boete van 4
gulden. De melkboer had in
een advertentie verklaard dat
zijn margarine een roombo-
tersmaak had, en dat ging de
rechter te ver.
RENESSE - Na afloop van de
vergadering van de gemeente
raad van Renesse heeft burge
meester Lunsingh Tonckens
het bestuur van de Stichting
Renesse geïnstalleerd. Hij
noemde het doel van de stich
ting: het streven naar het be
houd van het vele schoons dal
Renesse te bieden heeft. Lun
singh Tonckens meende dal
het dorp er niet mee gebaal
was als het snel werd over
stroomd door toeristen.
BIBLIOTHEEK - De Provin
ciale Bibliotheek verhuist dit
voorjaar vanuit het oude he
renhuis aan de Dam naar de
Abdij in Middelburg. Daarbij
moeten meer dan 110.000 boe
ken worden overgebracht naar
hun nieuwe onderkomen.
Hoofdredactie:
A L. Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel (0118)484000
Fax. (0118)470102
E-mail redactie@pzc.nl
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel (0118)484000
Fax (0118)470102
E-mail redwalch@pzc.nl
Goes: Voorstad 22
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel (0113)273000
Fax (0113)273030
E-mail redgoes@pzc.nl
Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel (0115)645769
Fax. (0115) 645741
E-mail: redtern@pzc nl
Hulst: Baudeioo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel. (0114) 372776
Fax (0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel. (0111)454647
Fax (0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17 00 uur
Zierikzee. Goes en Hulst
8 30-17.00 uur
Internet: www.pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
E-mail web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12.00 uur
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag- tijdens kanlooiure'
zondag van 16.00 tot 18.00 uur
Tel (0118)484000
Fax (0118) 470100
Abonnementen
(bij acceptgirobetaling geldt een
toeslag van 2,00)
per maand 20.50
per kwartaal 55.10
per jaar 209,90
Voor toezending per post geldt
een toeslag.
E-mail: lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor
het einde van de betaalperiode.
Losse nummers per stuk
maandag t/m vrijdag 1.10
zaterdag: 1.65
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties
ABN AMRO 47 70 65 597
Postbank 35 93 00
Advertenties
Alle advertentieopdrachten worden
uitgevoerd onder toepassing van
de algemene voorwaarden van
Uitgeverij PZC BV alsmede de
regelen voor het advertentiewezen.
Tarieven kunnen tijdens kantooruren
worden opgevraagd
Voor gewone advertenties
Tel'(0118) 484240
Fax. (0118)470100
Voor kleintjes: Tel (0118) 484321
Fax (0118)484370
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concern Oeooxu
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in eon bestand dat wordt gebruikt voorovs
(abonnementen)administratle en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten en pro
ducten van de litels en de wot kmaatschappijen van Wegener ol door ons zorgvuldig yeseleciee«Je
derden Als u op deze inlormalie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij: PZC. afdowg
lezersservice, Postbus 3229,4000 MB Breda
Behoort tot LUGQGDEr
