Voorspoed brengt narigheid PZC Dichters gezegend met de kou Beatrix aanwezig bij opening tunnel Ziekenhuis begint met polikliniek voor ouderdomskwalen 12 Hulpdiensten oefenen virtuele tunnelramp vernieuwing kunst cultuur lezers schrijven Film by the Sea toont The Hours Stille tocht VI Stille tocht VII La Hague I La Hague II EMM Asiel Koorconcert vrijdag 31 januari 2003 door Ben Jansen VLISSINGEN - Medische dien sten in Zeeland kunnen vooruit lopend op de opening van de Westerscheldetunnel al op cala miteiten in de tunnel voorberei den. De afdeling geneeskundige hulp bij ongevallen en rampen van de GGD Zeeland krijgt daarvoor de beschikking over een computerprogramma, waarin de omstandigheden in de tunnel in virtuele realiteit zijn nagebootst. In het programma kunnen rampscenario's worden inge voerd- Individuele hulpverle ners of groepen mensen kunnen in zo'n scenario rondlopen met behulp van een joystick. De hulpverlener ziet en hoort inci dent en slachtoffers. Elke cur sist speelt een eigen rol in het in cident. Het scenario reageert op de beslissingen van de deelne mers en ontwikkelt zich naar mate de tijd verstrijkt. Aan het computerprogramma is een database gekoppeld met en kele honderden medische dos siers. Dit maakt het mogelijk de medische behandeling van slachtoffers te oefenen. De toe stand van de slachtoffers verbe tert of verslechtert door beslis singen van ambulancepersoneel of artsen. De computer slaat alle beslissingen en resultaten op, zodat ze kunnen worden geana lyseerd en opnieuw getoond kunnen worden Het is mogelijk andere hulpverleners aan te sluiten, zodat ook de samenwer king virtueel kan worden geoe fend. Fabriek Het programma, DiaboloVR, is ontwikkeld door E-Semble in Delft. Dit bedrijf maakt lesma teriaal voor rampenbestrijding en werkt als consultant in cri sismanagement en rampenbe strijding. Klanten zijn onder meer het ministerie van Binnen landse Zaken, het Nederlands Bureau Brandweerexamens en de Navo. De virtuele rampensi mulator biedt hulpdiensten de mogelijkheid scenario's op maat te maken voor elk risico-object, zoals een gevangeniscomplex, een fabriek of een ander ge bouw. door Mirna van Dijk Hij groeide met de provincie mee. Hoogleraar Niek van Sas spreekt over de intense en tegenstrijdige liefde voor zijn geboortegrond. „Zeeland is eeuwenlang bezig geweest met het ma nagen van de achteruitgang. Sinds de Ramp werd het vooral een kwestie van het managen van de vóóruitgang. En dat gaat ze veel minder goed af." Tijdens de Zeeuwse watersnoodramp, in de nacht van 31 januari op 1 februari 1953, lag hij als tweejarige rustig te sla pen in zijn kinderledikant. Zijn vader, burgemeester van het Zuid-Bevelandse dorp Wemeldinge, werd gewekt door een sluiswachter die totaal over zijn toeren was en op straat stond te schreeuwen. Niek van Sas, hoogleraar, historicus én Zeeuw: „De meeste mensen gingen er van uit dat de dijk het wel zou houden, omdat de dijk het meestal wel hield Mijn vader was dan ook verbijsterd toen hij die nacht met de dijkgraaf naar de dijk reed om te gaan kijken. De Oos- terschelde was veranderd in een gigan tische deinende massa Inktzwart. Een onvoorstelbare situatie." De watersnoodramp van 1953 vormt een bepalend moment in de geschiede nis van Zeeland. De ingrijpende effec ten die de ramp op langere termijn had, maakte Van Sas van dichtbij mee. Zo zouden aanzicht en karakter van de provincie drastisch veranderen. Er moest meer gebeuren dan het ophogen van de dijken en het aanleggen van dammen. De tweede helft van de twin tigste eeuw, de periode 'na de ramp', stond geheel in het teken van het opstu wen van Zeeland in de vaart der volke ren. Daarmee kwam een lange periode van achteruitgang ten einde. Uithoek Van Sas: „Toen Nederland in 1798 een eenheidsstaat werd, heeft Zeeland een forse tik gekregen. Gedurende de ne gentiende en twintigste eeuw wordt Niek van Sas: „Op 16 maart gaat de Westerscheldetunnel open. Dan verdwijnt het laatste stukje Zeeuws isolement en is de ontsluiting compleet. Helaas." foto Merlijn Doomernik/GPD Zeeland vanuit Nederlands perspectief steeds meer een uithoek. Terwijl het tij dens de Republiek een zeer belangrijke provincie was, vooral in het begin." „Zeeland kende al voor Holland zijn Gouden Eeuw. Middelburg was een bloeiende handelsstad en een invloed rijk bestuurlijk centrum. Aan het eind van de achttiende eeuw, wanneer be langrijke organen als de Statenverga dering en de Kamer van de VOC uit Middelburg verdwijnen, raakt het pro ces van achteruitgang in een versnel ling. Zeeland verliest zijn soevereini teit. regentenfamilies trekken weg, het wordt een landbouwprovincie." „Zee land is eeuwenlang bezig geweest met het managen van de achteruitgang. Sinds de ramp werd het vooral een kwestie van het managen van de vóór uitgang En dat gaat ze veel minder goed af. Voor een deel zijn de grote in frastructurele veranderingen onver mijdelijk geweest. Je kunt vooruitgang niet tegenhouden, en dat moet je ook niet willen. De vraag is alleen waartoe het leidt. Een hoop narigheid. Er is bij voorbeeld serieus geprobeerd om van het Sloegebied een tweede Rijnmond te maken." „Dat is niet van de grond gekomen en dat hadden ze nooit zo grootscheeps moeten aanpakken. Net als de ingrij pende ruilverkavelingen - moet dat al lemaal zo drastisch? Je verpest daar mee voor de eeuwigheid het landschap. Het oude Zeeland, dat ik nog net heb meegemaakt, was een idylle. Ik weet dat het nostalgisch klinkt. En ik heb makkelijk praten, want ik woon en werk in de Randstad." Thuis „Een boer die op de Zeeuwse klei zijn brood moet verdienen, kijkt er natuur lijk anders tegenaan. Of ik zelf weer in Zeeland zou willen wonen, durf ik niet te zeggen. Tegenstrijdig hè? Want als ik voorbij Bergen op Zoom de Kreekrak- dam overrijd, de oude dam tussen Bra bant en Zuid-Beveland, dan voel ik na drukkelijk: ik ben thuis. Heel simpel. Het mooiste stukje van de wereld vind ik de Kattendijkse Dijk, tussen Wemel dinge en Kattendijke." „Het grote probleem van Zeeland is dat ongelooflijk veel mensen er wegtrek ken en niet meer terugkomen. Een van de redenen is dat er geen hoger onder wijs is. Als je aan een universiteit wilt studeren, moet je dat elders doen. Het heeft trouwens maar een haartje ge scheeld of Zeeland had in 1575 een uni versiteit gekregen. Dat is om politieke redenen toen niet gelukt, het is Leiden geworden. Terwijl Zeeland juist in die periode een belangrijk gewest was." „Later in de geschiedenis is het nog een paar keer ter sprake geweest. En nu komt er dus waarschijnlijk, als een du veltje uit een doosje, alsnog een univer siteit in Zeeland. Een dramatische ontwikkeling, want tussen Zeeland en universiteit ligt een spanningsveld van eeuwen. Het idee dat Middelburg een universiteitsstad zou worden, daarbij moest ik even slikkenIk geloof dat i k er positief tegenover sta. Maar ik moet het eerst zien voor ik het kan geloven." Tunnel „Op 16 maart gaat de Westerschelde tunnel open. Dan verdwijnt het laatste stukje Zeeuws isolement en is de ont sluiting compleet. Helaas. De verbin dingen worden te goed, vind ik. Zee land krijgt een centralere ligging, en dat heeft allerlei veranderingen tot ge volg. Dus voor 16 maart, heb ik al tegen mijn kinderen gezegd, moeten we nog een keer met de pont van Kruiningen naar Perkpolder. Dan gaan we mosse len eten bij het restaurant van Wiskerke in Philippine. "GPD door Peter Oggel en Ronald Verstraten TERNEUZEN - Koningin Bea trix komt op 14 maart vrijwel zeker naar Zeeuws-Vlaande ren. Na de opening van de Westerscheldetunnel in Elle- woutsdijk wordt zij in Terneu- zen verwacht. De Hulster inge nieur A. Broekmans heeft de Koningin inmiddels per brief geadviseerd de uitnodiging niet te accepteren. De Rijksvoorlichtingsdienst in Den Haag wilde gisteren niets over het bezoek aan Zeeuws- Vlaanderen kwijt. Hoofd Com municatie van de Westerschel- - detunnel I de Moor doet dat evenmin. Hij zegt de bevesti ging op korte termijn te ver wachten. Inmiddels laat Hulstenaar Broekmans geen gelegenheid onbenut de zijns inziens 'onge wenste bijverschijnselen' van de Westerscheldetunnel aan de orde te stellen. Eerder al bena derde hij demissionair premier Balkenende en de Nationale Ombudsman, nu heeft hij deze week ook een brief aan Konin gin Beatrix gestuurd. Van haar hoopt Broekmans een steuntje in de rug te krijgen in zijn stre ven tussen Perkpolder en Krui ningen een fiets-voetveer te ver- wezenlijken en verlaging van het tarief bij het fiets-voetveer tussen Breskens en Vlissingen In de brief constateert de Hul stenaar andermaal dat reizigers met openbaar vervoer ernstig worden gedupeerd door de Wes terscheldetunnel. „Deze bijver schijnselen kunnen gemakke lijk worden voorkomen door verhoging van de toltarieven van de Westerscheldetunnel om met de opbrengst te komen tot een redelijk veertarief in Bres kens en het handhaven van een zeer lange traditie van een veer bij Perkpolder." Thom Schrijer (rechts) draagt een gedicht voor in het Bellamypark, terwijl presentator Bert Gerestein de paraplu vasthoudt. foto Lex de Meester door Harold de Puysseleijr TERNEUZEN - Ziekenhuis Zeeuws-Vlaanderen start dit jaar met de specialistische behandeling van ouderdoms kwalen in een polikliniek voor geriatrie. Voorzitter Paul Rade- macher van de raad van bestuur van de stichting Zorgsaam meldt dat in zijn nieuwjaars boodschap aan het personeel. Het besluit om meer deskundig heid te ontwikkelen op het ge bied van ouderdomsverschijn- selen en -ziekten is enkele jaren geleden al genomen en heeft te maken met het gegeven dat Zeeuws-Vlaanderen de meest vergrijsde streek van Nederland is. Bij de planvorming zijn behalve het ziekenhuis ook andere par tijen uit de zorg betrokken, zo als huisartsen, verpleeg- en ver zorgingstehuizen, thuiszorg en het Regionaal Indicatie Orgaan Ook het Regionaal Geestelijke Gezondheidscentrum werkt mee, want het is de bedoeling ook de psychiatrische zorg aan ouderen te verbeteren, De opzet is dat er in Zeeuws-Vlaanderen een zogenaamd geriatrisch net werk wordt opgezet om ouder domskwalen eerder te signale ren en te behandelen. De afdeling geriatrie krijgt met de huisartsenpost en het Regio naal Geestelijke Gezondheids centrum onderdak in een nieuw te bouwen vleugel aan het zie kenhuis. De bouwkundige voor bereidingen zijn op dit moment aan de gang, aldus Rademacher Het streven is nog voor de bou w- vakantie dit jaar te kunnen be ginnen met de bouw, waarna de nieuwe vleugel eind volgend jaar, begin 2005 in gebruik kan worden genomen. Tot de stichting Zorgsaam be hoort behalve het ziekenhuis ook Thuiszorg Zeeuws-Vlaan deren. Voor die organisatie gaat dit jaar onderzoek van start voor de bouw van nieuwe huis vesting, naast het zogenoemde H-blok van het ziekenhuis in Terneuzen Verder onderzoekt Zorgsaam dit jaar de mogelijk heid te beginnen met nierdialy- door Edith Ramakers VLISSINGEN - „We dichten de dijken." Met die leus ging een groep Zeeuwse dichters gisteren op tournee tijdens de landelijke Gedichtendag. Op straat droe gen de poëten hun gedichten voor, waarin de Ramp de rode draad was. Ontbering, zo bleek, prikkelt de geest van de dichter. „Maar om nog meer kommer en ellende te ervaren, hadden we eigenlijk bovenop de dijken, midden in de snijdende wind, moeten gaan staan", zei Cees Maas. een van de deelnemers van de Zeeuwse rondreis. De ontmoeting van het woord ge richt aan de watersnoodramp en de geest van de dichters is volgens Maas op de dijk het meest nabij. De dichters vonden het kortom een zegening dat het koud was. „In 1953 hadden de slachtoffers ook niets te kiezen", klonk het. De groep stond bij het stand beeld van Frans Nacrebout op het Bellamypark. Het begon ook nog te sneeuwen, toen uit de megafoon de woorden kil en droefgeestig een handjevol om standers bereikten. De actie trok weinig publiek. Ie mand liet zijn hondje uit en bleef even luisteren. Vanachter de ramen van enkele huizen aan het Bellamypark werd vrolijk gezwaaid. Presentator Bert Gerestein zwaaide vrolijk terug naar de Bellamyparkbewoners. Hij kondigde dichter Thom Schrijer aan, die uit zijn gedicht Woede, voor Maartje reciteerde: „Hoe wel een westerstorm het Schel- dewater rauw en groenig blauw omhoog stuwt tot bovenaan de dijk En „De schommel- beelden in zijn hoofd van wat er langsdreef De ene dichter maakte plaats voor de ander Cees Maas koos voor de titel In Naam van de Va der: Verrukt hangt het water in dijken uitgeslagen zee VLISSINGEN - De organisatie van het festival Film by the Sea heeft een speciale voorverto ning georganiseerd van de Ame rikaanse speelfilm The Hours. In de film. die dinsdagavond te zien is in Cine City in Vlissingen, worden de hoofdrollen vertolkt door Nicole Kidman, Meryl Streep en Julianne Moore. Sinds enkele maanden houdt Film by the Sea op de eerste dinsdag van de maand een spe ciale filmvoorstelling. Door gaans wordt een nieuwe film vertoond die nog niet in een Ne derlandse bioscoop is geweest, soms komen de filmmakers in een talkshow toelichtingen ge ven. Ditmaal is de beurt aan The Hours, de verfilming van het ge lijknamige boek van Michael Cunningham. Film Litera tuur is het thema waarmee Film by the Sea zich onderscheidt van andere filmfestivals. In The Hours wordt veiwezen naar de roman Mrs Dalloway van Virgi nia Woolf. Meryl Streep speelt een vrouw die haar aan aids lij dende ex-geliefde verzorgt. Hij noemt haar Mrs Dalloway. Juli anne Moore speelt een huis vrouw in 1951 Door het lezen van Mrs Dalloway verandert haar leven. Nicole Kidman speelt de schrijfster Virgina Woolf. De film begint om 19.00 uur. Er volgt geen talkshow. Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op in de PZC verscht- nen redactionele berichten, artikelen of commentaren. De reactietijd beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing van bijdragen betekent niet dat de redactie de meningen en stellingen van de inzenders onderschrijft. Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen worden niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woorden. Dere- dactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten. Over ge weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd. Wacht bestrooide aarde met mededogen borden schreeuwen Daar was het dat de vader fluiten winden ijl een weeklacht mee Wijst kou de valse tijd van kinderen benomen Zeeuwen Hij vond zijn dochter bij het armpje uit de modder hoe droombaren versmoorden De toekeer sluit de dagen uit herinnering herhaalt herhaalt het weten Onthouden mannen zaaien woedend hun omweelde woorden In besproken land zo voos beschuldigd van vergeten Op pleinen en parkeerplaatsen doken de dichters op. Behalve Vlissingen werd halt gehouden in Middelburg, Terneuzen, Goes en Zierikzee. Alle gedichten zijn gebundeld in een speciaal wa tersnood-nummer van het Zeeuws Tijdschrift en Ballus tra da. Weet de heer of mevrouw De Troye (PZC, 24-1) niet dat een dier niet zelf z'n baas kiest, maar dat een mens altijd z'n dier uitkiest? Zodoende is een dier helemaal afhankelijk van z'n baas. Of hij goed behandeld wordt of slecht, een dier heeft helemaal niets in te brengen. Dus als hij dan dood wordt ge slagen, kan dat arme dier bij niemand terecht. Hij heeft mis schien ook eens vertrouwen ge had in z'n baas en die heeft dat vertrouwen helemaal kapot ge maakt. Een dier doet niemand pijn, of hij moet agressief opge voed zijn, zodat hij zelf ook agressief wordt. Daar is maar één iemand de schuld van, z'n baas. Als een hond z'n behoefte doet op de stoep, is er maar één iemand in de fout; z'n baas. Neem het de hond met kwalijk, maar spreek z'n baas erop aan. Heb respect voor alle dieren en behandel ze goed, dan krijg je zo ongelooflijk veel liefde en vriendschap terug. Laat de stil le tocht alsjeblieft doorgaan in Breda, want je doet de slachtof fers van de watersnoodramp heus niet tekort, als je dan ook tijdens die stille tocht voor de arme hond, ook nog bij deze de slachtoffers herdenkt. L. Pieters Pijnboomstraat 43 Terneuzen Uitgerekend op de dag van her denking van de watersnood ramp, waarbij naast 1835 men sen 200.000 dieren om het leven kwamen, houdt een mevrouw uit Breda een stille tocht voor een hond (PZC 27 januari). Zij doet dit zonder ook maar enig spoortje van schroom, begrip of verontschuldiging naar de over levenden en nabestaanden van De Ramp. Als dit niet meer dan honds is! Wat dan nog wel? Adri Walhout Magnoliastraat 57A 's-Gravenpolder Nederland zadelt Kanaaleilan den op met kernafval (PZC 25- 1), is een aantijging die nergens op slaat. Ten eerste is het Neder landse (Borselse) aandeel in de opwerking (opvoering van het hoog radioactieve gehalte van de splijtstofstaven) gering in de capaciteit van La Hague. In de tweede plaats komt het vaste af val terug naar Borsele, met kloppend totaalgewicht. Een geringe fractie van de straling ontsnapt tijdens het proces en maakt wat water en lucht afge leid radioactief. Dit betreft uit sluitend kortlevende stoffen die na enkele uren uiteenvallen in onschuldige stoffen. Heilzame mineraalbronnen produceren een hoger stralingsgehalte per massa-eenheid dan La Hague Streeft men er naar om ook die bronnen te sluiten? Natuurlijk niet, want ze zijn door hun lage straling genezend, terwijl de flessen water eruit met CO:, on der druk gehouden worden om radioactieve fluor niet te laten ontsnappen. De radioactieve straling die men in ziekenhui zen oploopt, ligt overigens vele maken hoger, waarbij de afval- productie daarvan echt niet ge ring is. Ten derde, La Hague ligt aan een baai op de kop van berg achtig Bretagne, terwijl de Ka naaleilanden daarachter ver scholen liggen. Zowel door de lucht als met het zeewater is de reistijd zo lang dat er geen ra dioactieve sporen van La Hague te vinden zullen zijn. Destelling dat directe opslag van afge werkt splijtstaven in plaats van opwerken het beste zou zijn, is onbegrijpelijk dom. Zowel de bedrijfsvoering van kerncen trales alsmede de opslag van dit waardevolle materiaal wordt dan onbetaalbaar en de opslag een prooi voor terreurgroepen. N. A. Blomme Ruys de Beerenbrouckstraat 32 Vlissingen Mij gaat het niet om: de afval warmte van kerncentrales, wat het milieu verwarmt en dus de zeespiegel doet rijzen. Het grote gevaar van een kernongeval; met veel stralingsslachtoffers. Het misbruik van de Kyoto-ak- koorden; het smoesje van de uit baters van de kerncentrales dat zij geen C02 uitstoten, namelijk wel directe opwarming door af- valhitte. Om het gevaar van een terreuraanslag op de centrale met een vliegtuig of raket. De mogelijkheid dat een doorge draaid personeelslid van bin nenuit, in een spectaculair zelf moordscenario, de kans zou kunnen grijpen om duizenden slachtoffers te maken... Ja, denk nog maar eens terug aan alle ernstige rampen waarvan de oorzaak nooit openbaar zal worden. Dat wij ons nageslacht opschepen met kernafval wat wij in veertig jaar hebben ver oorzaakt en nog duizenden jaren bewaakt moet blijven af koelen. Dat men bijna wil kie zen voor ondergrondse opslag, terwijl je op je vingers kunt na tellen dat dat nooit zou kunnen, omdat als er water bij komt,het gaat koken. En water komt er bij, want water gaat altijd naar beneden, en dan hebben we een stoomfontein zo groot als de provincie Zeeland en Zuid-Hol land samen. Mij gaat het erom. dat wij meewerken aan het wil lens en wetens in zee pompen van miljoenen liters radioactief afvalwater uit de opwerking- fabriek in La Hague, waardoor bijvoorbeeld bewoners van tk Kanaaleilanden .en omliggende kusten te maken hebben met sterk verhoogde aantallen pati ënten met kanker en leukemie (PZC, 25-1). Dat doen wij! Ge woon woord houden; sluiten dat ding. E. den Heijer RitthemsestraatW Oost-Souburg De naam Eendracht maakt macht van de muziekvereniging Kortgene is sinds het PZC-arti- kel van 24-1 veel gehoord, tot ver buiten Noord-Beveland. Ze zouden niet welkom zijn op de j ubileumherdenking van de wa tersnoodramp in Kortgene. Schande! Nietwaar? Dat vinden wij als herdenkingscomité ook. Niet voor niets hebben wij EMM reeds in de zomer gevraagd om mee te doen. Omdat we de kerk te klein achtten vooreen koorén 54 EMM-muzikanten, moesten we EMM wel vragen om een ge zelschap af te vaardigen. Helaas wees EMM dit verzoek in sep tember kordaat af. „We komen met z'n allen of we komen niet.' Nader overleg leverde niets op. Na zo'n duidelijke afwijzing konden we niet anders dan ver der zoeken naar andere muzi kanten. We begrijpen dat de EMM-leden het jammer vinden dat ze niet present zijn bij de dienst. Daarom hebben we^ons veel moeite getroost om hen uit te leggen dat EMM meer dan welkom was: in een briefwisse ling met het EMM-bestuurenir. telefoontjes met EMM-leden hebben we uitgelegd dat EMM welkom was, alleen met metal muzikanten. Ook aan mensen die niet lid zijn van EMM. bie den we namelijk graag plaats tijdens de herdenking We vin den het jammer dat een dergelij ke discussie de herdenking ran de watersnoodramp overscha duwt. Het is toch niet het aantal dat de macht vormde waarmee wij de ramp te boven gekomen zijn9 We hopen nog steeds op een respectvolle herdenking voor iedereen die stil wil staan bij de gebeurtenissen van 1 fe bruari 1953. Ook voor de EMM- leden! Comité Herdenking Watersnood 19 53 Noord-Beveland Kees de Schipper Noordlangeweg 30 Kots Een artikel in de PZC van 29-1 trok mijn aandacht. 'Minister Nawijn wordt overspoeld met brieven en dossiers over asiel zoekers die in een schrijnende situatie werken...' Hij over weegt om in die gevallen zijnbe- voegdheid aan te wenden, om deze asielzoekers op humanitai re gronden alsnog een verblijfs vergunning te verlenen. Ik decs hierbij in het bijzonder aar asielzoekers uit Irak. Sommi gen zijn vanaf 1996 in ons land Zij zijn geïntegreerd en spreken onze taal. Desondanks is hun aanvraag op een verblijfsver gunning afgewezen. Een schrij nende situatie Zij worden te rugverwezen naar het land van herkomst, Irak. Het land, dat de wereld angst inboezemt. Ik hoop op het menselijk gezicht van Nederland E. S. Randsma PrattenburgK Vlissingen ANTWERPEN - Het Gregori aans Studiekoor Zeeuvvs- Vlaanderen zingt zondag 2 fe bruari ter gelegenheid van het feest van Maria lichtmis in de Borromeuskcrk aan het Hen drik Conscienceplein in Ant werpen. Het gezelschap onder leiding van Martin polspoel brengt om 14.30 uur eerst een Gregoriaan se Maria auditie ten gehore.Een uur later verzorgt het koor een Gregoriaanse Vesperdienst.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2003 | | pagina 12