:S«„ Eerste militaire missie EU
Commissie geeft Zwitsers
schuld ondergang Sabena
Unhcr schort hulp in
Oost-Afghanistan op
Kokkerellen met moedermelk
Deense vorstin moet roken laten
Grootste krant Iran weer te koop
Möllemann begint eigen partij
Spanje stijgt in gratie van toerist
Nieuw gezicht
in de race om
opvolging Havel
Meer dan 80.000 occasions
vind je op
Hilutinovic Brussel neemt in maart bevel in Macedonië over van Navo
Herdenking bevrijding Auschwitz
Brussel beperkt
eurstof in
ekweekte zalm
Aardbeving
treft dorpen
Oost-Turkije
Ivorianen
betogen tegen
vredesakkoord
AutoTrack.nl
PEKING - In de harde strijd met de concurrentie biedt een
restaurant in Changsha in het zuiden van China gerechten
aan waarin moedermelk is verwerkt. De schotels stonden vol
gens de krant Shenghuo Shiabao zaterdag voor het eerst op
het menu.
De moedermelk is verwerkt in een visschotel en een gerecht
met het vlees van zeeoor, een in China zeer populaire schelp.
De eigenaar van het restaurant bezweert dat de melk die hij
gebruikt aan alle eisen van de Chinese warenwet voldoet. De
melk zou afkomstig zijn van zes boerinnen. AFP
KOPENHAGEN - Majesteit aan u de keuze: de rest van uw le
ven in een rolstoel of stoppen met roken. De boodschap van de
artsen aan de Deense koningin Margrethe (62) is duidelijk,
maar of de kettingrokende vorstin het advies opvolgt, is niet
bekend.
Mai^rethe herstelt van een zware rugoperatie. Ze heeft artro
se aan de wervelkolom. De doktoren zeggen dat het gene
zingsproces gebaat is bij het afzweren van de sigaret.
Margrethe's rookverslaving is herhaaldelijk onderwerp ge
weest van debat. De koningin, in de Britse pers al eens om
schreven als een 'koninklijke schoorsteen', wordt verweten
een slecht voorbeeld te geven. GPD
TEHERAN - Hamshahri, de grootste krant van Iran, mag
weer verschijnen nadat een vakbondsleider zijn klacht tegen
het blad had ingetrokken.
Hamsharhi, dat Burger betekent, kreeg vorige week woens
dag een verschijningsverbod van tien dagen opgelegd, omdat
de krant geweigerd had het weerwoord van de vakbondslei
der op een kritisch artikel te publiceren. In het artikel was ge
suggereerd dat Ali Reza Mahjoub en zijn vakbond in het ge
heim een rol hadden gespeeld bij de keuze van leiders van de
nieuwe Islamitische Arbeiderspartij.
Mahjoub trok zijn klacht in nadat zijn repliek alsnog was ge
publiceerd in het staatsdagblad Iran. AP
BERLIJN - Deomstreden Duitse politicus Jürgen Möllemann
richt een eigen liberale partij op onder de naam '18-die Frei-
heitlichen'. Dat bericht het Duitse weekblad Focus. Mölle-
manns oude partij, de FDP, wilde al enige tijd van hem af
Möllemann, ex-vice-voorzitter van de FDP, is verwikkeld in
een affaire over dubieuze donaties van anonieme geldschie
ters. Ook verdenkt justitie hem van belastingontduiking.
Daarom legde hij in oktober al zijn partij functies neer. Daags
voor de verkiezingen eind vorig jaar deed hij anti-Israëlische
uitspraken en dat kostte de FDP veel stemmen. ANP
BARCELONA - Spanje is nog altijd het op één na meest ge
liefde vakantieland ter wereld. Vorig jaar gingen 52 miljoen
toeristen naar Spanje, een toename van drie procent.
Ondanks de dreiging van terrorisme en een dalende economie
is over de hele wereld het toerisme toegenomen. Wel geven de
vakantiegangers iets minder uit en zijn de vakanties korter
geworden.
In vergelijking met andere Europese landen heeft Spanje het
goed gedaan. Toch staat Frankrijk nog altijd op de eerste
plaats met 76 miljoen bezoekers. GPD
van onze redactie buitenland
JALALABAD - De VN-vluchte-
lingenorganisatie Unhcr heeft
de hulpverlening in enkele de
len van Oost-Afghanistan voor
lopig stopgezet. Aanleiding is
een aanval op een hulpkonvooi
waarbij zes mensen de dood
vonden. Dat zei gisteren Mo
hammed Nader Farhad, een
woordvoerder van de Unchr in
de oostelijke stad Jalalabad.
De opschorting duurt zeker en
kele weken en heeft onder meer
tot gevolg dat terugkerende
vluchtelingen geen kleding zul
len ontvangen. Het gaat om de
gebieden Khogiani en Hesara in
de provincie Nangarhar en de
gehele aangrenzende provincie
Kunar.
Zondag kwamen twee bewa
kers van Unhcr om het leven bij
een schietpartij in Hesarad, on
geveer 60 kilometer ten westen
van Jalalabad. Ook drie agenten
en een van de aanvallers kwa
men om.
De Unhcr-medewerkers werden
onder vuur genomen nadat ze
uit hun auto waren gestapt, om
dat zij meenden dat er een lijk
langs de weg lag. Een van de be
wakers was op slag dood, de an
dere stierf later in een zieken
huis. De gedode aanvaller zou
banden hebben onderhouden
met de Taliban. Een andere ver
dachte, die gewond raakte,
wordt nog ondervraagd.
Zakenlieden
Een hoge Afghaanse veilig
heidsfunctionaris zei gisteren
dat Amerikaanse militairen
zondag in Jalalabad drie Af
ghaanse zakenlieden hebben
gearresteerd die worden ver
dacht van het onderhouden van
banden met militante islamiti
sche bewegingen, zoals Al Qae-
da.
Het hoofd van de Russische
grenswacht in Tadzjikistan, ko
lonel-generaal Konstantin Tot
ski, liet ondertussen weten 'zeer
teleurgesteld' te zijn, omdat de
Verenigde Staten en hun bond
genoten er niet in zijn geslaagd
de opium- en heroïneproductie
in Afghanistan in te dammen.
,,Het zou gemakkelijk zijn de fa
brieken en laboratoria te ver
nietigen", aldus Totski. „Hun
coördinaten zijn bekend." AP
PRAAG - De voormalige Tsje
chische minister van Justitie
Otakar Motejl heeft zich giste
ren als zevende kandidaat ge
mengd in de strijd om het presi
dentschap van zijn land. Hij wil
meedoen aan de derde ronde
van de verkiezing van de opvol
ger van het huidige staatshoofd,
Vaclav Havel.
In de twee eerdere ronden slaag
de het parlement er niet in tot
een keus te komen. De zeventig
jarige Motejl zei dat hij de
huidige regeringscoalitie wil
vertegenwoordigen. De coali
tiepartijen hebben kandidaten
in de strijd gebracht die elkaar
beconcurreren. „De coalitie
moet één kandidaat hebben",
zei Motejl tegen de krant Lidove
Noviny.
De ambtstermijn van de huidige
Tsjechische president Havel
loopt zondag af. DPA
Advertentie
dinsdag 28 januari 2003
iCht Zich i -w-<| -wr y
IS'HAAG - Ex-president Mi-
nMilutinovic van Servië heeft
isteren voor het Joegoslavië-
ibunaal verklaard onschuldig
szijn. Tot hij een week geleden
rijivillig naar Den Haag kwam,
ras hij de laatste medeverdach-
mit de Kosovo-aanklacht te-
tnSlobodan Milosevic die nog
ivrije voeten was.
ie60-jarige Milutinovic is aan-
jklaagd wegens misdaden te
il de menselijkheid en oor-
|smisdaden, zoals moord en
■portatie. In 1999 zijn hon-
ïdduizenden etnisch Albane-
a verdreven uit de Servische
lovincincie Kosovo. Honder-
[ii werden vermoord door le-
>r en politie. Milosevic was
:en president van Joegoslavië,
Slutinovic president van de
tfgoslavische deelrepubliek
avtë.
Oiosevic werd in oktober 2000
::or verkiezingen en een volks
mand ten val gebracht. Milu-
oovic' ambtstermijn liep eind
902 af.
let zachte stem antwoordde
fciutinovic 'niet schuldig' op
ile vijf punten van de aan
lacht. Zijn Britse advocaat,
ohn Livingston, vroeg de rech-
trdaarop om een korte zitting
onder pers en publiek.
volgende voorbereidende
eorzitting in de zaak-Milutin-
«cis 13 februarisamen met de
jedeverdachten Nikola Saino-
s en Dragoljub Ojdanic die
mds afgelopen lente in Den
iaag in voorarrest zitten.
ïrijlating
ivingston verklaarde na af-
lopvan de zitting dat hij al een
ïhriftelijk verzoek heeft inge-
ènd om voorlopige vrijlating
an de oud-president in af
richting van het begin van het
aces De Brit verwacht dat
Slutinovic, Sainovic en Ojda-
:c samen worden berecht. Li-
sgston kon nog niet zeggen
anneer hij klaar zal zijn met
«voorbereiden van de verde
lging. Dat weet hij pas na de
xstudering van het bewijsma
teriaal dat de VN-aanklagers
tem dezer dagen ter hand stel
en ANP
van onze redactie buitenland
BRUSSEL - De ministers van
Buitenlandse Zaken van de Eu
ropese Unie zijn gisteren defini
tief akkoord gegaan met het
overnemen van de vredesmissie
in Macedonië. Het wordt de eer
ste eigen militaire operatie van
de EU.
De unie streeft ernaar de leiding
van de vredesoperatie, waaraan
450 man meedoen, in maart over
te nemen van de Navo. Aan het
hoofd van de missie, die voorlo
pig waarschijnlijk een mandaat
voor een half jaar krijgt, komt
de Duitse admiraal Rainer Feist
te staan. Hij is ook waarnemend
commandant van de Navo-
strijdkrachten in Europa en zal
de missie leiden vanuit het
Navo-hoofdkwartier in het Bel
gische Casteau.
Het besluit van de ministers
werd verwacht nadat vorige
maand al was overeengekomen
dat de EU-vredesmacht toe
gang krijgt tot de planning,
communicatie en inlichtingen
van de Navo. In noodgevallen
kan Feist de hulp inroepen van
de grotere Navo-strijdmachten
in Kosovo en Bosnië.
De Navo-troepen werden in
2001 in Macedonië gestatio
neerd ter bescherming van bur
gerwaarnemers, die moeten toe
zien op een vredesakkoord
waarmee en eind kwam aan ge
vechten tussen het Macedoni
sche leger en etnisch-Albanese
opstandelingen.
Het bestand is overeind geble
ven, hoewel er sporadisch nog
gevechten uitbreken Zondag
nog werd een inspecteur van po
litie doodgeschoten in de et
nisch gemengde wijk Cair van
de hoofdstad Skopje en werd
het bureau van een etnisch-Al
banese partij met automatische
wapens en granaten bestookt.
Moeder
De moeder van de omgekomen
politieman Kiro Dimitrovski zei
dat haar zoon eerst in de benen
was geschoten en daarna, toen
hij probeerde terug te schieten,
in de rug. Dimitrovski, een Sla
vische Macedoniër, had volgens
zijn moeder tijdens de opstand
van 2001 tegen de etnische Al
banezen gevochten en was
daarbij gewond geraakt. Voor
hij drie maanden geleden werd
bevorderd was hij politiechef in
de wijk Cair, dat geldt als het
criminele centrum van Skopje.
Ook het aangevallen kantoor
van de Democratische Unie, op
gericht door de voormalige et
nisch-Albanese rebellenleider
Ali Ahmeti, ligt in deze wijk.
Het was al de vierde aanslag op
het partijbureau. Het gebouw
raakte zwaar beschadigd maar
Ahmeti was niet aanwezig en
niemand raakte gewond.
De EU beschouwt de missie in
Macedonië als een belangrijke
test voor haar aspiraties om be
halve op politiek en economisch
gebied ook militair te kunnen
optreden.
In mei hoopt zij een snel inzet
bare strijdmacht van tegen de
60.000 man op de been te heb
ben Verder overweegt de EU om
volgend jaar ook de vredesmis
sie in Bosnië, waar nu zo'n
15.000 man gestationeerd zijn,
van de Navo over te nemen,
Turkije
Turkije, dat wel in de Navo,
maar niet in de EU zit, heeft de
militaire plannen van de Euro
pese landen een tijdlang opge
houden, maar liet zijn weer
stand varen nadat de EU had
beloofd haar militaire organisa
tie niet te zullen inzetten tegen
Turkse belangen. De strijd
macht in Macedonië zal ook
openstaan voor troepen van
buiten de EU, waaronder Turk
se. AP
BRUSSEL - Eind dit jaar ver
fijnt de gekweekte rode zalm
pi de winkels.
ille zalm die niet in het wild is
rangen, zal er in de toekomst
pijzig uitzien. De vis verschiet
6n kleur omdat vanaf 1 decem-
knog maar een beperkte hoe-
fcLheid kleurstof aan het voed-
i van een kweekzalm mag
forden toegevoegd.
Bilde zalm, die gevangen wordt
bijvoorbeeld Noorwegen,
en Canada, heeft
Nestal garnalen op zijn menu
taan. Dat bezorgt hem een
fijs-roze kleur. Gekweekte
alm krijgt doorgaans geen (du-
t) garnalen maar wordt roze-
Md gemaakt met een pigment
canthaxanthin' heet, om-
lat de consument nou eenmaal
rode zalm ziet. De stof
ook aan kippenvoer toe-
om te zorgen voor
donkergele eierdooiers,
laar een overmatig gebruik
an canthaxanthin kan moge-
Pbij mensen op de lange ter-
Jijn oogproblemen opleveren.
Barom hebben de landen van
^Europese Unie besloten om
^maximum toegestane hoe-
^lheid in dieren voedsel te ver
Nu is het maximum
!:§80 milligram per kilo; dat
aat per 1 december omlaag
aar 25 mg per kilo voor vis en 8
■Sper kilo voor pluimvee. GPD
OSWIECIM - Overlevenden en nabestaanden van slachtoffers herdenken in het concentratiekamp Auschwitz-Birkenau bij het Poolse Oswiecim de bevrijding van het kamp,
58 jaar geleden. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden hier meer dan een miljoen mensen omgebracht, overwegend Europese joden. foto Jacek Bednarczyk/EPA
door Pascale Thewissen
BRUSSEL - Directieleden, de
raad van bestuur, de Belgische
politiek. Allemaal hebben ze
foute beslissingen genomen.
Maar meest schuldig aan het
faillissement van Sabena, de
Belgische nationale luchtvaart
maatschappij die eind 2001
werd opgedoekt, is de Zwitserse
moedermaatschappij Swissair.
Tot die conclusie komt de parle
mentaire enquêtecommissie die
de teloorgang van Sabena on
derzocht.
De commissie rondt haar onder
zoek naar financiële malversa
ties bij Sabena deze week af. De
Franstalige kranten Le Soir en
La Libre Belgique konden het
afgelopen weekeinde alvast het
eindrapport inkijken. De Belgi
sche politiek komt er genadig
vanaf. De overheid nam welis
waar een veel te passieve hou
ding aan waardoor Swissair
ongestoord de Belgische maat
schappij kon plunderen, maar
individuele bewindslieden wor
den in het rapport niet keihard
aangepakt.
Oud-Sabena-topman Paul
Reutlinger, die aantrad in 1996,
één jaar na de overname door
Swissair, krijgt er wel flink van
langs. Hem wordt vooral verwe
ten dat hij nooit vraagtekens
plaatste bij de vernieuwing van
de vloot in 1997.
Die aankoop van 34 Airbussen
deed Sabena uiteindelijk de das
om. Ook de raad van bestuur
was te weinig kritisch, net als de
overheid die te laat in de gaten
had dat Swissair zelf in de rode
cijfers zat en geenszins van plan
was om haar (financiële) ver-
SAGLAMATAS - Reddings
werkers halen in het Turkse
dorp Saglamatas een bewoner
u't een ingestort huis na de
aarbeving die de regio gisteren
trof.
Door de zware beving in de
provincie Tunceli in het oosten
ran Turkije vielen voorzover
Sisteravond bekend een dode
*n liepen zeker vijf mensen
verwondingen op. In ongeveer
veertig dorpen is sprake van
Srote schade.
De beving had een kracht van
5.5 op de schaal van Richter.
DeTurkse hulporganisatie Ro
de Halve Maan heeft tenten,
dekens en verwarmingsappa-
jatuur naar het getroffen ge
bied gestuurd.
foto Nadolu Ajansi/EPA
plichtingen jegens Sabena na te
komen. Swissair ging in oktober
2001 over de kop.
De conclusies van de parlemen
taire onderzoekscommissie lig
gen in het verlengde van het ver
nietigende rapport van Ernst
&Young over het Swissair-de
bacle, dat afgelopen vrijdag
verscheen. Het consultancybe-
drijf onderzocht in opdracht
van de curator van de Zwitserse
maatschappij waar het fout
ging. De conclusies zijn ontluis
terend. Volgens Ernst&Young
werd Sabena het slachtoffer van
het roekeloze overnamebeleid
van de Zwitsers. Die leden aan
grootheidswaanzin; kochten
luchtvaartmaatschappijen op
zonder te controleren of daar
wel geld voor was. De raad van
bestuur gaf het management de
vrije hand en keek de andere
kant op terwijl er miljoenen
werden geïnvesteerd in niet-
rendabele ondernemingen.
Extra munitie
Minister Daems (Overheidsbe
drijven) heeft al laten weten dat
hij Swissair op basis van het
rapport verantwoordelijk wil
stellen voor de ondergang van
Sabena. De Belgische staat, die
mede-aandeelhouder was van
Sabena, heeft drie rechtszaken
aangespannen tegen de Zwit
serse moedermaatschappij. Ge
hoopt wordt dat de conclusies
van Ernst&Young extra munitie
opleveren. Een eventuele scha
declaim, komt ten goede aan de
voormalige Sabena-werkne-
mers, zo heeft Daems al laten
weten. Als gevolg van het fail
lissement van de Belgische
luchtvaartmaatschappij verlo
ren meer dan vijfduizend men
sen hun baan.
ABIDJAN - Honderden jonge
Ivorianen zijn gisteren in de
hoofdstad Abidjan opnieuw de
straat op gegaan om te proteste
ren tegen het vredesakkoord
tussen de regering en groepen
rebellen. De demonstranten
gooiden met stenen naar de
Franse ambassade.
Het akkoord kwam tot stand
door bemiddeling van Frank
rijk. Ook zondag waren er anti-
Franse betogingen. De Fransen
in Ivoorkust hebben het advies
gekregen voorlopig binnen te
blijven. Ook ambassades van
andere westerse landen gaven
hun landgenoten dat advies.
Een aantal vluchten van en naar
Ivoorkust zijn afgelast.
De demonstranten zijn het niet
eens met de Franse inmenging
en accepteren niet dat vertegen
woordigers van de rebellen in de
regering komen. Dat laatste is
afgesproken tijdens het vredes
overleg in Parijs.
Ivoorkust is sinds september
verdeeld in een rebellerend
overwegend islamitisch noor
den en een zuidelijk deel dat in
handen is van president
Gbgabo's regeringstroepen.
Ook het leger is overigens niet te
spreken over het akkoord. „Een
aantal punten is vernederend
voor de strijdkrachten, de staat
en het volk van Ivoorkust",
meldde een legercommuniqué.
De 'sleutelministeries' Defensie
en Binnenlandse Zaken in de te
vormen regering van nationale
eenheid zouden naar rebellen
gaan. Gbagbo, die tot 2005 pre
sident mag blijven, staat onder
grote druk het akkoord uit te
voeren, dat is gesloten met uit
drukkelijke steun van een aan
tal Afrikaanse staatshoofden en
VN-chef Kofi Annan, die speci
aal voor de gelegenheid naar
Parijs waren gekomen en zon
dag uitdrukkelijk de overeen
komst hun zegen gaven. AFP
S De autosite voor heel Nederland
